Zaopatrywanie ludności w przedmioty powszedniego użytku.
Art. 1.
Przedmiotami powszedniego użytku w rozumieniu ustawy niniejszej są rzeczy ruchome,
służące pośrednio lub bezpośrednio do zaspokojenia powszednich potrzeb ludzi i zwierząt
domowych, jako to: żywność, ziemiopłody i odzież, przedmioty służące do opału lub
oświetlenia, środki lecznicze, wyroby tytuniowe i t. p., tudzież przedmioty monopolu
państwowego i przedmioty potrzeby wojennej, wreszcie surowce, półfabrykaty, maszyny
i narzędzia, służące do wytwarzania przedmiotów: powszedniego użytku, monopolu państwowego
i potrzeby wojennej.
Art. 2.
Upoważnia się Radę Ministrów do wydawania rozporządzeń mających na celu zaopatrzenie
ludności w przedmioty powszedniego użytku lub ułatwienie tego zaopatrzenia i utrzymania
tych przedmiotów w stanie zdatnym do użytku, tudzież zapobiegania zwyżce cen, w szczególności:
do wydawania rozporządzeń, dotyczących wyrobu, przechowywania, obrotu i konsumcji.
tych przedmiotów, ich ujawnienia, pośrednictwa w obrocie temi przedmiotami, tudzież
ustalania i ujawniania wysokości cen.
Takie same rozporządzenia Rada Ministrów może wydać odnośne do koniecznych usług.
Rozporządzenia te nie mogą uchylać lub zmieniać postanowień niniejszej ustawy.
Art. 3.
Prawo wydawania poszczególnych rozporządzeń może Rada Ministrów przekazać Ministrowi
Aprowizacji w porozumieniu z komitetem opinjodawczym, złożonym z właściwych Ministrów
oraz z delegatów organizacji społeczno-gospodarczych a mianowicie: rolniczych, przemysłowych,
handlowych, rzemieślniczych i robotniczych.
Art. 4.
Niestosowanie się do rozporządzeń, wymienionych w art. 2 i 3, lub zarządzeń, na ich
podstawie wydanych, o ile. w rozporządzeniu nie będzie przewidziana kara łagodniejsza
- karane będzie w drodze administracyjnej aresztem do 6 miesięcy i grzywną do miljona
marek lub jedną z tych kar.
W razie niemożności ściągnięcia tej grzywny - należy zamienić ją na areszt nie powyżej
6 miesięcy; jeśli orzeczono grzywnę obok kary pozbawienia wolności, kara aresztu,
przewidziana na wypadek niemożności ściągnięcia grzywny, nie może przekraczać trzech
miesięcy.
Można orzec konfiskatę przedmiotów, do których przestępstwo się odnosi, bez względu
na to, czyją stanowią własność.
Usiłowanie i udział karane będą narówni z dokonaniem.
Ściganie przedawania się w ciągu lat 3.
Urzędy walki z lichwą.
Art. 5.
W siedzibach sądów okręgowych utworzone będą Okręgowe Urzędy walki z lichwą, których
zakres działania rozciągać się będzie na obszar sądu okręgowego.
Poza siedzibą sądu okręgowego utworzone być mogą ekspozytury Urzędu walki z lichwą.
Art. 6.
Główny Urząd walki z lichwą ma siedzibę w Warszawie; działalność jego rozciąga się
na cały obszar, na którym obowiązuje niniejsza ustawa.
Naczelnika głównego Urzędu walki z lichwą mianuje Naczelnik Państwa na przedstawienie
Ministra Aprowizacji.
Główny Urząd walki z lichwą podlega bezpośrednio Ministrowi Aprowizacji.
Art. 7.
Okręgowy Urząd walki z lichwą powołany jest do:
1.
wykonywania rozporządzeń, wydanych na zasadzie art. 2 i 3; w drodze rozporządzenia
(art. 2 i 3) można wykonanie przekazać również powiatowym władzom administracyjnym
lub innym władzom;
2.
wydawania orzeczeń karnych w myśl art. 4, tudzież nakazów karnych (art. 45) i wykonywania
kar, wymierzonych orzeczeniem lub nakazem karnym; w drodze rozporządzenia (art. 2
i 3) można to prawo przekazać również powiatowej władzy administracyjnej;
3.
dochodzenia przestępstw, zastrzeżonych ustawą niniejszą właściwości sądowej; nie wyklucza
to prawa innych władz do przeprowadzenia powyższych dochodzeń; w szczególności co
do przestępstwa, przewidzianego w art. 26, dochodzenia władz skarbowych traktowane
będą narówni z dochodzeniami Urzędów walki z lichwą;
4.
wykonywanie innych czynności określonych ustawą niniejszą lub postanowieniami szczególnemi.
Art. 8.
W dochodzeniu przestępstw zastrzeżonych właściwości sądowej, Okręgowym Urzędom walki
z lichwą, przysługują prawa i obowiązki władz policyjnych.
W stosunku do władz sądowych i prokuratorskich Urzędy te mają w tym zakresie te same
prawa i obowiązki, jakie w postępowaniu karno - sądowem mają względem sądów i urzędów
prokuratorskich władze policyjne.
Na żądanie prokuratora lub sądu winny Urzędy walki z lichwą w każdej chwili udzielić
im do wglądu akt, dotyczących dochodzeń w sprawach, należących do właściwości sądu,
jak i dochodzeń o przestępstwa, przewidziane w art. 4.
Art. 9.
Okręgowe Urzędy walki z lichwą podlegają bezpośrednio Głównemu Urzędowi walki z lichwą.
Główny urząd kieruje zwalczaniem lichwy wojennej i wykonuje kontrolę nad Okręgowemi
Urzędami walki z lichwą, usuwa dostrzeżone nieprawidłowości, wyjaśnia wątpliwości,
udziela wskazówek i szczegółowych instrukcji, czuwa nad wyszkoleniem podwładnych organów,
rozstrzyga odwołania od orzeczeń karnych (art. 7 l. 2), gromadzi i przygotowuje materjały
do wydawania rozporządzeń, przewidzianych w art. 2 i 3.
