Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiejz dnia 31 maja 2001 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o związkach zawodowych

Spis treści

Treść obwieszczenia

1.

Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych   (Dz. U. Nr 62, poz. 718 i z 2001 r. Nr 46, poz. 499) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych   (Dz. U. Nr 55, poz. 234), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych:

1)

ustawą z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych   (Dz. U. Nr 43, poz. 163),

2)

ustawą z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych   (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2),

3)

ustawą z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw   (Dz. U. Nr 24, poz. 110),

4)

ustawą z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej   (Dz. U. Nr 61, poz. 283),

5)

ustawą z dnia 10 maja 1996 r. o zmianie ustawy o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego oraz o zmianie ustawy o związkach zawodowych   (Dz. U. Nr 75, poz. 355),

6)

ustawą z dnia 8 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej   (Dz. U. Nr 152, poz. 723),

7)

ustawą z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw   (Dz. U. Nr 82, poz. 518),

8)

ustawą z dnia 21 maja 1997 r. o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz ustawy o związkach zawodowych   (Dz. U. Nr 96, poz. 589),

9)

ustawą z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny   (Dz. U. Nr 88, poz. 554 i Nr 160, poz. 1083),

10)

ustawą z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym   (Dz. U. Nr 121, poz. 769),

11)

ustawą z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw   (Dz. U. Nr 107, poz. 1127)
i zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.

2.

Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst ustawy nie obejmuje:

1)

art. 40-45 i 47 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych   (Dz. U. Nr 55, poz. 234), które stanowią:
„ 

Art. 40.

W ustawie z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1988 r. Nr 30, poz. 207, z 1989 r. Nr 20, poz. 104, Nr 29, poz. 154 i Nr 34, poz. 178 oraz z 1990 r. Nr 30, poz. 179, Nr 34, poz. 198, Nr 55, poz. 319 i Nr 78, poz. 462) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 74:

a)

dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1,

b)

dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
« 

2.

Żołnierze w czynnej służbie wojskowej nie mogą tworzyć i wstępować do związków zawodowych ani brać czynnego udziału w działalności związków zawodowych, których byli członkami w chwili powołania do tej służby.
 »
 ;

2)

po art. 154 dodaje się art. 154a w brzmieniu:
« 

Art. 154a.

Junacy odbywający zasadniczą służbę w obronie cywilnej nie mogą tworzyć i wstępować do związków zawodowych ani brać czynnego udziału w działalności związków zawodowych, których byli członkami w chwili powołania do tej służby.
 »

Art. 41.

W ustawie z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 16, poz. 134, z 1972 r. Nr 53, poz. 341 i 342, z 1974 r. Nr 24, poz. 142 i Nr 47, poz. 282, z 1979 r. Nr 15, poz. 97, z 1983 r. Nr 16, poz. 78, z 1989 r. Nr 20, poz. 104, Nr 34, poz. 178 i Nr 35, poz. 192 oraz z 1990 r. Nr 4, poz. 19) po art. 48 dodaje się art. 48a w brzmieniu:
« 

Art. 48a.

1.

Żołnierzom zawodowym nie przysługuje prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych. Obowiązkiem Państwa jest zagwarantowanie żołnierzowi zawodowemu godziwych warunków służby i uposażenia.

2.

Z chwilą powołania do zawodowej służby wojskowej ustaje dotychczasowe członkostwo w związkach zawodowych.
 »

Art. 42.

W ustawie z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214, z 1984 r. Nr 35, poz. 187, z 1988 r. Nr 19, poz. 132, z 1989 r. Nr 4, poz. 24 i Nr 34, poz. 178 i 182 oraz z 1990 r. Nr 20, poz. 121 i Nr 51, poz. 300) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 40:

a)

w ust. 1 wyrazy «pracowników urzędów państwowych» skreśla się,

b)

ust. 2 otrzymuje brzmienie:
« 

2.

Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określa stanowiska, o których mowa w ust. 1.
 »
 ,

2)

art. 41 skreśla się.

Art. 43.

W ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1990 r. Nr 23, poz. 138, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306 i Nr 89, poz. 517) dział VI skreśla się.

Art. 44.

W ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 1991 r. Nr 25, poz. 103) rozdział 7 skreśla się.

Art. 45.

1a)W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1996 r. o zmianie ustawy o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego oraz o zmianie ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 75, poz. 355), która weszła w życie z dniem 4 sierpnia 1996 r..

Nieruchomości Zrzeszenia Związków Zawodowych wraz z ich wyposażeniem, przekazane na zasadach i w trybie określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 61 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 48 ust. 1 niniejszej ustawy, podlegają podziałowi, w równych częściach, pomiędzy Niezależny Samorządny Związek Zawodowy «Solidarność» i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych.

1ab)Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 82, poz. 518), która weszła w życie z dniem 8 sierpnia 1997 r..

Jeżeli nieruchomość, o której mowa w ust. 1, w dniu podziału nie stanowi własności lub nie jest przedmiotem użytkowania wieczystego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, podziałowi pomiędzy Niezależny Samorządny Związek Zawodowy «Solidarność» i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych podlegają nakłady na nieruchomość poczynione przez Zrzeszenie Związków Zawodowych i zwrócone przez właściciela nieruchomości.

2.

Czynności prawne przekraczające zakres zwykłego zarządu majątkiem, którego dotyczy ust. 1, są nieważne, a dokonane w drodze tych czynności przeniesienia praw do składników majątkowych są bezskuteczne, korzyści zaś uzyskane przez osoby trzecie w wyniku tych czynności podlegają zwrotowi na rzecz uszczuplonego majątku, o jakim mowa w tym przepisie.

3c)W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie b..

