Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 12d ust. 8 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 264 i 908) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

wykaz czynności mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność polegającą na rozruchu, eksploatacji lub likwidacji elektrowni jądrowej;

2)

szczegółowe warunki i tryb nadawania przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki, zwanego dalej „Prezesem Agencji”, uprawnień do wykonywania czynności, o których mowa w pkt 1;

3)

tryb pracy komisji egzaminacyjnej i składów egzaminacyjnych komisji egzaminacyjnej oraz sposób i tryb przygotowania i przeprowadzania egzaminów;

4)

sposób wnoszenia opłaty za egzamin, jej wysokość oraz wysokość wynagrodzenia członków komisji egzaminacyjnej;

5)

wymagane zakresy szkoleń, w tym szkoleń praktycznych oraz formy organizowania szkoleń;

6)

warunki, jakie muszą spełniać jednostki przeprowadzające szkolenie, oraz tryb uzyskiwania przez jednostki prowadzące szkolenia teoretyczne wpisu do rejestru prowadzonego przez Prezesa Agencji.

§ 2.

Wykaz czynności mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność polegającą na rozruchu, eksploatacji lub likwidacji elektrowni jądrowej oraz szczegółowe warunki wymagane do nabycia uprawnień do wykonywania tych czynności, w tym wykształcenie i staż pracy, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3.

1.

Komisja egzaminacyjna, zwana dalej „komisją”:

1)

ustala listę osób dopuszczonych do egzaminu;

2)

przygotowuje testy i zadania egzaminacyjne, o których mowa w § 6 ust. 1, oraz zadania i opis kolejności czynności, o których mowa w § 7 ust. 2;

3)

ustala skład egzaminacyjny przeprowadzający egzamin oraz datę egzaminu.

2.

Komisja egzaminacyjna i skład egzaminacyjny podejmują decyzje zwykłą większością głosów. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub składu egzaminacyjnego.

§ 4.

1.

Podmiot, o którym mowa w art. 12d ust. 1 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe, zwanej dalej „ustawą”, występuje do Prezesa Agencji z wnioskiem o dopuszczenie do egzaminu osoby, której mają być nadane uprawnienia, zawierającym:

1)

imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby, której dotyczy wniosek;

2)

rodzaj uprawnień, o które ta osoba się ubiega;

3)

termin zakończenia przez tę osobę szkoleń.

2.

Do wniosku dołącza się zaświadczenie o ukończeniu szkolenia wydane przez kierownika jednostki przeprowadzającej szkolenie oraz dokument poświadczający wniesienie opłaty, o której mowa w § 9 ust. 1.

3.

Do szkolenia praktycznego może być dopuszczona osoba spełniająca warunki, o których mowa w art. 12c ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy.

§ 5.

1.

Egzamin składa się z części teoretycznej oraz części praktycznej i obejmuje zagadnienia z zakresu szkoleń teoretycznego i praktycznego przewidzianych dla danych uprawnień.

2.

Termin części teoretycznej egzaminu ustala się na dzień przypadający nie później niż 2 tygodnie od daty zakończenia szkoleń.

§ 6.

1.

Część teoretyczna egzaminu jest pisemna i obejmuje:

1)

test złożony z 30 pytań;

2)

trzy zadania obliczeniowe lub problemowe z zakresu wiedzy wymaganej do uzyskania określonych uprawnień.

2.

Część teoretyczna egzaminu trwa 3 godziny, w tym:

1)

na wykonanie testu przeznacza się 1 godzinę;

2)

na rozwiązanie zadań obliczeniowych lub zadań problemowych przeznacza się 2 godziny.

3.

Każde pytanie testu oceniane jest według następujących zasad:

1)

odpowiedź prawidłowa - 1 punkt;

2)

odpowiedź nieprawidłowa lub brak odpowiedzi - 0 punktów.

4.

Rozwiązanie każdego z zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 2, oceniane jest w skali od 0 do 5 punktów.

5.

Do części praktycznej egzaminu osoba ubiegająca się o przyznanie uprawnień przystępuje po uzyskaniu z części teoretycznej egzaminu co najmniej 30 punktów, w tym co najmniej 10 punktów za zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

6.

