Obwieszczenie Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnychz dnia 2 stycznia 1985 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r. w sprawie urlopów wychowawczych

Spis treści

Treść obwieszczenia

1.

Na podstawie § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 października 1984 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie urlopów wychowawczych   (Dz. U. Nr 51, poz. 261) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r. w sprawie urlopów wychowawczych   (Dz. U. Nr 19, poz. 97, z 1982 r. Nr 5, poz. 34, z 1984 r. Nr 3, poz. 15 i Nr 51, poz. 261), z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów wydanych przed dniem ogłoszenia jednolitego tekstu i z zastosowaniem ciągłej numeracji paragrafów, ustępów i punktów.

2.

Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst nie obejmuje:

1)

przepisów § 25, 26, 28 i 29 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r. w sprawie urlopów wychowawczych   (Dz. U. Nr 19, poz. 97) w brzmieniu:
„ 

§ 25.

Przepisy rozporządzenia stosuje się także:

1)

do pracownic korzystających w dniu wejścia w życie rozporządzenia z bezpłatnego urlopu na podstawie przepisów wymienionych w § 28,

2)

odpowiednio do pracownic oraz innych osób korzystających w dniu wejścia w życie rozporządzenia z bezpłatnego urlopu, jeżeli - w myśl rozporządzenia - są uprawniane do urlopu wychowawczego.

§ 26.

1.

Zasiłek wychowawczy na zasadach określonych w § 5-8 przysługuje od dnia wejścia w życie rozporządzenia również pracownicom lub innym osobom, które w tym dniu korzystały z urlopu bezpłatnego w myśl § 25 albo nie korzystały z takiego urlopu, lecz spełniały warunki do urlopu wychowawczego w myśl rozporządzenia i zaczną korzystać z takiego urlopu

2.

Zasiłku wychowawczego nie wypłaca się jednak osobom, o których mowa w ust. 1, jeżeli okres wypłaty zasiłku byłby krótszy niż 3 miesiące.
 ”
„ 

§ 28.

Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 listopada 1975 r. w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących, opiekujących się małymi dziećmi   (Dz. U. Nr 43, poz. 219).

§ 29.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lipca 1981 r.
 ”
 ;

2)

§ 2 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 1982 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie urlopów wychowawczych   (Dz. U. Nr 5, poz. 34) w brzmieniu:
„ 

§ 2.

1.

Zasiłek wychowawczy na zasadach określonych w § 5-8 rozporządzania Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r., w sprawie urlopów wychowawczych   (Dz. U. Nr 19, poz. 97), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych niniejszym rozporządzeniem, przysługuje za okres od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia również pracownicom, które w dniu tym korzystały z urlopu wychowawczego, a także pracownicom, które nie korzystały z urlopu wychowawczego, lecz spełniały warunki do jego otrzymania i zaczną z takiego urlopu korzystać. 2. Pracownicom, o których mowa w ust. 1, nie wypłaca się jednak zasiłku wychowawczego, jeżeli okres wypłaty zasiłku byłby krótszy niż 1 miesiąc.

§ 3.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lutego 1982 r.
 ”
 ;

3)

§ 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 stycznia 1984 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie urlopów wychowawczych   (Dz. U. Nr 3, poz. 15) w brzmieniu:
„ 

§ 2.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lutego 1984 r.
 ”
 ;

4)

§ 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 października 1984 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie urlopów wychowawczych   (Dz. U. Nr 51, poz. 261) w brzmieniu:
„ 

§ 3.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 października 1984 r., z tym że przepis § 1 pkt 2 lit. a) wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1985 r.
 ”

Załącznik   -   Tekst jednolity rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r. w sprawie urlopów wychowawczych

Na podstawie art. 186 § 2 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, z 1975 r. Nr 16, poz. 91, z 1981 r. Nr 6, poz. 23 i z 1982 r. Nr 31, poz. 214) zarządza się, co następuje:

§ 1.

1.

Pracownica zatrudniona co najmniej 6 miesięcy może skorzystać z urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad swoim dzieckiem, najdłużej jednak do ukończenia przez nie 4 lat życia.

2.

