Ustawaz dnia 5 czerwca 1998 r.o samorządzie województwa

Spis treści

   Rozdział 1   

Przepisy ogólne

Art. 1.

1.

Mieszkańcy województwa tworzą z mocy prawa regionalną wspólnotę samorządową.

2.

Województwo oznacza:

1)

jednostkę samorządu terytorialnego - regionalną wspólnotę samorządową,

2)

największą jednostkę zasadniczego podziału terytorialnego kraju w celu wykonywania administracji publicznej.

Art. 2.

1.

Organy samorządu województwa działają na podstawie i w granicach określonych przez ustawy.

2.

Do zakresu działania samorządu województwa należy wykonywanie zadań publicznych o charakterze wojewódzkim, nie zastrzeżonych ustawami na rzecz organów administracji rządowej.

Art. 3.

Administracja samorządowa w województwie jest zespolona w jednym urzędzie i pod jednym zwierzchnikiem.

Art. 4.

1.

Zakres działania samorządu województwa nie narusza samodzielności powiatu i gminy.

2.

Organy samorządu województwa nie stanowią wobec powiatu i gminy organów nadzoru lub kontroli oraz nie są organami wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym.

Art. 5.

1.

Mieszkańcy województwa podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (w drodze wyborów i referendum) lub za pośrednictwem organów samorządu województwa.

2.

Referendum może być przeprowadzone w każdej ważnej dla województwa sprawie mieszczącej się w zakresie jego zadań.

3.

Referendum przeprowadza się z inicjatywy sejmiku województwa lub na wniosek co najmniej 1/10 mieszkańców uprawnionych do głosowania.

4.

Referendum jest ważne, jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 30% uprawnionych do głosowania.

5.

Zasady i tryb przeprowadzania referendum określa odrębna ustawa.

Art. 6.

1.

Samorząd województwa:

1)

wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność,

2)

dysponuje mieniem wojewódzkim,

3)

prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie budżetu.

2.

Województwo ma osobowość prawną.

3.

Samodzielność województwa podlega ochronie sądowej.

Art. 7.

1.

Ustrój województwa jako jednostki samorządu terytorialnego określa statut województwa uchwalony po uzgodnieniu z Prezesem Rady Ministrów.

2.

Statut i jego zmiany podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

Art. 8.

1.

W celu wykonywania zadań województwo tworzy wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne oraz może zawierać umowy z innymi podmiotami.

2.

Województwo może zwierać z innymi województwami oraz jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego z obszaru województwa porozumienia w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych.

3.

Do porozumień stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym   (Dz. U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74, Nr 58, poz. 261, Nr 106, poz. 496 i Nr 132, poz. 622 oraz z 1997 r. Nr 9, poz. 43, Nr 106, poz. 679, Nr 107, poz. 686, Nr 113, poz. 734 i Nr 123, poz. 775).

Art. 9.

Samorząd województwa, na podstawie upoważnień ustawowych, stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa.

Art. 10.

Odrębna ustawa określa siedziby władz samorządu województwa.

   Rozdział 2   

Zakres działalności

Art. 11.

1.

Samorząd województwa określa strategię rozwoju województwa, uwzględniającą w szczególności następujące cele:

1)

pielęgnowanie polskości oraz rozwój i kształtowanie świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej mieszkańców,

2)

pobudzanie aktywności gospodarczej,

3)

podnoszenie poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa,

4)

zachowanie wartości środowiska kulturowego i przyrodniczego przy uwzględnieniu potrzeb przyszłych pokoleń,

5)

kształtowanie i utrzymanie ładu przestrzennego.

2.

Samorząd województwa prowadzi politykę rozwoju województwa, na którą składa się:

1)

tworzenie warunków rozwoju gospodarczego, w tym kreowanie rynku pracy,

2)

utrzymanie i rozbudowa infrastruktury społecznej i technicznej o znaczeniu wojewódzkim,

3)

pozyskiwanie i łączenie środków finansowych: publicznych i prywatnych, w celu realizacji zadań z zakresu użyteczności publicznej,

4)

wspieranie i prowadzenie działań na rzecz podnoszenia poziomu wykształcenia obywateli,

5)

racjonalne korzystanie z zasobów przyrody oraz kształtowanie środowiska naturalnego, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju,

6)

wspieranie rozwoju nauki i współpracy między sferą nauki i gospodarki, popieranie postępu technologicznego oraz innowacji,

7)

wspieranie rozwoju kultury oraz ochrona i racjonalne wykorzystywanie dziedzictwa kulturowego,

8)

promocja walorów i możliwości rozwojowych województwa.

3.

Strategia rozwoju województwa jest realizowana poprzez programy wojewódzkie.

Art. 12.

Samorząd województwa, przy formułowaniu strategii rozwoju województwa i realizacji polityki jego rozwoju, współpracuje w szczególności z:

1)

jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego z obszaru województwa oraz z samorządem gospodarczym i zawodowym,

2)

administracją rządową, szczególnie z wojewodą,

3)

innymi województwami,

4)

organizacjami pozarządowymi,

5)

szkołami wyższymi i jednostkami naukowo-badawczymi,

6)

organizacjami międzynarodowymi i regionami innych państw, zwłaszcza sąsiednich.

Art. 13.

1.

W sferze użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, a także może przystępować do takich spółek.

2.

Poza sferą użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne oraz przystępować do nich, jeżeli działalność spółek polega na wykonywaniu czynności promocyjnych, edukacyjnych i wydawniczych służących rozwojowi województwa.

3.

Zasady tworzenia przez województwo spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych oraz przystępowania do nich określa ustawa.

Art. 14.

1.

Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie:

1)

edukacji publicznej, w tym szkolnictwa wyższego,

2)

promocji i ochrony zdrowia,

3)

kultury i ochrony jej dóbr,

4)

pomocy społecznej,

5)

polityki prorodzinnej,

6)

modernizacji terenów wiejskich,

7)

zagospodarowania przestrzennego,

8)

ochrony środowiska,

9)

gospodarki wodnej,

10)

dróg publicznych i transportu,

11)

kultury fizycznej i turystyki,

12)

ochrony praw konsumentów,

13)

obronności,

14)

bezpieczeństwa publicznego,

15)

przeciwdziałania bezrobociu i aktywizacji lokalnego rynku pracy.

