Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsiz dnia 22 stycznia 2014 r.w sprawie oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 56 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie   (Dz. U. poz. 1512 oraz z 2013 r. poz. 865) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

wymagania w zakresie czystości odmianowej oraz metodykę, sposób i warunki dokonywania oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków, grup lub podgrup roślin rolniczych lub warzywnych;

2)

wzór informacji o wynikach oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego;

3)

wielkość prób pobieranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej, w tym prób wzorcowych, sposób ich pakowania i oznakowania, terminy ich przesyłania do jednostki wskazanej przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, zwany dalej „Centralnym Ośrodkiem”, i na adres wskazany przez ten ośrodek;

4)

warunki oraz okres przechowywania prób materiału siewnego pobranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej;

5)

warunki pobierania prób wzorcowych, w tym prób materiału siewnego reprodukowanego w ramach systemów nasiennych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD);

6)

zakres i terminy przekazywania przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa, zwanego dalej „Głównym Inspektorem”, dyrektorowi Centralnego Ośrodka informacji o planowanej liczbie prób materiału siewnego przeznaczonych do oceny tożsamości i czystości odmianowej oraz wykazu pobranych prób materiału siewnego wysłanych do oceny tożsamości i czystości odmianowej;

7)

zakres i terminy przekazywania przez dyrektora Centralnego Ośrodka Głównemu Inspektorowi informacji o próbach urzędowych przyjętych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego.

§ 2.

1.

Oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dokonuje się we właściwym dla ocenianego gatunku sezonie wegetacyjnym następującym po dniu pobrania próby materiału siewnego.

2.

Wymagania czystości odmianowej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków, grup lub podgrup roślin rolniczych lub warzywnych odpowiadają wymaganiom czystości odmianowej określonej dla poszczególnych gatunków, grup lub podgrup roślin rolniczych i warzywnych w przepisach wydanych na podstawie art. 40 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie.

§ 3.

1.

Oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dokonuje się przez porównanie roślin uzyskanych z próby badanej partii nasion odmiany z roślinami uzyskanymi z próby wzorcowej tej odmiany na poletku kontrolnym oraz z urzędowym opisem odmiany.

2.

Oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dokonuje się na poletku kontrolnym na podstawie obserwacji cech określonych w metodykach badania odrębności, wyrównania i trwałości (OWT) opracowanych na podstawie metodyk Wspólnotowego Urzędu Odmian Roślin (CPVO) lub wytycznych Międzynarodowego Związku Ochrony Nowych Odmian Roślin (UPOV), a w przypadku ich braku - metodyk krajowych opracowanych przez Centralny Ośrodek.

3.

Obserwacje cech prowadzi się zgodnie z metodyką badania OWT, w zakresie, w jakim była ona wykorzystana w celu sporządzenia urzędowego opisu w procesie rejestracji odmiany.

§ 4.

1.

Wielkość poletka kontrolnego oraz jego układ powinny być zaplanowane w taki sposób, aby można było łatwo dokonywać obserwacji całego poletka we wszystkich stadiach rozwoju roślin.

2.

Próbę pobraną do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego wysiewa się na dwóch poletkach kontrolnych.

3.

Próbę wzorcową wysiewa się regularnie na każde dziesięć prób badanych partii tej samej odmiany.

§ 5.

Oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego poszczególnych gatunków, grup lub podgrup roślin rolniczych i warzywnych w zakresie szczegółowym dokonuje się zgodnie z metodyką oceny poletkowej określoną przez systemy nasienne OECD.

§ 6.

Wielkość prób materiału siewnego pobieranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków roślin rolniczych i warzywnych jest określona w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

§ 7.

1.

Próba wzorcowa odmiany wpisanej do rejestru odmian, o którym mowa w art. 5 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie, zwanego dalej „krajowym rejestrem”, jest pobierana z próby wzorca odmiany przekazanej do Centralnego Ośrodka przez zachowującego odmianę w celu badania odmian przed wpisaniem do krajowego rejestru.

2.

Próba wzorcowa odmiany powinna mieć wielkość wystarczającą do dokonania oceny tożsamości i czystości odmianowej w danym sezonie wegetacyjnym oraz umożliwić weryfikację próby wzorcowej w następnym sezonie wegetacyjnym i stanowić nie mniej niż dwukrotność wielkości próby określonej w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

3.

