Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsiz dnia 16 maja 2017 r.w sprawie oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego 1)Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1906).

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 56 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie   (Dz. U. z 2017 r. poz. 633) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

wymagania w zakresie czystości odmianowej oraz metodykę, sposób i warunki dokonywania oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków, grup lub podgrup roślin rolniczych lub warzywnych;

2)

wielkość prób pobieranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej, w tym prób wzorcowych, sposób ich pakowania i oznakowania, terminy ich przesyłania do jednostki wskazanej przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, zwany dalej „Centralnym Ośrodkiem”, i na adres wskazany przez ten ośrodek;

3)

warunki oraz okres przechowywania prób materiału siewnego pobranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej;

4)

warunki pobierania prób wzorcowych, w tym prób materiału siewnego reprodukowanego w ramach systemów nasiennych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD);

5)

zakres i terminy przekazywania przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa, zwanego dalej „Głównym Inspektorem”, dyrektorowi Centralnego Ośrodka informacji o planowanej liczbie prób materiału siewnego przeznaczonych do oceny tożsamości i czystości odmianowej oraz wykazu pobranych prób materiału siewnego wysłanych do oceny tożsamości i czystości odmianowej;

6)

zakres i terminy przekazywania przez dyrektora Centralnego Ośrodka Głównemu Inspektorowi informacji o próbach urzędowych przyjętych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego.

§ 2.

1.

Oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dokonuje się we właściwym dla ocenianego gatunku sezonie wegetacyjnym następującym po dniu pobrania próby materiału siewnego.

2.

Wymagania czystości odmianowej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków, grup lub podgrup roślin rolniczych lub warzywnych odpowiadają wymaganiom czystości odmianowej określonej dla poszczególnych gatunków, grup lub podgrup roślin rolniczych i warzywnych w przepisach wydanych na podstawie art. 40 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie.

§ 3.

1.

Oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dokonuje się przez porównanie roślin uzyskanych z próby badanej partii nasion odmiany z roślinami uzyskanymi z próby wzorcowej tej odmiany na poletku kontrolnym oraz z urzędowym opisem odmiany.

2.

Oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dokonuje się na poletku kontrolnym na podstawie obserwacji cech określonych w metodykach badania odrębności, wyrównania i trwałości (OWT) opracowanych na podstawie metodyk Wspólnotowego Urzędu Odmian Roślin (CPVO) lub wytycznych Międzynarodowego Związku Ochrony Nowych Odmian Roślin (UPOV), a w przypadku ich braku - metodyk krajowych opracowanych przez Centralny Ośrodek, udostępnionych na stronie internetowej administrowanej przez Centralny Ośrodek2)http://www.coboru.pl/Polska/Badania_OWT/metodykiCPVO.aspx http://www.coboru.pl/Polska/Badania_OWT/metodykiUPOV.aspx.

3.

Obserwacje cech prowadzi się zgodnie z metodyką badania OWT, w zakresie, w jakim była ona wykorzystana w celu sporządzenia urzędowego opisu w procesie rejestracji odmiany.

§ 4.

1.

Wielkość poletka kontrolnego oraz jego układ powinny być zaplanowane w taki sposób, aby można było łatwo dokonywać obserwacji całego poletka we wszystkich stadiach rozwoju roślin.

2.

Próbę pobraną do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego wysiewa się na dwóch poletkach kontrolnych.

3.

Próbę wzorcową wysiewa się regularnie na każde dziesięć prób badanych partii tej samej odmiany.

§ 5.

Oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego poszczególnych gatunków, grup lub podgrup roślin rolniczych i warzywnych w zakresie szczegółowym dokonuje się zgodnie z metodyką oceny poletkowej określoną przez systemy nasienne OECD udostępnioną na stronie internetowej administrowanej przez Centralny Ośrodek3)http://www.coboru.pl/Polska/Ocena_tozsamosci/ocena_tozsamosci.aspx.

§ 6.

Wielkość prób materiału siewnego pobieranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków roślin rolniczych i warzywnych jest określona w załączniku do rozporządzenia.

§ 7.

1.

W celu dokonania oceny tożsamości i czystości odmianowej pobiera się próbę wzorcową odmiany z próby wzorca odmiany wpisanej do rejestru odmian, o którym mowa w art. 5 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie, zwanego dalej „krajowym rejestrem”.

2.

