Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa szczegółowy sposób i tryb sprawowania kontroli legalności przyjęcia i przebywania w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej, zwanych dalej „placówkami”, osób z zaburzeniami psychicznymi, przestrzegania ich praw, warunków, w jakich one przebywają, oraz sposób dokumentowania tej kontroli.

§ 2.

1.

Kontrolę, o której mowa w § 1, sprawuje sędzia wykazujący się szczególną znajomością problematyki ochrony zdrowia psychicznego wyznaczony przez prezesa sądu okręgowego, w którego okręgu znajduje się placówka, zwany dalej „sędzią”.

2.

Kontrola jest prowadzona przez:

1)

badanie prawidłowości prowadzenia dokumentacji stanowiącej podstawę przyjęcia do placówki i przebywania w niej osób z zaburzeniami psychicznymi;

2)

badanie prawidłowości prowadzenia dokumentacji medycznej dotyczącej zastosowania przymusu bezpośredniego oraz stosowania świadczeń zdrowotnych stwarzających podwyższone ryzyko dla osób z zaburzeniami psychicznymi;

3)

badanie współdziałania placówki z rodzinami i opiekunami osób z zaburzeniami psychicznymi;

4)

badanie prawidłowości i terminowości załatwiania skarg i wniosków osób z zaburzeniami psychicznymi przebywających w placówce;

5)

kontakt bezpośredni z przebywającymi w placówce osobami z zaburzeniami psychicznymi;

6)

wydawanie zaleceń pokontrolnych oraz sprawdzanie prawidłowości i terminowości ich realizacji;

7)

podejmowanie innych czynności zmierzających do usunięcia uchybień i zapobiegania ich powstawaniu.

§ 3.

1.

Sędzia wykonuje kontrole placówek:

1)

stałe - obejmujące wszystkie czynności, o których mowa w § 2 ust. 2, przeprowadzane:

a)

w szpitalach psychiatrycznych - co najmniej raz w roku,

b)

w domach pomocy społecznej - co najmniej raz na dwa lata, lub

2)

doraźne - obejmujące wszystkie albo niektóre z czynności, o których mowa w § 2 ust. 2, przeprowadzane w szczególności w razie uzasadnionego podejrzenia występowania uchybień w funkcjonowaniu placówki.

2.

Sędzia zawiadamia kierownika placówki o przystąpieniu do czynności kontrolnych i zakresie kontroli.

§ 4.

1.

Po zakończeniu kontroli sędzia zapoznaje kierownika placówki z jej wynikami, umożliwiając - w terminie 3 dni - ustosunkowanie się do dokonanych ustaleń oraz do propozycji zaleceń pokontrolnych. W miarę potrzeby organizuje się naradę pokontrolną, w której powinni brać udział również inni pracownicy kontrolowanej placówki.

2.

O terminie i przedmiocie narady pokontrolnej sędzia zawiadamia organ sprawujący nadzór nad kontrolowaną placówką.

§ 5.

1.

Sędzia sporządza sprawozdanie z przebiegu kontroli w terminie 14 dni od dnia jej zakończenia.

2.

Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:

1)

wskazanie terminu przeprowadzonej kontroli;

2)

wskazanie okresu objętego kontrolą i szczegółowego przedmiotu kontroli;

3)

ocenę sposobu wykonania zaleceń wydanych w czasie poprzedniej kontroli;

4)

szczegółową ocenę kontrolowanej placówki;

5)

ustalenie wyników przeprowadzonej kontroli, w tym stwierdzonych uchybień;

6)

zalecenia pokontrolne;

7)

ewentualne wnioski o wytknięcie naruszeń służbowych;

8)

podpis sędziego;

9)

datę sporządzenia sprawozdania.

3.

Sędzia wyznacza termin, w którym kierownik placówki jest obowiązany poinformować go o zakresie i sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych.

4.

Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, przechowuje się we właściwym sądzie okręgowym.

§ 6.

1.

Prezes sądu okręgowego przesyła odpis sprawozdania w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania właściwemu sądowi opiekuńczemu, kierownikowi kontrolowanej placówki i organowi sprawującemu nadzór nad placówką, w celu podjęcia stosownych czynności.

2.

W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działalności kontrolowanej placówki prezes sądu okręgowego przesyła odpis sprawozdania w terminie 30 dni od dnia zakończenia kontroli Ministrowi Sprawiedliwości oraz ministrowi właściwemu do spraw zdrowia - w przypadku kontroli w szpitalu psychiatrycznym albo właściwemu wojewodzie - w przypadku kontroli w domu pomocy społecznej.

§ 7.

1.

Kierownik kontrolowanej placówki składa prezesowi sądu okręgowego w terminie, o którym mowa w § 5 ust. 3, informację dotyczącą zakresu i sposobu wykonania zaleceń pokontrolnych.

2.

O niewykonaniu lub niewłaściwym wykonaniu zaleceń pokontrolnych prezes sądu okręgowego zawiadamia organ sprawujący nadzór nad placówką.

§ 8.

1.

Kierownik kontrolowanej placówki lub organ sprawujący nad nią nadzór może - w terminie 14 dni od dnia otrzymania sprawozdania - zgłosić prezesowi sądu okręgowego zastrzeżenia lub wnioski dotyczące wyników kontroli oraz zaleceń pokontrolnych.

2.

Prezes sądu okręgowego w terminie 30 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń lub wniosków, o których mowa w ust. 1, zawiadamia zgłaszającego o sposobie ich załatwienia.

§ 9.

Do kontroli rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia przekazaniem odpisu sprawozdania z kontroli właściwemu sądowi opiekuńczemu, kierownikowi kontrolowanej placówki oraz organowi sprawującemu nadzór nad placówką stosuje się przepisy dotychczasowe.

§ 10.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 lutego 1995 r. w sprawie kontroli przestrzegania praw osób z zaburzeniami psychicznymi przebywających w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej (Dz. U. Nr 23, poz. 128), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 19).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwościz dnia 11 października 2012 r.w sprawie sprawowania kontroli przyjęcia i przebywania osób z zaburzeniami psychicznymi w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej oraz sposobu jej dokumentowania