Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiejz dnia 29 maja 2012 r.w sprawie prowadzenia kursów z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 58 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych   (Dz. U. Nr 227, poz. 1367 i Nr 244, poz. 1454) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

szczegółowe wymagania w zakresie, o którym mowa w art. 50 ust. 4 pkt 1-3 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych, w stosunku do podmiotów wykonujących działalność w zakresie prowadzenia kursów z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych, zwanych dalej „prowadzącymi kursy”;

2)

rodzaje i zakres kursów z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych, zwane dalej „kursami”, ich ramowy program oraz minimalny czas ich trwania, a także warunki wydawania zaświadczenia potwierdzającego ukończenie odpowiedniego kursu;

3)

warunki i sposób przechowywania dokumentacji dotyczącej prowadzonych kursów;

4)

wzór wniosku o wpis do rejestru podmiotów prowadzących kursy oraz wzór zaświadczenia potwierdzającego wpis podmiotu do tego rejestru;

5)

wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu;

6)

wysokość opłaty za wpis do rejestru podmiotów prowadzących kursy.

§ 2.

Prowadzący kursy powinien posiadać:

1)

warunki lokalowe gwarantujące przeprowadzenie kursów, w tym:

a)

salę wykładową,

b)

miejsce do przeprowadzania ćwiczeń praktycznych w zakresie objętym kursem,

c)

pokój wykładowców,

d)

zamykane pomieszczenie do przechowywania dokumentacji dotyczącej prowadzonych kursów,

e)

zaplecze sanitarne;

2)

zbiór przepisów w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych oraz materiały dydaktyczne i pomoce naukowe, właściwe do rodzaju prowadzonego kursu.

§ 3.

Wykładowca prowadzący zajęcia w ramach kursów jest obowiązany:

1)

posiadać wykształcenie wyższe, w szczególności w zakresie właściwości towarów niebezpiecznych, konstrukcji lub eksploatacji opakowań, cystern lub środków transportu przeznaczonych do ich przewozu, ratownictwa, ochrony przeciwpożarowej lub bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych, oraz co najmniej 5-letnią praktykę zawodową w dziedzinach objętych tematyką prowadzonych kursów lub

2)

odpowiednio do prowadzonych zajęć w ramach kursów posiadać świadectwo doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych, w zakresie przewozu:

a)

drogowego towarów niebezpiecznych,

b)

koleją towarów niebezpiecznych lub

c)

żeglugą śródlądową towarów niebezpiecznych.

§ 4.

1.

Prowadzący kurs prowadzi zajęcia dydaktyczne w sali wykładowej o powierzchni nie mniejszej niż 20 m2.

2.

Jeżeli z sali wykładowej korzysta jednocześnie więcej niż 10 osób, to powierzchnia określona w ust. 1 powinna być większa o co najmniej 2 m2 na każdą dodatkową osobę.

3.

Sala wykładowa powinna być wyposażona w materiały dydaktyczne i pomoce naukowe zapewniające prawidłową realizację celów kształcenia, w szczególności plansze i prezentacje multimedialne, odpowiednie oświetlenie, wentylację i ogrzewanie.

§ 5.

1.

Godzina lekcyjna kursu trwa 45 minut.

2.

Czas trwania kursu w ciągu jednego dnia nie może przekroczyć 8 godzin lekcyjnych.

§ 6.

1.

Prowadzący kurs przechowuje prowadzoną dokumentację dotyczącą:

1)

zajęć teoretycznych i praktycznych obejmującą dziennik zajęć zawierający:

a)

imiona i nazwiska uczestników kursu,

b)

listę obecności uczestników kursu na poszczególnych zajęciach,

c)

wykaz przeprowadzonych zajęć zgodnie z programem kursu, w tym:
  •   -  
    liczbę godzin przeprowadzonych zajęć,
  •   -  
    terminy przeprowadzonych zajęć,
  •   -  
    tematy przeprowadzonych zajęć,
  •   -  
    imię i nazwisko wykładowcy prowadzącego zajęcia;

2)

wykładowcy prowadzącego zajęcia w ramach kursu obejmującą:

a)

kopię dokumentu potwierdzającego spełnianie wymagań, o których mowa w § 3 pkt 1, lub

b)

kopię świadectwa doradcy.