W przypadku reprodukcji zgodnie z systemami nasiennymi OECD odmian niewpisanych do krajowego rejestru lub wspólnotowego katalogu próba wzorcowa odmiany jest pobierana z partii przywiezionej do kraju i przeznaczonej do reprodukcji.

§ 8.

1.

W celu dokonania oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego odmian innych niż wpisane do krajowego rejestru próbę wzorcową odmiany wraz z urzędowym opisem sporządzonym przez jednostkę zajmującą się rejestracją odmian w danym państwie dostarcza się, za pośrednictwem Głównego Inspektora, do Centralnego Ośrodka.

2.

W przypadku gdy próba wzorcowa, o której mowa w ust. 1, zostanie dostarczona po agrotechnicznym terminie siewu badanego gatunku lub odmiany, pobraną próbę badanej partii wysiewa się w najbliższym sezonie wegetacyjnym następującym po dniu otrzymania próby wzorcowej.

§ 9.

1.

Próbę pobraną do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego do czasu wysiania na poletku kontrolnym jednostka wskazana przez Centralny Ośrodek przechowuje w warunkach zapewniających zachowanie jej właściwości.

2.

Pozostałości prób pobranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego i wysianych na poletku kontrolnym przechowuje się do dnia 30 listopada roku następującego po roku jej wysiania.

3.

Próbę pobraną do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego, która nie została wysiana na poletku kontrolnym, jednostka wskazana przez Centralny Ośrodek przechowuje w warunkach zapewniających zachowanie jej właściwości do dnia 30 listopada drugiego sezonu wegetacyjnego po dniu pobrania próby.

§ 10.

Ustala się następujące terminy przesyłania prób materiału siewnego do oceny tożsamości i czystości odmianowej:

1)

dla roślin rolniczych:

a)

rzepaku ozimego, życicy wielokwiatowej westerwoldzkiej (syn. rajgras holenderski) - do dnia 15 sierpnia,

b)

jęczmienia ozimego - do dnia 25 sierpnia,

c)

pozostałych gatunków zbóż ozimych oraz wyki kosmatej - do dnia 15 września,

d)

pozostałych gatunków - do dnia 10 marca;

2)

dla roślin warzywnych:

a)

warzyw dyniowatych - do dnia 15 kwietnia,

b)

cebuli - odmian zimujących - do dnia 31 lipca,

c)

pozostałych gatunków warzyw do uprawy w polu - do dnia 28 lutego,

d)

sałaty do uprawy w szklarni - do dnia 15 września,

e)

pozostałych gatunków warzyw do uprawy w szklarni - do dnia 15 grudnia,

f)

sałaty do uprawy w tunelu foliowym - do dnia 31 stycznia,

g)

pozostałych gatunków warzyw do uprawy w tunelu foliowym - do dnia 28 lutego.

§ 11.

1.

Próby materiału siewnego pobrane do oceny tożsamości i czystości odmianowej powinny być:

1)

zapakowane w płócienne woreczki;

2)

zaplombowane urzędowymi, numerowanymi plombami;

3)

zaopatrzone w dwie etykiety, z których jedna jest umieszczana na zewnątrz, a druga wewnątrz opakowania.

2.

Etykiety, o których mowa w ust. 1 pkt 3, zawierają następujące informacje:

1)

nazwę gatunku w języku polskim;

2)

nazwę odmiany;

3)

symbol kategorii lub stopnia kwalifikacji;

4)

numer partii, z której pobrano próbę do oceny, oraz numer partii, z której wytworzono daną partię materiału siewnego;

5)

imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres właściciela partii materiału siewnego;

6)

napisy:

a)

symbol „OT”,

b)

„OECD” - w przypadku partii kwalifikowanych według systemu oceny określonej przez OECD,

c)

„kraj” - w przypadku partii kwalifikowanych według systemu krajowego.

3.

Oprócz informacji, o których mowa w ust. 2, na etykiecie umieszczanej na zewnątrz opakowania podaje się:

1)

masę tysiąca nasion (MTN) - dla prób zawierających nasiona roślin zbożowych, bobowatych grubonasiennych oraz rzepaku;

2)

imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres zachowującego odmianę - dla prób materiału siewnego odmian innych niż wpisane do krajowego rejestru;

3)

zdolność kiełkowania nasion;

4)

informację o zaprawieniu (w tym nazwa zaprawy lub substancji aktywnej), w przypadku gdy próba została pobrana z partii zaprawionej.