Główny Urząd walki z lichwą przedstawia wnioski w sprawie wydania rzeczonych rozporządzeń
tak Ministrowi Aprowizacji, jak i za jego pośrednictwem innym Ministrom.
Art. 10.
Rada Ministrów ustali na wniosek Ministra Aprowizacji organizację Urzędów walki z
lichwą, tudzież etaty urzędników i funkcjonarjuszy tychże Urzędów, oraz sposób mianowania
tychże.
W ten sam sposób określić należy utworzenie przy Okręgowych Urzędach walki z lichwą
komisji do badania cen i zysków.
Do zakresu działania tych komisji należeć będzie:
1)
współdziałanie przy oznaczaniu cen prawnie ustalanych (taryfowych);
2)
współdziałanie przy zatwierdzaniu cenników i kalkulacji cen, składanych w tym celu
przez rolników, przemysłowców i kupców;
3)
wydawanie opinji na żądanie sądów i innych władz.
W komisji muszą być odpowiednio reprezentowane interesy rolnictwa, przemysłu, handlu
i spożywców.
Wydanie szegółowych przepisów organizacyjnych należy do Ministra Aprowizacji w porozumieniu
z Ministrem Przemysłu i Handlu.
Art. 11.
Minister Aprowizacji ustala tryb postępowania administracyjnego w sprawach o przestępstwa
przewidziane w art. 4.
Przed wydaniem orzeczenia karnego należy dać obwinionemu możność przedstawienia swojej
obrony.
Zaaresztowanie prewencyjne w tem postępowaniu (art. 4) nie jest dopuszczalne; wykonanie
kary pozbawienia wolności przed prawomocnością orzeczenia nie może nastąpić.
Stronom służy od orzeczeń karnych odwołanie do Głównego Urzędu walki z lichwą; odwołanie
można wykluczyć, jeśli orzeczono jedynie grzywnę nie powyżej 1.000 marek lub, na wypadek
niemożności ściągnięcia tejże, areszt nie powyżej dni siedmiu.
Art. 12.
Władze państwowe cywilne i wojskowe, tudzież samorządowe winny udzielać Urzędom walki
z lichwą żądanej pomocy i donosić im o przestępstwach, przewidzianych w ustawie niniejszej.
W szczególności Urząd walki z lichwą odwołać się może do pomocy i współdziałania policji
państwowej.
Art. 13.
Każdy jest obowiązany należycie wylegitymowanym organom, działającym na zlecenie Urzędu
walki z lichwą, udzielić wyjaśnień, należących do zakresu działania tegoż Urzędu,
w tym samym rozmiarze, jak w postępowaniu karno - sądowem.
Osoby, nie stawające na wezwanie Urzędu walki z lichwą bez usprawiedliwionej przyczyn,
będą przymusowo sprowadzone, o czem należy uczynić uprzednio wzmiankę w wezwaniu.
Art. 14.
Organom, działającym na zlecenie Urzędu walki z lichwą, należy dozwolić wstępu do
pomieszczeń handlowych i przemysłowych, tudzież składów, w których znajdują się przedmioty
powszedniego użytku.
Wkraczanie do mieszkań i pomieszczeń prywatnych, tudzież przeglądanie ksiąg, zapisków
i dokumentów dozwolone jest jedynie na mocy szczegółowego pisemnego upoważnienia naczelnika
okręgowego Urzędu walki z lichwą (kierownika ekspozytury); organy, upoważnione do
przeglądania ksiąg, zapisków i dokumentów; muszą być przysięgą służbową zobowiązane
do zachowania tajemnicy.
Postanowienia karne.
Art. 15.
Kto bez uzasadnionej przyczyny odmawia organom, działającym na mocy zlecenia Urzędu
walki z lichwą, udzielenia wyjaśnień lub wstępu do lokalu (art. 13 i 14), lub świadomie
składa nieprawdziwe zeznania - ulegnie karze pozbawienia wolności do trzech miesięcy
i grzywnie do 50.000 marek lub jednej z tych kar.
Art. 16.
Kto w rachunkach, fakturach, księgach handlowych i innych papierach i dokumentach,
mogących stanowić podstawę do obliczenia wartości lub ceny przedmiotów powszedniego
użytku, świadomie umieszcza nieprawdziwe lub niezupełne dane, ulegnie karze pozbawienia
wolności do 6 miesięcy i grzywnie do 100.000 marek, lub jednej z tych kar.
Surowsze postanowienia ustaw karnych dzielnicowych pozostają w mocy.
Art. 17.
Kto przy nabywaniu przedmiotów powszedniego użytku żądaną przez pozbywającego cenę,
lub gdy tenże nie żąda określonej ceny, cenę prawnie ustaloną (taryfową) dobrowolnie
podwyższa, ulegnie karze pozbawienia wolności do jednego miesiąca i grzywnie do 10.000
marek, lub jednej z tych kar.
Jeśli czyn popełniono przy nabywaniu przedmiotów powszedniego użytku celem dalszego
pozbycia, winny ulegnie karze pozbawienia wolności do sześciu miesięcy i grzywnie
do 100.000 marek, lub jednej z tych kar.
Art. 18.
Kto, celem dalszego zarobkowego pozbycia przedmioty powszedniego użytku, wykupuje
po drodze od ludzi, zdążających na targ, lub na targu przed urzędownie oznaczoną godziną
jego rozpoczęcia, ulegnie karze pozbawienia wolności do trzech miesięcy i grzywnie
do 50.000 marek lub jednej z tych kar.
Tej samej karze ulegnie, kto, celem dalszego zarobkowego pozbycia, przedmioty powszedniego
użytku wykupuje od drobnych sprzedawców (handlujących).
