Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Gospodarka Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jest gospodarką planową, opartą na socjalistycznym systemie gospodarczym. Funkcjonowanie i rozwój gospodarki są regulowane przez określony niniejszą ustawą system planów społeczno-gospodarczych kształtujących aktywnie rozwój gospodarczy, z wykorzystaniem mechanizmu rynkowego.

Art. 2.

1.

Plan społeczno-gospodarczy stanowi narzędzie podnoszenia materialnego i kulturalnego poziomu i jakości życia ludności, proporcjonalnego rozwoju gospodarki, podwyższania społecznej efektywności gospodarowania oraz rozwijania i umacniania ekonomicznych podstaw ustroju socjalistycznego.

2.

Plany społeczno-gospodarcze opracowuje się uwzględniając doświadczenia i dorobek nauki oraz kultury.

Art. 3.

Społeczny charakter planowania wyraża się w aktywnym udziale organów przedstawicielskich wszystkich stopni i organizacji społecznych w stanowieniu planów i kontroli ich realizacji, zwłaszcza w zakresie kształtowania warunków życia i zdrowia ludności, ochrony środowiska naturalnego, rozwoju oświaty i kultury. Zasady i tryb opracowywania planów stwarzają warunki uczestnictwa w planowaniu ze strony partii i stronnictw politycznych, związków zawodowych i organizacji społecznych, środowisk twórczych i naukowych, a także opinii publicznej.

Rozdział 2

Podstawowe rodzaje planów

Art. 4.

Rozróżnia się jako podstawowe rodzaje planów:

1)

plany centralne,

2)

plany terytorialne (wojewódzkie, miejskie i gminne),

3)

plany przedsiębiorstw i innych jednostek gospodarki uspołecznionej,

4)

plany jednostek budżetowych i innych państwowych jednostek organizacyjnych.

Art. 5.

Plany centralne i plany terytorialne nakładają na organy administracji państwowej obowiązek oddziaływania środkami im ustawowo przekazanymi na przedsiębiorstwa i inne jednostki gospodarcze w celu zapewnienia realizacji zadań określonych w tych planach.

Art. 6.

Kierunkową zbieżność działania jednostek gospodarczych z celami określonymi w planach centralnych i terytorialnych zapewniają:

1)

umowy zawierane przez organy administracji państwowej bądź przez wyznaczone przez nie jednostki organizacyjne z jednostkami gospodarki uspołecznionej oraz umowy zawierane między przedsiębiorstwami i innymi organizacjami gospodarczymi,

2)

stosowanie narzędzi ekonomicznych przez organy administracji państwowej i banki na podstawie uprawnień ustawowych,

3)

wzajemna wymiana informacji w toku opracowywania planów,

4)

możliwość nakładania na przedsiębiorstwa państwowe obowiązków wykonywania zadań, zgodnie z przepisami ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.

Rozdział 3

Planowanie centralne

Art. 7.

Plany centralne określają politykę społeczno-ekonomiczną państwa, to jest cele, proporcje i środki rozwoju gospodarki, podstawowe zadania społeczne i gospodarcze oraz sposoby ich realizacji.

Art. 8.

Plany centralne są sporządzane na okresy:

1)

dziesięcioletnie i dłuższe (plany perspektywiczne),

2)

pięcioletnie (narodowe plany społeczno-gospodarcze),

3)

jednoroczne (centralne plany roczne).

Art. 9.

1.

Plan perspektywiczny ma charakter kroczący, czyli okres, na który plan jest sporządzany, przedłuża się co pięć lat o następne pięciolecie.

2.

Plany perspektywiczne określają:

1)

przewidywane kształtowanie się potrzeb społecznych i gospodarczych oraz możliwości ich zaspokajania,

2)

główne kierunki i proporcje rozwoju gospodarki narodowej, niezbędne dla zachowania ciągłości procesów rozwoju w planach o krótszym horyzoncie czasowym i kontynuacji przedsięwzięć gospodarczych wykraczających poza okres planu średniookresowego,

3)

główne kierunki specjalizacji międzynarodowej i przystosowania gospodarki do przewidywanych zmian warunków zewnętrznych.

3.

