Obwieszczenie Ministra Finansówz dnia 8 stycznia 1988 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o podatku dochodowym

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają osoby fizyczne i osoby prawne nie będące jednostkami gospodarki uspołecznionej od dochodów uzyskanych ze źródeł przychodów określonych w ustawie.

Jeżeli oboje małżonkowie osiągają dochody, dochody te łączy się i opodatkowuje na imię obojga małżonków. Zasadę tę stosuje się także w razie wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa, chyba że przyczyną ustania było zniesienie wspólności majątkowej przez sąd.

Dochody krewnych zstępnych dolicza się do dochodów krewnego wstępnego, jeżeli mu służy prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów tych zstępnych.

Dochody z udziału w spółce nie będącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania źródła przychodów opodatkowuje się osobno u każdej osoby w stosunku do jej udziału pod warunkiem udowodnienia wspólności udziału. W razie braku takiego dowodu opodatkowuje się cały dochód łącznie na imię tej osoby, która miała istotny wpływ na bieg interesów źródła przychodów.

Osoby wymienione w art. 1 ust. 1, jeżeli mają miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swych dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Obowiązek podatkowy określony w ust. 1 ciąży również na osobach fizycznych, które przybyły do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na pobyt czasowy dłuższy niż sześć miesięcy.

Osoby prawne, których celem statutowym jest działalność naukowa, oświatowa, kulturalna, sportowa oraz w zakresie kultu religijnego, dobroczynności i opieki społecznej, wolne są w danym roku podatkowym od podatku dochodowego należnego od dochodu ze źródeł nie podlegających opodatkowaniu podatkiem obrotowym, jeżeli przekazały w tym roku lub w roku bezpośrednio po nim następującym wszystkie uzyskane w roku podatkowym dochody bezpośrednio na cele statutowe. Za dochód w rozumieniu zdania poprzedzającego uważa się sumę wszystkich przychodów po potrąceniu kosztów funkcjonowania osoby prawnej, wydatków związanych z posiadanymi źródłami przychodów oraz wydatków na doraźnie urządzane imprezy przewidziane statutem.

Minister Finansów może określić, w drodze rozporządzenia, jakie dochody uważa się za przekazane bezpośrednio na cele statutowe oraz sposób udowodnienia okoliczności uzasadniających zwolnienie od podatku.

Źródłami przychodów są:

Źródłem przychodów w rozumieniu ust. 1 pkt 7 jest sprzedaż:

Nie stanowi źródła przychodów sprzedaż rzeczy, które służą do osobistego lub domowego użytku, oraz sprzedaż dzieł sztuki, książek, pamiątek historycznych itp., jeżeli rzeczy te nie zostały nabyte w celu odprzedaży z zyskiem.

Przychodami są pieniądze lub wartość przychodów w naturze, uzyskane z jednego ze źródeł przychodów. Jeżeli jednak źródłem przychodu jest działalność podlegająca opodatkowaniu podatkiem obrotowym, przychodem jest obrót ustalony dla celów opodatkowania tym podatkiem.

U podatników prowadzących księgi handlowe za przychód osiągnięty w roku podatkowym uważa się także zaksięgowane w tym roku przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie uzyskane.

Wartość przychodów w naturze oblicza się według przeciętnych cen rynkowych w miejscu, w którym znajduje się źródło tych przychodów.

Za przychód z budynków wynajętych lub ich części uważa się otrzymany w roku podatkowym czynsz najmu łącznie z wszelkimi świadczeniami ubocznymi obciążającymi najemcę. Jeżeli na podstawie szczególnych przepisów czynsz najmu wpłacany jest na odrębny rachunek bankowy właściciela nieruchomości, nie stanowią przychodu kwoty, do których podjęcia nie jest on w danym roku podatkowym uprawniony, nie dotyczy to przychodów z nieruchomości stanowiących własność cudzoziemców dewizowych.