§ 12.

Do próby materiału siewnego pobranej i wysłanej do oceny tożsamości i czystości odmianowej dołącza się:

1)

oryginał protokołu pobrania próby;

2)

oryginał lub kopię świadectwa oceny laboratoryjnej lub informację o wynikach badania co najmniej w zakresie zdolności kiełkowania.

§ 13.

1.

Główny Inspektor przekazuje za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej dyrektorowi Centralnego Ośrodka:

1)

informacje o planowanej liczbie prób materiału siewnego poszczególnych gatunków lub grup roślin przeznaczonych do oceny tożsamości i czystości odmianowej w terminie do końca czerwca roku poprzedzającego ocenę;

2)

wykaz pobranych prób materiału siewnego wysłanych do oceny tożsamości i czystości odmianowej dla poszczególnych gatunków nie później niż do dnia określającego termin przesyłania prób, o którym mowa w § 10.

2.

Wykaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, zawiera:

1)

imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres prowadzącego obrót będącego właścicielem partii, z której pobrano próbę;

2)

nazwę:

a)

gatunku,

b)

odmiany;

3)

numer partii, z której pobrano próbę;

4)

kategorię lub stopień kwalifikacji;

5)

oznaczenie OECD, w przypadku gdy partia, z której pobrano próbę, została wytworzona w systemie OECD.

§ 14.

1.

Dyrektor Centralnego Ośrodka przekazuje Głównemu Inspektorowi za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej informację o próbach urzędowych przyjętych i wysianych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego w terminie 21 dni od dnia założenia poletka kontrolnego dla danego gatunku lub grupy gatunków.

2.

Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:

1)

nazwę:

a)

gatunku,

b)

odmiany;

2)

numer partii, z której pobrano próbę;

3)

kategorię lub stopień kwalifikacji;

4)

oznaczenie OECD, w przypadku gdy partia, z której pobrano próbę, została wytworzona w systemie OECD.

§ 15.

Wzór informacji o wynikach oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
2)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 marca 2007 r. w sprawie tożsamości odmianowej (Dz. U. Nr 58, poz. 392), które na podstawie art. 139 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz. U. poz. 1512 oraz z 2013 r. poz. 865) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Załącznik nr 1   -   Wielkość prób materiału siewnego pobieranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków roślin rolniczych i warzywnych