W planie perspektywicznym uwzględnia się zwłaszcza zagadnienia:

1)

zaspokajania materialnych oraz kulturalnych potrzeb społeczeństwa.

2)

ochrony środowiska naturalnego,

3)

gospodarki surowcowo-energetycznej,

4)

rozwoju infrastruktury społecznej i technicznej kraju,

5)

tendencji w zakresie handlu zagranicznego i współpracy z zagranicą, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju integracji socjalistycznej,

6)

rozwoju nauki i techniki oraz postępu w zakresie jakości wyrobów i usług,

7)

przestrzennego zagospodarowania kraju,

8)

zapewnienia obronności i bezpieczeństwa państwa.

4.

Plany perspektywiczne są sporządzane w odniesieniu do całej gospodarki narodowej, a także w przekrojach terytorialnych.

Art. 10.

1.

Podstawą kierowania rozwojem gospodarki narodowej są narodowe plany społeczno-gospodarcze. W narodowym planie społeczno-gospodarczym następuje konkretyzacja założeń planu perspektywicznego oraz rozszerzenie problematyki stanowiącej przedmiot planowania.

2.

W narodowym planie społeczno-gospodarczym wyodrębnia się:

1)

podstawowe uwarunkowania rozwoju gospodarczego oraz założenia polityki społecznej o charakterze ogólnonarodowym,

2)

ustalenia planu,

3)

środki realizacji polityki społeczno-gospodarczej,

4)

informacje dla organów terenowych, przedsiębiorstw oraz innych jednostek gospodarki narodowej.

3.

W części, o której mowa w ust. 2 pkt 1, narodowy plan społeczno-gospodarczy obejmuje:

1)

prognozy wytwarzania i podziału dochodu narodowego oraz tempa rozwoju i stopnia zaspokajania potrzeb społecznych,

2)

podstawowe kierunki i proporcje rozwoju społeczno-gospodarczego oraz założenia dotyczące kierunków strukturalnych przekształceń gospodarki, zwłaszcza w układach gałęziowo-branżowych i terytorialnych, postępu technicznego i współpracy gospodarczej z zagranicą, a zwłaszcza współpracy gospodarczej z krajami Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej,

3)

założenia polityki rozwoju oświaty, nauki, kultury, ochrony zdrowia i zaspokajania innych potrzeb niematerialnych,

4)

założenia polityki rozwoju konsumpcji, ze szczególnym uwzględnieniem relacji między konsumpcją indywidualną a konsumpcją zbiorową,

5)

założenia polityki zatrudnienia, dochodów i płac oraz świadczeń społecznych,

6)

założenia polityki ochrony i kształtowania środowiska naturalnego,

7)

założenia programów realizacji zamierzeń w podstawowych dziedzinach polityki społeczno-gospodarczej stanowiące podstawę podejmowania ustaleń planu (ust. 2 pkt 2) oraz uruchamiania innych środków realizacyjnych (ust. 2 pkt 3),

8)

zmiany gałęziowo-branżowej struktury popytu i podaży,

9)

bilanse podstawowych produktów,

10)

założenia polityki inwestycyjnej,

11)

założenia polityki cen,

12)

sposoby finansowania zawartych w planie przedsięwzięć.

4.

W części, o której mowa w ust. 2 pkt 2, narodowy plan społeczno-gospodarczy obejmuje:

1)

przedsięwzięcia inwestycyjne o dłuższych cyklach realizacyjnych, a zwłaszcza ważniejsze inwestycje surowcowo-energetyczne, komunikacyjne, w sferze konsumpcji społecznej i ochrony środowiska naturalnego oraz inne o strategicznym znaczeniu dla gospodarki,

2)

programy naukowo-badawcze i przedsięwzięcia badawczo-rozwojowe,

3)

zadania wynikające z umów międzynarodowych oraz uzgodnień koordynacyjnych w ramach Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej,

4)

określenie środków finansowych na realizację programów społecznych oraz przedsięwzięć wieloletnich,

5)

zadania związane z obronnością i bezpieczeństwem państwa.

5.