2.

Dokumentację, o której mowa w ust. 1, przechowuje się w zamykanych szafach, przez okres 5 lat, licząc od dnia dokonania ostatniego wpisu w dzienniku zajęć.

3.

Szafy, o których mowa w ust. 2, powinny znajdować się w pomieszczeniu, które zapewnia ochronę dokumentów przed dostępem osób nieuprawnionych oraz utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem.

§ 7.

1.

Ustala się następujące rodzaje kursów:

1)

kurs ADR początkowy i doskonalący;

2)

kurs na eksperta ADN;

3)

kurs na eksperta ADN do spraw przewozu gazów;

4)

kurs na eksperta ADN do spraw przewozu chemikaliów;

5)

kurs doradcy.

2.

Zakres, ramowy program i minimalny czas trwania kursu:

1)

ADR początkowego i doskonalącego określa załącznik nr 1 do rozporządzenia;

2)

na eksperta ADN, eksperta ADN do spraw przewozu gazów oraz eksperta ADN do spraw przewozu chemikaliów określa załącznik nr 2 do rozporządzenia;

3)

doradcy określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

§ 8.

1.

W ramach kursu ADR początkowego wyróżnia się:

1)

szkolenie podstawowe w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wszystkich klas;

2)

szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w cysternach;

3)

szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 1;

4)

szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 7.

2.

W ramach kursu ADR doskonalącego wyróżnia się:

1)

szkolenie podstawowe w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wszystkich klas;

2)

szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w cysternach;

3)

szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 1;

4)

szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 7.

3.

Szkolenia, o których mowa w ust. 1 i 2, obejmują również ćwiczenia praktyczne z zakresu objętego tematyką zajęć teoretycznych oraz sposobów udzielania pierwszej pomocy, gaszenia pożaru oraz postępowania w razie zaistnienia wypadku lub awarii.

4.

W odniesieniu do szkoleń, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 oraz w ust. 2 pkt 1 i 2, w celu przeprowadzenia ćwiczeń praktycznych minimalny czas trwania kursu przedłuża się o dodatkową godzinę lekcyjną na każde pięć osób uczestniczących w kursie.

§ 9.

Szkolenie podstawowe w ramach kursu ADR początkowego lub doskonalącego prowadzone łącznie z jednym lub więcej niż jednym szkoleniem specjalistycznym, o którym mowa w § 8, może odbywać się w formie kursu zintegrowanego.

§ 10.

1.

Warunkiem wydania zaświadczenia potwierdzającego ukończenie odpowiedniego rodzaju kursu jest:

1)

uczestnictwo w co najmniej 75% zajęć;

2)

w przypadku kursu zintegrowanego - uczestnictwo w co najmniej 75% zajęć z każdego rodzaju szkolenia wchodzącego w zakres tego kursu.

2.

Wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

§ 11.

1.

Wzór wniosku o wpis do rejestru podmiotów prowadzących kursy z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

2.

Wzór zaświadczenia potwierdzającego wpis podmiotu do rejestru podmiotów prowadzących kursy z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

§ 12.

Wysokość opłaty za wpis podmiotu do rejestru podmiotów prowadzących kursy wynosi 600 zł.

§ 13.

1.

Do postępowań w sprawie wpisu do rejestru podmiotów prowadzących kursy wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się wzory wniosków obowiązujących w dniu złożenia wniosku o taki wpis.

2.

Kursy rozpoczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie rozporządzenia mogą być prowadzone na podstawie ramowych programów obowiązujących w dniu ich rozpoczęcia.

