Ustawaz dnia 24 listopada 2017 r.o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw 1)Niniejsza ustawa:
1) w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającą niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L 312 z 22.11.2008, str. 3, Dz. Urz. UE L 365 z 19.12.2014, str. 89, Dz. Urz. UE L 21 z 28.01.2015, str. 22, Dz. Urz. UE L 184 z 11.07.2015, str. 13, Dz. Urz. UE L 297 z 13.11.2015, str. 9, Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43 i Dz. Urz. UE L 150 z 14.06.2017, str. 1);
2) wdraża dyrektywę Komisji (UE) 2015/1127 z dnia 10 lipca 2015 r. zmieniającą załącznik II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L 184 z 11.07.2015, str. 13 i Dz. Urz. UE L 297 z 13.11.2015, str. 9);
3) służy stosowaniu rozporządzenia Komisji (UE) nr 1357/2014 z dnia 18 grudnia 2014 r. zastępującego załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L 365 z 19.12.2014, str. 89 i Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43).

Spis treści

2)Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz ustawę z dnia 12 października 2017 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw.

Art. 1.

W ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach   (Dz. U. z 2016 r. poz. 1987 i 1954 oraz z 2017 r. poz. 785, 1566 i 2056) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 3:

a)

w ust. 4 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
„ 
Właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, oraz warunki uznania odpadów za niebezpieczne, z wyjątkiem warunków uznania odpadów za posiadające właściwości zakaźne, określają przepisy rozporządzenia Komisji (UE) nr 1357/2014 z dnia 18 grudnia 2014 r. zastępującego załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy   (Dz. Urz. UE L 365 z 19.12.2014, str. 89, z późn. zm.3)Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43.), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) nr 1357/2014”, oraz rozporządzenia Rady (UE) 2017/997 z dnia 8 czerwca 2017 r. zmieniającego załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w odniesieniu do niebezpiecznej właściwości HP 14 „Ekotoksyczne”   (Dz. Urz. UE L 150 z 14.06.2017, str. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) 2017/997”.
 ”
 ,

b)

dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
„ 

5.

Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, warunki uznania odpadów za posiadające właściwości zakaźne oraz sposób ustalania tych właściwości, kierując się wymaganiami ochrony środowiska oraz zagrożeniami dla życia lub zdrowia ludzi.
 ”
 ;

2)

w art. 4:

a)

w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2)

właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, określone w rozporządzeniu (UE) nr 1357/2014 i w rozporządzeniu (UE) 2017/997, oraz przepisy wydane na podstawie art. 3 ust. 5;
 ”
 ,

b)

ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3.

Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, katalog odpadów z podziałem na grupy, podgrupy i rodzaje ze wskazaniem odpadów niebezpiecznych, kierując się źródłem powstawania odpadów oraz właściwościami odpadów.
 ”
 ,

c)

uchyla się ust. 4;

3)

w art. 7:

a)

ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1.

Posiadacz odpadów może dokonać zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne, jeżeli wykaże, że nie posiadają one właściwości powodujących, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, określonych w rozporządzeniu (UE) nr 1357/2014 i w rozporządzeniu (UE) 2017/997, a w przypadku odpadów posiadających właściwości zakaźne, również że nie spełniają one warunków uznania odpadów za posiadające właściwości zakaźne określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 5.
 ”
 ,

b)

uchyla się ust. 2 i 3;

4)

w art. 8 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3.

Do zgłoszenia zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne dołącza się wyniki badań właściwości odpadów przewidzianych do zmiany klasyfikacji oraz ocenę tych wyników badań w odniesieniu do badanych właściwości odpadów, uwzględniając przepisy rozporządzenia (UE) nr 1357/2014 i rozporządzenia (UE) 2017/997 oraz przepisy wydane na podstawie art. 3 ust. 5.
 ”
 ;

5)

w art. 24 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2.

Transport odpadów niebezpiecznych stanowiących towary niebezpieczne w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych   (Dz. U. z 2016 r. poz. 1834, 1948 i 1954) odbywa się z zachowaniem przepisów o transporcie towarów niebezpiecznych.
 ”
 ;

6)

w art. 50 w ust. 1 w pkt 5 w lit. d średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. e w brzmieniu:
„ 

e)

wytwórców odpadów obowiązanych do prowadzenia ewidencji odpadów, z wyłączeniem posiadaczy odpadów wymienionych w art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2;
 ”
 ;

7)

w art. 52 w ust. 1 w pkt 8 w lit. e w tiret szóste kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. f w brzmieniu:
„ 

f)

wytwórcy odpadów - informację o wytwarzaniu odpadów niepodlegających obowiązkowi uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów albo pozwolenia zintegrowanego.
 ”
 ;

8)

w art. 58 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2.