Minister Pracy i Polityki Socjalnej, w terminie do dnia 31 sierpnia 1997 r., w oparciu o inwentaryzację nieruchomości, o których mowa w ust. 1, określi w drodze rozporządzenia wykazy nieruchomości, które od dnia wejścia wżycie rozporządzenia stanowić będą wyłączną własność albo przedmiot użytkowania wieczystego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego «Solidarność» lub Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych; wykazy te stanowić będą podstawę do ujawnienia praw w księgach wieczystych.

3ad)Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. c) ustawy, o której mowa w przypisie b..

Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1a i 3, wolne jest od opłat sądowych.

4e)W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 2 ustawy, o której mowa w przypisie a..

Minister Pracy i Polityki Socjalnej w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 3, określi ponadto szczegółowe zasady i tryb:

1)

przeniesienia praw do nieruchomości podlegających podziałowi, o którym mowa w ust. 1,

2)

rozliczeń związanych z tym podziałem, jeżeli wartość poszczególnych nieruchomości nie pozwoli na równy ich podział.

5f)Dodany przez art. 6 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie a..

Inwentaryzację, o której mowa w ust. 3, przeprowadzi komisja powołana przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

6f)Dodany przez art. 6 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie a..

Minister Pracy i Polityki Socjalnej dokona, w drodze decyzji, rozliczeń, o których mowa w ust. 4 pkt 2.

7f)Dodany przez art. 6 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie a..

Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 3 i 4, Minister Pracy i Polityki Socjalnej wyda po zasięgnięciu, w trybie określonym w art. 19 ust. 2, opinii Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego «Solidarność» i Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych.
 ”
„ 

Art. 47.

Pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, korzystającym w dniu wejścia w życie ustawy ze zwolnienia od pracy na podstawie dotychczasowych przepisów, przysługuje prawo do dalszego korzystania ze zwolnienia od pracy na warunkach określonych tymi przepisami, nie dłużej jednak niż do dnia 30 czerwca 1993 r.
 ”
 ;

2)

art. 23 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych   (Dz. U. Nr 43, poz. 163), który stanowi:
„ 

Art. 23.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1994 r.
 ”
 ;

3)

art. 50 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych   (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2), który stanowi:
„ 

Art. 50.

Ustawa wchodzi w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia.
 ”
 ;

4)

art. 43 ustawy z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw   (Dz. U. Nr 24, poz. 110), który stanowi:
„ 

Art. 43.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów:

1)

działu szóstego i siódmego Kodeksu pracy, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 1997 r.,

2)

art. 217 i art. 237 6 § 2 i 3 Kodeksu pracy, które wchodzą w życie po upływie jednego roku od dnia wejścia w życie ustawy,

3)

art. 220 § 1 Kodeksu pracy, który wchodzi w życie po upływie jednego roku od dnia ogłoszenia przepisów, o których mowa w art. 220 § 2 Kodeksu pracy,

4)

art. 221 § 2 Kodeksu pracy, który wchodzi w życie po upływie jednego roku od dnia ogłoszenia przepisów, o których mowa w art. 221 § 5 Kodeksu pracy.
 ”
 ;

5)

art. 141 ustawy z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej   (Dz. U. Nr 61, poz. 283), który stanowi:
„ 

Art. 141.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
 ”
 ;

6)

art. 7 ustawy z dnia 10 maja 1996 r. o zmianie ustawy o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego oraz o zmianie ustawy o związkach zawodowych   (Dz. U. Nr 75, poz. 355), który stanowi:
„ 

Art. 7.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
 ”
 ;

7)

art. 6 ustawy z dnia 8 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej   (Dz. U. Nr 152, poz. 723), który stanowi:
„ 

Art. 6.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów art. 88 oraz rozdziału 11 ustawy powołanej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 1997 r.
 ”
 ;

8)

art. 5-8 ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw   (Dz. U. Nr 82, poz. 518), które stanowią:
„ 

Art. 5.

1.

Z dniem wejścia w życie ustawy grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub gminy (związku komunalnego), będące częścią nieruchomości, o których mowa w art. 45 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1, i pozostające w użytkowaniu Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, stają się przedmiotem użytkowania wieczystego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. Nie narusza to praw osób trzecich.

2.

Budynki i inne urządzenia oraz lokale znajdujące się na gruntach określonych w ust. 1 stają się z dniem wejścia w życie ustawy z mocy prawa własnością Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. Nabycie własności następuje nieodpłatnie.

3.

Nabycie prawa użytkowania wieczystego gruntów, o których mowa w ust. 1, oraz własności budynków, innych urządzeń i lokali, o których mowa w ust. 2, stwierdza się decyzją wojewody w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub decyzją zarządu gminy (zarządu związku komunalnego) w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność gminy (związku komunalnego).

4.

Nabycie prawa użytkowania wieczystego gruntów, o których mowa w ust. 1, wolne jest od pierwszej opłaty za użytkowanie wieczyste.

5.

Minister Pracy i Polityki Socjalnej, w terminie czternastu dni od dnia wejścia w życie ustawy, określi, w drodze rozporządzenia, wykaz nieruchomości, o których mowa w ust. 1 i 2, będących następnie przedmiotem podziału na podstawie art. 45 ustawy wymienionej w art. 1.

Art. 6.

1.

Środki pieniężne Zrzeszenia Związków Zawodowych przekazane na zasadach i w trybie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 61 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 48 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1, podlegają waloryzacji, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 2, z tym że waloryzacji dokonuje się za okres do dnia wydania decyzji, o której mowa w ust. 2.

2.

Minister Pracy i Polityki Socjalnej dokona, w drodze decyzji, rozliczenia wynikającego z waloryzacji, o której mowa w ust. 1.

Art. 7.

