Ustawaz dnia 16 lipca 1920 r.zmieniająca ustawę o postępowaniu karnem dla b. zaboru austrjackiego

Uchwały trybunałów drugiej instancji zapadają w kompletach z 3 sędziów, o ile nie przepisano czego innego

Do zakresu działania prokuratora przy trybunale pierwszej instancji należy udział we wszystkich w tym trybunale lub w jego okręgu prowadzonych dochodzeniach przygotowawczych, śledztwach wstępnych i rozprawach głównych o zbrodnie i występki, tudzież w odbywających się w trybunale pierwszej instancji rozprawach odwoławczych, oraz udział w posiedzeniach sądów przysięgłych, odbywających się w okręgu trybunału pierwszej instancji

Doradca prawny może przeglądać akta, sędzia śledczy powinien jednak wyłączyć tę ich część, której podanie do wiadomości nie dałoby się pogodzić z celem postępowania; w każdym zaś razie należy wydać doradcy prawnemu na żądanie odpis nakazu uwięzienia i jego uzasadnienia, oraz odpis tego zarządzenia sądowego, przeciw któremu obwiniony zgłosił środek prawny

W każdym takim przypadku oskarżyciel jest obowiązany oświadczyć zaraz, czy żąda dalszego prowadzenia postępowania z powodu reszty zarzutów, skierowanych przeciw temu samemu obwinionemu. Wrazie takiego oświadczenia należy postępowanie co do tych zarzutów doprowadzić do końca, unikając niepotrzebnej zwłoki; wrazie przeciwnym można ścigać obwinionego z ich powodu tylko pod warunkami, pod jakiemi dopuszczalne jest wznowienie postępowania karnego, zaniechanego przed rozprawą główną (§§ 352 i 363)

Posłowie zagraniczni, uwierzytelnieni w Rzeczypospolitej Polskiej, i właściwy poczet osób ich poselstwa nie podlegają sądom polskim. Podobnie nie podlegają tym sądom domownicy i słudzy tych posłów lub przebywających w Polsce obcych panujących, jeżeli są zarazem poddanymi tego państwa, do którego panujący albo poseł należy. Gdyby więc z takierni osobami należało przedsiębrać jakąś czynność urzędową z powodu czynu karygodnego, władza powinna wprawdzie zapewnić sobie w miarę okoliczności osobę obwinionego, ale donieść o tem natychmiast Ministrowi Sprawiedliwości celem dalszego zarządzenia. Decyzja Ministra Sprawiedliwości wiąże w tym wypadku sądy

Przedmioty, na których lub za pomocą których popełniono czyn karygodny, albo które przypuszczalnie sprawca pozostawił na miejscu czynu, jak wogóle przedmioty, które ma się przedstawić obwinionemu lub świadkom do rozpoznania, lub które w inny sposób mogą posłużyć do uzyskania dowodu, tudzież rzeczy, które mogą być uznane za przepadłe, należy w miarą możności wziąć w przechowanie sądowe

Jeżeli znaleziono rzeczy, które mogą mieć znaczenie dla śledztwa lub mogą być uznane za przepadłe, należy je spisać i wziąść w przechowanie sądowe lub pod dozór sądowy, albo zająć (§ 98)

Gdy trzeba przesłuchać świadków, przebywających poza granicami Polski, należy z reguły prosić o ich przesłuchanie właściwego sędziego zagranicznego, o ile w przepisach lub umowach, normujących stosunki z zagranicą, nie postanowiono czego innego

Jeżeli nie chodzi o zbrodnię, za którą należy według ustawy wymierzyć karę śmierci lub karę najmniej dziesięcioletniego więzienia, można aresztu, z powodu obawy ucieczki zarządzonego, na żądanie nie wykonać lub uchylić go za kaucją, albo za poręczeniem kwoty, którą oznaczy izba radna, uwzględniając skutki czynu karygodnego, stosunki osobiste aresztowanego i majątek dającego zabezpieczenie, tudzież za złożeniem przyrzeczenia, w § 191 określonego; takiego aresztu należy na żądanie nie wykonać względnie uchylić go za zabezpieczeniami powyższemi, jeżeli zbrodnia nie jest zagrożona karą surowszą od pięcioletniego więzienia

Trybunał drugiej instancji może z ważnych przyczyn zezwolić, aby obwiniony za zabezpieczeniem, określonem w § 192, lub nawet bez zabezpieczenia, pozostał na wolnej stopie, albo aby wypuszczono go na wolność, jeżeli nie chodzi o zbrodnię, zagrożoną karą śmierci lub wyłącznie karą dożywotniego więzienia

Sprzeciw spóźniony odrzuci sędzia śledczy względnie przewodniczący zby radnej

Rozprawa główna odbywa się zwyczajnie w siedzibie trybunału pierwszej instancji; przełożony trybunału może jednak - z wyjątkiem wypadku, wymienionego w § 297 ustęp 3, - zarządzić po wysłuchaniu oskarżyciela, że rozprawa główna odbędzie się w siedzibie jednego z sądów powiatowych, należących do okręgu sądowego, jeżeli to przyczyni się do przyśpieszenia, albo ułatwienia rozpatrzenia sprawy, lub do zaoszczędzenia kosztów.

