Rozporządzenie Ministra Środowiskaz dnia 8 czerwca 2016 r.w sprawie warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów 1)Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 1904 i 2095).

Spis treści

Treść rozporządzenia

§ 1.

Rozporządzenie określa warunki techniczne kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów jako energii z odnawialnego źródła energii.

§ 2.

Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do odpadów stanowiących biomasę pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego niezanieczyszczoną substancjami niewystępującymi naturalnie w danym rodzaju biomasy.

§ 3.

Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1)

frakcje biodegradowalne - ulegającą biodegradacji część odpadów przemysłowych i komunalnych, pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, w tym odpadów z instalacji do przetwarzania odpadów oraz odpadów z uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, w szczególności osadów ściekowych;

2)

instalacja termicznego przekształcania odpadów - instalację termicznego przekształcania odpadów w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii   (Dz. U. poz. 478 i 2365);

3)

partia odpadów - odpady tego samego rodzaju, pochodzące od tego samego wytwórcy odpadów, dostarczone w ilości nie większej niż 500 Mg;

4)

paliwo - paliwo w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne   (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059, z późn. zm.4)Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 984 i 1238, z 2014 r. poz. 457, 490, 900, 942, 1101 i 1662, z 2015 r. poz. 151, 478, 942, 1618, 1893, 1960 i 2365 oraz z 2016 r. poz. 266 i 831.), w tym odpady w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach przetwarzane w instalacji termicznego przekształcania odpadów.

§ 4.

Do energii wytworzonej z odnawialnego źródła energii kwalifikuje się część energii wytworzonej w instalacji termicznego przekształcania odpadów odpowiadającą udziałowi energii chemicznej frakcji biodegradowalnych w całkowitej energii chemicznej paliw dostarczonych do procesu termicznego przekształcania, zwanemu dalej „udziałem OZE”, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1)

prowadzone są pomiary masy oraz badania właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw obejmujące w szczególności oznaczenie wartości opałowej oraz oznaczenie zawartości frakcji biodegradowalnych w odpadach, zgodnie z referencyjnymi metodami badań określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia; badania te są prowadzone zgodnie z normami określającymi wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych lub wzorcujących, zgodnie z którymi badania te będą wykonywane w laboratoriach wykazujących się kompetencją techniczną i biegłością w zakresie procedur rozliczeń i badań, udokumentowaną w rozumieniu tych norm, z zastrzeżeniem § 5 ust. 2 i 3;

2)

dokonuje się obliczenia udziału OZE zgodnie z wymaganiami określonymi w § 5 oraz według metodyki określonej w załączniku nr 2 do rozporządzenia;

3)

termiczne przekształcenie odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących termicznego przekształcania odpadów, w tym w zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza;

4)

prowadzona jest dokumentacja dotycząca ilości energii elektrycznej lub ciepła wytwarzanych w instalacji termicznego przekształcania odpadów oraz wyników badań właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw, o których mowa w § 6, niezbędnych do obliczenia udziału OZE.

§ 5.

1.

Obliczenia udziału OZE dokonuje się na podstawie wyników badań poszczególnych rodzajów paliw dostarczonych do procesu termicznego przekształcania w instalacji termicznego przekształcania odpadów zgodnie z odpowiednią metodyką obliczania udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, określoną w pkt 1 załącznika nr 2 do rozporządzenia.

2.

W przypadku gdy w instalacjach termicznego przekształcania odpadów przetwarza się odpady, o których mowa w załączniku nr 3 do rozporządzenia, przy obliczaniu udziału OZE uwzględnia się odpowiednią wartość ryczałtową udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, określoną dla tych odpadów w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

3.

W przypadku spalarni odpadów termicznie przekształcającej wyłącznie jeden rodzaj odpadów określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia oraz paliwo wspomagające dopuszcza się obliczenie udziału OZE zgodnie z metodyką obliczania udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, określoną w pkt 2 załącznika nr 2 do rozporządzenia.

4.

W przypadku gdy wartość ryczałtowa dla danego rodzaju odpadów wskazana w załączniku nr 3 do rozporządzenia jest niższa niż rzeczywista wartość udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych dla tego rodzaju odpadów, dopuszcza się możliwość określania zawartości frakcji biodegradowalnych w tych odpadach na podstawie badań, o których mowa w § 4 pkt 1, z wyłączeniem zmieszanych odpadów komunalnych.

