Obwieszczenie Ministra Finansówz dnia 13 lutego 1998 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o finansowaniu gmin

Jeżeli osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej posiada wyodrębnione organizacyjnie zakłady (oddziały) położone na terenie innych gmin niż gmina, na której terenie ma siedzibę osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, to dochody, o których mowa w art. 4 pkt 3 lit. b), są przekazywane do budżetów tych gmin, na których terenie położone są te zakłady (oddziały), proporcjonalnie do liczby zatrudnionych w nich osób na podstawie stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 27d.

Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb rozliczeń, o których mowa w ust. 1.

Dochody gmin, które na podstawie odrębnych przepisów są pobierane przez właściwe urzędy skarbowe, są gromadzone na rachunku bankowym urzędu skarbowego i podlegają, z zastrzeżeniem ust. 2, odprowadzeniu na rachunki właściwych budżetów gmin najpóźniej w ostatnim dniu dekady następującej po dekadzie, w której wpłynęły na rachunek urzędu skarbowego.

Udziały gmin we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych podlegają przekazaniu z centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa na rachunki właściwych budżetów gmin w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek wpłynął na rachunek urzędu skarbowego.

Jeżeli dochody zrealizowane na rzecz gminy nie zostaną przekazane w terminach, o których mowa w ust. 1 i 2, gminie przysługują odsetki w wysokości ustalonej dla zaległości podatkowych.

Urząd skarbowy, na wniosek zarządu gminy, przekazuje kwartalne informacje o stanie i terminach realizacji dochodów gminy, o których mowa w ust. 1.

Udzielanie ulg, odroczeń, umorzeń oraz stosowanie zaniechania poboru w zakresie podatków i opłat stanowiących dochody gminy i wpłacanych bezpośrednio na rachunki gmin należy do kompetencji wójta, burmistrza (prezydenta miasta).

W zakresie podatków i opłat stanowiących dochody gminy, a pobieranych przez urząd skarbowy, urząd ten udziela ulg, odroczeń i umorzeń, stosuje zaniechanie poboru podatków oraz zwalnia płatnika z obowiązku pobrania oraz wpłaty podatku lub zaliczek na podatek wyłącznie na wniosek lub za zgodą zarządu gminy.

Wniosek lub zgoda, o których mowa w ust. 2, wydawane są w drodze postanowienia.

Zarząd gminy może upoważnić wójta, burmistrza (prezydenta miasta) do rozstrzygania spraw określonych w ust. 2.

Skutki finansowe wynikające z uchwał rad gmin określających niższe stawki podatków niż ich górne granice, z wyjątkiem podatku od środków transportowych, oraz skutki decyzji podjętych przez organy podatkowe w trybie określonym w ust. 1 i 2 nie stanowią podstawy do zwiększenia subwencji ogólnej.

Łączną kwotę subwencji ogólnej dla gmin ustala się jako sumę nie mniejszą niż 7,5% planowanych dochodów budżetu państwa oraz kwot wpłat gmin, ustalonych według zasad określonych w art. 15a.

Kwotę subwencji drogowej ustala się w wysokości nie mniejszej niż 6,66% planowanych w ustawie budżetowej wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych.

Z łącznej kwoty subwencji ogólnej, o której mowa w art. 12, wydziela się subwencję na zadania oświatowe - to jest na prowadzenie publicznych szkół podstawowych oraz udzielanie dotacji szkołom podstawowym prowadzonym przez osoby prawne i fizyczne - w wysokości nie mniejszej niż 6,6% planowanych dochodów budżetu państwa.

Podziału kwoty subwencji na zadania oświatowe dokonuje się w następujący sposób:

Rezerwą subwencji, o której mowa w ust. 2 pkt 1, dysponuje Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Ministra Edukacji Narodowej oraz strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Podziału pozostałej kwoty subwencji ogólnej dokonuje się w następujący sposób:

Rezerwą subwencji dysponuje, z zastrzeżeniem ust. 3, Minister Finansów w porozumieniu z ogólnopolską reprezentacją gmin.

Minister Finansów dysponuje rezerwą subwencji na pomoc gminom w przypadkach losowych, z tym że ogólna kwota tych środków nie może przekroczyć 10% kwoty rezerwy.

Subwencja wyrównawcza przysługuje gminom, w których wskaźnik podstawowych dochodów podatkowych na 1 mieszkańca, obliczony według zasad określonych w ust. 2 i zwany dalej wskaźnikiem G, jest mniejszy od 85% analogicznego wskaźnika obliczonego łącznie dla wszystkich gmin, zwanego dalej wskaźnikiem P.

Wskaźnik G oblicza się dzieląc kwotę należnych podstawowych dochodów podatkowych gminy w pierwszym półroczu roku bazowego przez liczbę mieszkańców gminy.