1.

(uchylony).g)Uchylony z dniem ogłoszenia obwieszczenia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 grudnia 1998 r. o utracie mocy obowiązującej przepisów art. 7 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1999 r. Nr 1, poz. 6), wydanego na podstawie art. 89 ust. 4 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643) w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 1998 r. sygn. K.34/97. Obwieszczenie zostało ogłoszone dnia 12 stycznia 1999 r.

2.

(uchylony).g)Uchylony z dniem ogłoszenia obwieszczenia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 grudnia 1998 r. o utracie mocy obowiązującej przepisów art. 7 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1999 r. Nr 1, poz. 6), wydanego na podstawie art. 89 ust. 4 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643) w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 1998 r. sygn. K.34/97. Obwieszczenie zostało ogłoszone dnia 12 stycznia 1999 r.

3.

Traci moc ustawa z dnia 21 kwietnia 1988 r. o Funduszu Wczasów Pracowniczych (Dz. U. Nr 11, poz. 84 i z 1992 r. Nr 21, poz. 85).

4.

(uchylony).g)Uchylony z dniem ogłoszenia obwieszczenia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 grudnia 1998 r. o utracie mocy obowiązującej przepisów art. 7 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1999 r. Nr 1, poz. 6), wydanego na podstawie art. 89 ust. 4 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643) w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 1998 r. sygn. K.34/97. Obwieszczenie zostało ogłoszone dnia 12 stycznia 1999 r.

Art. 8.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 4 pkt 2, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r., i art. 7 ust. 3, który wchodzi w życie z dniem 31 sierpnia 1997 r.
 ”
 ;

9)

art. 4 ustawy z dnia 21 maja 1997 r. o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz ustawy o związkach zawodowych   (Dz. U. Nr 96, poz. 589), który stanowi:
„ 

Art. 4.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
 ”
 ;

10)

art. 18 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny   (Dz. U. Nr 88, poz. 554 i Nr 160, poz. 1083), który stanowi:
„ 

Art. 18.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 1998 r.
 ”
 ;

11)

art. 88 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym   (Dz. U. Nr 121, poz. 769), który stanowi:
„ 

Art. 88.

Ustawa wchodzi w życie w terminie i na zasadach określonych ustawą - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym, z wyjątkiem:

1)

przepisów art. 6, art. 19 ust. 4, art. 48, art. 54, art. 83 i art. 87, które wchodzą wżycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia,

2)

przepisów art. 85, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 1998 r.
 ”
 ;

12)

art. 13 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw   (Dz. U. Nr 107, poz. 1127), który stanowi:
„ 

Art. 13.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.
 ”
a)
W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1996 r. o zmianie ustawy o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego oraz o zmianie ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 75, poz. 355), która weszła w życie z dniem 4 sierpnia 1996 r.
b)
Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 82, poz. 518), która weszła w życie z dniem 8 sierpnia 1997 r.
c)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie b.
d)
Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. c) ustawy, o której mowa w przypisie b.
e)
W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 2 ustawy, o której mowa w przypisie a.
f)
Dodany przez art. 6 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie a.
g)
Uchylony z dniem ogłoszenia obwieszczenia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 grudnia 1998 r. o utracie mocy obowiązującej przepisów art. 7 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1999 r. Nr 1, poz. 6), wydanego na podstawie art. 89 ust. 4 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643) w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 1998 r. sygn. K.34/97. Obwieszczenie zostało ogłoszone dnia 12 stycznia 1999 r.

Załącznik   -   Tekst jednolity ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych

   Rozdział 1   

Przepisy ogólne

Art. 1.

1.

Związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

2.

Związek zawodowy jest niezależny w swojej działalności statutowej od pracodawców, administracji państwowej i samorządu terytorialnego oraz od innych organizacji.

3.

Organy państwowe, samorządu terytorialnego i pracodawcy obowiązani są traktować jednakowo wszystkie związki zawodowe.

Art. 2.

1.

Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych mają pracownicy bez względu na podstawę stosunku pracy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracodawcami.

2.

Osobom wykonującym pracę nakładczą przysługuje prawo wstępowania do związków zawodowych działających w zakładzie pracy, z którym nawiązały umowę o pracę nakładczą.

3.

Przejście na emeryturę lub rentę nie pozbawia osób, o których mowa w ust. 1 i 2, prawa przynależności i wstępowania do związków zawodowych.

4.

Osoby bezrobotne w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu zachowują prawo przynależności do związków zawodowych, a jeśli nie są członkami związków zawodowych, mają prawo wstępowania do związków zawodowych w przypadkach i na warunkach określonych statutami związków.

5.

Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych w zakładach pracy przysługuje również osobom skierowanym do tych zakładów w celu odbycia służby zastępczej.

61)W brzmieniu ustalonym przez art. 2 ustawy z dnia 8 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 152, poz. 723), która weszła w życie z dniem 23 stycznia 1997 r., oraz ze zmianą wprowadzoną przez art. 2 ustawy z dnia 21 maja 1997 r. o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 96, poz. 589), która weszła w życie z dniem 28 sierpnia 1997 r..

Do praw związkowych funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej i Służby Więziennej oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej, a także pracowników Najwyższej Izby Kontroli stosuje się odpowiednio przepisy niniejszej ustawy, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z odrębnych ustaw.

7.

Przepisy ustawy dotyczące pracowników stosuje się odpowiednio również do innych osób, o których mowa w ust. 1-6.

Art. 3.

Nikt nie może ponosić ujemnych następstw z powodu przynależności do związku zawodowego lub pozostawania poza nim albo wykonywania funkcji związkowej. W szczególności nie może to być warunkiem nawiązania stosunku pracy i pozostawania w zatrudnieniu oraz awansowania pracownika.