2.

Ustawy mogą określać sprawy należące do zakresu działania województwa jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez zarząd województwa.

   Rozdział 3   

Władze samorządu województwa

Art. 15.

Organami samorządu województwa są:

1)

sejmik województwa,

2)

zarząd województwa.

Art. 16.

1.

Sejmik województwa jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa.

2.

Kadencja sejmiku województwa trwa 4 lata, licząc od dnia wyborów.

3.

W skład sejmiku województwa wchodzą radni, wybierani w wyborach bezpośrednich, w liczbie określonej w odrębnej ustawie.

4.

Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do sejmiku województwa określa odrębna ustawa.

Art. 17.

W sprawie odwołania sejmiku województwa przed upływem kadencji rozstrzyga się wyłącznie w drodze referendum wojewódzkiego.

Art. 18.

Do wyłącznej właściwości sejmiku województwa należy:

1)

stanowienie aktów prawa miejscowego, w szczególności:

a)

statutu województwa,

b)

zasad gospodarowania mieniem wojewódzkim,

c)

zasad i trybu korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej,

2)

uchwalanie strategii rozwoju województwa oraz wieloletnich programów wojewódzkich,

3)

uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego,

4)

podejmowanie uchwały w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej,

5)

podejmowanie uchwały w sprawie szczegółowości układu wykonawczego budżetu województwa, z zastrzeżeniem, że szczegółowość ta nie może być mniejsza niż określona w odrębnych przepisach,

6)

uchwalanie budżetu województwa,

7)

określanie zasad udzielania dotacji przedmiotowych i podmiotowych z budżetu województwa,

8)

podejmowanie uchwały w sprawie wyboru niezależnego audytora oraz zamknięcia rachunków budżetu województwa,

9)

rozpatrywanie sprawozdań z wykonania budżetu województwa, sprawozdań finansowych województwa oraz sprawozdań z wykonywania wieloletnich programów województwa,

10)

podejmowanie uchwał w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi województwa z tytułu wykonania budżetu województwa,

11)

uchwalanie, w granicach określonych ustawami, przepisów dotyczących podatków i opłat lokalnych,

12)

podejmowanie uchwał w sprawie powierzenia zadań samorządu województwa innym jednostkom samorządu terytorialnego,

13)

uchwalanie „Priorytetów współpracy zagranicznej województwa”,

14)

podejmowanie uchwał w sprawie uczestnictwa w międzynarodowych zrzeszeniach regionalnych i innych formach współpracy regionalnej,

15)

wybór i odwoływanie zarządu województwa,

16)

rozpatrywanie sprawozdań z działalności zarządu województwa, w tym w szczególności z działalności finansowej i realizacji programów, o których mowa w pkt 2,

17)

powoływanie i odwoływanie, na wniosek marszałka województwa, skarbnika województwa, który jest głównym księgowym budżetu województwa,

18)

podejmowanie uchwał w sprawie tworzenia związków, stowarzyszeń, fundacji oraz ich rozwiązywania, a także przystępowania do nich lub występowania z nich,

19)

podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych województwa dotyczących:

a)

zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na okres dłuższy niż 3 lata, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej; do czasu określenia zasad zarząd może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą sejmiku województwa,

b)

emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,

c)

zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,

d)

ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez zarząd województwa oraz maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez zarząd województwa w roku budżetowym,

e)

tworzenie spółek prawa handlowego i przystępowania do nich oraz określania zasad wnoszenia wkładów, a także obejmowania, nabywania i zbywania udziałów i akcji,

20)

podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami i statutem województwa do kompetencji sejmiku województwa,

21)

uchwalanie przepisów dotyczących organizacji wewnętrznej oraz trybu pracy organów samorządu województwa.

Art. 19.

1.

Uchwały sejmiku województwa zapadają zwykłą większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu jawnym lub jawnym imiennym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.

2.

W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego sejmiku województwa.

3.

Odrzucenie w głosowaniu uchwały o udzieleniu absolutorium jest równoznaczne z przyjęciem uchwały o nieudzieleniu absolutorium.

Art. 20.

1.

Sejmik województwa wybiera ze swojego grona przewodniczącego sejmiku województwa bezwzględną większością głosów, w głosowaniu tajnym.

2.

Sejmik województwa wybiera ze swojego grona wiceprzewodniczących sejmiku województwa, nie więcej niż 3, bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym.

3.

Przewodniczący sejmiku województwa organizuje pracę sejmiku i prowadzi jego obrady. Przewodniczący sejmiku województwa może powierzyć wykonywanie powyższych czynności jednemu z wiceprzewodniczących sejmiku województwa.

4.

Przewodniczący i wiceprzewodniczący sejmiku województwa nie mogą wchodzić w skład zarządu województwa.

Art. 21.

1.

Sejmik województwa obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego sejmiku województwa co najmniej raz na kwartał.

2.

Przewodniczący sejmiku województwa jest obowiązany zwołać sesję w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku przez zarząd województwa lub radnych stanowiących co najmniej 1/4 ustawowego składu sejmiku województwa. W przypadku odwołania lub wygaśnięcia mandatu przewodniczącego sejmiku województwa sesje sejmiku województwa zwołuje wiceprzewodniczący sejmiku województwa.

3.

Pierwszą sesję nowo wybranego sejmiku województwa zwołuje przewodniczący sejmiku województwa poprzedniej kadencji w terminie przypadającym w ciągu 14 dni po ogłoszeniu zbiorczych wyników wyborów do sejmików województwa na obszarze całego kraju.

Art. 22.

1.

Radny przed objęciem mandatu składa ślubowanie:
„ 
Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu Polskiego, strzec suwerenności i interesów Państwa Polskiego, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny, wspólnoty samorządowej województwa i dobra obywateli, przestrzegać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej
 ”
 .
Ślubowanie może być złożone z dodaniem zdania „Tak mi dopomóż Bóg”.

2.

Odmowa złożenia ślubowania oznacza zrzeczenie się mandatu.

3.

Radny nieobecny na pierwszej sesji sejmiku województwa oraz radny, który uzyskał mandat w czasie trwania kadencji, składa ślubowanie na pierwszej sesji, na której jest obecny.

Art. 23.

1.