W części, o której mowa w ust. 2 pkt 3, narodowy plan społeczno-gospodarczy obejmuje:

1)

zasady działania i narzędzia ekonomiczne służące zapewnieniu równowagi gospodarczej i koordynacji planu,

2)

inne narzędzia ekonomiczne, o których mowa w art. 6.

6.

W części, o której mowa w ust. 2 pkt 4, narodowy plan społeczno-gospodarczy obejmuje informacje i prognozy dotyczące:

1)

kształtowania się podaży paliw i energii oraz zaopatrzenia gospodarki w surowce i materiały,

2)

zmian warunków popytu i podaży oraz cen na rynkach zagranicznych,

3)

założeń zmian cen na rynku wewnętrznym,

4)

ważniejszych zmian w dziedzinie techniki,

5)

sytuacji w dziedzinie zatrudnienia w przekrojach terytorialnych i zawodowo-branżowych,

6)

innych zagadnień, których uwzględnienie jest niezbędne w procesie planowania,

7)

prawdopodobnych zagrożeń realizacji planu oraz kierunków możliwego przeciwdziałania.

7.

Działalność gospodarki nie uspołecznionej, w tym zwłaszcza rolnictwa indywidualnego i rzemiosła, ujmuje się w planach wyłącznie szacunkowo.

Art. 11.

1.

W centralnym planie rocznym następuje konkretyzacja i rozwinięcie zadań wynikających z narodowego planu społeczno-gospodarczego w świetle dokładniejszego rozpoznania warunków gospodarczych. Określa się w nim na okres roczny podstawowe proporcje oraz przedsięwzięcia polityki społeczno-gospodarczej, służące osiągnięciu długofalowych i bieżących celów społecznych.

2.

Zmiana celów i kierunków polityki społeczno-gospodarczej, określonych w narodowym planie społeczno-gospodarczym, nie może być dokonywana poprzez centralny plan roczny. Można tego dokonać wyłącznie w trybie zmiany narodowego planu społeczno-gospodarczego.

Art. 12.

1.

Integralną częścią systemu planowania są plany finansowe.

2.

Plany finansowe, takie jak: bilans finansowy państwa, budżet państwa, plan kredytowy, bilans dochodów i wydatków pieniężnych ludności i bilans płatniczy, są wzajemnie powiązane z narodowymi planami społeczno-gospodarczymi i centralnymi planami rocznymi w celu zapewnienia realności planowania, poprzez dostosowanie planowanych zadań rzeczowych do zdolności finansowych państwa.

3.

Centralne plany finansowe służą zapewnieniu wewnętrznej równowagi pieniężnej i równowagi płatniczej państwa, finansowej weryfikacji i koordynacji rzeczowych procesów gospodarczych oraz kształtowaniu polityki pieniężno-kredytowej zgodnie z możliwościami finansowymi i planowanymi kierunkami oraz proporcjami rozwoju gospodarczego.

4.

Centralne plany finansowe określają przepisy odrębnych ustaw.

Rozdział 4

Planowanie terytorialne w województwach, miastach i gminach

Art. 13.

Plany terytorialne stopnia wojewódzkiego i podstawowego określają cele, kierunki i zadania rozwoju społeczno-gospodarczego terenu, a w szczególności zaspokajania potrzeb ludności.

Art. 14.

1.

Plany terytorialne stopnia wojewódzkiego są sporządzane na okresy:

1)

pięcioletnie (wojewódzkie plany społeczno-gospodarcze),

2)

roczne (wojewódzkie plany roczne).

2.

Plan wojewódzki określa warunki gospodarowania oraz zadania społeczne i ekonomiczne o znaczeniu ogólnowojewódzkim, w tym zwłaszcza politykę zatrudnienia i wykorzystania zasobów miejscowych, jak też środki realizacji tego planu.

3.

Plan wojewódzki określa ponadto:

1)

kierunki rozwoju działalności przedsiębiorstw, dla których organem założycielskim jest terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego,

2)

warunki lokalizacji inwestycji i zadania w zakresie ochrony środowiska, w stosunku do wszystkich przedsiębiorstw i jednostek działających na terenie województwa,

3)

kierunki współdziałania z przedsiębiorstwami zlokalizowanymi na terenie województwa w sprawach dotyczących zmian w zatrudnieniu, wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych, usług produkcyjnych i nieprodukcyjnych świadczonych na rzecz przedsiębiorstw oraz usług przedsiębiorstw świadczonych na rzecz województwa.