Za przychód z budynków odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom uważa się wartość czynszową, stanowiącą równowartość czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w razie zawarcia umowy najmu budynku lub lokalu. Nie jest natomiast przychodem wartość czynszowa budynków lub ich części zajmowanych na własne potrzeby przez właściciela budynku lub członków jego rodziny. Jeżeli właściciel używa budynku lub jego części wyłącznie dla własnego przedsiębiorstwa, przy obliczaniu kosztów prowadzenia przedsiębiorstwa wartości czynszowej nie uważa się za koszty uzyskania przychodów z tego przedsiębiorstwa. Jeżeli właściciel oddał bezpłatnie budynek lub jego część do użytku na cele naukowe, oświatowe, kulturalne, sportowe, kultu religijnego, opieki społecznej i dobroczynne, przy ustalaniu dochodu z nieruchomości nie liczy się ani wartości czynszowej, ani kosztów poniesionych z tytułu utrzymania tego budynku lub jego części.

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek, wkładów i rachunków bieżących, odsetki od obligacji i innych papierów wartościowych oraz dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności rentę, której tytuł prawny stanowi darowizna lub rozporządzenie ostatniej woli, przychody z praw autorskich i praw do projektów wynalazczych, jeżeli do przychodów tych nie mają zastosowania przepisy o podatku od wynagrodzeń, oraz przychody z praw do wzorów zdobniczych i znaków towarowych.

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 7 ust: 1 pkt 8, uważa się w szczególności przychody z odpłatnych świadczeń tego rodzaju, jak wynajęcie ruchomości, części lokalu, przychody z nieodpłatnych świadczeń, z wyjątkiem wymienionych w art. 10, oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Wysokość przychodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach, o których mowa w ust. 8, ustala się przyjmując za podstawę sumę poniesionych w roku podatkowym wydatków i wartość zgromadzonych w tym roku zasobów finansowych, nie znajdujących pokrycia w już opodatkowanych bądź wolnych od opodatkowania źródłach przychodów i posiadanych przedtem zasobach majątkowych.

Przychodem ze sprzedaży rzeczy i praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód może być ustalony przez urząd skarbowy w wysokości wartości rynkowej.

Wartość rynkową rzeczy i praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego. samego rodzaju z dnia zawarcia umowy sprzedaży.

Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, urząd skarbowy wezwie strony umowy do podwyższenia tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niepodwyższenia wartości lub wskazania przyczyn, które nie uzasadniają podania ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, urząd skarbowy ustali wartość z uwzględnieniem opinii biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób przekroczy o 33% wartość wyrażoną w cenie, koszty opinii biegłych ponosi sprzedający.

Wolne od podatku dochodowego są dochody osób, o których mowa w art. 2:

Dochody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów, o których mowa w art. 8 ust. 8 i 9, podlegają w całości opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wolne od podatku dochodowego są:

Podatek dochodowy od przychodów z działalności wytwórczej i usługowej obniża się o 6% kwoty obrotu ze sprzedaży wyrobów i usług na eksport.

Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, może podwyższyć ulgę określoną w ust. 2 i zróżnicować jej wysokość w zależności od kierunków eksportu oraz od udziału obrotu ze sprzedaży wyrobów i usług na eksport w ogólnym obrocie podatnika.

Zwalnia się od podatku dochodowego przychody zagranicznych podmiotów gospodarczych oraz przedsiębiorstw z udziałem zagranicznym posiadających osobowość prawną z działalności gospodarczej, wykonywanej na podstawie przepisów o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne z tytułu nowo uruchomionej działalności. Zwolnienie przysługuje w okresie 3 lat poczynając od dnia rozpoczęcia produkcji lub wykonywania usług bądź od dnia zakupu towarów przy wykonywaniu działalności handlowej, pod warunkiem wydatkowania co najmniej 1/3 uzyskanego w tym okresie dochodu na inwestycje związane z działalnością gospodarczą.

W razie przekształcenia formy prawnej przedsiębiorstwa w okresie zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 w spółkę nie posiadająca osobowości prawnej lub przystąpienia do istniejącej takiej spółki nowego wspólnika, zwolnienie od podatku dochodowego w pozostałej części okresu trzyletniego przysługuje również przystępującemu do spółki wspólnikowi, pod warunkiem ze nie zachodzą okoliczności wymienione w ust. 3

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje w razie podjęcia działalności gospodarczej przez

Nie stanowi uruchomieniu nowej działalności całkowita lub częściowa zmiana branży albo przekształcenie formy prawnej przedsiębiorstw, połączenie przedsiębiorstw lub zmiana właściciela przedsiębiorstwa.