Art. 19.
Kto za przedmioty powszedniego użytku rozmyślnie żąda cen lub świadczeń wzajemnych
oczywiście nadmiernych, lub kto takie ceny, świadczenia lub obietnicę tychże przyjmuje,
bez względu na to, czy korzyść przypaść ma jemu, czy innej osobie, ulegnie karze pozbawienia
wolności do sześciu miesięcy i grzywnie do miljona marek lub jednej z tych kar.
Winny ulegnie karze pozbawienia wolności od jednego miesiąca do lat trzech i grzywnie
do dwu miljonów marek, jeśli czynu, określonego w ustępie pierwszym, dopuścił się,
będąc już poprzednio skazanym za przestępstwa, przewidziane w artykule niniejszym
albo w art. 21, 25 i 26 ust. 2, czy to według ustawy niniejszej, czy ustaw poprzednich,
albo gdy czynem swym interesy publiczne ciężko zagroził, lub gdy nieprawny zysk, uzyskany
lub zamierzony, przekracza kwotę 10.000 marek.
Art. 20.
Przekroczenie cen prawnie ustalonych (taryfowych) nie stanowi samo przez się o cenie
lub świadczeniach nadmiernych w rozumieniu niniejszej ustawy; gdy cen tych nie przekroczono,
niema przestępstwa,
Również niema przestępstwa, gdy cena przeciętna za przedmioty tego samego rodzaju,
których koszty nabycia są różne, przy uwzględnieniu przeciętnych kosztów nabycia nie
jest nadmierna.
Art. 21.
Karom, przewidzianym w art. 19 i na zasadach tamże wskazanych ulegnie również ten,
kto za pośredniczenie w sprawach, dotyczących obrotu przedmiotami powszedniego użytku,
rozmyślnie żąda zapłaty lub świadczeń wzajemnych oczywiście nadmiernych, lub kto zapłatę
taką, świadczenie lub obietnicę tychże przyjmuje, bez względu na to, czy korzyści
te mają przypaść jemu, czy innej osobie.
Art. 22.
Karom, przewidzianym w art. 19 i na zasadach tamże wskazanych ulegnie również ten,
kto przy wymianie pieniędzy żąda zapłaty lub świadczeń wzajemnych oczywiście nadmiernych,
lub kto zapłatę taką, świadczenie lub obietnicę tychże przyjmuje bez względu na to,
czy korzyść przypaść ma jemu, czy innej osobie.
Art. 23.
Karom, przewidzianym w art. 19 i na zasadach tamże wskazanych, ulegnie właściciel,
zarządca domu, tudzież każdy posiadacz mieszkania lub innego lokalu, urządzonego lub
nieurządzonego i każdy w ich imieniu działający, winny żądania lub przyjęcia za mieszkanie
lub lokal zapłaty. świadczeń wzajemnych, oczywiście nadmiernych, lub obietnicy tychże.
Przy najmach, których czas trwania nie jest ściśle określony, przyjąć należy przy
obliczaniu zysku (art. 19 ust. 2) wysokość rocznego czynszu.
Art. 24.
Kto:
1)
środki żywności czyni niezdatnemi do spożycia lub dopuszcza do ich zepsucia, aby je
pozbyć z większym zyskiem;
2)
w celu sprowadzenia lub utrzymania zwyżki cen lub przysporzenia sobie lub innej osobie
zysku oczywiście nadmiernego, skupuje, gromadzi lub ukrywa zapasy przedmiotów powszedniego
użytku lub ogranicza ich wyrób lub handel niemi;
3)
ze świadomością, że działanie jego przyczynia się do zmniejszenia podaży przedmiotów
powszedniego użytku, przedmioty takie niszczy, uszkadza lub czyni niezdatnemi do użytku;
4)
przedsiębierze inne nieuczciwe machinacje, mogące wywołać lub utrzymać zwyżkę cen
przedmiotów powszedniego użytku, a w szczególności bierze udział w handlu łańcuchowym
(paskowym);
5)
uczestniczy w zmowie lub związku, mających na celu przestępstwa, przewidziane w p.
1 - 4 niniejszego artykułu lub w art. 19 - 23 i 25;
6)
innych do popełniania przestępstw w p. 1 - 5 niniejszego artykułu wymienionych wzywa,
nakłania, do popełnienia takich przestępstw się ofiaruje lub takie zaofiarowanie przyjmuje;
7)
przestępstw, przewidzianych w art. 19, 21, 22, 23, dopuszcza się po dwukrotnem skazaniu
za jedno z tych przestępstw czy to według ustawy niniejszej, czy ustaw poprzednich,
lub choćby po jednorazowem skazaniu za przestępstwa, wymienione w niniejszym artykule
pod 1 - 6 ulegnie za zbrodnię karze ciężkiego więzienia (domu karnego) od 1 roku do
lat 15 i grzywnie do dwu miljonów marek.
Winny przestępstw, przewidzianych w p. 1 - 6, ulegnie karze ciężkiego więzienia (domu
karnego) dożywotniego i grzywnie do dwu miljonów marek lub karze śmierci, gdy przestępstwem
swem wyrządził lub zamierzał wyrządzić szczególnie ciężką szkodę interesom publicznym,
w szczególności interesom zaopatrzenia armji w czasie wojny, lub wywołał zaburzenie
spokoju publicznego w większym rozmiarze, co mógł przewidzieć.
Art. 25.
Karze, przewidzianej w ust. 1 artykułu poprzedzającego, ulegnie za zbrodnię również
ten, kto przedmioty powszedniego użytku potajemnie bez właściwego zezwolenia i w celach
zysku zagranicę pozbywa lub dostarcza.
Jeśli wartość tych przedmiotów nie przekracza 1000 marek, winny ulegnie karze pozbawienia
wolności od 1 - 6 miesięcy i grzywnie do 100.000 marek.