Wskaźnik G i wskaźnik P oblicza się na podstawie dochodów wykazanych w sprawozdaniach gmin, których obowiązek sporządzania wynika z przepisów wydanych na podstawie prawa budżetowego, oraz danych o liczbie mieszkańców, ustalonych przez Główny Urząd Statystyczny, z zastrzeżeniem art. 27a.

Wysokość należnej gminie subwencji wyrównawczej oblicza się mnożąc liczbę stanowiącą 90% różnicy 85% wskaźnika P i wskaźnika G przez liczbę mieszkańców gminy i przez wskaźnik określający dla roku bazowego relację planowanych dochodów budżetu państwa do tych dochodów zrealizowanych w pierwszym półroczu.

Do obliczenia subwencji wyrównawczej dla gmin do 15 000 mieszkańców przyjmuje się jako dochody należne z tytułu podatku od nieruchomości dochody wynikające ze stawek uchwalonych dla tego podatku przez radę gminy.

Liczbę mieszkańców, o której mowa w ust. 5, ustala się na dzień 30 czerwca roku poprzedzającego rok bazowy.

Dla gmin o liczbie mieszkańców nie większej niż 5 000 przeliczeniowa liczba mieszkańców równa jest liczbie 5 000.

Dla gmin o liczbie mieszkańców od 5 000 do 10 000 przeliczeniowa liczba mieszkańców równa jest liczbie mieszkańców.

Dla gmin o liczbie mieszkańców powyżej 10 000 przeliczeniową liczbę mieszkańców ustala się w następujący sposób:

Gminy, w których wskaźnik G jest większy niż 150% wskaźnika P, dokonują wpłat z przeznaczeniem na zwiększenie subwencji ogólnej, o której mowa w art. 12.

Do określenia wysokości wpłat, o których mowa w ust. 1, przyjmuje się wskaźniki P i G, obliczone według zasad określonych w art. 14.

Należną od gminy kwotę rocznej wpłaty oblicza się mnożąc liczbę mieszkańców gminy przez wskaźnik określający dla roku bazowego relację planowanych dochodów budżetu państwa do tych dochodów zrealizowanych w pierwszym półroczu i przez kwotę wynoszącą:

Łączna kwota wpłat, o których mowa w ust. 1, ujmowana jest w ustawie budżetowej na dany rok.

Gminy dokonują wpłat, o których mowa w ust. 1, na rachunek dochodów budżetu państwa w dwunastu równych ratach, w terminie do dnia 15 każdego miesiąca. Od kwot nie wpłaconych w terminie nalicza się odsetki w wysokości ustalonej dla zaległości podatkowych.

Do nie wpłaconych w terminie kwot, o których mowa w ust. 5, stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Minister Finansów informuje poszczególne gminy o:

Zarząd gminy dokonuje zmian w dochodach budżetu gminy, wynikających ze zmian, o których mowa w ust. 1 pkt 4.

Subwencje ogólne ustala się dla gmin istniejących w dniu 30 czerwca roku bazowego.

Subwencje dla gmin nowych oblicza się w następujący sposób:

Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do gmin nowych, z tym że jeśli nowe gminy zostaną utworzone (lub zmienią granice) po dniu 1 stycznia roku, na który oblicza się subwencje, to ponownemu podziałowi podlega kwota subwencji przypadająca na okres od dnia utworzenia (lub zmiany granic) gmin nowych do końca roku, a jeżeli utworzenie (lub zmiana granic) gminy nie nastąpiła w pierwszym dniu miesiąca - od pierwszego dnia następnego miesiąca po dniu utworzenia (lub zmiany granic) gminy.

Gminy nowe mogą, w drodze zgodnych uchwał podjętych przez rady wszystkich zainteresowanych gmin, uzgodnić inny sposób podziału łącznej kwoty subwencji, o której mowa w ust. 2 pkt 2. Ustalenie nowej subwencji nastąpi w terminie jednego miesiąca od dnia zawiadomienia Ministra Finansów o uzgodnionym podziale.

Minister Finansów przekazuje gminom:

Jeżeli subwencja nie zostanie przekazana w terminach określonych w ust. 1, gminie przysługują odsetki w wysokości ustalonej dla zaległości podatkowych.

Jeżeli w wyniku kontroli przeprowadzonej przez upoważnione organy zostanie stwierdzone, że w sprawozdaniu, o którym mowa w art. 14 ust. 3, zostały podane nieprawdziwe dane o należnych dochodach i gmina otrzymała subwencję w kwocie wyższej od należnej lub dokonała wpłat, o których mowa w art. 15a, w kwocie niższej niż należna, Minister Finansów zmniejszy kwotę należnej gminie subwencji ogólnej, zmniejszając lub wstrzymując kolejne raty przekazywanej gminie subwencji ogólnej o kwotę nienależnie otrzymanej subwencji wraz z odsetkami w wysokości ustalonej dla zaległości podatkowych, chyba że gmina dokona wcześniej zwrotu nienależnie otrzymanych kwot wraz z odsetkami.

