Obwieszczenie Ministra Oświaty i Wychowaniaz dnia 6 września 1985 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 1979 r. w sprawie rodzin zastępczych

Spis treści

Treść obwieszczenia

1.

Na podstawie § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 kwietnia 1985 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzin zastępczych   (Dz. U. Nr 18, poz. 79) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 1979 r. w sprawie rodzin zastępczych   (Dz. U. Nr 4, poz. 19, z 1981 r. Nr 25, poz. 132, z 1983 r. Nr 53, poz. 233, z 1984 r. Nr 51, poz. 265 i z 1985 r. Nr 18, poz. 79), z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów wydanych przed dniem ogłoszenia jednolitego tekstu oraz z zastosowaniem ciągłej numeracji paragrafów, ustępów i punktów.

2.

Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst nie obejmuje:

1)

przepisów § 26 i 27 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 1979 r. w sprawie rodzin zastępczych   (Dz. U. Nr 4, poz. 19) w brzmieniu:
„ 

§ 26.

Traci moc uchwała nr 119 Rady Ministrów z dnia 10 maja 1974 r. w sprawie pomocy materialnej dla dzieci i młodzieży w rodzinach zastępczych   (Monitor Polski Nr 22, poz. 127 i Nr 30, poz. 184).

§ 27.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 marca 1979 r.
 ”
 ,

2)

§ 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 października 1981 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzin zastępczych   (Dz. U. Nr 25, poz. 132) w brzmieniu:
„ 

§ 2.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
 ”
 .

3)

§ 2 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 1983 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzin zastępczych   (Dz. U. Nr 53, poz. 233) w brzmieniu:
„ 

§ 2.

Minister Oświaty i Wychowania w porozumieniu z Ministrem Finansów ustali szczegółowe zasady określania dochodu szacunkowego z gospodarstwa rolnego, stanowiącego podstawę odpłatności rodziców za pobyt ich dzieci w rodzinach zastępczych, po wejściu w życie zreformowanych zasad opodatkowania rolnictwa.

§ 3.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 września 1983 r.
 ”
 ,

4)

§ 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 października 1984 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzin zastępczych   (Dz. U. Nr 51, poz. 265) w brzmieniu:
„ 

§ 2.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z wyjątkiem przepisu § 1 pkt 2, który wchodzi w życie z mocą od dnia 1 lutego 1984 r.
 ”
 ,

5)

§ 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 kwietnia 1985 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzin zastępczych   (Dz. U. Nr 18, poz. 79) w brzmieniu.
„ 

§ 3.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 maja 1985 r.
 ”
 .

Załącznik   -   Tekst jednolity rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 1979 r. w sprawie rodzin zastępczych

Na podstawie art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania   (Dz. U. Nr 32, poz. 160, z 1971 r. Nr 12, poz. 115, z 1972 r. Nr 16, poz. 114, z 1975 r. Nr 45, poz. 234 i z 1984 r. Nr 49, poz. 253) zarządza się, co następuje:

§ 1.

W celu zapewnienia dzieciom pozbawionym należytej pieczy rodzicielskiej właściwych warunków wychowania Państwo organizuje i rozwija rodziny zastępcze, tworzy warunki do ich prawidłowego funkcjonowania oraz udziela pomocy pieniężnej i rzeczowej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dzieci przebywających w rodzinach zastępczych.

§ 2.

1.

Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu opiekuńczego.

2.

Dziecko może być również umieszczone w rodzinie zastępczej bez orzeczenia sądu opiekuńczego na podstawie umowy powierzenia dziecka, zawartej na piśmie między rodziną zastępczą a terenowym organem administracji państwowej właściwym dla miejsca zamieszkania tej rodziny - na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, którym przysługuje władza rodzicielska. Organ ten obowiązany jest pouczyć rodzinę zastępczą o jej prawach i obowiązkach oraz o możliwości uzyskania pomocy Państwa.

3.

Rodzina zastępcza podejmuje obowiązek pieczy i wychowania powierzonego dziecka z dniem jej ustanowienia przez sąd bądź z dniem zawarcia umowy powierzenia dziecka między tą rodziną a terenowym organem administracji państwowej właściwym dla jej stałego miejsca zamieszkania.

4.

Zasady i warunki zawierania umów z rodzinami zastępczymi ustali Minister Oświaty i Wychowania.

§ 3.

1.