Jeśli sprawca wyrządził lub zamierzał wyrządzić szczególnie ciężką szkodę interesom
publicznym - należy wymierzyć karę, przewidzianą w ust. 2 poprzedzającego artykułu.
Art. 26.
Kto bez właściwego zezwolenia ze zboża, jego przetworów, ziemniaków i cukru pędzi
napoje wyskokowe, ulegnie karze pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do lat dwu
i grzywnie od 10.000 do 100.000 marek.
Jeśli pędzono napoje wyskokowe w celach zarobkowych, winny ulegnie za zbrodnię karze
ciężkiego więzienia (domu karnego) od 1 roku do lat 15 i grzywnie od 10.000 do dwu
miljonów marek; tej samej karze ulegnie winny czynów, przewidzianych w art. 24 p.
5 i 6, popełnionych od nośnie do takiego przestępstwa.
Art. 27.
Kto skutkiem niedbalstwa lub braku dozoru dopuścił do popełnienia jednego z przestępstw,
przewidzianych w art. 16, 19, 21 - 25 i 26 ust. 2, ulegnie karze pozbawienia wolności
do trzech miesięcy i grzywnie do 100.000 marek, lub jednej z tych kar.
Art. 28.
Usiłowanie przestępstw, przewidzianych w niniejszej ustawie, tudzież udział w tych
przestępstwach, ulega karze narówni z dokonaniem.
Art. 29.
Przez karę pozbawienia wolności, wymienioną w art. 16, 18, 19 (21, 22, 23), 25, 26,
27 należy rozumieć w byłej dzielnicy rosyjskiej i pruskiej więzienia (art. 3 ust.
3 przep. przechodnich z 7 sierpnia 1917 do kodeksu karnego z roku 1903 i § 16 niem.
kod. kar. z 1871), zaś w byłej dzielnicy austrjackiej ścisły areszt (§ 245 u. k.).
W byłej dzielnicy austrjackiej przestępstwa, przewidziane w ustawie niniejszej, nie
będące zbrodniami i zagrożone karą pozbawienia wolności powyżej 6 miesięcy, są występkami,
pozostałe - przekroczeniami.
Art. 30.
Przepisy ustaw karnych dzielnicowych o nadzwyczajnem łagodzeniu kary nie stosują się
do przestępstw, przewidzianych w ustawie niniejszej. W wypadkach mniejszej wagi lub
w razie ważnych okoliczności łagodzących, może jednak sąd karę pozbawienia wolności,
przewidzianą w rozmiarze nie przenoszącym 6 miesięcy, złagodzić na areszt, karę, przewidzianą
w art. 24 ust. 1 (25 ust. 1) i 26 ust. 2 złagodzić na więzienie (art. 3 ust. 3 przep.
przechodnich z 7 sierpnia 1919 r. do kod. kar. z roku 1903, § 15 u. k. austr. i §
16 niem. k. k.) od sześciu miesięcy do lat pięciu, a w wypadkach art. 26 ust. 1 ograniczyć
się do jednej z kar.
Kary dodatkowe, zastępcze, skutki skazania i odpowiedzialność osób trzecich.
Art. 31.
W razie skazania za przestępstwa przewidziane w art. 16, 18, 19, 21, 22 i 24 - 26
ust. 2 sąd może orzec utratę prawa prowadzenia przedsiębiorstwa handlowego lub przemysłowego
albo prawa trudnienia się pewnego rodzaju handlem lub przemysłem, albo prawa zajmowania
się pośrednictwem na czas do lat trzech.
Art. 32.
W wypadkach skazania za przestępstwa, wymienione w artykule poprzednim, tudzież w
art. 23, sąd zarządzi ogłoszenie krótkiej treści wyroku w dziennikach, tudzież wywieszenie
wyroku na czas do dni 14 na lokalu przedsiębiorstwa lub domu (art. 23).
Koszty ponosi skazany.
Art. 33.
W wypadkach przestępstw, przewidzianych w art. 18, 19, 22, 24 - 26, należy orzec konfiskatę
na rzecz skarbu państwa przedmiotów, do których przestępstwo się odnosi, jeśli należą
do winnego, lub też konfiskatę wartości tychże przedmiotów.
Gdyby nie można ściągnąć kwoty, która stanowi równowartość podlegającą konfiskacie,
należy postąpić stosownie do przepisów ustawy niniejszej o zamianie grzywny na karę
pozbawienia wolności.
Sąd może orzec konfiskatę przedmiotów, do których odnosi się przestępstwo, również
w wypadku, gdy nie należą do winnego, chyba że przeszły na własność poszkodowanego.
Jeśli konfiskata przedmiotów, należących do winnego, dopiero po wydaniu wyroku okaże
się niewykonalną, sąd pierwszej instancji osobną uchwałą (decyzją) orzeknie konfiskatę
wartości; od uchwały (decyzji), którą powziąć należy bez rozprawy, dopuszczalne jest
zażalenie w ciągu dni 14 po doręczeniu uchwały, do sądu bezpośrednio przełożonego,
który bez rozprawy rozstrzyga ostatecznie.
Art. 34.
Obok kar za przestępstwa, przewidziane w art. 19, 21 - 24 należy orzec solidarny wszystkich
uczestników przestępstwa obowiązek zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kwoty, odpowiadającej
wysokości nieprawnej korzyści uzyskanej z przestępstwa.
Można również nałożyć solidarny obowiązek zapłaty kwoty, wymienionej w ustępie poprzedzającym,
na osoby, nie będące uczestnikami przestępstwa, jeśli nieprawna korzyść z czynu im
przypadła.
