W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
Dnia 14 grudnia 2011 r. w Moskwie została podpisana Umowa między Rządem Rzeczypospolitej
Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o zasadach małego ruchu granicznego, w następującym
brzmieniu:
Umowa
między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej
a Rządem Federacji Rosyjskiej
o zasadach małego ruchu granicznego
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej, zwane dalej „Stronami”,
działając stosownie do postanowień Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej
współpracy, sporządzonego w Moskwie dnia 22 maja 1992 roku,
pragnąc wspierać i umacniać dobrosąsiedzkie relacje między obu państwami, a także
współpracę gospodarczą, handlową, techniczną, kulturalną oraz w innych dziedzinach,
pragnąc wspierać rozwój kontaktów między mieszkańcami strefy przygranicznej poprzez
wprowadzanie ułatwień we wzajemnych podróżach,
biorąc pod uwagę specyfikę położenia geograficznego Obwodu Kaliningradzkiego Federacji
Rosyjskiej,
uzgodniły, co następuje:
Artykuł 1
Umowa niniejsza określa zasady wzajemnych podróży mieszkańców strefy przygranicznej
Państw Stron.
Artykuł 2
1.
Na potrzeby niniejszej Umowy przyjmuje się następujące definicje:
a)
„mały ruch graniczny” - wielokrotne przekraczanie polsko-rosyjskiej granicy państwowej
przez mieszkańców strefy przygranicznej Państwa jednej Strony w celu przebywania w
strefie przygranicznej Państwa drugiej Strony, dla podtrzymywania więzi rodzinnych,
społecznych, kulturalnych, a także uzasadnionych kontaktów ekonomicznych i innych,
które według przepisów Państwa drugiej Strony nie są uznawane za zatrudnienie lub
działalność zarobkową, przez okres nie przekraczający limitów ustanowionych w niniejszej
Umowie;
b)
„strefa przygraniczna” - obszar jednostek podziału administracyjnego Rzeczypospolitej
Polskiej i Federacji Rosyjskiej, wymienionych w Załączniku nr 1, stanowiącym integralną
część niniejszej Umowy;
c)
„ważny dokument podróży” - ważne dokumenty potwierdzające tożsamość, uprawniające
do przekraczania granicy państwowej i uznawane przez Strony w tym charakterze, z wyjątkiem
paszportu dyplomatycznego, paszportu służbowego i książeczki żeglarskiej;
d)
„zezwolenie uprawniające do małego ruchu granicznego”, zwane dalej „zezwoleniem” -
dokument wydawany mieszkańcom strefy przygranicznej Państwa jednej Strony, uprawniający
ich do wielokrotnego wjazdu, wyjazdu i pobytu w strefie przygranicznej Państwa drugiej
Strony, na warunkach ustalonych w niniejszej Umowie;
e)
„mieszkańcy strefy przygranicznej” - obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, obywatele
Federacji Rosyjskiej, obywatele państw trzecich i bezpaństwowcy posiadający, zgodnie
z prawem, miejsce stałego zamieszkania w strefie przygranicznej przez okres nie krótszy
niż 3 lata.
2.
Postanowienia niniejszej Umowy dotyczą również następujących osób, nawet jeśli posiadają
stałe miejsce zamieszkania w strefie przygranicznej przez okres krótszy niż 3 lata:
a)
współmałżonków i dzieci, w tym pełnoletnich i przysposobionych, pozostających na utrzymaniu
osób określonych w ustępie 1 litera e) niniejszego artykułu;
b)
dzieci współmałżonków mieszkańców strefy przygranicznej, w tym pełnoletnich i przysposobionych,
pozostających na utrzymaniu tych współmałżonków.
Artykuł 3
1.