Do 6-miesięcznego okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1, wlicza się wszystkie poprzednie okresy pracy.

3.

Z urlopu wychowawczego na zasadach określonych w rozporządzeniu może również skorzystać:

1)

pracownica, która przyjęła dziecko na wychowanie albo której sąd powierzył opiekę nad dzieckiem, oraz pracownica, która sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem męża albo wychowuje dziecko w rodzinie zastępczej,

2)

ojciec dziecka, jeżeli matka dziecka uprawniona do urlopu wychowawczego nie korzysta z tego urlopu i wyrazi zgodę na korzystanie z urlopu wychowawczego przez ojca; przepis stosuje się odpowiednio do małżonka pracownicy w wypadkach, o których mowa w pkt 1,

3)

ojciec lub inny członek rodziny dziecka, który - w związku ze śmiercią matki dziecka albo jej chorobą uniemożliwiającą sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, stwierdzoną zaświadczeniem zakładu społecznego służby zdrowia, lub w związku z ograniczeniem bądź pozbawieniem matki dziecka władzy rodzicielskiej przez sąd opiekuńczy - sprawuje osobiście opiekę nad dzieckiem.

4.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o „pracownicy”, rozumie się przez to osobę uprawnioną do urlopu wychowawczego bądź korzystającą z tego urlopu, a ilekroć jest mowa o „pracownicy samotnie wychowującej dziecko”, rozumie się pracownicę stanu wolnego: pannę, rozwiedzioną i wdowę.

5.

Urlop wychowawczy może być wykorzystany najwyżej w 4 częściach.

§ 2.

1.

W razie stwierdzenia przez zakład społeczny służby zdrowia przewlekłej choroby, kalectwa lub opóźnienia w rozwoju umysłowym dziecka, wymagających sprawowania nad nim osobistej opieki przez pracownicę, może ona - po wykorzystaniu urlopu wychowawczego w wymiarze określonym w § 1 ust. 1 - wystąpić o udzielenie jej dalszego urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 10 lat życia. Przepisy § 1 ust. 5 oraz § 3 ust. 1 zdanie 1-3 i ust. 2 mają zastosowanie.

2.

W razie likwidacji zakładu pracy pracownica może wystąpić o dalszy urlop wychowawczy równocześnie z wnioskiem o urlop wychowawczy, przewidziany w § 1 ust. 1, lub później do czasu rozwiązania stosunku pracy.

3.

Przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do pracownicy, która nie korzystała z urlopu wychowawczego określonego w § 1 ust. 1.

§ 3.

1.

Z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego pracownica powinna wystąpić co najmniej na dwa tygodnie przed wskazanym przez siebie terminem rozpoczęcia tego urlopu. Zakład pracy obowiązany jest udzielić pracownicy urlopu wychowawczego w terminie przez nią wskazanym. W razie późniejszego zgłoszenia wniosku urlop wychowawczy może być udzielony w terminie wskazanym przez pracownicę, jeżeli nie zakłóci to normalnego toku pracy zakładu. Z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego pracownica może wystąpić jeszcze przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego.

2.

Pracownicy zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy udziela się urlopu wychowawczego nie dłużej niż do końca okresu, na który umowa ta została zawarta.

§ 4.

1.

Zakład pracy nie może wypowiedzieć umowy o pracę po złożeniu przez pracownicę wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego, jeżeli termin rozpoczęcia tego urlopu przypadałby w czasie trwania stosunku pracy.

2.

Rozwiązanie umowy o pracę nie może nastąpić w razie złożenia przez pracownicę wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego po wypowiedzeniu umowy przez zakład pracy, jeżeli termin rozpoczęcia tego urlopu przypadałby w czasie trwania stosunku pracy.

3.

W razie wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę z naruszeniem ust. 1 i 2 pracownica może wnieść odwołanie od wypowiedzenia w trybie art. 44 Kodeksu pracy.

4.

Jeżeli pracownica wystąpiła z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego po wypowiedzeniu jej umowy o pracę w takim czasie, że termin rozpoczęcia urlopu wychowawczego przypadłby po rozwiązaniu stosunku pracy, zakład pracy może udzielić na jej wniosek tego urlopu w terminie wcześniejszym, jednak na okres nie dłuższy niż do rozwiązania umowy o pracę.

