Treść obwieszczenia

1.

Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 449 oraz z 2009 r. Nr 31, poz. 206) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych:

1)

ustawą z dnia 6 lutego 1997 r. o zmianie ustawy - Prawo spółdzielcze i ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 32, poz. 183),

2)

ustawą z dnia 19 marca 1997 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz. U. Nr 43, poz. 272),

3)

ustawą z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 554 i Nr 160, poz. 1083),

4)

ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754),

5)

ustawą z dnia 28 sierpnia 1997 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 139, poz. 933),

6)

ustawą z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. Nr 139, poz. 934 oraz z 1998 r. Nr 98, poz. 610),

7)

ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140, poz. 939),

8)

ustawą z dnia 4 września 1997 r. o funduszach przemysłowych i ich prywatyzacji w związku z reformą systemu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 141, poz. 945),

9)

ustawą z dnia 19 lutego 1998 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 60, poz. 382),

10)

ustawą z dnia 23 lipca 1998 r. o zmianie ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, ustawy o rachunkowości oraz ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. Nr 107, poz. 669),

11)

ustawą z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz. U. Nr 106, poz. 668),

12)

ustawą z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014),

13)

ustawą z dnia 8 stycznia 1999 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 9, poz. 75),

14)

ustawą z dnia 10 września 1999 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny skarbowy (Dz. U. Nr 83, poz. 931),

15)

ustawą z dnia 29 czerwca 2000 r. o uchyleniu ustawy o funduszach przemysłowych i ich prywatyzacji w związku z reformą systemu ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 60, poz. 703),

16)

ustawą z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037),

17)

ustawą z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 113, poz. 1186 oraz z 2001 r. Nr 102, poz. 1117),

18)

ustawą z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 102, poz. 1117),

19)

ustawą z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 111, poz. 1195),

20)

ustawą z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 25, poz. 253, Nr 200, poz. 1689 i Nr 230, poz. 1923 oraz z 2004 r. Nr 141, poz. 1492 i Nr 240, poz. 2408)

- ujętych w obwieszczeniu Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 marca 2002 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 76, poz. 694),

21)

ustawą z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535),

22)

ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152),

23)

ustawą z dnia 26 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 139, poz. 1324),

24)

ustawą z dnia 12 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 229, poz. 2276),

25)

ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 96, poz. 959),

26)

ustawą z dnia 30 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 145, poz. 1535),

27)

ustawą z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546),

28)

ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie (Dz. U. Nr 213, poz. 2155 oraz z 2005 r. Nr 184, poz. 1539),

29)

ustawą z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2005 r. Nr 10, poz. 66),

30)

ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539),

31)

ustawą z dnia 16 grudnia 2005 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 267, poz. 2252),

32)

ustawą z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. Nr 157, poz. 1119),

33)

ustawą z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 208, poz. 1540),

34)

ustawą z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 63, poz. 393 i Nr 223, poz. 1466),

35)

ustawą z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 144, poz. 900),

36)

ustawą z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustaw w celu ujednolicenia terminologii informatycznej (Dz. U. Nr 171, poz. 1056),

37)

ustawą z dnia 10 października 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 214, poz. 1343),

38)

ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 223, poz. 1466),

39)

ustawą z dnia 13 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 42, poz. 341),

40)

ustawą z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649),

41)

ustawą z dnia 7 maja 2009 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 91, poz. 742)

oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 2 września 2009 r.

2.

Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst ustawy nie obejmuje:

1)

art. 84 i art. 85 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591), które stanowią:

„

Art. 84.

1.

W ustawie z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 360, z 1993 r. Nr 6, poz. 29 oraz z 1994 r. Nr 1, poz. 2 i Nr 80, poz. 369) w art. 52 w pkt 1 wyrazy „jednolite zasady rachunkowości, typowy plan kont dla banków oraz” skreśla się.

2.

W rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. - Kodeks handlowy (Dz. U. Nr 57, poz. 502, z 1946 r. Nr 57, poz. 321, z 1950 r. Nr 34, poz. 312, z 1964 r. Nr 16, poz. 94, z 1969 r. Nr 13, poz. 95, z 1988 r. Nr 41, poz. 326, z 1990 r. Nr 17, poz. 98 i Nr 51, poz. 298 oraz z 1991 r. Nr 35, poz. 155, Nr 94, poz. 418 i Nr 111, poz. 480) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 178 dodaje się § 5 w brzmieniu:

„

§ 5.

Po powzięciu uchwały wspólników zarządzającej dopłaty, roszczenia o dopłaty ujmuje się w odrębnej pozycji aktywów, a ich równowartość - pasywów bilansu. Dopłaty wykazuje się jako składnik kapitału zapasowego dopóty, dopóki nie będą użyte w sposób uzasadniający ich odpisanie.

”

2)

w art. 390 w § 1 wyraz „czterech” zastępuje się wyrazem „sześciu” oraz zdanie ostatnie skreśla się.

3.

W ustawie z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 59, poz. 344, z 1993 r. Nr 5, poz. 21 i Nr 44, poz. 201 oraz z 1994 r. Nr 4, poz. 17) w art. 42 w ust. 7 i w art. 50 w ust. 1 wyrazy „wynikających z działalności ubezpieczeniowej” zastępuje się wyrazami „jakie mogą wyniknąć z zawartych umów ubezpieczenia”.

4.

W ustawie z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe (Dz. U. z 1993 r. Nr 72, poz. 344 i z 1994 r. Nr 76, poz. 344) wprowadza się następujące zmiany:

1)

art. 51 otrzymuje brzmienie:

„

Art. 51.

Minister Finansów określi, w porozumieniu z Prezesem Głównego Urzędu Statystycznego, zasady i terminy sporządzania sprawozdawczości budżetowej.

”

2)

po art. 51 dodaje się art. 51a w brzmieniu:

„

Art. 51a.

1.

Zasady prowadzenia rachunkowości państwowych i gminnych jednostek budżetowych i ich gospodarstw pomocniczych, zakładów budżetowych, państwowych i gminnych funduszy celowych oraz gmin i ich związków określa odrębna ustawa, z zastrzeżeniem ust. 2.

2.

Minister Finansów określi szczególne zasady prowadzenia rachunkowości oraz jednolite plany kont dla jednostek wymienionych w ust. 1.

3.

Minister Finansów określi zasady rachunkowości i plan kont dla organów podatkowych.

”

Art. 85.

„2. Przepisy, o których mowa w ust. 1, zachowują moc w stosunku do jednostek, których rok obrotowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, do czasu zakończenia przez te jednostki roku obrotowego, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 1995 r.

””

;

2)

art. 3 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o zmianie ustawy - Prawo spółdzielcze i ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 32, poz. 183), który stanowi:

„

Art. 3.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 1996 r.

”

;

3)

art. 24 ust. 1 i art. 25 ustawy z dnia 19 marca 1997 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz. U. Nr 43, poz. 272), które stanowią:

Art. 24.

„1. Przepisy wykonawcze wydane przed dniem wejścia w życie ustawy na podstawie upoważnień zawartych w ustawach wymienionych w art. 1-4, 6, 8, 9, 18, 20 i 22, które zostały zmienione niniejszą ustawą, zachowują moc do czasu wydania przepisów na podstawie upoważnień w brzmieniu określonym niniejszą ustawą.

art. 26 ust. 1 pkt 5, który w stosunku do osób wpisanych przed dniem jej wejścia w życie na listy maklerów papierów wartościowych lub doradców w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi wchodzi w życie po upływie 2 lat od dnia ogłoszenia.

”

;

6)

art. 161 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 139, poz. 933), który stanowi:

„

Art. 161.

Ustawa wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia.

”

;

7)

art. 231 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. Nr 139, poz. 934 oraz z 1998 r. Nr 98, poz. 610), który stanowi:

„

Art. 231.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 1999 r., z wyjątkiem:

1)

art. 199-214 i art. 230, które wchodzą w życie z dniem 1 maja 1998 r.,

art. 5 i 6 ustawy z dnia 23 lipca 1998 r. o zmianie ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, ustawy o rachunkowości oraz ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. Nr 107, poz. 669), które stanowią:

„

Skutki finansowe zastosowania przepisów, o których mowa w ust. 3, dotyczące roku lub lat poprzednich odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako „zysk (strata) z lat ubiegłych”.

5.

Przepisy art. 50 ust. 2, art. 56 ust. 1 oraz - w odniesieniu do spółdzielni - art. 70 ust. 2 ustawy o rachunkowości mają zastosowanie do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2001 r.

”

;

19)

art. 5 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 102, poz. 1117), który stanowi:

„

Art. 5.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 4, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.

”

;

20)

art. 8 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 111, poz. 1195), który stanowi:

„

Art. 8.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów:

1)

art. 1 pkt 28, pkt 44, pkt 53 oraz art. 2, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.,

2)

art. 1 pkt 39, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.,

3)

art. 1 pkt 1, pkt 2 lit. a), pkt 19, pkt 24 w zakresie dotyczącym art. 63g oraz pkt 51, pkt 52 i pkt 58 lit. b), które wchodzą w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

”

;

21)

art. 81 ustawy z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 25, poz. 253, Nr 200, poz. 1689 i Nr 230, poz. 1923 oraz z 2004 r. Nr 141, poz. 1492 i Nr 240, poz. 2408), który stanowi:

„

Art. 81.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 2002 r., z wyjątkiem:

1)

art. 31, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 2002 r.,

2)

art. 52 pkt 12 lit. a), art. 59, art. 62 pkt 1, art. 71 ust. 2 i art. 79, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia,

3)

art. 1 ust. 1 pkt 1, ust. 5 oraz ust. 6 i art. 10 pkt 1, które wchodzą w życie z dniem 31 marca 2002 r.,

4)

art. 50 pkt 7, który wchodzi w życie z dniem 6 kwietnia 2002 r.,

5)

art. 2 ust. 3, art. 25, art. 36 pkt 1, 2 i 4, art. 41, art. 48, art. 52 pkt 5, art. 63 pkt 1 oraz art. 80 ust. 1 pkt 1, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2002 r.,

6)

art. 27 i art. 52 pkt 13 w zakresie dotyczącym art. 33a ust. 1 pkt 9, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.,

7)

art. 2 ust. 1, art. 14, art. 33, art. 35, art. 46 pkt 1 i 4, art. 52 pkt 2, art. 54, art. 63 pkt 3, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2004 r.

”

;

22)

art. 546 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535), który stanowi:

„

Art. 546.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 2003 r., z tym że:

1)

w przypadku przedsiębiorców, którzy złożyli wnioski, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy (Dz. U. Nr 213, poz. 1800), oraz dłużników odpowiadających solidarnie wraz z przedsiębiorcami, będących stroną postępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego na podstawie tej ustawy, przepisy niniejszej ustawy o postępowaniu naprawczym wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z tym że postępowanie naprawcze nie obejmuje zobowiązań cywilnoprawnych i publicznoprawnych objętych postępowaniem toczącym się na podstawie przepisów o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy, jeżeli przedsiębiorca jest stroną takiego postępowania w chwili ogłoszenia oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego w Monitorze Sądowym i Gospodarczym;

2)

przepisy art. 451, art. 454-470, art. 481 i art. 482 stosuje się z dniem przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej.

”

;

23)

art. 161 i 163 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152), które stanowią:

„

Art. 161.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie upoważnień ustawowych zmienianych w art. 141-158 zachowują moc do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie.

”

„

Art. 163.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2004 r., z wyjątkiem:

1)

art. 25 ust. 2, art. 95, art. 102-105, art. 123 pkt 1 i 3, art. 124 i 125, art. 127, art. 135 ust. 2 i 3 - w zakresie dotyczącym art. 123 pkt 3 oraz art. 137 ust. 2, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2004 r., jednak nie później niż z dniem uzyskania członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej;

2)

art. 148 pkt 3 lit. c, w zakresie, w którym dotyczy art. 80b ust. 2 pkt 3 ustawy zmienianej w art. 148, który wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2004 r., jednak nie później niż z dniem uzyskania członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.

”

;

24)

art. 2 i 3 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 139, poz. 1324), które stanowią:

„

Art. 2.

Wynikające z ustawy zasady dotyczące ogłaszania sprawozdań finansowych stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy, w którym Rzeczpospolita Polska uzyskała członkostwo w Unii Europejskiej. Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

”

;

25)

art. 6 i 7 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy- Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 229, poz. 2276), które stanowią:

„

Art. 6.

Przepis art. 2 ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2004 r., z tym że w sprawozdaniach finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2003 r. jednostki, w rozumieniu przepisów ustawy nowelizowanej w art. 2, mogą uwzględnić zmiany wynikające z niniejszej ustawy, zamieszczając odpowiednią informację o tym we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego.

Art. 7.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 3 pkt 2, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005 r.

”

;

26)

art. 113 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 96, poz. 959), który stanowi:

„

Art. 113.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 maja 2004 r., z wyjątkiem:

1)

art. 42, art. 44, art. 70, art. 71 pkt 10, art. 74 pkt 5 i 6, art. 94 pkt 3, art. 97, art. 100, art. 101, art. 103 pkt 17 oraz art. 112, które wchodzą w życie z dniem 30 kwietnia 2004 r.;

2)

art. 85 pkt 7 w zakresie dotyczącym art. 456 ust. 1, który wchodzi w życie z dniem 2 maja 2004 r.

”

;

27)

art. 2 i 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 145, poz. 1535), które stanowią:

„

Art. 2.

Wynikające z ustawy zasady rachunkowości stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2004 r.

Art. 3.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

”

;

28)

art. 327 i 331 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546), które stanowią:

„

Art. 327.

Do czasu wydania przepisów wykonawczych na podstawie upoważnień zawartych w ustawie i zmienionych ustawą zachowują moc przepisy dotychczasowe, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

”

„

Art. 331.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2004 r., z wyjątkiem przepisów art. 32 ust. 2, art. 33, art. 34, art. 54 ust. 5, art. 61 ust. 2 i 3, art. 71 pkt 2, art. 89 ust. 6 i 7, art. 226 ust. 1 pkt 6, art. 228 ust. 7, art. 236 ust. 2 oraz działu XII, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.

”

;

29)

art. 2, 3 i 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie (Dz. U. Nr 213, poz. 2155 oraz z 2005 r. Nr 184, poz. 1539), które stanowią:

„

Art. 2.

1.

Skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów wyłącznie dłużnych papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego:

1)

mogą być sporządzane zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, począwszy od roku obrotowego rozpoczynającego się w 2005 r.;

2)

sporządza się zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, począwszy od roku obrotowego rozpoczynającego się w 2007 r.

2.

Decyzję w sprawie sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej podejmuje organ zatwierdzający jednostki dominującej.

Art. 3.

Ustawa ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2005 r.

”

„

Art. 5.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005 r., z wyjątkiem art. 1 pkt 12, który wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

”

;

30)

art. 3 i 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2005 r. Nr 10, poz. 66), które stanowią:

„

Art. 3.

Do zobowiązań wynikających z umów ubezpieczenia zawartych przed upływem 3 miesięcy od dnia ogłoszenia niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 4.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 10, art. 2 pkt 2 i 3 oraz art. 3, które wchodzą w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

”

;

31)

art. 131 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539), który stanowi:

„

Art. 131.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

”

;

32)

art. 2 i 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 267, poz. 2252), które stanowią:

„

Art. 2.

Przepisy niniejszej ustawy mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2005 r.

Art. 3.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.

”

;

33)

art. 80 i 82 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. Nr 157, poz. 1119), które stanowią:

„

Art. 80.

Do czasu wydania przepisów wykonawczych na podstawie upoważnień zmienianych niniejszą ustawą zachowują moc przepisy dotychczasowe, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy.

”

„

Art. 82.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

1)

art. 79, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia;

2)

art. 25 pkt 1 lit. c i pkt 3 lit. a, art. 27-30, art. 33 pkt 1 i 5-10, art. 34, art. 35 pkt 1, 2 i 4-7, art. 41 pkt 1, art. 42, art. 45, art. 47, art. 49, art. 50 pkt 2 i art. 51, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2008 r.

”

;

34)

art. 6 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 208, poz. 1540), który stanowi:

„

Art. 6.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.

”

;

35)

art. 2-4 i 6 ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 63, poz. 393 i Nr 223, poz. 1466), które stanowią:

„

Art. 2.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 5 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują moc do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 76i ustawy, o której mowa w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2008 r.

2.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 2, 3 i 6 lit. a ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują moc do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 2, 3 i 6 lit. a ustawy, o której mowa w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2008 r.

3.

(uchylony).

4.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 80a ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują moc do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 76h ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2009 r.

”

„

Art. 6.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2009 r., z wyjątkiem:

1)

art. 1 pkt 3 lit. a tiret pierwszy i drugi, pkt 4, pkt 19 oraz pkt 49 lit. a, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia i mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.;

2)

art. 1 pkt 46, art. 2 ust. 1-4 oraz art. 4 ust. 2, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

”

;

36)

art. 2-4 ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 144, poz. 900), które stanowią:

„

Art. 2.

Art. 3.

1.

Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które na dzień 1 stycznia 2008 r. były obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych, a w związku z podwyższeniem limitu przychodów, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy wymienionej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie są obowiązane do ich prowadzenia, i które zamknęły księgi rachunkowe na podstawie art. 2 niniejszej ustawy, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym weszła w życie niniejsza ustawa, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 24a ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.). W takim przypadku dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych ustala się w sposób przewidziany dla podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, z uwzględnieniem dochodu wynikającego z uprzednio prowadzonych ksiąg rachunkowych. Do określenia podstawy obliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2008 r. przyjmuje się dochód ustalony na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych i podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

2.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1, pisemne zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika o prowadzeniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów na 2008 r. następuje nie później niż w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym weszła w życie niniejsza ustawa.

art. 2-4 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 223, poz. 1466), które stanowią:

„

Art. 2.

Osoby, które złożyły wnioski o zakwalifikowanie do egzaminu i nie przystąpiły do niego do dnia 31 grudnia 2008 r., są kwalifikowane do egzaminu i przystępują do niego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o rachunkowości”, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Art. 3.

1.

Certyfikaty księgowe oraz świadectwa kwalifikacyjne, wydane przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują ważność. Do tych certyfikatów księgowych oraz świadectw kwalifikacyjnych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o rachunkowości, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

2.

Do osób posiadających certyfikaty księgowe, o których mowa w ust. 1, oraz świadectwa kwalifikacyjne stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o rachunkowości, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z zastrzeżeniem ust. 3.

3.

Wykaz osób, które uzyskały świadectwo kwalifikacyjne zamieszczany jest w celach informacyjnych na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Wykaz ten zawiera:

1)

numer świadectwa kwalifikacyjnego;

2)

imię i nazwisko.

Art. 4.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

”

;

40)

art. 20 i 22 ustawy z dnia 13 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 42, poz. 341), które stanowią:

„

Art. 20.

Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 3 i pkt 6 lit. a ustawy, o której mowa w art. 4, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 3 i pkt 6 lit. a tej ustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2009 r.

Załącznik   -   Tekst jednolity ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości¹⁾Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich:

1)

dyrektywy 2001/65/WE z dnia 27 września 2001 r. zmieniającej dyrektywy 78/660/EWG, 83/349/EWG oraz 86/635/EWG w zakresie zasad oceny rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek a także banków oraz innych instytucji finansowych   (Dz. Urz. WE L 283 z 27.10.2001),

2)

dyrektywy 2003/38/WE z dnia 13 maja 2003 r. zmieniającej dyrektywę 78/660/EWG w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek w odniesieniu do kwot wyrażonych w euro   (Dz. Urz. WE L 120 z 15.05.2003),

3)

dyrektywy 2003/51/WE z dnia 18 czerwca 2003 r. zmieniającej dyrektywy 78/660/EWG, 83/349/EWG, 86/635/EWG oraz 91/674/EWG w sprawie rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, banków i innych instytucji finansowych oraz zakładów ubezpieczeń   (Dz. Urz. WE L 178 z 17.07.2003).

Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie - z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej - dotyczą ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej - wydanie specjalne.

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 63, poz. 393 i Nr 223, poz. 1466), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych na rok obrotowy rozpoczynający się w 2009 r..

Ustawa określa zasady rachunkowości, tryb badania sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów oraz zasady wykonywania działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Art. 2.

1.

Przepisy ustawy o rachunkowości, zwanej dalej „ustawą”, stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1)

spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;

2⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 91, poz. 742), która weszła w życie z dniem 16 lipca 2009 r.)

osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro;

3⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 13 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 42, poz. 341), która weszła w życie z dniem 18 czerwca 2009 r.)

jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów;

4)

gmin, powiatów, województw i ich związków, a także państwowych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich:

a)

jednostek budżetowych,

b)

gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych,

c)

zakładów budżetowych,

d⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 229, poz. 2276), która weszła w życie z dniem 15 stycznia 2004 r.)

funduszy celowych niemających osobowości prawnej;

5)

jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt 1 i 2;

6⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej;

7)

jednostek niewymienionych w pkt 1-6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.

2⁸⁾Zdanie pierwsze w brzmieniu ustalonym przez art. 1 lit. b ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 144, poz. 900), która weszła w życie z dniem 22 sierpnia 2008 r..

Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego są obowiązani do zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.

3⁹⁾Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, zwanymi dalej „MSR”, stosują przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR.

Art. 3.

1.

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1)

jednostce - rozumie się przez to podmioty i osoby określone w art. 2 ust. 1;

2)

banku - rozumie się przez to jednostkę działającą na podstawie przepisów Prawa bankowego;

3)

zakładzie ubezpieczeń - rozumie się przez to jednostkę prowadzącą działalność ubezpieczeniową na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej;

3a¹⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; w brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539), która weszła w życie z dniem 24 października 2005 r.)

przepisach o obrocie papierami wartościowymi - rozumie się przez to przepisy ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym, ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych;

3b¹¹⁾Dodany przez art. 4 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5.)

zakładzie reasekuracji - rozumie się przez to jednostkę prowadzącą działalność reasekuracyjną na podstawie przepisów o działalności reasekuracyjnej;

4)

udziałach lub udziałowcach - rozumie się przez to również odpowiednio akcje lub akcjonariuszy;

5)

krajowych środkach płatniczych, walutach obcych i dewizach - rozumie się przez to krajowe środki płatnicze, waluty obce i dewizy, o których mowa w przepisach Prawa dewizowego;

5a¹²⁾Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.)

członku organu jednostki - rozumie się przez to osobę fizyczną, pełniącą funkcję członka zarządu lub innego organu zarządzającego, członka rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego, jak również innego organu administrującego jednostki, powołaną do pełnienia tej funkcji zgodnie z postanowieniami umowy spółki, statutu lub innymi obowiązującymi jednostkę przepisami prawa;

6¹³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.)

kierowniku jednostki - rozumie się przez to członka zarządu lub innego organu zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy - członków tego organu, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. W przypadku spółki jawnej i spółki cywilnej za kierownika jednostki uważa się - wspólników prowadzących sprawy spółki, w przypadku spółki partnerskiej - wspólników prowadzących sprawy spółki albo zarząd, a w odniesieniu do spółki komandytowej i spółki komandytowo-akcyjnej - komplementariuszy prowadzących sprawy spółki. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę osobę; przepis ten stosuje się odpowiednio do osób wykonujących wolne zawody. Za kierownika jednostki uważa się również likwidatora, a także syndyka lub zarządcę ustanowionego w postępowaniu upadłościowym;

7)

organie zatwierdzającym - rozumie się przez to organ, który zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego jednostki. W przypadku spółki osobowej, z wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej, oraz spółki cywilnej przez organ zatwierdzający rozumie się jej wspólników;

8)

okresie sprawozdawczym - rozumie się przez to okres, za który sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych;

9)

roku obrotowym - rozumie się przez to rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, to można księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy;

10)

dniu bilansowym - rozumie się przez to dzień, na który jednostka sporządza sprawozdanie finansowe;

11¹⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.)

przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości - rozumie się przez to wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych;

aktywów finansowych, o których mowa w pkt 24 - są płatne i wymagalne lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub od daty ich założenia, wystawienia lub nabycia, albo stanowią aktywa pieniężne,

c)

należności krótkoterminowych - obejmują ogół należności z tytułu dostaw i usług oraz całość lub część należności z innych tytułów niezaliczonych do aktywów finansowych, a które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,

d)

rozliczeń międzyokresowych - trwają nie dłużej niż 12 miesięcy od dnia bilansowego;

19)

rzeczowych aktywach obrotowych - rozumie się przez to materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym;

20)

zobowiązaniach - rozumie się przez to wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki;

21)

rezerwach - rozumie się przez to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne;

22)

zobowiązaniach krótkoterminowych - rozumie się przez to ogół zobowiązań z tytułu dostaw i usług, a także całość lub tę część pozostałych zobowiązań, które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego;

23)

instrumentach finansowych - rozumie się przez to kontrakt, który powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez względu na to, czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy. Do instrumentów finansowych nie zalicza się w szczególności:

a)

rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego,

b)

umów o gwarancje finansowe, które ustalają wykonanie obowiązków z tytułu udzielonej gwarancji, w formie zapłacenia kwot odpowiadających stratom poniesionym przez beneficjenta na skutek niespłacenia wierzytelności przez dłużnika w wymaganym terminie,

c)

umów o przeniesienie praw z papierów wartościowych w okresie pomiędzy terminem zawarcia i rozliczenia transakcji, gdy wykonanie tych umów wymaga wydania papierów wartościowych w określonym terminie, również wtedy, gdy przeniesienie tych praw następuje w formie zapisu na rachunku papierów wartościowych, prowadzonym przez podmiot upoważniony na podstawie odrębnych przepisów,

d¹⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

aktywów i zobowiązań z tytułu programów, z których wynikają udziały pracowników oraz innych osób związanych z jednostką w jej kapitałach lub w kapitałach innej jednostki z grupy kapitałowej, do której należy jednostka,

e)

umów połączenia spółek, z których wynikają obowiązki określone w art. 44b ust. 9;

24)

aktywach finansowych - rozumie się przez to aktywa pieniężne, instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki, a także wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych lub prawo do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na korzystnych warunkach;

25)

aktywach pieniężnych - rozumie się przez to aktywa w formie krajowych środków płatniczych, walut obcych i dewiz. Do aktywów pieniężnych zalicza się również inne aktywa finansowe, w tym w szczególności naliczone odsetki od aktywów finansowych. Jeżeli aktywa te są płatne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty), to na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych zalicza się je do środków pieniężnych, chyba że ujmuje się je w przepływach z działalności inwestycyjnej (lokacyjnej);

26)

instrumentach kapitałowych - rozumie się przez to kontrakty, z których wynika prawo do majątku jednostki, pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wszystkich wierzycieli, a także zobowiązanie się jednostki do wyemitowania lub dostarczenia własnych instrumentów kapitałowych, a w szczególności udziały, opcje na akcje własne lub warranty;