Próba wzorcowa odmiany powinna mieć wielkość wystarczającą do dokonania oceny tożsamości i czystości odmianowej w danym sezonie wegetacyjnym oraz umożliwić weryfikację próby wzorcowej w następnym sezonie wegetacyjnym i stanowić nie mniej niż dwukrotność wielkości próby określonej w załączniku do rozporządzenia.

3.

W celu dokonania oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego reprodukowanego w ramach systemów nasiennych OECD odmian niewpisanych do krajowego rejestru lub wspólnotowego katalogu próba wzorcowa odmiany jest pobierana z partii przywiezionej do kraju i przeznaczonej do reprodukcji.

§ 8.

1.

W celu dokonania oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego odmian innych niż wpisane do krajowego rejestru próbę wzorcową odmiany wraz z urzędowym opisem sporządzonym przez jednostkę zajmującą się rejestracją odmian w danym państwie dostarcza się, za pośrednictwem Głównego Inspektora, do Centralnego Ośrodka.

2.

W przypadku gdy próba wzorcowa, o której mowa w ust. 1, zostanie dostarczona po agrotechnicznym terminie siewu badanego gatunku lub odmiany, pobraną próbę badanej partii wysiewa się w najbliższym sezonie wegetacyjnym następującym po dniu otrzymania próby wzorcowej.

§ 9.

1.

Próbę pobraną do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego do czasu wysiania na poletku kontrolnym jednostka wskazana przez Centralny Ośrodek przechowuje w warunkach zapewniających zachowanie jej właściwości.

2.

Pozostałości prób pobranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego i wysianych na poletku kontrolnym przechowuje się do dnia 30 listopada roku następującego po roku jej wysiania.

3.

Próbę pobraną do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego, która nie została wysiana na poletku kontrolnym, jednostka wskazana przez Centralny Ośrodek przechowuje w warunkach zapewniających zachowanie jej właściwości do dnia 30 listopada drugiego sezonu wegetacyjnego po dniu pobrania próby.

§ 10.

Ustala się następujące terminy przesyłania prób materiału siewnego do oceny tożsamości i czystości odmianowej:

1)

dla roślin rolniczych:

a)

rzepaku ozimego, życicy wielokwiatowej (syn. rajgras włoski) - do dnia 15 sierpnia,

b)

jęczmienia ozimego - do dnia 25 sierpnia,

c)

pozostałych gatunków zbóż ozimych oraz wyki kosmatej - do dnia 15 września,

d)

pozostałych gatunków - do dnia 10 marca;

2)

dla roślin warzywnych:

a)

warzyw dyniowatych - do dnia 15 kwietnia,

b)

cebuli - odmian zimujących - do dnia 31 lipca,

c)

pozostałych gatunków warzyw do uprawy w polu - do dnia 28 lutego,

d)

sałaty do uprawy w szklarni - do dnia 15 września,

e)

pozostałych gatunków warzyw do uprawy w szklarni - do dnia 15 grudnia,

f)

sałaty do uprawy w tunelu foliowym - do dnia 31 stycznia,

g)

pozostałych gatunków warzyw do uprawy w tunelu foliowym - do dnia 28 lutego.

§ 11.

1.

Próby materiału siewnego pobrane do oceny tożsamości i czystości odmianowej powinny być:

1)

zapakowane w płócienne woreczki;

2)

zaplombowane urzędowymi, numerowanymi plombami;

3)

zaopatrzone w dwie etykiety, z których jedna jest umieszczana na zewnątrz, a druga wewnątrz opakowania.

2.

Etykiety, o których mowa w ust. 1 pkt 3, zawierają następujące informacje:

1)

nazwę gatunku w języku polskim;

2)

nazwę odmiany;

3)

symbol kategorii lub stopnia kwalifikacji;

4)

numer partii, z której pobrano próbę do oceny, oraz numer partii, z której wytworzono daną partię materiału siewnego;

5)

imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres właściciela partii materiału siewnego;

6)

napisy:

a)

„OT”,

b)

„OECD” - w przypadku partii kwalifikowanych według systemu oceny określonej przez OECD,

c)

„kraj” - w przypadku partii kwalifikowanych według systemu krajowego.

3.

Oprócz informacji, o których mowa w ust. 2, na etykiecie umieszczanej na zewnątrz opakowania podaje się:

1)

masę tysiąca nasion (MTN) - dla prób zawierających nasiona roślin zbożowych, bobowatych grubonasiennych oraz rzepaku;

2)

imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres zachowującego odmianę - dla prób materiału siewnego odmian innych niż wpisane do krajowego rejestru;

3)

zdolność kiełkowania nasion;

4)

informację o zaprawieniu (w tym nazwa zaprawy lub substancji aktywnej), w przypadku gdy próba została pobrana z partii zaprawionej.

