Rozporządzenie Ministra Środowiskaz dnia 16 grudnia 2016 r.w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt 1)Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 1904 i 2095).

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 49 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody   (Dz. U. z 2016 r. poz. 2134) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

gatunki zwierząt:

a)

objętych ochroną ścisłą, z wyszczególnieniem gatunków wymagających ochrony czynnej,

b)

objętych ochroną częściową,

c)

objętych ochroną częściową, które mogą być pozyskiwane, oraz sposoby ich pozyskiwania,

d)

wymagających ustalenia stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania;

2)

właściwe dla poszczególnych gatunków lub grup gatunków zwierząt zakazy i odstępstwa od zakazów;

3)

sposoby ochrony gatunków, w tym wielkość stref ochrony.

§ 2.

Gatunki zwierząt, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. a, są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

§ 3.

Gatunki zwierząt, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. b, są określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

§ 4.

Gatunki zwierząt, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. c, oraz sposoby ich pozyskiwania są określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

§ 5.

Gatunki zwierząt, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. d, oraz wielkość stref ochrony ich ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

§ 6.

1.

W stosunku do dziko występujących zwierząt, należących do gatunków objętych ochroną ścisłą oraz częściową, o których mowa w lp. 1-478 i 480-592 w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w lp. 1-210 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, wprowadza się następujące zakazy:

1)

umyślnego zabijania;

2)

umyślnego okaleczania lub chwytania;

3)

umyślnego niszczenia ich jaj lub form rozwojowych;

4)

transportu;

5)

chowu;

6)

zbierania, pozyskiwania, przetrzymywania lub posiadania okazów gatunków;

7)

niszczenia siedlisk lub ostoi, będących ich obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania;

8)

niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd, mrowisk, nor, legowisk, żeremi, tam, tarlisk, zimowisk lub innych schronień;

9)

umyślnego uniemożliwiania dostępu do schronień;

10)

zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany lub darowizny okazów gatunków;

11)

wwożenia z zagranicy lub wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków;

12)

umyślnego przemieszczania z miejsc regularnego przebywania na inne miejsca;

13)

umyślnego wprowadzania do środowiska przyrodniczego.

2.

W stosunku do dziko występujących zwierząt, oznaczonych symbolem (1) w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, wprowadza się dodatkowo zakaz umyślnego płoszenia lub niepokojenia.

3.

W stosunku do dziko występujących zwierząt, oznaczonych symbolem (2) w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, wprowadza się dodatkowo zakaz umyślnego płoszenia lub niepokojenia w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych, lub w miejscach żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących.

4.

W stosunku do dziko występujących zwierząt, oznaczonych symbolem (3) w załączniku nr 1 do rozporządzenia, wprowadza się dodatkowo zakaz fotografowania, filmowania lub obserwacji, mogących powodować ich płoszenie lub niepokojenie.

5.

Zakazy, o których mowa w ust. 1 pkt 7-9 oraz w ust. 3, nie dotyczą gołębia miejskiego ( Columba livia forma urbana), z wyłączeniem miejsc gniazdowania w trakcie obecności piskląt w gnieździe.

6.

Zakaz, o którym mowa w ust. 3, w zakresie dotyczącym miejsc żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących nie dotyczy czapli siwej ( Ardea cinerea ) i kormorana ( Phalacrocorax carbo ) w obrębach hodowlanych ustanowionych zgodnie z przepisami o rybactwie śródlądowym.

§ 7.

W stosunku do innych niż dziko występujących zwierząt, należących do gatunków objętych ochroną ścisłą oraz częściową, o których mowa w lp. 1-478, 480-494, 496, 497 i 499-592 w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w lp. 1-101 i 104-210 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, wprowadza się następujące zakazy:

1)

umyślnego zabijania;

2)

transportu;

3)

chowu;

4)

przetrzymywania lub posiadania okazów gatunków;

5)

zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany lub darowizny okazów gatunków;

6)

wwożenia z zagranicy lub wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków;

7)

umyślnego wprowadzania do środowiska przyrodniczego.

