Ustawaz dnia 16 maja 1922 r.w przedmiocie powołania Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej do załatwiania zatargów zbiorowych pomiędzy właścicielami nieruchomości miejskich a dozorcami domowymi

W wypadkach, gdy załatwienie zatargu zbiorowego pomiędzy właścicielami nieruchomości miejskich a dozorcami domowymi w trybie, ustalonym przez ustawę z dn. 23 stycznia 1920 r. (Dz. U. R. P. № 8, poz. 53) okaże się niemożliwym, Minister Pracy i Opieki Społecznej ma prawo powołać Nadzwyczajną Komisję Rozjemczą.

Przewodniczącego Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej mianuje Minister Pracy i Opieki Społecznej. Prócz przewodniczącego w skład komisji wchodzić będą przedstawiciele: po jednym z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i 7. Ministerstwa Sprawiedliwości, oraz w równej liczbie przynajmniej po trzech ze strony właścicieli nieruchomości i dozorców domowych miasta, dla którego ma być wydane orzeczenie Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej.

Do wyznaczenia przedstawicieli upoważnione są organizacje właścicieli nieruchomości, jako takich, oraz związki zawodowe dozorców domowych, zarejestrowane zgodnie z przepisami prawa i działające na terenie danego miasta. W miastach, w których niema bądź organizacji właścicieli nieruchomości, bądź związków zawodowych dozorców domowych, strona, niereprezentowana przez organizacje, winna dokonać wyboru przedstawicieli. Wybory przeprowadza na wezwanie inspektora pracy miejscowa władza administracyjna pierwszej instancji. W razie uchylenia się bądź organizacji właścicieli nieruchomości, bądź związków zawodowych dozorców domowych od wyznaczenia przedstawicieli, a w miastach, w których niema tych organizacji, w razie uchylenia się większości właścicieli lub dozorców od udziału w wyborach, Nadzwyczajna Komisja Rozjemcza będzie prawomocnie obradowała i decydowała w składzie trzech przedstawicieli rządowych.

Nadzwyczajna Komisja Rozjemcza ma prawo ustanawiać warunki pracy i płacy dozorców domowych. Komisja wyznacza wynagrodzenie stosownie do zakresu obowiązków, włożonych w danem mieście na dozorcę, domowego, i do ilości wymaganej tamże od niego pracy przy uwzględnieniu wielkości domu i dzielnicy miasta, w jakiej dom jest położony. Postanowienia Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej obowiązują na okres czasu, przewidziany w postanowieniu, i stanowią podstawę do zawierania indywidualnych, umów o pracę i płacą w miastach, dla których zostały wydane. Indywidualne umowy pracy, zawierające warunki mniej korzystne dla pracownika, niż ustalone w postanowieniu Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej, na żądanie dozorcy domowego ulegają zastąpieniu przez to postanowienie.

Jeżeli po wydaniu orzeczenia Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej zawarta zostanie między właścicielami nieruchomości a dozorcami domowymi umowa zbiorowa, postanowienia tej ostatniej, bardziej korzystne dla pracowników, wchodzą z mocy ustawy na miejsce odnośnych postanowień orzeczenia Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej.

Zatargi, wynikłe między stronami na tle niestosowania się do postanowień Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej, inspektor pracy, na żądanie jednej ze stron, przekazuje do rozpatrzenia Komisji Rozjemczej, przewidzianej ustawą z dn. 23 stycznia 1920 r. (Dz. U. R. P. № 8, poz. 53), w razie uchylenia się bądź właścicieli nieruchomości, bądź dozorców domowych od wyznaczenia swych przedstawicieli do komisji rozjemczej, przedstawicieli tych mianuje Minister Pracy i Opieki Społecznej. Zgoda drugiej strony na poddanie zatargu rozważeniu przez Komisją Rozjemczą nie jest wymagana. Niestawiennictwo którejkolwiek ze stron nie wstrzymuje biegu sprawy.

W razie potrzeby przymusowego wykonania orzeczenia komisji rozjemczej (art. 4), strona zainteresowana przedstawia poświadczony przez inspektora pracy odpis orzeczenia do sądu, który byłby właściwy dla rozważenia danego sporu, celem uzyskania nakazu wykonawczego. Orzeczenia komisji rozjemczej mogą być przez sąd uchylone w razie:

Wykonanie niniejszej ustawy powierza się Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych i Ministrem Sprawiedliwości.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem uchwalenia i obowiązuje na terenie b. dzielnicy rosyjskiej i austrjackiej.