Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiejz dnia 27 maja 2013 r.w sprawie badań lotniczo-lekarskich

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 112 ust. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze   (Dz. U. z 2012 r. poz. 933, z późn. zm.2)Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 951 i 1544 oraz z 2013 r. poz. 134 i 628.) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

szczegółowe zasady, warunki i tryb przeprowadzania badań lotniczo-lekarskich kandydatów na członków personelu lotniczego, członków personelu lotniczego oraz kandydatów na członków personelu pokładowego i członków personelu pokładowego;

2)

warunki i tryb:

a)

wydawania i przechowywania orzeczeń lekarskich stwierdzających istnienie lub brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania funkcji członka personelu lotniczego,

b)

kontroli przeprowadzania badań lotniczo-lekarskich i orzekania,

c)

kontroli dokumentowania badań lotniczo-lekarskich;

3)

częstotliwość badań lotniczo-lekarskich;

4)

dodatkowe wymagania kwalifikacyjne lekarzy orzeczników;

5)

sposób postępowania z dokumentacją medyczną badań lotniczo-lekarskich oraz wzory stosowanych dokumentów;

6)

maksymalne stawki opłat za badania lotniczo-lekarskie.

§ 2.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1)

badaniach - należy przez to rozumieć badania lotniczo-lekarskie, o których mowa w art. 105 ust. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze;

2)

Naczelnym Lekarzu - należy przez to rozumieć Naczelnego Lekarza Lotnictwa Cywilnego, o którym mowa w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze;

3)

orzeczeniu lekarskim - należy przez to rozumieć orzeczenie lotniczo-lekarskie albo raport medyczny, o którym mowa w podczęści C sekcja 3 załącznika IV do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1178/2011 z dnia 3 listopada 2011 r. ustanawiającego wymagania techniczne i procedury administracyjne odnoszące się do załóg w lotnictwie cywilnym zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008   (Dz. Urz. UE L 311 z 25.11.2011, str. 1, z późn. zm.), stwierdzające istnienie lub brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania funkcji członka personelu lotniczego albo członka personelu pokładowego;

4)

podmiocie uprawnionym - należy przez to rozumieć centra medycyny lotniczej lub lekarzy orzeczników;

5)

rozporządzeniu (UE) nr 805/2011 - należy przez to rozumieć rozporządzenie Komisji (UE) nr 805/2011 z dnia 10 sierpnia 2011 r. ustanawiające szczegółowe zasady licencjonowania kontrolerów ruchu lotniczego oraz wydawania określonych certyfikatów na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008   (Dz. Urz. UE L 206 z 11.08.2011, str. 21);

6)

rozporządzeniu (UE) nr 1178/2011 - należy przez to rozumieć rozporządzenie Komisji (UE) nr 1178/2011 z dnia 3 listopada 2011 r. ustanawiające wymagania techniczne i procedury administracyjne odnoszące się do załóg w lotnictwie cywilnym zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008;

7)

ustawie - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze;

8)

wymaganiach EUROCONTROL - należy przez to rozumieć Wymagania EUROCONTROL dotyczące europejskiego orzeczenia lekarskiego klasy 3 dla kontrolerów ruchu lotniczego3)Wymagania EUROCONTROL dotyczące europejskiego orzeczenia lekarskiego klasy 3 dla kontrolerów ruchu lotniczego zostały ogłoszone w załączniku do obwieszczenia nr 4 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie Wymagań EUROCONTROL dotyczących europejskiego orzeczenia lekarskiego klasy 3 dla kontrolerów ruchu lotniczego (Dz. Urz. ULC poz. 32)., wprowadzone do stosowania rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie wprowadzenia do stosowania Wymagań EUROCONTROL dotyczących europejskiego orzeczenia lekarskiego klasy 3 dla kontrolerów ruchu lotniczego   (Dz. U. poz. 371);

9)

