Na mocy art. 44 Konstytucji ogłaszam ustawę następującej treści:
Postanowienia ogólne.
Art. 1.
Za gospodarstwa rolne ustawa niniejsza uważa gospodarstwa rolne, leśne, ogrodowe,
hodowlane i rybne oraz zakłady i warsztaty przemysłowe, związane bezpośrednio z gospodarstwem
rolnem, o ile nie są wpisane do rejestru handlowego, za gospodarzy zaś rolnych - właścicieli,
użytkowników i dzierżawców takich gospodarstw.
Zwolnienie roszczeń gospodarzy rolnych z tytułu świadczeń w naturze z pod egzekucji.
Art. 2.
Egzekucji (zapowiedzeniu) na rzecz osób trzecich nie ulegają roszczenia z tytułu świadczeń
w naturze (otręby, wytłoki, wywar i inne odpadki), które gospodarze rolni zastrzegają
sobie wzamian za dostarczone ze swego gospodarstwa płody do przerobu, o ile te świadczenia
są niezbędne do prowadzenia tegoż gospodarstwa.
Przymusowy zarząd gospodarstw rolnych.
Art. 3.
W razie dozwolenia przymusowego zarządu gospodarstwa rolnego, należy zamianować zarządcą
samego dłużnika, jeśli on ten zarząd przyjąć jest gotów i jeśli osoba jego daje dostateczną
rękojmię należytego prowadzenia zarządu.
Dłużnik, któremu powierzono zarząd jego majątku, jest pod względem odpowiedzialności
cywilnej, i karnej za ten zarząd zrównany z zarządcą cudzego mienia.
Art. 4.
Przed ustanowieniem dłużnika przymusowym zarządcą należy przesłuchać wierzyciela,
popierającego egzekucję, i instytucję kredytu długoterminowego, na rzecz której zabezpieczona
jest na nieruchomości, wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, pożyczka, udzielona
w listach zastawnych lub obligacjach.
Art. 5.
W razie poruczenia przymusowego zarządu dłużnikowi należy ustanowić nadzór nad zarządem
i nadzór ten oddać izbie rolniczej lub organizacji rolniczej, albo urzędowi komunalnemu
lub państwowemu, albo osobie prawnej, zajmującej się podobnemi czynnościami, lub specjalnym
nadzorcom, zamianowanym bezpośrednio przez sąd egzekucyjny.
Instytucje, wymienione w ustępie poprzednim, winny w ciągu dni trzech po zawiadomieniu
o poruczeniu im nadzoru wskazać osobę, którą upoważniły do czynności w ich imieniu,
a za którą obejmują odpowiedzialność. Do tej osoby będą miały odpowiednie zastosowanie
przepisy niniejszej ustawy, odnoszące się do nadzorców, o ile te przepisy nie odnoszą
się specjalnie do nadzorców bezpośrednio przez sąd zamianowanych.
Instytucje, wymienione powyżej, określi bliżej rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości
w porozumieniu z właściwymi ministrami.
Art. 6.
O ile nadzór jest poruczony kilku osobom lub instytucjom, należy ściśle określić prawa
i obowiązki każdej z nich.
Art. 7.
Nadzorcą sądowym nie może być małżonek, wstępny, zstępny i rodzeństwo, powinowaty
dłużnika w tym samym stopniu oraz osoba, pozostająca z dłużnikiem w stosunku przysposobienia.
Art. 8.
Do nadzorcy sądowego należy dozór nad prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Przy wykonywaniu
tej czynności winien on uwzględnić w równej mierze potrzeby gospodarstwa rolnego i
interesy wierzycieli dłużnika.
O ile spostrzeże wykroczenia dłużnika przeciwko swoim obowiązkom, winien on natychmiast
donieść o tern sądowi egzekucyjnemu.
Nadzorca sądowy ma prawo w każdym czasie badać stan gospodarstwa rolnego i czynności
zarządu oraz przeglądać księgi, zapiski i inne akty gospodarcze dłużnika.
