Ustawaz dnia 27 sierpnia 1997 r.o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego oraz o wprowadzeniu opłaty węglowej

Art. 1.

1.

Ustawa reguluje zasady i warunki restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego oraz wprowadzenia opłaty węglowej.

2.

Przez jednostki górnictwa węgla kamiennego, o których mowa w ust. 1, zwane dalej „jednostkami”, rozumie się jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, spółki utworzone przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, w których akcje (udziały) jednoosobowych spółek Skarbu Państwa przekraczają 80% kapitału akcyjnego (zakładowego), oraz przedsiębiorstwa państwowe - realizujące działalność polegającą na wydobywaniu węgla kamiennego lub prowadzące likwidację zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny.

Art. 2.

Restrukturyzacji finansowej w ramach ustawy podlegają wszystkie zobowiązania jednostek powstałe do dnia 31 lipca 1997 r., niezależnie od już zawartych w tym zakresie umów, porozumień i decyzji, z tytułu:

1)

opłat i kar:

a)

za szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych, w części dotyczącej odprowadzania zasolonych wód kopalnianych do wód, określonych przepisami ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne   (Dz. U. Nr 38, poz. 230, z 1980 r. Nr 3, poz. 6, z 1983 r. Nr 44, poz. 201, z 1989 r. Nr 26, poz. 139 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i Nr 39, poz. 222, z 1991 r. Nr 32, poz. 131 i Nr 77, poz. 335, z 1993 r. Nr 40, poz. 183, z 1994 r. Nr 27, poz. 96, z 1995 r. Nr 47, poz. 243, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 47, poz. 299 i Nr 88, poz. 554),

b)

eksploatacyjnych, określonych przepisami art. 84-87 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze   (Dz. U. Nr 27, poz. 96, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 111, poz. 726),

2)

składek na ubezpieczenie społeczne należnych Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

3)

wpłat na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Art. 3.

1.

Restrukturyzacji finansowej podlega jednostka, która zaprzestała spłacania w całości lub w części zobowiązań z tytułów, o których mowa w art. 2.

2.

Restrukturyzacja finansowa następuje na wniosek jednostki, złożony wierzycielowi nie później niż do dnia 30 czerwca 1999 r.

3.

Do wniosku o restrukturyzację finansową jednostka dołącza:

1)

opinię Ministra Skarbu Państwa sformułowaną w uzgodnieniu z Ministrem Gospodarki,

2)

program uzdrowienia gospodarki jednostki, zawierający harmonogram jego realizacji, zaopiniowany przez Państwową Agencję Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego Spółka Akcyjna,

3)

bilans z rachunkiem zysków i strat,

4)

wyciąg z właściwego rejestru,

5)

spis wierzycieli z wymienieniem wysokości wierzytelności, terminów ich płatności oraz wykazaniem zabezpieczeń spłaty tych wierzytelności,

6)

wykaz udzielonych poręczeń i gwarancji,

7)

wykaz tytułów egzekucyjnych wystawionych przeciwko jednostce,

8)

wykaz dłużników jednostki z podaniem wysokości należności i terminów ich płatności,

9)

zaświadczenie z właściwego urzędu skarbowego o stanie zobowiązań wobec budżetu państwa z tytułu podatków.

Art. 4.

1.

Restrukturyzacja finansowa jednostek następuje w trybie, o którym mowa w art. 5, na zasadach określonych w art. 6.

2.

Restrukturyzacja finansowa może nastąpić, jeżeli jednostka nie zalega z tytułu podatków wobec budżetu państwa, natomiast z tytułów, o których mowa w art. 2 pkt 2, za okres po dniu 31 lipca 1997 r. nie zalega w dniu złożenia wniosku, o którym mowa w art. 3 ust. 2.

3.

Jednostka dokonująca restrukturyzacji finansowej w ramach ustawy nie może dokonywać darowizn, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1.

4.

Wynagrodzenia członków zarządu, dyrektorów oraz diety członków rady nadzorczej jednostki objętej restrukturyzacją nie mogą przekroczyć wysokości określonej przez Ministra Gospodarki w drodze rozporządzenia.

Art. 5.

1.

Restrukturyzacja finansowa następuje w formie umowy zawieranej pomiędzy wierzycielem a jednostką po spełnieniu warunków określonych w art. 3.

2.

Umowa powinna zawierać w szczególności:

1)

uzgodnione warunki i terminy ratalnej spłaty zobowiązań oraz ewentualnych odsetek,

2)

zobowiązanie jednostki do kwartalnego przedstawiania wierzycielowi zaświadczenia o stanie wymagalnych zobowiązań podatkowych wobec budżetu państwa,

3)

zobowiązanie jednostki do przedstawiania Ministrowi Gospodarki informacji kwartalnej o stanie realizacji programu, o którym mowa w art. 3 ust. 3 pkt 2.

