Art. 1.
Dla upamiętnienia dziesięciolecia odzyskania niepodległości przez Państwo Polskie
udziela się sprawcom, współwinnym i uczestnikom przestępstw amnestji na zasadach,
określonych w niniejszej ustawie.
Art. 2.
Amnestja dotyczy przestępstw, należących do właściwości sądów karnych zarówno powszechnych
jak wojskowych oraz do właściwości władz administracyjnych.
Art. 3.
Puszcza się w niepamięć i przebacza przestępstwa, popełnione na obszarach województw
lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego w latach 1918, 1919 i w pierwszem półroczu
1920, ą mianowicie;
a)
określone w §§ 58 - 75, 87 o ile działanie lub zaniechanie, stanowiące istotę rzeczonej
zbrodni z § 87 dotyczy urządzeń lub ruchu kolejowego, w §§ 89, 300, 302 i 305 ustawy
karnej z 1852 r., oraz określone w ustawie z 27 maja 1885 r. o używaniu środków wybuchowych;
b)
podżeganie do przestępstw, jeżeli wskutek podżegania czynu nie spełniono wcale, lub
nie spełniono go bezpośrednio po podżeganiu;
c)
inne przestępstwa, jeżeli je popełniono w walce orężnej przeciw Państwu Polskiemu
lub w związku z taką walką i celem jej poparcia, albo w walkach orężnych narodowościowych
lub w związku z takiemi walkami i celem ich poparcia.
Postępowanie karne w tych sprawach nie będzie wdrażane, a wdrożone będzie umorzone.
Darowuje się kary prawomocnie orzeczone za te przestępstwa, w całości lub w części
niewykonane.
Art. 4.
Puszcza się w niepamięć i przebacza przestępstwa, popełnione w latach 1918, 1919 i
1920 na obszarze, na którym obowiązuje kodeks karny z 1903 r., a mianowicie:
a)
określane w art. 100 - 110 kodeksu karnego z 1903 r.;
b)
inne przestępstwa, jeżeli je popełniono w walce orężnej przeciw państwu Polskiemu
lub w związku z taką walką i celem jej poparcia.
Art. 3 ust. 2 i 3 ma odpowiednie zastosowanie.
Art. 5.
W wypadkach, wymienionych w art. 3 i w art. 4, są wyłączone z pod amnestji:
a)
umyślne pozbawienie życia i ciężkie uszkodzenia cielesne, popełnione na niestawiających
oporu jeńcach;
b)
umyślne wyłącznie z chęci zysku pozbawienie człowieka życia;
c)
podpalenia, dokonane nie jako czynności operacji wojennej;
d)
przestępstwa, popełnione przez wojskowych polskich lub osoby, które z wojsk polskich
przeszły na stroną nieprzyjaciela;
e)
przestępstwa, popełnione przez osoby, które wydano państwu obcemu na zasadzie układu
w przedmiocie wydania lub wzajemnej wymiany, oraz przez osoby, które przed ogłoszeniem
niniejszej ustawy oświadczyły swą zgodę na takie wydanie.
Wyłączenia, przewidziane w niniejszym artykule, nie wykluczają zastosowania amnestji
w zakresie, przewidzianym w art. 6 - 9.
Art. 6.
Darowuje się jedną trzecią część kary pozbawienia wolności, orzeczonej przez sąd za
przestępstwa, ujawniające dążenie do rozpowszechniania zasad ustroju komunistycznego
lub do ułatwienia wprowadzenia w Rzeczypospolitej Polskiej takiego ustroju, popełnione
przed dniem 3 maja 1926 r., połowę zaś kary pozbawienia wolności, orzeczonej przez
sąd za takie przestępstwa, popełnione przed dniem 3 maja 1928 r. przez osoby, które
w chwili popełnienia czynu nie ukończyły lat dwudziestu.
Amnestji powyższej nie stosuje się w wypadkach kary, orzeczonej przez sąd za te przestępstwa
w wymiarze ponad lat cztery względem osób, które w chwili popełnienia czynu ukończyły
lat dwadzieścia, wszelako bez względu na wiek przestępcy, kary pozbawienia wolności,
orzeczone w rozmiarze, przenoszącym lat dziesięć lub dożywotnie, ogranicza się do
lat dziesięciu, karę zaś śmierci zamienia się na karę piętnastoletniego ciężkiego
więzienia.
Amnestji, przewidzianej w niniejszym artykule, nie stosuje się wcale do przestępstw,
popełnionych:
a)
przez obywateli niepolskich;
b)
przez osoby, które w chwili popełnienia przestępstwa były funkcjonariuszami państwowymi
polskimi lub należały do wojska polskiego, albo które wśród wojska polskiego szerzyły
zasady komunistyczne;
c)
przez osoby, wymienione w art. 5 pod lit. e).