Art. 4.

Związki zawodowe reprezentują pracowników i inne osoby, o których mowa w art. 2, a także bronią ich godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych, zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych.

Art. 5.

Związki zawodowe mają prawo reprezentowania interesów pracowniczych na forum międzynarodowym.

Art. 6.

Związki zawodowe współuczestniczą w tworzeniu korzystnych warunków pracy, bytu i wypoczynku.

Art. 7.

1.

W zakresie praw i interesów zbiorowych związki zawodowe reprezentują wszystkich pracowników, niezależnie od ich przynależności związkowej.

2.

W sprawach indywidualnych stosunków pracy związki zawodowe reprezentują prawa i interesy swoich członków. Na wniosek pracownika niezrzeszonego związek zawodowy może podjąć się obrony jego praw i interesów wobec pracodawcy.

Art. 8.

Na zasadach przewidzianych w niniejszej ustawie oraz w ustawach odrębnych związki zawodowe kontrolują przestrzeganie przepisów dotyczących interesów pracowników, emerytów, rencistów, bezrobotnych i ich rodzin.

Art. 9.

Statuty oraz uchwały związkowe określają swobodnie struktury organizacyjne związków zawodowych. Zobowiązania majątkowe mogą podejmować wyłącznie statutowe organy struktur związkowych posiadających osobowość prawną.

Art. 10.

Zasady członkostwa w związku zawodowym oraz sprawowania funkcji związkowych ustalają statuty i uchwały statutowych organów związkowych.

Art. 11.

1.

Związki zawodowe mają prawo tworzyć ogólnokrajowe zrzeszenia (federacje) związków zawodowych.

2.

Ogólnokrajowe związki zawodowe i zrzeszenia związków zawodowych mogą tworzyć ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe (konfederacje).

3.

Organizacje związkowe, w tym federacje i konfederacje, mają prawo tworzenia i wstępowania do międzynarodowych organizacji pracowników.

   Rozdział 2   

Tworzenie związków zawodowych

Art. 12.

1.

Związek zawodowy powstaje z mocy uchwały o jego utworzeniu, podjętej przez co najmniej 10 osób uprawnionych do tworzenia związków zawodowych.

2.

Osoby, które podjęły uchwałę o utworzeniu związku zawodowego, uchwalają statut i wybierają komitet założycielski w liczbie od 3 do 7 osób.

Art. 13.

Statut związku zawodowego określa w szczególności:

1)

nazwę związku,

2)

siedzibę związku,

3)

terytorialny i podmiotowy zakres działania,

4)

cele i zadania związku oraz sposoby i formy ich realizacji,

5)

zasady nabywania i utraty członkostwa,

6)

prawa i obowiązki członków,

7)

strukturę organizacyjną związku ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną,

8)

sposób reprezentowania związku oraz osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań majątkowych w imieniu związku,

9)

organy związku, tryb ich wyboru i odwołania, zakres ich kompetencji oraz okres kadencji,

10)

źródła finansowania działalności związku oraz sposób ustanawiania składek członkowskich,

11)

zasady uchwalania i zmian statutu,

12)

sposób rozwiązania związku i likwidacji jego majątku.

Art. 142)W brzmieniu ustalonym przez art. 80 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. Nr 121, poz. 769), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r..

1.

Związek zawodowy podlega obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, zwanym dalej „rejestrem”.

2.

Jeżeli komitet założycielski nie złoży w terminie 30 dni od dnia założenia związku wniosku o rejestrację, uchwała o utworzeniu związku traci moc.

3.

Postępowanie w sprawach rejestracji jest wolne od opłat sądowych.

Art. 15.

1.

Związek zawodowy oraz jego jednostki organizacyjne wskazane w statucie nabywają osobowość prawną z dniem zarejestrowania.

2.

(skreślony).3)Przez art. 80 pkt 2 ustawy, o której mowa w przypisie 2.

Art. 16.

1.

Związek zawodowy zawiadamia niezwłocznie właściwy sąd o zmianie statutu. Zmiana wchodzi w życie z upływem 14 dni od dnia zawiadomienia, jeżeli sąd nie zgłosił wcześniej zastrzeżeń co do jej zgodności z prawem.

2.

W razie zgłoszenia zastrzeżeń, o których mowa w ust. 1, sąd zawiadamia o nich związek zawodowy i wyznacza rozprawę dla ich rozpatrzenia w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia przez związek o zmianie statutu.

3.

Art. 18 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 17.

1.

Sąd skreśla związek zawodowy z rejestru, gdy:

1)

wskazany w statucie organ podjął uchwałę o rozwiązaniu związku,

2)

zakład pracy, w którym dotychczas działał związek zawodowy, został wykreślony z właściwego rejestru z powodu likwidacji lub upadłości tego zakładu albo jego przekształcenia organizacyjno-prawnego, uniemożliwiającego kontynuowanie działalności tego związku,

3)

liczba członków związku utrzymuje się poniżej 10 przez okres dłuższy niż 3 miesiące.

2.

Okoliczności wskazane w ust. 1 sąd stwierdza z urzędu lub na wniosek związku zawodowego.

3.

(skreślony).4)Przez art. 80 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie 2.

Art. 18.

1.

Sprawy dotyczące rejestracji związków zawodowych są rozpatrywane w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.

2.

Sprawy, o których mowa w ust. 1, sąd rozpatruje w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.

3.

(skreślony).5)Przez art. 80 pkt 4 ustawy, o której mowa w przypisie 2.

4.

(skreślony).5)Przez art. 80 pkt 4 ustawy, o której mowa w przypisie 2.

   Rozdział 3   

Uprawnienia związków zawodowych

Art. 19.

1.