§ 6.

1.

Badania poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, dostarczonych do procesu termicznego przekształcania, o których mowa w § 4 pkt 1, dokonuje się:

1)

w przypadku oznaczenia zawartości frakcji biodegradowalnych w odpadach oraz oznaczenia wartości opałowej tej frakcji - co najmniej raz dla każdej partii odpadów;

2)

w przypadku wartości opałowej poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, dostarczonych do procesu termicznego przekształcania - co najmniej co 24 godziny z uśrednionej próby, z próbek pobieranych nie rzadziej niż:

a)

co 8 godzin - dla spalarni odpadów oraz dla współspalarni o całkowitej zainstalowanej mocy cieplnej poniżej 50 MW,

b)

co 4 godziny - dla współspalarni o całkowitej zainstalowanej mocy cieplnej w zakresie od 50 MW do 250 MW,

c)

co 2 godziny - dla współspalarni o całkowitej zainstalowanej mocy cieplnej wyższej od 250 MW;

3)

w przypadku pomiaru masy poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, dostarczonych do procesu termicznego przekształcania - w sposób ciągły;

4)

w przypadku pomiarów paliwa w postaci ciekłej lub gazowej innego niż biomasa lub biogaz - przez pomiary masy każdego z tych paliw dostarczonych do procesu spalania, wykonywane metodą bezpośrednią za pomocą pomiaru masy (przepływomierze masowe) lub metodą pośrednią za pomocą pomiaru objętości z korekcją temperatury, a w przypadku paliw gazowych także ciśnienia tych paliw;

5)

w przypadku zmiany rodzaju paliwa lub partii odpadów - próbki pobiera się wraz z tą zmianą.

2.

Pomiary masy poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, dostarczonych do procesu termicznego przekształcania w instalacji termicznego przekształcania odpadów wykonuje się przy pomocy urządzeń spełniających wymagania ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach   (Dz. U. z 2013 r. poz. 1069, z 2015 r. poz. 978 oraz z 2016 r. poz. 542).

3.

Pobieranie próbek do badania właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, niezbędnych do obliczenia ich wartości opałowej i pomiar masy tych paliw, w tym odpadów, wykonuje się w tym samym miejscu i czasie.

4.

W przypadku stosowania w spalarni odpadów jako paliwa wspomagającego paliw takich jak gaz płynny, gaz ziemny, olej napędowy lub olej opałowy, dopuszcza się wykorzystanie wartości opałowych tych paliw, podanych w dokumentach potwierdzających jakość i właściwości tej partii paliwa, dostarczonych przez dostawcę paliwa.

5.

W przypadku, o którym mowa w § 5 ust. 3, nie ma konieczności wykonywania badań właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw.

§ 7.

W przypadku instalacji termicznego przekształcania odpadów, w której przed dniem 1 stycznia 2016 r. rozpoczęto produkcję energii, część energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych może być zakwalifikowana jako energia z odnawialnego źródła energii, jeżeli badania udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych w energii chemicznej całej masy zmieszanych odpadów komunalnych kierowanych do termicznego przekształcania wykonywane na podstawie metodyki badań potwierdzających rzeczywisty udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych w całkowitej energii z termicznego przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych, określonej w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych   (Dz. U. poz. 788), były prowadzone przez okres co najmniej jednego miesiąca.
1)
Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 1904 i 2095).
2)
Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 18 grudnia 2015 r. pod numerem 2015/0713/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża postanowienia dyrektywy (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).
3)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 888 i 1238, z 2014 r. poz. 695, 1101 i 1322 oraz z 2015 r. poz. 87, 122, 933, 1045, 1688, 1936 i 2281.
4)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 984 i 1238, z 2014 r. poz. 457, 490, 900, 942, 1101 i 1662, z 2015 r. poz. 151, 478, 942, 1618, 1893, 1960 i 2365 oraz z 2016 r. poz. 266 i 831.
5)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych (Dz. U. poz. 788), które zgodnie z art. 250 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21, 888 i 1238, z 2014 r. poz. 695, 1101 i 1322 oraz z 2015 r. poz. 87, 122, 933, 1045, 1688, 1936 i 2281) utraciło moc z dniem 23 stycznia 2016 r.