27)

zobowiązaniach finansowych - rozumie się przez to zobowiązanie jednostki do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką, na niekorzystnych warunkach;

28)

zobowiązaniach warunkowych - rozumie się przez to obowiązek wykonania świadczeń, których powstanie jest uzależnione od zaistnienia określonych zdarzeń;

29)

aktywach netto - rozumie się przez to aktywa jednostki pomniejszone o zobowiązania, odpowiadające wartościowo kapitałowi (funduszowi) własnemu;

30)

przychodach i zyskach - rozumie się przez to uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli;

31)

kosztach i stratach - rozumie się przez to uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli;

32¹⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret szóste ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

pozostałych kosztach i przychodach operacyjnych - rozumie się przez to koszty i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane:

a)

z działalnością socjalną,

b)

ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji,

c)

z utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji, w tym także z aktualizacją wartości tych inwestycji, jak również z ich przekwalifikowaniem odpowiednio do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli do wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową bądź inaczej określoną wartość godziwą,

d)

z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych, z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów,

e)

z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi,

f)

z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe,

g)

z odszkodowaniami i karami,

h)

z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych;

33)

stratach i zyskach nadzwyczajnych - rozumie się przez to straty i zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia;

34)

sprawowaniu kontroli nad inną jednostką - rozumie się przez to zdolność jednostki do kierowania polityką finansową i operacyjną innej jednostki, w celu osiągania korzyści ekonomicznych z jej działalności;

35¹⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

sprawowaniu współkontroli nad inną jednostką - rozumie się przez to zdolność wspólnika jednostki współzależnej na równi z innymi wspólnikami, na zasadach określonych w zawartej pomiędzy nimi umowie, umowie spółki lub statucie do kierowania polityką finansową i operacyjną tej jednostki, w celu osiągania wspólnie korzyści ekonomicznych z jej działalności;

36¹⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

znaczącym wpływie na inną jednostkę - rozumie się przez to niemającą znamion sprawowania kontroli lub współkontroli zdolność jednostki do wpływania na politykę finansową i operacyjną innej jednostki, w szczególności przez:

a)

udział w podejmowaniu decyzji w sprawie podziału zysku lub pokrycia straty,

b)

zasiadanie w organie zarządzającym, nadzorującym lub administrującym,

c)

przeprowadzanie istotnych transakcji z tą jednostką,

d)

udostępnianie tej jednostce informacji technicznych o zasadniczym znaczeniu dla jej działalności,

e)

możliwość wymiany członków organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących;

37¹⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

jednostce dominującej - rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową lub przedsiębiorstwem państwowym, sprawującą kontrolę nad inną jednostką, a w szczególności:

a)

posiadającą bezpośrednio lub pośrednio przez udziały większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym innej jednostki (zależnej), także na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, wykonującymi swe prawa głosu zgodnie z wolą jednostki dominującej, lub

b)

uprawnioną do kierowania polityką finansową i operacyjną innej jednostki (zależnej) w sposób samodzielny lub przez wyznaczone przez siebie osoby lub jednostki na podstawie umowy zawartej z innymi uprawnionymi do głosu, posiadającymi, na podstawie statutu lub umowy spółki, łącznie z jednostką dominującą, większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym, lub

c)

uprawnioną do powoływania i odwoływania większości członków organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących innej jednostki (zależnej), lub

d)

będącą udziałowcem jednostki, której członkowie zarządu w poprzednim roku obrotowym, w ciągu bieżącego roku obrotowego i do czasu sporządzenia sprawozdania finansowego za bieżący rok obrotowy, stanowią jednocześnie więcej niż połowę składu zarządu tej jednostki (zależnej) lub osoby, które zostały powołane do pełnienia tych funkcji w rezultacie wykonywania przez jednostkę dominującą prawa głosu w organach tej jednostki (zależnej);

37a²⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret ósme ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

jednostce dominującej niższego szczebla - rozumie się przez to spółkę handlową, która jest jednocześnie jednostką zależną od innej spółki handlowej lub przedsiębiorstwa państwowego i jednostką dominującą w stosunku do co najmniej jednej spółki handlowej;

37b²⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret ósme ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

jednostce dominującej wyższego szczebla - rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową lub przedsiębiorstwem państwowym, która jest jednostką dominującą w stosunku do jednostki dominującej niższego szczebla;

37c²⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret ósme ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

wspólniku jednostki współzależnej - rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową lub przedsiębiorstwem państwowym, sprawującą wraz z innymi udziałowcami współkontrolę nad jednostką współzależną;

38²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

znaczącym inwestorze - rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową lub przedsiębiorstwem państwowym, posiadającą w innej jednostce - niebędącej jednostką zależną lub współzależną - nie mniej niż 20% głosów w organie stanowiącym tej jednostki i wywierającą znaczący wpływ wobec tej jednostki, przy czym liczbę głosów ustala się z zachowaniem zasady określonej w pkt 37 lit. a. Udział w ogólnej liczbie głosów może być mniejszy niż 20%, jeżeli inne okoliczności, wymienione w pkt 36 wskazują na wywieranie znaczącego wpływu;

39²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

jednostce zależnej - rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową lub podmiotem utworzonym i działającym zgodnie z przepisami obcego prawa handlowego, kontrolowaną przez jednostkę dominującą;

40²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

jednostce współzależnej - rozumie się przez to jednostkę, która jest współkontrolowana przez wspólników na podstawie zawartej pomiędzy nimi umowy, umowy spółki lub statutu;

41²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

jednostce stowarzyszonej - rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową lub podmiotem utworzonym i działającym zgodnie z przepisami obcego prawa handlowego, na którą znaczący inwestor wywiera znaczący wpływ;

42²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

jednostkach podporządkowanych - rozumie się przez to jednostki zależne, współzależne oraz stowarzyszone;

43²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

jednostkach powiązanych z jednostką - rozumie się przez to jej jednostkę dominującą, znaczącego inwestora, jej jednostki zależne, współzależne i stowarzyszone oraz jednostki znajdujące się wraz z jednostką pod wspólną kontrolą, a także wspólnika jednostki współzależnej;

44²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

grupie kapitałowej - rozumie się przez to jednostkę dominującą wraz z jednostkami zależnymi;

45²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

konsolidacji - rozumie się przez to łączenie sprawozdań finansowych jednostek tworzących grupę kapitałową przez sumowanie odpowiednich pozycji sprawozdań finansowych jednostki dominującej i jednostek zależnych, z uwzględnieniem niezbędnych wyłączeń i korekt;

46²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

kapitałach mniejszości - rozumie się przez to część aktywów netto jednostki zależnej, objętej skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, która należy do udziałowców innych niż jednostki grupy kapitałowej;

47²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

metodzie praw własności - rozumie się przez to przyjętą przez jednostkę dominującą, wspólnika jednostki współzależnej lub znaczącego inwestora metodę wyceny udziałów w aktywach netto jednostki podporządkowanej, z uwzględnieniem wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, ustalonych na dzień objęcia kontroli, współkontroli lub wywierania znaczącego wpływu. Wartość początkową udziału aktualizuje się na dzień bilansowy, na który sporządza się sprawozdanie finansowe, o zmiany wartości aktywów netto jednostki podporządkowanej, jakie nastąpiły w okresie sprawozdawczym, wynikające zarówno z osiągniętego wyniku finansowego, skorygowanego o odpis raty wartości firmy lub ujemnej wartości firmy przypadający na dany okres sprawozdawczy, jak i o wszelkie inne zmiany, w tym wynikające z rozliczeń z jednostką dominującą, wspólnikiem jednostki współzależnej lub znaczącym inwestorem;

48²²⁾Dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 139, poz. 1324), która weszła w życie z dniem 23 sierpnia 2003 r.; wynikające z ustawy zasady dotyczące ogłaszania sprawozdań finansowych stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy, w którym Rzeczypospolita Polska uzyskała członkostwo w Unii Europejskiej, stosownie do art. 2 tej ustawy.)

Europejskim Obszarze Gospodarczym - rozumie się przez to kraje Unii Europejskiej oraz Islandię, Liechtenstein i Norwegię.

2²³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Wyrażone w euro wielkości przelicza się na walutę polską po średnim kursie, ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień bilansowy, z zastrzeżeniem ust. 3.

3²³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy.

4.

Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te i wartości zalicza się do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:

1)

przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta;

2)

zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia;

3)

okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie, na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego;

4²⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie zalicza się płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie;

5)

zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie;

6)

przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający;

7)

przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian.

5²⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

W przypadku spełnienia co najmniej jednego z warunków określonych w ust. 4, oddane do używania korzystającemu środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne zalicza się u finansującego do aktywów finansowych odpowiednio jako inne długoterminowe bądź krótkoterminowe aktywa.

6.

W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1, to może on dokonywać kwalifikacji umów, o których mowa w ust. 4, według zasad określonych w przepisach podatkowych i nie stosować ust. 4 i 5.

Art. 4.

1²⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Jednostki obowiązane są stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy.

2.

Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną.

3.

Rachunkowość jednostki obejmuje:

1)

przyjęte zasady (politykę) rachunkowości;

2)

prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym;

3)

okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów;

4)

wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego;

5)

sporządzanie sprawozdań finansowych;

6)

gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą;

7)

poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.

4.

Jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku określonego w ust. 1.

5.

Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości - z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury - zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu.

Art. 4a²⁷⁾Dodany przez art. 1 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r..

1.

Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spełniały wymagania przewidziane w niniejszej ustawie.

2.

Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki odpowiadają solidarnie wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie obowiązku wynikającego z ust. 1.

Art. 5.

1.

Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne. Wykazane w księgach rachunkowych na dzień ich zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej samej wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych.

2.

Przy stosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności, kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego.

Art. 6.

1.

W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.

2.

Dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione.

Art. 7.

1.

Poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady ostrożności. W szczególności należy w tym celu w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość, uwzględnić:

1)

zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych;

2)

(uchylony);

3)

wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne;

4)

wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne;

5)

rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń.

2.

Zdarzenia, o których mowa w ust. 1, należy uwzględnić także wtedy, gdy zostaną one ujawnione między dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych.

3.

Wartość poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych ustala się oddzielnie. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów związanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych.

Art. 8.

1²⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Określając zasady (politykę) rachunkowości należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności, o której mowa w art. 7.

2.

W celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka może, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę podjęcia decyzji, zmienić dotychczas stosowane rozwiązania na inne, przewidziane ustawą. Zmiana dotychczas stosowanych rozwiązań wymaga również określenia w informacji dodatkowej wpływu tych zmian na sprawozdania finansowe wymagane innymi przepisami prawa, jeżeli zostały one sporządzone za okres, w którym powyższe rozwiązania uległy zmianie. W przypadku takim należy w sprawozdaniu finansowym jednostki za rok obrotowy, w którym zmiany te nastąpiły, podać przyczyny tych zmian, określić liczbowo ich wpływ na wynik finansowy oraz zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego dotyczących roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym dokonano zmian.

3³⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Wprzypadku zmian zasad (polityki) rachunkowości, spowodowanych zaprzestaniem stosowania MSR przy sporządzaniu sprawozdań finansowych przez jednostki, o których mowa w art. 45 ust. 1a i 1b, skutki finansowe przejścia na zasady (politykę) rachunkowości określone w ustawie odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako zysk (strata) z lat ubiegłych, a jeżeli skutki przeszacowania aktywów dokonanego zgodnie z MSR rozliczono z kapitałem (funduszem) z aktualizacji wyceny - jako zmianę stanu tego kapitału (funduszu). Do zmian zasad (polityki) rachunkowości polegających na zaprzestaniu stosowania MSR przy sporządzaniu sprawozdań finansowych stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1 i 2.

Rozdział 2

Prowadzenie ksiąg rachunkowych

Art. 9.

Księgi rachunkowe prowadzi się w języku polskim i w walucie polskiej.

Art. 10.

1.

Jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości, a w szczególności dotyczące:

1)

określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych;

2³¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 5 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3.)

metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego;

3)

sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:

a)

zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej,

b³²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustaw w celu ujednolicenia terminologii informatycznej (Dz. U. Nr 171, poz. 1056), która weszła w życie z dniem 8 października 2008 r.)

wykazu ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera - wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na informatycznych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych i w procesach przetwarzania danych,

c)

opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera - opisu systemu informatycznego, zawierającego wykaz programów, procedur lub funkcji, w zależności od struktury oprogramowania, wraz z opisem algorytmów i parametrów oraz programowych zasad ochrony danych, w tym w szczególności metod zabezpieczenia dostępu do danych i systemu ich przetwarzania, a ponadto określenie wersji oprogramowania i daty rozpoczęcia jego eksploatacji;

4)

systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów.

2.

Kierownik jednostki ustala w formie pisemnej i aktualizuje dokumentację, o której mowa w ust. 1.

3³³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 5 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego, jednostki, inne niż wymienione w art. 2 ust. 3, mogą stosować MSR.

Art. 11³⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 6 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

1.

Księgi rachunkowe prowadzi się w siedzibie jednostki.

w jednostce przejmowanej na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę, to jest na dzień wpisu do rejestru tego połączenia,

5)

na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek, jeżeli w wyniku podziału lub połączenia powstaje nowa jednostka, to jest na dzień poprzedzający dzień wpisu do rejestru połączenia lub podziału,

6)

na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości,

7)

na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami

- nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych zdarzeń.

3³⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 7 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Można nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych w przypadku:

1)

przekształcenia spółki osobowej oraz spółki cywilnej w inną spółkę osobową, a także spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową;

2)

połączenia jednostek, gdy w myśl ustawy rozliczenie połączenia następuje metodą łączenia udziałów i nie powoduje powstania nowej jednostki;

3)

ogłoszenia upadłości jednostki z możliwością zawarcia układu.

3a³⁶⁾Dodany przez art. 1 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Można nie zamykać ksiąg rachunkowych, jeżeli podział jednostki następuje przez wydzielenie.

4.

Ostateczne zamknięcie i otwarcie ksiąg rachunkowych jednostki kontynuującej działalność powinno nastąpić najpóźniej w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy.

5.

Zamknięcie ksiąg rachunkowych polega na nieodwracalnym wyłączeniu możliwości dokonywania zapisów księgowych w zbiorach tworzących zamknięte księgi rachunkowe, z uwzględnieniem art. 13 ust. 2 i 3.

Art. 13.

1.

Księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów (sum zapisów) i sald, które tworzą:

1)

dziennik;

2)

księgę główną;

3)

księgi pomocnicze;

4)

zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych;

5)

wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).

2.

Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera za równoważne z nimi uważa się odpowiednio zasoby informacyjne rachunkowości, zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych zbiorów danych, bazy danych lub wyodrębnionych jej części, bez względu na miejsce ich powstania i przechowywania.

3³⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 32..

Warunkiem utrzymywania zasobów informacyjnych systemu rachunkowości w formie określonej w ust. 2 jest posiadanie przez jednostkę oprogramowania umożliwiającego uzyskiwanie czytelnych informacji w odniesieniu do zapisów dokonanych w księgach rachunkowych, poprzez ich wydrukowanie lub przeniesienie na informatyczny nośnik danych.

4.

Księgi rachunkowe, z uwzględnieniem techniki ich prowadzenia, powinny być:

1)

trwale oznaczone nazwą (pełną lub skróconą) jednostki, której dotyczą (każda księga wiązana, każda luźna karta kontowa, także jeżeli mają one postać wydruku komputerowego lub zestawienia wyświetlanego na ekranie monitora komputera), nazwą danego rodzaju księgi rachunkowej oraz nazwą programu przetwarzania;

2)

wyraźnie oznaczone co do roku obrotowego, okresu sprawozdawczego i daty sporządzenia;

3)

przechowywane starannie w ustalonej kolejności.

5.

Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera należy zapewnić automatyczną kontrolę ciągłości zapisów, przenoszenia obrotów lub sald. Wydruki komputerowe ksiąg rachunkowych powinny składać się z automatycznie numerowanych stron, z oznaczeniem pierwszej i ostatniej, oraz być sumowane na kolejnych stronach w sposób ciągły w roku obrotowym.

6³⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 32..

Księgi rachunkowe należy wydrukować nie później niż na koniec roku obrotowego. Za równoważne z wydrukiem uznaje się przeniesienie treści ksiąg rachunkowych na informatyczny nośnik danych, zapewniający trwałość zapisu informacji, przez czas nie krótszy od wymaganego dla przechowywania ksiąg rachunkowych.

Art. 14.

1.

Dziennik zawiera chronologiczne ujęcie zdarzeń, jakie nastąpiły w danym okresie sprawozdawczym. Bez względu na technikę prowadzenia ksiąg rachunkowych dziennik powinien umożliwiać uzgodnienie jego obrotów z obrotami zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej.

2.

Zapisy w dzienniku muszą być kolejno numerowane, a sumy zapisów (obroty) liczone w sposób ciągły. Sposób dokonywania zapisów w dzienniku powinien umożliwiać ich jednoznaczne powiązanie ze sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami księgowymi.

3.

Jeżeli stosuje się dzienniki częściowe, grupujące zdarzenia według ich rodzajów, to należy sporządzić zestawienie obrotów tych dzienników za dany okres sprawozdawczy.

4.

Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera zapis księgowy powinien posiadać automatycznie nadany numer pozycji, pod którą został wprowadzony do dziennika, a także dane pozwalające na ustalenie osoby odpowiedzialnej za treść zapisu.

Art. 15.

1.

Konta księgi głównej zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu systematycznym. Na kontach księgi głównej obowiązuje ujęcie zarejestrowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku zdarzeń, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu.

2.

Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej.

Art. 16.

1.

Konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej.

2.

Na kontach ksiąg pomocniczych można w ciągu okresu sprawozdawczego stosować, obok lub zamiast jednostek pieniężnych, jednostki naturalne. Należy wówczas sporządzić na koniec okresu sprawozdawczego zestawienie zapisów dokonanych na kontach ksiąg pomocniczych w jednostkach naturalnych i ustalić ich wartość.

3.

(uchylony).

Art. 17.

1.

Konta ksiąg pomocniczych prowadzi się w szczególności dla:

1)

środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych oraz dokonywanych od nich odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych;

2)

rozrachunków z kontrahentami;

3)

rozrachunków z pracownikami, a w szczególności jako imienną ewidencję wynagrodzeń pracowników zapewniającą uzyskanie informacji, z całego okresu zatrudnienia;

4)

operacji sprzedaży (kolejno numerowane własne faktury i inne dowody, ze szczegółowością niezbędną do celów podatkowych);

5)

operacji zakupu (obce faktury i inne dowody, ze szczegółowością niezbędną do wyceny składników aktywów i do celów podatkowych);

6)

kosztów i istotnych dla jednostki składników aktywów;

7)

operacji gotówkowych w przypadku prowadzenia kasy.

2.

Kierownik jednostki, uwzględniając rodzaj i wartość poszczególnych grup rzeczowych składników aktywów obrotowych posiadanych przez jednostkę, podejmuje decyzję o stosowaniu jednej z następujących metod prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla tych grup składników:

1)

ewidencję ilościowo-wartościową, w której dla każdego składnika ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych;

2)

ewidencję ilościową obrotów i stanów, prowadzoną dla poszczególnych składników lub ich jednorodnych grup wyłącznie w jednostkach naturalnych. Wartość stanu wycenia się przynajmniej na koniec okresu sprawozdawczego, za który następują rozliczenia z budżetem z tytułu podatku dochodowego, dokonane na podstawie danych rzeczywistych;

3)

ewidencję wartościową obrotów i stanów towarów oraz opakowań, prowadzoną dla punktów obrotu detalicznego lub miejsc składowania, której przedmiotem zapisów są tylko przychody, rozchody i stany całego zapasu;

4)

odpisywania w koszty wartości materiałów i towarów na dzień ich zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia, połączone z ustalaniem stanu tych składników aktywów i jego wyceny oraz korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień bilansowy.

Art. 18.

1.

Na podstawie zapisów na kontach księgi głównej sporządza się na koniec każdego okresu sprawozdawczego, nie rzadziej niż na koniec miesiąca, zestawienie obrotów i sald, zawierające:

1)

symbole lub nazwy kont;

2)

salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obroty za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz salda na koniec okresu sprawozdawczego;

3)

sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego.

Obroty tego zestawienia powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych.

2.

Co najmniej na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych sporządza się zestawienia sald wszystkich kont ksiąg pomocniczych, a na dzień inwentaryzacji - zestawienia sald inwentaryzowanej grupy składników aktywów.

Art. 19.

1.

Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz), potwierdzony ich inwentaryzacją, sporządzają jednostki, które uprzednio nie prowadziły ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą. W pozostałych jednostkach rolę inwentarza spełnia zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz zestawienia sald kont ksiąg pomocniczych sporządzone na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych.

2.

Pozycje inwentarza sporządzonego przez jednostki, które nie prowadziły uprzednio ksiąg rachunkowych, powinny stanowić odpowiedniki lub rozwinięcia poszczególnych pozycji bilansu otwarcia. Składniki aktywów i pasywów wycenia się w inwentarzu według zasad określonych w rozdziale 4.

stosowana procedura zapewnia sprawdzenie poprawności przetworzenia odnośnych danych oraz kompletności i identyczności zapisów;

4)

dane źródłowe w miejscu ich powstania są odpowiednio chronione, w sposób zapewniający ich niezmienność, przez okres wymagany do przechowywania danego rodzaju dowodów księgowych.

Art. 21.

1.

Dowód księgowy powinien zawierać co najmniej:

1)

określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego;

2)

określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej;

3)

opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to możliwe, określoną także w jednostkach naturalnych;

4)

datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną datą - także datę sporządzenia dowodu;

5)

podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów;

6)

stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania.

7)

(uchylony).

1a⁴²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2005 r. Nr 10, poz. 66), która weszła w życie z dniem 1 lutego 2005 r..

3)

zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym że należy posiadać pisemne objaśnienia treści skrótów lub kodów;

4)

kwotę i datę zapisu;

5)

oznaczenie kont, których dotyczy.

3.

Zapisów dotyczących operacji wyrażonych w walutach obcych dokonuje się w sposób umożliwiający ustalenie kwoty operacji w walucie polskiej i obcej.

4.

Zapisy w dzienniku i na kontach księgi głównej powinny być powiązane ze sobą w sposób umożliwiający ich sprawdzenie.

5.

Zapisy w księgach rachunkowych powinny być dokonane w sposób zapewniający ich trwałość, przez czas nie krótszy od wymaganego do przechowywania ksiąg rachunkowych.

Art. 24.

1.

Księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco.

2.

Księgi rachunkowe uznaje się za rzetelne, jeżeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty.

3.

Księgi rachunkowe uznaje się za prowadzone bezbłędnie, jeżeli wprowadzono do nich kompletnie i poprawnie wszystkie zakwalifikowane do zaksięgowania w danym miesiącu dowody księgowe, zapewniono ciągłość zapisów oraz bezbłędność działania stosowanych procedur obliczeniowych.

4.

Księgi rachunkowe uznaje się za sprawdzalne, jeżeli umożliwiają stwierdzenie poprawności dokonanych w nich zapisów, stanów (sald) oraz działania stosowanych procedur obliczeniowych, a w szczególności:

1)

udokumentowanie zapisów pozwala na identyfikację dowodów i sposobu ich zapisania w księgach rachunkowych na wszystkich etapach przetwarzania danych;

2)

zapisy uporządkowane są chronologicznie i systematycznie według kryteriów klasyfikacyjnych umożliwiających sporządzenie obowiązujących jednostkę sprawozdań finansowych i innych, sprawozdań, w tym deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozliczeń finansowych;

3)

w przypadku prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera zapewniona jest kontrola kompletności zbiorów systemu rachunkowości oraz parametrów przetwarzania danych;

4)

zapewniony jest dostęp do zbiorów danych pozwalających, bez względu na stosowaną technikę, na uzyskanie w dowolnym czasie i za dowolnie wybrany okres sprawozdawczy jasnych i zrozumiałych informacji o treści zapisów dokonanych w księgach rachunkowych.

5.

Księgi rachunkowe uznaje się za prowadzone bieżąco, jeżeli:

1)

pochodzące z nich informacje umożliwiają sporządzenie w terminie obowiązujących jednostkę sprawozdań finansowych i innych, sprawozdań, w tym deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozliczeń finansowych;

2)

zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej są sporządzane przynajmniej za poszczególne okresy sprawozdawcze, nie rzadziej niż na koniec miesiąca, w terminie, o którym mowa w pkt 1, a za rok obrotowy - nie później niż do 85 dnia po dniu bilansowym;

3)

ujęcie wpłat i wypłat gotówką, czekami i wekslami obcymi oraz obrotu detalicznego i gastronomii następuje w tym samym dniu, w którym zostały dokonane.

Art. 25.

1.

Stwierdzone błędy w zapisach poprawia się:

1)

przez skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelności błędnego zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty; poprawki takie muszą być dokonane jednocześnie we wszystkich księgach rachunkowych i nie mogą nastąpić po zamknięciu miesiąca lub

2)

przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu zawierającego korekty błędnych zapisów, dokonywane tylko zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi.

2.

W razie ujawnienia błędów po zamknięciu miesiąca lub prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera, dozwolone są tylko korekty dokonane w sposób określony w ust. 1 pkt 2.

Rozdział 3

Inwentaryzacja

Art. 26.

1.

Jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację:

1⁴³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), papierów wartościowych w postaci materialnej, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji, z zastrzeżeniem pkt 3, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie - drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;

2⁴³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

aktywów finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub przechowywanych przez inne jednostki, w tym papierów wartościowych w formie zdematerializowanej, należności, w tym udzielonych pożyczek, z zastrzeżeniem pkt 3, oraz powierzonych kontrahentom własnych składników aktywów - drogą otrzymania od banków i uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;

3⁴³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również należności zagrożonych, należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych, z tytułów publicznoprawnych, a także aktywów i pasywów niewymienionych w pkt 1 i 2 oraz wymienionych w pkt 1 i 2, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe - drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.

2.

Inwentaryzacją drogą spisu z natury obejmuje się również znajdujące się w jednostce składniki aktywów, będące własnością innych jednostek, powierzone jej do sprzedaży, przechowania, przetwarzania lub używania, powiadamiając te jednostki o wynikach spisu. Obowiązek ten nie dotyczy jednostek świadczących usługi pocztowe, transportowe, spedycyjne i składowania.

3.

Termin i częstotliwość inwentaryzacji, określone w ust. 1, uważa się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację:

1)

składników aktywów - z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych, określonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 - rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15 dnia następnego roku, ustalenie zaś stanu nastąpiło przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda - przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym;

2)

zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową - przeprowadzono raz w ciągu 2 lat;

3⁴⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie - przeprowadzono raz w ciągu 4 lat;

4⁴⁵⁾Dodany przez art. 2 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.)

zapasów towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki - przeprowadzono raz w roku;

5⁴⁵⁾Dodany przez art. 2 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.)

zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną - przeprowadzono raz w roku.