4.

Podstawą kierowania rozwojem województwa są wojewódzkie plany społeczno-gospodarcze.

5.

Wojewódzka rada narodowa uchwala wojewódzki plan społeczno-gospodarczy, określając samodzielnie kierunki i założenia rozwoju województwa, przy uwzględnieniu założeń państwowej polityki społeczno-gospodarczej, wyrażonych w planach centralnych, oraz założeń planów jednostek stopnia podstawowego w zakresie przyznanych im kompetencji i stosownie do posiadanych środków. Zakres i treść wojewódzkiego planu społeczno-gospodarczego określa wojewódzka rada narodowa stosownie do potrzeb regionu.

6.

Podstawą gospodarki finansowej województwa są budżety wojewódzkie, które uchwala wojewódzka rada narodowa.

7.

Wojewódzka rada narodowa może podjąć decyzję o opracowaniu dziesięcioletniego planu perspektywicznego, zawierającego problematykę społecznego, gospodarczego i przestrzennego rozwoju województwa, lub innych planów nie wymienionych w ust. 1.

Art. 15.

1.

Plany terytorialne stopnia podstawowego są sporządzane na okresy:

1)

pięcioletnie [miejskie (gminne) plany społeczno-gospodarcze],

2)

roczne [miejskie (gminne) plany roczne].

2.

Miejska rada narodowa może uchwalić również dziesięcioletni plan perspektywiczny.

3.

Plany miejskie i gminne, uchwalane samodzielnie przez miejskie i gminne rady narodowe, obejmują w szczególności:

1)

przedsięwzięcia organizacyjne i ekonomiczne sprzyjające aktywizacji oraz podnoszeniu efektywności rolnictwa, przetwórstwa żywności, drobnej wytwórczości i rzemiosła oraz handlu i usług,

2)

ustalenia dotyczące rozwoju infrastruktury społecznej,

3)

kierunki rozwoju działalności przedsiębiorstw, dla których organem założycielskim jest organ administracji państwowej stopnia podstawowego,

4)

zadania produkcyjne i usługowe miejskich lub gminnych jednostek gospodarki komunalnej,

5)

ustalenia dotyczące lokalizacji inwestycji i zadań w zakresie ochrony środowiska naturalnego w sprawach należących do kompetencji miejskich i gminnych rad narodowych.

4.

Podstawą gospodarki finansowej miast i gmin są budżety miast i gmin uchwalane przez miejskie i gminne rady narodowe.

5.

Plany miejskie i gminne, o których mowa w ust. 1, są powiązane z planami finansowymi, uwzględniającymi zarówno dochody własne, jak i dotacje lub udziały w dochodach budżetu wojewódzkiego. Plany miejskie i gminne ukierunkowuje się przede wszystkim na zaspokajanie lokalnych potrzeb ludności. W planach tych uwzględnia się ustalenia wojewódzkiego planu społeczno-gospodarczego i wojewódzkiego planu rocznego w zakresie, o którym mowa w art. 14 ust. 2 i 3.

Art. 16.

W planach wojewódzkich, miejskich i gminnych powinny być uwzględniane wspólne przedsięwzięcia, podejmowane przez dwie lub więcej jednostek administracyjnych oraz jednostek gospodarki uspołecznionej.

Rozdział 5

Planowanie w przedsiębiorstwach oraz innych jednostkach gospodarki uspołecznionej

Art. 17.

1.

Przedsiębiorstwa oraz inne jednostki gospodarki uspołecznionej opracowują plany samodzielnie i stosownie do własnych potrzeb, uwzględniając odpowiednio zasady określone w ustawie o przedsiębiorstwach państwowych bądź w ustawie o spółdzielniach i ich związkach. Jednostki te opracowują plany roczne oraz plany lub prognozy rozwoju; zakres i szczegółowość tych planów lub prognoz określają samodzielnie, z uwzględnieniem techniczno-ekonomicznych warunków swej działalności.

2.