To samo tyczy się tych, którzy od osób wymienionych w ustępie 1 i 2 po dniu popełnienia
przestępstwa otrzymali korzyść majątkową, jeśli dowiedzionem będzie, że osoby te w
czasie nabycia korzyści o zamiarze ukrycia majątku wiedziały lub z zachodzących okoliczności
tego domniemywać się musiały, lub gdy korzyść taką jako darowiznę lub spadek otrzymały;
to samo odnosi się do każdego dalszego nabywcy korzyści majątkowej.
W wypadkach, przewidzianych w ust. 2 i 3, obowiązek zapłaty ograniczony będzie do
wysokości otrzymanych korzyści według wartości w chwili otrzymania; jeśli korzyść
otrzymano jako darowiznę, nabywca w dobrej wierze odpowiada do wysokości istniejącego
jeszcze wzbogacenia.
Gdy uzyskana korzyść jest nieznaczna, można pominąć stosowanie niniejszego artykułu.
Art. 35.
W wypadku, przewidzianym w ust. 1 poprzedzającego artykułu, należy w razie niemożności
ściągnięcia kwoty, przypadającej na rzecz Skarbu, stosować odpowiednio przepis art.
41.
Gdy zachodzą trudności zastosowania postanowień art. 34 ust. 2 i 3, należy, nie wstrzymując
wyrokowania, zastosować następnie odpowiedni przepis art. 37.
Art. 36.
Osoby, względem których zachodzi odpowiedzialność, przewidziana w art. 34 ust. 2 i
3, wezwać należy do rozprawy, o ile to jest możliwe; niestawiennictwo ich nie przeszkadza
orzeczeniu ich odpowiedzialności.
Są one uprawnione osobiście lub przez pełnomocnika wskazywać sądowi okoliczności ważne
do ocenienia ich odpowiedzialności i czynić odpowiednie wnioski, tudzież żądać w tej
mierze rozstrzygnienia sądu wyższej instancji według przepisów o zaskarżeniu wyroków
co do kary.
Do postępowania stosować należy odpowiednio przepisy o postępowaniu karnem.
Art. 37.
Gdy ściganie winnego nie da się uskutecznić, można, nie stosując art. 32 ust. 2 i
35 ust. 1, orzec samoistnie konfiskatę przedmiotów, do których przestępstwo się odnosi,
lub konfiskatę wartości (art. 33), jako też postąpić w myśl art. 34.
Do powzięcia uchwały (decyzji) powołany jest sąd, który byłby właściwy do osądzenia
przestępstwa w pierwszej instancji; przed powzięciem uchwały (decyzji) należy przeprowadzić
potrzebne dochodzenia, nie wyłączając przesłuchań pod przysięgą przez sędziów śledczych
lub sędziów pokoju (powiatowych).
Uchwałę (decyzję) powziąć należy bez rozprawy; należy jednak uprzednio w miarę możności
dać sposobność interesowanym złożenia wyjaśnień i poczynienia wniosków osobiście lub
przez pełnomocnika.
Od uchwały (decyzji) służy w ciągu dni 14 po doręczeniu zażalenie do sądu bezpośrednio
przełożonego, który rozstrzyga ostatecznie przy odpowiedniem zastosowaniu przepisu
ust. 2 i 3 niniejszego artykułu.
Art. 38.
W razie skazania za przestępstwa, przewidziane w art. 24, 25 i 26 ust. 2, na karę
ciężkiego więzienia (domu karnego) lub karę śmierci można orzec na rzecz Skarbu Państwa
konfiskatę całego majątku skazanego, nabytego do dnia prawomocności wyroku.
Odnośnie do tego majątku postąpić należy, jak ze spadkiem bezdziedzicznym.
Od konfiskaty wolne są niezbędne ruchomości, tudzież gotówka potrzebna do utrzymania
przez czas trzech miesięcy skazanego tudzież osób, które on z mocy ustawy ma obowiązek
utrzymywać.
Sędzia karny ogranicza się do orzeczenia konfiskaty majątku, nie oznaczając przedmiotów,
tej konfiskacie ulegających lub od niej wolnych.
Gdy orzeka się konfiskatę całego majątku, wówczas wymierzenie grzywny, tudzież orzeczenie
konfiskaty wartości (art. 33), lub postąpienie w myśl ust. 1 art. 34 odnośnie do takiego
skazanego jest niedopuszczalne.
Art. 39.
Z powodu przestępstw, wymienionych w artykule poprzedzającym, należy zarządzić na
wniosek prokuratora, odnośnie do majątku winnego, ostrzeżenie hipoteczne (adnotację),
o wdrożeniu postępowania karnego, a odnośnie do majątku niehipotecznego i ruchomego
zabezpieczyć konfiskatę, stosując w tej mierze odpowiednie przepisy prawa cywilnego
(zabezpieczenie, tymczasowe zarządzenie).
Do postępowania stosować zależy odpowiednio art. 37 ust. 2 - 4.
Art. 40.
Konfiskata, orzeczona w myśl art. 38 uprawnia Skarb Państwa do żądania w drodze postępowania
cywilnego uznania bezskuteczności:
1)
darowizn, uczynionych przez skazanego po dniu popełnienia przestępstwa i w ciągu roku
przed tymże dniem;
2)
odpłatnego przeniesienia majątku, dokonanego przez skazanego po dniu popełnienia przestępstwa
i w ciągu trzech miesięcy przed tymże dniem na rzecz krewnych linji wstępnej lub zstępnej
bez ograniczenia, tudzież krewnych bocznych do czwartego, zaś powinowatych do drugiego
stopnia, żony, dzieci przybranych, osób wziętych na wychowanie, tudzież osób, z któremi
skazany pozostawał w związku pozamałżeńskim, chyba, że osoby te udowodnią, że w chwili
nabycia majątku o zamiarze skazanego uchylenia majątku z pod konfiskaty nie wiedziały,
ani z zachodzących okoliczności tego domniemywać się nie mogły; nie stanowi różnicy,
czy chodzi o pokrewieństwo ślubne, czy naturalne i czy związek małżeński, uzasadniający
powinowactwo nadal istnieje;
3)
wszelkiego przeniesienia majątku, jeśli wykazanem będzie, że osoby nabywające o zamiarze
skazanego uchylenia majątku z pod konfiskaty wiedziały lub z zachodzących okoliczności
tego domniemywać się musiały.