Lp.
Nazwa polska
Nazwa botaniczna
Masa próby w gramach
ROŚLINY ROLNICZE
ROŚLINY ZBOŻOWE
1
Jęczmień
Hordeum vulgare L.
2000,0
2
Kukurydza
Zea mays L.
800,0
3
Mozga kanaryjska (syn. kanar)
Phalaris canariensis L.
500,0
4
Owies nagi
(syn. owies nagoziarnisty)
Avena nuda L.
2000,0
5
Owies szorstki (syn. owies owsik)
Avena strigosa Schleb.
2000,0
6
Owies zwyczajny,
w tym owies bizantyjski
Avena sativa L., w tym Avena byzantina K. Koch
2000,0
7
Pszenica orkisz
Triticum spelta L.
2000,0
8
Pszenica twarda
Triticum durum Desf.
2000,0
9
Pszenica zwyczajna
Triticum aestivum L.
2000,0
10
Pszenżyto
xTriticosecale Wittm. ex A. Camus (Triticum spp. x Secale spp.)
2000,0
11
Żyto
Secale cereale L.
2000,0
ROŚLINY OLEISTE I WŁÓKNISTE
1
Gorczyca biała
Sinapis albaL.
500,0
2
Gorczyca sarepska
Brassica juncea (L.) Czern.
300,0
3
Kminek zwyczajny
Carum carvi L.
500,0
4
Konopie
Cannabis sativa L.
1000,0
5
Len zwyczajny
Linum usitatissimum L.
300,0
6
Mak
Papaver somniferum L.
200,0
7
Rzepak
Brassica napus L. (partim)
300,0
8
Rzepik
Brassica rapa L. var. silvestris (Lam.) Briggs
300,0
9
Słonecznik
Helianthus annuus L.
250,0
10
Soja
Glycine max (L.) Merrill
2000,0
ROŚLINY PASTEWNE
Bobowate - Fabaceae(Motylkowate - Leguminosae)
1
Bobik
Vicia faba L. (partim)
3000,0
2
Esparceta siewna
Onobrychis viciifolia Scop.
500,0
3
Groch siewny
Pisum sativum L (partim)
2000,0
4
Komonica zwyczajna
Lotus corniculatus L.
300,0
5
Koniczyna biała
Trifolium repens L.
300,0
6
Koniczyna białoróżowa (syn. koniczyna szwedzka)
Trifolium hybridum L.
300,0
7
Koniczyna krwistoczerwona (syn. inkarnatka)
Trifolium incarnatum L.
300,0
8
Koniczyna łąkowa
(syn. koniczyna czerwona)
Trifolium pratense L.
300,0
9
Koniczyna perska
Trifolium resupinatum L.
300,0
10
Lucerna chmielowa
Medicago lupulina L.
300,0
11
Lucerna mieszańcowa
Medicago x varia T. Martyn
300,0
12
Lucerna siewna
Medicago sativa L.
300,0
13
Łubin biały
Lupinus albus L.
2000,0
14
Łubin wąskolistny
Lupinus angustifolius L.
2000,0
15
Łubin żółty
Lupinus luteus L.
2000,0
16
Rutwica wschodnia
Galega orientalis Lam.
500,0
17
Wyka kosmata
Vicia villosa Roth
2000,0
18
Wyka siewna
Vicia sativa L.
2000,0
Wiechlinowate - Poaceae (Trawy - Gramineae)
1
Festulolium
xFestulolium Asch.& Graebn. (Festuca spp. x Lolium spp.)
300,0
2
Kostrzewa czerwona
Festuca rubra L.
300,0
3
Kostrzewa łąkowa
Festuca pratensis Huds.
300,0
4
Kostrzewa nitkowata
Festuca filiformis Pourr.
300,0
5
Kostrzewa owcza
Festuca ovina L.
300,0
6
Kostrzewa szczeciniasta
Festuca trachyphylla (Hack.) Krajina
300,0
7
Kostrzewa trzcinowa
Festuca arundinacea Schreber
300,0
8
Kupkówka pospolita
Dactylis glomerata L.
300,0
9
Mietlica biaława
Agrostis gigantea Roth
300,0
10
Mietlica pospolita
Agrostis capillaris L.
300,0
11
Mietlica psia
Agrostis canina L.
300,0
12
Mietlica rozłogowa
Agrostis stolonifera L.
300,0
13
Rajgras wyniosły (syn. rajgras francuski)
Arrhenatherum elatius (L.)
P. Beauv. ex J. Presl & C. Presl
300,0
14
Stokłosa uniolowata
Bromus catharticus Vahl
300,0
15
Tymotka kolankowata
Phleum nodosum L.
300,0
16
Tymotka łąkowa
Phleum pratense L.
300,0
17
Wiechlina błotna
Poa palustris L.
300,0
18
Wiechlina gajowa
Poa nemoralis L.
300,0
19
Wiechlina łąkowa
Poa pratensis L.
300,0
20
Wiechlina zwyczajna
Poa trivialis L.
300,0
21
Wyczyniec łąkowy
Alopecurus pratensis L.
300,0
22
Życica mieszańcowa (syn. rajgras oldenburski)
Lolium x boucheanum Kunth
300,0
23
Życica trwała
(syn. rajgras angielski)
Lolium perenne L.