Wpływy z opłat rejestrowych i opłat rocznych stanowią w:

1)

35,65% dochód budżetu województwa;

2)

64,35% dochód budżetu państwa.
 ”
 ;

9)

w art. 67:

a)

w ust. 1:
  •   -  
    w pkt 1 lit. a otrzymuje brzmienie:
    „ 

    a)

    karty przekazania odpadów, z wyłączeniem podmiotów, o których mowa w pkt 3,
     ”
     ,
  •   -  
    w pkt 2 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 3 w brzmieniu:
    „ 

    3)

    w przypadku:

    a)

    podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,

    b)

    posiadacza odpadów prowadzącego zbieranie lub przetwarzanie odpadów komunalnych,

    c)

    transportującego odpady komunalne
    - karty przekazania odpadów komunalnych.
     ”
     ,

b)

w ust. 3:
  •   -  
    wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
    „ 
    Dokumenty ewidencji odpadów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3, zawierają następujące informacje:
     ”
     ,
  •   -  
    po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
    „ 

    1a)

    masę oraz kod i nazwę rodzajów odpadów;
     ”
     ,

c)

po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„ 

3a.

Karta przekazania odpadów zawiera dodatkowo następujące informacje:

1)

datę i godzinę rozpoczęcia transportu odpadów do następnego posiadacza odpadów;

2)

datę i godzinę przejęcia odpadów przez następnego posiadacza odpadów.
 ”
 ,

d)

po ust. 4 dodaje się ust. 4a-4c w brzmieniu:
„ 

4a.

Karta przekazania odpadów komunalnych zawiera dodatkowo następujące informacje:

1)

nazwę gminy, z terenu której odpady komunalne są odbierane od właścicieli nieruchomości;

2)

obszar gminy, z terenu której odpady komunalne są odbierane od właścicieli nieruchomości;

3)

datę i godzinę rozpoczęcia i zakończenia odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości;

4)

datę i godzinę rozpoczęcia transportu odpadów komunalnych do następnego posiadacza odpadów;

5)

datę i godzinę przejęcia odpadów komunalnych przez następnego posiadacza odpadów albo datę i godzinę ich przekazania do stacji przeładunkowej, miejsca zbierania lub miejsca przetwarzania odpadów komunalnych, prowadzonych przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.

4b.

Posiadacz odpadów zamieszcza informacje w karcie przekazania odpadów oraz karcie przekazania odpadów komunalnych w zakresie prowadzonej działalności.

4c.

Dokumenty ewidencji odpadów, o których mowa w ust. 1, zawierają informacje inne niż wskazane w ust. 3-4a dotyczące identyfikacji posiadacza odpadów i miejsca prowadzenia działalności w zakresie wytwarzania lub gospodarowania odpadami, ustalenia ilości i jakości odpadów, środków transportu oraz prawidłowego postępowania z odpadami, jeżeli informacje te zostały określone w przepisach wydanych na podstawie art. 68 ust. 1.
 ”
 ,

e)

ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„ 

5.

Ewidencję odpadów prowadzi się w systemie teleinformatycznym, umożliwiającym podpisanie dokumentów ewidencji odpadów za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego albo podpisu potwierdzonego profilem zaufanym ePUAP.
 ”
 ,

f)

dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„ 

6.

Dokumenty ewidencji odpadów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3, sporządza się, wprowadzając informacje do Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami.
 ”
 ;

10)

w art. 68 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1.

Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, wzory dokumentów ewidencji odpadów, o których mowa w art. 67 ust. 1, w których może uwzględnić informacje, o których mowa w art. 67 ust. 4c.
 ”
 ;

11)

w art. 69:

a)

ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1.

Kartę przekazania odpadów sporządza posiadacz odpadów, który przekazuje odpady do następnego posiadacza odpadów albo do prowadzonych przez siebie miejsc zbierania odpadów lub miejsc przetwarzania odpadów, przed rozpoczęciem ich transportu.
 ”
 ,

b)

po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„ 

1a.

Kierujący środkiem transportu, którym są transportowane odpady, jest obowiązany posiadać w trakcie transportu potwierdzenie wygenerowane z Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, umożliwiające weryfikację informacji zawartych w karcie przekazania odpadów ze stanem rzeczywistym.
 ”
 ,

c)

uchyla się ust. 2,

d)

ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3.