Sekretarz komisji sporządza protokół z części teoretycznej egzaminu, który zawiera:

1)

numer i datę sporządzenia protokołu;

2)

datę przeprowadzenia części teoretycznej egzaminu;

3)

imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby zdającej;

4)

arkusz pytań testowych i ich ocenę punktową;

5)

tematy zadań i liczbę punktów uzyskanych za ich rozwiązanie;

6)

informację, czy osoba zdająca uzyskała pozytywny czy też negatywny wynik części teoretycznej egzaminu;

7)

imiona, nazwiska i podpisy przewodniczącego i członków składu egzaminacyjnego.

7.

Wykaz osób, które uzyskały pozytywny wynik części teoretycznej egzaminu, jest niezwłocznie ogłaszany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Prezesa Agencji.

§ 7.

1.

Część praktyczna egzaminu przeprowadzana jest nie wcześniej niż 7 dni i nie później niż 14 dni od dnia ogłoszenia wyników części teoretycznej egzaminu.

2.

Część praktyczna egzaminu polega na:

1)

rozwiązaniu przez osobę zdającą dwóch zadań problemowych związanych z praktycznym wykonywaniem czynności objętych uprawnieniem lub

2)

przeprowadzeniu przez osobę zdającą wybranej sekwencji czynności na pełnowymiarowym symulatorze bloku elektrowni jądrowej - w przypadku ubiegania się o uprawnienie określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia jako „Dozór ruchu” lub „Sterowanie”.

3.

Ocena części praktycznej egzaminu ustalana jest po:

1)

zapoznaniu się składu egzaminacyjnego z ocenami zawartymi w zaświadczeniach ukończenia szkoleń praktycznych;

2)

analizie wykonania zadań lub sekwencji czynności, o których mowa w ust. 2.

4.

Sekretarz komisji sporządza protokół części praktycznej egzaminu, który zawiera:

1)

numer i datę sporządzenia protokołu;

2)

datę przeprowadzenia części praktycznej egzaminu;

3)

imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby zdającej;

4)

treść zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 1, i oceny odpowiedzi;

5)

opis wykonanej przez osobę zdającą egzamin sekwencji czynności, o której mowa w ust. 2 pkt 2, i jej ocenę;

6)

informację, czy osoba zdająca uzyskała pozytywny czy też negatywny wynik części praktycznej egzaminu;

7)

imiona, nazwiska i podpisy przewodniczącego oraz członków składu egzaminacyjnego.

5.

Wykaz osób, które uzyskały pozytywny wynik części praktycznej egzaminu, jest niezwłocznie ogłaszany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Prezesa Agencji.

6.

Osobie, która uzyskała pozytywny wynik części praktycznej egzaminu, wydaje się dokument potwierdzający zdanie egzaminu wymaganego do uzyskania określonych uprawnień.

§ 8.

Osoba, która nie zdała egzaminu, przystępuje ponownie do egzaminu po odbyciu szkoleń.

§ 9.

1.

Opłata za egzamin wynosi 500 zł, a w przypadku wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia uprawnień „Dozór ruchu” i „Sterowanie” - 700 zł.

2.

Opłatę, o której mowa w ust. 1, wnosi się na rachunek bankowy Państwowej Agencji Atomistyki.

3.

Numer rachunku bankowego, o którym mowa w ust. 2, jest dostępny w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Prezesa Agencji.

4.

W razie nieprzystąpienia osoby zdającej do egzaminu w wyznaczonym terminie niewykorzystana opłata za egzamin zostaje zaliczona na poczet przyszłej opłaty za egzamin.

5.

Opłata egzaminacyjna może zostać zwrócona, w przypadku gdy osoba, która miała przystąpić do egzaminu, nie mogła wziąć w nim udziału z przyczyn przez siebie niezawinionych. Warunkiem zwrotu opłaty egzaminacyjnej jest załączenie do wniosku o zwrot tej opłaty dokumentów potwierdzających niemożność przystąpienia do egzaminu.

§ 10.

Wynagrodzenie członka składu egzaminacyjnego komisji egzaminacyjnej za przeprowadzenie egzaminu wynosi:

1)

30 zł za każdą osobę zdającą, która przystąpiła do części teoretycznej egzaminu;

2)

40 zł za każdą osobę zdającą, która przystąpiła do części praktycznej egzaminu;

3)

50 zł dodatkowo za każdą osobę ubiegającą się o wymienione w załączniku nr 1 do rozporządzenia uprawnienia „Dozór ruchu” lub „Sterowanie”.

§ 11.

1.