Do okresu zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się okresu wykonywania produkcji próbnej, jeżeli jej podjęcie jest konieczne ze względu na rodzaj wytwarzanych wyrobów, okres wykonywania tej produkcji został zgłoszony właściwemu urzędowi skarbowemu i w okresie tym nie dokonywano sprzedaży wytworzonych wyrobów.

Kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty ponoszone w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 14.

Za koszty uzyskania przychodów uważa się również:

Koszty uzyskania przychodów są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione; u podatników prowadzących księgi handlowe są jednak potrącalne koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do danego roku podatkowego.

Dochodem ze sprzedaży rzeczy i praw majątkowych jest różnica między przychodem uzyskanym z ich sprzedaży a kosztami ich nabycia lub wytworzenia, a jeżeli chodzi o rzeczy i prawd majątkowe nabyte w drodze darowizny - między przychodem uzyskanym z ich sprzedaży a ich zwaloryzowaną wartością w dniu nabycia. Różnica ta ulega:

Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, określi szczegółowe zasady ustalania;

Przy ustalaniu podatku dochodowego od dochodu ze sprzedaży budynków bądź ich części, lokali mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości, gruntów oraz ze zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, jak również prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, dochodu z tego tytułu nie łączy się z dochodami z innych źródeł podlegających opodatkowaniu.

Jeżeli podatnik pozostający w związku gospodarczym z osobą mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania za granicą tak układa bieg swoich interesów, że nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody mniejsze od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymieniony związek nie istniał, wówczas dochód danego podatnika należy ustalić bez uwzględnienia obciążeń szczególnych, wynikających z powyższego związku. Jeżeli ustalenie dochodu na podstawie ksiąg handlowych nie jest możliwe, dochód ustala się w drodze oszacowania.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy podatnik wykorzystując swój związek gospodarczy z osobą. której przysługują szczególne ulgi w podatku dochodowym, albo też wykonując świadczenie dla innego podatnika na warunkach rażąco korzystniejszych i odbiegających od stosowanych ogólnie norm w czasie i miejscu wykonywania świadczenia, przerzuca całość lub część swego dochodu na osobą korzystającą z ulg bądź na innego podatnika i wskutek tego nie wykazuje dochodu w takiej wysokości, jakiej należałoby oczekiwać, gdyby wymieniony związek nie istniał lub gdyby wymienione świadczenie nie zostało wykonane.

Dochód z udziałów reasakuracyjnych w polskich ubezpieczeniach ustala się w wysokości 50% przychodów; za przychód uważa się ostateczny czysty zysk zagranicznego towarzystwa ubezpieczeń obliczony zgodnie z obowiązującymi umowami reasekuracyjnymi.

Podatek od osób, o których mowa w art. 2, ustala się:

Podatek od dochodu ze źródeł przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, nie może być ustalony w kwocie przekraczającej 85% tego dochodu.

Podatek od osób, o których mowa w art. 2 ust. 1, będących osobami prawnymi, z wyjątkiem określonych w ust. 5, nie może być ustalony w kwocie przekraczającej 65% całego dochodu.

Podatek od osób, o których mowa w art. 3, ustala się, z zastrzeżeniem ust. 5, w wysokości 50% dochodu uzyskanego na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Podatek od zagranicznych podmiotów gospodarczych oraz przedsiębiorstw z udziałem zagranicznym posiadających osobowość prawną, od dochodu z działalności gospodarczej wykonywanej na podstawie przepisów o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, ustala się od nadwyżki ponad kwotę 320.000 zł według skali określonej w ust. 1 pkt 1, z obniżką zależną od rodzaju wykonywanej działalności. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa wysokość obniżki oraz warunki jej zastosowania, z tym że podatek po zastosowaniu obniżki nie może być niższy niż 50% dochodu.