Art. 6.

1.

Spłata zobowiązań, o których mowa w art. 2, podlega odroczeniu do dnia 31 grudnia 1999 r.

2.

Zobowiązania, o których mowa w art. 2, podlegają spłacie w ratach począwszy od dnia 1 stycznia 2000 r. według następującego harmonogramu:

1)

w 2000 r. - 10%,

2)

w 2001 r. - 10%,

3)

w 2002 r. - 15%,

4)

w 2003 r. - 20%,

5)

w 2004 r. - 20%,

6)

w 2005 r. - 25%
ogólnej kwoty zobowiązania.

3.

Za okres odroczenia spłaty zobowiązań, o którym mowa w ust. 1, nie pobiera się odsetek.

4.

Za okres ratalnej spłaty zobowiązań odsetki nie mogą być wyższe niż 1/2 stopy kredytu lombardowego obwieszczanej przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.

5.

W przypadku nieuregulowania jakiejkolwiek z rat lub wystąpienia zaległości w zobowiązaniach podatkowych wobec budżetu państwa albo zobowiązaniach, o których mowa w art. 2, odroczone zobowiązanie staje się natychmiast wymagalne.

6.

W przypadku nierealizowania przez jednostkę programu uzdrowienia gospodarki, o którym mowa w art. 3 ust. 3 pkt 2, Minister Gospodarki informuje o tym Ministra Skarbu Państwa.

Art. 7.

1.

Jednostki likwidujące w całości lub w części zakłady górnicze wydobywające węgiel kamienny przy udziale środków z budżetu państwa zwolnione są od obowiązku uiszczania bieżących opłat i kar, o których mowa w art. 2 pkt 1 i 3, od dnia zaprzestania wydobywania węgla, w wysokościach przypadających na likwidowany zakład górniczy lub jego likwidowaną część.

2.

Zobowiązania jednostek likwidujących w całości lub w części zakłady górnicze wydobywające węgiel kamienny, powstałe przed dniem 31 lipca 1997 r. z tytułów, o których mowa w art. 2, podlegają umorzeniu z mocy ustawy w wysokościach przypadających na likwidowany zakład górniczy lub jego likwidowaną część.

3.

Przychody z tytułu umorzenia, o którym mowa w ust. 2, nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych   (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 i Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 1, poz. 2, Nr 43, poz. 163, Nr 80, poz. 368, Nr 87, poz. 406, Nr 90, poz. 419, Nr 113, poz. 547, Nr 123, poz. 602 i Nr 127, poz. 627, z 1995 r. Nr 5, poz. 25, Nr 86, poz. 433, Nr 96, poz. 478, Nr 133, poz. 654 i Nr 142, poz. 704, z 1996 r. Nr 25, poz. 113, Nr 34, poz. 146, Nr 90, poz. 405, Nr 137, poz. 639 i Nr 147, poz. 686 oraz z 1997 r. Nr 9, poz. 44, Nr 28, poz. 153, Nr 79, poz. 484, Nr 96, poz. 592 i Nr 107, poz. 685).

Art. 8.

1.

Rezerwa tworzona przez jednostki na wypłatę świadczeń i nagród przysługujących na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników górnictwa - Karta Górnika   (Dz. U. z 1982 r. Nr 2, poz. 13), do wysokości określonej w tym rozporządzeniu, stanowi koszt uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

2.

Wypłata świadczeń i nagród, o których mowa w ust. 1, do wysokości rezerw nie jest kosztem uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Art. 9.

1.

W okresie od dnia 1 stycznia 1998 r. do dnia 31 grudnia 2000 r. producenci węgla kamiennego określonego Polską Normą obowiązani są jako płatnicy naliczać i pobierać od nabywców węgla przeznaczonego na zaopatrzenie rynku krajowego oraz odprowadzać na Fundusz Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego, o którym mowa w art. 12, opłatę węglową w wysokości 2% ceny sprzedanego węgla kamiennego uwzględniającej podatek od towarów i usług.

2.

W przypadku wprowadzenia na rynek krajowy węgla zakupionego w celu eksportu, zbywający węgiel obowiązany jest naliczyć i odprowadzić opłatę węglową na Fundusz Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego, o którym mowa w art. 12.

3.

Obowiązek naliczania i uiszczania opłaty węglowej dotyczy również innych form obrotu węglem, a w szczególności kompensowania zobowiązań i zamiany towarowej.