Radny nie jest związany instrukcjami wyborców. Radny województwa w swojej działalności jest obowiązany kierować się interesami państwa i wojewódzkiej wspólnoty samorządowej.

2.

W związku z wykonywaniem mandatu radny korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.

3.

Radny jest obowiązany brać udział w pracach organów samorządu województwa oraz wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, do których został wybrany lub desygnowany.

4.

Mandatu radnego województwa nie można łączyć z mandatem radnego powiatu i radnego gminy.

Art. 24.

1.

Radny nie może wchodzić w stosunki cywilnoprawne w sprawach majątkowych z województwem lub wojewódzkimi samorządowymi jednostkami organizacyjnymi, z wyjątkiem stosunków prawnych wynikających z korzystania z powszechnie dostępnych usług na warunkach ogólnych oraz stosunku najmu pomieszczeń do własnych celów mieszkaniowych lub własnej działalności gospodarczej oraz dzierżawy, a także innych prawnych form korzystania z nieruchomości, jeżeli najem, dzierżawa lub użytkowanie są oparte na warunkach ustalonych powszechnie dla danego typu czynności prawnych.

2.

Radny nie może brać udziału w głosowaniu w sprawach, o których mowa w ust. 1, jeżeli dotyczy to jego interesu prawnego.

3.

Radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych.

4.

Do radnego województwa stosuje się przepisy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.

5.

Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia, maksymalną wysokość diet, o których mowa w ust. 3.

Art. 25.

1.

Z radnym nie może być nawiązany stosunek pracy w urzędzie marszałkowskim w tym województwie, w którym radny uzyskał mandat. Przepis ten nie dotyczy radnych wybranych do zarządu województwa, z którymi stosunek pracy jest nawiązywany na podstawie wyboru.

2.

Przepis ust. 1 dotyczy także stanowiska kierownika wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, bez względu na rodzaj umowy lub innych aktów, na których podstawie nawiązany został z radnym stosunek pracy.

3.

Nawiązanie przez radnego stosunku pracy, o którym mowa w ust. 1 i 2, jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu.

Art. 26.

1.

Radny, który przed uzyskaniem mandatu pozostawał w stosunku pracy w urzędzie marszałkowskim lub był zatrudniony na stanowisku kierownika wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej w tym województwie, w którym uzyskał mandat, jest obowiązany złożyć wniosek o urlop bezpłatny w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy, przed złożeniem ślubowania, o którym mowa w art. 22 ust. 1.

2.

Radny, o którym mowa w ust. 1, otrzymuje urlop bezpłatny na okres sprawowania mandatu oraz 3 miesięcy po jego wygaśnięciu.

3.

Radny otrzymuje urlop bezpłatny bez względu na rodzaj i okres trwania stosunku pracy. Stosunek pracy nawiązany na czas określony, który ustałby przed terminem zakończenia urlopu bezpłatnego, przedłuża się do 3 miesięcy po zakończeniu tego urlopu.

4.

W przypadku radnego zatrudnionego na stanowisku kierownika wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej przejętej lub utworzonej przez województwo w czasie kadencji termin, o którym mowa w ust. 1, wynosi 6 miesięcy od dnia przejęcia lub utworzenia tej jednostki.

5.

Niezłożenie przez radnego wniosku, o którym mowa w ust. 1, jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu.

6.

Po wygaśnięciu mandatu radnego w trybie ust. 2, urząd marszałkowski lub wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna przywraca radnego do pracy na tym samym lub równorzędnym stanowisku pracy, z wynagrodzeniem odpowiadającym wynagrodzeniu, jakie radny otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu bezpłatnego. Radny jest obowiązany zgłosić gotowość przystąpienia do pracy w terminie 7 dni od dnia wygaśnięcia mandatu.

Art. 27.

1.

Pracodawca jest obowiązany zwalniać radnego od pracy zawodowej w celu umożliwienia radnemu brania udziału w pracach sejmiku województwa i jego komisji oraz zarządu województwa.

2.

Rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody sejmiku województwa, którego radny jest członkiem. Sejmik województwa odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem mandatu przez tego radnego.

Art. 28.

1.

Sejmik województwa może powoływać ze swojego grona stałe i doraźne komisje do wykonywania określonych zadań.

2.

Statut województwa określa przedmiot działania, zakres zadań, zasady dotyczące składu, organizację wewnętrzną i tryb pracy komisji powoływanych przez sejmik województwa.

Art. 29.

Radni mogą tworzyć kluby radnych działające na zasadach określonych w statucie województwa.

Art. 30.

1.

Sejmik województwa kontroluje działalność zarządu województwa oraz wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. W tym celu powołuje komisję rewizyjną.

2.

W skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów. Członkostwa w komisji rewizyjnej nie można łączyć z funkcjami marszałka województwa, przewodniczącego i wiceprzewodniczącego sejmiku województwa oraz radnych będących członkami zarządu województwa.

3.

Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu i występuje z wnioskiem do sejmiku województwa w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi województwa. Wniosek ten podlega zaopiniowaniu przez regionalną izbę obrachunkową.

Art. 31.

1.

Zarząd województwa jest organem wykonawczym województwa.

2.

W skład zarządu województwa, liczącego 5 osób, wchodzi marszałek województwa jako jego przewodniczący, wiceprzewodniczący i pozostali członkowie.

3.

Członkostwa zarządu województwa nie można łączyć z członkostwem w organach gminy i powiatu, z zatrudnieniem w administracji rządowej oraz z mandatem posła lub senatora.

4.

Uchwały zarządu województwa zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy składu zarządu w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.

5.

W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos marszałka województwa.

Art. 32.

1.

Sejmik województwa wybiera ze swojego grona marszałka województwa bezwzględną większością głosów.

2.

Sejmik województwa wybiera, na wniosek marszałka województwa, pozostałych członków zarządu województwa, w tym nie więcej niż 2 wiceprzewodniczących, w ciągu 3 miesięcy od daty ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy.

3.

Wybory wiceprzewodniczących i pozostałych członków zarządu województwa dokonuje się bezwzględną większością głosów ustawowego składu sejmiku województwa.

4.

Wiceprzewodniczący i pozostali członkowie zarządu województwa mogą być wybrani spoza składu sejmiku województwa.

5.