Podatek dochodowy od dochodu ze sprzedaży budynków bądź ich części, lokali mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości, gruntów, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli sprzedaż nastąpiła wskutek nabycia w drodze spadku lub zapisu innego budynku, lub lokalu mieszkalnego i przejęcia go do użytkowania, obniża się o uiszczony z tego tytułu podatek od spadków i darowizn.

Przedziały nadwyżki dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, określone w skali, o której mowa w ust. 1 pkt 1, poczynając od roku podatkowego 1989 podlegają w każdym roku podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen określonemu w centralnym planie rocznym.

Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, ustala skalę podatku dochodowego na każdy rok podatkowy z uwzględnieniem zasady określonej w ust. 7.

Jeżeli podatnik osiągnął w roku podatkowym dochody z różnych źródeł przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1, przekraczające łącznie kwotę wolną od podatku, podatek oblicza się w sposób następujący:

Jeżeli źródło przychodów powstało lub Wygasło w roku podatkowym, podatek oblicza się w sposób następujący:

Przepisu ust. 2 nie stosuje się przy opodatkowaniu dochodu ze źródeł, które z uwagi na ich charakter czynne są przez okres krótszy niż rok, do dochodów nieperiodycznych oraz do dochodów ze źródeł, które powstały lub wygasły w roku podatkowym, a podatnik posiadał ponadto w pozostałej części roku inne stałe źródło przychodu, z którego dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Podatnikom mającym na utrzymaniu członków najbliższej rodziny przysługuje ulga w podatku w postaci zwolnienia od opodatkowania dochodu w wysokości:

Ulgę określoną w ust. 1 stosuje się w ten sposób, że od podatku ustalonego według art. 20 ust. 1 pkt 1 odliczą się podatek, jaki przypadłby od nadwyżki dochodu ponad kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1, gdyby nadwyżka ta była równa kwocie dochodu zwolnionego od podatku z tytułu ulg wymienionych w ust. 1.

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio przy obliczaniu podatku w wypadkach określonych w art. 21.

Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się, jeżeli w czasie trwania małżeństwa nastąpiło zniesienie wspólności majątkowej przez sąd.

Za dzieci, o których mowa w ust. 1 pkt 2, uważa się dzieci własne, przysposobione i pasierbów oraz dzieci obce przyjęte na wychowanie na podstawie orzeczenia sądu opiekuńczego lub na które pobiera się zasiłek rodzinny - w wieku do 16 lat, a jeżeli pobierają naukę - w wieku do 25 lat, a także dzieci starsze będące inwalidami I lub II grupy, jeżeli nie osiągają wynagrodzeń, emerytury, renty lub innych przychodów w rozumieniu przepisów o podatku od wynagrodzeń ani przychodów w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub dochodów w rozumieniu przepisów niniejszej ustawy, albo gdy osiągają dochody, które w myśl art. 1 ust. 3 podlegają doliczeniu do dochodu podatnika.

Za rodziców, o których mowa w ust. 1 pkt 2, uważa się rodziców podatnika, a także rodziców małżonka spełniającego warunki przewidziane w ust. 1 pkt 1, za rodzeństwo zaś - tylko rodzeństwo podatnika, jeżeli nie osiągają wynagrodzeń, emerytury, renty lub innych przychodów w rozumieniu przepisów o podatku od wynagrodzeń ani przychodów w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub dochodów w rozumieniu przepisów niniejszej ustawy.

Jeżeli osoby, o których mowa w ust. 1, osiągają przychody lub dochody w łącznej kwocie netto niższej niż 30.000 zł lub 15.000 zł w stosunku rocznym, o kwotę tę obniża się kwoty określone w ust. 1.

Jeżeli w czasie trwania małżeństwa nastąpiło w ciągu roku podatkowego zniesienie wspólności majątkowej przez sąd bądź jeżeli osoby, o których mowa w ust. 1, pozostawały na utrzymaniu podatnika nie przez cały rok podatkowy, kwoty wymienione w ust. 1 przyjmuje się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których trwała wspólność majątkowa lub wymienione osoby pozostawały na utrzymaniu podatnika.

Przepisów ust. 1-8 nie stosuje się do osób, o których mowa w art. 3.