Załączniku 1 - należy przez to rozumieć Załącznik 1 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, podpisanej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r.   (Dz. U. z 1959 r. Nr 35, poz. 212 i 214, z późn. zm.4)Zmiany wymienionej umowy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1963 r. Nr 24, poz. 137 i 138, z 1969 r. Nr 27, poz. 210 i 211, z 1976 r. Nr 21, poz. 130 i 131, Nr 32, poz. 188 i 189 i Nr 39, poz. 227 i 228, z 1984 r. Nr 39, poz. 199 i 200, z 2000 r. Nr 39, poz. 446 i 447, z 2002 r. Nr 58, poz. 527 i 528, z 2003 r. Nr 78, poz. 700 i 701 oraz z 2012 r. poz. 368, 369, 370 i 371.) ogłoszony w załączniku do obwieszczenia nr 2 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 15 marca 2012 r. w sprawie ogłoszenia tekstu Załącznika 1 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r.   (Dz. Urz. ULC poz. 21).

§ 3.

Badania przeprowadzane są w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań do wykonywania funkcji członka personelu lotniczego lub członka personelu pokładowego i obejmują badania wstępne, okresowe i okolicznościowe.

§ 4.

Badania wstępne obejmują ocenę sprawności psychicznej i fizycznej kandydatów ubiegających się o wydanie świadectwa kwalifikacji lub licencji członka personelu lotniczego oraz kandydatów na członków personelu pokładowego.

§ 5.

Badania okresowe obejmują ocenę sprawności psychicznej i fizycznej członków personelu lotniczego albo członków personelu pokładowego i służą zachowaniu ważności licencji, świadectwa kwalifikacji albo uprawnień członka personelu pokładowego.

§ 6.

Badania okolicznościowe obejmują ocenę sprawności psychicznej i fizycznej członków personelu lotniczego albo członków personelu pokładowego w przypadku zaistnienia okoliczności, o których mowa w podczęści A sekcja 1 załącznika IV do rozporządzenia (UE) nr 1178/2011.

§ 7.

1.

Badania przeprowadza podmiot uprawniony na wniosek osoby zainteresowanej, pracodawcy, lekarza orzecznika lub Naczelnego Lekarza.

2.

Badania przeprowadza się po okazaniu przez osobę badaną dokumentu potwierdzającego jej tożsamość.

§ 8.

Badania przeprowadza się z uwzględnieniem wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 95 ust. 5 i art. 104 ust. 2 ustawy.

§ 9.

1.

Po przeprowadzeniu badań podmiot uprawniony wydaje orzeczenie lekarskie.

2.

Orzeczenie lekarskie wydawane jest w dwóch egzemplarzach, z których jeden egzemplarz otrzymuje osoba badana, potwierdzając jego przyjęcie własnoręcznym podpisem w dokumentacji medycznej.

3.

Opinie wydane przez lekarzy specjalistów i wyniki badań diagnostycznych oraz drugi egzemplarz orzeczenia lekarskiego podmiot uprawniony dołącza do dokumentacji medycznej osoby badanej.

4.

Dokumentację medyczną badań członków personelu lotniczego oraz członków personelu pokładowego prowadzi się zgodnie z podczęścią GEN oraz podczęścią MED załącznika VI do rozporządzenia (UE) nr 1178/2011.

§ 10.

1.

Wzór orzeczenia lekarskiego wydawanego:

1)

pilotom samolotowym,

2)

pilotom samolotowym zawodowym,

3)

pilotom samolotowym liniowym,

4)

pilotom samolotowym w załodze wieloosobowej,

5)

pilotom śmigłowcowym,

6)

pilotom śmigłowcowym zawodowym,

7)

pilotom śmigłowcowym liniowym,

8)

pilotom sterowcowym,

9)

pilotom sterowcowym zawodowym,

10)

pilotom pionowzlotu,

11)

pilotom pionowzlotu zawodowym,

12)

pilotom pionowzlotu liniowym,

13)

pilotom balonu wolnego,

14)

pilotom szybowcowym
- określa dodatek VI do załącznika VI do rozporządzenia (UE) nr 1178/2011.