§ 5.

1.

Pracownicy korzystającej z urlopu wychowawczego przysługuje, z zastrzeżeniem § 7, zasiłek wychowawczy:

1)

w okresie 24 miesięcy kalendarzowych, licząc od dnia zakończenia urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo urlopu wypoczynkowego przypadającego bezpośrednio po tych urlopach,

2)

do ukończenia urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli pracownica sprawuje osobistą opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym przy jednym porodzie lub nad dzieckiem, o którym mowa w § 2, albo samotnie wychowuje dziecko.

2.

W razie przyjęcia na wychowanie dziecka w wieku powyżej 1 roku 24-miesięczny okres uprawniający do zasiłku wychowawczego, określonego w ust. 1 pkt 1, liczy się od dnia, w którym zakończony byłby urlop macierzyński, jaki przysługiwałby pracownicy w razie urodzenia dziecka.

§ 6.

1.

Zasiłek wychowawczy, w zależności od dochodu na osobę w rodzinie pracownicy, wynosi miesięcznie kwotę równą:

1)

100% najniższego zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego pracowników, jeżeli dochód nie przekracza 2.400 zł,

2)

75% najniższego zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego pracowników, jeżeli dochód przekracza 2.400 zł, lecz nie przekracza 3.000 zł,

3)

50% najniższego zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego pracowników, jeżeli dochód przekracza 3.000 zł, lecz nie przekracza 3.600 zł.

2.

Pracownicy samotnie wychowującej dziecko zasiłek wychowawczy wypłaca się w wysokości określonej w ust. 1, powiększonej o 100%.

3.

Zasiłek wychowawczy nie może przekraczać kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracownicy, ustalonego według zasad przyjętych do obliczenia zasiłku macierzyńskiego.

4.

Zasiłek wychowawczy przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 zasiłku miesięcznego za każdy dzień.

5.

Wysokość zasiłku wychowawczego ustala się do końca roku kalendarzowego, w którym rozpoczęto wypłatę zasiłku, a jeżeli wypłacany jest dłużej - na kolejne okresy roczne.

6.

Przy ustalaniu prawa do zasiłku wychowawczego i jego wysokości:

1)

dochód na osobę w rodzinie ustala się według zasad stosowanych przy ustalaniu wysokości zasiłku rodzinnego,

2)

za kwotę najniższego zasadniczego wynagrodzenia pracowników przyjmuje się kwotę obowiązującą w dniu ustalania dochodu, od którego zależy wysokość zasiłku,

3)

do dochodu na osobę w rodzinie nie wlicza się:

a)

wynagrodzenia za pracę i zasiłków z ubezpieczenia społecznego, które pracownica otrzymywała przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego,

b)

wynagrodzenia za pracę i zasiłków z ubezpieczenia społecznego, które pracownica osiąga w czasie pobierania zasiłku wychowawczego z tytułu pracy w uspołecznionym zakładzie pracy na podstawie umowy o pracę nakładczą,

c)

wynagrodzenia za pracę wykonywaną w okresie urlopu wychowawczego w ramach zakładowych zespołów gospodarczych organizowanych w jednostkach gospodarczych produkujących na rynek,

d)

wynagrodzenia pielęgniarek, położnych i salowych za pracę wykonywaną w okresie urlopu wychowawczego na podstawie umowy zlecenia w stacjonarnej opiece zdrowotnej i stacjonarnej opiece społecznej w dni powszednie na zmianach popołudniowych i nocnych, a w niedziele, święta i dodatkowe dni wolne od pracy na wszystkich zmianach; przepis ten stosuje się do dnia 31 grudnia 1985 r.

7.

Wypłacany zasiłek wychowawczy:

1)

podlega każdorazowo podwyższeniu wraz ze wzrostem najniższego zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego pracowników; kwota podwyżki zasiłku wychowawczego, wynikająca z podwyżki najniższego wynagrodzenia miesięcznego pracowników, przysługuje w pełnej wysokości również pracownicom samotnie wychowującym dzieci, choćby nawet zasiłek wraz z tą podwyżką przekroczył kwotę wynagrodzenia pracownicy, o której mowa w ust. 2,

2)

nie ulega zmniejszeniu mimo przekroczenia granicy dochodu, od której zależy jego wysokość, jeżeli kwota tego przekroczenia, przypadająca na wszystkich członków rodziny, nie równoważy kwoty zmniejszenia zasiłku.