Pełnienie społecznej funkcji rodziny zastępczej może być powierzone małżeństwu lub osobie nie pozostającej w związku małżeńskim - w tym także osobom spokrewnionym z dzieckiem, zobowiązanym do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka - jeżeli spełniają następujące warunki:

1)

dają rękojmię należytego wykonywania zadań rodziny zastępczej,

2)

mają obywatelstwo polskie, miejsce zamieszkania w kraju i korzystają z pełni praw cywilnych i obywatelskich,

3)

nie były pozbawione praw rodzicielskich i opiekuńczych,

4)

każda z tych osób ma ukończony co najmniej 24 rok życia,

5)

nie są chore na chorobę psychiczną, przewlekłą zakaźną lub inną chorobę uniemożliwiającą zapewnienie właściwej pieczy nad dzieckiem i jego wychowania, co zostało stwierdzone przez społeczny zakład służby zdrowia,

6)

mają odpowiednie warunki mieszkaniowe oraz stałe źródło utrzymania.

2.

Przy wykonywaniu obowiązku bieżącej pieczy nad dzieckiem i przy jego wychowaniu rodzina zastępcza powinna starać się o:

1)

wytworzenie w domu atmosfery rodzinnej, wzajemnego zaufania, zrozumienia, pomocy i życzliwości,

2)

zagwarantowanie dziecku bezpieczeństwa, zapewnienie mu opieki lekarskiej, racjonalnego żywienia, odpowiedniej odzieży i kulturalnych warunków bytu,

3)

zapewnienie odpowiednich warunków do systematycznego uczęszczania dziecka do szkoły, aż do uzyskania co najmniej obowiązującego powszechnie wykształcenia i zdobycia zawodu umożliwiającego samodzielne życie,

4)

zapewnienie dziecku warunków wszechstronnego rozwoju oraz kształtowania odpowiednich postaw ideowo-moralnych, budzenie i rozwijanie w nim uzdolnień, kształcenie umiejętności i nawyków pracy, organizowanie wolnego czasu i wypoczynku, rozwijanie wrażliwości estetycznej i wdrażanie do kultury życia codziennego,

5)

przygotowanie dziecka do życia społecznego, rozwijanie w nim poszanowania mienia społecznego i osobistego oraz wdrażanie do wykonywania dostosowanych do jego możliwości prac porządkowych i samoobsługowych,

6)

udzielenie pomocy w usamodzielnianiu się, a w szczególności w uzyskaniu pracy i mieszkania.

§ 4.

1.

Doboru dzieci w celu umieszczenia w rodzinie zastępczej na podstawie umowy powierzenia dziecka, o której mowa w § 2 ust. 2, dokonuje terenowy organ administracji państwowej właściwy dla miejsca zamieszkania rodziców dziecka.

2.

Organ wymieniony w ust. 1 może zakwalifikować do umieszczenia w rodzinie zastępczej dzieci, które nie odbiegają od normy rozwojowej, co zostało stwierdzone na podstawie odpowiednich badań dokonanych w trybie i na zasadach określonych odrębnymi przepisami, i znajdują się w wyjątkowo trudnej sytuacji życiowej, uniemożliwiającej zapewnienie przez ich rodziców podstawowych warunków pieczy i wychowania.

3.

Dzieci odbiegające od normy rozwojowej, kwalifikujące się na podstawie badań, o których mowa w ust. 2, do kształcenia w szkołach i zakładach specjalnych, mogą być umieszczane tylko w tych rodzinach zastępczych, które mają pełne rozeznanie ich poziomu rozwoju fizycznego i psychicznego oraz warunki i możliwości zapewnienia tym dzieciom odpowiedniej pieczy i wychowania.

§ 5.

Terenowy organ administracji państwowej może upoważnić organizacje społeczne, których zadania statutowe przewidują opiekę nad dziećmi, do wykonywania pewnych czynności dotyczących doboru rodzin zastępczych i kwalifikacji dzieci do umieszczenia w rodzinie zastępczej, a zwłaszcza:

1)

pozyskiwania kandydatów do pełnienia społecznej roli rodziny zastępczej,

2)

przeprowadzania wywiadów środowiskowych dotyczących osób, które mają stanowić rodzinę zastępczą.

§ 6.

1.

Rozwiązanie z rodziną zastępczą umowy powierzenia dziecka, o której mowa w § 2 ust. 2, następuje po upływie 3 miesięcy od wypowiedzenia dokonanego na piśmie przez jedną ze stron umowy.