Amnestji powyższej nie stosuje się również w wypadkach, wymienionych w art. 9 pod
lit. a)-g).
Art. 7.
Puszcza się w niepamięć i przebacza popełnione przed 3 maja 1928 r.:
a)
wykroczenia administracyjne łącznie z porządkowemi bez względu na rodzaj i wymiar
kary;
b)
przestępstwa, za które ustawa przewiduje, niezależnie od kar dodatkowych, jako karę
najsurowszą grzywnę i karę pozbawienia wolności nie powyżej trzech miesięcy lub jedną
z tych kar;
c)
przestępstwa, za które ustawa przewiduje, niezależnie od kar dodatkowych, jako karę
najsurowszą grzywnę i karę pozbawienia wolności nie powyżej jednego roku lub jedną
z tych kar, jeżeli przestępstwo popełniono wyłącznie z pobudek politycznych, narodowościowych,
religijnych, społecznych lub społeczno-gospodarczych;
d)
przestępstwa, popełnione w treści druku, jeżeli druk ten jest czasopismem, wydawanem
zgodnie z obowiązującemi przepisami;
e)
przestępstwa, polegające na zniewagach władz państwowych i samorządowych oraz na zniewagach
urzędników i innych funkcjonariuszy tych władz; przestępstwa z art. 154 kodeksu karnego
z 1903 r.;
f)
przestępstwa skarbowe, przewidziane w art. 57 i 58 ustawy karnej skarbowej z dnia
2 sierpnia 1926 r. (Dz. U. R. P. Nr 105, poz. 609), jeżeli uprawiona bez upoważnienia
przestrzeń gruntu nie przenosi dwudziestu metrów kwadratowych.
Postępowanie karne w tych sprawach nie będzie wdrażane, a wdrożone będzie umorzone,
co nie wyklucza jednak orzeczenia zajęcia i konfiskaty druków i innych przedmiotów.
Art. 8.
Darowuje się, względnie łagodzi, kary za przestępstwa, popełnione przed dniem 3 maja
1928 r., a mianowicie:
1)
darowuje się orzeczone, a w całości lub części niewykonane:
a)
kary administracyjne łącznie z porządkowemi bez względu na rodzaj i wymiar kary;
b)
grzywny i kary pozbawienia wolności, orzeczone przez sąd w rozmiarze, nie przenoszącym
trzech miesięcy;
c)
grzywny i kary pozbawienia wolności, orzeczone przez sąd w rozmiarze, nie przenoszącym
jednego roku, jeżeli przestępstwo popełniono wyłącznie z pobudek politycznych, narodowościowych,
religijnych, społecznych lub społeczno-gospodarczych;
d)
kary, orzeczone za przestępstwa, popełnione w treści druku, jeżeli druk jest czasopismem,
wydawanem zgodnie z obowiązującemi przepisami;
e)
kary, orzeczone za zniewagi władz państwowych i samorządowych oraz za zniewagi urzędników
i innych funkcjonarjuszów tych władz; kary orzeczone za przestępstwa z art. 154 kodeksu
karnego z 1903 r.;
f)
kary pieniężne, orzeczone za przestępstwa skarbowe, przewidziane w art. 57 i 58 ustawy
karnej skarbowej z dnia 2 sierpnia 1926 r. (Dz. U. R. P. Nr 105, poz. 609) w całości,
jeżeli uprawiona bez upoważnienia przestrzeń gruntu nie przenosi dwudziestu metrów
kwadratowych, w trzech czwartych zaś częściach - jeżeli przestrzeń taka przenosi dwadzieścia
metrów kwadratowych, a w dziewiętnastu dwudziestych częściach - jeżeli orzeczenie,
skazujące w pierwszej instancji z powodu uprawy na przestrzeni, przenoszącej dwadzieścia
metrów kwadratowych, będzie wydane po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy;
g)
połowę orzeczonej przez sąd kary pozbawienia wolności, gdy karę orzeczono w rozmiarze
powyżej trzech miesięcy, lecz nie przenoszącym jednego roku;
h)
połową orzeczonej przez sąd kary pozbawienia wolności, gdy karę orzeczono w rozmiarze
powyżej trzech miesięcy względem osoby, która w chwili popełnienia czynu, nie ukończyła
lat dwudziestu;
i)
połowę kary pozbawienia wolności, orzeczonej przez sąd w rozmiarze powyżej jednego
roku, jeżeli przestępstwo popełniono wyłącznie z pobudek politycznych, narodowościowych,
religijnych, społecznych lub społeczno-gospodarczych;
j)
jedną trzecią część orzeczonej przez sąd kary pozbawienia wolności, gdy karę orzeczono
w rozmiarze, przenoszącym rok jeden; w tym wypadku jednak pozostałe dwie trzecie orzeczonej
kary nie mogą przenosić lat dziesięciu;
2)
ogranicza się do lat dziesięciu karę - dożywotniego pozbawienia wolności;
3)
zamienia się karę śmierci na karę - piętnastoletniego ciężkiego więzienia;
4)
darowuje się w zupełności nawiązki za przestępstwa leśne oraz wszelkie inne kary,
niewykonane w całości lub części, w szczególności zastępcze kary pozbawienia wolności
w granicach darowanej, względnie złagodzonej grzywny (kary pieniężnej), tudzież kary
dodatkowe z wyjątkiem konfiskat, ogłoszeń w druku nakazanych wyrokiem w sprawach o
obrazę czci, oraz umieszczenia w zakładach wychowawczo-poprawczych. Do kar dodatkowych
na czci stosuje się postanowienia art. art. 11 - 13 niniejszej ustawy.
