Ustawaz dnia 12 września 1996 r.o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Art. 1.

W ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi   (Dz. U. Nr 35, poz. 230, z 1984 r. Nr 34, poz. 184, z 1987 r. Nr 33, poz. 180, z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i Nr 73, poz. 431, z 1991 r. Nr 73, poz. 321 i Nr 94, poz. 419 oraz z 1993 r. Nr 40, poz. 184) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 1 w ust. 1 po wyrazach „administracji państwowej” dodaje się wyrazy „oraz samorządu terytorialnego”;

2)

w art. 2 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2.

Zadania, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się w założeniach polityki społeczno-gospodarczej w postaci Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, zatwierdzonego przez Radę Ministrów.
 ”
 ;

3)

art. 3 i 4 otrzymują brzmienie:
„ 

Art. 3.

1.

Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych jest celem działania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, zwanej dalej „Agencją”.

2.

Agencja podlega Ministrowi Zdrowia i Opieki Społecznej.

3.

Do zadań Agencji należy w szczególności:

1)

przygotowanie projektu Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz projektu podziału środków na jego realizację,

2)

opiniowanie i przygotowywanie projektów aktów prawnych oraz planów działań w zakresie polityki dotyczącej alkoholu i problemów alkoholowych,

3)

prowadzenie działalności informacyjno-edukacyjnej, opracowywanie ekspertyz oraz opracowywanie i wdrażanie nowych metod profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych,

4)

udzielanie merytorycznej pomocy samorządom, instytucjom, stowarzyszeniom i osobom fizycznym, realizującym zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, oraz zlecanie i finansowanie realizacji tych zadań,

5)

współpraca z pełnomocnikami wojewodów do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych,

6)

koordynacja i inicjowanie działań zwiększających skuteczność i dostępność lecznictwa odwykowego,

7)

zlecanie i finansowanie zadań związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych,

8)

współpraca z organizacjami i instytucjami międzynarodowymi prowadzącymi działalność w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych.

4.

Agencja jest państwową jednostką budżetową.

5.

Agencją kieruje dyrektor, powoływany i odwoływany przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej.

6.

Organizację Agencji określa statut, nadany przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej.

Art. 4.

1.

Wojewoda realizuje zadania, o których mowa w art. 1 i 2, w postaci wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

2.

Wojewoda odpowiada za koordynację przygotowania i realizację programu, o którym mowa w ust. 1, udziela pomocy merytorycznej instytucjom i osobom fizycznym realizującym zadania objęte tym programem oraz współdziała z centralnymi organami administracji państwowej i organami samorządu terytorialnego w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych.

3.

W celu realizacji programu, o którym mowa w ust. 1, wojewoda może powołać pełnomocnika.

4.

Środki finansowe na prowadzenie działań, o których mowa w ust. 2, ujmuje się w budżecie wojewody.
 ”
 ;

4)

po art. 4 dodaje się art. 41 w brzmieniu:
„ 

Art. 41.

1.

Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gmin. W szczególności zadania te obejmują:

1)

zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu,

2)

udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie,

3)

prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży,

4)

ustalanie szczegółowych zasad wydawania i cofania zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożywania na miejscu lub poza miejscem sprzedaży oraz kontrolę przestrzegania zasad obrotu tymi napojami,

5)

wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.

2.

Realizacja zadań, o których mowa w ust. 1, prowadzona jest w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, uchwalanego corocznie przez radę gminy.

3.

Rady gmin powołują gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, w szczególności inicjujące działania w zakresie określonym w ust. 1 oraz podejmujące czynności zmierzające do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego. Do gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych nie stosuje się przepisu art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym   (Dz. U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74, Nr 58, poz. 261 i Nr 106, poz. 496).

4.

W skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.
 ”
 ;

5)

skreśla się art. 8;

6)

art. 9 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 9.

1.

Obrót hurtowy napojami alkoholowymi może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez Ministra Przemysłu i Handlu.

2.

Do zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej   (Dz. U. Nr 41, poz. 324, z 1990 r. Nr 26, poz. 149, Nr 34, poz. 198 i Nr 86, poz. 504, z 1991 r. Nr 31, poz. 128, Nr 41, poz. 179, Nr 73, poz. 321, Nr 105, poz. 452, Nr 106, poz. 457 i Nr 107, poz. 460, z 1993 r. Nr 28, poz. 127, Nr 47, poz. 212 i Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 27, poz. 96 i Nr 127, poz. 627, z 1995 r. Nr 60, poz. 310, Nr 85, poz. 426, Nr 90, poz. 446, Nr 141, poz. 700 i Nr 147, poz. 713 oraz z 1996 r. Nr 41, poz. 177 i Nr 45, poz. 199), o ile przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej.