Ogólnokrajowa organizacja międzyzwiązkowa, a także ogólnokrajowy związek zawodowy reprezentatywny dla pracowników większości zakładów pracy mają prawo opiniowania założeń i projektów ustaw oraz aktów wykonawczych do tych ustaw w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych.

2.

Organy władzy i administracji państwowej oraz organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii, nie krótszy jednak niż 30 dni. Nieprzedstawienie opinii we wskazanym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia.

3.

W razie odrzucenia w całości lub w części stanowiska związku, właściwy organ administracji państwowej lub samorządu terytorialnego informuje o tym związek na piśmie, podając uzasadnienie swojego stanowiska. W razie rozbieżności stanowisk związek może przedstawić swoją opinię na posiedzeniu właściwej komisji sejmowej, senackiej lub samorządu terytorialnego.

4.

Związkom zawodowym przysługuje prawo wyrażania publicznie opinii na temat założeń lub projektów, o których mowa w ust. 1, w środkach masowego przekazu, w tym także w radio i telewizji.

Art. 20.

1.

Ogólnokrajowa organizacja międzyzwiązkowa, a także ogólnokrajowy związek zawodowy reprezentatywny dla pracowników większości zakładów pracy mają prawo występowania z wnioskami o wydanie lub zmianę ustawy albo innego aktu prawnego w zakresie spraw objętych zadaniami związku zawodowego. Wnioski dotyczące ustaw związek kieruje do postów lub organów mających prawo inicjatywy ustawodawczej. W przypadku aktów prawnych niższego rzędu wnioski kieruje się do organów uprawnionych do ich wydania.

2.

Organ państwowy, do którego został skierowany wniosek, obowiązany jest w terminie 30 dni przedstawić związkowi zawodowemu swoje stanowisko, a w razie negatywnego stanowiska - także jego uzasadnienie.

Art. 21.

1.

Na zasadach ustalonych odrębnymi przepisami związkom zawodowym przysługuje prawo prowadzenia rokowań zbiorowych oraz zawierania układów zbiorowych pracy, a także innych porozumień przewidzianych przepisami prawa pracy.

2.

W gałęziach pracy nieobjętych układami zbiorowymi regulacja warunków pracy i płacy wymaga konsultacji ze związkami zawodowymi.

Art. 22.

1.

Ogólnokrajowa organizacja międzyzwiązkowa, a także ogólnokrajowy związek zawodowy reprezentatywny dla pracowników większości zakładów pracy mają prawo wnoszenia rewizji nadzwyczajnych6)Obecnie: kasacji - stosownie do art. 1 pkt 45 i pkt 55 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189), która weszła w życie z dniem 1 lipca 1996 r. w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, na zasadach i w trybie określonych w Kodeksie postępowania cywilnego.

2.

Organizacjom wymienionym w ust. 1 przysługuje prawo występowania do Sądu Najwyższego z wnioskami o wyjaśnienie przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych budzących wątpliwości lub których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie.

Art. 23.

1.

Związki zawodowe sprawują kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy oraz uczestniczą, na zasadach określonych odrębnymi przepisami, w nadzorze nad przestrzeganiem przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

2.

Jeżeli w sprawach, o których mowa w ust. 1, zdaniem związku zawodowego postępowanie organu administracji państwowej i samorządu terytorialnego lub pracodawcy jest niezgodne z prawem lub narusza zasady sprawiedliwości, związek może wystąpić do właściwego organu z żądaniem spowodowania usunięcia we właściwym trybie stwierdzonej nieprawidłowości.

Art. 24.

1.

Dochód z działalności gospodarczej prowadzonej przez związki zawodowe służy realizacji ich zadań statutowych i nie może być przeznaczony do podziału pomiędzy ich członków.

2.

Związki zawodowe korzystają ze zwolnień podatkowych przewidzianych dla stowarzyszeń.

Art. 25.

17)W brzmieniu ustalonym przez art. 40 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 24, poz. 110), która weszła w życie z dniem 2 czerwca 1996 r..

Pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, przysługuje - na wniosek organizacji związkowej - prawo do urlopu bezpłatnego.

118)Dodany przez art. 40 pkt 1 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 7..

Pracownikowi, który po urlopie bezpłatnym stawi się do pracy w terminie przewidzianym w art. 74 Kodeksu pracy, okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

128)Dodany przez art. 40 pkt 1 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 7..

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania urlopu bezpłatnego oraz zakres uprawnień przysługujących pracownikowi korzystającemu z tego urlopu.

2.

Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy.

   Rozdział 4   

Zakładowa organizacja związkowa

Art. 26.

Do zakresu działania zakładowej organizacji związkowej należy w szczególności:

1)

zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy,

2)

zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy i organu samorządu załogi w sprawach dotyczących zbiorowych interesów i praw pracowników,

3)

sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów prawa pracy, a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

4)

kierowanie działalnością społecznej inspekcji pracy i współdziałanie z państwową inspekcją pracy,

5)

zajmowanie się warunkami życia emerytów i rencistów.

Art. 27.

19)W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 82, poz. 518), która weszła w życie z dniem 8 sierpnia 1997 r..

Ustalanie zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w tym podział środków z tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności, ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładową organizacją związkową.

210)Ze zmianą wprowadzoną przez art. 15 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. Nr 43, poz. 163), która weszła w życie z dniem 30 marca 1994 r. z mocą od dnia 1 stycznia 1994 r..

Przyznawanie pracownikom świadczeń z funduszu, o którym mowa w ust. 1, dokonywane jest w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową.

311)W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 9..

Zakładowy system (zasady) wynagradzania i związane z nim regulaminy nagród i premiowania są ustalane i zmieniane w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową; dotyczy to również zasad podziału środków na wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych w państwowej jednostce sfery budżetowej.