Zarządca sądowy winien stosować się do zarządzeń nadzorcy sądowego co do wykonywania
zarządu, o ile nie są sprzeczne ze wskazówkami sądu.
W zakresie wykonywania nadzoru winien nadzorca sądowy stosować się do poleceń sądu.
Art. 9.
Dłużnik, który jest zarządcą sądowym, składa sądowi wszystkie swoje wnioski, oświadczenia,
sprawozdania i rachunki za pośrednictwem nadzorcy, który je zaopatrzy w swoje oświadczenie.
Uchwały i zarządzenia sądu, doręczane dłużnikowi jako zarządcy sądowemu, winny być
jednocześnie doręczane nadzorcy.
Art. 10.
Dłużnik nie ma prawa do wynagrodzenia za prowadzenie powierzonego mu zarządu, może
on tylko pokrywać z płodów gospodarstwa rolnego lub ich ceny najkonieczniejsze potrzeby
swoje i swojej rodziny, w mierze, którą oznaczy sąd egzekucyjny, oraz wydatki swoje,
związane z zarządem.
Urzędy i instytucje, którym został powierzony nadzór sądowy, mają prawo do zwrotu
wydatków, połączonych z wykonywaniem nadzoru.
Nadzorca sądowy, bezpośrednio zamianowany przez sąd, ma ponadto prawo do skromnego
wynagrodzenia za swoje czynności.
Art. 11.
Przepisy art. 3 - 10 nie mają zastosowania w okręgach sądów apelacyjnych w Warszawie,
Lublinie i Wilnie.
Tymczasowe wstrzymanie licytacji nieruchomości.
Art. 12.
Dłużnik, który wskutek ogólnego ciężkiego położenia gospodarczego w rolnictwie popadł
w trudności płatnicze, może zgłosić wniosek o tymczasowe wstrzymanie przymusowej licytacji
nieruchomości w sądzie, którego komornik prowadzi egzekucję, bądź w sądzie egzekucyjnym,
jeżeli egzekucję prowadzi sąd.
We wniosku należy szczegółowo przedstawić stosunki majątkowe dłużnika i odpowiednio
je udowodnić lub choćby tylko uprawdopodobnić. Wniosek taki może być zgłoszony w ciągu
całego postępowania egzekucyjnego nie później jednak, niż na dwa tygodnie przed terminem,
wyznaczonym na licytację.
Art. 13.
Sąd po otrzymaniu wniosku wyznaczy niezwłocznie termin najdalej dwutygodniowy do rozpoznania
sprawy i na termin ten wezwie dłużnika i wierzyciela, popierającego egzekucję. W razie
niestawienia się dłużnika osobiście lub przez pełnomocnika, wniosek uważa się za cofnięty,
chyba, że dłużnik usprawiedliwi swoje niestawiennictwo.
Art. 14.
Sąd w miarę potrzeby może przed rozprawą zasięgnąć o stanie gospodarczym dłużnika
opinji izby rolniczej, organizacyj rolniczych lub innych odpowiednich organizacyj,
a o ile przedmiotem egzekucji jest nieruchomość o większej wartości, także jednego
lub kilku biegłych.
Dłużnik jest obowiązany osobie, wyznaczonej przez instytucje, wymienione w ustępie
poprzednim, a które bliżej określi rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w porozumieniu
z właściwymi ministrami, bądź biegłym, ustanowionym przez sąd, okazać księgi, rachunki,
korespondencję i wszystko, co stwierdza jego stan gospodarczy - a to pod rygorem odrzucenia
wniosku o tymczasowe wstrzymanie licytacji.
Art. 15.
Sąd może zabezpieczyć wniosek o tymczasowe wstrzymanie licytacji tymczasową decyzją
odwołującą wyznaczony termin licytacyjny, o ile okoliczności, przytoczone we wniosku,
dostatecznie uzasadniają jego słuszność.