4⁴⁶⁾Wbrzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Inwentaryzację, o której mowa w ust. 1, przeprowadza się również na dzień zakończenia działalności przez jednostkę oraz na dzień poprzedzający postawienie jej w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości.

5⁴⁷⁾Dodany przez art. 1 pkt 8 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Można odstąpić od przeprowadzenia inwentaryzacji:

1)

w przypadku ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, jeżeli zgodnie z art. 12 ust. 3 pkt 3 jednostka nie zamyka ksiąg rachunkowych;

2)

w przypadku połączenia lub podziału jednostek, z wyjątkiem spółek kapitałowych, jeżeli strony w drodze umowy pisemnej odstąpią od przeprowadzenia inwentaryzacji.

Art. 27.

1.

Przeprowadzenie i wyniki inwentaryzacji należy odpowiednio udokumentować i powiązać z zapisami ksiąg rachunkowych.

2.

Ujawnione w toku inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych należy wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji.

Rozdział 4

Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego

Art. 28.

1.

Aktywa i pasywa wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy w sposób następujący:

1)

środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne - według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości;

1a⁴⁸⁾Dodany przez art. 2 pkt 5 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 6.)

nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne zaliczane do inwestycji - według zasad, stosowanych do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, określonych w pkt 1 oraz w art. 31, art. 32 ust. 1-5 i art. 33 ust. 1 lub według ceny rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej;

2)

środki trwałe w budowie - w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości;

3⁴⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

udziały w innych jednostkach oraz inne niż wymienione w pkt 1a inwestycje zaliczone do aktywów trwałych - według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub według wartości godziwej albo skorygowanej ceny nabycia - jeżeli dla danego składnika aktywów został określony termin wymagalności; wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a różnicę z przeszacowania rozliczyć zgodnie z art. 35 ust. 4;

4⁴⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

udziały w jednostkach podporządkowanych zaliczone do aktywów trwałych - według zasad określonych w pkt 3 lub metodą praw własności, pod warunkiem, że będzie ona stosowana jednolicie wobec wszystkich jednostek podporządkowanych;

5⁴⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

inwestycje krótkoterminowe - według ceny (wartości) rynkowej albo według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego, która z nich jest niższa albo według skorygowanej ceny nabycia - jeżeli dla danego składnika aktywów został określony termin wymagalności, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek, w inny sposób określonej wartości godziwej;

6)

rzeczowe składniki aktywów obrotowych - według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy;

7⁵⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

należności i udzielone pożyczki - w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem zasady ostrożności, z zastrzeżeniem pkt 7a;

7a⁵¹⁾Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

należności i udzielone pożyczki zaliczone do aktywów finansowych, mogą być wyceniane według skorygowanej ceny nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza je do sprzedaży w okresie do 3 miesięcy, to według wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej;

8⁵²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

zobowiązania - w kwocie wymagającej zapłaty, z zastrzeżeniem pkt 8a;

8a⁵³⁾Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

zobowiązania finansowe mogą być wyceniane według skorygowanej ceny nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza je do sprzedaży w okresie do 3 miesięcy, to według wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej;

9)

rezerwy - w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości;

9a⁵⁴⁾Dodany przez art. 2 pkt 5 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku 6.)

udziały (akcje) własne - według cen nabycia;

10⁵⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 5 lit. a tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku 6.)

kapitały (fundusze) własne, z wyjątkiem udziałów (akcji) własnych, oraz pozostałe aktywa i pasywa - w wartości nominalnej.

2.

Cena nabycia, o której mowa w ust. 1, to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny - jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu.

2a⁵⁶⁾Dodany przez art. 2 pkt 5 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6..

W przypadkach nabycia udziałów (akcji) własnych w drodze egzekucji za cenę nabycia uważa się cenę nabycia ustaloną w postępowaniu egzekucyjnym, powiększoną o koszty poniesione w toku postępowania egzekucyjnego, które nie zostały spółce zwrócone. W przypadku nieodpłatnego nabycia udziałów (akcji) własnych cena nabycia obejmuje wszystkie koszty ponoszone przez spółkę na ich nabycie.

3.

Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Za normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych uznaje się przeciętną, zgodną z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji za daną liczbę okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowych remontów. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży netto takiego samego lub podobnego produktu, pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk brutto ze sprzedaży, a w przypadku produktu w toku - także z uwzględnieniem stopnia jego przetworzenia.

Do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza się kosztów:

1)

będących konsekwencją niewykorzystanych zdolności produkcyjnych i strat produkcyjnych;

2)

ogólnego zarządu, które nie są związane z doprowadzaniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje na dzień wyceny;

3)

magazynowania wyrobów gotowych i półproduktów, chyba że poniesienie tych kosztów jest niezbędne w procesie produkcji;

4)

kosztów sprzedaży produktów.

Koszty te wpływają na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w którym zostały poniesione.

4.

W przypadkach uzasadnionych niezbędnym, długotrwałym przygotowaniem towaru lub produktu do sprzedaży bądź długim okresem wytwarzania produktu, cenę nabycia lub koszt wytworzenia można zwiększyć o koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania zapasu towarów lub produktów w okresie ich przygotowania do sprzedaży bądź wytworzenia i związanych z nimi różnic kursowych, pomniejszone o przychody z tego tytułu.

4a⁵⁷⁾Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1 to obliczając koszt wytworzenia produktu zgodnie z ust. 3, jednostka może do kosztów bezpośrednich doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych. Ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie może być wyższy od ceny sprzedaży netto.

5.

Za cenę (wartość) sprzedaży netto składnika aktywów przyjmuje się możliwą do uzyskania na dzień bilansowy cenę jego sprzedaży, bez podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, a powiększoną o należną dotację przedmiotową. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto danego składnika aktywów, należy w inny sposób określić jego wartość godziwą na dzień bilansowy.

6.

Za wartość godziwą przyjmuje się kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami. Wartość godziwą instrumentów finansowych znajdujących się w obrocie na aktywnym rynku stanowi cena rynkowa pomniejszona o koszty związane z przeprowadzeniem transakcji, gdyby ich wysokość była znacząca. Cenę rynkową aktywów finansowych posiadanych przez jednostkę oraz zobowiązań finansowych, które jednostka zamierza zaciągnąć, stanowi zgłoszona na rynku bieżąca oferta kupna, natomiast cenę rynkową aktywów finansowych, które jednostka zamierza nabyć, oraz zaciągniętych zobowiązań finansowych stanowi zgłoszona na rynek bieżąca oferta sprzedaży.

7.

Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej.

8.

Cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również:

1)

niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy;

2)

koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.

8a⁵⁸⁾Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Skorygowana cena nabycia aktywów finansowych i zobowiązań finansowych to cena nabycia (wartość), w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszona o spłaty wartości nominalnej, odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wartością początkową składnika i jego wartością w terminie wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszona o odpisy aktualizujące wartość.

9.

Lokaty, których ryzyko ponosi ubezpieczający, są wyceniane przez zakład ubezpieczeń na życie według wartości godziwych ustalonych na dzień bilansowy. Różnice między wartością godziwą a wartością według cen nabycia albo kosztu wytworzenia tych lokat odpowiednio zwiększają lub zmniejszają rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe na życie, których ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający. Wartość godziwą nieruchomości określa rzeczoznawca majątkowy co najmniej raz na 5 lat. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie wartości godziwej innych lokat niż nieruchomości, to ich wycena następuje po cenach nabycia albo kosztach wytworzenia. Wartość godziwą nieruchomości położonych za granicą oraz zagranicznych instrumentów finansowych ustala się według zasad obowiązujących w kraju ich pochodzenia.

10⁵⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 6 ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

W ubezpieczeniach majątkowych i osobowych dopuszcza się stosowanie dyskonta lub odpisów wyłącznie przy ustalaniu rezerw na skapitalizowaną wartość rent, rezerw ubezpieczeń na życie, rezerw ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający, oraz rezerw na premie i rabaty (bonifikaty) dla ubezpieczonych w związku z osiąganymi dochodami z lokat stanowiących pokrycie tych rezerw.

11.

Na dzień nabycia lub powstania ujmuje się w księgach rachunkowych nabyte lub powstałe:

1)

zapasy rzeczowych składników aktywów obrotowych - według cen nabycia lub kosztów wytworzenia;

2)

należności i zobowiązania, w tym również z tytułu pożyczek - według wartości nominalnej.

12.

Przepis ust. 11 pkt 2 nie dotyczy banków.

Art. 29.

1.

Jeżeli założenie kontynuacji działalności, o którym mowa w art. 5 ust. 2, nie jest zasadne, to wycena aktywów jednostki następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W takim przypadku jednostka jest również obowiązana utworzyć rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności.

2⁶⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 10 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Wycena po cenach sprzedaży netto i utworzenie rezerwy następują w szczególności w przeddzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości, na koniec roku obrotowego, jeżeli na dzień zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy jednostka nie będzie kontynuowała działalności, na koniec roku obrotowego przypadającego w czasie trwania postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego, a także w przeddzień przekazania, podziału lub sprzedaży jednostki, jeżeli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjęcia za podstawę rozliczeń wartości majątku ustalonej przy założeniu, że działalność gospodarcza będzie przez jednostkę kontynuowana.

2a.

Różnica powstała w wyniku wyceny oraz utworzenia rezerwy, o których mowa w ust. 1, wpływa na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.

3⁶¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 10 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Wszczęcie postępowania naprawczego albo upadłościowego z możliwością zawarcia układu lub zmiana formy prawnej jednostki nie stanowią przeszkody do uznania, że działalność będzie kontynuowana.

Art. 30.

1⁶²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w walutach obcych:

1)

składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów - po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, z zastrzeżeniem pkt 2;

2)

gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych - po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzień wyceny dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

2⁶²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia - o ile odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, pochodzących ze źródeł zagranicznych nie stanowią inaczej - odpowiednio po kursie:

1)

faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji - w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań;

2)

średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień - w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w pkt 1, a także w przypadku pozostałych operacji.

3⁶²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Jeżeli aktywa i pasywa są wyrażone w walutach, dla których Narodowy Bank Polski nie ogłasza kursu, to kurs tych walut określa się w relacji do wskazanej przez jednostkę waluty odniesienia, której kurs jest ogłaszany przez Narodowy Bank Polski.

4.

Różnice kursowe dotyczące inwestycji długoterminowych wyrażonych w walutach obcych, powstałe na dzień ich wyceny, rozlicza się w sposób określony w art. 35 ust. 2 i 4. Różnice kursowe, z zastrzeżeniem ust. 5-7, dotyczące pozostałych aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych, powstałe na dzień ich wyceny oraz przy zapłacie należności i zobowiązań w walutach obcych, jak również sprzedaży walut, zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych, a w uzasadnionych przypadkach - do kosztu wytworzenia produktów lub ceny nabycia towarów, a także ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych.

5⁶³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Powstałe na dzień wyceny różnice kursowe od inwestycji stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, zakłady ubezpieczeń na życie oraz zakłady reasekuracji prowadzące działalność reasekuracyjną w zakresie reasekuracji ubezpieczeń na życie zaliczają do przychodów lub kosztów działalności lokacyjnej i wykazują w technicznym rachunku ubezpieczeń na życie.

6⁶³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Powstałe na dzień wyceny różnice kursowe od inwestycji stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w części dotyczącej lokat środków skapitalizowanej wartości rent i rezerwy na premie oraz rabaty dla ubezpieczonych, zakłady ubezpieczeń majątkowych i osobowych oraz zakłady reasekuracji prowadzące działalność reasekuracyjną w zakresie reasekuracji ubezpieczeń majątkowych i osobowych zaliczają do przychodów lub kosztów działalności lokacyjnej i wykazują w technicznym rachunku ubezpieczeń majątkowych i osobowych.

7.

Powstałe na dzień wyceny różnice kursowe od należności i zobowiązań z tytułu ubezpieczeń i reasekuracji zalicza się do pozostałych przychodów lub kosztów technicznych na udziale własnym.

Art. 31.

1.

Wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia, polegającego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powodującego, że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.

2.

Wartość początkową środków trwałych - z wyjątkiem gruntów niesłużących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową - zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości, na skutek używania lub upływu czasu.

3.

Wartość początkowa i dotychczas dokonane od środków trwałych odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe mogą, na podstawie odrębnych przepisów, ulegać aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka trwałego nie powinna być wyższa od jego wartości godziwej, której odpisanie w przewidywanym okresie jego dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione.

4.

Powstałą na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto środków trwałych, o której mowa w ust. 3, odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny i nie może ona być przeznaczona do podziału. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny podlega, z zastrzeżeniem art. 32 ust. 5, zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub zlikwidowanych środków trwałych. Różnica ta wpływa na kapitał (fundusz) zapasowy lub inny o podobnym charakterze, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.

Art. 32.

1.

Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie - nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości środka trwałego.

2.

Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na określenie którego wpływają w szczególności:

1)

liczba zmian, na których pracuje środek trwały;

2)

tempo postępu techniczno-ekonomicznego;

3)

wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem;

4)

prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego;

5)

przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.

3.

Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania należy ustalić okres lub stawkę i metodę jego amortyzacji. Poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji środków trwałych powinna być przez jednostkę okresowo weryfikowana, powodując odpowiednią korektę dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.

4.

W przypadku zmiany technologii produkcji, przeznaczenia do likwidacji, wycofania z używania lub innych przyczyn powodujących trwałą utratę wartości środka trwałego, dokonuje się - w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych - odpowiedniego odpisu aktualizującego jego wartość.

5.

Odpisy, o których mowa w ust. 4, dotyczące środków trwałych, których wycena została zaktualizowana na podstawie odrębnych przepisów, zmniejszają odniesione na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny różnice spowodowane aktualizacją wyceny. Ewentualną nadwyżkę odpisu, o którym mowa w ust. 4, nad różnicami z aktualizacji wyceny zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych.

6.

Dla środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej można ustalać odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe w sposób uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup środków zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem lub jednorazowo odpisując wartość tego rodzaju środków trwałych.

Art. 33.

1.

Do wyceny wartości niematerialnych i prawnych oraz sposobów dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych stosuje się odpowiednio przepisy art. 31 ust. 2 i art. 32 ust. 1-4 i ust. 6.

2.

Koszty zakończonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostkę na własne potrzeby, poniesione przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli:

1)

produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone;

2)

techniczna przydatność produktu lub technologii została stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjęła decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii;

3)

koszty prac rozwojowych zostaną pokryte, według przewidywań, przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii.

3.

Okres dokonywania odpisów kosztów prac rozwojowych nie może przekraczać 5 lat.

4.

Wartość firmy stanowi różnicę między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto. Jeżeli cena nabycia jednostki lub zorganizowanej jej części jest niższa od wartości godziwej przejętych aktywów netto, to różnica stanowi ujemną wartość firmy. Zasady rozliczania i odpisywania wartości firmy lub ujemnej wartości firmy określa art. 44b ust. 10-12.

Art. 34.

1.

Jednostki mogą wyceniać:

1)

materiały i towary - w cenach zakupu,

2)

produkty w toku produkcji - w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle

- jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki. Zasady, o których mowa w pkt 2, nie mogą być stosowane do produkcji o przewidywanym czasie wykonania dłuższym niż 3 miesiące, przeznaczonej do sprzedaży lub na rzecz środków trwałych w budowie jednostki. Nie dotyczy to jednak produkcji rolnej.

2.

Składniki rzeczowych aktywów obrotowych mogą być na dzień nabycia lub wytworzenia ujmowane w księgach rachunkowych w cenach przyjętych do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między tymi cenami a rzeczywistymi cenami ich nabycia albo zakupu, albo kosztami wytworzenia. Na dzień bilansowy wartość składników rzeczowych aktywów obrotowych, wyrażoną w cenach ewidencyjnych, doprowadza się do poziomu określonego w ust. 1 lub w art. 28 ust. 1 pkt 6. Nie dotyczy to produktów gotowych, produktów w toku i półproduktów, jeżeli do ich ewidencji stosuje się koszty planowane, w tym normatywne, różnice zaś między planowanymi a rzeczywistymi kosztami wytworzenia są nieznaczne. Stosowane do wyceny na dzień bilansowy ceny nabycia albo zakupu, albo planowane koszty wytworzenia nie mogą być wyższe od cen sprzedaży netto tych składników.

3.

Wytworzone przez jednostkę filmy, oprogramowanie komputerów, projekty typowe i inne produkty o podobnym charakterze, przeznaczone do sprzedaży, wycenia się w okresie przynoszenia przez nie korzyści ekonomicznych, nie dłuższym niż 5 lat, w wysokości nadwyżki kosztów ich wytworzenia nad przychodami według cen sprzedaży netto, uzyskanymi ze sprzedaży tych produktów w ciągu tego okresu. Nieodpisane po upływie tego okresu koszty wytworzenia zwiększają pozostałe koszty operacyjne.

4.

W przypadku gdy ceny nabycia albo zakupu, albo koszty wytworzenia jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze względu na podobieństwo ich rodzaju i przeznaczenie, są różne, wartość stanu końcowego rzeczowych składników aktywów obrotowych wycenia się w zależności od przyjętej przez jednostkę metody ustalania wartości ich rozchodu, w tym zużycia, sprzedaży:

Bez względu na zastosowany sposób ustalania przychodów na wynik finansowy jednostki wpływają przewidywane straty związane z wykonaniem usługi objętej umową.

Art. 34b.

1.

Koszty wytworzenia, które można bezpośrednio przyporządkować przychodom osiągniętym przez jednostkę, wpływają na wynik finansowy jednostki za ten okres sprawozdawczy, w którym przychody te wystąpiły.

2.

Koszty wytworzenia, które można jedynie w sposób pośredni przyporządkować przychodom lub innym korzyściom osiąganym przez jednostkę, wpływają na wynik finansowy jednostki w części, w której dotyczą danego okresu sprawozdawczego, zapewniając ich współmierność do przychodów lub innych korzyści ekonomicznych.

Art. 34c.

1.

Koszty wytworzenia niezakończonej usługi, w tym budowlanej, obejmują koszty poniesione od dnia zawarcia odpowiedniej umowy do dnia bilansowego. Koszty poniesione przed zawarciem umowy, związane z realizacją jej przedmiotu, zaliczane są do aktywów, jeżeli pokrycie w przyszłości tych kosztów przychodami uzyskanymi od zamawiającego jest prawdopodobne.

2.

Jeżeli przychody są ustalane odpowiednio do stopnia zaawansowania niezakończonej usługi w inny sposób niż określony w art. 34a ust. 2 pkt 1, to koszty wpływające na wynik finansowy jednostki ustala się w takiej części całkowitych kosztów umowy, jaka odpowiada stopniowi zaawansowania usługi, po odliczeniu kosztów, które wpłynęły na wynik finansowy w ubiegłych okresach sprawozdawczych, po uwzględnieniu straty, o której mowa w art. 34a ust. 5. Różnicę pomiędzy kosztami faktycznie poniesionymi a kosztami wpływającymi na wynik finansowy jednostki zalicza się do rozliczeń międzyokresowych.

3.

Poprawność przyjętych metod ustalania stopnia zaawansowania usługi, a także przewidywanych całkowitych kosztów i przychodów z wykonania usługi, powinna być przez jednostkę, nie później niż na dzień bilansowy, zweryfikowana. Spowodowane weryfikacją korekty wpływają na wynik finansowy jednostki tego okresu sprawozdawczego, w którym przeprowadzono weryfikację.

Art. 34d.

Przepisów art. 34a i 34c można nie stosować, jeżeli udział przychodów z niezakończonych usług na dzień bilansowy nie jest istotny w całości przychodów operacyjnych okresu sprawozdawczego.

Art. 35.

1.

Nabyte lub powstałe aktywa finansowe oraz inne inwestycje ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich nabycia albo powstania, według ceny nabycia albo ceny zakupu, jeżeli koszty przeprowadzenia i rozliczenia transakcji nie są istotne.

2.

Odpisu wyrażającego trwałą utratę wartości inwestycji zaliczonych do aktywów trwałych dokonuje się nie później niż na koniec okresu sprawozdawczego.

3.

Skutki wzrostu lub obniżenia wartości inwestycji krótkoterminowych wycenionych według cen (wartości) rynkowych zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych. W przypadku stosowania innych, niż określone w art. 28 ust. 1 pkt 5 zasad wyceny krótkoterminowych inwestycji, skutki obniżenia ich wartości zalicza się do kosztów finansowych w pełnej wysokości, natomiast skutki wzrostu ich wartości zalicza się do przychodów finansowych w wysokości nie wyższej niż kwota różnic uprzednio odpisanych w koszty finansowe.

4⁶⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 13 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Skutki przeszacowania inwestycji zaliczonych do aktywów trwałych innych niż wymienione w art. 28 ust. 1 pkt 1a, powodujące wzrost ich wartości do poziomu cen rynkowych, zwiększają kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. Obniżenie wartości inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokości kwoty, o którą podwyższono z tego tytułu kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny, jeżeli kwota różnicy z przeszacowania nie była do dnia wyceny rozliczona, zmniejsza ten kapitał (fundusz). W pozostałych przypadkach skutki obniżenia wartości inwestycji zalicza się do kosztów finansowych. Wzrost wartości danej inwestycji bezpośrednio wiążący się z uprzednim obniżeniem jej wartości, zaliczonym do kosztów finansowych, ujmuje się do wysokości tych kosztów jako przychody finansowe.

5.

Jeżeli wartość zbytej inwestycji zaliczonej do aktywów trwałych była uprzednio przeszacowana albo wyceniana w cenie (wartości) rynkowej, lub w cenie nabycia, w zależności od tego, która z nich była niższa, zaś skutki takiej wyceny ujęto w sposób określony w ust. 4, to nadwyżkę z tytułu przeszacowania ustala się i rozlicza z kapitałem (funduszem) z aktualizacji wyceny.

6.

Inwestycje zaliczone do aktywów trwałych na dzień ich przekwalifikowania do inwestycji krótkoterminowych wycenia się:

1)

w wartości księgowej albo cenie nabycia, w zależności od tego, która z nich jest niższa - jeżeli inwestycje krótkoterminowe wycenia się w wartości rynkowej lub cenie nabycia, zależnie od tego, która z nich jest niższa;

2)

według wartości księgowej - jeżeli inwestycje krótkoterminowe wycenia się w wartości rynkowej.

Jeżeli przekwalifikowana inwestycja długoterminowa była uprzednio przeszacowana, a skutki przeszacowania ujęte są w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny, to nierozliczoną na dzień przekwalifikowania nadwyżkę z tytułu przeszacowania inwestycji długoterminowej zalicza się do kosztów lub przychodów finansowych.

7.

Inwestycje krótkoterminowe na dzień ich przekwalifikowania do inwestycji długoterminowych wycenia się według zasad określonych w ust. 6, z tym że jeżeli inwestycja krótkoterminowa była wyceniona w wartości rynkowej, to pomimo jej przekwalifikowania wycena pozostaje bez zmiany.

8.

Jeżeli ceny nabycia jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze względu na podobieństwo rodzaju i przeznaczenie, składników inwestycji są różne, to ich rozchód wycenia się według metody wybranej przez jednostkę spośród metod, o których mowa w art. 34 ust. 4 pkt 1-3.

Art. 35a.

1.

Na dzień zawarcia kontraktu emitent lub wystawca instrumentu finansowego wprowadza do ksiąg rachunkowych wyemitowany lub wystawiony przez siebie instrument, a także składniki tego instrumentu, odpowiednio zakwalifikowane do kapitałów (funduszy) własnych jako instrumenty kapitałowe bądź do zobowiązań krótkoterminowych lub długoterminowych również wtedy, gdy składnik mający charakter zobowiązania nie jest zobowiązaniem finansowym.

2.

Różnice z przeszacowania wartości instrumentu finansowego, a także osiągnięte przychody lub poniesione koszty stosownie do kwalifikacji instrumentu finansowego, o której mowa w ust. 1, wpływają odpowiednio na wynik finansowy lub kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.

3.

Kontrakty dotyczące instrumentów finansowych uznaje się za służące ograniczeniu ryzyka związanego z aktywami lub pasywami jednostki, tj. zabezpieczeniu tych aktywów lub pasywów, jeżeli co najmniej:

1)

przed zawarciem kontraktu ustalono jego cel oraz określono, które aktywa lub pasywa mają zostać za pomocą tego kontraktu zabezpieczone;

2)

zabezpieczający instrument finansowy będący przedmiotem kontraktu i zabezpieczane za jego pomocą aktywa lub pasywa charakteryzują się podobnymi cechami, a w szczególności wartością nominalną, datą zapadalności, wpływem zmian stopy procentowej albo kursu waluty;

3)

stopień pewności oczekiwań dotyczących przewidywanych w wyniku kontraktu przepływów środków pieniężnych jest znaczny.

4.

Jeżeli warunki, o których mowa w ust. 3, zostały spełnione, to przy wycenie zabezpieczanych aktywów lub pasywów uwzględnia się wartość nabytych dla ich zabezpieczenia instrumentów finansowych oraz zmiany ich wartości.

Art. 35b.

1.

Wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu do:

1)

należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości - do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym;

2)

należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego - w pełnej wysokości należności;

3)

należności kwestionowanych przez dłużników oraz z których zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umownej kwocie nie jest prawdopodobna - do wysokości niepokrytej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności;

4)

należności stanowiących równowartość kwot podwyższających należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizującego - w wysokości tych kwot, do czasu ich otrzymania lub odpisania;

5)

należności przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców - w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności.

2.

Odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych - zależnie od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizacji.

3.

Należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne zmniejszają dokonane uprzednio odpisy aktualizujące ich wartość.

4.

Należności, o których mowa w ust. 3, od których nie dokonano odpisów aktualizujących ich wartość lub dokonano odpisów w niepełnej wysokości, zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych.

Art. 35c.

W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizującego wartość aktywów, w tym również odpisu z tytułu trwałej utraty wartości, równowartość całości lub odpowiedniej części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa wartość danego składnika aktywów i podlega zaliczeniu odpowiednio do pozostałych przychodów operacyjnych lub przychodów finansowych.

Art. 35d.

1.

Rezerwy tworzy się na:

1)

pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego;

2)

przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań.

2.

Rezerwy, o których mowa w ust. 1, zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat nadzwyczajnych, zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą.

3.

Powstanie zobowiązania, na które uprzednio utworzono rezerwę, zmniejsza rezerwę.

4.

Niewykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne.

Art. 36.

1.

Kapitały (fundusze) własne ujmuje się w księgach rachunkowych z podziałem na ich rodzaje i według zasad określonych przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy o utworzeniu jednostki.