Załącznik nr 1   -   Referencyjne metody badań

Oznaczenie fizykochemicznych właściwości poszczególnych rodzajów paliw innych niż odpady powinno się odbywać zgodnie z normami dotyczącymi właściwości tych paliw.
Badania odpadów wykonuje się zgodnie z metodami referencyjnymi określonymi w tabeli.
Tabela. Referencyjne metody badań odpadów

Lp.
Wskaźnik
Metoda referencyjna
Norma
1
zawartość wilgoci całkowitej
metoda wagowa, suszenie w temperaturze 105°C
norma przenosząca normę CEN/TS 15414-1:2010
2
zawartość wilgoci w ogólnej próbce analitycznej
metoda wagowa, suszenie w temperaturze 105°C
norma przenosząca normę EN 15414-3:2011
3
zawartość popiołu
metoda wagowa, prażenie w piecu muflowym w temperaturze 550°C
norma przenosząca normę EN 15403:2011
4
ciepło spalania
metoda kalorymetryczna
norma przenosząca normę EN 15400:2011
5
zawartość siarki całkowitej
metoda z zastosowaniem automatycznego analizatora z detekcją IR
norma przenosząca normę EN 15408:2011
6
zawartość węgla całkowitego i wodoru
metoda z zastosowaniem automatycznego analizatora z detekcją IR
norma przenosząca normę EN 15407:2011
7
strata prażenia
metoda wagowa, prażenie wysuszonej próbki w temperaturze 550°C
norma przenosząca normę EN 15169:2011
norma przenosząca normę EN 15935:2013-02
8
zawartość biomasy
metoda selektywnego rozpuszczania lub izotopu węgla 14C
norma przenosząca normę EN 15440: 2011
9
zawartość węgla organicznego
dwie metody: bezpośrednia i pośrednia
norma przenosząca normę EN 13137:2004
       

Pobieranie i przygotowanie próbek do badań odpadów odbywa się zgodnie z procedurami ustanowionymi odpowiednio w normach przenoszących normę EN 15442:2011 Stałe paliwa wtórne - Metody pobierania próbek i normę EN 15443:2011 Stałe paliwa wtórne - Metody przygotowywania próbki laboratoryjnej.

Załącznik nr 2   -   Metodyka obliczania udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnej

1.

Na podstawie badań właściwości fizykochemicznych odpadów dostarczonych do procesu termicznego przekształcania, wykonanych zgodnie z referencyjnymi metodami badań określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w zależności od stosowanych rodzajów paliw w instalacji termicznego przekształcania odpadów, oblicza się średni udział energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z OZE, według wzoru:
\( E_{OZE} = {{\sum\limits_{i = 1}^n {M_{fBOi} \times q_{fBOi} + \sum\limits_{j = 1}^m {R_{Oj} \times M_{ORj} \times q_{ORj} } } } \over {\sum\limits_{k = 1}^O {M_{Kk} \times q_{Kk} + \sum\limits_{i = 1}^n {M_{Oi} \times q_{Oi} + \sum\limits_{j = 1}^m {M_{ORj} \times q_{ORj} } } } }} \times E \)
gdzie:
EOZE
-
ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z odnawialnych źródeł energii, w [MWh lub GJ];
E
-
ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [MWh lub GJ];
MfBOi
-
masa frakcji biodegradowalnych zawartych w odpadach przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczanie zawartości frakcji biodegradowalnych metodą badań (obliczona z wykorzystaniem wyniku oznaczania frakcji biodegrado walnej według normy przenoszącej normę EN 15440), w [Mg];
qfBOi
-
wartość opałowa (w stanie roboczym) frakcji biodegradowalnych odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczanie zawartości frakcji biodegradowalnych metodą badań (obliczona z wykorzystaniem wyniku oznaczania frakcji biodegradowalnej według normy przenoszącej normę EN 15440:2011), w [MJ/Mg];
n
-
liczba rodzajów odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczanie zawartości frakcji biodegradowalnych metodą badań;
ROj
-
udział ryczałtowy (0-1) dla odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych;
MORj
-
masa całkowita odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, w [Mg];
qORj
-
wartość opałowa (w stanie roboczym) odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, w [MJ/Mg];
m
-
liczba rodzajów odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych;
MKk
-
masa paliwa innego niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconego termicznie w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [Mg];
qKk
-
wartość opałowa (w stanie roboczym) paliwa innego niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconego termicznie w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [MJ/Mg];
o
-
liczba rodzajów paliw innych niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconych termicznie w instalacji termicznego przekształcania odpadów;
MOi
-
masa całkowita odpadów, dla których przyjęto oznaczanie udziału frakcji biodegradowalnych metodą badań, w [Mg];
qOi
-
wartość opałowa (w stanie roboczym) odpadów, dla których przyjęto oznaczanie udziału frakcji biodegradowalnych metodą badań, w [MJ/Mg]
Masa frakcji biodegradowalnych:
gdzie:
\( M_{fBOi} = M_{Oi} \times Y_{BOi} \)
YBOi
-
udział frakcji biodegradowalnych określonych na podstawie badań
Objaśnienie: Przy symbolach poszczególnych parametrów nie określano stanu, przyjmując jako domyślny - stan roboczy- ar (po oznaczeniu zawartości wilgoci i popiołu).

