Art. 1.
Z chwilą wybuchu wojny lub z chwilą zarządzenia bądź ogólnej, bądź częściowej mobilizacji,
mogą władze państwowe w czasie trwania wojny pociągać ludność przymusowo za wynagrodzeniem
do świadczeń robót i usług osobistych, bezpośrednio lub pośrednio potrzebnych dla
celów zaopatrzenia armji i obrony Państwa, o ile siły i środki własne wojska wynikłym
potrzebom nie są w stanie zadośćuczynić.
Art. 2.
Świadczeniu osobistemu podlega wszelkiego rodzaju praca ludzka, fizyczna i umysłowa.
Art. 3.
Wprowadzenie obowiązku osobistych świadczeń wojennych. ustanowienie terminu powstania
i ustania rzeczonego obowiązku następuje na skutek wspólnego rozporządzenia Ministra
Spraw Wojskowych i Ministra Spraw Wewnętrznych. Rozporządzenie to musi być podane
do wiadomości powszechnej.
Art. 4.
Do osobistych świadczeń wojennych obowiązani są wszyscy zdatni do pracy obywatele
w wieku od lat 17 do 50, płci obojga, nie powołani do składu siły zbrojnej Państwa.
Art. 5.
Od obowiązku osobistych świadczeń wojennych wolni są:
a)
niezdolni do pracy wskutek choroby lub ułomności fizycznych, oraz kobiety ciężarne
i karmiące,
b)
duchowni wszystkich w Państwie uznanych wyznań, wypełniający stale swe obowiązki duchowne,
c)
uczniowie, uczęszczający do publicznych szkół średnich i zawodowych w okresie funkcjonowania
tych szkół,
d)
posłowie sejmowi i niezbędni w służbie urzędnicy państwowi i komunalni oraz inne osoby
stale uczestniczące z mocy swego stanowiska lub urzędu w pracach instytucji państwowej
lub samorządnej, o ile co do powołania szczególnych kategorji urzędników i pracowników
nie obowiązuje osobna ustawa,
e)
funkcjonarjusze bezpieczeństwa publicznego,
f)
cudzoziemcy w miarę wzajemności faktycznie istniejącej lub opartej na umowie międzynarodowej.
Art. 6.
Prócz osób, należących do kategorji wyszczególnionych w art. 5, z rozporządzenia Rady
Ministrów mogą być od świadczeń osobistych zwalniane inne jeszcze kategorje ludności.
Art. 7.
Osoby, powołane do osobistych świadczeń wojennych, mają na żądanie władzy stawić się
z posiadałiemi w chwili powołania własnemt narzędziami pracy, należącemi do nich środkami
przewozowemi, tudzież fnwentarzem pociągowym, niezbędnym dla obsługi dostarczonych
przez nich środków przewozowych (rzemieślnicy, kopacze, woźnice i t. p.).
Art. 8.
Powołanych do osobistych świadczeń wojennych należy używać tylko do robót odpowiadających
ich zwyczajnemu zatrudnieniu, względnie umysłowemu i fizycznemu uzdolnieniu.
Art. 9.
Powołanie ludności do osobistych świadczeń wojennych zarządzają władze wojskowe, upoważnione
do tego przez Ministra Spraw Wojskowych, a na obszarze wojennym przez główne dowództwo
frontu.
Wykonanie wydanych zarządzeń następuje za pośrednictwem miejscowych władz administracyjnych
i urzędów gminnych, zaś na obszarze wojennym przez dowództwo poszczególnych oddziałów
wojskowych.
Art. 10.
Zwolnienie od obowiązku osobistych świadczeń wojennych z przyczyn, przewidzianych
w poprzednich postanowieniach tej ustawy (art. 5 i 6), tudzież w wypadkach, w których
powołanie spowodować może zagrożenie bytu rodziny, gospodarstwa, rękodzieła, lub przemysłu
- przysługuje władzom administracyjnym, a w ostatniej instancji Ministrowi Spraw Wojskowych,
zaś na obszarze wojennym powołującym władzom wojskowym.
Bezwarunkowemu zwolnieniu podlegają osoby zwolnione od służby w wojsku na skutek reklamacji
urzędu lub zakładu, w którym są zatrudnione.
Art. 11.
W wezwaniu powołującem do wykonania świadczeń osobistych winien być oznaczony termin
stawienia się, przypuszczalny przeciąg czasu świadczenia, rodzaj czynności i miejsce
ich wykonania.