3.

Zezwolenia, o których mowa w ust. 1, wydaje się oddzielnie na obrót następującymi rodzajami napojów alkoholowych:

1)

piwem,

2)

napojami alkoholowymi (z wyjątkiem piwa) o zawartości do 18% alkoholu oraz winem, z zastrzeżeniem pkt 3,

3)

wyrobami spirytusowymi o zawartości powyżej 18% alkoholu oraz winami importowanymi o zawartości powyżej 22% alkoholu.

4.

Zezwolenia na obrót hurtowy wydaje się na czas oznaczony:

1)

napojami alkoholowymi, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 2 - nie dłuższy niż 2 lata,

2)

napojami alkoholowymi, o których mowa w ust. 3 pkt 3 - nie dłuższy niż rok.

5.

W razie zmiany stanu faktycznego lub prawnego podmiotu gospodarczego, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, podmiot gospodarczy jest zobowiązany do zgłoszenia zmiany Ministrowi Przemysłu i Handlu w terminie 14 dni od dnia jej powstania.

6.

Zezwolenia, o których mowa w ust. 1, cofa się w przypadku:

1)

nieprzestrzegania zasad obrotu napojami alkoholowymi określonych w ustawie,

2)

nieprzestrzegania warunków określonych w zezwoleniu,

3)

wprowadzenia do obrotu napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł,

4)

powtarzającego się zakłócania porządku publicznego w miejscu obrotu,

5)

popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność podmiotu gospodarczego posiadającego zezwolenie.

7.

Zezwolenia, o których mowa w ust. 1, wygasają w przypadku:

1)

likwidacji podmiotu gospodarczego lub zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia hurtowego obrotu napojami alkoholowymi,

2)

utraty warunków wymaganych do uzyskania zezwolenia,

3)

upływu terminu ważności zezwolenia,

4)

zmiany podmiotu gospodarczego, któremu udzielono zezwolenia.

8.

Minister Przemysłu i Handlu może - na wniosek podmiotu gospodarczego, którego zezwolenie wygasło z przyczyn wymienionych w ust. 7 pkt 1, 2 i 4 - określić termin przeznaczony na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych. Termin ten nie może być dłuższy niż 3 miesiące od dnia stwierdzenia wygaśnięcia zezwolenia.

9.

Podmiot gospodarczy, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie zezwolenia, nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu.
 ”
 ;

7)

po art. 9 dodaje się art. 91 w brzmieniu:
„ 

Art. 91.

Sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, prowadzi się w wyodrębnionych punktach sprzedaży, którymi są:

1)

sklepy branżowe ze sprzedażą napojów alkoholowych,

2)

wydzielone stoiska w innych placówkach handlowych.
 ”
 ;

8)

art. 10 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 10.

Akty prawne wpływające na strukturę cen napojów alkoholowych powinny służyć ograniczaniu spożycia tych napojów oraz zmianie struktury ich spożycia na rzecz napojów o niskiej zawartości procentowej alkoholu.
 ”
 ;

9)

w art. 11:

a)

ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1.

Na wydatki związane z realizacją Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przeznacza się corocznie z budżetu państwa środki w wysokości 1% podatku akcyzowego od wyrobów alkoholowych.
 ”
 ;

b)

skreśla się ust. 3;

10)

po art. 11 dodaje się art. 111 w brzmieniu:
„ 

Art. 111.

1.

W celu pozyskania dodatkowych środków na finansowanie zadań określonych w art. 41 ust. 1 gminy pobierają opłatę za zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych, o których mowa w art. 18.

2.

Opłatę za zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, ustala się w wysokości odpowiadającej urzędowej cenie detalicznej:

1)

5 litrów spirytusu luksusowego za każdy rok objęty zezwoleniem - na sprzedaż napojów zawierających do 18 % alkoholu,

2)

20 litrów spirytusu luksusowego za każdy rok objęty zezwoleniem - na sprzedaż napojów zawierających powyżej 18 % alkoholu.

3.