§ 14.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

1)

§ 2 i 3 oraz § 6 ust. 2 i 3, które wchodzą w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia;
2)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone: 1) rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 15 września 2005 r. w sprawie kursów dokształcających dla kierowców przewożących towary niebezpieczne (Dz. U. Nr 187, poz. 1571), które na podstawie art. 133 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 227, poz. 1367 i Nr 244, poz. 1454) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia; 2) rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 26 września 2005 r. w sprawie uzyskiwania świadectwa przeszkolenia doradcy do spraw bezpieczeństwa w zakresie transportu drogowego towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 200, poz. 1654), które na podstawie art. 133 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w zakresie § 1 pkt 1 oraz § 2-5; 3) rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2004 r. w sprawie świadectwa doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu materiałów niebezpiecznych statkami żeglugi śródlądowej (Dz. U. Nr 222, poz. 2256), które na podstawie art. 133 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w zakresie § 1 pkt 1 - w części dotyczącej zakresu kursu, § 2 oraz załącznika nr 1.

Załącznik nr 1   -   Zakres, ramowy program i minimalny czas trwania kursu ADR

1.

Kurs ADR początkowy

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
Szkolenie podstawowe w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wszystkich klas obejmuje tematy:
24
  a)   wymagania ogólne dotyczące przewozu towarów niebezpiecznych,
  b)   główne rodzaje zagrożeń,
  c)   informacje na temat ochrony środowiska i kontroli przewozu odpadów,
  d)   działania zapobiegawcze i środki bezpieczeństwa właściwe dla różnych rodzajów zagrożeń,
  e)   czynności, które należy podjąć po zaistnieniu wypadku, w szczególności w zakresie pierwszej pomocy, bezpieczeństwa ruchu drogowego, używania sprzętu ochronnego, w tym gaśniczego oraz środków ochrony indywidualnej,
  f)   oznakowania oraz umieszczania nalepek ostrzegawczych i tablic barwy pomarańczowej,
  g)   obowiązki kierowcy związane z przewozem towarów niebezpiecznych,
  h)   przeznaczenie i sposób działania wyposażenia technicznego pojazdów,
  i)   zakazy ładowania razem różnych towarów niebezpiecznych,
  j)   środki ostrożności, które powinny być podjęte podczas załadunku i rozładunku towarów niebezpiecznych,
  k)   informacje na temat odpowiedzialności cywilnej, administracyjnej i karnej,
  l)   informacje na temat realizacji transportu kombinowanego,
  m)   manipulowanie sztukami przesyłki oraz ich układanie,
  n)   ograniczenia przejazdu przez tunele oraz postępowanie kierowcy podczas takiego przejazdu, w szczególności zapobieganie wypadkom, bezpieczeństwo, postępowanie w przypadku pożaru lub innych zagrożeń,
  o)   ochrona towarów niebezpiecznych
2
Szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w cysternach obejmuje tematy:
16
  a)   zachowanie się pojazdów na drodze, z uwzględnieniem przemieszczania się ładunku,
  b)   szczególne wymagania dotyczące pojazdów,
  c)   ogólne wiadomości teoretyczne na temat różnych systemów napełniania i opróżniania cystern,
  d)   dodatkowe przepisy szczególne dotyczące używania pojazdów, w szczególności świadectw dopuszczenia pojazdu ADR, znaków dopuszczenia, oznakowania tablicami barwy pomarańczowej oraz umieszczania nalepek ostrzegawczych
3
Szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 1 obejmuje tematy:
8
  a)   specyficzne zagrożenia stwarzane przez materiały i przedmioty wybuchowe, w tym pirotechniczne,
  b)   szczególne wymagania, w tym zakazy, dotyczące pakowania i ładowania razem różnych materiałów i przedmiotów klasy 1
4
Szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 7 obejmuje tematy:
8
  a)   specyficzne zagrożenia związane z promieniowaniem jonizującym,
  b)   szczególne wymagania dotyczące pakowania, manipulowania, ładowania razem i układania materiałów promieniotwórczych,
  c)   szczególne środki bezpieczeństwa, które powinny być podjęte w razie wypadku z materiałem promieniotwórczym
     

2.

Kurs ADR doskonalący

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
Szkolenie podstawowe w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wszystkich klas
16
2
Szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w cysternach
8
3
Szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 1
5
4
Szkolenie specjalistyczne - w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 7
5
  -   w zakresie nowych lub zmienionych regulacji prawnych oraz nowych rozwiązań merytorycznych dotyczących przewozu drogowego towarów niebezpiecznych objętych ramowym programem kursu ADR początkowego
     

Załącznik nr 2   -   Zakres, ramowy program i minimalny czas trwania kursu na eksperta ADN, eksperta ADN do spraw przewozu gazów oraz eksperta ADN do spraw przewozu chemikaliów

1.