Rada Ministrów może nałożyć obowiązek opracowywania planów pięcioletnich oraz perspektywicznych na jednostki gospodarki uspołecznionej o szczególnym znaczeniu dla:

1)

zaopatrzenia gospodarki w surowce i materiały,

2)

realizacji wieloletnich umów międzynarodowych,

3)

kształtowania i ochrony środowiska naturalnego.

Art. 18.

1.

Plan jednostki gospodarki uspołecznionej określa kierunki jej działalności i rozwoju na podstawie rachunku opłacalności ekonomicznej i pełnej odpowiedzialności finansowej za wyniki działalności, zgodnie z zasadami samofinansowania.

2.

Przy sporządzaniu planów jednostki gospodarki uspołecznionej kierują się między innymi:

1)

wynikami badań popytu i podaży w kraju i za granicą,

2)

umowami z dostawcami i odbiorcami oraz innymi jednostkami lub wstępnymi uzgodnieniami w tym zakresie,

3)

informacjami wynikającymi z założeń planów centralnych i terytorialnych,

4)

obowiązującymi zasadami i narzędziami ekonomicznymi określonymi w art. 6,

5)

państwowymi normami, określającymi wymagania jakościowe i eksploatacyjne.

Art. 19.

Jednostki gospodarki uspołecznionej udostępniają naczelnym i terenowym organom administracji państwowej oraz bankom i organom kontroli finansowej, na ich życzenie, podstawowe informacje zawarte w swoich planach.

Art. 20.

Przepisy ustawy dotyczące przedsiębiorstw stosuje się również do zrzeszeń przedsiębiorstw w takim zakresie, w jakim ich statuty przewidują podejmowanie przez nie funkcji planistycznych, niezbędnych do wypełniania ich zadań.

Rozdział 6

Zasady planowania i tryb społecznej konsultacji

Art. 21.

1.

Planowanie społeczno-gospodarcze opiera się na:

1)

analizie stanu i rozwoju gospodarki przedsiębiorstw gmin, miast, województw i gospodarki narodowej jako całości,

2)

analizie możliwości finansowych,

3)

prognozach zewnętrznych warunków rozwoju,

4)

analizie potrzeb społecznych i możliwości ich zaspokojenia,

5)

rozpoznaniu przewidywanych kierunków rozwoju gospodarki narodowej, województw, miast i gmin, przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej i kierunków rozwoju gospodarki nie uspołecznionej.

2.

W celu pełniejszego rozpoznania warunków i możliwości rozwoju organy planujące, we współpracy z instytucjami naukowo-badawczymi, prowadzą studia przedplanowe konfrontujące w wewnętrznie spójnych wariantach cele społeczne z dostępnymi środkami ich realizacji i dokonują wyboru projektu najbardziej efektywnego wariantu.

3.

Organy planujące rozwój usług i świadczeń społecznych prowadzą prace polegające na:

1)

rozpoznawaniu indywidualnych i zbiorowych potrzeb społeczeństwa, z uwzględnieniem ich zróżnicowania w przekrojach: strukturalnym rodzajowym, podmiotowym i terytorialnym, wykorzystując w tym celu mierniki i wskaźniki zaspokajania potrzeb, w tym wielkości ich pożądanego minimum; wielkości te powinny być przedmiotem konsultacji ze związkami zawodowymi,

2)

określaniu możliwości zaspokojenia potrzeb społeczeństwa w granicach dostępnych środków finansowych, wykorzystując w tym celu analizy i kalkulacje alternatywnych kosztów podaży wyrobów i usług służących zaspokajaniu poszczególnych rodzajów potrzeb.

4.

Projekty wariantowych rozwiązań, dotyczące podstawowych zagadnień, są poddawane publicznej dyskusji. Organy planujące są obowiązane również do zapoznania organizacji politycznych i społecznych, związków zawodowych oraz zainteresowanych środowisk twórczych i naukowych z proponowanymi w planach kierunkami rozwiązań.

Art. 22.

1.