§ 7.

1.

Zasiłek wychowawczy nie przysługuje:

1)

w razie korzystania z urlopu wychowawczego krótszego niż 3 miesiące,

2)

jeżeli dochód na osobę w rodzinie jest wyższy od kwoty 3.600 zł albo pracownica lub jej małżonek jest właścicielem, samoistnym posiadaczem, użytkownikiem lub dzierżawcą użytków rolnych o obszarze powyżej 0,5 ha albo osiąga dochody z działów specjalnych w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, albo dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym lub podatkiem dochodowym i obrotowym, z uwzględnieniem ust. 2,

3)

w razie umieszczenia dziecka w żłobku, w zakładzie specjalnym, domu dziecka lub w innej placówce opiekuńczo-wychowawczej albo w innych wypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem,

4)

w razie podjęcia w okresie urlopu wychowawczego zatrudnieni lub innej działalności zarobkowej albo w razie pobierania emerytury lub renty, jeżeli wynagrodzenie lub dochód z tych tytułów przekracza łącznie kwotę odpowiadającą najniższemu zasadniczemu wynagrodzeniu miesięcznemu pracowników, z uwzględnieniem ust. 3.

2.

Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2, nie mają zastosowania w razie:

1)

przekroczenia granicy dochodu na osobę w rodzinie, jeżeli kwota tego przekroczenia przypadająca na wszystkich członków rodziny pracownika nie równoważy kwoty utraconego zasiłku,

2)

gdy pracownik lub jego małżonek został zwolniony od opłacania podatku rolnego ze względu na liczbę utrzymywanych dzieci.

3.

Zasiłek wychowawczy przysługuje bez względu na wysokość wynagrodzenia osiąganego w okresie urlopu wychowawczego za pracę wykonywaną przez:

1)

pielęgniarki, położne i salowe na podstawie umowy zlecenia w stacjonarnej opiece zdrowotnej i stacjonarnej opiece społecznej w dni powszednie na zmianach popołudniowych i nocnych, w niedziele, święta i dodatkowe dni wolne od pracy na wszystkich zmianach; przepis ten stosuje się do dnia 31 grudnia 1985 r.,

2)

inne pracownice w uspołecznionych zakładach pracy na podstawie umowy o pracę nakładczą lub w ramach zakładowych zespołów gospodarczych organizowanych w jednostkach gospodarczych produkujących na rynek.

4.

Pracownica pobierająca zasiłek wychowawczy obowiązana jest zawiadomić o okolicznościach, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4.

§ 8.

1.

Zasiłki wychowawcze wypłaca się z funduszy przeznaczonych na ubezpieczenia społeczne.

2.

Zasiłek wychowawczy wypłaca na wniosek pracownicy zakład pracy, który udzielił jej urlopu wychowawczego, a jeżeli zakład ten nie jest upoważniony do wypłacania zasiłków z ubezpieczenia społecznego - właściwy oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

3.

Zasiłek wychowawczy wypłaca się miesięcznie z dołu, w terminach ustalonych dla wypłaty zasiłków rodzinnych.

4.

W sprawach nie unormowanych rozporządzeniem, a dotyczących ustalania uprawnień do zasiłku wychowawczego, postępowania w sprawie tego zasiłku, jego wypłaty oraz zwrotu nieprawnie pobranych zasiłków, stosuje się odpowiednio przepisy o zasiłkach rodzinnych.

§ 9.

Pracownicy, która w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko lub przyjęła na wychowanie dziecko w wieku uprawniającym do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, zamiast zasiłku wychowawczego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach przewidzianych w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Po wyczerpaniu zasiłku macierzyńskiego pracownicy przysługuje zasiłek wychowawczy na zasadach określonych w § 5-8, z tym że w razie zbiegu prawa do dwóch zasiłków wychowawczych wypłaca się zasiłek wychowawczy korzystniejszy.