Opłatę, o której mowa w ust. 2, podwyższa się:

1)

o 50% w przypadku punktów sprzedaży, których wartość sprzedaży wyrobów alkoholowych w roku poprzednim przekroczyła równowartość 10 000 ECU,

2)

o 100% w przypadku punktów sprzedaży, których wartość sprzedaży wyrobów alkoholowych w roku poprzednim przekroczyła równowartość 30 000 ECU.

4.

Opłata, o której mowa w ust. 1, wnoszona jest do kasy gminy w rocznych okresach, wraz z pisemnym oświadczeniem o wartości sprzedaży napojów alkoholowych w roku poprzednim.
 ”
 ;

11)

w art. 12 w ust. 2 po wyrazie „alkoholowych” skreśla się kropkę i dodaje się wyrazy „i warunki sprzedaży tych napojów.”;

12)

w art. 14 ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„ 

6.

W innych nie wymienionych miejscach, obiektach lub na określonych obszarach gminy, ze względu na ich charakter, rada gminy może wprowadzić czasowy lub stały zakaz sprzedaży, podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych.
 ”
 ;

13)

w art. 16 w ust. 1 skreśla się wyraz „regulaminowym”;

14)

w art. 18:

a)

po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„ 

1a.

Zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży wydaje się oddzielnie na następujące rodzaje tych napojów:

1)

do 4,5% zawartości alkoholu oraz na piwo,

2)

powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu,

3)

powyżej 18% zawartości alkoholu.
 ”
 ,

b)

ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3.

Zezwolenia na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży wydaje się tylko wtedy, gdy punkt sprzedaży spełnia warunki sprzedaży i usytuowania odpowiadające zasadom określonym przez radę gminy zgodnie z art. 12 ust. 2.
 ”
 ,

c)

w ust. 6:
  •   -  
    pkt 2 otrzymuje brzmienie:
    „ 

    2)

    powtarzającego się, w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócenia porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez daną placówkę,
     ”
  •   -  
    w pkt 3 wyraz „wprowadzania” zastępuje się wyrazem „wprowadzenia”,
  •   -  
    w pkt 4 kropkę zastępuje się przecinkiem,
  •   -  
    po pkt 4 dodaje się pkt 5 i 6 w brzmieniu:
    „ 

    5)

    przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 111 ust. 4,

    6)

    popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność podmiotu gospodarczego posiadającego zezwolenie.
     ”
     ,

d)

po ust. 7 dodaje się ust. 7a w brzmieniu:
„ 

7a.

Podmiot gospodarczy, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu.
 ”
 ,

e)

w ust. 8:
  •   -  
    w pkt 4 kropkę zastępuje się przecinkiem,
  •   -  
    po pkt 4 dodaje się pkt 5 w brzmieniu:
    „ 

    5)

    niedokonania kolejnej wpłaty za zezwolenie w terminie miesiąca od rozpoczęcia kolejnego roku ważności zezwolenia.
     ”
     ;

15)

po art. 18 dodaje się art. 181 w brzmieniu:
„ 

Art. 181.

Na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w czasie i w miejscu organizowanych imprez odbywających się na wolnym powietrzu - podmiotom gospodarczym posiadającym zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz jednostkom ochotniczych straży pożarnych mogą być wydawane jednorazowe zezwolenia, do których nie stosuje się przepisów art. 18.
 ”
 ;

16)

w art. 20 skreśla się ust. 2 oraz oznaczenie ust. 1;

17)

w art. 22 w ust. 2 w pkt 1 po wyrazie „organizację” dodaje się wyrazy „, kwalifikacje personelu”;

18)

art. 23 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 23.

1.

Członkowie rodziny osoby uzależnionej od alkoholu, dotknięci następstwami nadużywania alkoholu przez osobę uzależnioną, uzyskują w publicznych zakładach opieki zdrowotnej bezpłatne świadczenia zdrowotne w zakresie terapii i rehabilitacji współuzależnienia oraz profilaktyki.

2.

Dzieci osób uzależnionych od alkoholu, dotknięte następstwami nadużywania alkoholu przez rodziców, uzyskują bezpłatnie pomoc psychologiczną i socjoterapeutyczną w publicznych zakładach opieki zdrowotnej i publicznych poradniach specjalistycznych oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych.

3.