4.

Zasady współdziałania pracodawcy z zakładową organizacją związkową w sprawie ustalania regulaminu pracy, rozkładu czasu pracy i planu urlopów określają Kodeks pracy i przepisy wydane na jego podstawie.

Art. 28.

Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie związku zawodowego informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących warunków pracy i zasad wynagradzania.

Art. 29.

1.

W razie uzasadnionego podejrzenia, że w zakładzie pracy występuje zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników, zakładowa organizacja związkowa może wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o przeprowadzenie odpowiednich badań, zawiadamiając o tym równocześnie właściwego okręgowego inspektora pracy. Pracodawca jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku zawiadomić zakładową organizację związkową o swoim stanowisku. W razie przeprowadzenia badań, pracodawca udostępnia ich wyniki zakładowej organizacji związkowej wraz z informacją o sposobie i terminie usunięcia stwierdzonego zagrożenia.

2.

Zawiadomienie zakładowej organizacji związkowej o odrzuceniu wniosku, o którym mowa w ust. 1, lub niezajęcie przez pracodawcę stanowiska wobec tego wniosku w terminie 14 dni od dnia jego złożenia upoważnia zakładową organizację związkową do przeprowadzenia niezbędnych badań na koszt pracodawcy. O zamiarze podjęcia badań, ich zakresie oraz przewidywanych kosztach zakładowa organizacja związkowa zawiadamia pracodawcę na piśmie z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem.

3.

Pracodawca może w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2, zwrócić się do właściwego okręgowego inspektora pracy o ustalenie celowości zamierzonych badań lub ich niezbędnego zakresu. Przeprowadzenie badań wbrew stanowisku inspektora pracy zwalnia pracodawcę z obowiązku pokrycia kosztów tych badań.

Art. 30.

1.

W zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna organizacja związkowa, każda z nich broni praw i reprezentuje interesy swych członków.

212)W brzmieniu ustalonym przez art. 40 pkt 2 lit. a) ustawy, o której mowa w przypisie 7..

Pracownik niezrzeszony w związku zawodowym ma prawo do obrony swoich praw na zasadach dotyczących pracowników będących członkami związku, jeżeli wybrana przez niego zakładowa organizacja związkowa wyrazi zgodę na obronę jego praw pracowniczych.

2113)Dodany przez art. 40 pkt 2 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 7..

W indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, w których przepisy prawa pracy zobowiązują pracodawcę do współdziałania z zakładową organizacją związkową, pracodawca jest obowiązany zwrócić się do tej organizacji o informację o pracownikach korzystających z jej obrony, zgodnie z przepisami ust. 1 i 2. Nieudzielenie tej informacji w ciągu 5 dni zwalnia pracodawcę od obowiązku współdziałania z zakładową organizacją związkową w sprawach dotyczących tych pracowników.

3.

W sprawach dotyczących zbiorowych praw i interesów pracowników organizacje związkowe mogą tworzyć wspólną reprezentację związkową.

4.

W sprawach wymagających zawarcia porozumienia lub uzgodnienia stanowiska z organizacjami związkowymi, organizacje te przedstawiają wspólnie uzgodnione stanowisko. Sposób ustalania i przedstawiania tego stanowiska przez każdorazowo wyłanianą do tych spraw wspólną reprezentację związkową określa porozumienie zawarte przez organizacje związkowe.

514)W brzmieniu ustalonym przez art. 40 pkt 2 lit. c) ustawy, o której mowa w przypisie 7, oraz ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 2 lit. a) ustawy, o której mowa w przypisie 9..

Jeżeli w sprawie ustalenia regulaminu wynagradzania, regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub regulaminu pracy albo planu urlopów, a także okresu rozliczeniowego, o którym mowa w art. 1294 § 2 zdanie drugie i § 3 Kodeksu pracy, organizacje związkowe nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska w terminie 30 dni, decyzje w tych sprawach podejmuje pracodawca, po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych.

615)Ze zmianami wprowadzonymi przez art. 15 pkt 2 ustawy, o której mowa w przypisie 10, i art. 1 pkt 2 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 9..

Przepis ust. 5 nie dotyczy zawarcia lub zmiany zakładowej umowy zbiorowej albo porozumienia o wprowadzeniu zakładowego systemu wynagradzania i związanych z nimi regulaminów nagród i premiowania.

Art. 31.

1.

Prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przysługuje:

1)

częściowo jednemu pracownikowi w miesięcznym wymiarze godzin równym liczbie członków zatrudnionych w zakładzie pracy, gdy ich liczba jest mniejsza od 150,

2)

jednemu pracownikowi, gdy związek liczy od 150 do 500 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,

3)

dwom pracownikom, gdy związek liczy od 501 do 1000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,

4)

trzem pracownikom, gdy związek liczy od 1001 do 2000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,

5)

kolejnemu pracownikowi za każdy rozpoczęty nowy tysiąc, gdy zakładowa organizacja związkowa liczy ponad 2000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,

6)

w niepełnym wymiarze godzin i wtedy może ono być udzielane większej liczbie pracowników, zgodnie z zasadami zawartymi w punktach poprzedzających.

2.

W zależności od wniosku zarządu zakładowej organizacji związkowej zwolnienia od pracy, o których mowa w ust. 1, udzielane są z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub bezpłatnie. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania zwolnień od pracy oraz zakres uprawnień przysługujących pracownikowi w czasie tych zwolnień.16)Zdanie drugie w brzmieniu ustalonym przez art. 40 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie 7.

3.

Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy.

Art. 32.

1.

Pracodawca nie może bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem będącym członkiem zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej w czasie trwania mandatu oraz w okresie roku po jego wygaśnięciu.