Posiadacz odpadów, który przejmuje odpady od innego posiadacza odpadów, niezwłocznie, każdorazowo po przejęciu tych odpadów, jest obowiązany potwierdzić w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami przejęcie odpadów oraz dodać w niej informacje o masie odpadów, jeżeli jest ona inna niż masa podana przez posiadacza, który przekazał odpady, a także informacje o dacie i godzinie przejęcia odpadów.
 ”
 ,

e)

po ust. 3 dodaje się ust. 3a i 3b w brzmieniu:
„ 

3a.

Posiadacz odpadów, który przekazuje odpady do prowadzonych przez siebie miejsc zbierania odpadów lub miejsc przetwarzania odpadów, niezwłocznie, każdorazowo po przekazaniu tych odpadów, dodaje w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami informacje o masie odpadów oraz o dacie i godzinie ich przekazania.

3b.

Transportujący odpady potwierdza transport odpadów w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami niezwłocznie po zakończeniu transportu.
 ”
 ,

f)

uchyla się ust. 5;

12)

po art. 71 dodaje się art. 71a w brzmieniu:
„ 

Art. 71a.

1.

Kartę przekazania odpadów komunalnych sporządza podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości przed rozpoczęciem odbierania tych odpadów, odrębnie dla każdego ładunku transportowanych odpadów komunalnych danego rodzaju przekazywanych do następnego posiadacza odpadów albo do prowadzonych przez siebie stacji przeładunkowej, miejsca zbierania odpadów komunalnych lub miejsca przetwarzania odpadów komunalnych.

2.

W przypadku transportu odpadów komunalnych z prowadzonych przez siebie stacji przeładunkowej, miejsca zbierania odpadów komunalnych lub miejsca przetwarzania odpadów komunalnych, podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości sporządza kartę przekazania odpadów komunalnych przed rozpoczęciem transportu tych odpadów do następnego posiadacza odpadów.

3.

Kierujący środkiem transportu, którym transportowane są odpady komunalne do posiadacza odpadów prowadzącego zbieranie odpadów komunalnych lub przetwarzanie odpadów komunalnych, jest obowiązany posiadać w trakcie transportu potwierdzenie wygenerowane z Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, umożliwiające weryfikację informacji zawartych w karcie przekazania odpadów komunalnych ze stanem rzeczywistym.

4.

Posiadacz odpadów prowadzący zbieranie odpadów komunalnych, w tym w stacji przeładunkowej prowadzonej przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, lub przetwarzanie odpadów komunalnych, niezwłocznie, każdorazowo po ich przejęciu, jest obowiązany potwierdzić ich przejęcie w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami oraz dodać w niej informacje o masie odpadów komunalnych, a także o dacie i godzinie przejęcia tych odpadów.

5.

Podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, który przekazuje te odpady do prowadzonych przez siebie stacji przeładunkowej, miejsca zbierania odpadów komunalnych lub miejsca przetwarzania odpadów komunalnych, niezwłocznie, każdorazowo po przekazaniu tych odpadów, dodaje w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami informacje o masie odpadów komunalnych oraz o dacie i godzinie ich przekazania.

6.

Podmiot transportujący odpady komunalne, inny niż podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, potwierdza transport odpadów komunalnych w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, niezwłocznie po zakończeniu transportu.
 ”
 ;

13)

w art. 76 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2.

Sprawozdania wprowadza się do Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami przez wypełnienie elektronicznego formularza za pośrednictwem indywidualnego konta, o którym mowa w art. 55 ust. 1.
 ”
 ;

14)

w art. 79 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
„ 

5.

W BDO gromadzi się również informacje zawarte w dokumentach ewidencji odpadów, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 1 i 3, oraz w dokumentach określonych w załączniku IB i VII do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów   (Dz. Urz. UE L 190 z 12.07.2006, str. 1, z późn. zm.4)Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 309 z 27.11.2007, str. 7, Dz. Urz. UE L 188 z 16.07.2008, str. 7, Dz. Urz. UE L 299 z 08.11.2008, str. 50, Dz. Urz. UE L 87 z 31.03.2009, str. 109, Dz. Urz. UE L 97 z 16.04.2009, str. 8, Dz. Urz. UE L 140 z 05.06.2009, str. 114, Dz. Urz. UE L 119 z 13.05.2010, str. 1, Dz. Urz. UE L 182 z 12.07.2011, str. 2, Dz. Urz. UE L 46 z 17.02.2012, str. 30, Dz. Urz. UE L 79 z 21.03.2013, str. 19, Dz. Urz. UE L 330 z 10.12.2013, str. 1, Dz. Urz. UE L 334 z 13.12.2013, str. 46, Dz. Urz. UE L 189 z 27.06.2014, str. 135, Dz. Urz. UE L 332 z 19.11.2014, str. 15, Dz. Urz. UE L 277 z 22.10.2015, str. 61 i Dz. Urz. UE L 294 z 11.11.2015, str. 1.).
 ”
 ;

15)

w art. 83 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„ 

2a.

