Ustawaz dnia 4 kwietnia 1991 r.z dnia 4 kwietnia 1991

Art. 1.

W ustawie z dnia 6 kwietnia 1984 r. o Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce - Instytucie Pamięci Narodowej   (Dz. U. Nr 21, poz. 98) wprowadza się następujące zmiany:

1)

tytuł ustawy otrzymuje brzmienie: „o Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Instytucie Pamięci Narodowej”;

2)

preambuła ustawy otrzymuje brzmienie:
„ 
Mając na względzie zachowanie pamięci o ogromie ofiar, strat i szkód wojennych poniesionych przez Naród Polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu, a także patriotyczne tradycje zmagań Narodu Polskiego z okupantami, faszyzmem i komunizmem oraz obowiązek bezterminowego ścigania zbrodni przeciwko pokojowi, zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości - stanowi się, co następuje:
 ”
 ;

3)

w art. 1 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1.

Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce - Instytut Pamięci Narodowej przekształca się w Główną Komisję Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Instytut Pamięci Narodowej, zwaną w dalszych przepisach „Komisją”.
 ”
 ;

4)

art. 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 2.

1.

Do zadań Komisji należy działalność śledcza, archiwalna i naukowo-badawcza w zakresie popełnionych na osobach narodowości polskiej lub obywatelach polskich innych narodowości:

1)

zbrodni hitlerowskich,

2)

zbrodni stalinowskich,

3)

innych przestępstw stanowiących zbrodnie wojenne lub zbrodnie przeciwko ludzkości.

2.

Zbrodnie wymienione w ust. 1 popełnione na innych osobach są przedmiotem działalności Komisji, jeżeli miały miejsce na terytorium Państwa Polskiego.
 ”
 ;

5)

po art. 2 dodaje się art. 2a i 2b w brzmieniu:
„ 

Art. 2a.

Zbrodniami stalinowskimi w rozumieniu ustawy są przestępstwa na szkodę jednostek lub grup ludności, popełnione w okresie do 31 grudnia 1956 r. przez władze państwa komunistycznego albo przez nie inspirowane lub tolerowane.

Art. 2b.

1.

Zbrodnie, o których mowa w art. 2, stanowiące według prawa międzynarodowego zbrodnie wojenne lub zbrodnie przeciwko ludzkości, nie ulegają przedawnieniu.

2.

Zbrodniami przeciwko ludzkości są w szczególności zbrodnie ludobójstwa w rozumieniu Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z dnia 9 grudnia 1948 r. (Dz. U. z 1952 r. Nr 2, poz. 9), a także inne poważne prześladowania z powodu przynależności osób prześladowanych do określonej grupy narodowościowej, politycznej, społecznej, rasowej lub religijnej, jeżeli dokonywane one są przez władze państwowe albo przez nie inspirowane lub tolerowane.

3.

W stosunku do sprawców czynów, o których mowa w art. 2, nie stosuje się wydanych przed dniem 7 grudnia 1989 r. przepisów ustaw i dekretów, które przewidują amnestię lub abolicję.
 ”
 ;

6)

art. 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 3.

1.

Do prowadzenia śledztw przez Komisję, w tym również do udzielania pomocy prawnej, w zakresie zbrodni, o których mowa w art. 2, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego. Termin określony w art. 263 tego Kodeksu nie ma zastosowania.

2.

Śledztwa są prowadzone przez sędziów lub prokuratorów delegowanych do Komisji.

3.

Organy wymiaru sprawiedliwości, prokuratury, organy i jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Spraw Wewnętrznych oraz organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego obowiązane są, każdy w zakresie swego działania, do udzielania pomocy Komisji w ujawnianiu, dokumentowaniu i wyjaśnianiu zbrodni, o których mowa w art. 2.
 ”
 ;

7)

po art. 3 dodaje się art. 3a w brzmieniu:
„ 

Art. 3a.

1.

Jeżeli istnieją podstawy do zastosowania art. 269 Kodeksu postępowania karnego, sprawę przekazuje się do dalszego prowadzenia właściwemu prokuratorowi.

2.

W razie potrzeby wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania lub o jego umorzeniu, sprawę przekazuje się właściwemu prokuratorowi. Na postanowienie prokuratora przysługuje zażalenie pokrzywdzonemu, jego pełnomocnikowi, a w razie śmierci, nieobecności w kraju lub choroby psychicznej pokrzywdzonego - także jego krewnemu w linii prostej, przysposabiającemu lub przysposobionemu, rodzeństwu oraz małżonkowi, jak również organizacji zrzeszającej osoby pokrzywdzone zbrodniami, o których mowa w art. 2.
 ”
 ;

8)

art. 4 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 4.

W zakresie działalności archiwalnej Komisja gromadzi, przechowuje, opracowuje i udostępnia dokumenty zbrodni, ukazujące prawdę o dramatycznych losach Narodu Polskiego i o poniesionych ofiarach i szkodach.
 ”
 ;

9)

w art. 5 wyraz „hitlerowskich” zastępuje się wyrazami „o których mowa w art. 2”;

10)

w art. 7 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1.

Komisja składa się z członków, których powołuje i odwołuje Przewodniczący Komisji spośród przedstawicieli nauki i muzeów martyrologii, wymiaru sprawiedliwości, prokuratury, organów i jednostek podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego, organizacji politycznych i społecznych, w tym zwłaszcza organizacji kombatanckich oraz organizacji zrzeszających osoby represjonowane.
 ”

Art. 2.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.