2.

Wzór orzeczenia lekarskiego wydawanego:

1)

pilotom lotni,

2)

pilotom paralotni,

3)

pilotom motolotni,

4)

pilotom statku powietrznego o maksymalnej masie startowej (MTOM) do 495 kg,

5)

pilotom wiatrakowcowym,

6)

pilotom wiatrakowcowym zawodowym,

7)

operatorom bezzałogowego statku powietrznego używanego w celach innych niż rekreacyjne lub sportowe,

8)

skoczkom spadochronowym,

9)

informatorom służby informacji powietrznej,

10)

informatorom lotniskowej służby informacji powietrznej,

11)

nawigatorom lotniczym,

12)

mechanikom pokładowym,

13)

radiooperatorom pokładowym,

14)

dyspozytorom lotniczym,

15)

mechanikom lotniczym obsługi technicznej,

16)

mechanikom poświadczenia obsługi statków powietrznych
- określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

3.

Wzór raportu medycznego wydawanego członkom personelu pokładowego określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

4.

Wzór orzeczenia lekarskiego wydawanego kontrolerom ruchu lotniczego oraz praktykantom - kontrolerom ruchu lotniczego określa załącznik 2 do wymagań EUROCONTROL.

§ 11.

1.

Podmiot uprawniony prowadzi ewidencję wydanych orzeczeń lekarskich, która zawiera:

1)

imię i nazwisko osoby badanej;

2)

datę wydania i numer orzeczenia lekarskiego;

3)

informację o stwierdzeniu u osoby badanej istnienia lub braku przeciwwskazań do wykonywania funkcji członka personelu lotniczego.

2.

W sprawach dotyczących sposobu postępowania z dokumentacją medyczną badań nieuregulowanych w rozporządzeniu stosuje się przepisy rozdziału 7 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta   (Dz. U. z 2012 r. poz. 159 i 742).

§ 12.

1.

Badania oceniające spełnienie wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej na świadectwo kwalifikacji określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 95 ust. 5 ustawy przeprowadza się co:

1)

60 miesięcy - do ukończenia 40. roku życia,

2)

24 miesiące - po ukończeniu 40. roku życia
- chyba że w orzeczeniu lekarskim wyznaczono krótszy termin.

2.

Badania dla kontrolerów ruchu lotniczego oraz praktykantów - kontrolerów ruchu lotniczego w zakresie spełnienia wymagań EUROCONTROL przeprowadza się w terminie ważności orzeczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 16 rozporządzenia (UE) nr 805/2011, chyba że w orzeczeniu lekarskim wyznaczono krótszy termin.

3.

Jeżeli osoba spełniająca wymagania EUROCONTROL lub spełniająca wymagania w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej na świadectwo kwalifikacji nie podda się okresowym badaniom lekarskim w okresie dwukrotnie dłuższym niż wynika to z częstotliwości wykonywania tych badań dla danego wieku, to podlega ona badaniom wstępnym.

§ 13.

1.

Badania oceniające spełnienie wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej dla klasy 1 i 2 określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 104 ust. 2 ustawy oraz w podczęści B sekcja 2 załącznika IV do rozporządzenia (UE) nr 1178/2011 przeprowadza się w terminach określonych w podczęści A sekcja 2 załącznika IV do tego rozporządzenia, chyba że w orzeczeniu lekarskim wyznaczono krótszy termin.

2.

Badania oceniające spełnienie wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej dla członków personelu pokładowego przeprowadza się w terminach określonych w podczęści A sekcja 2 załącznika IV do rozporządzenia (UE) nr 1178/2011 dla klasy 2.

§ 14.

1.

W ramach nadzoru, o którym mowa w art. 107 ust. 1 pkt 2 ustawy, nad podmiotem uprawnionym Naczelny Lekarz kontroluje podmiot uprawniony w zakresie:

1)

przeprowadzania badań;

2)

wydawania orzeczeń lekarskich;

3)

prowadzenia dokumentacji medycznej.