Art. 9.
Amnestji, przewidzianej w art. 7 i 8, nie stosuje się do następujących przestępstw:
a)
szpiegostwa lub innego karalnego działania na szkodę Państwa Polskiego, a na rzecz
obcego państwa lub przedsięwziętego w porozumieniu z osobą, w interesie obcego państwa
działającą;
b)
przestępstw wojskowych; podżegania i pomocy do tych przestępstw; uchylania się od
służby wojskowej, jeśli sprawca w tym celu opuścił granice państwa lub w tym celu
przebywał zagranicą, chyba że sprawca przed upływem jednego miesiąca od dnia ogłoszenia
tej ustawy został ujęty, lub stawił się do dyspozycji właściwej władzy celem wykonania
obowiązku służby wojskowej;
c)
świadomie fałszywego obwinienia przed władzami byłych państw zaborczych lub innych
obcych państw, a także przed jakiemikolwiek siłami uzbrojonemi, znajdującemi się w
walce z wojskiem polskiem, o przestępstwa, popełnione na szkodę tych państw lub sił
zbrojnych, albo o nieprzychylne zachowanie się względem nich;
d)
umyślnego pozbawienia życia człowieka i umyślnego ciężkiego uszkodzenia ciała lub
takiegoż upośledzenia zdrowia ludzkiego, jeśli przestępstwa te popełniono z pobudek
osobistego zysku lub w związku z rozbojem, względnie rabunkiem, albo w wykonaniu przemyślanej
zemsty;
e)
rozboju, względnie rabunku;
f)
fałszowania pieniędzy i papierów kredytowych;
g)
przemytnictwa; przestępstw skarbowych z wyjątkiem wypadków amnestji, przewidzianych
w art. 7 pod lit. f) i w art. 8 punkt 1 pod lit. f);
h)
stręczenia do nierządu, tudzież innych wypadków ciągnięcia zysku z nierządu drugiej
osoby;
i)
przestępstw, popełnionych na szkodę Skarbu Państwa lub poniżej wymienionych instytucyj
przez funkcjonarjuszy w urzędach, przedsiębiorstwach państwowych i monopolach, tudzież
w zakładach, fundacjach, stowarzyszeniach i spółkach, działających z udziałem finansowym
Skarbu Państwa, bądź korzystających z jego gwarancji lub pomocy finansowej;
j)
przestępstw, popełnionych przez osoby, określone w art. 5 pod lit. e);
k)
przestępstw, ujawniających dążenie do rozpowszechniania zasad ustroju komunistycznego
lub do ułatwienia wprowadzenia takiego ustroju w Rzeczypospolitej Polskiej.
Amnestja nie dotyczy również kar dyscyplinarnych za przewinienia służbowe z wyjątkiem
kary nagany; nie dotyczy też kar za przewinienia porządkowe i dyscyplinarne osób wojskowych,
przewidziane w przepisach wojskowych.
Art. 10.
W razie zbiegu przestępstwa, ulegającego amnestji, z przestępstwem, nie ulegającem
amnestji, lub ulegającem amnestji w mniejszym stopniu, kara orzeczona z uwzględnieniem
zbiegu, względnie kara łączna, będzie złagodzona według słusznego uznania sędziego;
przepis niniejszy nie wyklucza umorzenia, w myśl postanowienia niniejszej ustawy,
postępowania sądowego, toczącego się odnośnie do poszczególnych zbiegających się przestępstw.
Art. 11.
W wypadkach, objętych art. 3, 4, 6, tudzież art. 8 punkt 1 pod lit. b), c), d), e)
oraz i), a nie wyłączonych z pod amnestji (art. 5, 6 ust. 2, 3, 4 i art. 9), niezdolność,
będąca skutkiem karno-sądowego skazania, uzasadniona jakiemikolwiek przepisami, lub
kary dodatkowe na czci ustają z chwilą odcierpienia kary. Jeśli zaś według postanowień
mniejszej ustawy karę całkowicie darowano, niezdolność, będąca skutkiem karno-sądowego
skazania, nie powstaje.