§ 10.

W okresie urlopu wychowawczego pracownica:

1)

zachowuje dla siebie i dla członków rodziny prawo do świadczeń zakładów społecznych służby zdrowia oraz prawo do zasiłków rodzinnych, z tym że na pracownicę pobierającą zasiłek wychowawczy nie przysługuje zasiłek rodzinny,

2)

korzysta ze świadczeń z zakładowego funduszu socjalnego i mieszkaniowego na zasadach przewidzianych dla pracowników danego zakładu pracy,

3)

zachowuje prawo do korzystania z ulgi taryfowej przy przejazdach kolejami,

4)

może korzystać z hotelu pracowniczego.

§ 11.

1.

Zakład pracy może skierować pracownicę korzystającą z urlopu wychowawczego do szkoły średniej lub na studia wyższe, podyplomowe albo doktoranckie w trybie określonym odrębnymi przepisami. W takim wypadku pracownicy nie przysługują świadczenia przewidziane dla pracowników skierowanych do szkół lub na studia wyższe, podyplomowe albo doktoranckie, z wyjątkiem zwrotu kosztów przejazdu do siedziby szkoły (szkoły wyższej), jeżeli świadczenie takie jest przewidziane dla pracowników skierowanych do danego rodzaju szkoły lub na dany rodzaj studiów.

2.

Pracownica korzystająca z urlopu wychowawczego może być na jej wniosek lub za jej zgodą skierowana przez zakład pracy na kurs podnoszący jej kwalifikacje zawodowe, odbywający się w miejscu zamieszkania, jak również poza miejscem zamieszkania, jeżeli kurs nie ma charakteru stacjonarnego.

§ 12.

1.

Na wniosek pracownicy uprawnionej do urlopu wychowawczego lub korzystającej z tego urlopu zakład pracy, w którym jest ona zatrudniona, może zatrudnić ją w niepełnym wymiarze czasu pracy lub na podstawie umowy o pracę nakładczą albo umowy agencyjnej bądź umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

2.

Jeżeli zakład pracy, w którym pracownica jest zatrudniona, nie uwzględnił jej wniosku o zatrudnienie, o którym mowa w ust. 1, pracownica może w okresie urlopu wychowawczego podjąć takie zatrudnienie w innym zakładzie pracy, zawiadamiając o tym macierzysty zakład pracy.

3.

Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli pracownica nie może podjąć pracy w macierzystym zakładzie pracy z przyczyn od niej niezależnych.

4.

W razie zbiegu uprawnień z tytułu zatrudnienia wykonywanego na zasadach określonych w ust. 1 i 2 i uprawnień przewidzianych w rozporządzeniu dla pracownic nie zatrudnionych w okresie urlopu wychowawczego przysługują uprawnienia korzystniejsze lub wybrane przez pracownicę.

5.

Pracownica, która podjęła zatrudnienie w okresie urlopu wychowawczego, uzyskuje prawo do urlopu wypoczynkowego z tytułu tego zatrudnienia na zasadach określonych w art. 156 Kodeksu pracy w wymiarze, jaki przysługiwałby jej w tym czasie z tytułu zatrudnienia, w którym korzysta z urlopu wychowawczego.

6.

Podjęcie przez pracownicę zatrudnienia w wymiarze przekraczającym połowę obowiązującego czasu pracy lub niezgodnie z warunkami przewidzianymi w ust. 2 stanowi podstawę dla zakładu pracy do odwołania pracownicy z urlopu wychowawczego.

7.

Pracownica korzystająca z urlopu wychowawczego z tytułu zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy może podjąć zatrudnienie w wymiarze nie przekraczającym połowy jej dotychczasowego wymiaru czasu pracy.

§ 13.

1.

W razie zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem pracownica obowiązana jest zawiadomić o tym zakład pracy w terminie nie przekraczającym 30 dni. Zakład pracy obowiązany jest zatrudnić pracownicę na warunkach, o których mowa w § 16, w ciągu 30 dni od daty tego zawiadomienia.

2.