Decyzja ta nie ulega odrębnemu zaskarżeniu.
Art. 16.
Sąd zezwoli na tymczasowe wstrzymanie licytacji, gdy uwzględniając wszelkie okoliczności
nabierze przekonania, że wierzyciel, popierający egzekucję, nie będzie przez wstrzymanie
licytacji narażony na niewspółmierną szkodę, a zwłaszcza wtedy:
1)
gdy wierzytelność poszukiwana jest zabezpieczona na nieruchomości na takiem miejscu,
że przypuszczalna - ze względu na rodzaj i położenie nieruchomości - najniższa cena,
jakąby można za nią osiągqąć na licytacji, wystarczy na pokrycie tej wierzytelności,
albo też
2)
gdy wierzytelność poszukiwana jest zabezpieczona na nieruchomości na tak dalekiem
miejscu, że oczekiwana nawet najwyższa cena licytacyjna nie wystarczy na pokrycie
wierzytelności.
Art. 17.
Sąd odmówi tymczasowego wstrzymania licytacji, gdy nie zachodzą warunki, wymienione
w artykule poprzednim, a zwłaszcza:
1)
jeżeli została otwarta upadłość dłużnika,
2)
jeżeli, uwzględniając wszelkie okoliczności, sąd nabierze przekonania, że z powodu
zbyt wielkiego zadłużenia dłużnika utrzymanie nieruchomości w jego rękach jest wogóle
niemożliwe,
3)
jeżeli bez uszczerbku dla gospodarstwa dłużnik może zaspokoić poszukiwany dług.
Art. 18.
Wstrzymać tymczasowo licytację można najwyżej na jednoroczny okres gospodarczy, którego
końcowy termin powinien być w ten sposób określony, aby gospodarstwo rolne mogło jeszcze
ukończyć i spieniężyć najbliższe zbiory.
Jeżeli orzeczenie, wstrzymujące licytację, zapadło w drugiej polowie okresu gospodarczego,
sąd może w swem orzeczeniu przedłużyć termin wstrzymania licytacji jeszcze na najbliższy
okres gospodarczy. Pozatem okres, na który wstrzymano licytację, nie może być przedłużony
ani wznowiony.
Po upływie tego okresu zostanie na wniosek wierzyciela, popierającego egzekucję, wyznaczony
termin licytacyjny.
Art. 19.
O decyzji sądu, wstrzymującej tymczasowo licytację nieruchomości, winna być uczyniona
wzmianka w księdze hipotecznej (gruntowej).
Na decyzję taką może wierzyciel, popierający egzekucję, wnieść skargę incydentalną
(rekurs, natychmiastowe zażalenie) do II instancji, której orzeczenie nie ulega dalszemu
zaskarżeniu.
Art. 20.
Tymczasowe wstrzymanie licytacji nie ma wpływu na tok i moc prawną czynności, poprzedzających
wyznaczenie terminu licytacyjnego.
Art. 21.
Przepisy, zawarte w artykułach poprzednich, nie mają zastosowania do egzekucji, wszczętej
celem zaspokojenia następujących należności:
1)
z podatków i opłat skarbowych i komunalnych,
2)
z tytułu umów najmu pracy,
3)
z opłat na ubezpieczenia społeczne.
4)
z alimentów wszelkiego rodzaju, nie wyłączając wymiarów i wymów,
5)
z pożyczek długoterminowych, udzielonych przez instytucje kredytu długoterminowego,
6)
z tytułu nabycia po dniu 1 grudnia 1931 r. krajowych nawozów sztucznych.
Art. 22.
Przepisy art. 12 - 21 mają charakter tymczasowy.
Upoważnia się Radę Ministrów do ustalenia w drodze rozporządzenia terminu, w którym
przepisy te utracą swą moc.
Art. 23.
Wykonanie niniejszej ustawy porucza się Ministrowi Sprawiedliwości.
Art. 24.
Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.