Art. 12.
Jeżeli karę, przewidzianą w artykułach, wymienionych w art. 11, w chwili wejścia w
życie niniejszej ustawy w całości już wykonano, niezdolność, będąca skutkiem karno-sądowego
skazania, uzasadniona jakiemikolwiek przepisami, lub kary dodatkowe na czci, ustają
z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 13.
Przepisy art. 11 i 12 nie dotyczą Kar dodatkowych na czci, przewidzianych w kodeksie
karnym wojskowym, ani też skutków tych kar.
Przepisy art. 11 i 12 nie dotyczą kar dodatkowych i skutków, polegających na utracie
prawa do poboru uposażeń, emerytur, rent i innych należności ze Skarbu Państwa i z
kas samorządowych.
Art. 14.
W wypadkach, w których nie stosuje się art. 7 punkt b) lub c), a nie zachodzą wyłączenia,
przewidziane w art. 9, sąd może postępowanie umorzyć lub postępowania nie wdrażać,
jeżeli według okoliczności danego wypadku należałoby, niezależnie od kar dodatkowych,
wymierzyć za czyn, popełniony przed 3 maja 1928 r., karę pozbawienia wolności w rozmiarze,
nie przenoszącym trzech miesięcy, jeżeli zaś czyn popełniono wyłącznie z pobudek politycznych,
narodowościowych, religijnych, społecznych lub społeczno-gospodarczych, w rozmiarze,
nie przenoszącym jednego roku. W powyższych wypadkach sąd może postępowanie umorzyć
lub postępowania nie wdrażać jedynie za zgodą prokuratora, a sąd powiatowy lub pokoju
- jedynie za zgodą prokuratora przy sądzie okręgowym.
Art. 15.
Umorzenie w myśl niniejszej ustawy toczącego się postępowania będzie z mocy samego
prawą uchylone, jeśli osoba, przeciw której toczyło się postępowanie, oświadczy w
ciągu dziewięćdziesięciu dni po zawiadomieniu o zastosowaniu amnestji, że domaga się
przeprowadzenia tego postępowania.
Art. 16.
Przepisy ustawy niniejszej, dotyczące umorzenia kar, prawomocnie orzeczonych, stosują
się również do przestępstw, ściganych z oskarżenia prywatnego, na wniosek, z upoważnienia
lub na zarządzenie; natomiast do tych przestępstw nie stosują się przepisy, dotyczące
umorzenia lub zaniechania postępowania karnego.
Art. 17.
Postanowienia niniejszej ustawy stosują się do osób, które korzystały z ogólnego lub
szczególnego aktu łaski, jedynie wówczas i o tyle, o ile poprzedni akt łaski przyznawał
im ulgi w mniejszym rozmiarze.
Art. 18.
Amnestję stosuje się, choćby karę orzeczono po dniu 3 maja 1928 r., względnie w wypadku,
przewidzianym w art. 6, po dniu 3 maja 1926 r.
Amnestję stosuje władzą, przed którą toczy się postępowanie, względnie władza, zarządzającą
wykonanie wyroku lub orzeczenia, o ile jej nie zastosowano już przy wydaniu wyroku
lub orzeczenia.
W sprawach, należących do własciwości sądu okręgowego, wątpliwości, dotyczące zastosowania
amnestji, rozstrzygać należy na posiedzeniu niejawnem (gospodarczem, dyspozycyjnem)
po wysłuchaniu prokuratora; to samo postępowanie stosuje się z urzędu lub na wniosek
w razie zbiegu przestępstw (art. 10), tudzież na wniosek prokuratora w wypadkach,
przewidzianych w art. 14. Od decyzji można wnieść zażalenie w ciągu trzydziestu dni
od jej doręczenia. Zażalenie wnieść należy za pośrednictwem sądu, który wydał decyzję,
do sądu w toku instancji przełożonego, który rozstrzyga ostatecznie.
W sprawach, należących do właściwości sądów powiatowych lub pokoju, zażalenie w tym
samym terminie wnieść należy przez sąd powiatowy, względnie pokoju, do sądu okręgowego.
Art. 19.
W zakresie sądownictwa wojskowego, tudzież w postępowaniu przed władzami administracyjnemu,
stosuje się odpowiednio art. 18. W sprawach, należących do władz administracyjnych,
zażalenie rozstrzyga ostatecznie władza, bezpośrednio przełożona nad władzą, zarządzającą
wykonanie orzeczenia.
Art. 20.
Wykonanie niniejszej ustawy porucza się Ministrom: Sprawiedliwości, Spraw Wojskowych,
Spraw Wewnętrznych i Skarbu.
Art. 21.
Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.