2.

Pracodawca nie może bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika będącego członkiem zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej w okresie, o którym mowa w ust. 1, chyba że dopuszczają to odrębne przepisy.

3.

Ochrona przewidziana w ust. 1 i 2 przysługuje członkom komitetu założycielskiego przez okres 6 miesięcy od dnia utworzenia komitetu założycielskiego.

4.

Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do pracownika pełniącego z wyboru funkcję w organach organizacji związkowych działających poza zakładem pracy, z tym że zgodę, o której mowa w tych przepisach, wyraża właściwy statutowo organ tej organizacji związkowej, w której pracownik pełni lub pełnił swoją funkcję.

Art. 33.

Pracodawca obowiązany jest na warunkach określonych w umowie udostępnić zakładowej organizacji związkowej pomieszczenia i urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania działalności związkowej w zakładzie pracy.

Art. 33117)Dodany przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 107, poz. 1127), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r..

1.

Pracodawca, na pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej i za pisemną zgodą pracownika, jest obowiązany pobierać z wynagrodzenia pracownika składkę związkową w zadeklarowanej przez niego wysokości.

2.

Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie przekazywać kwoty pobranych składek związkowych na rachunek bankowy wskazany przez zakładową organizację związkową.

Art. 3418)W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 2 ustawy, o której mowa w przypisie 17..

1.

Przepisy art. 26-33 1 stosuje się do międzyzakładowej organizacji związkowej obejmującej swoim działaniem pracodawcę, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 34 1.

2.

Przy ustalaniu prawa do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, o którym mowa w art. 31 ust. 1, uwzględnia się łączną liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji.

Art. 34119)Dodany przez art. 2 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie 17..

1.

Pracodawcy objęci działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej ponoszą koszty, w tym koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem pracownika zwolnionego:

1)

z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w za rządzie międzyzakładowej organizacji związkowej - na podstawie art. 31 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 2,

2)

od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia - na podstawie art. 31 ust. 3, odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u danego pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji - w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

2.

Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej przedstawia pracodawcy, który zwolni pracownika lub pracowników z obowiązku świadczenia pracy lub od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, informacje o liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji oraz u każdego z tych pracodawców - w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, według stanu na ostatni dzień miesiąca.

3.

Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej przedstawia informacje, o których mowa w ust. 2, w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zwolnienie pracownika lub pracowników z obowiązku świadczenia pracy lub od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

4.

Sposób i tryb ponoszenia kosztów, o których mowa w ust. 1, określa każdy pracodawca, który zwolni pracownika lub pracowników z obowiązku świadczenia pracy lub od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w zakresie dotyczącym kosztów związanych z zatrudnianiem tego pracownika lub tych pracowników.

   Rozdział 5   

Odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy

Art. 35.

1.

Kto w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją:

1)

przeszkadza w utworzeniu zgodnie z prawem organizacji związkowej.

2)

utrudnia wykonywanie działalności związkowej prowadzonej zgodnie z przepisami ustawy,

3)

dyskryminuje pracownika z powodu przynależności do związku zawodowego, pozostawania poza związkiem zawodowym lub wykonywania funkcji związkowej,

420)Dodany przez art. 2 pkt 4 ustawy, o której mowa w przypisie 17.)

nie dopełnia obowiązków określonych w art. 33 1 i 34 1
- podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności21)W brzmieniu ustalonym przez art. 5 § 2 pkt 28 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 554 i Nr 160, poz. 1083), która weszła w życie z dniem 1 września 1998 r..

2.

Tej samej karze podlega ten, kto w związku z pełnioną funkcją związkową kieruje działalnością sprzeczną z ustawą.

3.

Odpowiedzialność za kierowanie nielegalnym strajkiem określa ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.

Art. 36.

1.

Sąd rejestrowy w razie stwierdzenia, że organ związku zawodowego prowadzi działalność sprzeczną z ustawą, wyznacza termin co najmniej 14 dni na dostosowanie działalności tego organu do obowiązującego prawa. Postępowanie wszczyna się na wniosek właściwego prokuratora wojewódzkiego22)Obecnie: prokuratora okręgowego, stosownie do art. 3 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o zmianie ustawy o prokuraturze (Dz. U. Nr 162, poz. 1123), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1999 r..

2.

W razie bezskutecznego upływu terminu przewidzianego w ust. 1, sąd rejestrowy może:

1)

orzec grzywnę wobec poszczególnych członków organu związkowego w wysokości określonej w art. 163 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego,

2)

wyznaczyć władzom związku termin przeprowadzenia nowych wyborów do organu związku wymienionego w ust. 1, pod rygorem zawieszenia działalności tego organu.

323)W brzmieniu ustalonym przez art. 80 pkt 5 lit. a) ustawy, o której mowa w przypisie 2..

Jeżeli środki określone w ust. 2 okażą się bezskuteczne, sąd rejestrowy, na wniosek Ministra Sprawiedliwości, orzeka o skreśleniu związku zawodowego z rejestru. Od tego orzeczenia przysługuje apelacja.

4.

Do spraw, o których mowa w ust. 1-3, stosuje się odpowiednio art. 18.

524)Ze zmianą wprowadzoną przez art. 80 pkt 5 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 2..

Związek zawodowy skreślony prawomocnym orzeczeniem z rejestru w myśl ust. 3 jest obowiązany niezwłocznie zaprzestać swej działalności, a w terminie najpóźniej trzech miesięcy od uprawomocnienia się tego orzeczenia dokonać swojej likwidacji w sposób przewidziany w statucie.

   Rozdział 6   

Przepisy szczególne

Art. 37.