2.

Terenowy organ administracji państwowej może rozwiązać z rodziną zastępczą umowę powierzenia dziecka bez wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym w razie:

1)

rażącego niewywiązywania się rodziny zastępczej z przyjętych zadań,

2)

ustania warunków wymaganych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, wymienionych w § 3 ust. 1.

3.

W razie rozwiązania z rodziną zastępczą umowy powierzenia dziecka terenowy organ administracji państwowej właściwy dla miejsca jej zamieszkania w każdym wypadku ma obowiązek zapewnienia dziecku dalszej pieczy i wychowania.

§ 7.

1.

Sąd przed wydaniem orzeczenia o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej może zwrócić się do terenowego organu administracji państwowej, właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka, o wskazanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.

2.

Sąd, powierzając dziecko rodzinie zastępczej, poucza ją jednocześnie o jej prawach i obowiązkach oraz o możliwości uzyskania pomocy Państwa.

§ 8.

Jeżeli sąd, zarządzając umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej, nie wskaże jednocześnie tej rodziny, jej doboru dokonuje terenowy organ administracji państwowej właściwy dla miejsca pobytu dziecka - w porozumieniu z sądem opiekuńczym. Organ ten zawiera z dobraną przez siebie rodziną zastępczą umowę powierzenia dziecka, która stanowi podstawę umieszczenia dziecka w tej rodzinie.

§ 9.

1.

Odpis prawomocnego orzeczenia o powierzeniu dziecka rodzinie zastępczej sąd opiekuńczy przesyła do terenowego organu administracji państwowej właściwego dla jej miejsca zamieszkania.

2.

Odpis prawomocnego orzeczenia o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej bez jednoczesnego jej wskazania (§ 8) sąd opiekuńczy przesyła do terenowego organu administracji państwowej właściwego dla miejsca pobytu dziecka - w celu wykonania orzeczenia.

§ 10.

1.

Terenowy organ administracji państwowej wymieniony w § 9 ust. 1 jest obowiązany zawiadamiać sąd opiekuńczy, który powierzył dziecko rodzinie zastępczej, o okolicznościach uzasadniających potrzebę zmiany praw i obowiązków tej rodziny, zwłaszcza w razie niewywiązywania się jej z przyjętych zadań, oraz o ustaniu potrzeby dalszego pobytu dziecka w tej rodzinie.

2.

W razie umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej na podstawie orzeczenia sądu opiekuńczego bez jednoczesnego jej wskazania (§ 8) terenowy organ administracji państwowej właściwy dla miejsca zamieszkania rodziny zastępczej jest obowiązany zawiadamiać właściwy sąd opiekuńczy o okolicznościach uzasadniających zmianę praw i obowiązków tej rodziny, a w szczególności o:

1)

sposobie wykonania orzeczenia,

2)

każdorazowej zmianie miejsca pobytu stałego rodziny zastępczej,

3)

dokonanej zmianie rodziny zastępczej,

4)

ustaniu potrzeby dalszego pobytu dziecka w rodzinie zastępczej.

§ 11.

Terenowy organ administracji państwowej właściwy dla miejsca zamieszkania rodziny zastępczej czuwa nad należytym wykonywaniem przyjętych przez nią zadań oraz udziela jej pomocy w rozwiązywaniu trudności związanych z wychowywaniem dziecka. Zadania te wykonują nauczyciele wyznaczeni przez ten organ.

§ 12.

1.

Dzieciom umieszczonym w rodzinach zastępczych udziela pomocy pieniężnej na pokrycie kosztów ich utrzymania terenowy organ administracji państwowej właściwy dla miejsca zamieszkania rodziny zastępczej.

2.

Podstawą przyznania pomocy pieniężnej jest umowa o pomocy pieniężnej, zawarta między terenowym organem administracji państwowej wymienionym w ust. 1 a rodziną zastępczą, określająca zasady tej pomocy.

3.

Pomocy pieniężnej udziela się od dnia zawarcia umowy, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 4, do czasu ukończenia przez dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej 18 lat, a po ukończeniu tego wieku - w razie kontynuowania nauki albo ustalenia inwalidztwa uniemożliwiającego podjęcie nauki lub zatrudnienia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 lat, a w razie kontynuowania studiów wyższych na ostatnim roku - do ukończenia 26 lat, chyba że dziecko osiąga z tytułu pracy własnej dochody przekraczające najniższe zasadnicze wynagrodzenie miesięczne obowiązujące w uspołecznionych zakładach pracy. Oceny stanu inwalidztwa dokonuje właściwa komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.