2⁶⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 4 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Kapitał zakładowy spółek kapitałowych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, towarzystw reasekuracji wzajemnej, fundusz udziałowy spółdzielni wykazuje się w wysokości określonej w umowie lub statucie i wpisanej w rejestrze sądowym. Zadeklarowane lecz niewniesione wkłady kapitałowe ujmuje się jako należne wkłady na poczet kapitału.

2a.

(uchylony).

2b.

Koszty emisji akcji poniesione przy powstaniu spółki akcyjnej lub podwyższeniu kapitału zakładowego zmniejszają kapitał zapasowy spółki do wysokości nadwyżki wartości emisji nad wartością nominalną akcji, a pozostałą ich część zalicza się do kosztów finansowych.

2c.

Kapitały (fundusze) własne powstałe z zamiany dłużnych papierów wartościowych, zobowiązań i pożyczek na udziały wykazuje się w wartości nominalnej tych papierów wartościowych, zobowiązań i pożyczek, po uwzględnieniu niezamortyzowanego dyskonta lub premii, odsetek naliczonych i niezapłaconych do dnia zamiany, które nie będą wypłacone, niezrealizowanych różnic kursowych oraz skapitalizowanych kosztów emisji. Jeżeli dłużne papiery wartościowe, zobowiązania i pożyczki są wyrażone w walucie obcej, to na dzień zamiany stosuje się do nich przepisy art. 30.

2d.

Przepis ust. 2c stosuje się odpowiednio do zobowiązań bezwarunkowo umorzonych w wyniku postępowania naprawczego lub układowego.

2e⁷⁰⁾Dodany przez art. 2 pkt 8 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6..

W razie powzięcia uchwały wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określającej termin i wysokość dopłat, równowartość dopłat ujmuje się w odrębnej pozycji pasywów bilansu (kapitał rezerwowy z dopłat wspólników) i wykazuje się jako składnik kapitału własnego dopóty, dopóki ten nie zostanie użyty w sposób uzasadniający jego odpisanie; uchwalone, lecz niewniesione dopłaty wykazuje się w dodatkowej pozycji kapitałów własnych „Należne dopłaty na poczet kapitału rezerwowego (wielkość ujemna)”.

3.

Składniki kapitału (funduszu) własnego jednostek postawionych w stan likwidacji lub upadłości należy, na dzień rozpoczęcia likwidacji lub postępowania upadłościowego, połączyć w jeden kapitał (fundusz) podstawowy, zmniejszając go:

1)

(uchylony);

2⁷²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 4 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.)

w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, towarzystwach ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwach reasekuracji wzajemnej - o udziały własne;

3⁷³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 8 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 6.)

w spółkach akcyjnych - o należne wkłady na poczet kapitału, o ile nie wezwano zainteresowanych do ich wniesienia, oraz o akcje własne.

4.

Przepis ust. 3 może być odpowiednio stosowany przez jednostki objęte postępowaniem naprawczym lub układowym.

Art. 36a⁷⁴⁾Dodany przez art. 2 pkt 9 ustawy, o której mowa w odnośniku 6..

1.

W razie zbycia akcji własnych, dodatnią różnicę między ceną sprzedaży, pomniejszoną o koszty sprzedaży, a ich ceną nabycia, należy odnieść na kapitał zapasowy. Ujemną różnicę należy ująć jako zmniejszenie kapitału zapasowego, a pozostałą część ujemnej różnicy, przewyższającą kapitał zapasowy, jako stratę z lat ubiegłych i opisać w informacji dodatkowej w sprawozdaniu finansowym za rok, w którym nastąpiła sprzedaż.

2.

W przypadku umorzenia akcji własnych, dodatnią różnicę między ich wartością nominalną a ceną nabycia należy odnieść na kapitał zapasowy. Ujemną różnicę należy ująć jako zmniejszenie kapitału zapasowego, a pozostałą część ujemnej różnicy, przewyższającą kapitał zapasowy, jako stratę z lat ubiegłych i opisać w informacji dodatkowej w sprawozdaniu finansowym za rok, w którym nastąpiło obniżenie kapitału zakładowego.

3.

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się do udziałów własnych spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, z wyjątkiem umorzenia udziałów bez obniżenia kapitału zakładowego. W przypadku umorzenia udziałów własnych nabytych w drodze egzekucji, bez obniżenia kapitału zakładowego, wartość udziałów własnych według ceny nabycia należy ująć jako zmniejszenie kapitału rezerwowego utworzonego w celu ich umorzenia.

Art. 37.

1.

W związku z przejściowymi różnicami między wykazywaną w księgach rachunkowych wartością aktywów i pasywów a ich wartością podatkową oraz stratą podatkową możliwą do odliczenia w przyszłości, jednostka tworzy rezerwę i ustala aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, którego jest podatnikiem.

2.

Wartość podatkowa aktywów jest to kwota wpływająca na pomniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przypadku uzyskania z nich, w sposób pośredni lub bezpośredni, korzyści ekonomicznych. Jeżeli uzyskanie korzyści ekonomicznych z tytułu określonych aktywów nie powoduje pomniejszenia podstawy obliczenia podatku dochodowego, to wartość podatkowa aktywów jest ich wartością księgową.

3.

Wartością podatkową pasywów jest ich wartość księgowa pomniejszona o kwoty, które w przyszłości pomniejszą podstawę podatku dochodowego.

4.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego, w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi, które spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego oraz straty podatkowej możliwej do odliczenia, ustalonej przy uwzględnieniu zasady ostrożności.

5.

Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w wysokości kwoty podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych, to jest różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszłości.

6.

Wysokość rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.

7.

Rezerwa i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazywane są w bilansie oddzielnie. Rezerwę i aktywa można kompensować, jeżeli jednostka ma tytuł uprawniający ją do ich jednoczesnego uwzględnienia przy obliczaniu kwoty zobowiązania podatkowego.

8.

Wpływający na wynik finansowy podatek dochodowy za dany okres sprawozdawczy obejmuje:

1)

część bieżącą;

2)

część odroczoną.

Wykazywana w rachunku zysków i strat część odroczona stanowi różnicę pomiędzy stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na koniec i początek okresu sprawozdawczego, z uwzględnieniem przepisów ust. 9.

9.

Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, dotyczące operacji rozliczanych z kapitałem (funduszem) własnym, odnosi się również na kapitał (fundusz) własny.

10⁷⁵⁾Dodany przez art. 2 pkt 10 ustawy, o której mowa w odnośniku 6..

W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia w myśl art. 64 ust. 1, to może ona odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Art. 38.

1⁷⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 5 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Zakłady ubezpieczeń zaliczają do kosztów operacyjnych zmiany stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, które powinny zapewnić pełne pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań, jakie mogą wynikać z umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

1a⁷⁷⁾Dodany przez art. 4 pkt 5 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Zakłady reasekuracji zaliczają do kosztów operacyjnych zmiany stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, które powinny zapewnić pełne pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań, jakie mogą wynikać z umów reasekuracji.

2.

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, z wyjątkiem rezerw na wyrównanie szkodowości, ustala się nie później niż na dzień bilansowy. Rezerwę na wyrównanie szkodowości ustala się nie później niż na dzień kończący rok obrotowy.

Art. 39.

3)

wynik operacji nadzwyczajnych;

4)

obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu podatku dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka, i płatności z nim zrównanych, na podstawie odrębnych przepisów.

2.

Wynik działalności operacyjnej stanowi różnicę między przychodami netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, z uwzględnieniem dotacji, opustów, rabatów i innych zwiększeń lub zmniejszeń, bez podatku od towarów i usług, oraz pozostałymi przychodami operacyjnymi a wartością sprzedanych produktów, towarów i materiałów wycenionych w kosztach wytworzenia albo cenach nabycia, albo zakupu, powiększoną o całość poniesionych od początku roku obrotowego kosztów ogólnych zarządu, sprzedaży produktów, towarów i materiałów oraz pozostałych kosztów operacyjnych.

3⁸³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 15 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Wynik operacji finansowych stanowi różnicę między przychodami finansowymi, w szczególności z tytułu dywidend (udziałów w zyskach), odsetek, zysków ze zbycia oraz aktualizacji wartości inwestycji innych niż wymienione w art. 28 ust. 1 pkt 1a, nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi, a kosztami finansowymi, w szczególności z tytułu odsetek, strat ze zbycia oraz aktualizacji wartości inwestycji innych niż wymienione w art. 28 ust. 1 pkt 1a, nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi, z wyjątkiem odsetek, prowizji, dodatnich i ujemnych różnic kursowych, o których mowa w art. 28 ust. 4 i ust. 8 pkt 2.

4.

Wynik zdarzeń nadzwyczajnych stanowi różnicę między zyskami nadzwyczajnymi a stratami nadzwyczajnymi.

Art. 43.

1.

W bankach na wynik finansowy netto składają się:

1)

wynik działalności operacyjnej (w tym na działalności bankowej);

2)

wynik operacji nadzwyczajnych;

3)

obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu podatku dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka, i płatności z nim zrównanych, na podstawie odrębnych przepisów.

2.

Wynik działalności bankowej obejmuje: wynik z tytułu odsetek, prowizji, przychody z akcji, udziałów i innych papierów wartościowych, wynik operacji finansowych, wynik z pozycji wymiany.

3.

Wynik działalności operacyjnej obejmuje wynik działalności bankowej, skorygowany o różnicę między pozostałymi przychodami operacyjnymi a pozostałymi kosztami operacyjnymi, koszty działania banku, amortyzację środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wynik na wartości rezerw z aktualizacji.

4.

Do wyniku operacji nadzwyczajnych stosuje się przepis art. 42 ust. 4.

Art. 44.

1.

W zakładach ubezpieczeń i zakładach reasekuracji na wynik finansowy netto składają się:

1)

wynik techniczny ubezpieczeń;

2)

różnica między przychodami a kosztami z działalności lokacyjnej niezaliczana do wyniku technicznego ubezpieczeń;

3)

różnica między pozostałymi przychodami a pozostałymi kosztami;

4)

wynik operacji nadzwyczajnych;

5)

obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu podatku dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka, i płatności z nim zrównanych na podstawie odrębnych przepisów.

2.

Wynik techniczny ubezpieczeń stanowi różnicę między przychodami ze składek, pozostałymi przychodami technicznymi a wypłaconymi odszkodowaniami, świadczeniami i zmianami rezerw techniczno -ubezpieczeniowych, z uwzględnieniem udziału reasekuratorów w składce, odszkodowaniach i zmianach stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, oraz kosztami działalności ubezpieczeniowej i pozostałymi kosztami technicznymi. W przypadku gdy:

1)

przychody z lokat przeznaczone są zgodnie z odrębnymi przepisami na zwiększenie rezerw,

2⁸⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.)

zakład ubezpieczeń prowadzący działalność ubezpieczeniową w dziale ubezpieczeń na życie lub zakład reasekuracji prowadzący działalność reasekuracyjną w zakresie reasekuracji ubezpieczeń na życie inwestują łącznie środki własne i środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych

- to przychody i koszty działalności lokacyjnej wykazuje się w technicznym rachunku ubezpieczeń.

3.

Na różnicę między pozostałymi przychodami a pozostałymi kosztami składa się w szczególności różnica między:

1)

pozostałymi przychodami finansowymi a pozostałymi kosztami finansowymi;

2)

pozostałymi przychodami operacyjnymi a pozostałymi kosztami operacyjnymi;

3)

przychodami a kosztami z tytułu pełnienia czynności komisarza awaryjnego.

4.

Do wyniku operacji nadzwyczajnych stosuje się przepis art. 42 ust. 4.

Rozdział 4a

Łączenie się spółek

Art. 44a⁸⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 16 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

1.

Łączenie się spółek handlowych, zwanych dalej „spółkami”, rozlicza się i ujmuje na dzień połączenia w księgach rachunkowych spółki, na którą przechodzi majątek łączących się spółek (spółki przejmującej) albo nowej spółki powstałej w wyniku połączenia (spółki nowo zawiązanej) - metodą nabycia, o której mowa w art. 44b, z zastrzeżeniem ust. 2.

2.

W razie łączenia się spółek, na skutek którego nie następuje utrata kontroli nad nimi przez ich dotychczasowych udziałowców, można zastosować metodę łączenia udziałów, o której mowa w art. 44c; w szczególności dotyczy to łączenia się spółek zależnych w sposób bezpośredni lub pośredni od tej samej jednostki dominującej, jak również w razie połączenia jednostki dominującej niższego szczebla z jej jednostką zależną.

3.

Za dzień połączenia spółek przyjmuje się dzień wpisania połączenia do rejestru właściwego dla siedziby odpowiednio spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej.

Art. 44b.

1.

Rozliczenie połączenia metodą nabycia polega na sumowaniu poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spółki przejmującej, według ich wartości księgowej, z odpowiednimi pozycjami aktywów i pasywów spółki przejętej, według ich wartości godziwej ustalonej na dzień ich połączenia.

2.

Aktywa i zobowiązania spółki przejętej na dzień połączenia obejmują także aktywa lub zobowiązania niewykazywane dotychczas w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym spółki przejętej, jeżeli w wyniku połączenia następuje ich ujawnienie i odpowiadają one definicji aktywów i zobowiązań.

3.

Kapitał (fundusz) własny spółki przejętej ustalony na dzień połączenia jako aktywa netto według wartości godziwej podlega wyłączeniu.

4.

Za wartość godziwą określonych aktywów lub zobowiązań przyjmuje się w szczególności w przypadku:

1)

notowanych papierów wartościowych - aktualny kurs notowań pomniejszony o koszty sprzedaży;

2)

nienotowanych papierów wartościowych - wartość oszacowaną, uwzględniającą takie czynniki, jak współczynnik cena do zysku i stopa dywidendy porównywalnych papierów wartościowych wyemitowanych przez spółki o podobnych charakterystykach;

3)

należności - wartość bieżącą (zdyskontowaną) kwot wymagających zapłaty, wyznaczoną przy odpowiednich bieżących stopach procentowych, pomniejszoną o odpisy na należności zagrożone i nieściągalne oraz ewentualne koszty windykacji. Wyznaczanie wartości bieżących (zdyskontowanych) w odniesieniu do należności krótkoterminowych nie jest konieczne, jeżeli różnica pomiędzy wartością należności według kwot wymagających zapłaty a według ich wartością zdyskontowaną nie jest istotna;

4)

zapasów produktów gotowych i towarów - cenę sprzedaży netto pomniejszoną o opust marży zysku wynikający z kosztów doprowadzenia przez spółkę przejmującą do sprzedaży zapasu lub znalezienia nabywcy;

5)

zapasów produktów w toku - cenę sprzedaży netto produktów gotowych pomniejszoną o koszty zakończenia produkcji i opust marży zysku wynikający z kosztów doprowadzenia przez spółkę przejmującą zapasów do sprzedaży lub znalezienia nabywcy;

6)

zapasów materiałów - aktualną cenę nabycia;

7)

środków trwałych - wartość rynkową lub ich wartość według niezależnej wyceny. W przypadku gdy nie jest możliwe uzyskanie niezależnej wyceny środków trwałych - aktualną cenę nabycia albo koszt wytworzenia, z uwzględnieniem aktualnego stopnia ich zużycia;

8)

wartości niematerialnych i prawnych - wartość oszacowaną, wyznaczoną w oparciu o ceny rynkowe takich samych lub podobnych wartości niematerialnych i prawnych, a w odniesieniu do wartości firmy lub ujemnej wartości firmy zawartej w bilansie spółki przejętej - wartość zerową. W przypadku gdy wartość oszacowana nie może zostać wyznaczona w oparciu o ceny rynkowe, to przyjmuje się taką wartość, która nie spowoduje powstania lub zwiększenia ujemnej wartości firmy w wyniku połączenia;

9)

zobowiązań - wartość bieżącą (zdyskontowaną) kwot wymagających zapłaty, wyznaczoną przy odpowiednich bieżących stopach procentowych. Wyznaczanie wartości bieżących (zdyskontowanych) w odniesieniu do zobowiązań krótkoterminowych nie jest konieczne, jeżeli różnica pomiędzy wartością zobowiązań według kwot wymagających zapłaty a według ich wartością zdyskontowaną nie jest istotna;

10)

rezerwy lub aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego - wartość możliwą do realizacji przez połączone spółki, po uwzględnieniu zmiany wartości podatkowej i księgowej aktywów netto spółki przejmowanej.

5.

Przez cenę przejęcia rozumie się w przypadku:

1)

gdy w celu połączenia spółka wydaje (emituje) udziały - cenę rynkową tych udziałów lub inaczej ustaloną ich wartość godziwą, jeżeli nie jest znana ich cena rynkowa. W takim przypadku nadwyżkę wartości rynkowej udziałów lub inaczej ustalonej ich wartości godziwej zalicza się do kapitału zapasowego. Cenę rynkową wydanych (wyemitowanych) udziałów przyjmuje się z dnia, w którym wszystkie istotne warunki połączenia, w tym relacja wymienna udziałów, zostały ogłoszone. Jeżeli cena rynkowa w tym okresie podlegała istotnym zmianom, wówczas za cenę rynkową można przyjąć średnią cen rynkowych z miesiąca poprzedzającego i miesiąca następującego po dniu ogłoszenia wszystkich istotnych warunków połączenia;

2)

nabycia własnych udziałów w celu połączenia - cenę nabycia własnych udziałów;

3)

nabycia udziałów spółki przejmowanej - cenę nabycia tych udziałów;

4)

gdy w celu połączenia spółka dokonuje zapłaty w innej formie niż określona w pkt 1-3 - wartość godziwą przedmiotu zapłaty;

5)

gdy w celu połączenia spółka dokonuje zapłaty w różnych formach - sumę odpowiednich wartości, o których mowa w pkt 1-4.

6.

Nadwyżka ceny przejęcia, o której mowa w ust. 5, nad wartością godziwą aktywów netto spółki przejętej wykazywana jest w aktywach spółki, na którą przeszedł majątek połączonych spółek lub spółki powstałej w wyniku połączenia, jako wartość firmy.

7.

W przypadku gdy połączenie jest wynikiem kilku następujących po sobie transakcji, cena przejęcia, wartość godziwa aktywów netto spółki przejętej w procencie odzwierciedlającym procent nabytych praw do aktywów netto oraz różnica ceny przejęcia wartości godziwej aktywów netto spółki przejętej ustalane są osobno na dzień każdej istotnej transakcji, przyjmując, iż pierwsza istotna transakcja została przeprowadzona nie później niż na dzień powstania stosunku podporządkowania pomiędzy spółką przejmującą a spółką przejmowaną. Ostateczna cena przejęcia, wartość godziwa aktywów netto spółki przejętej oraz różnica ceny przejęcia nad wartością godziwą aktywów netto spółki przejętej na dzień połączenia stanowi sumę odpowiednich wielkości z dnia poszczególnych istotnych transakcji.

8.

Wartość bilansową aktywów i zobowiązań ustalonych na dzień połączenia koryguje się w kolejnych okresach sprawozdawczych, jeżeli w wyniku zaistniałych zdarzeń lub uzyskanych informacji ustalenie wartości godziwej na dzień połączenia było niewłaściwe. W takich przypadkach należy dokonać odpowiedniej korekty wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, pod warunkiem że jednostka przewiduje odzyskanie wartości wynikającej z korekty z przyszłych korzyści ekonomicznych i korekta taka dokonywana jest w ciągu tego roku obrotowego, w którym nastąpiło połączenie. W przeciwnym przypadku korektę taką zalicza się odpowiednio do pozostałych przychodów lub kosztów operacyjnych.

9.

W przypadku gdy warunki połączenia zakładają możliwość korekty ceny przejęcia w wyniku zaistnienia w przyszłości określonych zdarzeń, wówczas korektę taką uwzględnia się przy określaniu ceny przejęcia na dzień połączenia, jeżeli wystąpienie w przyszłości zdarzeń powodujących korektę ceny jest prawdopodobne, a kwota korekty ceny może być określona w sposób wiarygodny. W przypadku gdy w kolejnych okresach sprawozdawczych nie wystąpią zdarzenia warunkujące zmianę ceny przejęcia lub faktyczna zmiana ceny będzie różniła się od wartości oszacowanej, wówczas należy dokonać odpowiedniej korekty ceny przejęcia i wartości firmy lub ujemnej wartości firmy.

10.

Od wartości firmy jednostka dokonuje odpisów amortyzacyjnych w okresie nie dłuższym niż 5 lat. W uzasadnionych przypadkach kierownik jednostki może wydłużyć ten okres do lat 20. Wydłużenie okresu amortyzacji należy podać w informacji dodatkowej wraz z jego uzasadnieniem. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się metodą liniową i zalicza się je do pozostałych kosztów operacyjnych.

11.

Z zastrzeżeniem ust. 12, nadwyżkę wartości godziwej aktywów netto spółki przejętej nad ceną przejęcia, czyli ujemną wartość firmy, do wysokości nieprzekraczającej wartości godziwej nabytych aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach, jednostka zalicza do rozliczeń międzyokresowych przychodów przez okres będący średnią ważoną okresu ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji aktywów. Ujemna wartość firmy w wysokości przekraczającej wartość godziwą aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach, zaliczana jest do przychodów na dzień połączenia.

12.

Ujemną wartość firmy odpisuje się w pozostałe przychody operacyjne do wysokości, w jakiej dotyczy oszacowanych w sposób wiarygodny przyszłych strat i kosztów, ustalonych przez spółkę przejmującą na dzień połączenia, niestanowiących jednak zobowiązania, o którym mowa w ust. 2. Odpis ten następuje w tym okresie sprawozdawczym, w którym straty i koszty wpływają na wynik finansowy. Jeżeli straty i koszty te nie zostały poniesione w uprzednio przewidywanych okresach sprawozdawczych, to dotyczącą ich ujemną wartość firmy odpisuje się w sposób określony w ust. 11.

13.

W bilansie połączonych spółek wyłączeniu podlegają wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze.

14.

W przypadku gdy w wyniku połączenia powstała nowa spółka, włączeniu do rachunku zysków i strat za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, podlegają przychody i koszty oraz zyski i straty spółki przejętej i spółki przejmującej od dnia połączenia. W przypadku gdy w wyniku połączenia na spółkę przejmującą przeszedł majątek spółki przejmowanej, włączeniu do rachunku zysków i strat za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, podlegają przychody i koszty oraz zyski i straty spółki przejętej od dnia połączenia oraz spółki przejmującej od początku roku obrotowego. W przypadku gdy przed dniem połączenia łączące się spółki pozostawały w stosunku podporządkowania, wówczas zyski lub straty netto spółki przejmowanej, osiągnięte przed dniem połączenia, wpływają w odpowiednim procencie, ustalonym jako procent kontrolowanych przez spółkę przejmującą w danym okresie przed dniem połączenia aktywów netto spółki przejmowanej, na odpowiednie pozycje kapitałów własnych spółki przejmującej, spółki powstałej w wyniku połączenia, z uwzględnieniem odpisów wartości firmy albo ujemnej wartości firmy, za okres od dnia powstania stosunku podporządkowania do dnia połączenia.

15.

Koszty poniesione bezpośrednio w związku z połączeniem powiększają cenę przejęcia. Koszty organizacji poniesione przy założeniu nowej spółki akcyjnej lub koszty podwyższenia kapitału zakładowego w celu połączenia zmniejszają kapitał zapasowy spółki przejmującej lub spółki powstałej w wyniku połączenia, do wysokości nadwyżki wartości emisyjnej nad wartością nominalną akcji, a pozostałą część zalicza się do kosztów finansowych.

16.

Sprawozdanie finansowe sporządzone na koniec okresu sprawozdawczego, w ciągu którego nastąpiło połączenie, powinno zawierać dane porównawcze za poprzedni rok obrotowy. Dane porównawcze za poprzedni rok obrotowy stanowią dane ze sprawozdania finansowego spółki przejmującej.

Art. 44c⁸⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 17 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

1.

Łączenie metodą łączenia udziałów polega na sumowaniu poszczególnych pozycji odpowiednich aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów połączonych spółek, według stanu na dzień połączenia, po uprzednim doprowadzeniu ich wartości do jednolitych metod wyceny i dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 2 i 3.

2.

Wyłączeniu podlega wartość kapitału zakładowego spółki, której majątek został przeniesiony na inną spółkę, lub spółek, które w wyniku połączenia zostały wykreślone z rejestru. Po dokonaniu tego wyłączenia odpowiednie pozycje kapitału własnego spółki, na którą przechodzi majątek połączonych spółek lub nowo powstałej spółki koryguje się o różnicę pomiędzy sumą aktywów i pasywów.

3.

Wyłączeniu podlegają również:

1)

wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze łączących się spółek;

2)

przychody i koszty operacji gospodarczych dokonywanych w danym roku obrotowym przed połączeniem między łączącymi się spółkami;

3)

zyski lub straty operacji gospodarczych dokonanych przed połączeniem między łączącymi się spółkami, zawarte w wartościach podlegających łączeniu aktywów i pasywów.

4.

Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i 3, jeżeli nie wpłynie to na rzetelność i jasność sprawozdania finansowego spółki, na którą przechodzi majątek połączonych spółek lub nowo powstałej spółki.

5.

Koszty poniesione w związku z połączeniem, w tym również koszty organizacji poniesione przy założeniu nowej spółki lub koszty podwyższenia kapitału spółki, na którą przechodzi majątek łączących się spółek, zalicza się do kosztów finansowych.

6.

Sprawozdanie finansowe spółki, na którą przechodzi majątek połączonych spółek lub nowo powstałej spółki, sporządzone na koniec okresu sprawozdawczego, w ciągu którego nastąpiło połączenie, zawiera dane porównawcze za poprzedni rok obrotowy, określone w taki sposób, jakby połączenie miało miejsce na początek poprzedniego roku obrotowego, z tym że poszczególne składniki kapitałów własnych na koniec poprzedniego roku powinny zostać wykazane jako suma poszczególnych składników kapitałów własnych.

Art. 44d⁸⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 12 ustawy, o której mowa w odnośniku 6..

Przepisy art. 44a-44c stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia przez jednostkę zorganizowanej części innej jednostki, w tym również w razie podziału spółek.

Rozdział 5

Sprawozdania finansowe jednostki

Art. 45.

1⁸⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 7 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 2, oraz na inny dzień bilansowy, stosując odpowiednio, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b, zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, określone w rozdziale 4.

1a⁹⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3; w brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 3 lit. a ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga..

Sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą być sporządzane zgodnie z MSR.

1b⁹¹⁾Dodany przez art. 1 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Sprawozdania finansowe jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR, mogą być sporządzane zgodnie z MSR.

1c⁹¹⁾Dodany przez art. 1 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Decyzję w sprawie sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR, przez jednostki, o których mowa w ust. 1a oraz 1b, podejmuje organ zatwierdzający.

1d⁹²⁾Dodany przez art. 1 pkt 18 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Organ zatwierdzający może podjąć decyzję w sprawie zaprzestania stosowania MSR przy sporządzaniu sprawozdań finansowych przez jednostki w przypadku ustania okoliczności, o których mowa w ust. 1a i 1b.