§ 12.

1.

Główny Inspektor przekazuje dyrektorowi Centralnego Ośrodka:

1)

informacje o planowanej liczbie prób materiału siewnego poszczególnych gatunków lub grup roślin przeznaczonych do oceny tożsamości i czystości odmianowej w terminie do końca czerwca roku poprzedzającego ocenę;

2)

wykaz pobranych prób materiału siewnego wysłanych do oceny tożsamości i czystości odmianowej dla poszczególnych gatunków nie później niż do dnia określającego termin przesyłania prób, o którym mowa w § 10.

2.

Wykaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, zawiera:

1)

imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres prowadzącego obrót będącego właścicielem partii, z której pobrano próbę;

2)

nazwę:

a)

gatunku,

b)

odmiany;

3)

numer partii, z której pobrano próbę;

4)

kategorię lub stopień kwalifikacji;

5)

oznaczenie OECD, w przypadku gdy partia, z której pobrano próbę, została wytworzona w systemie OECD;

6)

informację o protokole pobrania próby;

7)

informację o wynikach oceny laboratoryjnej co najmniej w zakresie zdolności kiełkowania.

§ 13.

1.

Dyrektor Centralnego Ośrodka przekazuje Głównemu Inspektorowi informację o próbach urzędowych przyjętych i wysianych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego w terminie 21 dni od dnia założenia poletka kontrolnego dla danego gatunku lub grupy gatunków.

2.

Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:

1)

nazwę:

a)

gatunku,

b)

odmiany;

2)

numer partii, z której pobrano próbę;

3)

kategorię lub stopień kwalifikacji;

4)

oznaczenie OECD, w przypadku gdy partia, z której pobrano próbę, została wytworzona w systemie OECD.

§ 14.

W 2017 r.:

1)

prób materiału siewnego życicy wielokwiatowej (syn. rajgras włoski) nie przesyła się do oceny czystości i tożsamości odmianowej;

2)

próby materiału siewnego życicy wielokwiatowej westerwoldzkiej (syn. rajgras holenderski) przesyła się do oceny czystości i tożsamości odmianowej w terminie do dnia 15 sierpnia.
1)
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1906).
2)
http://www.coboru.pl/Polska/Badania_OWT/metodykiCPVO.aspx http://www.coboru.pl/Polska/Badania_OWT/metodykiUPOV.aspx
3)
http://www.coboru.pl/Polska/Ocena_tozsamosci/ocena_tozsamosci.aspx
4)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 stycznia 2014 r. w sprawie tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego (Dz. U. poz. 151), które na podstawie art. 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o nasiennictwie oraz ustawy o ochronie roślin (Dz. U. poz. 2246) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Załącznik   -   Wielkość prób materiału siewnego pobieranych do oceny tożsamości i czystości odmianowej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków roślin rolniczych i warzywnych