Szkolenia dla osób, które ubiegają się o nadanie uprawnień umożliwiających wykonywanie czynności mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w elektrowni jądrowej, zapewniają w szczególności:

1)

poznanie podstaw teoretycznych i zasad funkcjonowania elektrowni jądrowej ze szczególnym uwzględnieniem jądrowego systemu wytwarzania pary oraz systemów konwersji energii wraz z ich systemami pomocniczymi;

2)

poznanie przepisów oraz zasad ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego w elektrowni jądrowej, ze szczególnym uwzględnieniem czynności, jakie ma wykonywać osoba ubiegająca się o nadanie uprawnień;

3)

poznanie przepisów oraz zasad dotyczących powstawania odpadów promieniotwórczych i postępowania z nimi, w tym zasad gospodarki paliwem jądrowym;

4)

zaznajomienie się z zagrożeniami, jakie mogą wystąpić w elektrowni jądrowej zwłaszcza przy wykonywaniu czynności objętych uprawnieniem;

5)

nabycie umiejętności wykonywania czynności objętych uprawnieniem w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób oraz postępowania w sytuacjach awaryjnych, w tym udzielania pomocy osobom poszkodowanym.

2.

Szkolenie jest prowadzone w formie:

1)

szkolenia teoretycznego: wykład, ćwiczenia obliczeniowe, warsztaty;

2)

szkolenia praktycznego: praca na symulatorach sterowni elektrowni jądrowej i symulatorach urządzeń, praca na modelach urządzeń, praktyka, uczestnictwo w charakterze obserwatora przy wykonywaniu przez osoby uprawnione czynności objętych zakresem szkolenia (dublowanie).

3.

Zakresy szkoleń określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 12.

Szkolenie teoretyczne mogą przeprowadzać jednostki, które:

1)

posiadają obiekty, urządzenia i wyposażenie umożliwiające prowadzenie zajęć teoretycznych objętych tematyką szkolenia lub zapewniają do nich dostęp, a w szczególności do komputerów z odpowiednim oprogramowaniem, makiet i modeli urządzeń elektrowni jądrowej, materiałów piśmiennych (książki, skrypty, instrukcje obsługi) i elektronicznych;

2)

dysponują kadrą wykładowców i instruktorów z wyższym wykształceniem, wiedzą oraz doświadczeniem, a także umiejętnościami dydaktycznymi, zgodnie z zakresem prowadzonych zajęć w dziedzinach:

a)

fizyki, zagadnień cieplno-przepływowych i technologii jądrowych,

b)

bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej,

c)

zarządzania ryzykiem,

d)

organizacji pracy,

e)

podstaw kształcenia dorosłych;

3)

opracują szczegółowe programy szkoleń dla każdego rodzaju uprawnień wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, odpowiadające zakresom szkoleń określonych w załączniku nr 2 do rozporządzenia;

4)

prowadzą dzienniki zajęć, do których wpisuje się tematykę i czas trwania poszczególnych zajęć oraz dane osób biorących udział w szkoleniach, i przechowują je przez co najmniej 5 lat od dnia zakończenia szkolenia.

§ 13.

1.

Jednostka prowadząca szkolenia praktyczne zapewnia dostęp do obiektów, urządzeń i wyposażenia umożliwiających prowadzenie ćwiczeń praktycznych objętych tematyką szkolenia, a w szczególności do symulatorów rzeczywistych urządzeń elektrowni jądrowej z pełnym oprogramowaniem, pozwalających na trenowanie wykonywania czynności w warunkach normalnej eksploatacji elektrowni jądrowej i w sytuacjach awaryjnych.

2.

Testy referencyjne symulatorów, o których mowa w ust. 1, wykonuje się u dostawcy reaktora jądrowego i producentów systemów i elementów wyposażenia elektrowni jądrowej w okresach nie dłuższych niż 12 miesięcy, a ich wyniki przedstawia się Prezesowi Agencji.

3.

Obiekty i materiały szkoleniowe aktualizuje się stosownie do zmian wprowadzanych w elektrowni jądrowej oraz doświadczeń z eksploatacji analogicznych lub podobnych bloków, układów i urządzeń.

4.

Instruktorzy prowadzący szkolenia praktyczne posiadają kwalifikacje określone w § 12 pkt 2, stosownie do zakresu prowadzonych zajęć, oraz biorą udział w szkoleniach okresowych organizowanych przez dostawcę reaktora jądrowego i producentów układów i urządzeń elektrowni jądrowej nie rzadziej niż co 2 lata.

§ 14.

1.