1e⁹²⁾Dodany przez art. 1 pkt 18 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Sprawozdania finansowe oddziałów przedsiębiorcy zagranicznego mogą być sporządzane zgodnie z MSR, jeżeli przedsiębiorca ten sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR.

2.

Sprawozdanie finansowe składa się z:

1)

bilansu;

2)

rachunku zysków i strat;

3)

informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia.

3⁹³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 304 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2004 r..

Sprawozdanie finansowe jednostek określonych w art. 64 ust. 1, podlegające corocznemu badaniu, obejmuje ponadto zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym, a w przypadku funduszy inwestycyjnych - zestawienie zmian w aktywach netto, oraz rachunek przepływów pieniężnych, z zastrzeżeniem ust. 3a.

3a⁹⁴⁾Dodany przez art. 304 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 93; w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 18 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Sprawozdanie finansowe funduszu inwestycyjnego otwartego oraz sprawozdanie finansowe specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego nie obejmuje rachunku przepływów pieniężnych.

4.

Do rocznego sprawozdania finansowego dołącza się sprawozdanie z działalności jednostki, jeżeli obowiązek jego sporządzania wynika z ustawy lub odrębnych przepisów.

5.

Sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności jednostki sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej. Dane liczbowe można wykazywać w zaokrągleniu do tysięcy złotych, jeżeli nie zniekształca to obrazu jednostki zawartego w sprawozdaniu finansowym oraz w sprawozdaniu z działalności.

6⁹⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 3 lit. b ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga..

Sprawozdania finansowe oraz sprawozdania z działalności emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego sporządza się na podstawie przepisów ustawy, z uwzględnieniem przepisów o obrocie papierami wartościowymi.

Art. 46.

1.

W bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na dzień kończący bieżący i poprzedni rok obrotowy.

1a.

W przypadku sporządzania bilansu na inny dzień bilansowy niż określony w ust. 1, w bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na ten dzień oraz na dzień kończący rok obrotowy bezpośrednio poprzedzający ten dzień bilansowy.

2.

Wykazana w aktywach bilansu, z zastrzeżeniem ust. 2a, wartość poszczególnych grup składników aktywów wynika z ich wartości księgowej, skorygowanej o:

1)

dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe oraz odpisy aktualizujące, w tym również z tytułu trwałej utraty wartości składników aktywów trwałych;

2)

odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych;

3)

odpisy aktualizujące wartość należności.

2a.

Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wykazuje się w bilansie w kwocie netto po kompensacie, jeżeli jednostka ma bezwarunkowe prawo do kompensaty aktywów i zobowiązań danego rodzaju i zamierza je rozliczyć w kwocie netto albo jednocześnie wydać składnik aktywów finansowych i rozliczyć zobowiązanie finansowe.

3.

Jeżeli w myśl odrębnych przepisów w ciągu roku dokonywane są odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego, to należy je wykazać ze znakiem ujemnym w odrębnej pozycji pasywów „Kapitał (fundusz) własny”, w pozycji „Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)”.

4.

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne fundusze tworzone na podstawie odrębnych przepisów, niezaliczone do kapitałów (funduszów) własnych, wykazuje się w pasywach bilansu w grupie zobowiązań jako fundusze specjalne.

5⁹⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 8 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Bilans powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym:

1)

dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji - w załączniku nr 1 do ustawy;

2)

dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy;

3)

dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji - w załączniku nr 3 do ustawy.

Art. 47.

1.

W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za bieżący i poprzedni rok obrotowy.

2.

W przypadku sporządzania rachunku zysków i strat za inny okres sprawozdawczy niż określony w ust. 1, w rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za bieżący okres sprawozdawczy oraz analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego.

3.

W przypadku gdy jednostka przewiduje zaprzestanie określonego zakresu działalności mającego wpływ na przychody i koszty przyszłych okresów sprawozdawczych, przy zachowaniu zasady kontynuacji - odpowiednie przychody i koszty z tym związane należy wykazać odrębnie od przychodów i kosztów działalności kontynuowanej.

4⁹⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 9 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Rachunek zysków i strat powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym:

1)

dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji - w załączniku nr 1 do ustawy, w wariancie kalkulacyjnym albo porównawczym, zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki;

2)

dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy;

3)

dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji

- w załączniku nr 3 do ustawy,

Art. 48.

1.

Informacja dodatkowa powinna zawierać istotne dane i objaśnienia niezbędne do tego, aby sprawozdanie finansowe odpowiadało warunkom określonym w art. 4 ust. 1, a w szczególności obejmować:

1)

wprowadzenie do sprawozdania finansowego, zawierające opis przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny i sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru, oraz przedstawienie przyczyn i skutków ich ewentualnych zmian w stosunku do roku poprzedzającego;

2)

dodatkowe informacje i objaśnienia:

a)

do pozycji bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych za okresy sprawozdawcze objęte sprawozdaniem finansowym,

b)

proponowany podział zysku lub pokrycia straty,

c)

podstawowe informacje dotyczące pracowników i organów jednostki,

d)

inne istotne informacje dla zrozumienia sprawozdania finansowego.

2⁹⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 10 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Zakres informacji dodatkowej, sporządzanej przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, określa załącznik nr 1 do ustawy.

Art. 48a.

1⁹⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym obejmuje informacje o zmianach poszczególnych składników kapitału (funduszu) własnego za bieżący i poprzedni rok obrotowy określone:

1)

dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji - w załączniku nr 1 do ustawy;

2)

dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy;

3)

dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji - w załączniku nr 3 do ustawy.

2.

W przypadku sporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym za inny okres sprawozdawczy niż określony w ust. 1, w zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym wykazuje się zmiany poszczególnych pozycji kapitału (funduszu) własnego za bieżący okres sprawozdawczy i poprzedni rok obrotowy.

Art. 48b.

1¹⁰⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 12 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Rachunek przepływów pieniężnych sporządzony metodą bezpośrednią albo pośrednią, zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki, wykazuje dane za bieżący i poprzedni rok obrotowy, obejmując informacje w zakresie ustalonym:

1)

dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji - w załączniku nr 1 do ustawy;

2)

dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy;

3)

dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji - w załączniku nr 3 do ustawy.

2.

W przypadku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych za inny okres sprawozdawczy niż określony w ust. 1, rachunek przepływów pieniężnych sporządza się za bieżący okres sprawozdawczy i analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego.

3.

W rachunku przepływów pieniężnych należy uwzględnić wszystkie wpływy i wydatki z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej jednostki, z wyjątkiem wpływów i wydatków będących rezultatem zakupu lub sprzedaży środków pieniężnych, przy czym dla właściwego określenia wartości przepływów pieniężnych:

1)

przez działalność operacyjną rozumie się podstawowy rodzaj działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności, niezaliczone do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finansowej;

2)

przez działalność inwestycyjną (lokacyjną) rozumie się nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści;

3)

przez działalność finansową rozumie się pozyskiwanie lub utratę źródeł finansowania [zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału (funduszu) własnego i obcego w jednostce] oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści.

Art. 49¹⁰¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 145, poz. 1535), która weszła w życie z dniem 10 lipca 2004 r.; wynikające z ustawy zasady rachunkowości stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2004 r., stosownie do art. 2 tej ustawy..

1¹⁰²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 13 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

W przypadku spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, towarzystw reasekuracji wzajemnej, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych, kierownik jednostki sporządza, wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym, sprawozdanie z działalności jednostki.

2.

Sprawozdanie z działalności jednostki powinno obejmować istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń, a w szczególności informacje o:

1)

zdarzeniach istotnie wpływających na działalność jednostki, jakie nastąpiły w roku obrotowym, a także po jego zakończeniu, do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego;

2)

przewidywanym rozwoju jednostki;

3)

ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju;

4)

aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej;

5)

nabyciu udziałów (akcji) własnych, a w szczególności celu ich nabycia, liczbie i wartości nominalnej, ze wskazaniem, jaką część kapitału zakładowego reprezentują, cenie nabycia oraz cenie sprzedaży tych udziałów (akcji) w przypadku ich zbycia;

6)

posiadanych przez jednostkę oddziałach (zakładach);

7)

instrumentach finansowych w zakresie:

a)

ryzyka: zmiany cen, kredytowego, istotnych zakłóceń przepływów środków pieniężnych oraz utraty płynności finansowej, na jakie narażona jest jednostka,

b)

przyjętych przez jednostkę celach i metodach zarządzania ryzykiem finansowym, łącznie z metodami zabezpieczenia istotnych rodzajów planowanych transakcji, dla których stosowana jest rachunkowość zabezpieczeń;

8¹⁰³⁾Dodany przez art. 1 pkt 19 ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.)

stosowaniu zasad ładu korporacyjnego w przypadku jednostek, których papiery wartościowe zostały dopuszczone do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

3.

Sprawozdanie z działalności jednostki powinno również obejmować - o ile jest to istotne dla oceny sytuacji jednostki - wskaźniki finansowe i niefinansowe, łącznie z informacjami dotyczącymi zagadnień środowiska naturalnego i zatrudnienia, a także dodatkowe wyjaśnienia do kwot wykazanych w sprawozdaniu finansowym.

Art. 50.

1.

Informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym mogą być wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w załącznikach do ustawy, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki.

2¹⁰⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 101..

Jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie osiągnęła dwóch z następujących trzech wielkości:

1)

średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło nie więcej niż 50 osób,

2)

suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości 2 000 000 euro,

3)

przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły równowartości 4 000 000 euro

- może sporządzić sprawozdanie finansowe w formie uproszczonej, wykazując informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 literami i cyframi rzymskimi. Informację dodatkową sporządza się w odpowiednio uproszczonej formie.

3.

W przypadku gdy informacje dotyczące poszczególnych pozycji sprawozdania finansowego nie wystąpiły w jednostce zarówno w roku obrotowym, jak i za rok poprzedzający rok obrotowy, to przy sporządzaniu sprawozdania finansowego pozycje te pomija się.

4¹⁰⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 14 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Przepisu ust. 2 nie stosuje się do banków, zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji.

Art. 51.

1.

Jednostka, w skład której wchodzą jednostki organizacyjne sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe, sporządza łączne sprawozdanie finansowe, będące sumą sprawozdania finansowego jednostki i wszystkich jej oddziałów (zakładów), wyłączając odpowiednio:

1)

aktywa i fundusze wydzielone;

2)

wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze;

3)

przychody i koszty z tytułu operacji dokonywanych między jednostką a jej oddziałami (zakładami) lub między jej oddziałami (zakładami);

4)

wynik finansowy operacji gospodarczych dokonywanych wewnątrz jednostki, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziałów (zakładów).

Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w pkt 2-4, jeżeli nie wpływa to ujemnie na spełnienie obowiązków określonych w art. 4 ust. 1.

2¹⁰⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 20 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Do sprawozdania finansowego jednostki, w której skład wchodzą oddziały (zakłady) znajdujące się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i tam sporządzające sprawozdania finansowe, włącza się odpowiednie dane wynikające z bilansów tych oddziałów (zakładów), wyrażone w walutach obcych, przeliczone na walutę polską po obowiązującym na dzień bilansowy średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, natomiast z rachunku zysków i strat - po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną średnich kursów na dzień kończący każdy miesiąc roku obrotowego, a w uzasadnionych przypadkach - po kursie będącym średnią arytmetyczną średnich kursów na dzień kończący poprzedni rok obrotowy i dzień kończący bieżący rok obrotowy, ogłoszonych dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski. Powstałe na skutek tych przeliczeń różnice wykazuje się w łącznym sprawozdaniu finansowym jednostki, w pozycji „Różnice kursowe z przeliczenia”, jako składnik kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny.

Art. 52.

1.

Kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy.

2.

Sprawozdanie finansowe podpisuje - podając zarazem datę podpisu - osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy - wszyscy członkowie tego organu. Odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia dołączonego do sprawozdania finansowego.

3.

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio również do:

1)

sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień określony w art. 12 ust. 2 lub na inny dzień bilansowy;

2)

sprawozdania z działalności jednostki określonego w art. 49, z tym że nie podpisuje go osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Art. 53.

1¹⁰⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 21 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Roczne sprawozdanie finansowe jednostki, z zastrzeżeniem ust. 2b, podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego. Przed zatwierdzeniem roczne sprawozdanie finansowe jednostek, o których mowa w art. 64, podlega badaniu zgodnie z zasadami określonymi w rozdziale 7.

2.

(uchylony).

2a¹⁰⁹⁾Dodany przez art. 527 pkt 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535), która weszła w życie z dniem 1 października 2003 r..

Przepis ust. 1 nie dotyczy jednostek, w stosunku do których ogłoszona została upadłość.

2b¹¹⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 21 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Roczne sprawozdanie finansowe oddziału przedsiębiorcy zagranicznego uważa się za zatwierdzone, jeżeli zostało zatwierdzone sprawozdanie finansowe przedsiębiorcy zagranicznego, obejmujące dane sprawozdania finansowego tego oddziału.

3.

Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych, zgodnie z art. 64 ust. 1, do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonany bez spełnienia tego warunku, jest nieważny z mocy prawa.

4.

Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek niezobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający.

5¹¹¹⁾Dodany przez art. 1 pkt 21 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego, w tym także wpłaty z zysku, dokonywane na podstawie odrębnych przepisów uznaje się za podział wyniku finansowego netto jednostek w ciągu roku obrotowego.

Art. 54.

1.

Jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie finansowe, lub powodujących, że założenie kontynuowania działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, powinna ona odpowiednio zmienić to sprawozdanie, dokonując jednocześnie odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy, oraz powiadomić biegłego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbadał. Jeżeli zdarzenia, które nastąpiły po dniu bilansowym, nie powodują zmiany stanu istniejącego na dzień bilansowy, to odpowiednie wyjaśnienia zamieszcza się w informacji dodatkowej.

2.

Jeżeli jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, o których mowa w ust. 1, po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, to ich skutki ujmuje w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym informacje te otrzymała.

3¹¹²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 22 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Jeżeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w poprzednich latach obrotowych błędu, w następstwie którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za spełniające wymagania określone w art. 4 ust. 1, to kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako „zysk (strata) z lat ubiegłych”.

Rozdział 6

Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej

Art. 55¹¹⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 24 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

1.

Jednostka dominująca, mająca siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sporządza roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej, obejmujące dane jednostki dominującej i jednostek od niej zależnych wszystkich szczebli, bez względu na ich siedzibę, zestawione w taki sposób, jakby grupa kapitałowa stanowiła jedną jednostkę; sprawozdaniem tym obejmuje się również dane pozostałych jednostek podporządkowanych, zgodnie z zasadami określonymi w niniejszym rozdziale.

2.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe składa się z:

1)

skonsolidowanego bilansu;

2)

skonsolidowanego rachunku zysków i strat;

3)

skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych;

4)

zestawienia zmian w skonsolidowanym kapitale własnym;

5)

informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia.

Do rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego dołącza się sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej, sporządzone odpowiednio według warunków, o których mowa w art. 49 ust. 2 i 3, z tym że w zakresie informacji określonych w art. 49 ust. 2 pkt 5 należy podać informacje o udziałach (akcjach) własnych posiadanych przez jednostkę dominującą, jednostki wchodzące w skład grupy kapitałowej oraz osoby działające w ich imieniu.

3.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządza się również na inny dzień bilansowy, jeżeli obowiązek taki wynika z odrębnych przepisów.

4.

Jeżeli przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej, to do sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego stosuje się odpowiednio przepisy rozdziałów 4, 4a i 5.

5.

Skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych, o których mowa w art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości (Dz. Urz. WE L 243 z 11.09.2002, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 29, str. 609), oraz banków sporządza się zgodnie z MSR.

6.

Skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą być sporządzane zgodnie z MSR.

7.

Skonsolidowane sprawozdania finansowe jednostek dominujących niższego szczebla, wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR, mogą być sporządzane zgodnie z MSR.

8.

Decyzję w sprawie sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z MSR, przez jednostki, o których mowa w ust. 6 i 7, podejmuje organ zatwierdzający jednostki dominującej.

9.

Organ zatwierdzający jednostki dominującej może podjąć decyzję w sprawie zaprzestania stosowania MSR przy sporządzaniu skonsolidowanych sprawozdań finansowych przez jednostki w przypadku ustania okoliczności, o których mowa w ust. 6 i 7.

10.

Przepisy ust. 9 stosuje się odpowiednio do jednostek niebędących bankami, o których mowa w ust. 5.

występują ograniczenia w sprawowaniu kontroli nad jednostką, które wyłączają swobodne dysponowanie jej aktywami netto, w tym wypracowanym przez tę jednostkę zyskiem netto, lub które wyłączają sprawowanie kontroli nad organami kierującymi tą jednostką.

Art. 58¹¹⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 26 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

1.

Konsolidacją można nie obejmować jednostki zależnej, jeżeli dane finansowe tej jednostki są nieistotne dla realizacji obowiązku określonego w art. 4 ust. 1.

2.

Jeżeli dwie lub więcej jednostek zależnych spełnia kryterium, o którym mowa w ust. 1, ale ich łączne dane są istotne z punktu widzenia realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 4 ust. 1, to jednostki te należy objąć konsolidacją.

Art. 59¹¹⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 26 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

1.

Dane jednostki zależnej konsoliduje się metodą konsolidacji pełnej, o której mowa w art. 60.

2.

Dane jednostek współzależnych wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym przy zastosowaniu metody proporcjonalnej, o której mowa w art. 61, lub metody praw własności, o której mowa w art. 63.

3.

Udziały w jednostce stowarzyszonej wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą praw własności.

4.

Jeżeli jednostki grupy kapitałowej, objęte konsolidacją, posiadają udziały w jednostkach współzależnych, to dane tych jednostek obejmuje się skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym przy zastosowaniu metody proporcjonalnej lub metody praw własności.

5.

Jeżeli jednostki grupy kapitałowej, objęte konsolidacją, posiadają udziały w jednostkach stowarzyszonych, to dane tych jednostek wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą praw własności.

6.

Jeżeli zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 57 pkt 2, a jednostka zależna była wcześniej objęta konsolidacją lub jednostka dominująca wstąpiła w prawa znaczącego inwestora lub wspólnika jednostki współzależnej, to dane tych jednostek wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym odpowiednio metodą proporcjonalną lub metodą praw własności.

wyniki działalności osiągnięte przez tę jednostkę zależną do dnia zbycia udziałów przez jednostkę dominującą lub inną jednostkę objętą konsolidacją;

2)

wynik ze zbycia udziałów jednostki zależnej, ustalony jako różnica między przychodem ze zbycia udziałów a odpowiadającą im częścią aktywów netto jednostki zależnej, skorygowana o nieodpisaną część wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, dotyczącą zbytych udziałów.

9.

Udziały w kapitale własnym jednostek zależnych, należące do osób lub jednostek innych niż objęte konsolidacją, wykazuje się w odrębnej pozycji pasywów skonsolidowanego bilansu, po kapitałach własnych jako „Kapitały mniejszości”. Wartość początkową tych kapitałów ustala się w wysokości odpowiadającej im wartości godziwej aktywów netto, ustalonej na dzień rozpoczęcia sprawowania kontroli. Wartość tę zwiększa się lub zmniejsza odpowiednio o zmiany w aktywach netto jednostek zależnych. Przypadające na inne osoby lub jednostki nieobjęte konsolidacją zyski lub straty wykazuje się w skonsolidowanym rachunku zysków i strat po pozycji „Wynik finansowy netto” jako „Zyski (straty) mniejszości”, z uwzględnieniem korekty wyniku z tytułu określonego w ust. 6 pkt 4. Jeżeli straty jednostek zależnych przypadające na kapitały mniejszości przekraczają kwoty gwarantujące ich pokrycie, to ich nadwyżka podlega rozliczeniu z kapitałem własnym grupy kapitałowej.

wynik ze zbycia udziałów jednostki współzależnej, ustalony jako różnica między przychodem ze zbycia udziałów a odpowiadającą im częścią aktywów netto jednostki współzależnej, skorygowana o nieodpisaną część wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, dotyczącą zbytych udziałów.

9¹²³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 28 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Nie wykazuje się udziałów w kapitale własnym jednostek współzależnych, w tym zysków (strat) netto, należących do osób lub jednostek innych niż wspólnik jednostki współzależnej i jednostek jego grupy kapitałowej.

Art. 62.

(uchylony).

Art. 63¹²⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 30 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

1.

4¹³⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 33 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający jednostki dominującej, nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia bilansowego, na który należy sporządzić roczne sprawozdanie finansowe jednostki dominującej.

Art. 63d¹³¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 34 ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Skonsolidowane sprawozdania finansowe oraz sprawozdania z działalności grup kapitałowych, w przypadku gdy jednostkami dominującymi są emitenci papierów wartościowych dopuszczonych, emitenci zamierzający ubiegać się lub ubiegający się o ich dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym jednego z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, sporządza się na podstawie przepisów ustawy, z uwzględnieniem przepisów o obrocie papierami wartościowymi.

Rozdział 7

Badanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych

Art. 64.

1.

Badaniu i ogłaszaniu, z zastrzeżeniem art. 64b, podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność:

1¹³³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 15 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.)

banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji;

2¹³⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 7 ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.)

jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych;

2a)

jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;

3¹³⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 15 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6.)

spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji;

4)

pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:

a)

średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,

b)

suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro,

c)

przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro.

2.

W jednostkach sporządzających łączne sprawozdania finansowe, o których mowa w art. 51 ust. 1, warunki określone w ust. 1 stosuje się do łącznego rocznego sprawozdania finansowego.

3¹³⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 35 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Badaniu podlegają sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, a także roczne sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR.

4¹³⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 304 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 93..

Badaniu i ogłaszaniu podlegają również roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy.

5.

(uchylony).

6.

(uchylony).

Art. 64a¹⁴⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 22..

1.

Oddział, mających siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1¹⁴¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 16 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.)

zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji oraz

2)

banku zagranicznego, instytucji kredytowej lub instytucji finansowej, w rozumieniu przepisów Prawa bankowego

- zwanych dalej „instytucją kredytową lub finansową”, ogłasza, sporządzone i zbadane zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi w państwie siedziby instytucji kredytowej lub finansowej, roczne sprawozdanie finansowe tej instytucji wraz ze sprawozdaniem z działalności oraz opinią biegłego rewidenta.

2.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do skonsolidowanego sprawozdania finansowego wraz ze skonsolidowanym sprawozdaniem z działalności oraz opinią biegłego rewidenta.

Art. 64b¹⁴⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 22..

1.

Ogłaszaniu nie podlega roczne sprawozdanie finansowe oddziału instytucji kredytowej lub finansowej, chyba że występują przesłanki określone w ust. 2.

2.

Oddział instytucji kredytowej lub finansowej mającej siedzibę w państwie spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego, oprócz dokumentów wymienionych w art. 64a, ogłasza również, podlegające obowiązkowi badania, roczne sprawozdanie finansowe oddziału wraz z opinią biegłego rewidenta, jeżeli:

1)

roczne sprawozdanie finansowe tej instytucji kredytowej lub finansowej nie jest sporządzane według zasad przyjętych bądź równoważnych z przyjętymi w Europejskim Obszarze Gospodarczym lub

2)

w państwie siedziby tej instytucji kredytowej lub finansowej nie jest spełniony warunek wzajemności w odniesieniu do instytucji kredytowych lub finansowych mających siedzibę w państwie z Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

stwierdzenie utworzenia przez zakład reasekuracji rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w wysokości zapewniającej pełne wywiązanie się z bieżących i przyszłych zobowiązań, wynikających z zawartych umów reasekuracji, oraz zabezpieczenie tych rezerw lokatami, zgodnie z przepisami o działalności reasekuracyjnej, a także prawidłowości wyliczenia marginesu wypłacalności i posiadania finansowego pokrycia tego marginesu;

7)

przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, ze wskazaniem na zjawiska, które w porównaniu z poprzednimi okresami sprawozdawczymi w istotny sposób wpływają negatywnie na tę sytuację, a zwłaszcza zagrażają kontynuowaniu działalności przez jednostkę. Jeżeli w toku badania jednostki biegły rewident stwierdzi istotne, mające wpływ na sprawozdanie finansowe, naruszenie prawa, statutu lub umowy spółki, to powinien o tym poinformować w raporcie, a w razie potrzeby również w opinii.

6.

Opinia i raport powinny wynikać z zebranej i opracowanej w toku badania dokumentacji rewizyjnej. Powinny one umożliwić biegłemu rewidentowi, niebiorącemu udziału w badaniu, prześledzenie jego przebiegu i znalezienie uzasadnienia dla opinii wyrażonej o badanym sprawozdaniu finansowym.

7¹⁴⁶⁾Dodany przez art. 105 pkt 1 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649), która weszła w życie z dniem 6 czerwca 2009 r..

Opinię i raport z badania sprawozdania finansowego podpisuje kluczowy biegły rewident przeprowadzający badanie.

Art. 66.

1.

Rozwiązanie umowy, o której mowa w ust. 5, jest możliwe jedynie w sytuacji zaistnienia uzasadnionej podstawy. Różnice poglądów w sprawie stosowania zasad rachunkowości lub standardów rewizji finansowej nie stanowią uzasadnionej podstawy rozwiązania umowy. O rozwiązaniu umowy o badanie lub przegląd sprawozdania finansowego kierownik jednostki oraz podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych informują niezwłocznie Komisję Nadzoru Audytowego.

Art. 67.

1.

Kierownik badanej jednostki zapewnia udostępnienie biegłemu rewidentowi, przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego, ksiąg rachunkowych oraz dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów oraz wszelkich innych dokumentów, jak również udziela wyczerpujących informacji, wyjaśnień i oświadczeń - niezbędnych do wydania opinii biegłego rewidenta o badanym sprawozdaniu finansowym jednostki.

2.

Biegły rewident jest uprawniony do uzyskania informacji związanych z przebiegiem badania od kontrahentów badanej jednostki, w tym także od banków i jej doradców prawnych - z upoważnienia kierownika badanej jednostki.

3.

Jeżeli przedmiotem badania jest sprawozdanie finansowe jednostki dominującej, to uprawnienia biegłego rewidenta, o których mowa w ust. 1 i 2, przysługują także wobec jednostek zależnych, współzależnych i stowarzyszonych.

4.

Biegli rewidenci, którzy przeprowadzili badanie sprawozdania finansowego:

1)

jednostki, jednostek zależnych, współzależnych lub stowarzyszonych - za okresy sprawozdawcze poprzedzające rok obrotowy,

2)

jednostek zależnych, współzależnych lub stowarzyszonych - za rok obrotowy

- są obowiązani do udzielenia odpowiednich informacji i wyjaśnień biegłemu rewidentowi, badającemu za rok obrotowy sprawozdanie finansowe jednostki, w tym jednostki dominującej.