Jeżeli rozprawa główna ma odbyć się w siedzibie sądu powiatowego, znajdującego się poza siedzibą trybunału pierwszej instancji, można w miejsce jednego z członków trybunału orzekającego przybrać naczelnika owego sądu powiatowego lub jednego z sędziów tegoż sądu, którego wyznaczy przełożony trybunału pierwszej instancji.

Przełożony trybunału drugiej instancji może zarządzić, aby w siedzibie większych sądów powiatowych odbywały się rozprawy w sprawach o zbrodnie i występki w terminach z góry oznaczonych.

Zarządzenia takie należy w stosowny sposób ogłosić

Jeżeli rozprawę już rozpoczętą odroczono. (§§ 274 do 276), a od odroczenia upłynęły najwyżej cztery tygodnie i skład sądu się nie zmienił, przewodniczący może przy następnej rozprawie przedstawić ustnie istotne wyniki rozprawy poprzedniej na podstawie protokułu i innych aktów, które ma się uwzględnić, i nawiązać do tego dalszy tok rozprawy.

Należy jednak powtórzyć rozprawę, jeżeli skład sądu uległ zmianie, lub jeżeli po przedstawieniu dotychczasowego stanu sprawy przez przewodniczącego, a przed przystąpieniem do dalszej rozprawy, choćby tylko jeden sędzia lub jedna ze stron tego zażądała i sąd uzna to żądanie strony za uzasadnione

Mylnego nazwania środka prawnego nie można tłumaczyć na niekorzyść oskarżonego

Odwołanie można wnieść tylko od orzeczenia o karze, o ile nie zachodzi przyczyna nieważności, przewidziana w § 281 licz. 11, oraz od orzeczenia o roszczeniach prywatno - prawnych. Od orzeczenia o karze mogą wnieść odwołanie wszyscy uprawnieni do wniesienia zażalenia nieważności. Odwołanie to można wnieść na niekorzyść oskarżonego; jeżeli sąd nie wymierzył najsurowszego, w ustawie zagrożonego, rodzaju kary lub nie nałożył dopuszczalnej według ustawy kary dodatkowej, - a z powodu wymiaru kary - jeżeli nałożona grzywna lub kara na wolności nie dosięga najniższego ustawowego wymiaru, albo jeżeli zagrożoną w ustawie karę więzienia dożywotniego zniżono poniżej dziesięciu lat; - na korzyść oskarżonego zaś, jeżeli sąd nie wymierzył najłagodniejszego, w razie korzystania z prawa nadzwyczajnego łagodzenia kary dopuszczalnego, rodzaju kary lub nałożył karę dodatkową, której ustawa nie przepisuje bezwzględnie, a z powodu wymiaru kary, jeżeli nałożona grzywna lub kara na wolności przekracza połowę najniższego ustawowego wymiaru, albo jeżeli wymierzono karę więzienia dożywotniego lub zamiast niej karę więzienia powyżej lat dziesięciu. Jeżeli ustawa nie określa najniższego wymiaru, można z powodu wymiaru kary wnieść zawsze odwołanie na korzyść oskarżonego.

Z powodu orzeczenia o policzeniu aresztu tymczasowego lub śledczego i z powodu wymiaru kary zastępczej, nałożonej na wypadek nieściągalności kary majątkowej, można zawsze wnieść odwołanie tak na korzyść, jak na niekorzyść oskarżonego

Orzeczenie takie w samej sprawie może zapaść za zgodą prokuratora już na posiedzeniu niejawnem

Odwołanie spóźnione, niedopuszczalne lub wniesione przez osobę, której prawo odwołania nie służy, odrzuca sąd pierwszej instancji; od uchwały odrzucającej przysługuje zażalenie do sądu odwoławczego, które należy wnieść w sądzie pierwszej instancji w ciągu dni trzech po oznajmieniu uchwały, a sąd ten przedkłada je wraz z odrzuconem odwołaniem i z aktami sądowi odwoławczemu w ciągu dalszych trzech dni. Zażalenie to nie ma skutku zawieszającego

Trybunał ma prawo karę, którą według ustawy należałoby wymierzyć w granicach między dziesięciu a dwudziestu laty lub na całe życie, złagodzić ze względu na zbieg nader ważnych i przeważających okoliczności łagodzących, wprawdzie nie co do rodzaju, ale co do czasu trwania, jednak nie poniżej jednego roku.