300,0
24
Życica wielokwiatowa, w tym życica wielokwiatowa westerwoldzka (syn. rajgras włoski, w tym syn. rajgras holenderski)
Lolium multiflorum Lam.
300,0
Inne gatunki
1
Brukiew
Brassica napus L. var. napobrassica (L.) Rchb.
500,0
2
Facelia błękitna
Phacelia tanacetifolia Benth.
300,0
3
Kapusta pastewna
Brassica oleracea L. convar. acephala (DC.) Alef. var. medullosa Thell. + var. viridis L.
300,0
4
Rzodkiew oleista
Raphanus sativus L. var. oleiformis Pers.
300,0
BURAK
1
Burak cukrowy
Beta vulgaris L.
500,0
2
Burak pastewny
Beta vulgaris L.
500,0
ROŚLINY WARZYWNE
1
Bób
Vicia faba L. (partim)
1000,0
2
Brokuł
Brassica oleracea L.
20,0
3
Burak ćwikłowy
Beta vulgaris L.
200,0
4
Burak liściowy
Beta vulgaris L.
200,0
5
Cebula siedmiolatka (syn. czosnek dęty)
Allium fistulosum L.
50,0
6
Cebula, w tym echalion
Allium cepa L. - grupa Cepa
50,0
7
Cykoria korzeniowa
Cichorium intybus L.
300,0
8
Cykoria liściowa i cykoria sałatowa
Cichorium intybus L.
300,0
9
Czosnek pospolity
Allium sativum L.
20 główek (200 ząbków)
10
Dynia olbrzymia
Cucurbita maxima Duchesne
500,0
11
Dynia zwyczajna
Cucurbita pepo L.
300,0
12
Endywia - endywia eskariola i endywia kędzierzawa
Cichorium endivia L.
300,0
13
Fasola wielokwiatowa
Phaseolus coccineus L.
750,0
14
Fasola zwykła karłowa
Phaseolus vulgaris L.
500,0
15
Fasola zwykła tyczna
Phaseolus vulgaris L.
500,0
16
Groch siewny cukrowy
Pisum sativum L. (partim)
2000,0
17
Groch siewny łuskowy - o nasionach pomarszczonych i o nasionach gładkich
Pisum sativum L. (partim)
2000,0
18
Jarmuż
Brassica oleracea L.
20,0
19
Kalafior
Brassica oleracea L.
20,0
20
Kalarepa
Brassica oleracea L.
20,0
21
Kapusta brukselska
Brassica oleracea L.
20,0
22
Kapusta głowiasta biała
Brassica oleracea L.
20,0
23
Kapusta głowiasta czerwona
Brassica oleracea L.
20,0
24
Kapusta pekińska
Brassica rapa L.
20,0
25
Kapusta włoska
Brassica oleracea L.
20,0
26
Karczoch - karczoch hiszpański (syn. kard) i karczoch zwyczajny
Cynara cardunculus L.
100,0
27
Kawon (syn. arbuz)
Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum. et Nakai
100,0
28
Koper włoski (syn. fenkuł)
Foeniculum vulgare Mill.
100,0
29
Kukurydza cukrowa
Zea mays L. (partim)
500,0
30
Kukurydza pękająca
Zea mays L. (partim)
500,0
31
Marchew -jadalna i pastewna
Daucus carota L.
100,0
32
Melon
Cucumis melo L.
100,0
33
Oberżyna
Solanum melongena L.
5,0
34
Ogórek - sałatkowy i konserwowy
Cucumis sativus L.
50,01)
35
Papryka
Capsicum annuum L.
5,0
36
Pietruszka
Petroselinum crispum (Mill.) Nyman ex A.W. Hill
100,0
37
Pomidor
Solanum Lycopersicum L.
5,0
38
Por
Allium porrum L.
5,0
39
Rabarbar
Rheum rhabarbarum L.
12 karp
40
Roszponka warzywna
Valerianella locusta (L.) Laterr.
20,0
41
Rzepa
Brassica rapa L.
20,0
42
Rzodkiew
Raphanus sativus L.
200,0
43
Rzodkiewka
Raphanus sativus L.
200,0
44
Sałata
Lactuca sativa L.
2,0
45
Seler korzeniowy
Apium graveolens L.
5,0
46
Seler naciowy
Apium graveolens L.
5,0
47
Skorzonera (syn. wężymord)
Scorzonera hispanica L.
100,0
48
Szalotka
Allium cepa L. - grupa Aggregatum
50,0
49
Szczypiorek
Allium schoenoprasum L.
50,0
50
Szparag
Asparagus officinalis L.
10,02)
51
Szpinak
Spinacia oleracea L.
300,0
52
Trybuła ogrodowa
Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.
50,0
       

Objaśnienia:
1)Dla odmian przeznaczonych do uprawy pod osłonami - 50 nasion (sztuk).
2)Albo 60 karp.

Załącznik nr 2   -   Informacja o wynikach oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego (wzór)