Planowanie perspektywiczne poprzedza się studiami nad najważniejszymi problemami życia społecznego i gospodarczego oraz programami rozwiązania tych problemów w długich okresach czasu, a także długoterminowymi prognozami warunków zewnętrznych, do których gospodarka kraju będzie musiała się dostosować. W trakcie tych prac zasięga się opinii środowisk naukowych oraz stowarzyszeń naukowo-technicznych i społeczno-zawodowych.

2.

Warianty projektów centralnego planu perspektywicznego poddaje się konsultacji z komisjami sejmowymi, a w części dotyczącej warunków pracy i życia ludności - także z właściwymi organami związków zawodowych.

3.

Podstawowe problemy oraz proponowane kierunki ich rozwiązań powinny być przedstawiane w prasie i innych środkach masowego przekazu. Organ planujący jest obowiązany do przedstawienia Sejmowi i społeczeństwu wyników społecznej konsultacji nad centralnym planem perspektywicznym oraz sposobów ich uwzględnienia.

Art. 23.

1.

Narodowy plan społeczno-gospodarczy sporządza się w dwóch etapach, a mianowicie:

1)

warianty koncepcji narodowego planu społeczno-gospodarczego,

2)

projekt narodowego planu społeczno-gospodarczego.

2.

Warianty koncepcji narodowego planu społeczno-gospodarczego powinny się opierać na ustaleniach planu perspektywicznego, diagnozie stanu gospodarki i jej uwarunkowań, jak też na prognozach rozwoju procesów społeczno-gospodarczych i przewidywanych zmianach uwarunkowań zewnętrznych. Warianty te powinny przedstawiać założenia dotyczące podstawowych celów społecznych oraz sposobów ich osiągania w różnych okolicznościach.

3.

Warianty koncepcji narodowego planu społeczno-gospodarczego powinny być przedmiotem konsultacji na zasadach określonych w art. 22 ust. 2 i 3.

4.

Wyboru wariantu narodowego planu społeczno-gospodarczego dokonuje Sejm.

5.

W pracach nad projektem narodowego planu społeczno-gospodarczego należy uwzględniać w szczególności:

1)

opinie i zalecenia Sejmu, dotyczące wariantu narodowego planu społeczno-gospodarczego, o którym mowa w ust. 4,

2)

wyniki opracowań, o których mowa w ust. 2,

3)

informacje o założeniach wieloletnich planów wojewódzkich i niektórych przedsiębiorstw,

4)

wyniki konsultacji społecznych,

5)

uzgodnienia koordynacyjne dotyczące planów krajów członkowskich Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej oraz inne porozumienia międzynarodowe,

6)

informacje o ważniejszych wstępnych porozumieniach umownych między przedsiębiorstwami.

6.

Narodowy plan społeczno-gospodarczy powinien być opracowywany w takim trybie i terminach, aby Sejm mógł uchwalić ten plan przed rozpoczęciem okresu jego realizacji.

Art. 24.

1.

Opracowanie centralnego planu rocznego obejmuje:

1)

przygotowanie wariantowych założeń centralnego planu rocznego,

2)

opracowanie projektu centralnego planu rocznego.

2.

W założeniach centralnego planu rocznego należy uwzględnić ustalenia narodowego planu społeczno-gospodarczego dotyczące danego roku, ocenę stanu gospodarki narodowej i jej uwarunkowań, przewidywane wyniki roku bieżącego oraz przewidywane warunki zewnętrzne w roku planowym. Na podstawie tych założeń powinny być przedstawione wariantowe propozycje dotyczące sposobów najbardziej efektywnej realizacji celów wyznaczonych w narodowym planie społeczno-gospodarczym.

3.

Założenia centralnego planu rocznego stanowią podstawę informacyjną do prac nad sporządzaniem planów rocznych: wojewódzkich, miejskich, gminnych i przedsiębiorstw oraz do przeprowadzania konsultacji i zawierania wstępnych porozumień gospodarczych. Projekt centralnego planu rocznego, w części dotyczącej polityki płac, cen i warunków bytu ludności oraz warunków pracy, stanowi przedmiot konsultacji z właściwymi organami związków zawodowych.

4.

Projekt centralnego planu rocznego opracowuje się na podstawie analiz i prognoz społeczno-gospodarczych, z uwzględnieniem dezyderatów komisji sejmowych oraz wyników konsultacji społecznych.