Do wiceprzewodniczących i pozostałych członków zarządu województwa wybranych spoza składu sejmiku województwa stosuje się odpowiednio przepisy art. 24 ust. 1, 2 i 4.

Art. 33.

1.

Jeżeli sejmik województwa nie dokona wyboru zarządu województwa w terminie określonym w art. 32 ust. 2, ulega rozwiązaniu z mocy prawa.

2.

Informację o rozwiązaniu sejmiku województwa z przyczyny określonej w ust. 1 wojewoda podaje do publicznej wiadomości w środkach masowego przekazu i ogłasza, w formie obwieszczenia, w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

3.

Po rozwiązaniu sejmiku województwa z przyczyny określonej w ust. 1 przeprowadza się wybory przedterminowe. Wybory zarządza Prezes Rady Ministrów w terminie 3 miesięcy od dnia rozwiązania sejmiku województwa.

4.

Funkcje organów województwa, do czasu wyboru zarządu województwa przez nowy sejmik województwa, pełni właściwy terytorialnie wojewoda.

5.

Jeżeli sejmik województwa wybrany w trybie określonym w ust. 3 nie dokona wyboru zarządu województwa w terminie określonym w art. 32 ust. 2, ulega rozwiązaniu z mocy prawa. Informację o rozwiązaniu sejmiku województwa podaje się do wiadomości w trybie określonym w ust. 2.

6.

W przypadku określonym w ust. 5 nie przeprowadza się kolejnych wyborów przedterminowych. Do dnia wyborów do sejmiku województwa na kolejną kadencję oraz zarządu województwa zadania i kompetencje sejmiku województwa i zarządu województwa przejmuje właściwy terytorialnie wojewoda.

Art. 34.

1.

Uchwała sejmiku województwa w sprawie nieudzielenia zarządowi województwa absolutorium jest równoznaczna ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu województwa, chyba że po zakończeniu roku budżetowego zarząd województwa został odwołany z innej przyczyny.

2.

Sejmik województwa rozpoznaje sprawę odwołania zarządu województwa z przyczyny określonej w ust. 1 na sesji zwołanej nie wcześniej niż po upływie 14 dni od podjęcia uchwały o nieudzieleniu zarządowi województwa absolutorium.

3.

Sejmik województwa, po zapoznaniu się z wnioskiem komisji rewizyjnej i opinią regionalnej izby obrachunkowej w sprawie uchwały sejmiku województwa o nieudzieleniu zarządowi województwa absolutorium, może odwołać zarząd województwa większością 3/5 głosów ustawowego składu sejmiku.

4.

Odwołanie zarządu województwa w sytuacji określonej w ust. 1 jest równoznaczne z odwołaniem marszałka województwa z funkcji przewodniczącego sejmiku województwa.

Art. 35.

1.

Sejmik województwa może odwołać zarząd województwa lub poszczególnych jego członków, z wyjątkiem marszałka województwa, z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium, jedynie na pisemnie uzasadniony i zaopiniowany przez komisję rewizyjną wniosek co najmniej 1/3 ustawowego składu sejmiku.

2.

Sejmik województwa rozpoznaje wniosek, o którym mowa w ust. 1, na sesji zwołanej nie wcześniej niż 14 dni od dnia zgłoszenia wniosku.

3.

Sejmik województwa może odwołać zarząd województwa lub poszczególnych jego członków w sytuacji i terminie określonych w ust. 1 i 2 większością 3/5 głosów ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym.

Art. 36.

Sejmik województwa może, na wniosek marszałka województwa, odwołać poszczególnych członków zarządu województwa bezwzględną większością głosów ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym. Wniosek ten jest rozpoznawany na sesji zwołanej nie wcześniej niż 14 dni od dnia zgłoszenia wniosku.

Art. 37.

1.

Sejmik województwa może odwołać marszałka województwa, z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium, jedynie na pisemnie uzasadniony i zaopiniowany przez komisję rewizyjną wniosek co najmniej 1/3 ustawowego składu sejmiku, tylko w przypadku jednoczesnego wyboru marszałka województwa. Wniosek ten jest rozpoznawany na sesji zwołanej nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia zgłoszenia wniosku.

2.

Uchwała sejmiku województwa jest podejmowana w sytuacji określonej w ust. 1 większością 3/5 głosów ustawowego składu sejmiku województwa.

3.

Odwołanie marszałka województwa jest równoznaczne z odwołaniem całego zarządu województwa.

Art. 38.

Jeżeli wniosek o odwołanie zarządu województwa lub poszczególnych jego członków albo marszałka województwa nie uzyskał wymaganej większości głosów, kolejny wniosek o odwołanie może być zgłoszony, na zasadach i w trybie przewidzianych w art. 35-37, nie wcześniej niż 6 miesięcy od poprzedniego głosowania.

Art. 39.

1.

W razie odwołania zarządu województwa lub poszczególnych jego członków sejmik województwa wybiera w ciągu miesiąca nowy zarząd województwa lub poszczególnych jego członków, w trybie i na zasadach określonych w art. 32.

2.

Odwołany zarząd województwa lub poszczególni jego członkowie pełnią dotychczasowe obowiązki do czasu wyboru nowego zarządu województwa lub poszczególnych jego członków. Sejmik województwa może zwolnić członka zarządu województwa z tego obowiązku. Przepisu art. 33 ust. 1 o rozwiązaniu sejmiku województwa z mocy prawa nie stosuje się.

Art. 40.

1.

W przypadku złożenia przez członka zarządu województwa rezygnacji z pełnionej funkcji sejmik województwa na najbliższym posiedzeniu podejmuje uchwałę o przyjęciu rezygnacji i odwołaniu go z funkcji.

2.

Niepodjęcie uchwały, o której mowa w ust. 1, jest równoznaczne z przyjęciem rezygnacji z upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym odbyło się posiedzenie sejmiku województwa, o którym mowa w ust. 1.

Art. 41.

1.

Zarząd województwa wykonuje zadania należące do samorządu województwa, nie zastrzeżone na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.

2.

Do zadań zarządu województwa należy w szczególności:

1)

wykonywanie uchwał sejmiku województwa,

2)

gospodarowanie mieniem województwa, w tym wykonywanie praw z akcji i udziałów posiadanych przez województwo,

3)

przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu województwa,

4)

przygotowywanie projektów strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego i programów wojewódzkich oraz ich wykonywanie,

5)

organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi,

6)

kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym powoływanie i odwoływanie ich kierowników,

7)

uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.