Użytkownicy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 7 oraz 12-18, posiadają uprawnienia do ciągłego dostępu do BDO oraz możliwości weryfikacji zgodności ze stanem rzeczywistym prowadzonej przez posiadaczy odpadów ewidencji odpadów.
 ”
 ;

16)

w art. 110 w ust. 2 w pkt 1 w lit. g skreśla się wyrazy „, o których mowa w załączniku nr 3 do ustawy,”;

17)

w art. 158:

a)

w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2)

stałych odpadów komunalnych
 ”
 ,

b)

w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3)

stałych odpadów komunalnych w spalarniach odpadów przeznaczonych do przetwarzania stałych odpadów komunalnych, których efektywność energetyczna jest co najmniej równa wartościom określonym w załączniku nr 1 do ustawy,
 ”
 ;

18)

w art. 159 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2.

Minister właściwy do spraw energii w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, warunki techniczne kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów jako energii z odnawialnego źródła energii, kierując się możliwościami technicznymi, frakcjami biodegradowalnymi zawartymi w określonych rodzajach odpadów oraz ochroną środowiska.
 ”
 ;

19)

w art. 160 w ust. 2 w pkt 2 lit. b otrzymuje brzmienie:
„ 

b)

dokumentach wymaganych na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów - w przypadku przywozu odpadów z zagranicy,
 ”
 ;

20)

w art. 180 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
„ 

2.

Tej samej karze podlega, kto nie dopełnia ciążących na nim obowiązków w zakresie:

1)

posiadania w trakcie transportu odpadów potwierdzenia wygenerowanego z BDO, zgodnie z art. 69 ust. 1a;

2)

posiadania w trakcie transportu odpadów komunalnych potwierdzenia wygenerowanego z BDO, zgodnie z art. 71a ust. 3.
 ”
 ;

21)

po art. 237a dodaje się art. 237aa i art. 237ab w brzmieniu:
„ 

Art. 237aa.

1.

Podmioty, o których mowa w art. 73 i art. 75, obowiązane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do sporządzania i składania:

1)

zbiorczych zestawień danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów - na podstawie art. 37 ust. 1 i 2 ustawy, o której mowa w art. 252,

2)

sprawozdań - na podstawie art. 15 ust. 1, art. 30 ust. 1 i art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji,

3)

sprawozdań - na podstawie art. 34 ust. 2, art. 35 ust. 1, art. 36 ust. 4, art. 37 ust. 6, art. 41 ust. 3, art. 59 ust. 3 i art. 64 ust. 5 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach
- sporządzają i składają je, za rok 2017 i za rok 2018, stosując przepisy dotychczasowe, z tym że ten, kto wbrew obowiązkowi, nie sporządza i nie przekazuje tych zbiorczych zestawień danych lub sprawozdań lub wykonuje ten obowiązek nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny, o której mowa w art. 180a.

2.

Do złożonych zbiorczych zestawień danych i sprawozdań, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 237ab.

1.

Podmioty, o których mowa w art. 73 ust. 1 pkt 3, obowiązane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do sporządzania i składania sprawozdań na podstawie art. 4 ust. 5, art. 10 ust. 1 i 2 oraz art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej - w zakresie dotyczącym produktów, o których mowa w załączniku nr 4a do tej ustawy, sporządzają i składają je, za rok 2017 i za rok 2018, stosując odpowiednio przepisy dotychczasowe, z tym że ten, kto wbrew obowiązkowi, nie sporządza i nie przekazuje tych zbiorczych zestawień danych lub sprawozdań lub wykonuje ten obowiązek nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny, o której mowa w art. 180a.

2.

Do złożonych sprawozdań, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy dotychczasowe.
 ”
 ;

22)

w art. 237b:

a)

w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„ 
Przedsiębiorcy, o których mowa w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, za lata 2015-2018, sporządzają i składają sprawozdania zawierające w szczególności:
 ”
 ,

b)

po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„ 

3a.

Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 i 3, za rok 2018, zawiera dodatkowo informacje o toksyczności lub zagrożeniach ze strony materiałów opakowaniowych lub składników stosowanych do produkcji opakowań.
 ”
 ,

c)

po ust. 5 dodaje się ust. 5a w brzmieniu:
„ 

5a.