Pomoc niesiona dzieciom przez osoby lub instytucje może być udzielona wbrew woli rodziców lub opiekunów będących w stanie nietrzeźwym.
 ”
 ;

19)

w art. 42 wyrazy „Minister Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska” zastępuje się wyrazami „Minister - Szef Urzędu Rady Ministrów”;

20)

w art. 43:

a)

w ust. 1 skreśla się wyrazy „aresztu, ograniczenia wolności albo”,

b)

w ust. 3 wyrazy „art. 14 ust. 1-6” zastępuje się wyrazami „art. 14 ust. 1 i ust. 3-6” oraz skreśla się wyrazy „ograniczenia wolności do 3 miesięcy albo”;

21)

w art. 44 skreśla się wyrazy „pozbawienia wolności do lat 2, ograniczenia wolności albo”;

22)

art. 45 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 45.

Kto wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 ust. 1 i 2:

1)

dostarcza napoje alkoholowe do miejsc sprzedaży lub

2)

nie uwidacznia informacji o szkodliwości spożywania alkoholu,
podlega karze grzywny.
 ”
 ;

23)

po art. 45 dodaje się art. 451 - 453 w brzmieniu:
„ 

Art. 451.

Orzekanie w sprawach o czyny wymienione w art. 44 i art. 45 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Art. 452.

1.

Kto wbrew postanowieniu zawartemu w art. 13 ust. 3 prowadzi reklamę napojów alkoholowych,
podlega karze grzywny od 10 000 do 500 000 złotych.

2.

Orzekanie w sprawach o czyn wymieniony w ust. 1 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu karnym.

3.

Jeżeli czyn określony w ust. 1 został popełniony w zakresie działalności podmiotu gospodarczego, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za zlecenie lub prowadzenie reklamy napojów alkoholowych.

Art. 453.

1.

Kto bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom prowadzi obrót hurtowy napojami alkoholowymi,
podlega karze grzywny od 10 000 zł do 500 000 zł.

2.

W wypadkach mniejszej wagi sprawca czynu określonego w ust. 1 podlega karze grzywny do 5 000 zł.

3.

Orzekanie w sprawach o czyn wymieniony w ust. 1 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu karnym.

4.

Jeżeli czyn określony w ust. 1 został popełniony w zakresie działalności podmiotu gospodarczego, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za wprowadzenie napojów alkoholowych do obrotu hurtowego.
 ”
 ;

24)

w art. 50 skreśla się ust. 2 oraz oznaczenie ust. 1;

25)

użyte w art. 25, art. 26 ust. 3 i art. 40 ust. 5 w różnych przypadkach wyrazy „komisja do spraw przeciwdziałania alkoholizmowi” zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych”.

Art. 2.

Komisje do spraw przeciwdziałania alkoholizmowi, działające na podstawie dotychczasowych przepisów, stają się, z dniem wejścia w życie ustawy, gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych.

Art. 3.

1.

Dotychczasowe zadania i kompetencje Pełnomocnika Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej do Spraw Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz zadania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych stają się, z dniem wejścia w życie ustawy, zadaniami i kompetencjami Agencji, o której mowa w art. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

2.

Projekt statutu Agencji przygotuje dyrektor Agencji w terminie 30 dni od dnia powołania na stanowisko.

Art. 4.

1.

Podmioty, którym na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów wydano zezwolenie na obrót hurtowy piwem, winami, miodami pitnymi oraz innymi napojami o zawartości do 18% alkoholu (bez piwa) na czas nie oznaczony, przedłożą Ministrowi Przemysłu i Handlu, w terminie 60 dni od dnia wejścia w życie ustawy, posiadane zezwolenia w celu oznaczenia terminu ich ważności na 2 lata od dnia oznaczenia, bez pobierania opłaty skarbowej.

2.

W przypadku nieprzedłożenia zezwolenia w terminie określonym w ust. 1, zezwolenie wygasa.

Art. 5.

Wygasają, z dniem 31 grudnia 1996 r., zezwolenia na prowadzenie obrotu hurtowego wyrobami spirytusowymi, wydane na czas nie oznaczony na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów.

Art. 6.

Do spraw o wydanie zezwolenia na prowadzenie hurtowego obrotu napojami alkoholowymi, wszczętych, a nie zakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy, mają zastosowanie przepisy tej ustawy.

Art. 7.

Minister Zdrowia i Opieki Społecznej ogłosi w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolity tekst ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.

Art. 8.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 60 dni od dnia ogłoszenia.