Zezwolenie może być wydane mieszkańcom stref przygranicznych, którzy:
a)
posiadają ważny dokument podróży;
b)
okażą dokument potwierdzający posiadanie miejsca ich stałego zamieszkania w strefie
przygranicznej przez okres nie krótszy niż 3 lata;
c)
uzasadnią istnienie powodów do wielokrotnego przekraczania polsko-rosyjskiej granicy
państwowej, w szczególności dla podtrzymywania więzi rodzinnych, społecznych, kulturalnych,
a także kontaktów ekonomicznych i innych, które według przepisów Państw Stron nie
są uznawane za zatrudnienie lub działalność zarobkową.
2.
Mieszkańcom strefy przygranicznej wnioskującym o wydanie zezwolenia przez właściwe
organy Rzeczypospolitej Polskiej, nie może być ono wydane w przypadku, gdy:
a)
są osobami, wobec których dokonano wpisu do celów odmowy wjazdu w Systemie Informacyjnym
Schengen (SIS);
b)
są uważani za osoby stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego, porządku
publicznego, zdrowia publicznego lub stosunków międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej,
względnie innych państw członkowskich Unii Europejskiej, a w szczególności dokonano
wobec nich, na tej samej podstawie, wpisu do celów odmowy wjazdu w krajowych bazach
danych państw członkowskich Unii Europejskiej.
3.
Mieszkańcom strefy przygranicznej wnioskującym o wydanie zezwolenia przez właściwe
organy Federacji Rosyjskiej, zezwolenie nie może być wydane w przypadku, gdy są osobami,
których wjazd na terytorium Federacji Rosyjskiej jest niedozwolony na podstawie ustawodawstwa
Federacji Rosyjskiej.
4.
Dokumenty potwierdzające posiadanie miejsca stałego zamieszkania w strefie przygranicznej
wymienione są w Załączniku nr 2, stanowiącym integralną część niniejszej Umowy.
Artykuł 4
1.
Zezwolenie uprawnia mieszkańca strefy przygranicznej Państwa jednej Strony do wjazdu
i pobytu w strefie przygranicznej Państwa drugiej Strony każdorazowo do 30 (trzydziestu)
dni, licząc od dnia wjazdu, jednakże łączny okres pobytu nie może przekraczać 90 (dziewięćdziesięciu)
dni w okresie każdych 6 miesięcy liczonych od dnia pierwszego wjazdu.
2.
Pierwsze zezwolenie wydawane jest mieszkańcowi strefy przygranicznej na okres ważności
2 lat, lecz nie dłuższy niż okres ważności dokumentu podróży.
3.
Kolejne zezwolenia wydawane są na okres ważności 5 lat, lecz nie dłuższy niż okres
ważności dokumentu podróży, pod warunkiem, że osoba wnioskująca korzystała z poprzedniego
zezwolenia zgodnie z niniejszą Umową oraz przepisami dotyczącymi wjazdu i pobytu na
terytorium Państwa Strony, którego właściwy organ wydał zezwolenie.
4.
Mieszkańcy stref przygranicznych Państw Stron, posiadający zezwolenia, mogą przebywać
w strefie przygranicznej Państwa drugiej Strony, bez konieczności posiadania przepustki
na wjazd lub przejście i pobyt w tej strefie.
5.
Zezwolenie nie uprawnia do podejmowania pracy lub działalności gospodarczej, do wykonywania
których na terytorium Państw Stron wymagane jest otrzymanie odpowiedniej zgody, w
trybie przewidzianym ustawodawstwem Państw Stron.
6.
W przypadku, gdy mieszkańcy strefy przygranicznej Państwa jednej Strony, posiadający
jednocześnie zezwolenie i ważną wizę Państwa drugiej Strony, wjeżdżają do strefy przygranicznej
Państwa drugiej Strony na podstawie zezwolenia, nie mają wówczas prawa wyjeżdżania
poza strefę przygraniczną.
7.
W przypadku, gdy mieszkańcy strefy przygranicznej Państwa jednej Strony, posiadający
jednocześnie zezwolenie i ważną wizę Państwa drugiej Strony, wjeżdżają do strefy przygranicznej
Państwa drugiej Strony na podstawie wizy, mają wówczas prawo wyjeżdżania poza strefę
przygraniczną.