Art. 10.

1.

W okresie od dnia 1 stycznia 1998 r. do dnia 31 grudnia 2000 r. opłata węglowa jest pobierana również od importerów węgla kamiennego.

2.

Organ celny nalicza i pobiera od importerów węgla opłatę węglową w wysokości 2% wartości celnej powiększonej o należne cło i podatek od towarów i usług, w terminie i na warunkach określonych dla zapłaty cła.

3.

Organ celny odprowadza opłatę węglową na Fundusz Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego, o którym mowa w art. 12.

4.

Jeżeli na podstawie przepisów Kodeksu celnego organ celny dokonuje zabezpieczenia kwoty wynikającej z długu celnego, to zabezpieczeniu w trybie stosowanym przy zabezpieczaniu należności celnych podlega również kwota opłaty węglowej.

5.

Organ celny jest organem egzekucyjnym, w rozumieniu przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w zakresie opłaty węglowej należnej od importu węgla.

Art. 11.

1.

Opłata węglowa podlega odprowadzeniu na Fundusz Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego, o którym mowa w art. 12, w terminie 14 dni od jej pobrania, nie później jednak niż 30 dni od wydania węgla.

2.

Nabywca węgla uiszcza opłatę węglową sprzedawcy nie później niż w terminie 14 dni od otrzymania węgla.

3.

Do opłaty węglowej stosuje się odpowiednio przepisy o zobowiązaniach podatkowych, z tym że organem uprawnionym do wydawania decyzji w sprawach odroczenia jej zapłaty lub rozłożenia na raty jest Minister Gospodarki.

4.

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb pobierania i odprowadzania opłaty węglowej.

Art. 12.

1.

Tworzy się Fundusz Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego, zwany dalej „Funduszem”.

2.

Fundusz jest państwowym funduszem celowym w rozumieniu ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe   (Dz. U. z 1993 r. Nr 72, poz. 344, z 1994 r. Nr 76, poz. 344, Nr 121, poz. 591 i Nr 133, poz. 685, z 1995 r. Nr 78, poz. 390, Nr 124, poz. 601 i Nr 132, poz. 640, z 1996 r. Nr 89, poz. 402, Nr 106, poz. 496, Nr 132, poz. 621 i Nr 139, poz. 647 oraz z 1997 r. Nr 54, poz. 348 i Nr 79, poz. 484).

3.

Dysponentem Funduszu jest Minister Gospodarki.

4.

Środki Funduszu są gromadzone na wyodrębnionym rachunku w banku państwowym.

5.

Gospodarka finansowa Funduszu jest prowadzona na podstawie planu stanowiącego część ustawy budżetowej, określającego przychody i rozchody Funduszu.

6.

Koszty obsługi Funduszu obciążają środki finansowe Funduszu.

7.

Projekt planu, o którym mowa w ust. 5, opiniowany jest przez Radę Funduszu, o której mowa w art. 13.

Art. 13.

1.

Rada Funduszu jest powoływana przez Ministra Gospodarki w porozumieniu z Ministrem Finansów.

2.

Rada Funduszu jest organem sprawującym nadzór nad działalnością Funduszu, a w szczególności nad wydatkowaniem środków zgodnie z ich przeznaczeniem.

3.

W skład Rady Funduszu wchodzi 6 przedstawicieli reprezentujących: Ministra Finansów, Ministra Skarbu Państwa, Ministra Gospodarki, Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, wojewodę katowickiego, Państwową Agencję Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego Spółka Akcyjna.

4.

Pracami Rady Funduszu kieruje przewodniczący wybrany przez Radę na pierwszym posiedzeniu.

5.

Zasady i tryb pracy Rady Funduszu określa regulamin uchwalony przez Radę i zatwierdzony przez Ministra Gospodarki.

Art. 14.

Przychodami Funduszu są:

1)

opłata węglowa,

2)

wpływy z tytułu oprocentowania środków na rachunkach bankowych Funduszu,

3)

wpływy z oprocentowania pożyczek udzielonych przez Fundusz,

4)

zapisy i darowizny od osób fizycznych i prawnych,

5)

środki uzyskane przez Fundusz od zagranicznych instytucji finansowych,

6)

inne przychody.

Art. 15.

1.

Środki Funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć jednostek, a w szczególności:

1)

dofinansowanie inwestycji proekologicznych,

2)

wspieranie procesów likwidacyjnych,

3)

cele związane z restrukturyzacją i modernizacją górnictwa węgla kamiennego, określone przez Ministra Gospodarki.

2.