3.

Zasady i tryb działania zarządu województwa określa statut województwa.

Art. 42.

Po upływie kadencji sejmiku województwa zarząd województwa działa do dnia wyboru nowego zarządu województwa.

Art. 43.

1.

Marszałek województwa organizuje pracę zarządu województwa i urzędu marszałkowskiego, kieruje bieżącymi sprawami województwa oraz reprezentuje województwo na zewnątrz.

2.

W sprawach nie cierpiących zwłoki, związanych z bezpośrednim zagrożeniem interesu publicznego, zagrażających bezpośrednio zdrowiu i życiu oraz w sprawach mogących spowodować znaczne straty materialne marszałek województwa podejmuje niezbędne czynności należące do właściwości zarządu województwa. Czynności podjęte w tym trybie wymagają przedstawienia do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu zarządu województwa.

3.

Marszałek województwa jest kierownikiem urzędu marszałkowskiego, zwierzchnikiem służbowym pracowników tego urzędu i kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.

Art. 44.

1.

Sejmik województwa powołuje i odwołuje skarbnika województwa (głównego księgowego budżetu województwa), na wniosek marszałka województwa, bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym.

2.

Skarbnik województwa uczestniczy w pracach oraz obradach zarządu województwa i sejmiku województwa z głosem doradczym.

Art. 45.

1.

Zarząd województwa wykonuje zadania województwa przy pomocy urzędu marszałkowskiego i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych lub wojewódzkich osób prawnych.

2.

Status prawny pracowników samorządu województwa określa odrębna ustawa.

Art. 46.

1.

Decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje marszałek województwa, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

2.

Marszałek województwa może upoważnić wiceprzewodniczących zarządu województwa, pozostałych członków zarządu województwa, pracowników urzędu marszałkowskiego oraz kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych do wydawania w jego imieniu decyzji, o których mowa w ust. 1.

3.

Od decyzji, o których mowa w ust. 1, służy odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego, a w sprawach powierzonych na podstawie porozumienia z wojewodą - do właściwego ministra.

4.

Prezes Rady Ministrów ustala, w drodze rozporządzenia, instrukcję kancelaryjną dla organów samorządu województwa, określającą zasady i tryb wykonywania czynności kancelaryjnych w urzędzie marszałkowskim w celu zapewnienia jednolitego sposobu tworzenia, ewidencjonowania i przechowywania dokumentów oraz ochrony przed ich uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą.

   Rozdział 4   

Mienie samorządu województwa

Art. 47.

1.

Mieniem województwa jest własność i inne prawa majątkowe nabyte przez województwo lub inne wojewódzkie osoby prawne.

2.

Wojewódzkimi osobami prawnymi, poza województwem, są samorządowe jednostki organizacyjne, którym ustawy przyznają wprost taki status, oraz te osoby prawne, które mogą być tworzone na podstawie odrębnych ustaw wyłącznie przez województwo.

3.

Województwo jest w stosunkach cywilnoprawnych podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia województwa nie należącego do innych wojewódzkich osób prawnych.

Art. 48.

Nabycie mienia województwa następuje na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym i innych ustawach, a także w drodze przekazania mienia Skarbu Państwa oraz mienia Skarbu Państwa będącego we władaniu państwowych osób prawnych na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 49.

1.

Przekazanie województwu mienia Skarbu Państwa oraz mienia Skarbu Państwa będącego we władaniu państwowych osób prawnych, służącego realizacji zadań województwa, w szczególności określonych w art. 14, następuje na podstawie decyzji administracyjnej wojewody wydawanej z urzędu, z zastrzeżeniem art. 50.

2.

Organem odwoławczym od decyzji, o której mowa w ust. 1, jest minister właściwy do spraw Skarbu Państwa.

3.

Nabycie mienia jest nieodpłatne i następuje z dniem, w którym decyzja o jego przekazaniu stała się ostateczna.

Art. 50.

1.

Przekazanie województwu mienia Skarbu Państwa oraz mienia Skarbu Państwa będącego we władaniu państwowych osób prawnych, służącego wykonywaniu zadań gospodarczych przekraczających zakres użyteczności publicznej, może nastąpić na wniosek zarządu województwa, jeżeli mienie to służyć ma realizacji strategii rozwoju województwa i wojewódzkich programów, z wyłączeniem mienia przeznaczonego na zaspokojenie roszczeń reprywatyzacyjnych oraz realizację programu powszechnego uwłaszczenia.

2.

Przekazanie mienia określonego w ust. 1 następuje nieodpłatnie, w trybie właściwym dla przenoszenia nabywanych praw, z tym że przekazanie własności i innych praw do rzeczy następuje na podstawie ostatecznej decyzji ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa.

3.

Odmowa przekazania mienia, o którym mowa w ust. 1, następuje w drodze ostatecznej decyzji ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa.

Art. 51.

1.

Nabycie przekazywanego mienia Skarbu Państwa oraz mienia Skarbu Państwa będącego we władaniu państwowych osób prawnych następuje wraz z obciążeniami, które powinny być ujawnione w decyzji o przekazaniu.

2.

Ujawnienie obciążeń nie narusza praw osób trzecich.

3.

Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do zobowiązań Skarbu Państwa oraz państwowych osób prawnych, wynikających z działalności organów i instytucji władających przekazywanym mieniem, powstałych przed dniem jego przejęcia przez województwo.

Art. 52.

Przekazanie mienia Skarbu Państwa oraz mienia Skarbu Państwa będącego we władaniu państwowych osób prawnych województwu jest wolne od podatków i opłat.

Art. 53.

Do postępowania w sprawie przekazania mienia, w drodze decyzji, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 54.

1.

Ostateczna decyzja o przekazaniu województwu praw, które są lub mogą być ujawnione w księdze wieczystej, stanowi podstawę wpisu w księdze.

2.

Postępowanie w przedmiocie wpisu jest wolne od opłat sądowych.

Art. 55.

Prawa majątkowe województwa, nie należące do innych wojewódzkich osób prawnych, wykonuje zarząd województwa.

Art. 56.

1.

Kierownicy wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez zarząd województwa.

2.

