W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
Dnia 11 czerwca 2014 r. w Genewie został przyjęty Protokół do Konwencji nr 29 dotyczącej
pracy przymusowej z 1930 r., w następującym brzmieniu:
Przekład
Protokół do Konwencji nr 29 dotyczącej pracy przymusowej z 1930 r.
Konwencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy,
zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana
tam w dniu 28 maja 2014 r. na swojej sto trzeciej sesji,
uznając, że zakaz pracy przymusowej lub obowiązkowej stanowi część praw fundamentalnych
i że praca przymusowa lub obowiązkowa łamie prawa człowieka oraz narusza godność miliona
kobiet i mężczyzn, dziewcząt i chłopców, przyczynia się do utrwalania ubóstwa i stanowi
przeszkodę w osiąganiu godnej pracy dla wszystkich,
uznając zasadnicze znaczenie Konwencji nr 29 dotyczącej pracy przymusowej, z 1930 r.
zwanej dalej „Konwencją” oraz Konwencji nr 105 dotyczącej zniesienia pracy przymusowej,
z 1957 r. w zwalczaniu wszelkich form pracy przymusowej lub obowiązkowej, ale uznając
że luki w ich stosowaniu wymagają dodatkowych działań,
przypominając, że definicja pracy przymusowej lub obowiązkowej zgodnie z artykułem
2 Konwencji obejmuje wszelkie formy i przejawy pracy przymusowej lub obowiązkowej
oraz że ma ona zastosowanie do wszystkich osób bez wyjątku,
podkreślając pilność wyeliminowania wszelkich form i przejawów pracy przymusowej i
obowiązkowej,
przypominając zobowiązanie Członków, którzy ratyfikowali Konwencję do uznania pracy
przymusowej lub obowiązkowej za czyn karalny oraz zapewnienia, że kary nakładane na
mocy prawa są rzeczywiście adekwatne i ściśle stosowane,
odnotowując, że okres przejściowy, o którym mowa w Konwencji upłynął i że postanowienia
artykułu 1 ustępy 2 i 3 oraz artykuły 3-24 nie mają dłużej zastosowania,
uznając, że podłoże i formy pracy przymusowej lub obowiązkowej uległy zmianie, a handel
ludźmi dla celów pracy przymusowej lub obowiązkowej, która może obejmować wykorzystywanie
seksualne, stanowi przedmiot rosnącej troski międzynarodowej oraz wymaga pilnych działań
na rzecz jej skutecznego wyeliminowania,
odnotowując rosnącą liczbę pracowników wykonujących pracę przymusową lub obowiązkową
w sektorze prywatnym, że pewne sektory gospodarki są szczególnie podatne i że pewne
grupy pracowników są bardziej narażone na stanie się ofiarami pracy przymusowej lub
obowiązkowej, szczególnie migranci,
odnotowując, że skuteczna i trwała likwidacja pracy przymusowej lub obowiązkowej przyczynia
się do zapewnienia sprawiedliwej konkurencji pracodawców jak również ochrony pracowników,
przypominając stosowne międzynarodowe standardy pracy, w tym w szczególności Konwencję
nr 87 dotyczącą wolności związkowej i ochrony praw związkowych, z 1948 r., Konwencję
nr 98 dotyczącą stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych, z 1949 r.,
Konwencję nr 100 dotyczącą jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet
za pracę jednakowej wartości, z 1951 r., Konwencję nr 111 dotyczącą dyskryminacji
w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu, z 1958 r., Konwencję nr 138 dotyczącą
najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia, z 1973 r., Konwencję nr 182 dotyczącą
zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminacji najgorszych form pracy dzieci,
z 1999 r., Konwencję nr 97 dotyczącą pracowników migrujących (zrewidowaną), z 1949 r.,
Konwencję nr 143 dotyczącą pracowników migrujących (postanowienia uzupełniające),
z 1975 r., Konwencję nr 189 dotyczącą pracowników domowych, z 2011 r., Konwencję nr
181 dotyczącą prywatnych biur pośrednictwa pracy, z 1997 r., Konwencję nr 81 dotyczącą
inspekcji pracy, z 1947 r., Konwencję nr 129 dotyczącą inspekcji pracy w rolnictwie,
z 1969 r. jak również Deklarację MOP dotyczącą fundamentalnych zasad i praw w pracy,
z 1998 r. oraz Deklarację MOP dotyczącą sprawiedliwości społecznej na rzecz uczciwej
globalizacji, z 2008 r.,
odnotowując inne stosowne dokumenty międzynarodowe w szczególności Powszechną Deklarację