Środki Funduszu przeznacza się również na zasilanie Funduszu Górnośląskiego Spółka Akcyjna w wysokości do 20% wpływów z opłaty węglowej w celu tworzenia alternatywnych miejsc pracy.

3.

Środki Funduszu przeznacza się na finansowanie przedsięwzięć, o których mowa w ust. 1, w formie dotacji lub oprocentowanych pożyczek udzielanych jednostkom w wysokości do:

1)

50% kosztorysowej wartości przedsięwzięcia w przypadku dotacji,

2)

75% kosztorysowej wartości przedsięwzięcia w przypadku pożyczki.

4.

Nadwyżki bilansowe środków Funduszu mogą być lokowane wyłącznie w bonach skarbowych i obligacjach emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski.

Art. 16.

1.

Jednostka może uzyskać pomoc, o której mowa w art. 15 ust. 3, po złożeniu wniosku określającego rodzaj przedsięwzięcia i spodziewane korzyści ekonomiczne wraz z niezbędną dokumentacją uzasadniającą wniosek.

2.

Wniosek powinien być rozpatrzony przez Fundusz w terminie dwóch miesięcy od dnia jego złożenia.

3.

Środki finansowe mogą być przekazane na realizację przedsięwzięcia, którego podjęła się jednostka, po sporządzeniu i podpisaniu umowy z Funduszem określającej zakres i harmonogram tego przedsięwzięcia.

4.

Jednostki, które uzyskały pomoc w formie dotacji lub pożyczki, są zobowiązane do przedstawiania Funduszowi kwartalnych sprawozdań z rzeczowego i finansowego wykonania zadania.

5.

Środki finansowe Funduszu nie mogą być przeznaczane na wynagrodzenia w jednostkach.

Art. 17.

Minister Gospodarki, w drodze rozporządzenia, określi:

1)

szczegółowe zasady:

a)

wyboru przedsięwzięć, które mogą być dofinansowywane ze środków Funduszu,

b)

udzielania i spłaty pożyczek oraz udzielania dotacji,

2)

szczegółowy zakres informacji:

a)

przedstawianych we wniosku, o którym mowa w art. 16 ust. 1,

b)

ujmowanych w sprawozdaniach, o których mowa w art. 18,

3)

wzór umowy, o której mowa w art. 16 ust. 3.

Art. 18.

Minister Gospodarki składa Radzie Ministrów coroczne sprawozdanie z działalności Funduszu.

Art. 19.

Do rozliczeń dotyczących opłaty węglowej nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym   (Dz. U. Nr 11, poz. 50, Nr 28, poz. 127 i Nr 129, poz. 599, z 1994 r. Nr 132, poz. 670, z 1995 r. Nr 44, poz. 231 i Nr 142, poz. 702 i 703, z 1996 r. Nr 137, poz. 640 oraz z 1997 r. Nr 111, poz. 722).

Art. 20.

W sprawach dotyczących składek na ubezpieczenie społeczne, na Fundusz Pracy i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych uregulowanych w art. 2-6 do 31 grudnia 2005 r. nie stosuje się art. 35 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych   (Dz. U. z 1989 r. Nr 25, poz. 137 i Nr 74, poz. 441, z 1990 r. Nr 36, poz. 206, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 104, poz. 450 i Nr 110, poz. 474, z 1994 r. Nr 84, poz. 385 oraz z 1995 r. Nr 4, poz. 17 i Nr 85, poz. 426).

Art. 21.

1.

W przypadku nieodpłatnego przekazywania przez jednostki gminom lub innej osobie prawnej zasobów budynków mieszkalnych wraz z towarzyszącymi obiektami infrastruktury technicznej i społecznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe   (Dz. U. Nr 119, poz. 567, z 1996 r. Nr 52, poz. 236 i z 1997 r. Nr 6, poz. 32) termin składania oświadczeń o zamiarze przekazania, określony w art. 3 ust. 1 tej ustawy, przedłuża się do dnia 30 czerwca 1999 r.

2.

Jednostki, o których mowa w ust. 1, mogą o wartość bilansową przekazywanych nieruchomości pomniejszyć kapitał zapasowy; w następnej kolejności może być pomniejszony kapitał rezerwowy oraz kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny. Pomniejszenie kapitału zapasowego i rezerwowego następuje z zachowaniem warunków określonych w art. 427 § 4 i 5 Kodeksu handlowego.

3.

Przepisu art. 31 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości   (Dz. U. Nr 121, poz. 591 oraz z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272 i Nr 88, poz. 554) nie stosuje się w przypadku określonym w ust. 2, w odniesieniu do zakazu podziału kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny.

Art. 22.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.