Do czynności przekraczających zakres pełnomocnictwa wymagana jest zgoda, w formie uchwały, zarządu województwa.

Art. 57.

1.

Oświadczenia woli w imieniu województwa składa marszałek województwa wraz członkiem zarządu województwa, chyba że statut województwa stanowi inaczej.

2.

Sejmik województwa może udzielić marszałkowi upoważnienia do składania jednoosobowo oświadczeń woli, innych niż przewidywane w statucie województwa.

3.

Czynność prawna, z której wynika zobowiązanie pieniężne, wymaga do jej skuteczności kontrasygnaty głównego księgowego budżetu województwa.

4.

Główny księgowy budżetu województwa, który odmówi kontrasygnaty, dokonuje jej jednak na pisemne polecenie marszałka województwa, informując równocześnie o tym sejmik województwa oraz regionalną izbę obrachunkową.

Art. 58.

1.

Wojewódzkie osoby prawne samodzielnie decydują, w granicach ustaw, o sposobie wykonywania należących do nich praw majątkowych, z tym że nieodpłatne rozporządzenie mieniem oraz zbycie:

1)

nieruchomości służącej do powszechnego użytku lub bezpośredniego zaspokajania potrzeb publicznych,

2)

przedmiotów posiadających szczególną wartość naukową, historyczną, kulturalną lub przyrodniczą
wymaga zgody, w formie uchwały, zarządu województwa.

2.

Zgody zarządu województwa wymaga także zmiana przeznaczenia składników mienia określonego w ust. 1 pkt 1 i 2.

3.

Uchwały zarządu województwa, o których mowa w ust. 1 i 2, podlegają nadzorowi, o którym mowa w rozdziale 7 ustawy.

Art. 59.

1.

W przypadku zbycia przez województwo lub inną wojewódzką osobę prawną przedmiotów posiadających szczególną wartość naukową, historyczną, kulturalną lub przyrodniczą Skarbowi Państwa przysługuje prawo pierwokupu lub wykupu wykonywane na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.

2.

Mienie nabyte nieodpłatnie od Skarbu Państwa podlega, w przypadkach określonych w ust. 1, zwrotowi na jego rzecz, jeżeli uprawniony organ państwowy wystąpi z żądaniem zwrotu.

Art. 60.

Województwo nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych wojewódzkich osób prawnych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Inne wojewódzkie osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania województwa.

   Rozdział 5   

Finanse samorządu województwa

Art. 61.

1.

Budżet województwa jest podstawą samodzielnej gospodarki finansowej województwa.

2.

Budżet województwa jest planem finansowym obejmującym:

1)

planowane dochody i wydatki województwa,

2)

źródła sfinansowania deficytu budżetowego,

3)

przeznaczenie nadwyżki budżetowej,

4)

wydatki związane z wieloletnimi programami, w tym w szczególności inwestycyjnymi, z wyodrębnieniem wydatków na finansowanie każdego z programów.

Art. 62.

Zamieszczenie w budżecie województwa wydatków na określone cele nie stanowi podstawy zobowiązań wobec osób trzecich oraz roszczeń osób trzecich wobec województwa.

Art. 63.

1.

Budżet województwa jest uchwalany jako część uchwały budżetowej na rok kalendarzowy, zwany dalej „rokiem budżetowym”.

2.

Sejmik województwa ustala tryb prac nad projektem uchwały budżetowej, określając w szczególności:

1)

terminy obowiązujące w toku prac nad projektem budżetu województwa,

2)

obowiązki wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych w toku prac nad projektem budżetu województwa,

3)

wymaganą przez sejmik województwa szczegółowość projektu,

4)

materiały informacyjne, które zarząd województwa powinien przedstawić sejmikowi województwa, przedkładając projekt uchwały budżetowej.

Art. 64.

1.

Uchwała budżetowa województwa składa się z budżetu województwa, ustaleń dotyczących spraw, które, na podstawie Prawa budżetowego, pozostawiono do uchwały sejmiku województwa, oraz spraw wskazanych przez sejmik województwa w uchwale, o której mowa w art. 63 ust. 2.

2.

Uchwała budżetowa może obejmować wydatki na wieloletnie programy inwestycyjne, jeżeli:

1)

dla każdego programu wieloletniego zostały przez sejmik województwa odrębnie określone:

a)

nazwa programu, jego cel i zadania, które będą finansowane z budżetu województwa,

b)

jednostka organizacyjna wykonująca program lub też koordynująca wykonywanie programu,

c)

okres realizacji programu i łączne nakłady finansowe,

d)

wysokość wydatków w poszczególnych latach realizacji programu,

2)

kolejne uchwały budżetowe będą obejmować nakłady na uruchomiony program w wysokości umożliwiającej jego terminowe zakończenie,

3)

zmiana kwot wydatków na realizację programu może być wyłącznie skutkiem odrębnych uchwał sejmiku województwa zmieniających zakres wykonywania tego programu lub wstrzymujących jego wykonywanie.

Art. 65.

1.

Uchwałę budżetową województwa podejmuje się przed rozpoczęciem roku budżetowego.

2.

W przypadku nieuchwalenia budżetu w terminie wskazanym w ust. 1, do czasu uchwalenia budżetu przez sejmik województwa, jednak nie później niż do 31 marca roku budżetowego, podstawą gospodarki budżetowej jest projekt budżetu przedłożony sejmikowi województwa.

3.

W przypadku nieuchwalenia budżetu w terminie, o którym mowa w ust. 2, wojewoda ustala, na wniosek regionalnej izby obrachunkowej, budżet województwa najpóźniej do końca kwietnia roku budżetowego. Do dnia ustalenia budżetu przez wojewodę podstawą gospodarki budżetowej jest projekt budżetu, o którym mowa w ust. 2.

4.

W przypadku gdy dochody i wydatki państwa określa ustawa o prowizorium budżetowym, sejmik województwa może uchwalić prowizorium budżetowe województwa na okres objęty prowizorium budżetowym państwa.

Art. 66.

1.

Opracowanie i przedstawienie do uchwalenia projektu budżetu województwa, a także inicjatywa w sprawie zmian tego budżetu, należą do wyłącznej kompetencji zarządu województwa.

2.

