Obwieszczenie Ministra Handlu Wewnętrznego i Usługz dnia 21 lipca 1983 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o wykonywaniu handlu oraz niektórych innych rodzajów działalności przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej

Jednostki gospodarki nie uspołecznionej mogą na zasadach określonych w ustawie prowadzić we własnym imieniu i na. własny rachunek działalność gospodarczą, w zakresie:

zwaną dalej „działalnością gospodarczą.”

Przez użyte w ustawie określenia:

Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia:

Ustawa nie dotyczy działalności objętej przepisami o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne.

Działalność gospodarcza określona w art. 1 może być prowadzona po uzyskaniu uprawnienia przewidzianego niniejszą ustawą.

Uprawnienia wydaje się po zasięgnięciu opinii zrzeszenia prywatnego handlu i usług w formie zezwolenia lub potwierdzenia zgłoszenia.

Zezwolenia wydaje się na czas określony lub na czas nieokreślony.

Ministrowie właściwi ze względu na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej określą w drodze rozporządzeń wypadki, w których zezwolenia wydawane będą na czas określony lub na czas nieokreślony.

Potwierdzenie zgłoszenia wydaje się na prowadzenie działalności sezonowej, na okres nie przekraczający 6 miesięcy.

Organami właściwymi do wydawania uprawnień oraz w sprawach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej na podstawie tych uprawnień są terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego, właściwe dla siedziby przedsiębiorstwa, z wyjątkiem wypadków wymienionych w ust. 2-5.

W sprawach związanych z wydawaniem uprawnień i prowadzeniem:

właściwe są terenowe organy administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, na których obszarze właściwości znajduje się siedziba przedsiębiorstwa.

Uprawnienia, o których mowa w ust. 2, wydawane są po zasięgnięciu opinii zrzeszenia prywatnego handlu i usług właściwego dla siedziby przedsiębiorstwa.

Organem właściwym do wydawania zezwoleń na prowadzenie księgarń, antykwariatów, sprzedaży dzieł sztuki, przedsiębiorstw fonografii i poligrafii oraz w sprawach związanych z prowadzeniem tej działalności jest Minister Kultury i Sztuki, który może przekazać swoje uprawnienia w tym zakresie innym organom administracji państwowej.

Organem właściwym do wydawania uprawnień na organizowanie lub pośredniczenie w usługach turystycznych na obszarze całego kraju oraz w sprawach związanych z prowadzeniem takiej działalności jest Przewodniczący Głównego Komitetu Turystyki.

Szczegółowe zasady wydawania uprawnień, zwolnień od obowiązku uzyskania uprawnienia i prowadzenia działalności oraz kwalifikacje wymagane do prowadzenia danego rodzaju działalności gospodarczej, w drodze rozporządzeń, określają:

Ministrowie właściwi ze względu na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej określą rodzaje artykułów i usług, które nie mogą stanowić przedmiotu działalności jednostek gospodarki nie uspołecznionej.

Przepisy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 3, 4 i 5 oraz ust. 2, właściwi ministrowie wydają po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług. Uprzedniego zasięgnięcia opinii tej Rady wymaga także wystąpienie z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.

Osoby prowadzące na podstawie zezwoleń działalność gospodarczą w zakresie handlu, gastronomii lub usług hotelarskich mogą zatrudniać w celu nauki zawodu pracowników młodocianych i pełnoletnich w zawodach określonych klasyfikacją zawodów i specjalności szkolnictwa zawodowego.

Wykaz zawodów, w których mogą być szkoleni pracownicy wymienieni w ust. 1, oraz wymagania, jakie powinien spełniać zakład zatrudniający pracowników w celu nauki zawodu, w drodze rozporządzenia, określa Minister Handlu Wewnętrznego i Usług w porozumieniu z Ministrem Oświaty i Wychowania, Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych i Przewodniczącym Głównego Komitetu Turystyki oraz po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług.

Zasady, wypełniania obowiązku dokształcania się młodocianych, czas trwania nauki w poszczególnych zawodach, organizację praktycznej nauki zawodu, zasady i tryb przeprowadzania egzaminów stwierdzających nabycie kwalifikacji zawodowych, zasady kontroli przebiegu nauki zawodu, powoływania komisji egzaminacyjnych, tryb wydawania świadectw, wymagania kwalifikacyjne, zawodowe i pedagogiczne osób prowadzących naukę zawodu, w drodze rozporządzenia, określa Minister Oświaty i Wychowania w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami oraz po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług.

Osoby fizyczne ubiegające się o wydanie uprawnienia do prowadzenia działalności gospodarczej powinny posiadać kwalifikacje osobiste i zawodowe wymagane dla danego rodzaju działalności oraz tytuł prawny cło zajmowania niezbędnych do prowadzenia działalności pomieszczeń lub terenu.