4.

W razie umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej:

1)

przed dniem zawarcia umowy, o której mowa w ust. 2, wypłata kwot pomocy pieniężnej następuje od dnia faktycznego umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej, jednakże za okres nie dłuższy niż 2 lata,

2)

po dniu zawarcia umowy, o której mowa w ust. 2, wypłata kwot pomocy pieniężnej następuje od dnia faktycznego umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej.

§ 13.

Pomoc pieniężna przysługująca dziecku umieszczonemu w rodzinie zastępczej obcej lub spokrewnionej z nim w stopniu nie zobowiązującym do świadczeń alimentacyjnych na jego rzecz wynosi 6000 zł miesięcznie.

§ 14.

1.

Pomoc pieniężna przysługująca dziecku umieszczonemu w rodzinie zastępczej, w której chociaż jedna z osób stanowiących tę rodzinę jest z nim spokrewniona w stopniu zobowiązującym do świadczeń alimentacyjnych na jego rzecz, wynosi od 2200 zł do 6000 zł miesięcznie.

2.

Szczegółowe zasady określania wysokości pomocy pieniężnej, o której mowa w ust. 1, ustali Minister Oświaty i Wychowania w porozumieniu z Ministrem Finansów.

§ 15.

Pomoc pieniężna przysługująca dziecku umieszczonemu w rodzinie zastępczej, które ze względu na stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny wymaga stałej opieki innej osoby, polegającej na konieczności pielęgnacji lub na systematycznym współdziałaniu w postępowaniu leczniczym i rehabilitacyjnym, wynosi 12.000 zł miesięcznie.

§ 16.

Jeżeli dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej otrzymuje rentę rodzinną, stawkę przysługującej mu pomocy pieniężnej zmniejsza się o połowę wypłacanej mu renty.

§ 17.

1.

Terenowy organ administracji państwowej właściwy dla miejsca zamieszkania rodziny zastępczej wypłaca tej rodzinie, po zawarciu z nią umowy o pomocy pieniężnej, o której mowa w § 12 ust. 2, jednorazowy zasiłek pieniężny w wysokości 15.000 zł na jedno dziecko na zakup odzieży i przyborów szkolnych.

2.

Rodziny zastępcze, którym nie przysługuje zasiłek rodzinny na dziecko umieszczone w tej rodzinie, otrzymują dodatkową pomoc pieniężną w wysokości 1550 zł miesięcznie, a rodziny zastępcze pobierające zasiłek rodzinny niższy od 1550 zł - w wysokości uzupełniającej kwotę zasiłku do 1550 zł miesięcznie.

§ 18.

Rodziny zastępcze korzystają w zakresie świadczeń przyznawanych z zakładowego funduszu socjalnego bądź z zakładowego funduszu mieszkaniowego 7 takich samych uprawnień, jakie przysługują pracownikom z tytułu posiadania dzieci własnych.

§ 19.

1.

Dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej mają prawo do bezpłatnego korzystania ze żłobków i przedszkoli, na zasadach pierwszeństwa, oraz do bezpłatnego korzystania z różnych form wypoczynku i ze świadczeń zakładów społecznych służby zdrowia.

2.

Dzieciom umieszczonym w rodzinach zastępczych znajdującym się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej, powstałej na skutek wypadków losowych, może być przyznana dodatkowa pomoc pieniężna.

§ 20.

Usamodzielniającym się dzieciom umieszczonym w rodzinach zastępczych przysługuje pomoc pieniężna lub rzeczowa oraz prawo do otrzymania mieszkania na zasadach przewidzianych dla wychowanków państwowych domów dziecka.

§ 21.

1.

Rodzice, których dzieci są umieszczone w rodzinach zastępczych, zobowiązani są do odpłatności z tego tytułu na zasadach ustalonych w rozporządzeniu.

2.

Przez rodziców należy rozumieć oboje rodziców lub jedno z nich.

3.

Miesięczna opłata ponoszona przez rodziców nie może przekraczać kwoty miesięcznej stawki pomocy pieniężnej udzielanej dzieciom umieszczonym w rodzinach zastępczych.

4.

Opłat ustalonych rozporządzeniem nie ponoszą rodzice, którzy są zobowiązani do alimentacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej na podstawie orzeczenia sądowego.

