Art. 1.
Ugody, zawarte po dniu 31 grudnia 1852 r. w przedmiocie serwitutów, tudzież orzeczenia
Komisji Serwitutowych, wydane w toku postępowania, wdrożonego na podstawie patentu
cesarskiego z dnia 5 lipca 1853 r. (Austr. Dz. Ust. № 130), uznaje się za bezskuteczne
o tyle, o ile przedmiotem ich były położone w granicach Rzeczypospolitej Polskiej
nieruchomości b. Komory arcyksiążęcej w Cieszynie, które były dawniej obciążone serwitutami
pastwiskowemi, a przy likwidacji przypadły b. Komorze arcyksiążęcej w Cieszynie, jako
wolne od serwitutów.
Art. 2.
Serwituty, których dotyczy art. 1, ulegają likwidacji na zasadach następujących:
1)
podstawą do wyznaczenia ekwiwalentu jest rozmiar użytkowania, przysługującego szałaśnikom
na podstawie stanu z końca r. 1852 w myśl nadań i zawartych ugód, zwłaszcza zaś w
myśl ugody z r. 1800;
2)
przy wyznaczeniu ekwiwalentu będzie wliczony ten ekwiwalent, który uprawnieni szałaśnicy
już otrzymali na podstawie patentu cesarskiego z r. 1853;
3)
uzupełnienie ekwiwalentu nastąpi z gruntu ongi służebnego, o ile grunt ten obecnie
stanowi pastwisko, łąkę lub ziemię orną.
Gdyby jednak grunt ongi służebny był obecnie zalesiony, będzie jako ekwiwalent wyznaczone
pastwisko, łąka lub ziemia orna o tej samej wartości użytkowej, co pastwisko na tym
samym gruncie założone, albo też przestrzeń pokryta lasem, przyczem właściciel będzie
obowiązany w przeciągu lat trzech od wydania orzeczenia wyciąć i wywieźć drzewo.
Gdyby ze względu na kulturę krajową wycięcie lasu okazało się niewskazanem, wówczas
ekwiwalent będzie oznaczony w lesie wraz z drzewostanem lub w gotówce.
4)
Wyznaczenie ekwiwalentu nastąpi na zasadach, ustalonych w art. 30 ustawy z dn. 7 maja
1920 r. o likwidacji serwitutów na terenie b. Królestwa Kongresowego (Dz. Ust. Rz.
P. № 42, poz. 249).
Art. 3.
Ekwiwalent, oznaczony w myśl art. 2, stanowi własność spółek szałaśniczych, których
organizację określi osobna ustawa.
Jako pierwsi członkowie wchodzą do spółki obecni posiadacze tych gospodarstw, którym
przed likwidacją serwitutów w myśl patentu cesarskiego z dnia 5 lipca 1853 r. przysługiwało
prawo korzystania z danego serwitutu pastwiskowego.
Art. 4.
Komisja, złożona z delegata Głównego Urzędu Ziemskiego jako przewodniczącego, i z
trzech członków, a mianowicie z przedstawiciel i Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwowych,
Ministerstwa Sprawiedliwość i oraz Towarzystwa Rolniczego w Księstwie Cieszyńskiem
ustali, kto i w jakich rozmiarach jest uprawniony, i wyznaczy ekwiwalent w myśl art.
2.
Do komisji tej należy również zorganizowanie spółek szałaśniczych wyznaczenie obszaru
dla poszczególnych spółek, jakoteż ustalenie pierwszych ich członków.
Od orzeczenia komisji przysługuje prawo odwołania się w terminie 30 dni od dnia następnego
po doręczeniu decyzji do Głównej Komisji Ziemskiej.
Art. 5.
Prawomocne orzeczenie komisji stanowi tytuł wpisu hipotecznego. Wykonanie orzeczenia
należy do Okręgowego Urzędu Ziemskiego.
Art. 6.
Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Wykonanie jej porucza się Prezesowi Głównego Urzędu Ziemskiego w porozumieniu z Ministrem
Rolnictwa i Dóbr Państwowych oraz Ministrem Sprawiedliwości.