Kto wbrew obowiązkowi, o którym mowa w ust. 1-5, nie sporządza i nie przekazuje sprawozdań za rok 2017 lub za rok 2018 lub wykonuje ten obowiązek nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny, o której mowa w art. 180a.
 ”
 ;

23)

w art. 237c w ust. 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
„ 
Zbiorcze sprawozdanie za rok 2018 zawiera dodatkowo informacje, o których mowa w art. 237b ust. 3a.
 ”
 ;

24)

po art. 237c dodaje się art. 237d-237f w brzmieniu:
„ 

Art. 237d.

1.

Podmioty, o których mowa w art. 73 i art. 75, obowiązane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do sporządzania i składania sprawozdań w zakresie sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytego sprzętu - na podstawie art. 24 ust. 1, art. 31 ust. 1, art. 40, art. 51 ust. 1, art. 56 ust. 1 i art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz wykazu zakładów przetwarzania, o którym mowa w art. 33 ust. 4 tej ustawy, sporządzają i składają je, za rok 2017, stosując przepisy dotychczasowe, z tym że:

1)

sprawozdania za okres od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 30 czerwca 2017 r. i wykaz zakładów przetwarzania za rok 2017 składa się w terminie do dnia 15 marca 2018 r.;

2)

jeżeli obowiązki wprowadzającego sprzęt wykonuje organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, sprawozdanie za rok 2017 sporządzane i składane na podstawie art. 24 ust. 1, art. 31 ust. 1 i art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym sporządza organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, oddzielnie dla każdego wprowadzającego sprzęt i autoryzowanego przedstawiciela, dla których wykonuje obowiązki, i składa do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska;

3)

ten, kto wbrew obowiązkowi, nie sporządza i nie przekazuje tych sprawozdań lub wykazu zakładów przetwarzania lub wykonuje ten obowiązek nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym podlega karze grzywny, o której mowa w art. 180a.

2.

Do złożonych sprawozdań i wykazów, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 237e.

1.

Podmioty, o których mowa w art. 73 i art. 75, obowiązane na podstawie tych przepisów do sporządzania sprawozdań w zakresie sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytego sprzętu, sporządzają je za rok 2018 zgodnie z art. 73, art. 74 i art. 75 i składają je do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w terminie do dnia 15 marca 2019 r.

2.

Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy sprawozdań, o których mowa w ust. 1, za rok 2018, mając na uwadze potrzebę ujednolicenia zakresu danych przekazywanych przez przedsiębiorców oraz ułatwienia przekazywania danych do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Art. 237f.

Podmioty obowiązane do sporządzania i składania sprawozdań, o których mowa w art. 237d, dołączają do nich informację odpowiednio o masie wprowadzonych do obrotu lamp LED, zużytych lamp LED: zebranych, przetworzonych w zakładzie przetwarzania, poddanych recyklingowi i poddanych innym niż recykling procesom odzysku oraz osiągniętych poziomach zbierania, odzysku oraz przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytych lamp LED.
 ”
 ;

25)

w art. 238 uchyla się ust. 4;

26)

w art. 251:

a)

w ust. 1 pkt 2-10 otrzymują brzmienie:
„ 

2)

2017 r. - 636,5 tys. zł;

3)

2018 r. - 1080 tys. zł;

4)

2019 r. - 3436,5 tys. zł;

5)

2020 r. - 2211 tys. zł;

6)

2021 r. - 2079 tys. zł;

7)

2022 r. - 2079 tys. zł;

8)

2023 r. - 2079 tys. zł;

9)

2024 r. - 2079 tys. zł;

10)

2025 r. - 2079 tys. zł.
 ”
 ,

b)

w ust. 2 pkt 3-10 otrzymują brzmienie:
„ 

3)

2018 r. - 0 zł;

4)

2019 r. - 2219 tys. zł;

5)

2020 r. - 2219 tys. zł;

6)

2021 r. - 2219 tys. zł;

7)

2022 r. - 2219 tys. zł;

8)

2023 r. - 2219 tys. zł;

9)

2024 r. - 2219 tys. zł;

10)

2025 r. - 2219 tys. zł.
 ”
 ,

c)

w ust. 3 pkt 2-10 otrzymują brzmienie:
„ 

2)

2017 r. - 0 zł;

3)

2018 r. - 3250 tys. zł;

4)

2019 r. - 6962 tys. zł;

5)

2020 r. - 600 tys. zł;

6)

2021 r. - 901 tys. zł;

7)

2022 r. - 901 tys. zł;

8)

2023 r. - 901 tys. zł;

9)

2024 r. - 300 tys. zł;

10)

2025 r. - 300 tys. zł.
 ”
 ;

27)

załącznik nr 1 do ustawy otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszej ustawy;

28)

uchyla się załącznik nr 3 do ustawy.