Lp.
Nazwa polska
Masa próby w gramach
Rośliny rolnicze
Rośliny zbożowe
1
Gryka
1000,0
2
Jęczmień
2000,0
3
Kukurydza
800,0
4
Mozga kanaryjska (syn. kanar)
500,0
5
Owies nagi (syn. owies nagoziarnisty)
2000,0
6
Owies szorstki (syn. owies owsik)
2000,0
7
Owies zwyczajny, w tym owies bizantyjski
2000,0
8
Pszenica orkisz
2000,0
9
Pszenica twarda
2000,0
10
Pszenica zwyczajna
2000,0
11
Pszenżyto
2000,0
12
Żyto
2000,0
Rośliny oleiste i włókniste
1
Gorczyca biała
500,0
2
Gorczyca sarepska
300,0
3
Kminek zwyczajny
500,0
4
Konopie
1000,0
5
Len zwyczajny
300,0
6
Mak
200,0
7
Rzepak
300,0
8
Rzepik
300,0
9
Słonecznik
250,0
10
Soja
2000,0
Rośliny pastewne
Bobowate - Fabaceae (Motylkowate - Leguminosae)
1
Bobik
3000,0
2
Esparceta siewna
500,0
3
Groch siewny
2000,0
4
Komonica zwyczajna
300,0
5
Koniczyna biała
300,0
6
Koniczyna białoróżowa (syn. koniczyna szwedzka)
300,0
7
Koniczyna krwistoczerwona (syn. inkarnatka)
300,0
8
Koniczyna łąkowa (syn. koniczyna czerwona)
300,0
9
Koniczyna perska
300,0
10
Lucerna chmielowa
300,0
11
Lucerna mieszańcowa
300,0
12
Lucerna siewna
300,0
13
Łubin biały
2000,0
14
Łubin wąskolistny
2000,0
15
Łubin żółty
2000,0
16
Rutwica wschodnia
500,0
17
Wyka kosmata
2000,0
18
Wyka siewna
2000,0
Wiechlinowate - Poaceae (Trawy - Gramineae)
1
Festulolium
300,0
2
Kostrzewa czerwona
300,0
3
Kostrzewa łąkowa
300,0
4
Kostrzewa nitkowata
300,0
5
Kostrzewa owcza
300,0
6
Kostrzewa szczeciniasta
300,0
7
Kostrzewa trzcinowa
300,0
8
Kupkówka pospolita
300,0
9
Mietlica biaława
300,0
10
Mietlica pospolita
300,0
11
Mietlica psia
300,0
12
Mietlica rozłogowa
300,0
13
Rajgras wyniosły (syn. rajgras francuski)
300,0
14
Stokłosa uniolowata
300,0
15
Tymotka kolankowata
300,0
16
Tymotka łąkowa
300,0
17
Wiechlina błotna
300,0
18
Wiechlina gajowa
300,0
19
Wiechlina łąkowa
300,0
20
Wiechlina zwyczajna
300,0
21
Wyczyniec łąkowy
300,0
22
Życica mieszańcowa (syn. rajgras oldenburski)
300,0
23
Życica trwała (syn. rajgras angielski)
300,0
24
Życica wielokwiatowa, w tym życica wielokwiatowa westerwoldzka (syn. rajgras włoski, w tym syn. rajgras holenderski)
300,0
Inne gatunki
1
Brukiew
500,0
2
Facelia błękitna
300,0
3
Kapusta pastewna
300,0
4
Rzodkiew oleista
300,0
Burak
1
Burak cukrowy
500,0
2
Burak pastewny
500,0
Rośliny warzywne
1
Bób
1000,0
2
Brokuł
20,0
3
Burak ćwikłowy
200,0
4
Burak liściowy
200,0
5
Cebula siedmiolatka (syn. czosnek dęty)
50,0
6
Cebula, w tym echalion
50,0
7
Cykoria korzeniowa
300,0
8
Cykoria liściowa i cykoria sałatowa
300,0
9
Czosnek pospolity
20 główek (200 ząbków)
10
Dynia olbrzymia
500,0
11
Dynia zwyczajna
300,0
12
Endywia - endywia eskariola i endywia kędzierzawa
300,0
13
Fasola wielokwiatowa
750,0
14
Fasola zwykła karłowa
500,0
15
Fasola zwykła tyczna
500,0
16
Groch siewny cukrowy
2000,0
17
Groch siewny łuskowy - o nasionach pomarszczonych i o nasionach gładkich
2000,0
18
Jarmuż
20,0
19
Kalafior
20,0
20
Kalarepa
20,0
21
Kapusta brukselska
20,0
22
Kapusta głowiasta biała
20,0
23
Kapusta głowiasta czerwona
20,0
24
Kapusta pekińska
20,0
25
Kapusta włoska
20,0
26
Karczoch - karczoch hiszpański (syn. kard) i karczoch zwyczajny
100,0
27
Kawon (syn. arbuz)
100,0
28
Koper włoski (syn. fenkuł)
100,0
29
Kukurydza cukrowa
500,0
30
Kukurydza pękająca
500,0
31
Marchew - jadalna i pastewna
100,0
32
Melon
100,0
33
Oberżyna
5,0
34
Ogórek - sałatkowy i konserwowy
50,01)
35
Papryka
5,0
36
Pietruszka
100,0
37
Pomidor
5,0
38
Por
5,0
39
Rabarbar
12 karp
40
Roszponka warzywna
20,0
41
Rzepa
20,0
42
Rzodkiew
200,0
43
Rzodkiewka
200,0
44
Sałata
2,0
45
Seler korzeniowy
5,0
46
Seler naciowy
5,0
47
Skorzonera (syn. wężymord)
100,0
48
Szalotka
50,0
49
Szczypiorek
50,0
50
Szparag
10,02)
51
Szpinak
300,0
52
Trybuła ogrodowa
50,0
     

Objaśnienia:
1) Dla odmian przeznaczonych do uprawy pod osłonami - 50 nasion (sztuk).
2) Albo 60 karp.