Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsiz dnia 3 kwietnia 2015 r.w sprawie wprowadzenia „Programu bioasekuracji mającego na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015-2018

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 57e ust. 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt   (Dz. U. z 2014 r. poz. 1539 oraz z 2015 r. poz. 266 i 470) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na obszarze województwa podlaskiego, w powiatach:

1)

sejneńskim w gminach Giby i Sejny z miastem Sejny,

2)

augustowskim w gminach Lipsk i Płaska,

3)

białostockim w gminach Czarna Białostocka, Gródek, Supraśl, Wasilków i Michałowo,

4)

sokólskim w gminach Dąbrowa Białostocka, Janów, Krynki, Kuźnica, Nowy Dwór, Sidra, Sokółka i Szudziałowo
- wprowadza się „Program bioasekuracji mający na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015-2018, który jest określony w załączniku do rozporządzenia.

§ 2.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Załącznik   -   Program bioasekuracji mający na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń na lata 2015-2018

1.

Określenie choroby zakaźnej zwierząt
„Program bioasekuracji mający na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015-2018, zwany dalej „programem”, ma na celu zapobieganie szerzeniu się wirusa afrykańskiego pomoru świń ze zwierząt dzikich (dzik) na zwierzęta gospodarskie z gatunku świnia oraz pomiędzy stadami świń utrzymywanych w gospodarstwach.

2.

Określenie gatunku zwierząt objętego programem
Programem są objęte zwierzęta gospodarskie z gatunku świnia ( sus scrofa ).

3.

Określenie obszaru, na którym program będzie realizowany
Program obejmuje gospodarstwa, w których są utrzymywane świnie, położone na następujących obszarach Rzeczypospolitej Polskiej, w województwie podlaskim, w powiatach:

1)

sejneńskim w gminach Giby i Sejny z miastem Sejny;

2)

augustowskim w gminach Lipsk i Płaska;

3)

białostockim w gminach Czarna Białostocka, Gródek, Supraśl, Wasilków i Michałowo;

4)

sokólskim w gminach Dąbrowa Białostocka, Janów, Krynki, Kuźnica, Nowy Dwór, Sidra, Sokółka i Szudziałowo.

4.

Analiza poziomu bioasekuracji na obszarze objętym programem w zakresie środków bioasekuracji mających na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń
Na obszarze objętym programem zgodnie z danymi Inspekcji Weterynaryjnej na dzień 3 kwietnia 2014 r. znajdowało się 2130 gospodarstw, w których były utrzymywane świnie, przy czym w około 40% tych gospodarstw (liczących od 1 do 6 sztuk świń) świnie były utrzymywane przede wszystkim na użytek własny.
Inspekcja Weterynaryjna posiada dane dotyczące spełnienia wymagań mających wpływ na stopień bioasekuracji, określonych w:

1)

ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1539, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”;

2)

ustawie z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 204, poz. 1281, z późn. zm.);

3)

rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych, jakie muszą spełniać gospodarstwa w przypadku, gdy zwierzęta lub środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego pochodzące z tych gospodarstw są wprowadzane na rynek (Dz. U. Nr 168, poz. 1643);

4)

rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny (Dz. U. z 2015 r. poz. 392);

5)

rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem u dzików afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. poz. 420, z późn. zm.);

6)

rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającym przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylającym rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego) (Dz. Urz. UE L 300 z 14.11.2009, str. 1, z późn. zm.).
Podmioty, które utrzymują zwierzęta gospodarskie, w tym świnie, z zamiarem umieszczania na rynku takich zwierząt lub produktów pozyskanych z tych zwierząt lub od tych zwierząt, prowadzą działalność nadzorowaną, o której mowa w art. 1 pkt 1 lit. n ustawy, i muszą spełniać wymagania weterynaryjne określone dla tego rodzaju działalności.
Natomiast podmioty, które utrzymują zwierzęta gospodarskie, w tym świnie, bez zamiaru umieszczania takich zwierząt na rynku lub produktów pozyskanych z tych zwierząt lub od tych zwierząt, nie podlegają wymogowi prowadzenia działalności nadzorowanej zgodnie z przepisami ustawy i nie muszą spełniać wymagań weterynaryjnych określonych dla tego rodzaju działalności.
Przedstawione w akapicie pierwszym dane zostały uzyskane w wyniku kontroli przeprowadzonych przez Inspekcję Weterynaryjną w części gospodarstw, w których są utrzymywane świnie, znajdujących się na obszarze wskazanym w ust. 3.
W okresie od czerwca do sierpnia 2014 r. Inspekcja Weterynaryjna przeprowadziła kontrole w 527 spośród 2130 gospodarstw, w których są utrzymywane świnie. Na podstawie wyników kontroli gospodarstwa te można zakwalifikować jako:

1)

grupa I - gospodarstwa, które nie spełniają wymagań związanych z bioasekuracją, określonych w wyżej wymienionych aktach prawnych;

2)

grupa II - gospodarstwa, które spełniają wymagania związane z bioasekuracją, określone w wyżej wymienionych aktach prawnych, z wyłączeniem wymagań, których spełnienie stanowi jeden z warunków umożliwiających wywóz świń poza obszar objęty ograniczeniami określonymi w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem u dzików afrykańskiego pomoru świń;

3)

grupa III - gospodarstwa, które spełniają wymagania związane z bioasekuracją, określone w wyżej wymienionych aktach prawnych.
Liczba gospodarstw należących do grupy I wynosi 185 gospodarstw (około 35%), do grupy II - 294 gospodarstwa (około 56%) i do grupy III - 48 gospodarstw (około 9%).
Powyższe dane wskazują, że około 91% gospodarstw nie spełnia wszystkich wymagań dotyczących bioasekuracji, określonych w wyżej wymienionych aktach prawnych.