Zarząd województwa przygotowuje i przedstawia sejmikowi województwa, nie później niż 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy:

1)

projekt budżetu województwa uwzględniający zasady Prawa budżetowego oraz ustalenia sejmiku województwa, o których mowa w art. 63 ust. 2 pkt 3,

2)

projekt ustaleń uchwały budżetowej, o których mowa w art. 64 ust. 1,

3)

materiały informacyjne określone przez sejmik województwa w uchwale budżetowej.

3.

Bez zgody zarządu województwa sejmik województwa nie może wprowadzić w projekcie budżetu województwa zmian powodujących zwiększenie wydatków i jednoczesne zwiększenie deficytu projektowanego budżetu województwa albo zmian powodujących zwiększenie przewidywanych dochodów bez jednoczesnego ustanowienia nowych źródeł dochodów.

Art. 67.

1.

Dochody własne stanowią zasadnicze źródło finansowania zadań województwa.

2.

Dochodami własnymi województwa są:

1)

udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa w wysokości określonej odrębną ustawą,

2)

dochody z majątku województwa,

3)

spadki, zapisy i darowizny na rzecz województwa,

4)

dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe województwa oraz wpłaty innych wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych,

5)

odsetki za nieterminowe przekazywanie udziałów, o których mowa w pkt 1,

6)

inne dochody własne uzyskiwane na podstawie odrębnych przepisów.

3.

Przekazanie województwu, w drodze ustawy, nowych zadań wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 6.

Art. 68.

Dochodami województwa mogą być:

1)

subwencja wyrównawcza z budżetu państwa,

2)

dotacje celowe z budżetu państwa i państwowych funduszy celowych na zadania wykonywane przez województwo,

3)

dotacje celowe z budżetu państwa na zadania z zakresu administracji rządowej wykonywane przez województwo na podstawie porozumień zawartych z organami administracji rządowej,

4)

dotacje celowe z budżetu gmin lub powiatów na zadania z zakresu tych jednostek samorządu terytorialnego wykonywane przez województwo na podstawie porozumień zawartych z organem gminy lub powiatu,

5)

inne wpływy uzyskiwane na podstawie odrębnych przepisów.

Art. 69.

Wysokość łącznej kwoty subwencji wyrównawczej oraz zasady i kryteria jej rozdziału określa odrębna ustawa.

Art. 70.

1.

Za prawidłowe wykonanie budżetu województwa odpowiada zarząd województwa.

2.

Zarządowi województwa przysługuje wyłączne prawo:

1)

zaciągania zobowiązań mających pokrycie w ustalonych w uchwale budżetowej kwotach wydatków, w ramach upoważnień udzielanych przez sejmik województwa,

2)

emitowania papierów wartościowych, w ramach upoważnień udzielanych przez sejmik województwa,

3)

dokonywania wydatków budżetowych,

4)

zgłaszania propozycji zmian w budżecie województwa,

5)

dysponowania rezerwami budżetu województwa,

6)

blokowania środków budżetowych, w przypadkach określonych ustawą.

Art. 71.

1.

Zasady zaciągania przez organ samorządu województwa kredytów i pożyczek na pokrywanie występujących w ciągu roku budżetowego niedoborów lub na sfinansowanie wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych rocznych dochodach określa odrębna ustawa.

2.

Zasady emisji obligacji województwa określa odrębna ustawa.

Art. 72.

Gospodarka środkami finansowymi znajdującymi się w dyspozycji samorządu województwa jest jawna. Wymóg jawności jest spełniany między innymi przez:

1)

zachowanie jawności debaty budżetowej,

2)

opublikowanie uchwały budżetowej oraz sprawozdań z wykonania budżetu województwa,

3)

przedstawianie pełnego wykazu kwot dotacji celowych udzielanych z budżetu województwa,

4)

poddanie sprawozdania z wykonania budżetu województwa badaniu przez niezależnego audytora i ujawnienie wyników tego badania.

Art. 73.

1.

Bankową obsługę budżetu województwa wykonuje bank wybrany przez sejmik województwa w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych.

2.

Zasady wykonywania obsługi bankowej określa umowa zawarta między zarządem województwa a bankiem.

3.

Zarząd województwa może lokować wolne środki budżetowe na rachunkach w innych bankach, bez konieczności uzyskania odrębnej zgody sejmiku województwa.

4.

Zarząd województwa może, w granicach upoważnień zawartych w uchwale budżetowej, zaciągać kredyty bankowe w wybranych przez siebie bankach.

Art. 74.

Dyspozycja środkami pieniężnymi województwa jest oddzielona od jej kasowego wykonania.

   Rozdział 6   

Współpraca zagraniczna

Art. 75.

Sejmik województwa uchwala „Priorytety współpracy zagranicznej województwa”, określające:

1)

główne cele współpracy zagranicznej,

2)

priorytety geograficzne przyszłej współpracy,

3)

zamierzenia co do przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń regionalnych.

Art. 76.

1.

Współpraca województwa ze społecznościami regionalnymi innych państw prowadzona jest zgodnie z prawem wewnętrznym, polityką zagraniczną państwa i jego międzynarodowymi zobowiązaniami, w granicach zadań i kompetencji województwa.

2.

Województwo uczestniczy w działalności międzynarodowych instytucji i zrzeszeń regionalnych oraz jest w nich reprezentowane na zasadach określonych w porozumieniu zawartym przez ogólnokrajowe organizacje zrzeszające jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 77.

1.

„Priorytety współpracy zagranicznej województwa” mogą być uchwalane oraz inicjatywy zagraniczne województwa, w tym w szczególności projekty umów o współpracy regionalnej lub projekty uchwał o przystąpieniu do międzynarodowych zrzeszeń regionalnych, mogą być podejmowane za zgodą ministra właściwego do spraw zagranicznych uzyskaną za pośrednictwem wojewody.

2.

Uchwały, o których mowa w ust. 1, zapadają bezwzględną większością głosów ustawowego składu sejmiku województwa.

3.

Uchwała oraz zawarte umowy o współpracy regionalnej, o których mowa w ust. 1, przesyłane są do ministra właściwego do spraw zagranicznych oraz ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

   Rozdział 7   

Nadzór nad działalnością samorządu województwa

Art. 78.

1.

Nadzór nad działalnością samorządu województwa sprawuje Prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa.

2.

Organy nadzoru mogą wkraczać w działalność województwa tylko w przypadkach określonych ustawami.