Minister Finansów zawiadomi właściwą regionalną izbę obrachunkową o podjętych decyzjach, o których mowa w ust. 1.

Kwoty uzyskane nienależnie przez gminę, o których mowa w ust. 1, podlegają odprowadzeniu do budżetu państwa.

Kwoty, o których mowa w ust. 3, zwiększają kwotę rezerwy subwencji ogólnej, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1.

Gminom wykonującym zadania zlecone z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami przyznawane są z budżetu państwa dotacje celowe na realizację tych zadań.

Kwoty dotacji celowych, o których mowa w ust. 1, ustala się według zasad przyjętych do określania odpowiednich wydatków w budżecie państwa.

Dotacje celowe, o których mowa w ust. 1:

W przypadku niedochowania warunków określonych w ust. 2 i 3 pkt 1, gminie przysługuje prawo dochodzenia należnego świadczenia na drodze sądowej.

Przepis art. 17 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje celowe, zwane dalej dotacjami, na dofinansowanie następujących zadań własnych gmin:

Gmina otrzymuje z budżetu państwa dotacje celowe na utrzymanie prowadzonych szkół i placówek, o których mowa w art. 104 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty   (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 i Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153 i Nr 141, poz. 943).

Dotacje na dofinansowanie inwestycji szkół i placówek oświatowych oraz dotacje, o których mowa w ust. 2, są udzielane przez właściwe organy administracji rządowej po zasięgnięciu opinii sejmiku samorządowego. Pozostałe dotacje, o których mowa w ust. 1, są udzielane przez wojewodów.

Łączna wysokość dotacji przyznanych w kolejnych latach na dofinansowanie inwestycji realizowanej przez gminę nie może przekroczyć 50% wartości kosztorysowej inwestycji, z zastrzeżeniem ust. 5 i ust. 6.

Jeżeli inwestycja realizowana jest przez gminę:

Wysokość dotacji otrzymanej przez gminę w danym roku na dofinansowanie inwestycji, z wyjątkiem inwestycji szkół i placówek oświatowych, nie może przekroczyć:

Gmina otrzymująca dotację na dofinansowanie inwestycji jest zobowiązana do złożenia odpowiednio wojewodzie lub innemu właściwemu organowi administracji rządowej informacji w ciągu 30 dni po zakończeniu roku budżetowego, zawierającej: wykaz inwestycji realizowanych z udziałem dotacji, wartości kosztorysowe tych inwestycji oraz terminy rozpoczęcia i planowanego zakończenia, a także kwoty dotacji i kwoty środków z budżetu gminy przekazane w ciągu roku na rachunek finansowania poszczególnych inwestycji.

Gmina, która nie przeznaczy w danym roku na finansowanie dotowanej inwestycji środków z budżetu gminy w pełnej kwocie wymaganej na podstawie ust. 6, jest zobowiązana do zwrotu dotacji, w części proporcjonalnej do poniesionych wydatków, przyznanej w danym roku na dochody budżetu państwa, w terminie uzgodnionym z wojewodą, nie później jednak niż do końca roku następującego po roku, w którym otrzymała dotację.

Dotacje, o których mowa w ust. 1, nie wykorzystane w danym roku zgodnie z przeznaczeniem, podlegają zwrotowi do budżetu państwa.

Do dotacji podlegających zwrotowi do budżetu państwa, w przypadkach określonych w ust. 8 i 9, stosuje się przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych   (Dz. U. z 1993 r. Nr 108, poz. 486 i Nr 134, poz. 646, z 1995 r. Nr 5, poz. 25 i Nr 85, poz. 426, z 1996 r. Nr 75, poz. 357 oraz z 1997 r. Nr 121, poz. 770)³⁹⁾Obecnie: działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083) stosownie do art. 341 tej ustawy. Ustawa z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych została uchylona przez art. 343 § 1 pkt 3 wymienionej ustawy..

Gmina może zaciągać kredyty i pożyczki na:

Kredyty i pożyczki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, muszą być spłacone w tym samym roku, w którym zostały zaciągnięte.

Kredyty i pożyczki na finansowanie wydatków, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2, mogą być zaciągane do wysokości określonej w budżecie gminy.

W przypadku zwrócenia się przez gminę z wnioskiem o udzielenie kredytu lub pożyczki do podmiotu innego niż bank wykonujący obsługę bankową budżetu gminy, regionalna izba obrachunkowa obowiązana jest wydać, na wniosek kredytodawcy lub pożyczkodawcy, opinię o możliwościach spłaty tego kredytu lub pożyczki.