5.

Jeżeli obowiązek alimentacyjny obciąża jednego z rodziców, w stosunku do drugiego ustala się odpłatność na zasadach, o których mowa w § 22.

§ 22.

1.

Opłaty rodziców za pobyt ich dzieci w rodzinach zastępczych ustala się w zależności od wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka rodziny naturalnej, pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym. Wysokość opłat wynosi miesięcznie:

1)

przy dochodach na jednego członka rodziny nie przekraczających 5400 zł miesięcznie - 30% dochodu przypadającego na jednego członka rodziny,

2)

przy dochodach na jednego członka rodziny przekraczających 5400 zł miesięcznie - 1600 zł oraz 100% nadwyżki ponad ustaloną kwotę 5400 zł dochodu przypadającego na jednego członka rodziny.

2.

W celu obliczenia przeciętnego miesięcznego dochodu na jednego członka rodziny sumuje się dochody netto osiągnięte w ostatnim roku kalendarzowym ze wszystkich źródeł przez wszystkich członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym i dzieli się ten dochód przez liczbę członków rodziny.

3.

Do dochodu rodziny zalicza się:

1)

wynagrodzenie za pracę łącznie z premiami, dodatkami funkcyjnymi i innymi dodatkami do wynagrodzeń, po potrąceniu podatku od wynagrodzeń,

2)

rekompensaty przysługujące z tytułu wzrostu cen detalicznych podstawowych artykułów żywnościowych, opału i energii,

3)

inne dochody podlegające przepisom o podatku od wynagrodzeń w wysokości stanowiącej podstawą obliczenia podatku, po potrąceniu tego podatku,

4)

dochody podlegające przepisom o podatku dochodowym, po potrąceniu tego podatku,

5)

dochody z wykonywania rzemiosła na podstawie potwierdzenia zgłoszenia wykonywania rzemiosła, jeżeli działalność ta jest objęta przepisami o opłacie skarbowej,

6)

dochód z gospodarstwa rolnego, wynikający z pomnożenia liczby hektarów przeliczeniowych przez wysokość przeciętnego dochodu z 1 hektara przeliczeniowego, określaną corocznie przez Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, łącznie z dochodem z działów specjalnych produkcji rolnej, podlegającym opodatkowaniu, pomniejszonym o kwotę podatku rolnego od dochodów z tych działów,

7)

dochody z działalności wykonywanej przez rolnika, nie objętej nakazem płatniczym z tytułu zobowiązania pieniężnego,

8)

dochody z upraw i hodowli, obliczone na podstawie norm szacunkowych ustalonych dla celów ubezpieczenia społecznego rolników,

9)

emerytury, renty, należności alimentacyjne, zasiłki rodzinne i opiekuńcze, z wyjątkiem zasiłków jednorazowych oraz dodatków pielęgnacyjnych,

10)

inne dochody o charakterze stałym, z wyjątkiem stypendiów otrzymywanych przez uczniów i studentów.

4.

Za członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, w rozumieniu ust. 2, uważa się małżonków oraz pozostające na ich utrzymaniu dzieci, w tym także dzieci przebywające w placówkach opiekuńczo-wychowawczych lub w rodzinach zastępczych, rodziców pozostających na utrzymaniu małżonków, a także osoby alimentowane przez jednego bądź obu współmałżonków na podstawie orzeczenia sądu.

§ 23.

1.

Wysokość opłat rodziców ustala terenowy organ administracji państwowej właściwy dla ich miejsca zamieszkania - na okres każdego roku kalendarzowego.

2.

Opłaty, o których mowa w ust. 1, stanowią należność podlegającą egzekucji administracyjnej.

3.

Terenowy organ administracji państwowej właściwy dla miejsca zamieszkania rodziców dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej może w szczególnie uzasadnionych wypadkach zwolnić ich całkowicie lub częściowo od odpłatności na określony czas, nie dłużej jednak niż na 1 rok kalendarzowy.

§ 24.

Wpływy z opłat za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej podlegają przekazaniu na rachunek budżetu rady narodowej właściwej dla miejsca zamieszkania osób zobowiązanych do odpłatności.

§ 25.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o terenowym organie administracji państwowej, należy przez to rozumieć terenowy organ administracji państwowej o właściwości szczególnej do spraw oświaty i wychowania stopnia podstawowego.