Kurs na eksperta ADN

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
wiadomości ogólne dotyczące przewozu materiałów niebezpiecznych, a w szczególności temperatury, masy, ilości, stężenia, stopnia napełnienia, obliczania zawartości, pomiaru poziomu cieczy, pobierania próbek, kwestionariusza kontrolnego, przepełnienia, pompowania, sygnalizacji statków, oznakowania opakowań, instrukcji pisemnych
2
2
wiadomości podstawowe o produktach oraz znajomość definicji (na przykład: ciecze, materiały stałe, lepkość, gazy lub pary)
1
3
rodzaje niebezpieczeństwa, takie jak: zapalność, wybuchowość, źródła zapłonu, ładunek elektrostatyczny, toksyczność, radioaktywność, korozyjność, niebezpieczeństwo dla środowiska wodnego
2
4
środki zapobiegania wypadkom
2
5
czynności wykonywane w razie wypadku lub awarii (w szczególności: udzielenie pierwszej pomocy, podanie sygnału o zakazie wstępu na statek, sygnał awaryjny, zapewnienie bezpieczeństwa ruchu, zastosowanie takich urządzeń, jak gaśnice i sprzęt ochrony osobistej)
2
6
zadania eksperta ADN i pozostałej załogi w związku z przewozem materiałów niebezpiecznych
3
7
wyposażenie statków przewożących materiały niebezpieczne, a w szczególności mierniki gazów palnych i wybuchowych, tlenomierze i mierniki gazów toksycznych
3
8
świadectwa odgazowania
1
9
zajęcia praktyczne dotyczące w szczególności wchodzenia do pomieszczeń, wyposażenia przeciwpożarowego i sprzętu ochrony osobistej, a także mierników gazów palnych i wybuchowych, tlenomierzy i mierników gazów toksycznych
8
     

2.

Kurs na eksperta ADN do spraw przewozu gazów

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
właściwości ogólne gazów: ściśliwość, mieszaniny i ciśnienie cząstkowe, rozszerzalność przy ciśnieniu stałym, prawa Boyle'a i Mariotte'a i Gay-Lussaca, gęstość względną, objętość i ciśnienie krytyczne
1
2
przedmuchiwanie i pobieranie próbek gazów
1
3
niebezpieczeństwo wybuchu gazów skroplonych (na przykład LPG)
1
4
pomiar stężenia gazów, próby przeprowadzane przed wejściem do pomieszczeń; świadectwa odgazowania
2
5
znajomość produktów: właściwości chemiczne i fizyczne, mieszaniny, związki i wzory chemiczne - węglowodory, amoniak
2
6
ciecze i pary: parowanie i skraplanie, zależność między objętością cieczy a objętością pary
1
7
działania podejmowane w sytuacji awarii
2
8
procedury operacyjne: załadunek i rozładunek, systemy zaworów szybkozamykających, wpływ temperatury, stopnie napełnienia, przepełnienie, sprężarki, pompy, funkcjonowanie zaworów przelewowych, wyciek
2
9
udział w ćwiczeniach przeciwpożarowych i odpowiednie szkolenie w zakresie posługiwania się ochronnymi aparatami oddechowymi
4
     

3.