Art. 25.

W narodowym planie społeczno-gospodarczym i centralnym planie rocznym powinny być zachowane rezerwy czynników wytwórczych, niezbędne do realizacji węzłowych zadań społeczno-gospodarczych w trudniejszych, niż przewidywano, warunkach gospodarczych.

Rozdział 7

Kompetencje w dziedzinie planowania

Art. 26.

Sejm:

1)

ustala problemy wymagające opracowania programów perspektywicznych,

2)

rozpatruje projekty planów perspektywicznych oraz koncepcje długofalowej polityki rządu w dziedzinach o strategicznym znaczeniu dla gospodarki narodowej,

3)

rozpatruje założenia i sposoby realizacji narodowego planu społeczno-gospodarczego i na tej podstawie decyduje o wyborze wariantu założeń tego planu,

4)

uchwala narodowy plan społeczno-gospodarczy, ustalając przy tym maksymalny poziom nakładów na inwestycje centralne oraz relacje określające dopuszczalne zadłużenie za granicą,

5)

rozpatruje założenia do centralnego planu rocznego, opracowane zgodnie z art. 24 ust. 2,

6)

uchwala: budżet państwa, plan kredytowy i bilans płatniczy oraz przyjmuje sprawozdanie z wykonania budżetu państwa,

7)

ocenia, w odstępach rocznych, przebieg wykonywania narodowego planu społeczno-gospodarczego, a także wykonanie bilansu płatniczego i planu kredytowego,

8)

rozpatruje sprawozdania z wykonania narodowego planu społeczno-gospodarczego.

Art. 27.

1.

Rada Ministrów przedstawia Sejmowi:

1)

projekty planów perspektywicznych,

2)

wariantowe założenia do opracowania narodowego planu społeczno-gospodarczego, projekt tego planu, założenia centralnego planu rocznego oraz projekty: budżetu państwa, bilansu finansowego państwa i bilansu płatniczego,

3)

coroczne sprawozdania z przebiegu wykonania narodowych planów społeczno-gospodarczych,

4)

łącznie z projektem budżetu państwa uchwalone centralne plany roczne.

2.

Rada Ministrów:

1)

uchwala centralny plan roczny,

2)

organizuje wykonanie zadań ustalonych w narodowym planie społeczno-gospodarczym i centralnym planie rocznym,

3)

ocenia przebieg wykonania narodowego planu społeczno-gospodarczego i centralnego planu rocznego w poszczególnych dziedzinach i przebieg procesów gospodarczych w przedsiębiorstwach gospodarki uspołecznionej i w gospodarce nie uspołecznionej oraz podejmuje decyzje niezbędne do osiągnięcia planowanych celów.

3.

Prezes Narodowego Banku Polskiego przedstawia Sejmowi, po uchwaleniu przez Radę Ministrów, projekt planu kredytowego wraz z bilansem pieniężnych przychodów i wydatków ludności i założeniami polityki pieniężno-kredytowej państwa.

Art. 28.

1.

Naczelnym organem administracji państwowej w sprawach planowania społeczno-gospodarczego jest Komisja Planowania przy Radzie Ministrów.

2.

Właściwość Ministra Finansów i Prezesa Narodowego Banku Polskiego w zakresie planowania finansowego określają odrębne ustawy.

Art. 29.

1.

Do zadań Komisji Planowania przy Radzie Ministrów należy opracowywanie projektów i analiz realizacji planów perspektywicznych, narodowych planów społeczno-gospodarczych i centralnych planów rocznych. Ministrowie, centralne związki spółdzielcze i wojewodowie współdziałają w tym zakresie z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów.

2.

Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów:

1)

organizuje prace nad długookresowymi studiami, programami i prognozami, o których mowa w art. 22 ust. 1,

2)

wnosi pod obrady Rady Ministrów projekty planów perspektywicznych, warianty założeń narodowych planów społeczno-gospodarczych i centralnych planów rocznych oraz projekty narodowych planów społeczno-gospodarczych i centralnych planów rocznych,

3)

analizuje przebieg wykonania planów i informuje o wynikach Radę Ministrów, a w razie potrzeby wnosi propozycje dotyczące działań niezbędnych do zapewnienia ich realizacji oraz propozycje dotyczące zmiany narodowego planu społeczno-gospodarczego i centralnego planu rocznego,

4)

przedstawia Radzie Ministrów sprawozdania z wykonania planów, o których mowa w ust. 1,

5)

ustala tryb i metodykę opracowywania narodowego planu społeczno-gospodarczego i centralnego planu rocznego.