§ 8.

1.

W stosunku do dziko występujących ptaków należących do gatunków, o których mowa w lp. 479 w załączniku nr 1 do rozporządzenia, wprowadza się następujące zakazy:

1)

umyślnego zabijania;

2)

umyślnego okaleczania lub chwytania;

3)

umyślnego niszczenia ich jaj;

4)

transportu;

5)

zbierania, pozyskiwania, przetrzymywania lub posiadania okazów gatunków;

6)

niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd;

7)

zbywania, oferowania do sprzedaży lub wymiany okazów gatunków;

8)

umyślnego płoszenia lub niepokojenia w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych.

2.

W stosunku do dziko występujących zwierząt należących do gatunków, o których mowa w lp. 211 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, wprowadza się następujące zakazy:

1)

transportu;

2)

przetrzymywania lub posiadania okazów gatunków;

3)

zbywania, oferowania do sprzedaży lub wymiany okazów gatunków.

§ 9.

Wprowadza się następujące odstępstwa od zakazów:

1)

zakaz usuwania gniazd, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 8 oraz w § 8 ust. 1 pkt 6, nie dotyczy usuwania od dnia 16 października do końca lutego gniazd z budek dla ptaków i ssaków;

2)

zakaz usuwania gniazd, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 8 oraz w § 8 ust. 1 pkt 6, nie dotyczy usuwania od dnia 16 października do końca lutego gniazd ptasich z obiektów budowlanych lub terenów zieleni, jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne;

3)

zakazy chwytania, transportu, przetrzymywania oraz umyślnego przemieszczania z miejsc regularnego przebywania na inne miejsca, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 2, 4, 6 i 12, nie dotyczą:

a)

chwytania na terenach zabudowanych przez podmioty upoważnione przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska zabłąkanych zwierząt i przemieszczania ich do miejsc regularnego przebywania,

b)

chwytania zwierząt rannych lub osłabionych w celu udzielenia im pomocy weterynaryjnej i przemieszczania do ośrodków rehabilitacji zwierząt;

4)

zakazy, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 1-4, 6 i 8-12 oraz ust. 2, nie dotyczą okazów gatunków, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. c, pozyskiwanych przez podmioty, które uzyskały zezwolenie regionalnego dyrektora ochrony środowiska lub Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na ich pozyskiwanie;

5)

zakazy przetrzymywania, posiadania, zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany, darowizny, a także wywożenia poza granicę państwa, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 6, 10 i 11, nie dotyczą okazów gatunków, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. c, pozyskanych na podstawie zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska lub Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska;

6)

zakazy przetrzymywania, posiadania, zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany, darowizny, a także wywożenia poza granicę państwa, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 6, 10 i 11 oraz w § 7 pkt 4-6, nie dotyczą okazów gatunków pozyskanych poza granicą państwa i wwiezionych z zagranicy na podstawie zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska lub Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oznaczonych symbolem (4) w załączniku nr 2 do rozporządzenia;

7)

zakazy zbierania i posiadania, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 6 oraz w § 8 ust. 1 pkt 5, nie dotyczą zbierania i przechowywania piór ptaków;

8)

zakazy, o których mowa w § 6 ust. 1-4 oraz w § 7, nie dotyczą wykonywania czynności związanych z prowadzeniem racjonalnej gospodarki leśnej, jeżeli technologia prac uniemożliwia ich przestrzeganie.

§ 10.