Kurs na eksperta ADN do spraw przewozu chemikaliów

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
właściwości ogólne gazów i par: ściśliwość, mieszaniny i ciśnienie cząstkowe, rozszerzalność przy ciśnieniu stałym, prawa Boyle'a i Mariotte'a i Gay-Lussaca, stosunek gęstości par i temperatury wrzenia, gęstość względną, objętość
1
2
pobieranie próbek chemikaliów
1
3
niebezpieczeństwo wybuchu chemikaliów
1
4
pomiar stężenia gazów, mycie zbiorników ładunkowych, odgazowywanie, wentylację, próby przeprowadzane przed wejściem do pomieszczeń, świadectwa odgazowania
2
5
znajomość produktów: właściwości chemiczne i fizyczne, mieszaniny, związki i wzory chemiczne - węglowodory, substancje trujące, kwasy i zasady - polimeryzację i utlenianie
2
6
ciecze i pary: parowanie i skraplanie, zależność między objętością cieczy a objętością pary
1
7
działania podejmowane w sytuacji awarii
2
8
procedury operacyjne: załadunek i wyładunek, instalacje odzysku pary, systemy zaworów szybkozamykających, wpływ temperatury, stopnie napełnienia, przepełnienie, rodzaje pomp, zanieczyszczenie
2
9
udział w odpowiednich ćwiczeniach przeciwpożarowych i odpowiednie szkolenie w zakresie posługiwania się ochronnymi aparatami oddechowymi
4
     

Załącznik nr 3   -   Zakres, ramowy program i minimalny czas trwania kursu doradcy

I.

Zakres kursu

Nr części
Tytuł
Liczba godzin
1
Część ogólna
24
2
Część specjalistyczna:
 
  a)   przewóz drogowy
16
  b)   przewóz koleją
16
  c)   przewóz żeglugą śródlądową
16
3
Konsultacje
4
     

II.

Ramowy program

1.

Część ogólna

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
Przepisy krajowe i międzynarodowe regulujące przewóz towarów niebezpiecznych, w szczególności cel i zakres regulacji oraz praktyczne posługiwanie się przepisami
1
2
Klasyfikacja towarów niebezpiecznych, w szczególności zagrożenia stwarzane przez towary niebezpieczne, zasady klasyfikacji, przepisy szczególne dla poszczególnych klas, towary niedopuszczone do przewozu, odpady niebezpieczne, materiały i przedmioty wybuchowe (klasa 1), materiały promieniotwórcze (klasa 7)
4
3
Budowa i używanie opakowań, w szczególności ogólne zasady pakowania, rodzaje i kategorie opakowań, kodowanie opakowań, instrukcje pakowania, zasady doboru opakowań
2
4
Zasady znakowania:
3
  -   nalepki ostrzegawcze, duże nalepki ostrzegawcze,
  -   pomarańczowe tablice identyfikacyjne,
  -   inne znaki i oznakowania,
  -   szczegółowe zasady znakowania
5
Dokumentacja:
2
  -   zasady wypełniania dokumentu przewozowego,
  -   certyfikat pakowania kontenera,
  -   raport powypadkowy,
  -   roczne sprawozdanie
6
Szczególne warunki przewozu towarów niebezpiecznych:
3
  -   przewóz towarów niebezpiecznych w ilościach ograniczonych i wyłączonych,
  -   przewóz towarów niebezpiecznych na zasadach wyłączenia spod przepisów,
  -   odstępstwa, ograniczenia przewozowe,
  -   przewozy materiałów promieniotwórczych
7
Warunki przewozu, załadunku, rozładunku, manipulowanie ładunkiem:
2
  -   przewóz sztuk przesyłek,
  -   przewóz towaru luzem, kontenery do przewozu towaru luzem,
  -   pakowanie razem,
  -   załadunek razem
8
Obowiązki uczestników przewozu, kontrola przewozów, zasady odpowiedzialności za naruszenie przepisów o przewozie towarów niebezpiecznych i za szkody spowodowane takim przewozem
1
9
Ćwiczenia
6
     

2.

Część specjalistyczna:

a)