W razie niezawiadomienia zakładu pracy o zaprzestaniu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w terminie wskazanym w ust. 1 pracownica traci prawo do nie wykorzystanej części urlopu wychowawczego.

3.

W stosunku do pracownicy, która nie zawiadomiła zakładu pracy o zaprzestaniu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w terminie określonym w ust. 1, zakład pracy stosuje środki za nieprzestrzeganie dyscypliny pracy, przewidziane w Kodeksie pracy lub w innych ustawach bądź w przepisach wydanych na podstawie art. 298 Kodeksu pracy. Niedopełnienie przez pracownicę tego, obowiązku nie uważa się jednak za porzucenie pracy.

§ 14.

1.

Pracownica może zrezygnować, z zastrzeżeniem ust. 2, z udzielonego jej urlopu wychowawczego:

1)

w każdym czasie - za zgodą zakładu pracy,

2)

po uprzednim zawiadomieniu zakładu pracy, najpóźniej na 30 dni przed zamierzonym terminem podjęcia pracy.

2.

Pracownica, która korzysta z zasiłku wychowawczego, może zrezygnować z urlopu wychowawczego w trybie określonym w ust. 1 przed upływem okresu wypłaty zasiłku, gdy jest to uzasadnione szczególnymi względami i zakład pracy wyrazi na to zgodę.

§ 15.

1.

W okresie urlopu wychowawczego zakład pracy nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z pracownicą, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownicy lub zakład pracy ulega likwidacji.

2.

W razie rozwiązania stosunku pracy z powodu likwidacji zakładu pracy w okresie ciąży pracownicy lub w czasie korzystania przez nią z urlopu macierzyńskiego bądź urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopu wychowawczego, pracownicy przysługuje zasiłek wychowawczy na warunkach i w wysokości określonych w rozporządzeniu.

3.

Okres, na który pracownicy udzielono urlopu wychowawczego, przypadający po rozwiązaniu stosunku pracy z powodu likwidacji zakładu pracy, a także okres, w którym przysługuje zasiłek wychowawczy przewidziany w ust. 2, traktuje się jak okres urlopu wychowawczego w zakresie uprawnień przewidzianych w § 5, 9 i 10 pkt 1 oraz w § 17 i 18. Prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego ustalają i świadczenia te wypłacają oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

4.

W razie rozwiązania wskutek likwidacji zakładu pracy stosunku pracy z pracownicą korzystającą z urlopu wychowawczego zakład pracy jest obowiązany stwierdzić w świadectwie pracy okres udzielonego jej urlopu wychowawczego.

§ 16.

Zakład pracy jest obowiązany zatrudnić pracownicę po zakończeniu urlopu wychowawczego na stanowisku równorzędnym lub na innym stanowisku odpowiadającym jej kwalifikacjom za wynagrodzeniem nie niższym od pobieranego przed tym urlopem.

§ 17.

1.

Okres urlopu wychowawczego traktuje się - z zastrzeżeniem ust. 2 - jak okres zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym pracownica korzystała z tego urlopu.

2.

Okresu urlopu wychowawczego nie wlicza się do okresu pracy:

1)

wymaganego do zajmowania określonego stanowiska pracy zgodnie z obowiązującym taryfikatorem kwalifikacyjnym lub innymi przepisami,

2)

przewidzianego w przepisach o zatrudnianiu absolwentów szkół wyższych,

3)

pedagogicznej, wymaganej od nauczycieli i wychowawców przy nabywaniu przez nich uprawnień przewidzianych w przepisach szczególnych,

4)

na stanowiskach asystenta i starszego asystenta w szkole wyższej.

§ 18.

Okresy urlopu wychowawczego w wymiarze nie przekraczającym 6 lat uważa się za okres równorzędny z okresem zatrudnienia w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin oraz przepisów o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

§ 19.

1.

Urlop wychowawczy trwający nie dłużej niż 1 miesiąc nie ogranicza uprawnień pracownicy do urlopu wypoczynkowego.

2.

W razie korzystania z urlopu wychowawczego dłuższego niż 1 miesiąc pracownica nabywa z dniem podjęcia pracy prawo do urlopu wypoczynkowego za dany rok kalendarzowy, w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca roku, z zaokrągleniem w górę części dnia urlopu.