Spory między związkami zawodowymi a pracodawcami i ich organizacjami dotyczące interesów pracowniczych rozwiązywane są na zasadach określonych w odrębnej ustawie.

Art. 38.

Przepisy ustawy dotyczące związków zawodowych stosuje się odpowiednio do organizacji związkowych, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 2, z wyłączeniem przepisu art. 12 ust. 1 w części dotyczącej liczby założycieli związku, a w części dotyczącej liczby członków związku przepisu art. 17 ust. 1 pkt 3.

Art. 39.

125)W brzmieniu wynikającym z utraty mocy w zakresie odnoszącym się do spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2), która weszła w życie z dniem 5 lutego 1996 r..

W zakładach pracy mogą być tworzone pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe, których członkami mogą być pracownicy, emeryci i renciści bez względu na przynależność związkową. Nadzór społeczny nad tymi kasami sprawują związki zawodowe.

2.

(utracił moc).26)Stosownie do art. 49 ustawy, o której mowa w przypisie 25.

3.

(utracił moc).26)Stosownie do art. 49 ustawy, o której mowa w przypisie 25.

4.

(utracił moc).26)Stosownie do art. 49 ustawy, o której mowa w przypisie 25.

525)W brzmieniu wynikającym z utraty mocy w zakresie odnoszącym się do spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2), która weszła w życie z dniem 5 lutego 1996 r..

Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady organizowania i działania kas, o których mowa w ust. 1, obowiązki zakładów pracy w tym zakresie.

   Rozdział 7   

Zmiany w przepisach obowiązujących oraz przepisy przejściowe i końcowe

Art. 40-45.

(pominięte).27)Zamieszczone w obwieszczeniu.

Art. 46.

Rejestracja organizacji związkowych dokonana przed dniem wejścia w życie ustawy zachowuje moc prawną.

Art. 47.

(pominięty).27)Zamieszczone w obwieszczeniu.

Art. 48.

1.

Traci moc ustawa z dnia 8 października 1982 r. o związkach zawodowych   (Dz. U. z 1985 r. Nr 54, poz. 277, z 1988 r. Nr 11, poz. 84, z 1989 r. Nr 20, poz. 105 i z 1990 r. Nr 30, poz. 179).

2.

Do czasu wydania rozporządzenia Rady Ministrów, o którym mowa w art. 39 ust. 5 niniejszej ustawy, pozostają w mocy przepisy wydane na podstawie art. 58 ustawy wymienionej w ust. 1.
1)
W brzmieniu ustalonym przez art. 2 ustawy z dnia 8 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 152, poz. 723), która weszła w życie z dniem 23 stycznia 1997 r., oraz ze zmianą wprowadzoną przez art. 2 ustawy z dnia 21 maja 1997 r. o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 96, poz. 589), która weszła w życie z dniem 28 sierpnia 1997 r.
2)
W brzmieniu ustalonym przez art. 80 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. Nr 121, poz. 769), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.
3)
Przez art. 80 pkt 2 ustawy, o której mowa w przypisie 2.
4)
Przez art. 80 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie 2.
5)
Przez art. 80 pkt 4 ustawy, o której mowa w przypisie 2.
6)
Obecnie: kasacji - stosownie do art. 1 pkt 45 i pkt 55 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189), która weszła w życie z dniem 1 lipca 1996 r.
7)
W brzmieniu ustalonym przez art. 40 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 24, poz. 110), która weszła w życie z dniem 2 czerwca 1996 r.
8)
Dodany przez art. 40 pkt 1 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 7.
9)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 maja 1997 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 82, poz. 518), która weszła w życie z dniem 8 sierpnia 1997 r.
10)
Ze zmianą wprowadzoną przez art. 15 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. Nr 43, poz. 163), która weszła w życie z dniem 30 marca 1994 r. z mocą od dnia 1 stycznia 1994 r.
11)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 9.
12)
W brzmieniu ustalonym przez art. 40 pkt 2 lit. a) ustawy, o której mowa w przypisie 7.
13)
Dodany przez art. 40 pkt 2 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 7.
14)
W brzmieniu ustalonym przez art. 40 pkt 2 lit. c) ustawy, o której mowa w przypisie 7, oraz ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 2 lit. a) ustawy, o której mowa w przypisie 9.
15)
Ze zmianami wprowadzonymi przez art. 15 pkt 2 ustawy, o której mowa w przypisie 10, i art. 1 pkt 2 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 9.
16)
Zdanie drugie w brzmieniu ustalonym przez art. 40 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie 7.
17)
Dodany przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 107, poz. 1127), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.
18)
W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 2 ustawy, o której mowa w przypisie 17.
19)
Dodany przez art. 2 pkt 3 ustawy, o której mowa w przypisie 17.
20)
Dodany przez art. 2 pkt 4 ustawy, o której mowa w przypisie 17.
21)
W brzmieniu ustalonym przez art. 5 § 2 pkt 28 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 554 i Nr 160, poz. 1083), która weszła w życie z dniem 1 września 1998 r.
22)
Obecnie: prokuratora okręgowego, stosownie do art. 3 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o zmianie ustawy o prokuraturze (Dz. U. Nr 162, poz. 1123), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1999 r.
23)
W brzmieniu ustalonym przez art. 80 pkt 5 lit. a) ustawy, o której mowa w przypisie 2.
24)
Ze zmianą wprowadzoną przez art. 80 pkt 5 lit. b) ustawy, o której mowa w przypisie 2.
25)
W brzmieniu wynikającym z utraty mocy w zakresie odnoszącym się do spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2), która weszła w życie z dniem 5 lutego 1996 r.
26)
Stosownie do art. 49 ustawy, o której mowa w przypisie 25.
27)
Zamieszczone w obwieszczeniu.