Gmina ma prawo emitowania papierów wartościowych.

(skreślony) ⁴¹⁾Przez art. 3 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, o samorządzie terytorialnym oraz o finansowaniu gmin (Dz. U. Nr 113, poz. 734), która weszła w życie z dniem 10 października 1997 r..

Zasady emisji papierów wartościowych przez gminy oraz zasady dopuszczania ich do publicznego obrotu określają odrębne przepisy.

Rada Ministrów lub Minister Finansów mogą udzielać poręczeń i gwarancji wykonania zobowiązań gminy, na podstawie ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne   (Dz. U. Nr 79, poz. 484 i Nr 80, poz. 511).

(skreślony) ⁴³⁾Przez art. 49 pkt 2 ustawy wymienionej w przypisie 42.

Warunki i tryb udzielania poręczeń i gwarancji, o których mowa w ust. 1, określają odrębne przepisy.

Minister Finansów może dokonywać potrąceń, z należnej gminie subwencji ogólnej, kwot należnych Skarbowi Państwa z tytułu wykonania poręczenia lub gwarancji, o których mowa w ust. 1.

W okresie od dnia 1 stycznia 1997 r. do dnia 31 grudnia 1999 r. udziały gmin we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych ustala się mnożąc ogólną kwotę wpływów z tego podatku przez wskaźnik 0,16 i współczynnik skorygowanego udziału dochodów gminy z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych w łącznych dochodach gmin z tego podatku w roku poprzedzającym rok bazowy, wyliczony według zasad określonych w ust. 2.

Współczynnik, o którym mowa w ust. 1, oblicza się następująco:

Dla celów obliczenia subwencji wyrównawczej na lata 1997-1999 w miejsce dochodów gmin z tytułu udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych wykazanych w sprawozdaniach gmin, o których mowa w art. 14 ust. 3, przyjmuje się dochody z tytułu udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, ustalone według zasad określonych w ust. 2.

Dochody, o których mowa w ust. 1, ustala się mnożąc łączną kwotę dochodów gmin z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych w pierwszym półroczu roku bazowego, wykazaną przez gminy w sprawozdaniu, przez współczynnik ustalony zgodnie z zasadami określonymi w art. 27 ust. 2, stosując wskaźnik określony w art. 27 ust. 2 pkt 3 dla roku, w którym będzie wypłacana subwencja wyrównawcza.

Dochody gmin z tytułu udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych w 1999 r., dla celów obliczenia subwencji wyrównawczej na 2000 r., ustala się mnożąc ogólną kwotę wpływów z tego podatku za pierwsze półrocze 1999 r. przez wskaźnik równy udziałowi należnego w roku poprzedzającym rok bazowy podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na terenie gminy w ogólnej kwocie należnego podatku w tym samym roku.

W 1996 r. - 2000 r. rezerwę subwencji, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, ustala się w wysokości 5% od pozostałej kwoty subwencji ogólnej.

Kwotę równą 4/5 kwoty rezerwy subwencji, o której mowa w ust. 1, przeznacza się na zwiększenia subwencji ogólnej dla gmin nie objętych subwencją wyrównawczą, w których w pierwszym półroczu danego roku wystąpił ubytek dochodów, wynikający ze zmiany zasad ustalania udziałów gmin we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, wykazany w sprawozdaniu gminy za pierwsze pó0łrocze danego roku. Rezerwą tą dysponuje Minister Finansów w porozumieniu ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Rezerwa nie wykorzystana na cele określone w ust. 2 do końca trzeciego kwartału danego roku może być wykorzystana na inne cele, według zasad określonych w art. 13 ust. 2 i 3.

Od dnia 1 stycznia 1998 r. udział gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 4 pkt 3 lit. a), wynosi 17%.

Podwyższeniu ulegają odpowiednio wskaźniki, o których mowa w art. 6 i w art. 27.

Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, w porozumieniu ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, zasady i tryb przyznawania gminom subwencji drogowej, o której mowa w art. 12 ust. 2.

Wysokość subwencji, o której mowa w ust. 1, dla każdej gminy w 1998 r. nie może być niższa od utraconej kwoty dochodu z tytułu częściowej likwidacji podatku od środków transportowych z roku 1997, zwaloryzowanej wskaźnikiem, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych   (Dz. U. Nr 9, poz. 31 i Nr 101, poz. 444, z 1992 r. Nr 21, poz. 86, z 1994 r. Nr 123, poz. 600, z 1996 r. Nr 91, poz. 409 i Nr 149, poz. 704 oraz z 1997 r. Nr 5, poz. 24 i Nr 107, poz. 689, Nr 121, poz. 770 i Nr 123, poz. 780).