8.
Jeżeli mieszkańcy strefy przygranicznej Państwa jednej Strony, podczas pobytu w strefie
przygranicznej Państwa drugiej Strony, nie mają możliwości opuszczenia jej w czasie
określonym w ustępie 1 niniejszego artykułu, na skutek potwierdzonych dokumentami
lub uwiarygodnionych w inny sposób okoliczności wywołanych siłą wyższą, mogą oni przebywać
w strefie przygranicznej Państwa drugiej Strony do czasu ustąpienia tych okoliczności.
W takim przypadku i pod warunkiem powiadomienia o tym fakcie, na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej - Straży Granicznej Rzeczypospolitej Polskiej, a na terytorium Federacji
Rosyjskiej - jednostki terytorialnego organu Federalnej Służby Migracyjnej znajdującej
się w strefie przygranicznej, nie będą ponosić z tego tytułu odpowiedzialności, o
której mowa w artykule 10 ustęp 2 niniejszej Umowy.
Artykuł 5
1.
Mieszkańcy strefy przygranicznej, posiadający zezwolenie, wydane przez właściwe organy
Rzeczypospolitej Polskiej, mogą wjeżdżać, przebywać i wyjeżdżać ze strefy przygranicznej
Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:
a)
przedstawią ważne zezwolenie;
b)
nie są osobami, wobec których dokonano wpisu do celów odmowy wjazdu w Systemie Informacyjnym
Schengen (SIS);
c)
nie są uważani za osoby stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego, porządku
publicznego, zdrowia publicznego lub stosunków międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej,
ani też żadnego innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a w szczególności
nie dokonano wobec nich, na tej samej podstawie, wpisu do celów odmowy wjazdu w krajowych
bazach danych państw członkowskich Unii Europejskiej.
2.
Mieszkańcy strefy przygranicznej posiadający zezwolenie, wydane przez właściwe organy
Federacji Rosyjskiej, mogą wjeżdżać, przebywać i wyjeżdżać ze strefy przygranicznej
Federacji Rosyjskiej, jeżeli:
a)
przedstawią ważne zezwolenie i ważny dokument podróży;
b)
nie są osobami, których wjazd na terytorium Federacji Rosyjskiej jest niedozwolony
na podstawie ustawodawstwa Federacji Rosyjskiej.
Artykuł 6
1.
Mieszkańcy strefy przygranicznej podróżujący w ramach małego ruchu granicznego mogą
przekraczać polsko-rosyjską granicę państwową przez przejścia graniczne, ustalone
zgodnie z Umową między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w sprawie
przejść granicznych, sporządzoną w Moskwie dnia 22 maja 1992 roku.
2.
Właściwe organy Państw Stron dokonują kontroli osób przekraczających polsko-rosyjską
granicę państwową w ramach małego ruchu granicznego, zgodnie z ustawodawstwem Państw
Stron, jednakże bez zamieszczania stempli kontroli granicznej w zezwoleniach oraz
dokumentach podróży przy wjeździe i wyjeździe.
Artykuł 7
1.
Właściwe organy Państw Stron, dokonają w drodze dyplomatycznej, w ciągu 90 (dziewięćdziesięciu)
dni od daty podpisania niniejszej Umowy, wymiany wzorów zezwoleń.
2.
Właściwe organy Państw Stron powiadamiają się wzajemnie o zmianach we wzorach zezwoleń
przynajmniej na 30 (trzydzieści) dni przed ich wprowadzeniem, przekazując jednocześnie
nowe wzory zezwoleń.
Artykuł 8
1.
Właściwe organy Państw Stron wydają zezwolenia w możliwie najkrótszym czasie, ale
nie dłuższym niż 60 (sześćdziesiąt) dni kalendarzowych, licząc od dnia przyjęcia wniosku
wraz z wymaganymi dokumentami uzupełniającymi. W wyjątkowych przypadkach okres ten
może być przedłużony do 90 (dziewięćdziesięciu) dni kalendarzowych.