Wniosek kierownika jednostki przeprowadzającej szkolenia do Prezesa Agencji o wpis do rejestru jednostek uprawnionych do przeprowadzania szkoleń teoretycznych zawiera informacje potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w § 12, a w szczególności:

1)

opis wyposażenia niezbędnego do prowadzenia szkoleń oraz obiektów i urządzeń, które jednostka szkoląca posiada lub do których ma dostęp - z określeniem warunków dostępu;

2)

szczegółowe programy szkoleń, o których mowa w § 12 pkt 3;

3)

listę wykładowców i instruktorów, z podaniem ich kwalifikacji i wyszczególnieniem zajęć, które będą prowadzili.

2.

Kierownikowi jednostki przeprowadzającej szkolenie teoretyczne, która została wpisana do rejestru, Prezes Agencji wydaje zaświadczenie o uzyskaniu wpisu do rejestru.

§ 15.

1.

Wniosek do Prezesa Agencji o nadanie uprawnień, o których mowa w art. 12c ust. 1 ustawy, zawiera:

1)

imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia, numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość, oraz adres do korespondencji osoby, której dotyczy wniosek o nadanie uprawnień;

2)

informację o rodzaju uprawnień, których dotyczy wniosek;

3)

informacje o przebiegu pracy zawodowej osoby, która ubiega się o nadanie uprawnień;

4)

oznaczenie jednostki organizacyjnej występującego z wnioskiem, jej siedzibę i adres.

2.

Występujący z wnioskiem dołącza do niego następujące dokumenty dotyczące osoby, której mają być nadane uprawnienia:

1)

dokument, o którym mowa w § 7 ust. 6;

2)

orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy w warunkach narażenia i zaświadczenie o niewykazywaniu zaburzeń psychicznych oraz istotnych zaburzeń funkcjonowania psychologicznego, o których mowa w art. 12c ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy;

3)

odpisy dyplomów lub świadectw potwierdzających posiadane wykształcenie;

4)

dokumenty potwierdzające wymagany staż pracy i odbyte praktyki;

5)

oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych.

3.

Wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa się nie później niż 30 dni od dnia otrzymania dokumentu, o którym mowa w § 7 ust. 6.

§ 16.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Niniejsze rozporządzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiającej wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego obiektów jądrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40).

Załącznik nr 1 - Wykaz czynności mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność polegającą na rozruchu, eksploatacji lub likwidacji elektrowni jądrowej (EJ) oraz szczegółowe warunki wymagane do nabycia uprawnień do wykonywania tych czynności


Rodzaj uprawnień		Wykaz czynności	Kwalifikacje
nazwa	symbol	Wykaz czynności	wykształcenie i uprawnienia jeden z kierunków / specjalności; uprawnienia	staż pracy co najmniej
Zarządzanie	Z	Zarządzanie jednostką organizacyjną wykonującą działalność polegającą na rozruchu, eksploatacji lub likwidacji elektrowni jądrowej i zarządzanie elektrownią jądrową w zakresie:	Wyższe magisterskie techniczne: zarządzanie, zarządzanie i inżynieria produkcji, energetyka, elektrotechnika, mechanika i budowa maszyn, fizyka techniczna/aparatura kontrolno-pomiarową	10 lat w energetyce, w tym 6 lat na stanowisku kierowniczym w elektrowni jądrowej albo elektrowni systemowej cieplnej i rok stażu w EJ
		1) zintegrowanego systemu zarządzania;
		2) bezpiecznego rozruchu, eksploatacji oraz likwidacji EJ, w tym wdrożenia zasad kultury bezpieczeństwa;
		3) ochrony fizycznej i przygotowań przeciwawaryjnych;
		4) zabezpieczeń materiałów jądrowych;
		5) szkoleń i uzyskiwania uprawnień przez personel EJ
Kierowanie rozruchem i eksploatacją elektrowni jądrowej	E	1) Kierowanie i nadzór nad rozruchem oraz eksploatacją EJ;	Wyższe magisterskie techniczne: energetyka, elektrotechnika, mechanika i budowa maszyn, fizyka techniczna, elektronika i telekomunikacja/aparatura kontrolno-pomiarową;	8 lat w energetyce, w tym 4 lata w eksploatacji (dozór) w elektrowni jądrowej albo w elektrowni systemowej cieplnej i rok stażu w EJ
		2) Nadzór nad planowaniem produkcji i remontów w EJ oraz wykonywaniem zadań produkcyjnych;
		3) Nadzór nad opracowywaniem procedur i instrukcji rozruchowych i eksploatacyjnych (ruchowych) w EJ;	Uprawnienia:
			1) „D” lub
		4) Koordynowanie i nadzorowanie szkoleń oraz egzaminów personelu rozruchu i eksploatacji EJ	2) uprawnienia typu „S” i dyżurnego inżyniera ruchu systemowej elektrowni cieplnej
Dozór ruchu	D	Kierowanie i nadzorowanie pracy EJ na zmianie roboczej	Wyższe magisterskie techniczne: energetyka, elektrotechnika, mechanika i budowa maszyn, fizyka techniczna/aparatura kontrolno-pomiarową;	6 lat w eksploatacji elektrowni jądrowej albo elektrowni systemowej cieplnej i 20 miesięcy stażu w EJ, w tym 6 miesięcy przy sterowaniu reaktorem jądrowym lub jako dubler
Dozór ruchu	D	Kierowanie i nadzorowanie pracy EJ na zmianie roboczej	Uprawnienie: „S”
Sterowanie	S	1) Sterowanie reaktorem jądrowym i jądrowym blokiem energetycznym;	Wyższe licencjackie techniczne: energetyka, elektrotechnika, mechanika i budowa maszyn, fizyka techniczna, elektronika i telekomunikacja/aparatura kontrolno-pomiarową	3 lata w energetyce, 18 miesięcy stażu w EJ, w tym 4 miesiące przy sterowaniu reaktorem jądrowym lub jako dubler
Sterowanie	S	2) Wykonywanie operacji z paliwem jądrowym w reaktorze jądrowym i w basenie przeładunkowym paliwa