2.

W ramach kontroli, o której mowa w ust. 1, Naczelny Lekarz dokonuje bieżącej oceny przeprowadzania badań, wydawania orzeczeń lekarskich oraz prowadzenia dokumentacji medycznej, a w przypadku stwierdzenia uchybień sporządza protokół z zaleceniami w dwóch egzemplarzach, z których jeden przeznaczony jest dla kontrolowanego podmiotu uprawnionego, a drugi - do włączenia do akt kontroli.

3.

Protokół, o którym mowa w ust. 2, zawiera:

1)

nazwę podmiotu uprawnionego i jego adres;

2)

imię i nazwisko osoby reprezentującej podmiot uprawniony lub nazwę organu reprezentującego ten podmiot;

3)

datę rozpoczęcia i zakończenia czynności kontrolnych, z określeniem przerw w kontroli;

4)

określenie przedmiotu i zakresu kontroli;

5)

opis stanu faktycznego stwierdzonego w toku kontroli oraz inne informacje mające istotne znaczenie dla oceny poprawności przeprowadzania badań, wydawania orzeczeń lekarskich oraz prowadzenia dokumentacji medycznej;

6)

wyszczególnienie załączników dołączonych do protokołu;

7)

określenie dokonanych w protokole poprawek, skreśleń i uzupełnień;

8)

parafy Naczelnego Lekarza i osoby reprezentującej podmiot uprawniony na każdej stronie protokołu;

9)

wzmiankę o doręczeniu egzemplarza protokołu podmiotowi uprawnionemu albo osobie reprezentującej ten podmiot;

10)

wzmiankę o wniesieniu lub niewniesieniu zastrzeżeń i uwag do protokołu;

11)

datę i miejsce podpisania protokołu przez kontrolującego oraz przez osobę lub organ reprezentujący podmiot uprawniony.

4.

Protokół podpisują Naczelny Lekarz i podmiot uprawniony, który może wnieść do protokołu umotywowane zastrzeżenia i uwagi.

5.

W razie odmowy podpisania protokołu przez podmiot uprawniony Naczelny Lekarz czyni o tym wzmiankę w protokole, a odmawiający podpisu może, w terminie 7 dni, przedstawić swoje stanowisko na piśmie Naczelnemu Lekarzowi.

§ 15.

Dodatkowe wymagania kwalifikacyjne lekarzy orzeczników określa podczęść D sekcja 1 załącznika IV do rozporządzenia (UE) nr 1178/2011.

§ 16.

Maksymalna stawka opłat za badania lotniczo-lekarskie dotyczące:

1)

spełnienia wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej dla klasy 1 określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 104 ust. 2 ustawy - wynosi 600 zł;

2)

spełnienia wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej dla klasy 2 określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 104 ust. 2 ustawy - wynosi 400 zł;

3)

spełnienia wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej dla klasy 3 określonych w przepisach rozporządzenia (UE) nr 805/2011 oraz spełnienia wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej na świadectwo kwalifikacji określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 95 ust. 5 ustawy - wynosi 200 zł.

§ 17.

W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu dotyczących przeprowadzania badań i wydawania orzeczeń lekarskich:

1)

nawigatorom lotniczym,

2)

mechanikom pokładowym,

3)

radiooperatorom pokładowym,

4)

dyspozytorom lotniczym
- stosuje się pkt 6.1, 6.2 i 6.4 rozdziału 6 Załącznika 1.

§ 18.

1.