Praw Człowieka, z 1948 r., Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych,
z 1966 r.. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, z 1966 r.,
Konwencję w sprawie niewolnictwa, z 1926 r., Konwencję uzupełniającą w sprawie zakazu
niewolnictwa, handlu niewolnikami oraz instytucji i praktyk podobnych do niewolnictwa,
z 1956 r., Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości
zorganizowanej, z 2000 r., Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel
ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, z 2000 r., Protokół przeciwko przemytowi
migrantów drogą lądową, morską i powietrzną, z 2000 r., Międzynarodową Konwencję dotyczącą
ochrony praw migrantów i członków ich rodzin, z 1990 r., Konwencję w sprawie zakazu
stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania
albo karania, z 1984 r.. Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji
kobiet z 1979 r. i Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, z 2006 r.,
postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski w celu usunięcia luk w implementacji Konwencji
i potwierdzając, że środki w zakresie zapobiegania, ochrony i środki zaradcze takie
jak odszkodowanie i rehabilitacja, są niezbędne dla osiągnięcia skutecznej i trwałej
likwidacji pracy przymusowej i obowiązkowej, która to sprawa stanowi czwarty punkt
porządku dziennego sesji,
postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę protokołu do konwencji,
przyjmuje w dniu jedenastym czerwca dwa tysiące czternastego roku następujący Protokół,
który otrzyma nazwę Protokół z 2014 r. do Konwencji nr 29 dotyczącej pracy przymusowej,
z 1930 r.
Artykuł 1
1.
Wypełniając nałożone przez Konwencję obowiązki na rzecz likwidacji pracy przymusowej
lub obowiązkowej, każdy Członek podejmie skuteczne środki dla zapobiegania i eliminowania
korzystania z niej, zapewnienia jej ofiarom ochrony i dostępu do odpowiednich i skutecznych
środków naprawczych, takich jak odszkodowanie, oraz karania sprawców pracy przymusowej
lub obowiązkowej.
2.
Każdy Członek będzie opracowywał, w konsultacji z organizacjami pracodawców i pracowników,
krajową politykę i plan działania na rzecz skutecznej i trwałej likwidacji pracy przymusowej
lub obowiązkowej, które będą obejmowały systematyczne działania podejmowane przez
właściwe władze, w koordynacji z organizacjami pracodawców i pracowników, jeżeli to
właściwe, jak również z innymi zainteresowanymi grupami.
3.
Potwierdza się definicję pracy przymusowej lub obowiązkowej zawartą w Konwencji i
dlatego też środki, o których mowa w niniejszym Protokole będą obejmować konkretne
działania przeciwko handlowi ludźmi dla celów pracy przymusowej lub obowiązkowej.
Artykuł 2
Środki podejmowane w celu zapobiegania pracy przymusowej lub obowiązkowej będą obejmowały:
a)
edukowanie i informowanie ludzi, zwłaszcza uznawanych za szczególnie narażonych, w
celu przeciwdziałania stania się przez nich ofiarami pracy przymusowej lub obowiązkowej,
b)
edukowanie i informowanie pracodawców w celu przeciwdziałania angażowaniu się przez
nich w pracę przymusową lub obowiązkową,
c)
podejmowanie wysiłków w celu zapewnienia, że:
i)
ustawodawstwo dotyczące zapobiegania pracy przymusowej lub obowiązkowej, w tym w odpowiednich
przypadkach prawo pracy, obejmuje wszystkich pracowników i wszystkie sektory gospodarki
i w takim samym zakresie jest egzekwowane,
ii)
wzmacniane będą służby inspekcji pracy i inne służby odpowiedzialne za implementację
tego ustawodawstwa,
d)
ochronę osób, szczególnie pracowników migrujących, przed ewentualnymi nadużyciami
i nieuczciwymi praktykami podczas procesów rekrutacji i zatrudnienia,
e)
wspieranie należytej staranności zarówno sektora publicznego jak i prywatnego w zapobieganiu
zagrożeniom pracą przymusową lub obowiązkową i reagowaniu na takie zagrożenia,
f)
przeciwdziałanie podstawowym przyczynom pracy przymusowej lub obowiązkowej oraz czynnikom
zwiększającym zagrożenie taką pracą.