2.
Szczegółowe zasady wydawania zezwoleń oraz gromadzenia i przetwarzania danych związanych
z wydawaniem zezwoleń, określają właściwe organy Państw Stron, zgodnie z ich ustawodawstwem.
3.
Właściwymi organami Państw Stron, upoważnionymi do przyjmowania wniosków o wydanie
zezwolenia oraz do wydawania zezwoleń, są:
a)
dla mieszkańców strefy przygranicznej Rzeczypospolitej Polskiej:
-
-
Ambasada Federacji Rosyjskiej w Rzeczypospolitej Polskiej,
-
-
Konsulat Generalny Federacji Rosyjskiej w Gdańsku.
b)
dla mieszkańców strefy przygranicznej Federacji Rosyjskiej:
-
-
Konsul Rzeczypospolitej Polskiej w Kaliningradzie.
Artykuł 9
1.
Opłata za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie zezwolenia wynosi 20 (dwadzieścia)
Euro.
2.
Zwolnione z opłaty są następujące kategorie osób:
a)
osoby w wieku do lat 16 i powyżej 65 lat;
b)
mieszkańcy strefy przygranicznej Rzeczypospolitej Polskiej - inwalidzi niezdolni do
pracy oraz osoby im towarzyszące i mieszkańcy strefy przygranicznej Federacji Rosyjskiej
- inwalidzi pierwszej i drugiej grupy, dzieci-inwalidzi oraz osoby towarzyszące tym
kategoriom obywateli.
3.
Właściwe organy Państw Stron dokonują w drodze dyplomatycznej wymiany wzorów dokumentów,
potwierdzających przynależność osób do kategorii wymienionych w ustępie 2 litera b)
niniejszego artykułu.
Artykuł 10
1.
Osoby podróżujące w ramach małego ruchu granicznego, podczas wjazdu i pobytu na terytorium
Państwa drugiej Strony zobowiązane są do przestrzegania porządku prawnego tego Państwa.
2.
Wobec osób naruszających zasady małego ruchu granicznego, ustanowione niniejszą Umową,
każde z Państw Stron stosuje odpowiedzialność przewidzianą w swoim ustawodawstwie.
3.
Właściwe organy Państw Stron informują się wzajemnie w drodze dyplomatycznej o przepisach
swojego prawa wewnętrznego, dotyczących odpowiedzialności za naruszenie przepisów
małego ruchu granicznego oraz o zmianach dokonywanych w tych przepisach.
Artykuł 11
1.
Mieszkaniec strefy przygranicznej, którego zezwolenie lub ważny dokument podróży został
utracony, uszkodzony lub zniszczony w czasie pobytu w strefie przygranicznej Państwa
drugiej Strony, zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym fakcie, na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej - Straż Graniczną Rzeczypospolitej Polskiej, a na terytorium
Federacji Rosyjskiej - jednostkę terytorialnego organu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
Federacji Rosyjskiej znajdującą się w strefie przygranicznej, które bezpłatnie wydadzą
zaświadczenie, potwierdzające fakt takiego zgłoszenia.
2.
W celu uzyskania nowego dokumentu podróży, mieszkańcy strefy przygranicznej mają prawo
udania się wraz z zaświadczeniem, o którym mowa w ustępie 1 mniejszego artykułu, do
najbliższego urzędu konsularnego lub przedstawicielstwa dyplomatycznego państwa, którego
są obywatelami lub w którym posiadają miejsce stałego zamieszkania, także w przypadku
gdy siedziba takiej placówki mieści się poza strefą przygraniczną.
3.