Art. 67a¹⁵⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 105 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 146..

Przepisy art. 65, art. 66 ust. 4, 5 i 7 oraz art. 67 stosuje się odpowiednio do badania sprawozdań finansowych innych niż określone w art. 64.

Art. 68¹⁵¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 18 ustawy, o której mowa w odnośniku 5..

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, towarzystwa reasekuracji wzajemnej, spółki akcyjne oraz spółdzielnie są obowiązane do udostępnienia wspólnikom, akcjonariuszom lub członkom rocznego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności jednostki, a jeżeli sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowi badania - także opinii wraz z raportem biegłego rewidenta - najpóźniej na 15 dni przed zgromadzeniem wspólników, walnym zgromadzeniem akcjonariuszy lub walnym zgromadzeniem członków albo przedstawicieli członków spółdzielni. Spółka akcyjna udostępnia ponadto akcjonariuszom sprawozdanie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej albo organu administrującego.

Art. 69.

1¹⁵²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 101..

Kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym roczne sprawozdanie finansowe, opinię biegłego rewidenta, jeżeli podlegało ono badaniu, z zastrzeżeniem ust. 1a, odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w przypadku jednostek, o których mowa w art. 49 ust. 1 - także sprawozdanie z działalności - w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.

1a¹⁵³⁾Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 101..

Kierownik jednostki sporządzającej uproszczone sprawozdanie finansowe zgodnie z art. 50 ust. 2, w miejsce opinii biegłego rewidenta, składa do rejestru sądowego informację o rodzaju tej opinii wraz ze wskazaniem czy zawiera ona dodatkowe objaśnienia.

1b¹⁵⁴⁾Dodany przez art. 1 pkt 39 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Kierownik oddziału przedsiębiorcy zagranicznego składa we właściwym rejestrze sądowym roczne sprawozdanie finansowe oddziału, a w przypadku oddziału instytucji kredytowej lub finansowej składa także przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego następujące dokumenty:

1)

roczne sprawozdanie finansowe instytucji kredytowej lub finansowej;

2)

odpis uchwały lub postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego instytucji kredytowej lub finansowej;

3)

odpis uchwały lub postanowienia organu zatwierdzającego instytucji kredytowej lub finansowej o podziale zysku lub pokryciu straty.

2¹⁵⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 39 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Jeżeli sprawozdanie finansowe nie zostało zatwierdzone w terminie określonym w art. 53 ust. 1, to należy je złożyć w rejestrze sądowym w ciągu 15 dni po tym terminie, a także 15 dni po jego zatwierdzeniu wraz z dokumentami, o których mowa w ust. 1.

3.

Przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do jednostki dominującej sporządzającej roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej.

4¹⁵⁶⁾Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 101..

Kierownik jednostki dominującej niesporządzającej skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z art. 56 ust. 2 składa we właściwym rejestrze sądowym przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego skonsolidowane sprawozdanie finansowe wraz ze skonsolidowanym sprawozdaniem z działalności jednostki dominującej wyższego szczebla oraz opinią biegłego rewidenta z badania tego skonsolidowanego sprawozdania finansowego - w ciągu 30 dni od dnia jego zatwierdzenia.

Art. 70.

1¹⁵⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Kierownik jednostki, o której mowa w art. 64 ust. 1, obowiązany jest złożyć wprowadzenie do sprawozdania finansowego stanowiące część informacji dodatkowej, bilans, rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych za rok obrotowy, do ogłoszenia w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia, wraz z opinią biegłego rewidenta, z zastrzeżeniem ust. 1c, oraz odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty. Zakres rocznego i półrocznego sprawozdania finansowego funduszy inwestycyjnych, w tym połączonego sprawozdania finansowego funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz sprawozdań jednostkowych subfunduszy oraz termin złożenia do ogłoszenia rocznego sprawozdania finansowego, w tym połączonego sprawozdania finansowego funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz sprawozdań jednostkowych subfunduszy określają odrębne przepisy.

1a¹⁵⁸⁾Dodany przez art. 1 pkt 6 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 22..

Kierownik oddziału instytucji kredytowej lub finansowej jest obowiązany złożyć w celu ogłoszenia przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego dokumenty, o których mowa w art. 64a, w ciągu 30 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego tej instytucji.

1b¹⁵⁹⁾Dodany przez art. 1 pkt 10 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 101..

Kierownik jednostki dominującej niesporządzającej skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z art. 56 ust. 2 obowiązany jest złożyć, w celu ogłoszenia, przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego dokumenty, o których mowa w art. 69 ust. 4, w ciągu 30 dni od dnia zatwierdzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego jednostki dominującej wyższego szczebla.

1c¹⁵⁹⁾Dodany przez art. 1 pkt 10 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 101..

Kierownik jednostki sporządzającej uproszczone sprawozdanie finansowe zgodnie z art. 50 ust. 2, w miejsce opinii biegłego rewidenta, składa do ogłoszenia informację o rodzaju tej opinii wraz ze wskazaniem czy zawiera ona dodatkowe objaśnienia.

1d¹⁶⁰⁾Dodany przez art. 1 pkt 40 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Kierownik jednostki sporządzającej sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR w miejsce wprowadzenia do sprawozdania finansowego, stanowiącego część informacji dodatkowej składa do ogłoszenia informację, odpowiadającą zakresowi informacyjnemu tego wprowadzenia.

2¹⁶¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 40 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1-1d oraz art. 64 ust. 4, następuje w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski B”, a w odniesieniu do spółdzielni - w „Monitorze Spółdzielczym”.

3.

Przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do jednostki dominującej sporządzającej roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej.

Rozdział 8

Ochrona danych

Art. 71.

1.

Dokumentację, o której mowa w art. 10 ust. 1, księgi rachunkowe, dowody księgowe, dokumenty inwentaryzacyjne i sprawozdania finansowe, zwane dalej także „zbiorami”, należy przechowywać w należyty sposób i chronić przed niedozwolonymi zmianami, nieupoważnionym rozpowszechnianiem, uszkodzeniem lub zniszczeniem.

2¹⁶²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 32..

Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera ochrona danych powinna polegać na stosowaniu odpornych na zagrożenia nośników danych, na doborze stosownych środków ochrony zewnętrznej, na systematycznym tworzeniu rezerwowych kopii zbiorów danych zapisanych na informatycznych nośnikach danych, pod warunkiem zapewnienia trwałości zapisu informacji systemu rachunkowości, przez czas nie krótszy od wymaganego do przechowywania ksiąg rachunkowych, oraz na zapewnieniu ochrony programów komputerowych i danych systemu informatycznego rachunkowości, poprzez stosowanie odpowiednich rozwiązań programowych i organizacyjnych, chroniących przed nieupoważnionym dostępem lub zniszczeniem.

Art. 72.

1¹⁶³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 32..

Księgi rachunkowe mogą mieć formę, z zastrzeżeniem art. 13 ust. 2 i 3, zbiorów utrwalonych na informatycznych nośnikach danych, pod warunkiem stosowania rozwiązań wymienionych w art. 71 ust. 2.

2¹⁶³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 32..

Jeżeli system ochrony zbiorów danych rachunkowości, utrwalonych na informatycznych nośnikach danych, nie spełnia wymagań określonych w art. 71 ust. 2, zapisy te powinny być wydrukowane w terminach przewidzianych w art. 13 ust. 6.

3.

Przechowywanie ksiąg rachunkowych na innym nośniku niż wymieniony w ust. 2 jest dopuszczalne pod warunkiem zapewnienia odtworzenia ksiąg w formie wydruków.

Art. 73.

1¹⁶⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 41 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

Dowody księgowe i dokumenty inwentaryzacyjne przechowuje się w siedzibie jednostki lub oddziałów (zakładów), z zastrzeżeniem ust. 4, w oryginalnej postaci, w ustalonym porządku dostosowanym do sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w podziale na okresy sprawozdawcze, w sposób pozwalający na ich łatwe odszukanie. Roczne zbiory dowodów księgowych i dokumentów inwentaryzacyjnych oznacza się określeniem nazwy ich rodzaju oraz symbolem końcowych lat i końcowych numerów w zbiorze.

2¹⁶⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 ustawy z dnia 10 października 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 214, poz. 1343), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r..

Z wyłączeniem dokumentów dotyczących przeniesienia praw majątkowych do nieruchomości, powierzenia odpowiedzialności za składniki aktywów, znaczących umów i innych ważnych dokumentów określonych przez kierownika jednostki, po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego treść dowodów księgowych może być przeniesiona na informatyczne nośniki danych, pozwalające zachować w trwałej postaci zawartość dowodów. Warunkiem stosowania tej metody przechowywania danych jest posiadanie urządzeń pozwalających na odtworzenie dowodów w postaci wydruku, o ile inne przepisy nie stanowią inaczej.

3.

Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy, dokumentację przyjętych zasad rachunkowości, księgi rachunkowe oraz sprawozdania finansowe, w tym również sprawozdanie z działalności jednostki, przechowuje się odpowiednio w sposób określony w ust. 1.

4¹⁶⁶⁾Dodany przez art. 1 pkt 41 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

zbiory, o których mowa w art. 71 ust. 1, mogą być przechowywane, w sposób określony w ust. 1-3, poza siedzibą jednostki lub oddziałów (zakładów) w przypadku, gdy zostaną przekazane do przechowania innej jednostce, świadczącej usługi w zakresie przechowywania dokumentów. Przepisy art. 11 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 74.

1.

Zatwierdzone roczne sprawozdania finansowe podlegają trwałemu przechowywaniu.

2.

Pozostałe zbiory przechowuje się co najmniej przez okres:

1)

księgi rachunkowe - 5 lat;

2)

karty wynagrodzeń pracowników bądź ich odpowiedniki - przez okres wymaganego dostępu do tych informacji, wynikający z przepisów emerytalnych, rentowych oraz podatkowych, nie krócej jednak niż 5 lat;

3)

dowody księgowe dotyczące wpływów ze sprzedaży detalicznej - do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy, nie krócej jednak niż do dnia rozliczenia osób, którym powierzono składniki aktywów objęte sprzedażą detaliczną;

4¹⁶⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 42 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

dowody księgowe dotyczące środków trwałych w budowie, pożyczek, kredytów oraz umów handlowych, roszczeń dochodzonych w postępowaniu cywilnym lub objętych postępowaniem karnym albo podatkowym - przez 5 lat od początku roku następującego po roku obrotowym, w którym operacje, transakcje i postępowanie zostały ostatecznie zakończone, spłacone, rozliczone lub przedawnione;

5)

dokumentację przyjętego sposobu prowadzenia rachunkowości - przez okres nie krótszy od 5 lat od upływu jej ważności;

6)

dokumenty dotyczące rękojmi i reklamacji - 1 rok po terminie upływu rękojmi lub rozliczeniu reklamacji;

7)

dokumenty inwentaryzacyjne - 5 lat;

8)

pozostałe dowody księgowe i dokumenty - 5 lat.

3.

Okresy przechowywania ustalone w ust. 2 oblicza się od początku roku następującego po roku obrotowym, którego dane zbiory dotyczą.

Art. 75.

Udostępnienie osobie trzeciej zbiorów lub ich części:

1)

do wglądu na terenie jednostki - wymaga zgody kierownika jednostki lub osoby przez niego upoważnionej,

2)

poza siedzibą zarządu (oddziału) jednostki - wymaga pisemnej zgody kierownika jednostki oraz pozostawienia w jednostce potwierdzonego spisu przejętych dokumentów, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Art. 76.

1.

Zbiory jednostek, które:

1)

zakończyły swoją działalność w wyniku połączenia z inną jednostką lub przekształcenia formy prawnej - przechowuje jednostka kontynuująca działalność;

2)

zostały zlikwidowane - przechowuje wyznaczona osoba lub jednostka; o miejscu przechowywania kierownik, likwidator jednostki lub syndyk masy upadłościowej informuje właściwy sąd lub inny organ prowadzący rejestr lub ewidencję działalności gospodarczej oraz urząd skarbowy.

2.

W sprawach, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 72-74 stosuje się odpowiednio.

Rozdział 8a

Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych¹⁶⁸⁾Dodany przez art. 1 pkt 43 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

Art. 76a.

1.

Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych jest działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, polegającą na świadczeniu usług w zakresie czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6.

2.

Przedsiębiorcy, wykonujący działalność, o której mowa w ust. 1, są również uprawnieni do wykonywania działalności, obejmującej:

1)

prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie,

2)

sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie

- w zakresie określonym odrębnymi przepisami.

3.

Działalność, o której mowa w ust. 1 i 2, mogą wykonywać:

1)

przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, jeżeli są uprawnieni do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych;

2)

pozostali przedsiębiorcy, pod warunkiem, że czynności z tego zakresu będą wykonywane przez osoby uprawnione do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

4.

Uprawnione do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych są, z zastrzeżeniem ust. 6, osoby posiadające certyfikat księgowy, osoby wpisane do rejestru biegłych rewidentów lub na listę doradców podatkowych.

5.

Osoby, o których mowa w ust. 4, mogą przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, korzystać z pomocy osób nieuprawnionych w rozumieniu ust. 4. W takim przypadku zobowiązane są zapewnić stały i bezpośredni nadzór nad wykonywaniem tych czynności.

6.

Osoby, które po otrzymaniu certyfikatu księgowego, uzyskaniu wpisu do rejestru biegłych rewidentów lub na listę doradców podatkowych, zostały skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwa skarbowe oraz za czyny określone w rozdziale 9 ustawy, nie są uprawnione do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Art. 76b.

1.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych wydaje certyfikat księgowy na wniosek osoby fizycznej, która:

1)

ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych;

2)

nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za czyn określony w rozdziale 9 ustawy;

3)

spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:

a)

posiada trzyletnią praktykę w księgowości oraz wykształcenie wyższe magisterskie uzyskane na kierunku rachunkowość lub na innym kierunku ekonomicznym o specjalności rachunkowość lub innej, dla której plan studiów i program kształcenia odpowiadał wymogom określonym przez organy uczelni dla specjalności rachunkowość, w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych,

b)

posiada trzyletnią praktykę w księgowości i wykształcenie wyższe magisterskie lub równorzędne oraz ukończyła studia podyplomowe z zakresu rachunkowości w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych,

c)

posiada dwuletnią praktykę w księgowości i wykształcenie co najmniej średnie oraz złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający kwalifikacje osób ubiegających się o certyfikat księgowy, zwany dalej „egzaminem”.

2.

Za praktykę w księgowości, o której mowa w ust. 1 pkt 3, uważa się wykonywanie - na podstawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż 1/2 etatu, odpłatnej umowy cywilnoprawnej zawartej z przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, umowy spółki lub w związku z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej - następujących czynności:

1)

a)

prawomocnego skazania przez sąd za przestępstwo popełnione umyślnie,

b)

poważnego naruszenia regulaminu Komisji lub regulaminu przeprowadzania egzaminu,

c)

naruszenia któregokolwiek z zakazów, o których mowa w ust. 3,

d)

utraty warunków uprawniających do powołania w skład Komisji.

5.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może w uzasadnionych przypadkach odwołać przewodniczącego, członka lub sekretarza Komisji, w szczególności w przypadku innego, niż wymienione w ust. 4 pkt 2 lit. b, naruszenia regulaminu Komisji lub regulaminu przeprowadzania egzaminu.

6.

5.

W przypadku nieprzystąpienia do egzaminu opłata egzaminacyjna nie podlega zwrotowi.

6.

Osoba zakwalifikowana do egzaminu może na 14 dni przed jego terminem zwrócić się do organizatora egzaminu o zwrot opłaty egzaminacyjnej.

7.

Osoba, która z ważnych, udokumentowanych przyczyn losowych nie mogła przystąpić do egzaminu w wyznaczonym dla niej terminie, może przystąpić do egzaminu w terminie późniejszym., Opłatę wniesioną za egzamin zalicza się na poczet egzaminu przeprowadzanego w terminie późniejszym.

8.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu w terminie późniejszym, przez osobę o której mowa w ust. 7, jest przedstawienie Komisji dokumentów potwierdzających niemożność przystąpienia do egzaminu w wyznaczonym terminie, najpóźniej w ciągu 7 dni po tym terminie.

Art. 76g.

1.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych prowadzi wykaz osób, które uzyskały certyfikat księgowy, zawierający:

1)

imię i nazwisko;

2)

numer certyfikatu księgowego;

3)

numer PESEL - a w przypadku osób nieposiadających obywatelstwa polskiego - numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego tożsamość.

2.

Wykaz, o którym mowa w ust. 1, i dokonywane w nim zmiany, jest zamieszczany w celach informacyjnych na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

3.

Osoba posiadająca certyfikat księgowy ma obowiązek zgłoszenia zmiany danych zamieszczanych w wykazie, o którym mowa w ust. 1, w terminie 30 dni od zaistnienia okoliczności uzasadniających zgłoszenie zmiany. Do zgłoszenia należy załączyć dokumenty lub ich urzędowo poświadczoną kopię, będące podstawą do dokonania zmian danych w wykazie.

Art. 76h.

1.

Przedsiębiorcy, o których mowa w art. 76a ust. 3, są obowiązani do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością, o której mowa w art. 76a ust. 1 i 2.

2.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 1, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności pod uwagę specyfikę wykonywanych czynności oraz zakres realizowanych zadań.

3.

Przepisów ust. 1 nie stosuje się do, będących przedsiębiorcami, biegłych rewidentów oraz doradców podatkowych, jeżeli ubezpieczyli się od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu tych zawodów w zakresie, o którym mowa w ust. 1.

Art. 76i.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1)

wzór wniosku i wykaz dokumentów składanych przez osoby ubiegające się o wydanie certyfikatu księgowego, uwzględniając możliwość składania urzędowo poświadczonych kopii dokumentów, biorąc pod uwagę konieczność udokumentowania spełnienia warunków, o których mowa w art. 76b ust. 1;

2)

wzór certyfikatu księgowego oraz sposób postępowania przy wydawaniu duplikatów certyfikatów księgowych w przypadku ich utraty, w tym wzór wniosku, o którym mowa w art. 76b ust. 4, a także wysokość opłaty, uwzględniając uzasadnione koszty wydania duplikatu;

3)

wykaz dokumentów składanych przez osoby ubiegające się o zakwalifikowanie do egzaminu, biorąc pod uwagę konieczność udokumentowania spełnienia warunków, o których mowa w art. 76b ust. 1 pkt 1 i 2;

4)

wysokość wynagrodzeń przewodniczącego, członków i sekretarza Komisji, biorąc pod uwagę nakład ich pracy i zakres obowiązków oraz uwzględniając maksymalną jego wysokość określoną w art. 76d ust. 7;

5)

wysokość i sposób wnoszenia opłaty egzaminacyjnej oraz tryb dokonywania zwrotu opłaty, biorąc pod uwagę, że wysokość opłaty nie może być wyższa niż połowa minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę;

6)

szczegółowe zadania organizatora egzaminu, Komisji, przewodniczącego Komisji, sekretarza Komisji oraz regulamin działania Komisji, biorąc w szczególności pod uwagę konieczność: zapewnienia sprawnej i prawidłowej organizacji egzaminu, precyzyjnego podziału zadań, obowiązków i odpowiedzialności w ramach Komisji, zapewnienia obiektywnego sposobu przeprowadzenia egzaminu oraz zapewnienia możliwości sprawowania efektywnego nadzoru przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych nad działalnością Komisji;

7)

sposób organizowania i regulamin przeprowadzenia egzaminu sprawdzającego kwalifikacje osób ubiegających się o certyfikat księgowy, szczegółowy zakres tematyczny egzaminu, uwzględniając zakres wiedzy niezbędnej do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz wzór zaświadczenia, potwierdzającego zdanie egzaminu z wynikiem pozytywnym oraz sposób postępowania przy wydawaniu duplikatów zaświadczenia w przypadku jego utraty;

8)

wykaz dokumentów będących podstawą do dokonania zmian danych w wykazie osób, które uzyskały certyfikat księgowy, uwzględniając możliwość składania urzędowo poświadczonych kopii dokumentów.

Rozdział 9

Odpowiedzialność karna

Art. 77.

Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:

1)

nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych,

2)

niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych

- podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

Art. 78.

1.

Biegły rewident, który sporządza niezgodną ze stanem faktycznym opinię o sprawozdaniu finansowym i stanowiących podstawę jego sporządzenia księgach rachunkowych jednostki lub sytuacji finansowo-majątkowej tej jednostki, podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie.

2.

Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie,

podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Art. 79¹⁶⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 3 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 208, poz. 1540), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r..

Kto wbrew przepisom ustawy:

1)

nie poddaje sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta,

2)

nie udziela lub udziela niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjaśnień, oświadczeń biegłemu rewidentowi albo nie dopuszcza go do pełnienia obowiązków,

3)

nie składa sprawozdania finansowego do ogłoszenia,

4)

nie składa sprawozdania finansowego lub sprawozdania z działalności we właściwym rejestrze sądowym,

5)

nie udostępnia sprawozdania finansowego i innych dokumentów, o których mowa w art. 68,

6)

prowadzi działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych bez wymaganych uprawnień,

7¹⁷⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 44 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

prowadzi działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych lub wykonywania czynności doradztwa podatkowego, do wykonywania których jest uprawniony zgodnie z odrębnymi przepisami - bez spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, o której mowa w art. 76h ust. 1

- podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Rozdział 10

Przepisy szczególne i przejściowe

Art. 80.

1¹⁷¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 16 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 6..

Do jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4, nie stosuje się przepisów rozdziałów 5, 6 i 7 ustawy.

2.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, wprowadzić obowiązek badania sprawozdań finansowych jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4.

3¹⁷²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 16 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6..

Do jednostek niebędących spółkami handlowymi, jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej, nie stosuje się przepisów rozdziałów 6 i 7 ustawy.

Art. 80a.

(uchylony).

Art. 81.

1.

(uchylony).

2.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi w drodze rozporządzenia:

1¹⁷⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 13 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.)

po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego szczególne zasady rachunkowości funduszy inwestycyjnych, w tym:

a)

zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, połączonym sprawozdaniu finansowym funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami oraz sprawozdaniach jednostkowych subfunduszy,

b)

zasady sporządzania sprawozdania finansowego, połączonego sprawozdania finansowego funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami oraz sprawozdań jednostkowych subfunduszy,

c)

terminy sporządzenia i złożenia do ogłoszenia rocznego sprawozdania finansowego oraz rocznego połączonego sprawozdania finansowego funduszu inwestycyjnego oraz rocznych sprawozdań jednostkowych subfunduszy,

d)

terminy sporządzenia i przeglądu półrocznego sprawozdania finansowego oraz półrocznego połączonego sprawozdania finansowego funduszu inwestycyjnego oraz półrocznych sprawozdań jednostkowych subfunduszy,

e)

terminy zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, rocznego połączonego sprawozdania finansowego funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami oraz rocznych sprawozdań jednostkowych subfunduszy;

2¹⁷⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 46 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r.)

po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, szczególne zasady rachunkowości domów maklerskich i jednostek organizacyjnych banków, w ramach których prowadzona jest działalność maklerska, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniach finansowych oraz odpowiednio w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych grup kapitałowych oraz w sprawozdaniach z działalności;

3¹⁷⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 19 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5.)

szczegółowe zasady sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych, w tym zakres informacji wykazywanych w tych sprawozdaniach oraz w sprawozdaniach z działalności;

4)

szczegółowe zasady uznawania, metody wyceny, zakres ujawniania i sposób prezentacji instrumentów finansowych;

5)

(uchylony);

6)

po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego:

a¹⁸¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 19 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.)

szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, w tym również tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej, zasady sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych, w tym zakres informacji wykazywanych w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych grup kapitałowych oraz w sprawozdaniach z działalności,

b)

szczególne zasady rachunkowości funduszy emerytalnych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, terminy sporządzenia i złożenia do ogłoszenia rocznego sprawozdania finansowego, zakres ogłaszania rocznego sprawozdania finansowego oraz termin zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego;

7)

(uchylony);

8)

po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego:

a)

szczególne zasady rachunkowości banków, w tym zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego,

b)

(uchylona),

c)

zasady tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków;

9)

zakres działania, liczbę członków i podmioty uprawnione do ich zgłoszenia oraz sposób organizacji Komitetu Standardów Rachunkowości, o którym mowa w art. 10 ust. 3;

10)

po zasięgnięciu opinii Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, szczególne zasady rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, w tym zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego.

Art. 82.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może w drodze rozporządzenia:

1)

określić dla niektórych jednostek, o których mowa w art. 80 ust. 3, szczególne zasady rachunkowości;

2¹⁸⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 47 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, określić szczególne zasady rachunkowości Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych oraz funduszu rozliczeniowego, o którym mowa w przepisach o obrocie papierami wartościowymi, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym oraz odpowiednio w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym grupy kapitałowej, a także w sprawozdaniach z działalności;

3¹⁸⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 8 ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.)

po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, określić szczególne zasady rachunkowości funduszu gwarancyjnego, o którym mowa w przepisach o obrocie papierami wartościowymi, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym;

4¹⁸⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 47 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.)

po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, określić szczególne zasady rachunkowości spółek prowadzących giełdy oraz rynek pozagiełdowy, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, odpowiednio w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym grupy kapitałowej oraz sprawozdaniach z działalności.

Art. 83.

1.

W celu ujednolicenia zasad grupowania operacji gospodarczych i ograniczenia nakładu pracy związanego z ustaleniem zakładowych planów kont mogą być stosowane wzorcowe plany kont.

2.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, wzorcowe plany kont:

1)

po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego - dla banków;

2¹⁹⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 9 ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.)

po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego - dla jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi;

3)

po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego - dla funduszy inwestycyjnych;

4¹⁹²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 20 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.)

po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego - dla zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji lub funduszy emerytalnych;

5)

(uchylony);

6)

dla pozostałych jednostek;

7)

po zasięgnięciu opinii Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej - dla spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.

Rozdział 11

Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy końcowe

Art. 84.

(pominięty).

Art. 85.

1.

Tracą moc, z zastrzeżeniem ust. 2:

1)

art. 244-252, 418-420, 422-426 oraz art. 428 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. - Kodeks handlowy;

2)

art. 26a ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne (Dz. U. z 1989 r. Nr 27, poz. 148 i Nr 74, poz. 442 oraz z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480);

3)

art. 39 i 40 ustawy z dnia 10 lipca 1985 r. o przedsiębiorstwach mieszanych (Dz. U. Nr 32, poz. 142, z 1986 r. Nr 12, poz. 72 oraz z 1987 r. Nr 33, poz. 181);

4)

art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 1992 r. Nr 6, poz. 27 oraz z 1993 r. Nr 18, poz. 82);

5)

art. 48¹ ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359, z 1993 r. Nr 6, poz. 29, Nr 28, poz. 127 i Nr 134, poz. 646 oraz z 1994 r. Nr 80, poz. 369);

6)

art. 14 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 oraz z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480);

7)

art. 41 ust. 3, art. 47, art. 58 pkt 1 i art. 59 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej;

8)

art. 29 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i Nr 63, poz. 314 oraz z 1994 r. Nr 1, poz. 3, Nr 43, poz. 163 i Nr 105, poz. 509);

9)

art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. Nr 114, poz. 493);

10)

art. 32 § 3 i art. 95 ustawy z dnia 22 marca 1991 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych (Dz. U. z 1994 r. Nr 58, poz. 239 i Nr 71, poz. 313);

11)

art. 61 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408 oraz z 1992 r. Nr 63, poz. 315).