Orzeczenia lekarskie wydane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia:

1)

pilotom samolotowym,

2)

pilotom samolotowym zawodowym,

3)

pilotom samolotowym liniowym,

4)

pilotom samolotowym w załodze wieloosobowej,

5)

pilotom śmigłowcowym,

6)

pilotom śmigłowcowym zawodowym,

7)

pilotom śmigłowcowym liniowym,

8)

pilotom sterowcowym,

9)

pilotom sterowcowym zawodowym,

10)

pilotom pionowzlotu,

11)

pilotom pionowzlotu zawodowym,

12)

pilotom pionowzlotu liniowym,

13)

pilotom balonu wolnego,

14)

pilotom szybowcowym
- zgodnie z europejskimi wymaganiami bezpieczeństwa lotniczego JAR-FCL 3 - Licencjonowanie personelu lotniczego (wymagania medyczne) ustanowionymi przez Zrzeszenie Władz Lotniczych (JAA), wprowadzonymi do stosowania na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 października 2004 r. w sprawie wprowadzenia do stosowania europejskich wymagań bezpieczeństwa lotniczego JAR oraz europejskich wymagań w zakresie ułatwień w lotnictwie cywilnym   (Dz. U. Nr 224, poz. 2282 oraz z 2010 r. Nr 93, poz. 598), uznaje się za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2.

Orzeczenia lekarskie, o których mowa w ust. 1, zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane.

3.

Orzeczenia lekarskie, o których mowa w ust. 1, których termin ważności upływa po dniu 8 kwietnia 2017 r., podlegają wymianie przez właściwy podmiot uprawniony na orzeczenie lekarskie zgodne z wzorem określonym w dodatku VI do załącznika VI do rozporządzenia (UE) nr 1178/2011, w terminie do dnia 8 kwietnia 2017 r. W takim przypadku termin ważności orzeczenia lekarskiego wpisuje się zgodnie z terminem określonym w orzeczeniu lekarskim podlegającym wymianie.

§ 19.

Orzeczenia lekarskie wydane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia:

1)

pilotom lotni,

2)

pilotom paralotni,

3)

pilotom motolotni,

4)

pilotom statku powietrznego o maksymalnej masie startowej (MTOM) do 495 kg,

5)

pilotom wiatrakowcowym,

6)

pilotom wiatrakowcowym zawodowym,

7)

operatorom bezzałogowego statku powietrznego używanego w celach innych niż rekreacyjne lub sportowe,

8)

skoczkom spadochronowym,

9)

informatorom służby informacji powietrznej,

10)

informatorom lotniskowej służby informacji powietrznej,

11)

nawigatorom lotniczym,

12)

mechanikom pokładowym,

13)

radiooperatorom pokładowym,

14)

dyspozytorom lotniczym,

15)

mechanikom lotniczym obsługi technicznej,

16)

mechanikom poświadczenia obsługi statków powietrznych
- zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane.
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 951 i 1544 oraz z 2013 r. poz. 134 i 628.
3)
Wymagania EUROCONTROL dotyczące europejskiego orzeczenia lekarskiego klasy 3 dla kontrolerów ruchu lotniczego zostały ogłoszone w załączniku do obwieszczenia nr 4 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie Wymagań EUROCONTROL dotyczących europejskiego orzeczenia lekarskiego klasy 3 dla kontrolerów ruchu lotniczego (Dz. Urz. ULC poz. 32).
4)
Zmiany wymienionej umowy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1963 r. Nr 24, poz. 137 i 138, z 1969 r. Nr 27, poz. 210 i 211, z 1976 r. Nr 21, poz. 130 i 131, Nr 32, poz. 188 i 189 i Nr 39, poz. 227 i 228, z 1984 r. Nr 39, poz. 199 i 200, z 2000 r. Nr 39, poz. 446 i 447, z 2002 r. Nr 58, poz. 527 i 528, z 2003 r. Nr 78, poz. 700 i 701 oraz z 2012 r. poz. 368, 369, 370 i 371.
5)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 21 października 2003 r. w sprawie badań lotniczo-lekarskich (Dz. U. Nr 187, poz. 1829 oraz z 2009 r. Nr 94, poz. 774), które na podstawie art. 18 ustawy z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170, poz. 1015) utraciło moc z dniem 19 marca 2013 r.

Załącznik nr 1   -   Orzeczenie lotniczo-lekarskie (wzór)

Załącznik nr 2   -   Raport medyczny członka personelu pokładowego (wzór)