Ustawaz dnia 11 stycznia 1924 r.o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej

Na mocy art. 44 Konstytucji ogłaszam ustawą następującej treści:

Art. 1.

Dla naprawy Skarbu Państwa i przeprowadzenia reformy walutowej postanawia się co następuje:

1)

a)

podniesienie stawek podatków bezpośrednich;

b)

przyśpieszenie terminów płatności i uproszczenia postępowania w podatku majątkowym oraz zabezpieczenie Skarbowi zapłaty tegoż podatku w gotówce, bądź w markach polskich, bądź w walutach obcych;

c)

przyśpieszenie terminów płatności podatku od kapitałów i rent;

d)

przyśpieszenie terminów płatności należytości prawnych w b. zaborze austrjackim;

e)

niezaliczanie na podatek przemysłowy przedpłat, uiszczonych na poczet tegoż podatku w postaci świadectw przemysłowych;

2)

wprowadzanie zmian stawek celnych stosownie do konjunktur gospodarczych;

3)

zastosowanie niezbędnych dla uniknięcia deficytu budżetowego oszczędności w gospodarce państwowej;

4)

a)

przekazywanie samorządom niektórych zadań i czynności, sprawowanych dotąd przez organy państwowe, z wyjątkiem szkolnych i oświatowych, po zapewnieniu samorządom odpowiednich własnych źródeł dochodów;

b)

ustanawianie obowiązku i sposobu pokrywania przez samorządy wydatków z wpływów drogą ujęcia skarbowości samorządowej w ścisłe przepisy budżetowe i rachunkowe;

5)

zaciągnięcie do wysokości 500.000.000 franków złotych pożyczek państwowych, którym mogą być nadane specjalne uprawnienia i gwarancje, nie połączone jednak z wydzierżawieniem monopoli i kolei państwowych;

6)

sprzedaż państwowych przedsiębiorstw przemysłowo - handlowych dołącznej wysokości 100.000.000 franków złotych z wyjątkiem państwowych zakładów naftowych w Drohobyczu, Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie i salin;

7)

zatwierdzanie - bez naruszenia jednak wypływających z obowiązującego prawodawstwa cywilnego praw osób trzecich - zmian w statutach instytucji kredytu długoterminowego, jak również dokonywanie zmiany ustaw i statutów, względnie nadawanie statutów instytucjom finansowym państwowym, przedsiębiorstwom państwowym oraz instytucjom przez Państwo dotowanym, oraz tym, w których Państwo posiada udział, a to w następujących kierunkach:

a)

scentralizowania ich działalności;

b)

reorganizacji, mającej na celu osiągnięcie w ich gospodarce najdalej idącej oszczędności;

c)

zapewnienia lokaty wolnych środków tych instytucji w papierach państwowych;

d)

reorganizacji, względnie łączenia (fuzji);

8)

ustalenie i wprowadzenie nowego systemu pieniężnego, opartego na monometalizmie złotym, a w szczególności polskiej jednostki monetarnej (ustawa z dn. 26 września 1922 r. - Dz. U. R. P. № 83 poz. 740), oraz określenie i wypuszczenie środków płatniczych, mających moc zwalniania od zobowiązań;

9)

ustalenie relacji marek polskich do nowej jednostki monetarnej;

10)

przerachowanie na nową walutę zobowiązań publicznych i prywatno - prawnych oraz ustalenie sposobu i terminów ich spłat, zastosowanie nowej waluty do obliczenia wkładek (premji), jakoteż świadczeń pieniężnych (rent) w ubezpieczeniach społecznych;

11)

a)

ustalenie warunków likwidacji Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej;

b)

powołanie do życia banku emisyjnego na mocy specjalnego statutu jako banku akcyjnego - z udziałem Państwa, podlegającego nadzorowi państwowemu z mianowaniem prezesa banku i zatwierdzeniem kierowników, udzielenie bankowi emisyjnemu uprawnienia do emisji biletów bankowych, będących prawnym środkiem płatniczym i pokrytych conajmniej w jednej czwartej do jednej trzeciej części złotem lub zapasem dewiz i walut, nie podlegających znaczniejszym wahaniom kursowym, nadanie dokumentom tego banku charakteru aktów publicznych (tytułów egzekucyjnych) oraz przekazanie mu w drodze aljenacji majątku państwowego, znajdującego się w posiadaniu Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, jak również majątku Skarbu Narodowego, tudzież zawarcie z bankiem emisyjnym umowy, ustalającej jego stosunek do Skarbu Państwa, który nie może korzystać z kredytów w banku emisyjnym ani na pokrycie bieżących potrzeb administracyjnych, ani inwestycyjnych;

12)

konwersję i konsolidację pożyczek i zobowiązań państwowych;

13)

ustalenie jednolitych przepisów ustawowych dla całego obszaru Rzeczypospolitej odnośnie do lichwy pieniężnej i towarowej przez zmianę przepisów w dotychczas obowiązujących ustawach.

Art. 2.

Wykonanie postanowień art. 1 będzie przeprowadzone do dnia 30 czerwca 1924 r. drogą rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej, wydawanych na podstawie uchwał Rady Ministrów.
Równocześnie z wydaniem rozporządzeń na podstawie i w granicach niniejszej ustawy tracą moc obowiązującą przepisy dotychczas obowiązujących ustaw, sprzeczne z temi rozporządzeniami.

Art. 3.

Ustawa niniejsza obowiązuje na całym obszarze Rzeczypospolitej.

Art. 4.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.