Art. 2.

W ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach   (Dz. U. z 2017 r. poz. 1289, 2056 i 2361) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 9n dodaje się ust. 7 w brzmieniu:
„ 

7.

Sprawozdanie jest przekazywane wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta za pośrednictwem Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami.
 ”
 ;

2)

w art. 9na dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
„ 

4.

Sprawozdanie jest przekazywane wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta za pośrednictwem Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami.
 ”
 .

Art. 3.

W ustawie z dnia 12 października 2017 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw   (Dz. U. poz. 2056) w art. 4 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1)

po art. 9na dodaje się art. 9nb w brzmieniu:
„ 

Art. 9nb.

1.

Podmiot zbierający odpady komunalne, stanowiące frakcje odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła, z wyłączeniem podmiotu, o którym mowa w art. 9na ust. 1, jest obowiązany do sporządzania rocznych sprawozdań.

2.

Sprawozdanie jest przekazywane wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta w terminie do 31 stycznia za poprzedni rok kalendarzowy.

3.

Sprawozdanie zawiera informacje o masie:

1)

poszczególnych rodzajów zebranych odpadów komunalnych, stanowiących frakcje odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów opakowaniowych, wraz ze wskazaniem instalacji, do których zostały przekazane zebrane odpady komunalne;

2)

odpadów papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła przygotowanych do ponownego użycia i do recyklingu, powstałych z zebranych przez podmiot odpadów komunalnych.

4.

Sprawozdanie jest przekazywane wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta za pośrednictwem Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami.”;
 ”
 .
 ”
 .

Art. 4.

Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Art. 5.

Do wytwórców odpadów wymienionych w art. 50 ust. 1 pkt 5 lit. e i art. 52 ust. 1 pkt 8 lit. f ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się przepisy art. 234 ust. 2 tej ustawy.

Art. 6.

Do dnia 31 grudnia 2019 r. do ewidencji odpadów stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 7.

Organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego przekazuje sprawozdanie, o którym mowa w art. 74a ustawy zmienianej w art. 1, za rok 2017 i rok 2018 do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Art. 8.

Warunek, o którym mowa w art. 410a ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska   (Dz. U. z 2017 r. poz. 519, z późn. zm.5)Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2017 r. poz. 785, 898, 1089, 1529, 1566, 1888, 1999, 2056, 2180 i 2290.), uznaje się za spełniony, jeżeli przedsiębiorca prowadzący stację demontażu złożył w terminie sprawozdanie odpowiednio za rok 2017 oraz za rok 2018 zgodnie z art. 237aa ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1.

Art. 9.

Do zgłoszenia zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne dokonanego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe, w tym przepisy rozporządzenia Komisji (UE) nr 1357/2014 z dnia 18 grudnia 2014 r. zastępującego załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy   (Dz. Urz. UE L 365 z 19.12.2014, str. 89, z późn. zm.6)Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43.).

Art. 10.

1.

Do sprawozdań, o których mowa w art. 237b ust. 1 i 3 ustawy zmienianej w art. 1, składanych za rok 2017, stosuje się wzory formularzy sprawozdań określone w przepisach wydanych na podstawie art. 237b ust. 6 tej ustawy.

2.

Do sprawozdań, o których mowa w art. 237c ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, składanych za rok 2017, stosuje się wzory formularzy sprawozdań określone w przepisach wydanych na podstawie art. 237c ust. 2 tej ustawy.

Art. 11.

Do sprawozdań za rok 2017 oraz za rok 2018 nie stosuje się art. 76 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1.

Art. 12.

Przepisy art. 9n ust. 7, art. 9na ust. 4, art. 9q ust. 5 i art. 9s ust. 5 ustawy zmienianej w art. 2 oraz przepisy art. 9nb ust. 4 ustawy, o której mowa w art. 4 ustawy zmienianej w art. 3, stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań za rok 2019.

Art. 13.

1.

Podmioty, o których mowa w art. 84 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym   (Dz. U. poz. 1688 oraz z 2017 r. poz. 2056), które rozpoczynają działalność od dnia utworzenia rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, do dnia 31 grudnia 2018 r., są obowiązane przesłać kopię wniosku sporządzonego w formie pisemnej, o którym mowa w art. 53 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

2.

Podmioty, o których mowa w art. 84 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, są obowiązane złożyć wniosek, o którym mowa w art. 59 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w szczególności zawierający informacje w zakresie grup sprzętu, o których mowa w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, w terminie do dnia 28 lutego 2018 r.