Osoby prawne ubiegające się o wydanie uprawnienia do prowadzenia działalności gospodarczej powinny posiadać tytuł prawny do zajmowania - niezbędnych do prowadzenia działalności - pomieszczeń lub terenu.

Osoba prawna przed rozpoczęciem działalności gospodarczej jest obowiązana ustanowić kierownika przedsiębiorstwa do kierowania tą działalnością i prowadzenia nauki zawodu.

Ustanowienie kierownika, o którym mowa w ust. 3, wymaga zgody organu właściwego dla wydania uprawnienia do prowadzenia działalności gospodarczej; organ ten może odmówić zgody na ustanowienie określonej osoby kierownikiem przedsiębiorstwa w wypadkach, gdy chodzi o osobę, o której mowa w art. 8 ust. 1 lub ust. 2 pkt 1, 2 i 5.

Jeżeli uprawnienie, o które ubiega się osoba prawna, dotyczy działalności wymagającej specjalnych kwalifikacji osobistych lub zawodowych, kierownikiem może być ustanowiona jedynie osoba mająca takie kwalifikacje.

W wypadku gdy w stosunku do ustanowionego kierownika zajdą okoliczności, o których mowa w art. 8 ust. 1 lub ust. 2 pkt 1, 2 i 5, organ właściwy do wydawania uprawnień wezwie osobę prawną do ustanowienia w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące innego kierownika.

Nie można wyciąć uprawnienia osobie:

W odniesieniu do działalności wymienionej w art. 1 ust. 1 pkt 4, 7 i 8 nie można wydać uprawnienia ponadto w wypadkach, gdy prowadzenie działalności mającej być przedmiotem uprawnienia godziłoby w interes Państwa.

Wydania uprawnienia można odmówić, jeżeli zamierzona działalność gospodarcza ze względu na jej rodzaj, rozmiary, miejsce wykonywania lub niezgodność z zasadami racjonalnego zatrudnienia wykwalifikowanych kadr byłaby sprzeczna z interesem społecznym.

Pierwszeństwo w uzyskaniu uprawnień mają inwalidzi, a w szczególności inwalidzi wojenni i wojskowi oraz inni inwalidzi będący kombatantami, a także osoby, które przeznacza własne środki finansowe na wybudowanie lub odbudowanie pomieszczenia, w którym ma być prowadzona działalność objęta uprawnieniem.

Uprawnienie podlega cofnięciu, jeżeli:

Uprawnienie może być cofnięte, jeżeli osoba, której wydano uprawnienie

Przepisy ust. 1 i 2 pkt 1 stosuje się również w wypadkach, gdy przedsiębiorstwo prowadzi pełnomocnik.

Decyzję o cofnięciu uprawnienia podejmuje organ właściwy do wydawania uprawnień, na wniosek lub po zasięgnięciu opinii właściwego zrzeszenia i po wysłuchaniu wyjaśnień zainteresowanego.

Organ wydający decyzję o cofnięciu zezwolenia ustala jednocześnie termin zaprzestania działalności gospodarczej. Termin ten nie powinien być krótszy niż trzy miesiące.

Wydane uprawnienie wygasa w wypadku:

O wygaśnięciu uprawnienia w wypadkach, o których mowa w ust. 1, orzeka organ właściwy do wydania uprawnienia. W wypadku śmierci posiadacza uprawnienia przepis art. 8 ust. 5 stosuje się odpowiednio.

W razie gdy spadkobiercami osoby zmarłej, która prowadziła przedsiębiorstwo (ust. 1 pkt 4), są zstępni pozostający na utrzymaniu tej osoby do chwili jej śmierci lub współmałżonek - nie można im odmówić wydania uprawnienia do końca okresu, na który zostało wydana uprawnienie osobie zmarłej, z tym że przedsiębiorstwo może być prowadzone przez zstępnych do czasu osiągnięcia przez nich pełnoletności względnie ukończenia nauki w szkole średniej lub wyższej, jednakże nie dłużej niż do ukończenia 25 lat życia.

W uzasadnionych wypadkach organ właściwy do wydawania uprawnień może przedłużyć na czas określony okres korzystania z uprawnienia przez zstępnych osoby zmarłej.

W razie gdy przedsiębiorstwo prowadzone było wspólnie przez dwie lub więcej osób, współmałżonek oraz zstępni, o których mowa w ust. 3, wchodzą w prawa osoby zmarłej i nadał prowadzą działalność wspólnie do czasu wygaśnięcia lub rozwiązania spółki albo upływu terminu ważności zezwolenia.

Jeżeli osoby, o których mowa w ust. 3, nie korzystają ze swoich uprawnień określonych w tym przepisie, nie można odmówić wydania uprawnienia innej osobie, która nabyła przedsiębiorstwo po zmarłym posiadaczu uprawnienia lub uzyskała prawo do korzystania z niego. Przepisy art. 7 ust. 7 i 8 stosuje się odpowiednio.