Załącznik nr 2 - Zakresy szkoleń dla osób, które ubiegają się o nabycie uprawnień do wykonywania czynności mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność polegającą na rozruchu, eksploatacji lub likwidacji elektrowni jądrowej (EJ), według rodzajów uprawnień podanych w załączniku nr 1


Rodzaj uprawnień		Zakres szkoleń
nazwa	symbol	szkolenie teoretyczne	szkolenie praktyczne
Zarządzanie	Z	1) Zintegrowany system zarządzania w EJ;	Szkolenie na odpowiednim stanowisku kierowniczym w EJ lub w ośrodku szkoleniowym energetyki jądrowej
		2) Przywództwo i praca zespołowa w warunkach EJ;
		3) System ochrony fizycznej w EJ;
		4) System zabezpieczeń materiałów jądrowych;
		5) Planowanie i przygotowania na wypadek awarii;
		6) Rekrutacja i planowanie szkolenia personelu, programy szkoleniowe
Kierowanie rozruchem i eksploatacją	E	1) Podstawy planowania i zarządzania produkcją w EJ;	Szkolenie na odpowiednim stanowisku kierowniczym (jako dubler) w pionie eksploatacji EJ lub w ośrodku szkoleniowym energetyki jądrowej
Kierowanie rozruchem i eksploatacją	E	2) Zasady kultury bezpieczeństwa w EJ
Dozór ruchu	D	1) Metody opanowania i ograniczania skutków zakłóceń i awarii;	Szkolenie na stanowisku roboczym dyżurnego inżyniera ruchu w EJ lub w ośrodku szkoleniowym energetyki jądrowej
Dozór ruchu	D	2) Organizacja bezpiecznej pracy
Sterowanie	S	1) Elementy fizyki i techniki reaktorowej;
		2) Technologia wytwarzania energii w EJ;	Szkolenie w następującym zakresie:
		3) Gospodarka i operacje z paliwem jądrowym;	1) sterowanie jądrowym blokiem energetycznym, na pełnowymiarowym symulatorze sterowni EJ w stanach:
		4) Limity i warunki eksploatacyjne oraz wymagania dozoru jądrowego;
			a) normalnej eksploatacji,
		5) Reżimy normalnej pracy reaktora jądrowego i jądrowego bloku energetycznego;	b) zakłóceń i awarii;
			2) szkolenie w zakresie obsługi maszyny przeładowczej;
		6) Badania i próby eksploatacyjne układów i urządzeń EJ;	3) praktyka i praca pod nadzorem w EJ:
		7) Wyniki analiz bezpieczeństwa dla stanów zakłóceń i awarii;	a) w sterowni jądrowego bloku energetycznego,
		8) Ocena odchyleń od stanu normalnego i warunków awaryjnych w EJ oraz reagowanie (opanowanie i ograniczanie skutków)	b) przy wykonywaniu operacji z paliwem jądrowym

Spis treści