W wypadku p. 2 - 3, obowiązany do zwrotu majątku odpowiada, jak posiadacz w złej wierze;
to samo tyczy się darowizn, zdziałanych na rzecz osób, wymienionych w p. 2, jeśli
darowiznę zdziałano w czasie, w tymże p. 2 określonym.
To samo tyczy się dalszych nabywców, którzy:
1)
nabyli majątek od osób, wymienionych w p. 2, jeśli sami, względem skazanego, pozostają
w stosunku, określonym w tymże p. 2;
2)
majątek, wymieniony w p. 1 - 3, nabyli od zobowiązanego do zwrotu drogą spadku lub
darowizny. Jeśli korzyść otrzymano jako darowiznę, nabywca odpowiada do wysokości
istniejącego jeszcze wzbogacenia, chyba, że wiedział o okolicznościach, wymienionych
w p. 2, lub zamiarze skazanego uchylenia majątku z pod konfiskaty.
Żądanie uznania bezskuteczności odnosić się może jedynie do majątku, ulegającego konfiskacie;
w żadnym wypadku Skarb Państwa nie jest obowiązany do zwrotu zapłaty lub świadczeń
wzajemnych, które skazany lub dalszy pozbywca otrzymał z mocy aktu odpłatnego.
Art. 41.
Grzywna, zamieniona będzie na wypadek niemożności je) ściągnięcia na areszt według
słusznego uznania sędziego, jednak na czas nie dłuższy niż trzy miesiące.
Na wypadek niemożności ściągnięcia grzywny, orzeczonej obok kary pozbawienia wolności,
należy orzec przedłużenie tej kary według słusznego uznania sędziego, nie przekraczając
jednak jej najwyższego wymiaru, przewidzianego za dane przestępstwo.
Jeżeli jednak ustawa przewiduje jako najsurowszą karę, pozbawienie wolności nie ponad
6 miesięcy, przedłużenie nastąpić może; kara zastępcza nie może jednak w połączeniu
z orzeczoną karą pozbawienia wolności przekraczać podwójnego najwyższego wymiaru tejże
kary, przewidzianego za dane przestępstwo.
Art. 42.
Grzywny, konfiskaty, kwoty, stanowiące konfiskatę wartości (art. 33, 37), tudzież
odpowiedzialność, przewidziana w art. 34 (37), obciążają majątek spadkowy.
Grzywny wpływają do Skarbu Państwa.
Art. 43.
Ze skazaniem w myśl ustawy niniejszej za przestępstwa, przewidziane w art. 19, 21
- 25 i 26 ust. 2, na karę więzienia (art. 3 ust. 3 przepisów przechodnich z 7 sierpnia
1917 r. do kodeksu karnego z 1903 r.) połączone są ograniczenia praw, przewidziane
w art. 30 kod. kar. ros. z r. 1903.
W byłej dzielnicy austrjackiej ze skazaniem za występki i przekroczenia, wymienione
w ustępie poprzedzającym, łączą się te same skutki, co ze skazaniem za przekroczenie
oszustwa.
W byłej dzielnicy pruskiej można w tych wypadkach orzec utratę obywatelskich praw
honorowych; w wypadkach zbrodni orzeczenie takie winno zawsze nastąpić.
Przepis niniejszego artykułu nie stosuje się, gdy karę wymierzono w myśl postanowień
art. 45.
Przepisy dotyczące właściwości i postępowania.
Art. 44.
Przestępstwa, przewidziane w art. 15 - 19, 21 - 27, należą do właściwości sądów.
W wypadkach, w których przepisy o postępowaniu karnem przewidują zasięganie opinji
znawców, winien sąd lub Urząd walki z lichwą zasięgnąć z urzędu lub na wniosek stron
zdania komisji dla badania cen i zysków.
W sprawach zastrzeżonych właściwości sądów okręgowych, rozstrzygać należy o winie
i karze we wszystkich instancjach w składzie trzech sędziów państwowych, z których
jeden przewodniczy; przepisy dzielnicowe o wyrokowaniu przez sędziego jednoosobowego
mają zastosowanie.
Art. 45.
W sprawach o przestępstwa, przewidziane w art. 15, 16, 17, 18, 19 ust. 1, w art. 21
- 23, o ile zagrożona jest kara w myśl ustępu 1 art. 19, tudzież w art. 25 ust. 2
i 27 może Okręgowy Urząd walki z lichwą (administracyjna władza powiatową art. 7)
wydać pisemny nakaz karny, jeśli uważa za dostateczną karę aresztu do jednego miesiąca
i grzywnę, lub jedną z tych kar.
W nakazie karnym można również orzec konfiskatę przedmiotów lub wartości (art. 33);
stosowanie art. 34 i 37 w drodze nakazu jest niedopuszczalne.
W wypadkach, wymienionych art. 33 ust. 2 i 41 należy orzec areszt na czas, nie przewyższający
nigdy dwu miesięcy.
Sąd może przed wdrożeniem postępowania karnego skierować sprawę do Okręgowego Urzędu
walki z lichwą (powiatowej władzy administracyjnej); nie dotyczy to spraw, przekazanych
sądowi przez prokuratora.
Art. 46.
Nakaz karny wydać należy bez przeprowadzenia formalnej rozprawy; przed orzeczeniem
kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem kary zastępczej, należy dać obwinionemu możność
przedstawienia swojej obrony. Okręgowy Urząd walki z lichwą może w wyjątkowych wypadkach
zwracać się do sędziów pokoju (powiatowych) o przesłuchanie świadków i biegłych pod
przysięgą, jeśli istnieją dostateczne podstawy do mniemania, że jedynie tą drogą można
dowiedzieć się prawdy.