W stosunku do gatunków zwierząt objętych ochroną ścisłą oraz częściową, o których mowa w lp. 1-478 i 480-592 w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w lp. 1-210 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, stosuje się następujące sposoby ochrony:

1)

inwentaryzowanie, ocena stanu zachowania, monitorowanie stanowisk, siedlisk, ostoi i populacji zwierząt oraz prowadzenie i udostępnianie baz danych dotyczących ich stanowisk i ostoi;

2)

zabezpieczanie ostoi, stanowisk i siedlisk zwierząt przed zagrożeniami zewnętrznymi;

3)

ustalanie stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania gatunków;

4)

wykonywanie zabiegów ochronnych utrzymujących właściwy stan populacji lub siedlisk zwierząt polegających na:

a)

renaturyzacji i odtwarzaniu siedlisk,

b)

utrzymywaniu lub odtwarzaniu właściwych dla gatunku stosunków wodnych,

c)

utrzymywaniu lub odtwarzaniu właściwego dla gatunku stanu gleby lub wody,

d)

zapobieganiu sukcesji roślinnej przez wypas, koszenie, wycinanie drzew i krzewów oraz usuwaniu biomasy,

e)

odtwarzaniu oraz zakładaniu nowych zadrzewień,

f)

ochronie i odtwarzaniu zasobów martwego drewna i drzew z dziuplami w lasach i zadrzewieniach,

g)

budowie sztucznych miejsc lęgowych, miejsc rozrodu lub wodopojów,

h)

dostosowaniu sposobów i terminów wykonywania prac agrotechnicznych, leśnych, rybackich, budowlanych (w tym hydrotechnicznych), remontowych i innych, tak aby zminimalizować ich wpływ na zwierzęta i ich siedliska,

i)

tworzeniu i utrzymywaniu korytarzy ekologicznych,

j)

zapewnianiu drożności cieków będących szlakami migracji, w tym budowie przepławek i kanałów, rozbiórce przeszkód oraz stałej konserwacji istniejących przepławek,

k)

tworzeniu przejść dla zwierząt pod i nad drogami publicznymi oraz liniami kolejowymi,

l)

regulacji liczebności populacji roślin, grzybów i zwierząt mających wpływ na gatunki objęte ochroną;

5)

wspomaganie rozmnażania się gatunku na stanowiskach naturalnych;

6)

zabezpieczanie reprezentatywnej części populacji przez ochronę ex situ;

7)

zasilanie populacji dziko występujących przez wprowadzanie osobników z innych pobliskich stanowisk naturalnych lub z hodowli prowadzonej w ramach ochrony ex situ;

8)

przywracanie zwierząt z hodowli ex situ do środowiska przyrodniczego;

9)

przenoszenie zwierząt zagrożonych na nowe stanowiska;

10)

edukacja społeczeństwa w zakresie rozpoznawania gatunków objętych ochroną i sposobów ich ochrony;

11)

prowadzenie hodowli zwierząt wykorzystywanych do celów gospodarczych, w celu zmniejszenia presji wynikającej z pozyskania ich ze środowiska;

12)

kontrola pozyskania zwierząt gatunków objętych ochroną częściową, które mogą być pozyskiwane, oraz związanych z tym skutków;

13)

promowanie technologii prac związanych z prowadzeniem racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i wodnej, umożliwiających zachowanie stanowisk, siedlisk i ostoi gatunków objętych ochroną;

14)

uwzględnianie potrzeb gatunków przy planowaniu, zatwierdzaniu i realizowaniu masowych imprez plenerowych, rekreacyjnych i sportowych;

15)

realizacja programów ochrony poszczególnych gatunków.

§ 11.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.2)Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. poz. 1348), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1936 i 2171).
1)
Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 1904 i 2095).
2)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. poz. 1348), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1936 i 2171).

Załącznik nr 1   -   Gatunki zwierząt objętych ochroną ścisłą, z wyszczególnieniem gatunków wymagających ochrony czynnej

patrz oryginał

Załącznik nr 2   -   Gatunki zwierząt objętych ochroną częściową

patrz oryginał

Załącznik nr 3   -   Gatunki zwierząt objętych ochroną częściową, które mogą być pozyskiwane, oraz sposoby ich pozyskiwania

patrz oryginał

Załącznik nr 4   -   Gatunki zwierząt wymagających ustalenia stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania oraz wielkości tych stref

patrz oryginał