Wezwanym do wykonywania osobistych świadczeń wojennych poza miejscem stałego zamieszkania
daje się termin do załatwienia spraw osobistych.
Art. 12.
Wynagrodzenie za osobiste świadczenia wojenne wypłacać się ma wedle norm, ustalonych
dla każdego rodzaju prac rozporządzeniem Ministra Spraw Wojskowych, wydanem w porozumieniu
z Ministrami Skarbu, Ochrony Pracy i Opieki Społecznej.
Jeżeli osoby, powołane do osobistych świadczeń wojennych, napotykają na trudności
w uzyskaniu pożywienia, natenczas władze wojskowe obowiązane będą dać im utrzymanie
w naturze na równi z osobami wojskowemi, a w takim razie z wynagrodzenia potrąca się
koszta utrzymania podług norm, ustalonych w rozporządzeniu wykonawczem. Również zwraca
się powołanym do osobistych świadczeń wojennych koszta przejazdu z miejsca zamieszkania
do miejsca przeznaczenia i z powrotem w wysokości, ustalpnej odnośnemi rozporządzeniami
wykonawczemi.
Art. 13.
Za używanie przez pociągniętych do osobistych świadczeń wojennych własnych narzędzi,
środków przewozowych oraz inwentarza pociągowego, wypłaca się wynagrodzenie dodatkowe;
za użycie zaś i uszkodzenie wyżej wymienionych przedmiotów nie z ich winy - odpowiednie
odszkodowanie.
Wysokość dodatkowego wynagrodzenia i odszkodowania, jako też sposób ich ustalenia
określi rozporządzenie wykonawcze.
Art. 14.
Powołany do osobistych świadczeń wojennych korzysta w razie choroby z bezpłatnego
leczenia na równi z osobami wojskowemi w czynnej służbie i przez czas pobytu w szpitalu
pobiera połowę należnego mu wynagrodzenia.
Art. 15.
Jeżeli powołany do osobistych świadczeń wojennych podczas pełnienia tychże poniósł
bez własnej winy szkodę na zdrowiu, albo uległ kalectwu, które go uczyniło niezdatnym
do pracy, albo też utracił życie, należy się jemu, względnie pozostałej rodzinie takie
samo zaopatrzenie, w takiej samej wysokości i z tych samych źródeł, jak powołanym
do czynnej służby wojskowej, względnie ich rodzinom.
Art. 16.
Rodziny osób, powołanych do osobistych świadczeń wojennych, pobierają zasiłki wedle
tych samych norm i zasad, jak rodziny powołanych do czynnej służby wojskowej, o ile
świadczenia te trwają dłużej niż 2 tygodnie.
Art. 17.
Osoby, powołane do osobistych świadczeń wojennych, są obowiązane w czasie swego zatrudnienia
do bezwzględnego ulegania co do wykonania tych prac rozkazom zwierzchności wojskowej.
W razie naruszenia tego obowiązku podlegają wojskowej władzy dyscyplinarnej.
Art. 18.
Wszelkie roszczenia i spory z tytułu wykonania obowiązku osobistych świadczeń wojennych
wyjęte są z pod orzecznictwa sądów cywilnych i rozstrzygnięte być mają wyłącznie w
myśl art. 11 i 12 ustawy o rzeczowych świadczeniach wojennych.
Art. 19.
Wszelkie pismu i dokumenty w przedmiocie osobistych świadczeń wojennych wolne są od
opłaty skarbowej.
Art. 20.
Osoby winne uchylenia się od osobistych świadczeń wojennych będą karane przez władze
administracyjne karą aresztu do miesięcy 6 lub grzywną do 10.000 mk. pol.
Art. 21.
Wykonanie niniejszej ustawy porucza się Ministrowi Spraw Wojskowych w porozumieniu
z Ministrem Spraw Wewnętrznych, Ministrem Skarbu i Ministrem Ochrony Pracy i Opieki
Społecznej.
Art. 22.
Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. Z tą chwilą tracą moc prawną
wszystkie inne ustawy i przepisy w przedmiocie osobistych świadczeń wojennych.
W szczególności z chwilą wejścia w życie niniejszej ustawy traci moc prawną art. 17
Tymczasowej ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej z 29 października 1918 r.
(poz. 28 Dziennika Praw) zawierający przepisy o służbie pomocniczej.