Artykuł 3
Każdy Członek podejmie skuteczne środki na rzecz rozpoznawania, uwalniania i ochrony
wszystkich ofiar pracy przymusowej lub obowiązkowej oraz umożliwienia im odzyskania
zdrowia i rehabilitacji jak również zapewniania innych form pomocy i wsparcia.
Artykuł 4
1.
Każdy Członek zapewni, że wszystkie ofiary pracy przymusowej lub obowiązkowej, bez
względu na ich obecność lub status prawny na terytorium kraju, mają dostęp do właściwych
i skutecznych środków naprawczych, takich jak odszkodowanie.
2.
Każdy Członek podejmie, zgodnie z podstawowymi zasadami swojego systemu prawnego,
niezbędne kroki w celu zapewnienia, że właściwe władze są upoważnione do odstąpienia
od ścigania lub karania ofiar pracy przymusowej lub obowiązkowej za udział w nielegalnych
działaniach, których musiały się dopuścić w bezpośredniej konsekwencji wykonywania
pracy przymusowej lub obowiązkowej.
Artykuł 5
Członkowie będą ze sobą współpracować w celu prewencji i eliminowania wszelkich form
pracy przymusowej lub obowiązkowej.
Artykuł 6
Środki podjęte w celu stosowania postanowień Protokołu i Konwencji, po konsultacji
z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników, będą określone w ustawodawstwie
i przepisach krajowych lub przez właściwą władzę.
Artykuł 7
Skreśla się przepisy przejściowe Artykułu 1 ustępy 2 i 3 oraz Artykułów 3-24 Konwencji.
Artykuł 8
1.
Członek może ratyfikować niniejszy Protokół równocześnie lub w każdym czasie po ratyfikowaniu
Konwencji, poprzez poinformowanie Dyrektora Generalnego Międzynarodowego Biura Pracy
o formalnej ratyfikacji w celu jej zarejestrowania.
2.
Protokół wejdzie w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez
Dyrektora Generalnego ratyfikacji przez dwóch Członków. Następnie Protokół wejdzie
w życie dla każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego
ratyfikacji, a Konwencja będzie wiążąca dla zainteresowanego Członka włącznie z Artykułami
1-7 niniejszego Protokołu.
Artykuł 9
1.
Każdy Członek, który ratyfikował niniejszy Protokół, może go wypowiedzieć kiedy Konwencja
jest otwarta do wypowiadania zgodnie z jej Artykułem 30, aktem przekazanym Dyrektorowi
Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym.
2.
Wypowiedzenie Konwencji zgodnie z jej Artykułem 30 lub 32 będzie ipso jure oznaczało wypowiedzenie niniejszego Protokołu.
3.
Jakiekolwiek wypowiedzenie zgodne z ustępami 1 lub 2 niniejszego Artykułu nie nabierze
mocy wcześniej niż po upływie jednego roku od daty jego zarejestrowania.
Artykuł 10
1.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich Członków Międzynarodowej
Organizacji Pracy o zarejestrowaniu wszystkich ratyfikacji, deklaracji i aktów wypowiedzenia
przekazanych mu przez Członków Organizacji.
2.
Zawiadamiając Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu drugiej
zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na
datę wejścia w życie niniejszego Protokołu.
Artykuł 11
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji
Narodów Zjednoczonych w celu zarejestrowania, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów
Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach, deklaracjach
i aktach wypowiedzenia, które zarejestrował.
Artykuł 12
Teksty angielski i francuski niniejszego Protokołu są jednakowo autentyczne.
Powyższy tekst jest autentycznym tekstem Protokołu przyjętego należycie przez Konferencję
Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej sto trzeciej sesji, która odbyła się
w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą w dniu dwunastego czerwca 2014 r. Na dowód
czego w dniu dwunastego czerwca złożyli swe podpisy:
Przewodniczący Konferencji
DANIEL FUNES DE RIOJA
Dyrektor Generalny
Międzynarodowego Biura Pracy
GUY RYDER
Po zaznajomieniu się z powyższym protokołem, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam,
że:
-
-
został on uznany za słuszny zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych,
-
-
jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony,
-
-
będzie niezmiennie zachowywany.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 7 lutego 2017 r.