Szczegółowe przepisy o postępowaniu wyda Minister Aprowizacji w drodze rozporządzenia
w porozumieniu z właściwymi Ministrami.
Na żądanie prokuratora należy w poszczególnym wypadku przekazać sprawę do postępowania
sądowego.
Art. 47.
Nakaz karny zawierać winien oznaczenie osoby skazanej, krótkie określenie przestępstwa,
wskazanie dowodów winy i przepisu prawnego, będącego podstawą orzeczenia, określenie
kary, tudzież uwiadomienie skazanego o przepisie art. 48, 49 i 50.
Nakaz karny należy doręczyć przy odpowiedniem zastosowaniu przepisów o doręczaniu
w sprawach karno - sądowych.
Wydanie nakazu przerywa przedawnienie ścigania.
Art. 48.
Wydanie nakazu karnego po wszczęciu postępowania w sądzie jest niedopuszczalne; nakaz
taki nie staje się prawomocnym i nie wstrzymuje dalszego postępowania sądowego.
Wszczęcie sądowego postępowania po wydaniu nakazu karnego jest niedopuszczalne i wyrok,
wydany w takiem postępowaniu, nie staje się prawomocnym; nie dotyczy to spraw, w których
wydanie nakazu karnego było niedopuszczalne (art. 45 i 46 ust. 3)
Art. 49.
Przeciw nakazowi karnemu może skazany wnieść ustnie lub na piśmie sprzeciw do urzędu,
który nakaz wydał, w ciągu dni trzech po doręczeniu, w przeciwnym bowiem razie nakaz
staje się prawomocny i ulega wykonaniu; wystarczy - jeśli w ciągu trzech dni po doręczeniu
nakazu sprzeciw nadano na pocztę.
Ze sprzeciwem połączyć można prośbę o przywrócenie terminu.
Sprzeciw należy w ciągu dni trzech wraz z aktami przesłać właściwemu sądowi.
Art. 50.
Sprzeciw, wniesiony przez osobę, której to prawo nie służy, tudzież sprzeciw spóźniony
odrzuci władza, która nakaz karny wydała.
Przeciw decyzji można wnieść zażalenie (art. 49 ust. 1).
Art. 51.
Gdy sprzeciw na czas wniesiono, sąd właściwy oznaczy rozprawę tak, jakby nakazu karnego
nie wydano.
Sąd wyznaczy również rozprawę, gdy dopuści przywrócenie terminu lub dojdzie do wniosku,
że sprzeciw niesłusznie odrzucono; przed rozstrzygnięciem prośby o przywrócenie terminu
lub zażalenia na odrzucenie sprzeciwu, tak sąd, jak i urząd, który nakaz wydał, może
wstrzymać wykonanie nakazu.
Wymierzając karę, sąd nie jest ograniczony wymiarem, zastosowanym w nakazie karnym.
Art. 52.
W byłej dzielnicy rosyjskiej:
1)
sprawy o występki, przewidziane w art. 15, 16, 17, 18, 19 ust. 1, w art. 21, 22 i
23, o ile wymierzyć należy karę w myśl ust. 1 art. 19, w art. 25 ust. 2, 27, należą
do właściwości sądów pokoju; w sprawach tych nie stosują się ograniczenia, przewidziane
w części 2 art. 2 przepisów przechodnich do ustawy postępowania karnego z 7 sierpnia
1917 r.;
2)
w sprawach o przestępstwa, przewidziane w ustawie niniejszej, śledztwo wstępne, zarządzić
można jedynie w wypadkach wyjątkowych; celem stwierdzenia, czy istnieje dostateczne
podejrzenie do wniesienia oskarżenia, może prokurator przeprowadzić niezbędne dochodzenia,
zwracając się także do sędziów śledczych i sędziów pokoju o przedsięwzięcie szczególnych
czynności śledczych, a w miarę potrzeby przesłuchań pod przysięgą;
3)
jako środek zapobiegawczy stosowany być może areszt lub środek łagodniejszy; odnośnie
do środków zapobiegawczych należy w toku dochodzeń prokuratorskich stosować odpowiednio
przepisy o środkach zapobiegawczych w toku śledztwa wstępnego, zwracając się w tej
mierze do właściwego sędziego śledczego;
4)
akt oskarżenia zastąpiony być może wnioskiem o zarządzenie rozprawy; wniosek winien
zawierać okoliczności, wymienione w art. 520 ust. 1 - 3 i 5 u. p. k., tudzież wymienienie
osób, które do rozprawy wezwać należy;
5)
terminy przewidziane w art. 557, 560 i 575 u. p. k. skraca się do dni trzech;
6)
oskarżonemu nie służy zażalenie, przewidziane w art. 527 u. p. k.;
7)
jeśli zachodzi obawa uchylenia się świadków lub biegłych od stawiennictwa, można zabezpieczyć
ich przybycie, wydając władzom policyjnym zlecenie czuwania nad stawieniem się tych
osób do sądu; osoby wezwane można każdej chwili do rozprawy przymusowo sprowadzić;
8)
w razie koniecznej potrzeby mogą być odczytane akta dochodzeń;
9)
ogłoszenie wyroku motywowanego winno nastąpić w ciągu dni siedmiu po ogłoszeniu sentencji;
10)
wyroki sądów okręgowych są ostateczne i mogą być zaskarżone jedynie przy odpowiedniem
zastosowaniu przepisów o zaskarżeniu wyroków w drodze kasacji;
11)
wyroki sądów okręgowych, wyrokujących w drugiej instancji, są prawomocne;
12)
termin do wniesienia apelacji i kasacji wynosi dni 8;
13)
względem osób, skazanych nieprawomocnie na karę pozbawienia wolności przynajmniej
przez trzy miesiące, należy stosować areszt jako bezwzględny środek zapobiegawczy;
14)
przedmioty, mogące ulec konfiskacie, należy jeszcze w toku postępowania sprzedać po
cenach, oznaczonych przez naczelnika okręgowego Urzędu walki z lichwą (kierownik,
ekspozytury), jeśli dalsze przechowywanie tych przedmiotów mogłoby je narazić na zepsucie;
w toku. postępowania sądowego sprzedaż zarządzi sąd (prokurator w toku dochodzeń prokuratorskich),
zresztą naczelnik Okręgowego Urzędu walki z lichwą (kierqwnik ekspozytury); przeciw
zarządzeniu niema zażalenia; uzyskana cena wstępuje w miejsce przedmiotu;
15)
w toku postępowania sądowego można zarządzić sprzedaż przedmiotów powszedniego użytku,
mogących ulec konfiskacie, jeśli dłuższe wycofanie ich z obiegu utrudnić może zaopatrzenie
ludności w owe przedmioty; decyzja sędziego śledczego, powzięta w toku śledztwa wstępnego,
ulega wykonaniu po prawomocności; termin jej zaskarżenia wynosi trzy dni; decyzja
sądu okręgowego nie ulega w żadnym wypadku zaskarżeniu.