W przypadkach, na które ustawa naznacza karę w granicach między pięciu a dziesięciu laty, wolno trybunałowi z powodu takich okoliczności łagodzących nietylko wymierzyć łagodniejszy rodzaj kary więzienia, lecz także karę co do czasu trwania skrócić, jednak nie poniżej 6 miesięcy

Wygotowanie wyroku następuje w sposób, przepisany w § 260 i 270

Mylnego nazwania środka prawnego nie można tłumaczyć na niekorzyść oskarżonego

Sędzia śledczy zbada okoliczności faktyczne, na których opiera się wniosek. Następnie należy przesłuchać w przypadku, przewidzianym w § 353, oskarżyciela, zaś w przypadkach, przewidzianych w § 355 i 356, obwinionego. O dopuszczalności wznowienia orzeka trybunał pierwszej instancji na posiedzeniu niejawnem

Przedmioty, będące własnością oskarżonego, za pomocą których wykonał przestępstwo, będą uznane za przepadłe

Świadkowi należy się zwrot kosztów koniecznych, wywołanych podróżą do miejsca przesłuchania, pobytem tamże i podróżą powrotną. Odszkodowania za stratę czasu może świadek żądać tylko wtedy, gdy strata ta przyprawia go o dotkliwy uszczerbek w jego zarobku codziennym. Przyznania należności świadek musi żądać, pod jej utratą, w ciągu 24 godzin po przesłuchaniu, na co należy zwrócić uwagę świadka w wezwaniu.

Wynagrodzenie wymierza się na podstawie taryf. Oznaczenie należności i wydanie zarządzeń co do jej wypłaty należy do tego urzędnika sądu, któremu te czynności poruczono. Stronom oraz świadkowi wolno przeglądać oznaczenie należności. Tak strony jak i świadek mogą w ciągu trzech dni po zawiadomieniu ich o oznaczeniu należności żądać rozstrzygnienia sądu; od rozstrzygnienia tego niema dalszego środka prawnego. Należność powinno się wypłacić świadkowi w miarę możności zaraz po przesłuchaniu, gdyby zaś to było niemożliwe, przesłać mu ją bezpłatnie. Oskarżyciel prywatny nie ma prawa żądać przyznania wynagrodzenia, jakie należy się świadkowi; inni poszkodowani mają to prawo tylko wtedy, gdy ich wezwano celem przesłuchania jako świadków. Sposób wynagrodzenia osób wojskowych, pozostających w czynnej służbie, które stają jako świadkowie przed sądem karnym, znajdującym się poza ich miejscem służbowem, określają osobne przepisy

Znawcy, ustanowieni w tym charakterze stale przy sądzie i pobierający za to wynagrodzenie, mogą domagać się tylko zwrotu poniesionych i należycie wykazanych wydatków. Inni znawcy mają nadto prawo do odszkodowania za stratę czasu i do wynagrodzenia za uskutecznioną pracę. Przyznania należności znawca musi żądać, pod jej utratą, w ciągu dni 8 po wydaniu opinji, na co należy zwrócić uwagę znawcy w wezwaniu. Wynagrodzenie oznacza się na podstawie taryf, a jeżeli czynności znawcy nie dadzą się podciągnąć pod taryfę według uznania przy uwzględnieniu nakładu i jakości pracy, tudzież wynagrodzenia taryfowego za podobne czynności. Oznaczenie wynagrodzenia i zarządzenie wypłaty należy do sądu pierwszej instancji. Wynagrodzenie należy wypłacić znawcy wedle możności zaraz po złożeniu opinji lub przesłać bezpłatnie.

Od uchwały w przedmiocie oznaczenia należności znawcy przysługuje tak stronom jak znawcy zażalenie do sądu odwoławczego, które należy wnieść w ciągu dni 8 w sądzie pierwszej instancji

Przepisy o wynagrodzeniu znawców należy stosować odpowiednio do oznaczania i wypłaty należności tłumaczów. Jeżeli do tłumaczeń lub przesłuchań sądowych powołuje się urzędników, ustanowionych przy sądzie lub tłumaczów zaprzysiężonych, ustanowionych za wynagrodzeniem stałem, to spełniają oni czynności te bezpłatnie i mogą żądać tylko zwrotu wydatków, poniesionych w gotówce

Do oznaczania kosztów podróży i pobytu znawców i tłumaczów, pozostających w służbie publicznej, stosują się ogólne przepisy istniejące dla osób, będących w służbie publicznej