przewóz drogowy

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
Przepisy dotyczące przewozu drogowego:
1
  -   przepisy krajowe i międzynarodowe dotyczące przewozu drogowego towarów niebezpiecznych
2
Dokumentacja:
1
  -   dokumenty przewozowe w transporcie krajowym i międzynarodowym - zasady wypełniania, ćwiczenia,
  -   instrukcje pisemne zgodne z ADR,
  -   świadectwo dopuszczenia pojazdu ADR,
  -   zaświadczenie ADR
3
Pojazdy:
4
  -   wymagania konstrukcyjne dla pojazdów,
  -   pojazdy EX/II, EX/III, FL, AT, OX, MEMU,
  -   wyposażenie jednostek transportowych (podstawowe, dodatkowe),
  -   sprzęt gaśniczy,
  -   oznakowanie jednostek transportowych przewożących: sztuki przesyłki, materiały stałe luzem, materiały ciekłe, sypkie lub gazy w cysternach
4
Załadunek i rozładunek:
3
  -   mocowanie ładunku na pojeździe,
  -   wymagania dotyczące załadunku i rozładunku niektórych towarów, w szczególności ograniczenia ilościowe,
  -   zakazy ładowania razem (do jednego pojazdu) różnych towarów niebezpiecznych oraz towarów niebezpiecznych z żywnością,
  -   zakazy ładowania razem - ćwiczenia
5
Przewóz w cysternach:
3
  -   dobór cysterny na podstawie właściwości fizykochemicznych towaru,
  -   charakterystyka cystern stałych, odejmowalnych, przenośnych, kontenerów-cystern, pojazdów-baterii oraz cystern do przewozu odpadów
  -   kodowanie cystern,
  -   układy i urządzenia bezpieczeństwa stosowane w cysternach,
  -   zasady załadunku i rozładunku cystern
6
Zagrożenia dla łudzi i środowiska spowodowane przewozem drogowym towarów niebezpiecznych; ratownictwo techniczne i chemiczne:
3
  -   zagrożenia stwarzane przez towary niebezpieczne, następstwa wypadków,
  -   organizacja systemu ratowniczo-gaśniczego,
  -   powiadamianie o zdarzeniu,
  -   zasady działań ratowniczych na miejscu zdarzenia,
  -   analiza okoliczności i przyczyn zaistniałych zdarzeń,
  -   ochrona środowiska
7
Szkolenie kierowców i innych osób związanych z przewozem:
1
  -   rodzaje i zakres szkoleń,
  -   dokumentacja szkolenia
     

b)

przewóz koleją

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
Przepisy kolejowe:
1
  -   przepisy krajowe i międzynarodowe dotyczące przewozu towarów niebezpiecznych koleją,
  -   przepisy zarządcy infrastruktury
2
Dokumentacja:
2
  -   listy przewozowe w komunikacji krajowej i międzynarodowej -zasady wypełniania, ćwiczenia,
  -   dokumenty kolejowe
3
Znakowanie wagonów:
1
  -   zasady znakowania wagonów (krytych, odkrytych, platform),
  -   znaki dotyczące manewrowania
4
Przewóz w cysternach:
4
  -   dobór cysterny do towaru na podstawie stwarzanych zagrożeń oraz stanu skupienia,
  -   charakterystyka cystern stałych, odejmowalnych, przenośnych, kontenerów-cystern, wagonów-baterii oraz cystern do przewozu odpadów
  -   kodowanie cystern,
  -   układy i urządzenia bezpieczeństwa stosowane w cysternach,
  -   zasady załadunku i rozładunku cystern
5
Zagadnienie eksploatacyjne:
4
  -   zdanie/przyjęcie przesyłki do przewozu,
  -   zasady wykonywania prac manewrowych,
  -   formowanie pociągu,
  -   odległość ochronna,
  -   wyposażenie pojazdów trakcyjnych w pociągach z wagonami z towarami niebezpiecznymi,
  -   przewóz wagonów próżnych nieczyszczonych,
  -   oczyszczanie wagonów po przewozie towarów niebezpiecznych
6
Zagrożenia dla ludzi i środowiska spowodowane przewozem towarów niebezpiecznych koleją - ratownictwo techniczne i chemiczne:
3
  -   zagrożenia stwarzane przez towary niebezpieczne, następstwa wypadków,
  -   powiadamianie o zdarzeniu,
  -   zasady działań ratowniczych na miejscu zdarzenia,
  -   przyczyny zdarzeń,
  -   ochrona środowiska
7
Szkolenie pracowników:
1
  -   zasady prowadzenia szkoleń,
  -   dokumentacja szkolenia
     

c)