Mieszkaniec strefy przygranicznej, o którym mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu,
wyjeżdża do Państwa stałego pobytu na podstawie zaświadczenia o którym mowa w ustępie
1 niniejszego artykułu oraz nowego, ważnego dokumentu podróży. Wyjazd taki powinien
nastąpić bez zbędnej zwłoki od momentu otrzymania zaświadczenia o utracie dokumentu.
Artykuł 12
1.
Każda ze Stron może, z uwagi na ochronę bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego
lub ochronę zdrowia publicznego, zawiesić stosowanie niniejszej Umowy w całości lub
części. Decyzja o zawieszeniu powinna być notyfikowana w drodze dyplomatycznej drugiej
Strome, nie później niż 48 godzin przed wprowadzeniem jej w życie.
2.
Strona, która podjęła decyzję o zawieszeniu stosowania niniejszej Umowy z przyczyn,
o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, informuje drugą Stronę o wznowieniu
stosowania niniejszej Umowy w tym samym trybie.
Artykuł 13
Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie ogranicza prawa każdej ze Stron do odmowy
wydania, unieważnienia lub cofnięcia zezwolenia, odmowy wjazdu lub pobytu na terytorium
własnego Państwa, mieszkańca strefy przygranicznej Państwa drugiej Strony, jeżeli
wynika to z przepisów prawa wewnętrznego tego Państwa.
Artykuł 14
Rozbieżności odnoszące się do interpretowania lub stosowania niniejszej Umowy, rozstrzyga
się drogą konsultacji i negocjacji między Stronami.
Artykuł 15
Za obopólną zgodą Stron, do niniejszej Umowy mogą być wnoszone zmiany.
Artykuł 16
1.
Niniejsza Umowa wchodzi w życie trzydziestego dnia od daty otrzymania drogą dyplomatyczną
ostatniego pisemnego zawiadomienia o zakończeniu przez Strony procedur wewnętrznych,
niezbędnych dla jej wejścia w życie.
2.
Umowa niniejsza zawarta jest na czas nieokreślony. Może być ona wypowiedziana w drodze
notyfikacji przez każdą ze Stron; w takim przypadku utraci moc po upływie sześćdziesięciu
dni od daty otrzymania noty informującej o wypowiedzeniu.
Sporządzono w Moskwie dnia 14 grudnia 2011 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa
teksty mają jednakową moc.
Załącznik nr 1 do Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej
o zasadach małego ruchu granicznego
Wykaz jednostek podziału administracyjnego Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej
stanowiących strefę przygraniczną
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
województwo pomorskie:
województwo warmińsko-mazurskie:
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
na terytorium Federacji Rosyjskiej:
Załącznik nr 2 do Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej
o zasadach małego ruchu granicznego
Wykaz dokumentów potwierdzających posiadanie miejsca stałego zamieszkania w strefie
przygranicznej
1.
Na terytorium Federacji Rosyjskiej:
a)
paszport obywatela Federacji Rosyjskiej z adnotacją o rejestracji w miejscu zamieszkania
w miejscowości położonej w strefie przygranicznej;
b)
tymczasowy dowód osobisty obywatela Federacji Rosyjskiej z adnotacją o rejestracji
w miejscowości położonej w strefie przygranicznej;
c)
świadectwo o rejestracji w miejscu zamieszkania w miejscowości położonej w strefie
przygranicznej;
d)
wypis z książki mieszkańców, potwierdzony przez organ ewidencji meldunkowej obywateli
Federacji Rosyjskiej dokumentujący fakt zamieszkiwania w miejscowości położonej w
strefie przygranicznej;
e)
zezwolenie na stały pobyt cudzoziemca lub bezpaństwowca z adnotacją o rejestracji
w miejscu zamieszkania w miejscowości położonej w strefie przygranicznej.
2.
Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
b)
zaświadczenie o miejscu stałego zamieszkania wystawione przez właściwe organy Rzeczypospolitej
Polskiej;
Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam,
że:
-
-
została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej
zawartych,
-
-
jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,
-
-
będzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 21 czerwca 2012 r.