Art. 30.

1.

Ministrowie, stosownie do zakresu swego działania, sporządzają analizy procesów gospodarczych i prognozy rozwoju, przedstawiają propozycje do opracowania projektów narodowego planu społeczno-gospodarczego i centralnego planu rocznego, ze szczególnym uwzględnieniem kierunków zmian strukturalnych, kierunków polityki naukowej i technicznej oraz współpracy z zagranicą, przedkładają propozycje dotyczące stosowania narzędzi ekonomicznych, biorą udział w międzynarodowej koordynacji planów oraz kontrolują wykonanie decyzji organów państwowych.

2.

Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, we współdziałaniu z Ministrem Finansów i Prezesem Narodowego Banku Polskiego, zapewnia wzajemną zgodność narodowego planu społeczno-gospodarczego i centralnego planu rocznego z planami finansowymi.

3.

Rada Ministrów koordynuje działalność i rozstrzyga rozbieżności w procesie planowania.

Art. 31.

1.

Wojewódzkie rady narodowe:

1)

rozpatrują projekty planów perspektywicznych w wypadkach, o których mowa w art. 14 ust. 7,

2)

rozpatrują założenia planów, a także uchwalają wojewódzkie plany społeczno-gospodarcze, wojewódzkie plany roczne oraz budżety województw,

3)

oceniają wykonanie planów wojewódzkich i budżetów województw.

2.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do miejskich i gminnych rad narodowych.

3.

Wojewodowie:

1)

przedstawiają pod obrady wojewódzkich rad narodowych warianty założeń wojewódzkich planów społeczno-gospodarczych i rocznych oraz projekty wojewódzkich planów perspektywicznych,

2)

przedstawiają wojewódzkim radom narodowym projekty wojewódzkich planów społeczno-gospodarczych i rocznych oraz budżetów województw,

3)

podejmują działania zmierzające do realizacji tych planów,

4)

składają sprawozdania z ich realizacji na sesjach wojewódzkich rad narodowych.

4.

Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do naczelników miast i gmin.

Art. 32.

Kompetencje w sprawach planowania w przedsiębiorstwach państwowych oraz innych jednostkach gospodarki uspołecznionej określają odpowiednio ustawy: o przedsiębiorstwach państwowych, o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego oraz o spółdzielniach i ich związkach.

Rozdział 8

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 33.

Na okres wdrażania reformy gospodarczej, nie dłużej jednak niż do końca 1983 r., upoważnia się Radę Ministrów do:

1)

stosowania reglamentacji obrotu surowcami, materiałami i wyrobami, a także środkami dewizowymi,

2)

opracowania narodowego planu społeczno-gospodarczego na okres krótszy niż pięć lat.

Art. 34.

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1)

naczelnych organach administracji państwowej lub o ministrach - rozumie się przez to również centralne organy administracji państwowej i ich kierowników,

2)

wojewódzkich radach narodowych lub o wojewodach - rozumie się przez to również rady narodowe miast stopnia wojewódzkiego i prezydentów tych miast,

3)

gminnych i miejskich radach narodowych lub o naczelnikach miast i gmin - rozumie się przez to również rady narodowe wspólne dla miasta i gminy, naczelników miasta i gminy oraz prezydentów miast stopnia podstawowego,

4)

planach miejskich i gminnych - rozumie się przez to również plany wspólne dla miasta i gminy.

Art. 35.

Traci moc dekret z dnia 1 października 1947 r. o planowej gospodarce narodowej (Dz. U. Nr 64, poz. 373).

Art. 36.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 1982 r.

Ustawaz dnia 26 lutego 1982 r.o planowaniu społeczno-gospodarczym

Spis treści

Treść ustawy

Rozdział 1 Przepisy ogólne