Art. 53.
W byłej dzielnicy austrjackiej:
1)
należy stosować odpowiednio przepisy p. 2, 3, 7, 13, 14, 15 poprzedzającego artykułu;
2)
akt oskarżenia zastąpić można wnioskiem o zarządzenie rozprawy głównej; wniosek zawierać
winien okoliczności, wymienione w §207 p. 1 - 4 p. k., przytoczenie środków dowodowych,
których prokurator zamierza użyć i przytoczenie osób, które do rozprawy wezwać należy;
3)
sprzeciw przeciw aktowi oskarżenia jest niedopuszczalny;
4)
odwołanie od kary jest dopuszczalne bez względu na to, czy nadzwyczajne złagodzenie
kary nastąpiło lub nie nastąpiło.
Postanowienia przechodnie.
Art. 54.
Z chwilą wejścia w życie niniejszej ustawy tracą moc obowiązującą: dekret z 5 grudnia
1918 r. (Dz. Pr. № 19 poz. 50), tudzież dekret z 11 stycznia 1919 r. (Dz. Pr. № 7
poz. 109), obowiązujące w byłej dzielnicy austrjackiej rozp. ces. z 24 marca 1917 r.
(Dz. p. p., № 131), tudzież rozporządzenie Tymczasowego Komitetu Rządzącego we Lwowie
z dnia 27 grudnia 1918 r. (33 Prez. i 36 Prez.) o zwalczaniu lichwy towarowej i lichwy
robocizny i w sprawie powołania do życia Urzędu do zwalczania lichwy towarowej i lichwy
robocizny (Gazeta Lwowska № 4/19) wreszcie dekret z 30 stycznia 1919 (Dz. Pr. № 11
poz. 130) i przepisy byłej dzielnicy austrjackiej dotyczące karania przez władze i
sądy skarbowe potajemnego wyrobu ze środków żywności płynów wyskokowych.
Do przestępstw, popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosować
należy przepisy dotychczas obowiązujące, o ile nie są surowsze; przepisy ustawy niniejszej,
dotyczące trybu postępowania, będą do tych spraw zastosowane, chyba że wyrok pierwszej
instancji zapadł przed dniem wejścia w życie tej ustawy.
Art. 55.
Rozporządzenia, wydane na zasadzie ces. rozp. z 24 marca 1917 (Dz. p. p. № 131), tudzież
dekretu z 11 stycznia 1919 Dz. Pr. № 7 poz. 109, o ile mogły były być wydane na zasadzie
przepisów ustawy niniejszej przez Radę Ministrów (Ministra Aprowizacji), zachowują
nadal moc prawną, dopóki nie zostaną uchylone w sposób, przewidziany w art. 2 i 3;
przekroczenia tych rozporządzeń będą karane w sposób, określony dotychczasowemi przepisami,
o ile czyn ten niniejszą ustawą nie jest zastrzeżony właściwości sądów.
Art. 56.
Aż do ustanowienia okręgowych Urzędów walki z lichwą (art. 5) dotychczasowe Grzędy
do walki z lichwą i spekulacją utworzone na podstawie dekretu z 11 stycznia 1919 r.
Dz. Pr. № 7 poz. 109, wykonują obowiązki, nałożone niniejszą ustawą na Okręgowe Grzędy
walki z lichwą.
Art. 57.
Rada Ministrów na wniosek Ministra byłej Dzielnicy Pruskiej oznaczy w miarę potrzeby
dzień, w którym ustawa niniejsza wejdzie w życie w miejsce rozporządzenia Rady Związkowej
z dnia 8 maja 1918 r. (Dz. p. p. str. 395) tudzież innych przepisów, uchylonych ustawą
niniejszą, bądź na całym obszarze byłej dzielnicy pruskiej, bądź na poszczególnych
jej obszarach; określi przepisy, dotyczące organizacji i właściwości władz, powołanych
do orzekania w sprawach o przestępstwa, przewidziane w ustawie niniejszej, tudzież
określi tryb postępowania.
Rada Ministrów może na wniosek Ministra byłej Dzielnicy Pruskiej przed wprowadzeniem
niniejszej ustawy w owej dzielnicy wydać w drodze rozporządzenia przepisy, dotyczące
trybu postępowania sądowego w sprawach o przestępstwach nadmiernego podnoszenia cen
i lichwy wojennej.
Wykonanie ustawy.
Art. 58.
Wykonanie tej ustawy należy do Ministra Aprowizacji, Sprawiedliwości, Przemysłu i
Handlu, Spraw Wewnętrznych, Skarbu, tudzież Ministra byłej Dzielnicy Pruskiej.