2.

(pominięty).

Art. 86.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1995 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 1995 r.

Załącznik nr 1

Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla innych jednostek niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego obejmuje w szczególności:

1)

nazwę (firmę) i siedzibę, podstawowy przedmiot działalności jednostki oraz wskazanie właściwego sądu lub innego organu prowadzącego rejestr,

2)

wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest ograniczony,

3)

wskazanie okresu objętego sprawozdaniem finansowym,

4)

wskazanie, że sprawozdanie finansowe zawiera dane łączne, jeżeli w skład jednostki wchodzą wewnętrzne jednostki organizacyjne sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe,

5)

wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności,

6)

Inwestycje długoterminowe

1.

Nieruchomości

2.

Wartości niematerialne i prawne

3.

Długoterminowe aktywa finansowe

a)

w jednostkach powiązanych

-

udziały lub akcje
-

inne papiery wartościowe
-

udzielone pożyczki
-

inne długoterminowe aktywa finansowe

b)

w pozostałych jednostkach

-

udziały lub akcje
-

inne papiery wartościowe
-

udzielone pożyczki
-

inne długoterminowe aktywa finansowe

4.

Inne inwestycje długoterminowe

V.

Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

1.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

2.

Inne rozliczenia międzyokresowe

B.

Aktywa obrotowe

I.

Zapasy

1.

Materiały

2.

Półprodukty i produkty w toku

3.

Produkty gotowe

4.

Towary

5.

Zaliczki na dostawy

II.

Należności krótkoterminowe

1.

Należności od jednostek powiązanych

a)

z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:

-

do 12 miesięcy
-

powyżej 12 miesięcy

b)

inne

2.

Należności od pozostałych jednostek

a)

z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:

-

do 12 miesięcy
-

powyżej 12 miesięcy

b)

z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń

c)

inne

d)

dochodzone na drodze sądowej

III.

Inwestycje krótkoterminowe

1.

Krótkoterminowe aktywa finansowe

a)

w jednostkach powiązanych

-

udziały lub akcje
-

inne papiery wartościowe
-

udzielone pożyczki
-

inne krótkoterminowe aktywa finansowe

b)

w pozostałych jednostkach

-

udziały lub akcje
-

inne papiery wartościowe
-

udzielone pożyczki
-

inne krótkoterminowe aktywa finansowe

c)

środki pieniężne i inne aktywa pieniężne

-

środki pieniężne w kasie i na rachunkach
-

inne środki pieniężne
-

inne aktywa pieniężne

2.

Inne inwestycje krótkoterminowe

IV.

Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

Aktywa razem

Pasywa

A.

Kapitał (fundusz) własny

I.

Kapitał (fundusz) podstawowy

II.

Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)

III.

Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna)

IV.

Kapitał (fundusz) zapasowy

V.

Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny

VI.

Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe

VII.

Zysk (strata) z lat ubiegłych

VIII.

Zysk (strata) netto

IX.

Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)

B.

Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

I.

Rezerwy na zobowiązania

1.

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

2.

Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne

-

długoterminowa
-

krótkoterminowa

3.

Pozostałe rezerwy

-

długoterminowe
-

krótkoterminowe

II.

Zobowiązania długoterminowe

1.

Wobec jednostek powiązanych

2.

Wobec pozostałych jednostek

a)

IV.

Rozliczenia międzyokresowe

1.

Ujemna wartość firmy

2.

Inne rozliczenia międzyokresowe

-

długoterminowe
-

krótkoterminowe

Pasywa razem

Rachunek zysków i strat (wariant kalkulacyjny)

A.

Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym:

-

od jednostek powiązanych

I.

Przychody netto ze sprzedaży produktów

II.

Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów

B.

Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym:

-

jednostkom powiązanym

I.

Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

II.

Wartość sprzedanych towarów i materiałów

-

od jednostek powiązanych

II.

Odsetki, w tym:

-

od jednostek powiązanych

III.

Zysk ze zbycia inwestycji

IV.

Aktualizacja wartości inwestycji

V.

Inne

K.

Koszty finansowe

I.

Odsetki, w tym:

-

dla jednostek powiązanych

II.

Strata ze zbycia inwestycji

III.

Aktualizacja wartości inwestycji

IV.

Inne

L.

Zysk (strata) z działalności gospodarczej (I+J-K)

M.

Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (M.I.-M.II.)

I.

Zyski nadzwyczajne

II.

Straty nadzwyczajne

N.

Zysk (strata) brutto (L ± M)

O.

Podatek dochodowy

P.

Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)

R.

Zysk (strata) netto (N-O-P)

(wariant porównawczy)

A.

Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi, w tym:

-

od jednostek powiązanych

I.

Przychody netto ze sprzedaży produktów

II.

Zmiana stanu produktów (zwiększenie - wartość dodatnia, zmniejszenie - wartość ujemna)

III.

Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki

IV.

Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów

B.

Koszty działalności operacyjnej

I.

Amortyzacja

II.

Zużycie materiałów i energii

III.

Usługi obce

IV.

Podatki i opłaty, w tym:

-

podatek akcyzowy

V.

Wynagrodzenia

VI.

Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia

VII.

Pozostałe koszty rodzajowe

VIII.

Wartość sprzedanych towarów i materiałów

C.

Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B)

D.

Pozostałe przychody operacyjne

I.

Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych

II.

Dotacje

III.

Inne przychody operacyjne

E.

Pozostałe koszty operacyjne

I.

Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych

II.

Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

III.

Inne koszty operacyjne

F.

Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C+D-E)

G.

Przychody finansowe

I.

Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:

-

od jednostek powiązanych

II.

Odsetki, w tym:

-

od jednostek powiązanych

III.

Zysk ze zbycia inwestycji

IV.

Aktualizacja wartości inwestycji

V.

Inne

H.

Koszty finansowe

I.

Odsetki, w tym:

-

dla jednostek powiązanych

II.

Strata ze zbycia inwestycji

III.

Aktualizacja wartości inwestycji

IV.

Inne

I.

Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F+G-H)

J.

Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (J.I.-J.II.)

I.

Zyski nadzwyczajne

II.

Straty nadzwyczajne

K.

Zysk (strata) brutto (I±J)

L.

Podatek dochodowy

M.

Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)

N.

Zysk (strata) netto (K-L-M)

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym²⁰²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 48 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

I.

Kapitał (fundusz) własny na początek okresu (BO)

-

zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości
-
korekty błędów
I.a.

Kapitał (fundusz) własny na początek okresu (BO), po korektach

1.

Kapitał (fundusz) podstawowy na początek okresu

1.1.

Zmiany kapitału (funduszu) podstawowego

a)

zwiększenie (z tytułu) - wydania udziałów (emisji akcji)

b)

zmniejszenie (z tytułu) - umorzenia udziałów (akcji)

1.2.

Kapitał (fundusz) podstawowy na koniec okresu

2.

Należne wpłaty na kapitał podstawowy na początek okresu

2.1.

Zmiana należnych wpłat na kapitał podstawowy

a)

zwiększenie (z tytułu)

b)

zmniejszenie (z tytułu)

2.2.

Należne wpłaty na kapitał podstawowy na koniec okresu

3.

Udziały (akcje) własne na początek okresu

a)

zwiększenie

b)

zmniejszenie

3.1.

Udziały (akcje) własne na koniec okresu

4.

Kapitał (fundusz) zapasowy na początek okresu

4.1.

Zmiany kapitału (funduszu) zapasowego

a)

zwiększenie (z tytułu):

  -

emisji akcji powyżej wartości nominalnej

  -

z podziału zysku (ustawowo)

  -

z podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)

b)

zmniejszenie (z tytułu):

  -

pokrycia straty

4.2.

Stan kapitału (funduszu) zapasowego na koniec okresu

5.

Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na początek okresu - zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości

5.1.

Zmiany kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny

a)

zwiększenie (z tytułu)

b)

zmniejszenie (z tytułu):

  -

zbycia środków trwałych

5.2.

Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na koniec okresu

6.

Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na początek okresu

6.1.

Zmiany pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych

a)

zwiększenie (z tytułu)

b)

zmniejszenie (z tytułu)

6.2.

Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na koniec okresu

7.

Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu

7.1.

Zysk z lat ubiegłych na początek okresu:

  -

zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości

  -

korekty błędów

7.2.

Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach

a)

zwiększenie (z tytułu):

  -

podziału zysku z lat ubiegłych

b)

zmniejszenie (z tytułu)

7.3.

Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu

7.4.

Strata z lat ubiegłych na początek okresu:

  -

zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości

  -

korekty błędów

7.5.

Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach

a)

zwiększenie (z tytułu):

  -

przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia

b)

zmniejszenie (z tytułu)

7.6.

Strata z lat ubiegłych na koniec okresu

7.7.

Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu

8.

Wynik netto

a)

zysk netto

b)

strata netto

c)

odpisy z zysku

II.

Kapitał (fundusz) własny na koniec okresu (BZ)

III.

2.

Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne

3.

Z aktywów finansowych, w tym:

a)

w jednostkach powiązanych

b)

w pozostałych jednostkach

-

zbycie aktywów finansowych
-

dywidendy i udziały w zyskach
-

spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
-

odsetki
-

inne wpływy z aktywów finansowych

4.

Inne wpływy inwestycyjne

II.

Wydatki

1.

Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych

2.

Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne

3.

Na aktywa finansowe, w tym:

a)

w jednostkach powiązanych

b)

w pozostałych jednostkach

-

nabycie aktywów finansowych
-

udzielone pożyczki długoterminowe

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)

D.

Przepływy pieniężne netto, razem (A.III±B.III±C.III)

E.

Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:

-

zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych

F.

Środki pieniężne na początek okresu

G.

Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym:

-

o ograniczonej możliwości dysponowania

(metoda pośrednia)

A.

Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

I.

Zysk (strata) netto

II.

Korekty razem

1.

Amortyzacja

2.

Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych

3.

Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)

4.

Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej

5.

Zmiana stanu rezerw

6.

Zmiana stanu zapasów

7.

Zmiana stanu należności

8.

Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów

9.

Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 10. Inne korekty

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I±II)

B.

Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej

I.

Wpływy

1.

Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych

2.

Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne

3.

Z aktywów finansowych, w tym:

a)

w jednostkach powiązanych

b)

w pozostałych jednostkach

-

zbycie aktywów finansowych
-

dywidendy i udziały w zyskach
-

spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
-

odsetki
-

inne wpływy z aktywów finansowych

4.

Inne wpływy inwestycyjne

II.

Wydatki

1.

Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych

2.

Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne

3.

Na aktywa finansowe, w tym:

a)

w jednostkach powiązanych

b)

w pozostałych jednostkach

-

nabycie aktywów finansowych
-

udzielone pożyczki długoterminowe

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)

D.

Przepływy pieniężne netto razem (A.III±B.III±C.III)

E.

Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym

-

zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych

F.

Środki pieniężne na początek okresu

G.

Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym

-

o ograniczonej możliwości dysponowania

Dodatkowe informacje i objaśnienia

obejmują w szczególności:

1. 1)

szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji długoterminowych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, nabycia, przemieszczenia wewnętrznego oraz stan końcowy, a dla majątku amortyzowanego - podobne przedstawienie stanów i tytułów zmian dotychczasowej amortyzacji lub umorzenia,

2)

wartość gruntów użytkowanych wieczyście,

3)

wartość nieamortyzowanych lub nieumarzanych przez jednostkę środków trwałych, używanych na podstawie umów najmu, dzierżawy i innych umów, w tym z tytułu umów leasingu,

4)

zobowiązania wobec budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego z tytułu uzyskania prawa własności budynków i budowli,

5)

dane o strukturze własności kapitału podstawowego oraz liczbie i wartości nominalnej subskrybowanych akcji, w tym uprzywilejowanych,

6)

stan na początek roku obrotowego, zwiększenia i wykorzystanie oraz stan końcowy kapitałów (funduszy) zapasowych i rezerwowych, o ile jednostka nie sporządza zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym,

7)

propozycje co do sposobu podziału zysku lub pokrycia straty za rok obrotowy,

8)

dane o stanie rezerw według celu ich utworzenia na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie końcowym,

9)

dane o odpisach aktualizujących wartość należności, ze wskazaniem stanu na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie na koniec roku obrotowego,

10)

podział zobowiązań długoterminowych według pozycji bilansu o pozostałym od dnia bilansowego, przewidywanym umową, okresie spłaty:

a)

do 1 roku,

b)

powyżej 1 roku do 3 lat,

c)

powyżej 3 do 5 lat,

d)

powyżej 5 lat,

11)

wykaz istotnych pozycji czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych,

12)

wykaz grup zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki (ze wskazaniem jego rodzaju),

13²⁰³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 101.)

zobowiązania warunkowe, w tym również udzielone przez jednostkę gwarancje i poręczenia, także wekslowe; odrębnie należy wykazać informacje dotyczące gwarancji i poręczeń wobec jednostek powiązanych;

2. 1)

strukturę rzeczową (rodzaje działalności) i terytorialną (kraj, eksport) przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów,

2)

wysokość i wyjaśnienie przyczyn odpisów aktualizujących środki trwałe,

3)

wysokość odpisów aktualizujących wartość zapasów,

4)

informacje o przychodach, kosztach i wynikach działalności zaniechanej w roku obrotowym lub przewidzianej do zaniechania w roku następnym,

5)

rozliczenie głównych pozycji różniących podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od wyniku finansowego (zysku, straty) brutto,

6)

w przypadku jednostek, które sporządzają rachunek zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym, dane o kosztach wytworzenia produktów na własne potrzeby oraz o kosztach rodzajowych:

a)

amortyzacji,

b)

zużycia materiałów i energii,

c)

usług obcych,

d)

podatków i opłat,

e)

wynagrodzeń,

f)

ubezpieczeń i innych świadczeń,

g)

pozostałych kosztów rodzajowych,

7²⁰⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 101.)

koszt wytworzenia środków trwałych w budowie; w tym odsetki oraz skapitalizowane różnice kursowe od zobowiązań zaciągniętych w celu ich sfinansowania,

8)

poniesione w ostatnim roku i planowane na następny rok nakłady na niefinansowe aktywa trwałe; odrębnie należy wykazać poniesione i planowane nakłady na ochronę środowiska,

9)

informacje o zyskach i stratach nadzwyczajnych, z podziałem na losowe i pozostałe,

10)

podatek dochodowy od wyniku na operacjach nadzwyczajnych;

2a²⁰⁵⁾Dodany przez art. 1 pkt 11 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 101..

Dla pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat, wyrażonych w walutach obcych - kursy przyjęte do ich wyceny;

3.

Objaśnienie struktury środków pieniężnych przyjętych do rachunku przepływów pieniężnych, a w przypadku gdy rachunek przepływów pieniężnych sporządzony jest metodą bezpośrednią, dodatkowo należy przedstawić uzgodnienie przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej, sporządzone metodą pośrednią; w przypadku różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji w bilansie oraz zmianami tych samych pozycji wykazanymi w rachunku przepływów pieniężnych, należy wyjaśnić ich przyczyny;

4²⁰⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 49 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2, który wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r..

Informacje o:

1)

charakterze i celu gospodarczym zawartych przez jednostkę umów nieuwzględnionych w bilansie w zakresie niezbędnym do oceny ich wpływu na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki,

2)

istotnych transakcjach (wraz z ich kwotami) zawartych przez jednostkę na innych warunkach niż rynkowe ze stronami powiązanymi, przez które rozumie się jednostki powiązane oraz:

a)

osobę, która jest członkiem organu zarządzającego, nadzorującego lub administrującego jednostki lub jednostki z nią powiązanej, lub

b)

osobę, która jest małżonkiem lub osobą faktycznie pozostającą we wspólnym pożyciu, krewnym lub powinowatym do drugiego stopnia, przysposobionym lub przysposabiającym, osobą związaną z tytułu opieki lub kurateli w stosunku do którejkolwiek z osób będących członkami organu zarządzającego, nadzorującego lub administrującego jednostki lub jednostki z nią powiązanej, lub

c)

jednostkę kontrolowaną, współkontrolowaną lub inną jednostkę, na którą znaczący wpływ wywiera lub posiada w niej znaczącą ilość głosów, bezpośrednio albo pośrednio osoba, o której mowa w lit. a i b, lub

d)

jednostkę realizującą program świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia, skierowany do pracowników jednostki lub innej jednostki będącej jednostką powiązaną w stosunku do tej jednostki

- wraz z informacjami określającymi charakter tych transakcji. Informacje dotyczące poszczególnych transakcji mogą być zgrupowane według ich rodzaju, z wyjątkiem przypadku, gdy informacje na temat poszczególnych transakcji są niezbędne dla zrozumienia ich wpływu na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki,

3)

przeciętnym w roku obrotowym zatrudnieniu, z podziałem na grupy zawodowe,

4)

wynagrodzeniach, łącznie z wynagrodzeniem z zysku, wypłaconych lub należnych osobom wchodzącym w skład organów zarządzających, nadzorujących albo administrujących spółek handlowych (dla każdej grupy osobno) za rok obrotowy,

5)

pożyczkach i świadczeniach o podobnym charakterze udzielonych osobom wchodzącym w skład organów zarządzających, nadzorujących albo administrujących spółek handlowych (dla każdej grupy osobno), ze wskazaniem warunków oprocentowania i terminów spłaty,

6²⁰⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 105 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 146.)

wynagrodzeniu biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, wypłaconym lub należnym za rok obrotowy odrębnie za:

a)

obowiązkowe badanie rocznego sprawozdania finansowego,

b)

inne usługi poświadczające,

c)

usługi doradztwa podatkowego,

d)

pozostałe usługi;

5²⁰⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 49 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2..

1)

informacje o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych ujętych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego, w tym o rodzaju popełnionego błędu oraz kwocie korekty,

2)

informacje o znaczących zdarzeniach, jakie nastąpiły po dniu bilansowym, a nieuwzględnionych w sprawozdaniu finansowym,

3)

przedstawienie dokonanych w roku obrotowym zmian zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny oraz zmian sposobu sporządzania sprawozdania finansowego, jeżeli wywierają one istotny wpływ na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki, ich przyczyny i spowodowaną zmianami kwotę wyniku finansowego oraz zmian w kapitale (funduszu) własnym,

4)

informacje liczbowe zapewniające porównywalność danych sprawozdania finansowego za rok poprzedzający ze sprawozdaniem za rok obrotowy;

6. 1)

informacje o wspólnych przedsięwzięciach, które nie podlegają konsolidacji, w tym:

a)

nazwie, zakresie działalności wspólnego przedsięwzięcia,

b)

procentowym udziale,

c)

części wspólnie kontrolowanych rzeczowych składników aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

d)

zobowiązaniach zaciągniętych na potrzeby przedsięwzięcia lub zakupu używanych rzeczowych składników aktywów trwałych,

e)

części zobowiązań wspólnie zaciągniętych,

f)

przychodach uzyskanych ze wspólnego przedsięwzięcia i kosztach z nimi związanych,

g)

zobowiązaniach warunkowych i inwestycyjnych dotyczących wspólnego przedsięwzięcia,

2)

informacje o transakcjach z jednostkami powiązanymi,

3)

wykaz spółek (nazwa, siedziba), w których jednostka posiada co najmniej 20% udziałów w kapitale lub ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym spółki; wykaz ten powinien zawierać także informacje o procencie udziałów i stopniu udziału w zarządzaniu oraz o zysku lub stracie netto tych spółek za ostatni rok obrotowy,

4)

jeżeli jednostka nie sporządza skonsolidowanego sprawozdania finansowego, korzystając ze zwolnienia lub wyłączeń, informacje o:

a)

podstawie prawnej wraz z danymi uzasadniającymi odstąpienie od konsolidacji,

b)

nazwie i siedzibie jednostki sporządzającej skonsolidowane sprawozdanie finansowe na wyższym szczeblu grupy kapitałowej oraz miejscu jego publikacji,

c)

podstawowych wskaźnikach ekonomiczno -finansowych, charakteryzujących działalność jednostek powiązanych w danym i ubiegłym roku obrotowym, takich jak:

-

wartość przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów oraz przychodów finansowych,
-

wynik finansowy netto oraz wartość kapitału własnego, z podziałem na grupy,
-

wartość aktywów trwałych,
-

przeciętne roczne zatrudnienie,

W pozostałych jednostkach

XII.

Pozostałe papiery wartościowe i inne aktywa finansowe

XIII.

Wartości niematerialne i prawne, w tym:

-

wartość firmy

Pozycje pozabilansowe

I.

Zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane

1.

Zobowiązania udzielone:

a)

finansowe

b)

gwarancyjne

2.

Zobowiązania otrzymane:

a)

finansowe

b)

gwarancyjne

II.

Zobowiązania związane z realizacją operacji kupna/sprzedaży

III.

XXIII.

Zysk (strata) netto

Zestawienie zmian w kapitale własnym

I.

Kapitał własny na początek okresu (BO) - korekty błędów podstawowych

I.a.

Kapitał własny na początek okresu (BO), po korektach

1.

Kapitał (fundusz) podstawowy na początek okresu

1.1.

Zmiany kapitału (funduszu) podstawowego

a)

zwiększenia (z tytułu):

-

emisji akcji

b)

zmniejszenia (z tytułu):

-

umorzenia akcji

1.2.

Kapitał (fundusz) podstawowy na koniec okresu

2.

Należne wpłaty na poczet kapitału podstawowego na początek okresu

2.1.

Zmiana należnych wpłat na poczet kapitału podstawowego

a)

zwiększenie (z tytułu)

b)

zmniejszenie (z tytułu)

2.2.

Należne wpłaty na poczet kapitału podstawowego na koniec okresu

3.

Akcje własne na początek okresu

a)

zwiększenie

b)

zmniejszenie

3.1.

Akcje własne na koniec okresu

4.

Kapitał (fundusz) zapasowy na początek okresu

4.1.

Zmiany kapitału (funduszu) zapasowego

a)

zwiększenia (z tytułu)

-

emisji akcji powyżej wartości nominalnej
-

podziału zysku (ustawowo)
-

podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)

b)

zmniejszenia (z tytułu)

- pokrycia straty

4.2.

Kapitał (fundusz) zapasowy na koniec okresu

5.

Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na początek okresu

5.1.

Zmiany kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny

a)

zwiększenie (z tytułu)

b)

zmniejszenie (z tytułu)

- zbycia lub likwidacji środków trwałych

5.2.

Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na koniec okresu

6.

Fundusz ogólnego ryzyka bankowego na początek okresu

6.1.

Zmiany funduszu ogólnego ryzyka bankowego

a)

zwiększenie (z tytułu)

b)

zmniejszenie (z tytułu)

6.2.

Fundusz ogólnego ryzyka bankowego na koniec okresu

7.

Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na początek okresu

7.1.

Zmiany pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych

a)

zwiększenia (z tytułu)

b)

zmniejszenia (z tytułu)

7.2.

Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na koniec okresu

8.

Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu

8.1.

Zysk z lat ubiegłych na początek okresu

-

korekty błędów podstawowych

8.2.

Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach

8.3.

Zmiana zysku z lat ubiegłych

a)

zwiększenie (z tytułu):

-

podziału zysku z lat ubiegłych

b)

zmniejszenie (z tytułu)

8.4.

Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu

8.5.

Strata z lat ubiegłych na początek okresu - korekty błędów podstawowych

8.6.

Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach

8.7.

Zmiana straty z lat ubiegłych

a)

zwiększenie (z tytułu)

- przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia

b)

zmniejszenie (z tytułu)

8.8.

Strata z lat ubiegłych na koniec okresu

8.9.

Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu

9.

Wynik netto

a)

zysk netto

b)

strata netto

II.

Kapitał własny na koniec okresu (BZ)

III.

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)

D.

Przepływy pieniężne netto, razem (A.III±B.III±C.III)

E.

Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym

-

zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych

F.

Środki pieniężne na początek okresu

G.

Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym

-

o ograniczonej możliwości dysponowania

(metoda pośrednia)

A.

Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

I.

Zysk (strata) netto

II.

Korekty razem:

1.

Amortyzacja

2.

Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych

3.

Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)

4.

Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej

5.

Zmiana stanu rezerw

6.

Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych

7.

Zmiana stanu należności od sektora finansowego

8.

Zmiana stanu należności od sektora niefinansowego i sektora budżetowego

9.

Zmiana stanu należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu

10.

Zmiana stanu udziałów lub akcji, pozostałych papierów wartościowych i innych aktywów finansowych (handlowych)

11.

Zmiana stanu zobowiązań wobec sektora finansowego

12.

Zmiana stanu zobowiązań wobec sektora niefinansowego i sektora budżetowego

13.

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu

14.

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu papierów wartościowych

15.

Zmiana stanu innych zobowiązań

16.

Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych

17.

Zmiana stanu przychodów przyszłych okresów i zastrzeżonych

18.

Inne korekty

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I±II)

B.

Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej

I.

Wpływy

1.

Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych

2.

Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych

3.

Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych

4.

Zbycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów wartościowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)

5.

Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych

6.

Inne wpływy inwestycyjne

II.

Wydatki

1.

Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych

2.

Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych

3.

Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych

4.

Nabycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów wartościowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)

5.

Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych

6.

Inne wydatki inwestycyjne

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)

C.

Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej

I.

Wpływy

1.

Zaciągnięcie długoterminowych kredytów od innych banków

2.

Zaciągnięcie długoterminowych pożyczek od innych niż banki instytucji finansowych

3.

Emisja dłużnych papierów wartościowych dla innych instytucji finansowych

4.

Zwiększenie stanu zobowiązań podporządkowanych

5.

Wpływy netto z emisji akcji i dopłat do kapitału

6.

Inne wpływy finansowe

II.

Wydatki

1.

Spłaty długoterminowych kredytów na rzecz innych banków

2.

Spłaty długoterminowych pożyczek na rzecz innych niż banki instytucji finansowych

3.

Wykup dłużnych papierów wartościowych od innych instytucji finansowych

4.

Z tytułu innych zobowiązań finansowych

5.

Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego

6.

Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych

7.

Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli

8.

Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku

9.

Nabycie akcji własnych

10.

Inne wydatki finansowe

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)

D.

Przepływy pieniężne netto, razem (A.III±B.III±C.III)

E.

Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym

-

zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych

F.

Środki pieniężne na początek okresu

G.

Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym

-

o ograniczonej możliwości dysponowania

Dodatkowe informacje i objaśnienia

obejmują zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. a ustawy.

Załącznik nr 3

Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji

Wstęp

Aktywowane koszty akwizycji

III.

Zarachowane odsetki i czynsze

IV.

Inne rozliczenia międzyokresowe

Aktywa razem

Pasywa

A.

Kapitał własny

I.

Kapitał podstawowy

II.

Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)

III.

Akcje własne (wielkość ujemna)

IV.

Kapitał (fundusz) zapasowy

V.

Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny

VI.

Pozostałe kapitały rezerwowe

VII.

Zysk (strata) z lat ubiegłych

VIII.

Zysk (strata) netto

B.

Zobowiązania podporządkowane

C.

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe

I.

Rezerwa składek i rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasłego

II.

Rezerwa ubezpieczeń na życie

III.

Rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia

IV.

Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych

V.

Rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka)

VI²¹⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Rezerwy na zwrot składek dla członków

VII²¹⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Pozostałe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe określone w statucie

VIII²¹⁶⁾Dodany przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret szóste ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający

D.

Udział reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych (wartość ujemna)

I.

Udział reasekuratorów w rezerwie składek i w rezerwie na pokrycie ryzyka niewygasłego

II.

Udział reasekuratorów w rezerwie ubezpieczeń na życie

III.

Udział reasekuratorów w rezerwie na niewypłacone odszkodowania i świadczenia

IV.

Udział reasekuratorów w rezerwie na premie i rabaty dla ubezpieczonych

V²¹⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Udział reasekuratorów w pozostałych rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych określonych w statucie

VI²¹⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Udział reasekuratorów w rezerwie ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający

E²¹⁸⁾Dodany przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret ósme ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Oszacowane regresy i odzyski (wielkość ujemna)

1.

Oszacowane regresy i odzyski brutto

2.

Udział reasekuratorów w oszacowanych regresach i odzyskach

F.

Pozostałe rezerwy

I.

Rezerwy na świadczenia emerytalne oraz inne obowiązkowe świadczenia pracowników

II.

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

III.

Inne rezerwy

G.

Zobowiązania z tytułu depozytów reasekuratorów

H²¹⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Pozostałe zobowiązania i fundusze specjalne

I.

Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich

1.

Zobowiązania wobec ubezpieczających, w tym:

1.1.

Wobec jednostek podporządkowanych

1.2.

Wobec pozostałych jednostek

2.

Zobowiązania wobec pośredników ubezpieczeniowych, w tym:

2.1.

Wobec jednostek podporządkowanych

2.2.

Wobec pozostałych jednostek

3.

Inne zobowiązania z tytułu ubezpieczeń, w tym:

3.1.

Wobec jednostek podporządkowanych

3.2.

Wobec pozostałych jednostek

II.

Zobowiązania z tytułu reasekuracji, w tym:

1.

Wobec jednostek podporządkowanych

2.

Wobec pozostałych jednostek

III.

Zobowiązania z tytułu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych oraz pobranych pożyczek, w tym:

1.

Zobowiązania zamienne na akcje zakładu ubezpieczeń

2.

Pozostałe

IV.

Zobowiązania wobec instytucji kredytowych

V.

Inne zobowiązania

1.

Zobowiązania wobec budżetu

2.

Pozostałe zobowiązania

2.1.

Wobec jednostek podporządkowanych

2.2.

Wobec pozostałych jednostek

VI.

Fundusze specjalne

1.

Rozliczenia międzyokresowe

1.

Rozliczenia międzyokresowe kosztów

2.

Ujemna wartość firmy

3.

Przychody przyszłych okresów Pasywa razem

Pozycje pozabilansowe

1.

Należności warunkowe, w tym:

1.1.

otrzymane gwarancje i poręczenia

1.2.

pozostałe

2.

Zobowiązania warunkowe, w tym:

2.1.

udzielone poręczenia i gwarancje

2.2.

weksle akceptowane i indosowane

2.3.

aktywa z zobowiązaniem odsprzedaży

2.4.

inne zobowiązania zabezpieczone na aktywach lub na przychodach

3.

Zabezpieczenia z tytułu reasekuracji ustanowione na rzecz zakładu ubezpieczeń

4.

Zabezpieczenia z tytułu reasekuracji ustanowione przez zakład ubezpieczeń na rzecz cedentów

5.

Obce składniki aktywów nie ujęte w aktywach

Wysokość środków własnych

Wysokość marginesu wypłacalności

Nadwyżka (niedobór) środków własnych na pokrycie marginesu wypłacalności

Wysokość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych

Pozostałe koszty techniczne na udziale własnym

IX.

Zmiany stanu rezerw na wyrównanie szkodowości (ryzyka)

X.

Wynik techniczny ubezpieczeń majątkowych i osobowych

Techniczny rachunek ubezpieczeń na życie

I.

Składki

1.

Składki przypisane brutto

2.

Udział reasekuratorów w składce przypisanej brutto

3.

Zmiana stanu rezerw składek i na ryzyko niewygasłe brutto

4.

Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerw składek

II.

Przychody z lokat

1.

Przychody z lokat w nieruchomości

2²²⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Przychody z lokat w jednostkach podporządkowanych

2.1.

z udziałów lub akcji

2.2.

z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych

2.3.

z pozostałych lokat

3.

Przychody z innych lokat finansowych

3.1.

z udziałów, akcji, innych papierów wartościowych o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych

3.2.

z dłużnych papierów wartościowych oraz innych papierów wartościowych o stałej kwocie dochodu

3.3.

z lokat terminowych w instytucjach kredytowych

3.4.

z pozostałych lokat

4.

Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat

5.

Wynik dodatni z realizacji lokat

III.

Niezrealizowane zyski z lokat

IV.

Pozostałe przychody techniczne na udziale własnym

V.

Odszkodowania i świadczenia

1.

Odszkodowania i świadczenia wypłacone na udziale własnym

1.1.

Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto

1.2.

Udział reasekuratorów w odszkodowaniach i świadczeniach wypłaconych

2.

Zmiana stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia na udziale własnym

2.1.

Rezerwy brutto

2.2.

Udział reasekuratorów

VI.

Zmiany stanu innych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale własnym

1.

Zmiana stanu rezerw w ubezpieczeniach na życie na udziale własnym

1.1.

rezerw brutto

1.2.

na udziale reasekuratorów

2.

Zmiana stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale własnym dla ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający

2.1.

rezerw brutto

2.2.

na udziale reasekuratorów

3.

Zmiana stanu pozostałych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych przewidzianych w statucie na udziale własnym

3.1.

rezerw brutto

3.2.

na udziale reasekuratorów

VII.

Premie i rabaty łącznie ze zmianą stanu rezerw na udziale własnym

VIII.

Koszty działalności ubezpieczeniowej

1.

Koszty akwizycji

1.1.

W tym zmiana stanu aktywowanych kosztów akwizycji

2.

Koszty administracyjne

3.

Prowizje reasekuracyjne i udziały w zyskach

IX.

Koszty działalności lokacyjnej

1.

Koszty utrzymania nieruchomości

2.

Pozostałe koszty działalności lokacyjnej

3.

Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat

4.

Wynik ujemny z realizacji lokat

X.

Niezrealizowane straty na lokatach

XI.

Pozostałe koszty techniczne na udziale własnym

XII.

Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione do ogólnego rachunku zysków i strat

XIII.

Wynik techniczny ubezpieczeń na życie

Ogólny rachunek zysków i strat

I.

Wynik techniczny ubezpieczeń majątkowych i osobowych lub ubezpieczeń na życie

II.

Przychody z lokat

1.

Przychody z lokat w nieruchomości

2²²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Przychody z lokat w jednostkach podporządkowanych

2.1.

z udziałów i akcji

2.2.

z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych

2.3.

z pozostałych lokat

3.

Przychody z innych lokat finansowych

3.1.

z udziałów, akcji, innych papierów wartościowych o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych,

3.2.

z dłużnych papierów wartościowych oraz innych papierów wartościowych o stałej kwocie dochodu

3.3.

z lokat terminowych w instytucjach kredytowych

3.4.

z pozostałych lokat

4.

Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat

5.

Wynik dodatni z realizacji lokat

III.

Niezrealizowane zyski z lokat

IV.

Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione z technicznego rachunku ubezpieczeń na życie

V.

Koszty działalności lokacyjnej

1.

Koszty utrzymania nieruchomości

2.

Pozostałe koszty działalności lokacyjnej

3.

Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat

4.

Wynik ujemny z realizacji lokat

VI.

Niezrealizowane straty na lokatach

VII.

Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione do technicznego rachunku ubezpieczeń majątkowych i osobowych

VIII.

Pozostałe przychody operacyjne

IX.

Pozostałe koszty operacyjne

X.

Zysk (strata) z działalności operacyjnej

XI.

Zyski nadzwyczajne

XII.

Straty nadzwyczajne

XIII.

Zysk (strata) brutto

XIV.

Podatek dochodowy

XV.

Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)

XVI.

Zysk (strata) netto

Zestawienie zmian w kapitale własnym

I.

Kapitał własny na początek okresu (BO):

-
Korekty błędów podstawowych
I.a.

Kapitał własny na początek okresu (BO), po korektach

1.

Kapitał podstawowy na początek okresu

1.1.

Zmiany kapitału podstawowego

a)

zwiększenie (z tytułu):

  -

emisji akcji

b)

zmniejszenie (z tytułu):

  -

umorzenia akcji

1.2.

Kapitał podstawowy na koniec okresu

2.

Należne wpłaty na kapitał podstawowy na początek okresu

2.1.

Zmiany należnych wpłat na kapitał podstawowy

a)

zwiększenie

b)

zmniejszenie

2.2.

Należne wpłaty na kapitał podstawowy na koniec okresu

3.

Akcje własne na początek okresu

3.1.

Zmiany akcji własnych

a)

zwiększenie

b)

zmniejszenie

3.2.

Akcje własne na koniec okresu

4.

Kapitał zapasowy na początek okresu

4.1.

Zmiany kapitału zapasowego

a)

zwiększenie (z tytułu):

  -

emisji akcji powyżej wartości nominalnej

  -

podziału zysku (ustawowo)

  -

podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)

b)

zmniejszenie (z tytułu):

  -

pokrycia straty

4.2.

Kapitał zapasowy na koniec okresu

5.

Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu

5.1.

Zmiany kapitału z aktualizacji wyceny

a)

zwiększenie (z tytułu)

b)

zmniejszenie (z tytułu):

  -

zbycia środków trwałych

5.2.

Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu

6.

Pozostałe kapitały rezerwowe na początek okresu

6.1.

Zmiany pozostałych kapitałów rezerwowych

a)

zwiększenie (z tytułu)

b)

zmniejszenie (z tytułu)

6.2.

Pozostałe kapitały rezerwowe na koniec okresu

7.

Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu

7.1.

Zysk z lat ubiegłych na początek okresu:

  -

Korekty błędów podstawowych

7.2.

Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach

a)

zwiększenie (z tytułu):

  -

podziału zysku z lat ubiegłych

b)

zmniejszenie (z tytułu)

7.3.

Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu

7.4.

Strata z lat ubiegłych na początek okresu:

  -

Korekty błędów podstawowych

7.5.

Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach

a)

zwiększenie (z tytułu):

  -

przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia

b)

zmniejszenie (z tytułu)

7.6.

Strata z lat ubiegłych na koniec okresu

7.7.

Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu

8.

Wynik netto

a)

zysk netto

b)

strata netto

II.

Kapitał własny na koniec okresu (BZ)

III.

Kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku (pokrycia straty)

Rachunek przepływów pieniężnych (metoda bezpośrednia)

A.

Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

I.

Wpływy

1.

Wpływy z działalności bezpośredniej oraz reasekuracji czynnej

1.1.

Wpływy z tytułu składek brutto

1.2²²²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Wpływy z tytułu regresów, odzysków i zwrotów odszkodowań

1.3.

Pozostałe wpływy z działalności bezpośredniej

2.

Wpływy z reasekuracji biernej

2.1.

Wpłaty reasekuratorów z tytułu udziału w odszkodowaniach

2.2.

Wpływy z tytułu prowizji reasekuracyjnych i udziałów w zyskach reasekuratorów

2.3.

Pozostałe wpływy z reasekuracji biernej

3.

Wpływy z pozostałej działalności operacyjnej

3.1.

Wpływy z tytułu czynności komisarza awaryjnego

3.2.

Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych składników aktywów trwałych innych niż lokaty

3.3.

Pozostałe wpływy

II.

Wydatki

1.

Wydatki z tytułu działalności bezpośredniej i reasekuracji czynnej

1.1.

Zwroty składek brutto

1.2.

Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto

1.3.

Wydatki z tytułu akwizycji

1.4.

Wydatki o charakterze administracyjnym

1.5²²³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Wydatki z tytułu likwidacji szkód i windykacji regresów

1.6²²³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Wypłacone prowizje i udziały w zyskach z tytułu reasekuracji czynnej

1.7²²⁴⁾Dodany przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Pozostałe wydatki z działalności bezpośredniej oraz reasekuracji czynnej

2.

Wydatki z tytułu reasekuracji biernej

2.1.

Składki zapłacone z tytułu reasekuracji

2.2.

Pozostałe wydatki z tytułu reasekuracji biernej

3.

Wydatki z pozostałej działalności operacyjnej

3.1.

Wydatki z tytułu czynności komisarza awaryjnego

3.2.

Nabycie wartości niematerialnych i prawnych i rzeczowych składników aktywów trwałych innych niż lokaty

3.3.

Pozostałe wydatki operacyjne

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II)

B.

Przepływy z działalności lokacyjnej

I.

Wpływy

1.

Zbycie nieruchomości

2²²⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Zbycie udziałów, akcji w jednostkach podporządkowanych

3.

Zbycie udziałów, akcji, w pozostałych jednostkach oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych

4²²⁶⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Realizacja dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez jednostki podporządkowane oraz spłata pożyczek udzielonych tym jednostkom

5.

Realizacja dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez pozostałe jednostki

6.

Likwidacja lokat terminowych w instytucjach kredytowych

7.

Realizacja pozostałych lokat

8.

Wpływy z nieruchomości

9.

Odsetki otrzymane

10.

Dywidendy otrzymane

11.

Pozostałe wpływy z lokat

II.

Wydatki

1.

Nabycie nieruchomości

2²²⁷⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret szóste ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Nabycie udziałów, akcji w jednostkach podporządkowanych

3.

Nabycie udziałów, akcji w pozostałych jednostkach oraz jednostek uczestnictwa, i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych

4²²⁸⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 3..

Nabycie dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez jednostki podporządkowane oraz udzielenie pożyczek tym jednostkom

5.

Nabycie dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez pozostałe jednostki

6.

Nabycie lokat terminowych w instytucjach kredytowych

7.

Nabycie pozostałych lokat

8.

Wydatki na utrzymanie nieruchomości

9.

Pozostałe wydatki na lokaty

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności lokacyjnej (I-II)

C.

Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej

I.

Wpływy

1.

Wpływy netto z emisji akcji oraz dopłat do kapitału

2.

Kredyty, pożyczki oraz emisja dłużnych papierów wartościowych

3.

Pozostałe wpływy finansowe

II.

Wydatki

1.

Dywidendy

2.

Inne niż, wypłata dywidend, wydatki z tytułu podziału zysku

3.

Nabycie akcji własnych

4.

Spłata kredytów, pożyczek oraz wykup własnych dłużnych papierów wartościowych

5.

Odsetki od kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych

6.

Pozostałe wydatki finansowe

III.

Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)

D.

Przepływy pieniężne netto, razem (A.III±B.III.±C.III)

E.

Bilansowa zmiana środków pieniężnych, w tym:

-

zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych

F.

Środki pieniężne na początek okresu

G.

Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym:

-

o ograniczonej możliwości dysponowania

Dodatkowe informacje i objaśnienia

obejmują zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 6 ustawy.

Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich:

1)

dyrektywy 2001/65/WE z dnia 27 września 2001 r. zmieniającej dyrektywy 78/660/EWG, 83/349/EWG oraz 86/635/EWG w zakresie zasad oceny rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek a także banków oraz innych instytucji finansowych (Dz. Urz. WE L 283 z 27.10.2001),

2)

dyrektywy 2003/38/WE z dnia 13 maja 2003 r. zmieniającej dyrektywę 78/660/EWG w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek w odniesieniu do kwot wyrażonych w euro (Dz. Urz. WE L 120 z 15.05.2003),

3)

dyrektywy 2003/51/WE z dnia 18 czerwca 2003 r. zmieniającej dyrektywy 78/660/EWG, 83/349/EWG, 86/635/EWG oraz 91/674/EWG w sprawie rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, banków i innych instytucji finansowych oraz zakładów ubezpieczeń (Dz. Urz. WE L 178 z 17.07.2003).

Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie - z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej - dotyczą ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej - wydanie specjalne.

Odnośnik nr 1 dodany do tytułu ustawy przez art. 14 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 96, poz. 959), która weszła w życie z dniem 1 maja 2004 r.

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 63, poz. 393 i Nr 223, poz. 1466), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych na rok obrotowy rozpoczynający się w 2009 r.

Zdanie wstępne w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie (Dz. U. Nr 213, poz. 2155), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2005 r.; ustawa ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2005 r., stosownie do art. 3 tej ustawy.

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 91, poz. 742), która weszła w życie z dniem 16 lipca 2009 r.

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 13 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 42, poz. 341), która weszła w życie z dniem 18 czerwca 2009 r.

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 229, poz. 2276), która weszła w życie z dniem 15 stycznia 2004 r.

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

Zdanie pierwsze w brzmieniu ustalonym przez art. 1 lit. b ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 144, poz. 900), która weszła w życie z dniem 22 sierpnia 2008 r.

Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

10)

Dodany przez art. 1 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; w brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539), która weszła w życie z dniem 24 października 2005 r.

11)

Dodany przez art. 4 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

12)

Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.

13)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.

14)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

15)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret trzeci ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

16)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

17)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

18)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret szóste ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

19)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

20)

Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret ósme ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

21)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

22)

Dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 139, poz. 1324), która weszła w życie z dniem 23 sierpnia 2003 r.; wynikające z ustawy zasady dotyczące ogłaszania sprawozdań finansowych stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy, w którym Rzeczypospolita Polska uzyskała członkostwo w Unii Europejskiej, stosownie do art. 2 tej ustawy.

23)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

24)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

25)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

26)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

27)

Dodany przez art. 1 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.

28)

Przez art. 1 pkt 5 lit. c ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 113, poz. 1186 oraz z 2001 r. Nr 102, poz. 1117), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.

29)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

30)

Dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

31)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 5 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

32)

W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustaw w celu ujednolicenia terminologii informatycznej (Dz. U. Nr 171, poz. 1056), która weszła w życie z dniem 8 października 2008 r.

33)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 5 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

34)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 6 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

35)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 7 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

36)

Dodany przez art. 1 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

37)

W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 32.

38)

W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 32.

39)

Przez art. 1 pkt 13 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 28.

40)

Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 32.

41)

Przez art. 1 pkt 16 lit. a tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku 28.

42)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2005 r. Nr 10, poz. 66), która weszła w życie z dniem 1 lutego 2005 r.

43)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

44)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

45)

Dodany przez art. 2 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

46)

Wbrzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

47)

Dodany przez art. 1 pkt 8 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

48)

Dodany przez art. 2 pkt 5 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

49)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

50)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

51)

Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

52)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

53)

Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

54)

Dodany przez art. 2 pkt 5 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

55)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 5 lit. a tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

56)

Dodany przez art. 2 pkt 5 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

57)

Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

58)

Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

59)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 6 ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

60)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 10 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

61)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 10 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

62)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

63)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

64)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 12 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

65)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 7 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

66)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

67)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 13 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

68)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 4 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

69)

Przez art. 2 pkt 8 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

70)

Dodany przez art. 2 pkt 8 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

71)

Przez art. 1 pkt 27 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 28.

72)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 4 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

73)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 8 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

74)

Dodany przez art. 2 pkt 9 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

75)

Dodany przez art. 2 pkt 10 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

76)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 5 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

77)

Dodany przez art. 4 pkt 5 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

78)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

79)

Dodany przez art. 1 pkt 14 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

80)

Przez art. 1 pkt 30 ustawy, o której mowa w odnośniku 28.

81)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

82)

Zdanie wstępne w brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 6 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

83)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 15 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

84)

Zdanie wstępne w brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 7 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

85)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

86)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 16 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

87)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 17 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

88)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 12 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

89)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 7 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

90)

Dodany przez art. 1 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3; w brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 3 lit. a ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.

91)

Dodany przez art. 1 pkt 7 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

92)

Dodany przez art. 1 pkt 18 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

93)

W brzmieniu ustalonym przez art. 304 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2004 r.

94)

Dodany przez art. 304 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 93; w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 18 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

95)

W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 3 lit. b ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.

96)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 8 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

97)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 9 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

98)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 10 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

99)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

100)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 12 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

101)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 145, poz. 1535), która weszła w życie z dniem 10 lipca 2004 r.; wynikające z ustawy zasady rachunkowości stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2004 r., stosownie do art. 2 tej ustawy.

102)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 13 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

103)

Dodany przez art. 1 pkt 19 ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.

104)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

105)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 14 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

106)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 20 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

107)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 21 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

108)

Przez art. 1 pkt 39 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 28.

109)

Dodany przez art. 527 pkt 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535), która weszła w życie z dniem 1 października 2003 r.

110)

Dodany przez art. 1 pkt 21 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

111)

Dodany przez art. 1 pkt 21 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

112)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 22 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

113)

Tytuł w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 23 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

114)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 24 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

115)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 25 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

116)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

117)

W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 5 ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.

118)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 26 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

119)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 27 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

120)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 28 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

121)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 14 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

122)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 28 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

123)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 28 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

124)

Przez art. 1 pkt 29 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

125)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 30 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

126)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 31 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

127)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

128)

Przez art. 1 pkt 32 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

129)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 33 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

130)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 33 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

131)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 34 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

132)

Zdanie wstępne w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 35 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

133)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 15 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

134)

W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 7 ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.

135)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 15 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

136)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 35 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

137)

W brzmieniu ustalonym przez art. 304 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 93.

138)

Przez art. 1 pkt 42 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 28.

139)

Dodany przez art. 304 pkt 3 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 93; uchylony przez art. 1 pkt 10 ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

140)

Dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 22.

141)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 16 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

142)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 36 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

143)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8 ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

144)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 17 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

145)

Dodany przez art. 4 pkt 17 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

146)

Dodany przez art. 105 pkt 1 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649), która weszła w życie z dniem 6 czerwca 2009 r.

147)

Przez art. 105 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 146.

148)

W brzmieniu ustalonym przez art. 105 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 146.

149)

Dodany przez art. 105 pkt 2 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 146.

150)

W brzmieniu ustalonym przez art. 105 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 146.

151)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 18 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

152)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

153)

Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

154)

Dodany przez art. 1 pkt 39 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

155)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 39 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

156)

Dodany przez art. 1 pkt 9 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

157)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

158)

Dodany przez art. 1 pkt 6 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 22.

159)

Dodany przez art. 1 pkt 10 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

160)

Dodany przez art. 1 pkt 40 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

161)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 40 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

162)

W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 32.

163)

W brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 32.

164)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 41 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

165)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 ustawy z dnia 10 października 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. Nr 214, poz. 1343), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.

166)

Dodany przez art. 1 pkt 41 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

167)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 42 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

168)

Dodany przez art. 1 pkt 43 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

169)

W brzmieniu ustalonym przez art. 3 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 208, poz. 1540), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.

170)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 44 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

171)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 16 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

172)

W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 16 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

173)

Dodany przez art. 145 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2004 r.; uchylony przez art. 1 pkt 45 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

174)

Przez art. 1 pkt 13 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

175)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 13 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

176)

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 25 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. Nr 157, poz. 1119), która weszła w życie z dniem 19 września 2006 r.

177)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 46 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2; wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r.

178)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 19 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

179)

Przez art. 1 pkt 46 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

180)

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 25 pkt 1 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 176.

181)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 19 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

182)

Przez art. 28 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 25, poz. 253, Nr 200, poz. 1689 i Nr 230, poz. 1923), która weszła w życie z dniem 1 kwietnia 2002 r.

183)

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 25 pkt 1 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 176, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2008 r.

184)

Przez art. 1 pkt 46 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

185)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 47 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

186)

W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 8 ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.

187)

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 25 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 176.

188)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 47 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

189)

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 25 pkt 3 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 176; wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2008 r.

190)

W brzmieniu ustalonym przez art. 108 pkt 9 ustawy wymienionej w odnośniku 10 jako druga.

191)

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 25 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 176.

192)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 20 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

193)

Przez art. 28 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 182.

194)

Zamieszczony w obwieszczeniu.

195)

Rozporządzenie utraciło moc na podstawie art. 631 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.

196)

Ustawa utraciła moc na podstawie art. 193 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140, poz. 939), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1998 r.

197)

Ustawa utraciła moc na podstawie art. 74 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 118, poz. 561 i Nr 156, poz. 775), która weszła w życie z dniem 8 kwietnia 1997 r.

198)

Ustawa utraciła moc na podstawie art. 256 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2004 r.

199)

Ustawa utraciła moc na podstawie art. 276 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365), która weszła w życie z dniem 1 września 2005 r.

200)

Ustawa utraciła moc na podstawie art. 191 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754), która weszła w życie z dniem 4 stycznia 1998 r.

201)

Tytuł w brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 21 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

202)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 48 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

203)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

204)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 11 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

205)

Dodany przez art. 1 pkt 11 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

206)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 49 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2, który wszedł w życie z dniem 2 maja 2008 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 r.

207)

W brzmieniu ustalonym przez art. 105 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 146.

208)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 49 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

209)

Dodany przez art. 1 pkt 11 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 101.

210)

Tytuł w brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 22 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

211)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

212)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

213)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

214)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

215)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

216)

Dodany przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret szóste ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

217)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

218)

Dodany przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret ósme ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

219)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a tiret dziewiąte ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

220)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

221)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

222)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

223)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

224)

Dodany przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

225)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

226)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

227)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret szóste ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

228)

W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. d tiret siódme ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiejz dnia 2 września 2009 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o rachunkowości

Spis treści

Treść obwieszczenia

1.

1)

2)

3)

4)

5)

6)

7)

8)

9)

10)

11)

12)

13)

14)

15)

16)

17)

18)

19)

20)

21)

22)

23)

24)

25)

26)

27)

28)

29)

30)

31)

32)

33)

34)

35)

36)

37)

38)

39)

40)

41)

2.

1)

Art. 84.

1.

2.

1)

§ 5.

2)

3.

4.

1)

Art. 51.

2)

Art. 51a.

1.

2.

3.

Art. 85.

2)

Art. 3.

3)

Art. 24.

Art. 25.

4)

Art. 18.

5)

Art. 192.

1)

2)

6)

Art. 161.

7)

Art. 231.

1)

2)