Art. 14.

W przypadku wydania decyzji o wykreśleniu z rejestru, o której mowa w art. 60 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, od dnia utworzenia rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, do dnia 31 grudnia 2018 r., marszałek województwa przesyła kopię tej decyzji do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Art. 15.

1.

Za rok 2017 i za rok 2018 marszałek województwa sporządza i przekazuje Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska zbiorcze sprawozdanie ze sprawozdań i wykazów, o których mowa w:

1)

art. 237aa ust. 1 pkt 3 ustawy zmienianej w art. 1,

2)

art. 56 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach
− w terminie do dnia 15 kwietnia roku, w którym te sprawozdania i wykazy zostały przekazane, z zastosowaniem wzoru i sposobu jego przekazywania określonego w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 121 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach.

2.

Za rok 2017 i za rok 2018 marszałek województwa sporządza i przekazuje ministrowi właściwemu do spraw środowiska sprawozdanie o wydajności procesu recyklingu zużytych baterii i zużytych akumulatorów obejmujące informacje zawarte w sprawozdaniach, o których mowa w art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach, w terminie do dnia 20 maja za poprzedni rok kalendarzowy, z zastosowaniem wzoru i sposobu jego przekazywania określonego w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o bateriach i akumulatorach oraz niektórych innych ustaw   (Dz. U. poz. 1322).

Art. 16.

1.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż przez 24 miesiące od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

2.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 3 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1, jednak nie dłużej niż przez 24 miesiące od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

3.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 237c ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 237c ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, jednak nie dłużej niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 17.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

1)

art. 1 pkt 9-12, 14 i 15 oraz 20, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.;

2)

art. 3, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.
1)
Niniejsza ustawa:
1) w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającą niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L 312 z 22.11.2008, str. 3, Dz. Urz. UE L 365 z 19.12.2014, str. 89, Dz. Urz. UE L 21 z 28.01.2015, str. 22, Dz. Urz. UE L 184 z 11.07.2015, str. 13, Dz. Urz. UE L 297 z 13.11.2015, str. 9, Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43 i Dz. Urz. UE L 150 z 14.06.2017, str. 1);
2) wdraża dyrektywę Komisji (UE) 2015/1127 z dnia 10 lipca 2015 r. zmieniającą załącznik II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L 184 z 11.07.2015, str. 13 i Dz. Urz. UE L 297 z 13.11.2015, str. 9);
3) służy stosowaniu rozporządzenia Komisji (UE) nr 1357/2014 z dnia 18 grudnia 2014 r. zastępującego załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L 365 z 19.12.2014, str. 89 i Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43).
2)
Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz ustawę z dnia 12 października 2017 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw.
3)
Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43.
4)
Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 309 z 27.11.2007, str. 7, Dz. Urz. UE L 188 z 16.07.2008, str. 7, Dz. Urz. UE L 299 z 08.11.2008, str. 50, Dz. Urz. UE L 87 z 31.03.2009, str. 109, Dz. Urz. UE L 97 z 16.04.2009, str. 8, Dz. Urz. UE L 140 z 05.06.2009, str. 114, Dz. Urz. UE L 119 z 13.05.2010, str. 1, Dz. Urz. UE L 182 z 12.07.2011, str. 2, Dz. Urz. UE L 46 z 17.02.2012, str. 30, Dz. Urz. UE L 79 z 21.03.2013, str. 19, Dz. Urz. UE L 330 z 10.12.2013, str. 1, Dz. Urz. UE L 334 z 13.12.2013, str. 46, Dz. Urz. UE L 189 z 27.06.2014, str. 135, Dz. Urz. UE L 332 z 19.11.2014, str. 15, Dz. Urz. UE L 277 z 22.10.2015, str. 61 i Dz. Urz. UE L 294 z 11.11.2015, str. 1.
5)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2017 r. poz. 785, 898, 1089, 1529, 1566, 1888, 1999, 2056, 2180 i 2290.
6)
Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43.