Art. 79.

Nadzór nad wykonywaniem zadań województwa jest sprawowany na podstawie kryterium zgodności z prawem.

Art. 80.

Organy nadzoru mają prawo żądania informacji i danych, dotyczących organizacji i funkcjonowania województwa, niezbędnych do wykonywania przysługujących im uprawnień nadzorczych.

Art. 81.

Marszałek województwa przedstawia wojewodzie uchwały sejmiku województwa oraz uchwały zarządu województwa podlegające nadzorowi w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia. W tym samym terminie marszałek województwa przedstawia regionalnej izbie obrachunkowej uchwały objęte zakresem nadzoru izby.

Art. 82.

1.

Uchwała organu samorządu wojewódzkiego sprzeczna z prawem jest nieważna.

2.

O nieważności uchwały orzeka organ nadzorczy. Organ samorządu, którego uchwała została uchylona, może w ciągu 30 dni złożyć skargę do sądu administracyjnego. Przepisy o kontroli sądowej decyzji administracyjnych stosuje się odpowiednio.

3.

Sąd administracyjny wyznacza rozprawę nie później niż w ciągu 30 dni od dnia wniesienia skargi do sądu.

4.

W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, że uchwałę wydano z naruszeniem prawa.

Art. 83.

1.

Nie stwierdza się nieważności uchwały organu samorządu województwa, jeżeli organ nadzoru nie uchyli jej w ciągu 30 dni od dnia jej otrzymania.

2.

Jeżeli nie stwierdzono nieważności uchwały z powodu upływu terminu określonego w ust. 1, a istnieją przesłanki stwierdzenia nieważności, orzeka się o niezgodności uchwały z prawem. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego co do skutków takiego orzeczenia stosuje się odpowiednio.

Art. 84.

1.

W razie naruszenia przez sejmik województwa Konstytucji lub rażącego albo wielokrotnego naruszania ustaw Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może, w drodze uchwały, rozwiązać sejmik województwa. Rozwiązanie sejmiku województwa jest równoznaczne z rozwiązaniem wszystkich organów samorządu województwa. Do czasu wyboru nowych organów samorządu województwa funkcje tych organów pełni właściwy terytorialnie wojewoda.

2.

Jeżeli naruszenia Konstytucji lub rażącego albo wielokrotnego naruszenia ustaw dopuszcza się zarząd województwa, wojewoda wzywa sejmik województwa do zastosowania niezbędnych środków, a jeżeli wezwanie to nie odnosi skutku - występuje z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o rozwiązanie zarządu województwa. Do czasu wyboru nowego zarządu województwa funkcje zarządu województwa i marszałka województwa pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek wojewody.

Art. 85.

1.

W razie nie rokującego szybkiej poprawy i przedłużającego się braku skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych przez organy samorządu województwa Prezes Rady Ministrów może zawiesić organy samorządu województwa i ustanowić zarząd komisaryczny na okres do 2 lat, nie dłużej jednak niż do wyboru zarządu województwa przez sejmik województwa nowej kadencji.

2.

Ustanowienie zarządu komisarycznego może nastąpić po uprzednim przedstawieniu zarzutów organom samorządu województwa i wezwaniu ich do niezwłocznego przedstawienia programu poprawy sytuacji województwa.

3.

Komisarza rządowego powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody.

4.

Komisarz rządowy przejmuje wykonywanie zadań i kompetencje organów samorządu województwa.

Art. 86.

1.

Rozstrzygnięcia nadzorcze, o których mowa w art. 84 ust. 2 i art. 85 ust. 1, podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu niezgodności z prawem w terminie 30 dni od dnia ich doręczenia.

2.

Do złożenia skargi jest uprawnione województwo. Podstawą wniesienia skargi jest uchwała sejmiku województwa.

3.

Do postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy o zaskarżaniu do sądu administracyjnego decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej.

4.

Rozstrzygnięcia nadzorcze stają się ostateczne po upływie terminu przewidzianego na wniesienie skargi albo z dniem oddalenia skargi lub odrzucenia jej przez sąd.

Art. 87.

Postępowania sądowe, o których mowa w art. 82 i 86, są wolne od opłat sądowych.

Art. 88.

Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do decyzji indywidualnych w sprawach z zakresu administracji publicznej, wydawanych przez organy samorządu województwa. Kontrolę instancyjną w tym zakresie oraz nadzór pozainstancyjny i kontrolę sprawowaną przez sąd określają przepisy odrębne.

   Rozdział 8   

Akty prawa miejscowego stanowionego przez samorząd województwa

Art. 89.

1.

Na podstawie tej ustawy oraz na podstawie upoważnień udzielonych w innych ustawach i w ich granicach sejmik województwa stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jego części.

2.

Marszałek województwa podpisuje akty prawa miejscowego, przyjęte przez sejmik województwa, niezwłocznie po ich uchwaleniu i kieruje je do publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

3.

Publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym podlega także uchwała budżetu województwa oraz sprawozdanie z wykonania budżetu województwa.

4.

Akty prawa miejscowego wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, jeżeli przepisy odrębne lub akty prawa miejscowego nie przewidują wyraźnie terminu późniejszego.

5.

Zasady i tryb wydawania wojewódzkiego dziennika urzędowego określa odrębna ustawa.

Art. 90.

1.

Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego, wydanym w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu organu samorządu województwa, który wydał przepis, do usunięcia naruszenia - zaskarżyć przepis do sądu administracyjnego.

2.

Nie stwierdza się nieważności aktu prawa miejscowego po upływie 1 roku od dnia jego wydania.

3.

Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli w sprawie orzekał już sąd administracyjny i skargę oddalił.

4.

W sprawie wezwania do usunięcia naruszenia stosuje się przepisy o terminach załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym.

Art. 91.

1.

Przepisy art. 90 stosuje się odpowiednio, gdy organ samorządu województwa nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo, przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne, narusza prawa osób trzecich.

2.

W przypadkach, o których mowa w ust. 1, sąd administracyjny może nakazać organowi nadzoru wykonanie niezbędnych czynności na rzecz skarżącego.

   Rozdział 9   

Przepis końcowy

Art. 92.

Ustawa wchodzi w życie w terminie i na zasadach określonych w odrębnej ustawie.