2.

W przypadku spalarni odpadów termicznie przekształcającej wyłącznie jeden rodzaj odpadów określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia oraz paliwo wspomagające oblicza się średni udział energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z OZE, według wzoru:
\( E_{OZE} = R_{Oj} \times (E - E_{pws} ) \)
gdzie:
EOZE
-
ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z odnawialnych źródeł energii, w [MWh lub GJ];
E
-
ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [MWh lub GJ];
ROj
-
udział ryczałtowy (0-1) dla odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych;
Epws
-
ilość energii elektrycznej lub ciepła ustalonej metodą pośrednią, odpowiadająca energii chemicznej spalonego paliwa wspomagającego.

Załącznik nr 3   -   Wartość ryczałtowa udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych odpadów


Lp.
Rodzaj odpadów
Kod odpadu1)
ROj2)
Osady ściekowe
1
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków
02 02 04
0,90
2
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków
02 03 05
0,90
3
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków
02 04 03
0,90
4
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków
02 05 02
0,90
5
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków
02 06 03
0,90
6
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków
02 07 05
0,90
7
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków
03 01 82
0,90
8
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 03 03 10
03 03 11
0,90
9
Odpady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 04 02 19
04 02 20
0,90
10
Ustabilizowane komunalne osady ściekowe
19 08 05
0,90
11
Szlamy z biologicznego oczyszczania ścieków przemysłowych inne niż wymienione w 19 08 11
19 08 12
0,90
Odpady papieru i tektury
12
Papier i tektura
19 12 01
0,90
Odpady drzewne
13
Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir inne niż wymienione w 03 01 04 - z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych
ex 03 01 05
0,90
14
Odpady z chemicznej przeróbki drewna inne niż wymienione w 03 01 80 - z wyjątkiem drewna poddawanego procesowi hydrolizy
ex 03 01 81
0,90
15
Opakowania z drewna
- z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych
ex 15 01 03
0,90
16
Drewno - z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych
ex 17 02 01
0,90
17
Drewno inne niż wymienione w 19 12 06
- z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych
ex 19 12 07
0,90
18
Drewno inne niż wymienione w 20 01 37
ex 20 01 38
0,90
Tkaniny i odpady włókien
19
Odpady z wykańczania inne niż wymienione w 04 02 14
04 02 15
0,50
20
Odpady z nieprzetworzonych włókien tekstylnych - z wyjątkiem jednorodnych włókien naturalnych
ex 04 02 21
0,50
21
Odpady z przetworzonych włókien tekstylnych - z wyjątkiem jednorodnych włókien naturalnych
ex 04 02 22
0,50
22
Odpady z mokrej obróbki wyrobów tekstylnych
04 02 80
0,50
23
Opakowania z tekstyliów
15 01 09
0,50
24
Tekstylia
19 12 08
0,50
25
Odzież
20 01 10
0,50
26
Tekstylia
20 01 11
0,50
Odpady skóry
27
Odpady skóry wygarbowanej zawierające chrom (wióry, obcinki, pył ze szlifowania skór)
04 01 08
0,50
28
Odpady z polerowania i wykańczania
04 01 09
0,50
Inne odpady
29
Produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia - z wyjątkiem produktów pozbawionych opakowań
ex 16 03 80
0,90
30
Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne
20 03 01
0,42
       

Objaśnienia:
1) Podany zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. poz. 1923).
2) Udział ryczałtowy dla odpadów przekształconych termicznie.