5.

Cel realizacji programu
Realizacja programu ma na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń u świń utrzymywanych w gospodarstwach położonych na obszarze wskazanym w ust. 3. Cel ten zostanie osiągnięty przez zwiększenie poziomu bioasekuracji w tych gospodarstwach, przez spełnienie w tych gospodarstwach wymagań wymienionych w ust. 6, a w sytuacji gdy nie będzie to możliwe, przez wydanie przez powiatowego lekarza weterynarii decyzji nakazującej zabicie lub poddanie ubojowi świń oraz zakazującej ich wprowadzania do gospodarstw i utrzymywania w gospodarstwach przez okres trwania programu. Uwzględniając przedstawioną w ust. 4 analizę poziomu bioasekuracji, wprowadzenie programu na obszarze wskazanym w ust. 3 jest niezbędne w celu poprawy stopnia bioasekuracji w gospodarstwach, w których są utrzymywane świnie. Realizacja działań opisanych w programie pozwoli na doprowadzenie do stanu, w którym na obszarze objętym niniejszym programem świnie będą utrzymywane wyłącznie w gospodarstwach o najwyższym poziomie bioasekuracji - w celu zminimalizowania ryzyka introdukcji wirusa afrykańskiego pomoru świń do gospodarstwa.

6.

Określenie wymagań dotyczących bioasekuracji, które muszą spełnić gospodarstwa, w których są utrzymywane świnie
Na obszarze wskazanym w ust. 3 wprowadza się następujące wymagania dotyczące bioasekuracji, które muszą spełniać gospodarstwa, w których są utrzymywane świnie:

1)

zabezpieczenie gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie w systemie otwartym, podwójnym ogrodzeniem, o co najmniej 1,5 m wysokości, na podmurówce lub z wkopanym krawężnikiem;

2)

wdrożenie programu monitorowania i zwalczania gryzoni;

3)

przeprowadzanie okresowych zabiegów dezynsekcji (od kwietnia do listopada każdego roku);

4)

prowadzenie rejestru środków transportu do przewozu świń, które wjeżdżają na teren gospodarstwa, oraz rejestru wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie;

5)

zabezpieczenie budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt domowych;

6)

utrzymywanie świń w gospodarstwach w zamkniętych pomieszczeniach, z wyjątkiem świń utrzymywanych w systemie otwartym;

7)

zapewnienie, aby:

a)

osoby mające kontakt ze świniami w gospodarstwie nie utrzymywały własnych świń poza tym gospodarstwem oraz nie zajmowały się dodatkowo obsługą świń w innych gospodarstwach,

b)

do budynków, w których są utrzymywane świnie, nie wchodziły osoby postronne,

c)

osoby przebywające w budynkach inwentarskich używały odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego.

7.

Określenie kwoty przeznaczonej na wypłatę odszkodowań
Kwota przeznaczona na wypłatę odszkodowań, o których mowa w art. 57f ustawy, wynosi w:

1)

2015 r. - 11 030 614 zł;

2)

2016 r. - 8 652 116 zł;

3)

2017 r. i 2018 r. - 0 zł.

8.

Określenie szczegółowego sposobu i trybu realizacji programu
Program jest realizowany przez obowiązek spełniania przez posiadaczy świń wymagań wymienionych w ust. 6.
Wymagania wymienione w ust. 6 muszą zostać spełnione w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie programu.
W terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie programu posiadacz świń może złożyć oświadczenie, o którym mowa w art. 57e ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy.
Powiatowy lekarz weterynarii w celu weryfikacji spełniania wymagań wymienionych w ust. 6, jak również ustalenia liczby świń znajdujących się w gospodarstwie, przeprowadza kontrolę gospodarstwa, w którym te zwierzęta są utrzymywane.
Po przeprowadzeniu przez powiatowego lekarza weterynarii kontroli w przypadku:

1)

złożenia przez posiadacza świń oświadczenia, o którym mowa w art. 57e ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy, w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie programu albo

2)

niezłożenia przez posiadacza świń oświadczenia, o którym mowa w art. 57e ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy, i gdy gospodarstwo, w którym przebywają te zwierzęta, pomimo upływu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie programu, nie spełnia wymagań wymienionych w ust. 6
- powiatowy lekarz weterynarii, na obszarze wskazanym w ust. 3, wydaje decyzję nakazującą zabicie świń utrzymywanych w gospodarstwie lub poddanie ich ubojowi oraz zakazującą wprowadzania do gospodarstwa i utrzymywania w nim zwierząt z gatunków wrażliwych przez okres obowiązywania programu.
W terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie programu posiadacz zwierząt może złożyć wniosek, o którym mowa w art. 57g ust. 7 ustawy.