Nie można odmówić wydania uprawnienia osobie, która nabyła przedsiębiorstwo od uprawnionego, który przeszedł na emeryturę lub rentę, jeżeli nabywca przepracował w przedsiębiorstwie co najmniej rok. Przepisy art. 7 ust. 7 i 8 stosuje się odpowiednio.

Jeżeli dla prowadzenia przedsiębiorstwa niezbędne jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji, a spadkobiercy osoby zmarłej, która posiadała uprawnienie, nie mają tych kwalifikacji, pełnomocnik ustanowiony do prowadzenia przedsiębiorstwa na rachunek spadkobierców powinien posiadać wymagane kwalifikacje.

Samorządnymi społeczno-zawodowymi organizacjami osób prowadzących działalność gospodarczą są zrzeszenia prywatnego handlu i usług oraz zrzeszenia transportu prywatnego, zwane dalej „zrzeszeniami”, jak również Naczelna Rada Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług oraz Naczelna Rada Zrzeszeń Transportu Prywatnego, zwane dalej „Naczelnymi Radami”.

Zrzeszeniu, o których mowa w ust. 1, należą odpowiednio do Naczelnej Rady Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług bądź Naczelnej Rady Zrzeszeń Transportu Prywatnego.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą mają obowiązek należenia do zrzeszenia, właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorstwa.

Przepisy ust. 1 i 3 dotyczą również osób prowadzących inną niż określona w art. 1 ust. 1 działalność gospodarczą na podstawie uprawnień wydanych z mocy odrębnych przepisów i nie stanowiącą rzemiosła.

Nie mają obowiązku należenia do zrzeszeń osoby, które:

Minister Handlu Wewnętrznego i Usług może w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami zwolnić inne osoby niż określone w ust. 5 od obowiązku należenia do zrzeszeń prywatnego handlu i usług.

Zrzeszenie obejmuje swym zasięgiem obszar województwa lub kilku województw, gdy jest to uzasadnione małą liczbą członków na danym obszarze.

Zasady tworzenia, łączenia i likwidacji oraz sprawowania nadzoru nad działalnością:

Zrzeszenia posiadają osobowość prawną.

Organami zrzeszeń są:

Zasady powoływania, zakres i tryb działania oraz gospodarkę finansowa zrzeszeń i ich organów, jak również prawa i obowiązki członków - określają statuty uchwalone przez zebranie delegatów i zatwierdzone przez Naczelną Radę.

Członkowie zrzeszenia podlegają odpowiedzialności zawodowej przed sądem koleżeńskim za naruszenie

Sąd koleżeński może orzekać kary:

W uzasadnionych wypadkach sąd koleżeński, niezależnie od orzeczenia kary, może wystąpić z wnioskiem o cofnięcie uprawnienia do wykonywania działalności gospodarczej.

Od orzeczenia sądu koleżeńskiego służy odwołanie do odwoławczego sądu koleżeńskiego przy Naczelnej Radzie, w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia orzeczenia.

Właściwość, zasady i tryb postępowania przed sądami koleżeńskimi określa regulamin wydany przez Naczelną Radę.

Członkowie zrzeszeń są obowiązani do uiszczania składek członkowskich na pokrycie kosztów działalności zrzeszeń i Naczelnej Rady. Wysokość składek ustalają Naczelne Rady w porozumieniu z właściwymi zrzeszeniami.

Składki członkowskie podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Naczelna Rada jest centralna organizacją społeczno-zawodową osób prowadzących działalność gospodarczą.

Naczelna Rada posiada osobowość prawną.

Członkami Naczelnej Rady są zrzeszenia.

Do zadań Naczelnej Rady należy:

Naczelna Rada może w wypadkach naruszenia przez organy zrzeszenia przepisów prawa, statutu lub uchwał Naczelnej Rady zawieszać wykonanie lub uchylać uchwały tych organów oraz zawieszać działalność zarządu zrzeszenia lub jego prezydium bądź obu organów łącznie.

W razie zawieszenia działalności prezydium zarządu zrzeszenia, zarząd zrzeszenia ma obowiązek w ciągu miesiąca wybrać nowe prezydium z grona swoich członków

Naczelna Rada zawieszając działalność zarządu i jego prezydium ustanawia, do czasu wyboru nowego zarządu i jego prezydium, zarząd komisaryczny, któremu przysługują wszystkie statutowe uprawnienia zawieszonego zarządu i jego prezydium.

W wypadkach określonych w ust. 7 zarząd komisaryczny zwolnię najpóźniej w ciągu 3 miesięcy nadzwyczajny zjazd delegatów w celu wyboru nowego zarządu i jego prezydium.

Organami Naczelnej Rady są:

Zasady powoływania, zakres i tryb działania oraz gospodarkę finansową Naczelnych Rad i ich organów określają statuty uchwalone przez zjazdy delegatów i zatwierdzone przez ministrów sprawujących nadzór nad działalnością tych organizacji.