przewóz żeglugą śródlądową

Lp.
Temat
Liczba godzin
1
Statki używane do przewozu materiałów niebezpiecznych:
4
konstrukcja
  a)   wyposażenie, w tym
  -   podstawowe,
  -   dodatkowe,
  -   sprzęt gaśniczy,
  b)   oznakowanie statków przewożących materiały niebezpieczne
2
Załadunek i rozładunek:
2
  -   zakazy ładowania razem (do jednego pojazdu) różnych materiałów niebezpiecznych oraz materiałów niebezpiecznych razem z żywnością,
  -   szczególne wymagania dotyczące załadunku i rozładunku niektórych materiałów, w szczególności ograniczenia ilościowe, zasady załadunku, rozładunku zbiornikowców,
  -   zakazy ładowania razem - ćwiczenia
3
Dokumenty wymagane podczas przewozu:
2
  -   rodzaje dokumentów,
  -   analiza danych zawartych w dokumencie przewozowym,
  -   weryfikacja danych zawartych w dokumencie przewozowym,
  -   ćwiczenia
4
Wymagania w stosunku do cystern, kontenerów przewożących materiały niebezpieczne
2
5
Przewóz w zbiornikowcach:
3
rodzaje zbiornikowców:
  a)   zbiornikowce do przewozu materiałów o różnych stanach skupienia:
  -   gazowym,
  -   ciekłym,
  -   stałym,
  b)   zbiornikowce do przewozu odpadów,
  c)   układy i urządzenia bezpieczeństwa stosowane w zbiornikowcach
6
Zagrożenia dla ludzi i środowiska spowodowane przewozem materiałów niebezpiecznych - ratownictwo techniczne i chemiczne:
3
  -   organizacja systemu ratowniczo-gaśniczego,
  -   zasady działań ratowniczych na miejscu wypadku z materiałem niebezpiecznym,
  -   zagadnienia ochrony środowiska
     

Załącznik nr 4   -   Zaświadczenie o ukończeniu kursu z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych (wzór)

Objaśnienia:
1) Zaznaczyć właściwy rodzaj kursu poprzez postawienie znaku X.
2) Wpisać odpowiedni rodzaj szkolenia w ramach kursu ADR początkowego z podanych poniżej:
  •   -  
    szkolenie podstawowe w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wszystkich klas,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w cysternach,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 1,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 7.
3) Wpisać odpowiedni rodzaj szkolenia w ramach kursu ADR doskonalącego z podanych poniżej:
  •   -  
    szkolenie podstawowe w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wszystkich klas,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w cysternach,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 1,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 7.
4) Wpisać odpowiedni rodzaj szkolenia w ramach kursu doradcy z podanych poniżej:
  •   -  
    szkolenie w zakresie części ogólnej,
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz drogowy,
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz koleją,
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz żeglugą śródlądową.
5) O ile został nadany. Jeżeli nie, to należy wpisać rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość.

Załącznik nr 5   -   Wniosek o wpis do rejestru podmiotów prowadzących kursy z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych (wzór)

Objaśnienia:
1) Zaznaczyć właściwy rodzaj kursu poprzez postawienie znaku X.
2) Wpisać właściwy zakres kursu:

1)

w ramach kursu ADR początkowego i doskonalącego:
  •   -  
    szkolenie podstawowe w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wszystkich klas,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w cysternach,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 1 lub
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 7,

2)

w ramach kursu doradcy:
  •   -  
    szkolenie w zakresie części ogólnej,
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz drogowy,
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz koleją lub
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz żeglugą śródlądową.

Załącznik nr 6   -   Zaświadczenie potwierdzające wpis podmiotu do rejestru podmiotów prowadzących kursy z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych (wzór)

Objaśnienia:
1) Zaznaczyć właściwy rodzaj kursu poprzez postawienie znaku X.
2) Wpisać właściwy zakres kursu:

1)

w ramach kursu ADR początkowego i doskonalącego:
  •   -  
    szkolenie podstawowe w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wszystkich klas,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w cysternach,
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 1 lub
  •   -  
    szkolenie specjalistyczne w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych klasy 7,

2)

w ramach kursu doradcy:
  •   -  
    szkolenie w zakresie części ogólnej,
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz drogowy,
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz koleją lub
  •   -  
    szkolenie w zakresie części specjalistycznej - przewóz żeglugą śródlądową.