3.

W razie rozwiązania stosunku pracy w okresie urlopu wychowawczego lub z jego upływem za wypowiedzeniem dokonanym przez pracownicę lub na mocy porozumienia stron:

a)

pracownicy nie przysługuje prawo do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu nie wykorzystanego urlopu wypoczynkowego przewidzianego za rok kalendarzowy, w którym stosunek pracy został rozwiązany, chyba że nabyła ona prawo do tego urlopu przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego,

b)

pracownicy, która podjęła pracę w nowym zakładzie pracy w ciągu 3 miesięcy od ustania poprzedniego zatrudnienia, przysługuje w tym zakładzie pracy prawo do urlopy wypoczynkowego na zasadach określonych w ust. 1 i 2, chyba że pracownica nabyła prawo do tego urlopu przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego.

§ 20.

Do nauczycielek zatrudnionych w szkołach, w których organizacja pracy przewiduje ferie szkolne, oraz do nauczycielek akademickich objętych przepisami ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19, Nr 25, poz. 187 i Nr 31, poz. 214 oraz z 1983 r. Nr 5, poz. 33) oraz ustawy z dnia 4 maja 1982 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 14, poz. 113 i z 1983 r. Nr 5, poz. 33 i Nr 39, poz. 176), zwanych dalej nauczycielkami, przepisy rozporządzenia stosuje się ze zmianami wynikającymi z § 21-23.

§ 21.

1.

Z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego nauczycielka występuje do organu, który ją mianował lub zawarł z nią umowę o pracę.

2.

Termin zakończenia urlopu wychowawczego powinien przypadać na dzień poprzedzający rozpoczęcie roku szkolnego.

3.

Jeżeli jest to uzasadnione terminem zakończenia urlopu wychowawczego, jego wymiar i okres ulegają odpowiedniemu skróceniu, a na wniosek nauczycielki - odpowiedniemu przedłużeniu.

4.

Wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego powinien być zgłoszony przez nauczycielkę co najmniej na miesiąc przed wskazanym terminem rozpoczęcia urlopu.

5.

Przepisy ust. 2 i 3 nie mają zastosowania, jeżeli urlop wychowawczy został udzielony nauczycielce w wymiarze nie przekraczającym miesiąca.

6.

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio w wypadkach przewidzianych w § 1 ust. 5 i § 2.

§ 22.

1.

Nauczycielka może zrezygnować z udzielonego jej urlopu wychowawczego:

1)

w każdym czasie - za zgodą organu określonego w § 21 ust. 1,

2)

z początkiem roku szkolnego - po uprzednim zawiadomieniu organu określonego w § 21 ust. 1 co najmniej na 3 miesiące przed zamierzonym terminem podjęcia pracy.

2.

Przepis § 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

3.

Zasady i terminy określone w ust. 1 stosuje się do nauczycielek w wypadku, o którym mowa w § 13 ust. 1 zdanie drugie.

§ 23.

Nauczycielka nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpoczęcia ferii szkolnych (czasu wolnego od zajęć dydaktycznych), przypadających po zakończeniu urlopu wychowawczego; przepis § 19 ust. 1 i 2 nie ma zastosowania.

§ 24.

Przepis § 21 ust. 1 oraz § 22 ust. 1 pkt 1 stosuje się także do nauczycielek zatrudnionych w szkołach i w innych placówkach oświatowych i szkoleniowych, wychowawczych oraz opiekuńczo-wychowawczych, w których nie są przewidziane ferie szkolne.

§ 25.

Przepisy § 17 i 18 stosuje się od dnia wejścia w życie rozporządzenia także:

1)

do pracownic, które w okresie od dnia 8 czerwca 1968 r. do dnia wejścia w życie rozporządzenia korzystały z urlopu bezpłatnego, udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek opiekujących się małymi dziećmi,

2)

odpowiednio do pracownic oraz innych osób, które korzystały z urlopu bezpłatnego w okresie od dnia 8 czerwca 1968 r. do dnia wejścia w życie rozporządzenia, jeżeli w myśl rozporządzenia byłyby uprawnione do urlopu wychowawczego.