Kary na wolności, które należałoby wykonać w sądzie orzekającym, można wykonać w innym sądzie z powodu przepełnienia więzień, celem zaoszczędzenia znacznych wydatków na podróż lub przewóz albo z innych ważnych przyczyn. Wydanie potrzebnych zarządzeń należy do przełożonego sądu orzekającego, w porozumieniu z przełożonym sądu, w którym kara ma być wykonana. Jeżeli przełożony tego sądu nie zgadza się, rozstrzyga przełożony trybunału drugiej instancji, a jeżeli odnośne sądy należą do okręgów różnych trybunałów drugiej instancji - Minister Sprawiedliwości

Po zamknięciu rozprawy sędzia wydaje wyrok i ogłasza go wraz istotnemi powodami i pod nieważnością wciąga go lub dołącza do protokułu. Wyrok prawomocny można zastąpić zapiskiem, zawierającym istotną jego treść bez uzasadnienia - o ile oskarżyciel, oskarżony ani strona interesowana prywatna nie żądali wyraźnie wydania wyroku na piśmie. Wspomniany zapisek obejmuje szczegóły, w § 260 licz. 1 - 5 wymienione, a w razie skazania przytacza nadto okoliczności obciążające i łagodzące, jakie sąd uwzględnił przy wymiarze kary; w razie uwolnienia zaś podaje przyczyny uwolnienia przez powołanie odnośnego punktu § 259. Szczegóły, wymagane według licz. 1 § 260 można zastąpić w całości lub w części powołaniem się na doniesienie, jeżeli sędzia przedstawiony tam istotny stan sprawy przyjął za udowodniony bez zmiany lub jeżeli ustalenia odmienne można podać w niewielu słowach.

Sędzia ma prawo po zamknięciu rozprawy odroczyć wydanie wyroku do dnia następnego.

Zresztą, przepisy o rozprawie głównej, zawarte w rozdziale XVIII, stosują się także do rozprawy przed sądem powiatowym

Jeżeli władza publiczna lub jedna z osób, wymienionych w § 68 Ustawy karnej, wniesie przeciw pozostającemu na wolnej stopie obwinionemu na podstawie własnego spostrzeżenia służbowego lub złożonego wobec niej przyznania doniesienie o przekroczenie, nie pochodzące z chęci zysku, ani nie wykraczające przeciw obyczajności publicznej, sędzia na wniosek organu, powołanego do pełnienia czynności prokuratorskich, może wymierzyć karę osądem bez poprzedniego postępowania, o ile postanawia nałożyć areszt lub areszt ścisły najwyżej 14 dniowy, albo grzywnę i na wypadek jej nieściągalności areszt najwyżej 14-dniowy, lub areszt i grzywnę obok siebie, a kara na wolności główna i zastępcza nie przekraczają razem 14 dni. W osądzie można uznać także towary, ruchomości i sprzęty za przepadłe, jeżeli już poprzednio zajęto je i wzięto w przechowanie sądu lub władzy bezpieczeństwa.

Przeciw osobom, które nie ukończyły jeszcze 18 lat, nie wolno wydawać; osądów.

Przed doręczeniem osądu obwinionemu należy udzielić go do wglądu organowi, pełniącemu czynności prokuratorskie, który może w trzech dniach wnieść sprzeciw przeciwko osądowi. W przypadku tym należy wdrożyć postępowanie zwyczajne

Jeżeli obwiniony wniesie sprzeciw w terminie 8 dniowym, wdraża się postępowanie zwyczajne, w którem sędziego nie wiąże ani kwalifikacja czynu, przyjęta w osądzie, ani orzeczony w nim wymiar kary. Poza sprzeciwem niema innego środka prawnego od osądu; można jednak pozwolić obwinionemu na przywrócenie do stanu pierwotnego, jeżeli zachodzą wymogi § 364 licz. 1 i 2

Rozprawa rozpoczyna się ustnem przedstawieniem sprawy przez jednego z członków sądu odwoławczego jako sprawozdawcę. Przedstawienie to nie powinno zawierać ani opinji, ani wniosków, lecz tylko stan faktyczny sprawy, jej przebieg dotychczasowy, oile to jest potrzebne do ocenienia wniesionego odwołania, wreszcie istotną jego treść i wywiązujące się stąd punkty sporne

Kary na wolności należy wykonywać w zasadzie w tym sądzie powiatowym, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji. Jeżeli kara ma być wykonana w sądzie innym, należy stosować przepisy § 406. Jeżeli sąd powiatowy, w którym kara ma być wykonana, należy do okręgu tego samego trybunału pierwszej instancji, co sąd orzekający, a przełożeni tych sądów nie mogą się zgodzić cc do miejsca wykonania kary, rozstrzyga przełożony trybunału pierwszej instancji.