Załącznik   -   Niewyczerpujący wykaz procesów odzysku

R1 Wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii(*)
R2 Odzysk/regeneracja rozpuszczalników
R3 Recykling lub odzysk substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (w tym kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania(**)
R4 Recykling lub odzysk metali i związków metali
R5 Recykling lub odzysk innych materiałów nieorganicznych(***)
R6 Regeneracja kwasów lub zasad
R7 Odzysk składników stosowanych do redukcji zanieczyszczeń
R8 Odzysk składników z katalizatorów
R9 Powtórna rafinacja lub inne sposoby ponownego użycia olejów
R10 Obróbka na powierzchni ziemi przynosząca korzyści dla rolnictwa lub poprawę stanu środowiska
R11 Wykorzystywanie odpadów uzyskanych w wyniku któregokolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1-R10
R12 Wymiana odpadów w celu poddania ich któremukolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1-R11(****)
R13 Magazynowanie odpadów poprzedzające którykolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1-R12 (z wyjątkiem wstępnego magazynowania u wytwórcy odpadów)
  •   -  
    0,60 dla działających instalacji, które otrzymały zezwolenie zgodnie ze stosownymi przepisami wspólnotowymi obowiązującymi przed dniem 1 stycznia 2009 r.,
  •   -  
    0,65 dla instalacji, które otrzymały zezwolenie po dniu 31 grudnia 2008 r., przy zastosowaniu następującego wzoru: Efektywność energetyczna = (Ep - (Ef + Ei))/(0,97 × (Ew + Ef)),
gdzie:
Ep - oznacza ilość energii produkowanej rocznie jako energia cieplna lub elektryczna; oblicza się ją przez pomnożenie ilości energii elektrycznej przez 2,6, a energii cieplnej wyprodukowanej w celach komercyjnych przez 1,1 (GJ/rok),
Ef - oznacza ilość energii wprowadzanej rocznie do systemu, pochodzącej ze spalania paliw biorących udział w wytwarzaniu pary (GJ/rok),
Ew - oznacza roczną ilość energii zawartej w przetwarzanych odpadach, obliczanej przy zastosowaniu dolnej wartości opałowej odpadów (GJ/rok),
Ei - oznacza roczną ilość energii wprowadzanej z zewnątrz z wyłączeniem Ew i Ef (GJ/rok), 0,97 - jest współczynnikiem uwzględniającym straty energii przez popiół denny i promieniowanie.
Wzór ten stosowany jest zgodnie z dokumentem referencyjnym dotyczącym najlepszych dostępnych technik dla termicznego przekształcania odpadów.
Wynik wzoru na efektywność energetyczną mnoży się przez współczynnik korekcyjny związany z klimatem (CCF), jak pokazano poniżej:

1)

CCF dla działających instalacji, które otrzymały zezwolenie zgodnie z prawodawstwem unijnym obowiązującym przed dniem 1 września 2015 r.:
CCF = 1, jeżeli HDD > 3 350
CCF = 1,25, jeżeli HDD < 2 150
CCF = - (0,25/1 200) × HDD + 1,698, kiedy 2 150 < HDD < 3 350

2)

CCF dla instalacji, które otrzymały zezwolenie po dniu 31 sierpnia 2015 r., oraz dla instalacji, o których mowa w pkt 1, po dniu 31 grudnia 2029 r.:
CCF = 1, jeżeli HDD > 3 350
CCF =1,12, jeżeli HDD < 2 150
CCF = - (0,12/1 200) × HDD + 1,335, kiedy 2 150 < HDD < 3 350 (Uzyskaną wartość CCF zaokrągla się do trzech miejsc po przecinku).
Za wartość HDD (stopniodni grzania) uznaje się średnią wartości rocznych HDD dla lokalizacji obiektów przekształcania termicznego z 20 kolejnych lat przed rokiem, za który oblicza się CCF. Aby obliczyć wartość HDD, należy zastosować poniższą metodę ustanowioną przez Eurostat: HDD wynosi (18°C - Tm) × d, jeżeli Tm nie przekracza 15°C (wartość progowa dla ogrzewania), oraz zero, jeżeli Tm wynosi powyżej 15°C, przy czym Tm jest to średnia (Tmin + Tmax)/2 temperatura zewnętrzna z okresu d dni. Obliczenia należy wykonywać codziennie (d = 1), sumując wyniki do roku.
(*) Pozycja obejmuje również spalarnie odpadów przeznaczone do przetwarzania stałych komunalnych odpadów, pod warunkiem że ich efektywność energetyczna jest równa lub większa niż:
(**) Pozycja obejmuje również zgazowanie i pirolizę z wykorzystaniem tych składników jako odczynników chemicznych.
(***) Pozycja obejmuje oczyszczanie gruntu prowadzące do odzysku gruntu i recykling nieorganicznych materiałów budowlanych.
(****) Jeżeli nie istnieje inny właściwy kod R, może to obejmować procesy wstępne poprzedzające przetwarzanie wstępne odpadów, jak np. demontaż, sortowanie, kruszenie, zagęszczanie, granulację, suszenie, rozdrabnianie, kondycjonowanie, przepakowywanie, separację, tworzenie mieszanek lub mieszanie przed poddaniem któremukolwiek z procesów wymienionych w poz. R1-R11.