Część 1
C1 Bioróżnorodność
Tabela C.1-1
|
|
Celem jest utrzymanie różnorodności biologicznej. Jakość i występowanie siedlisk oraz
rozmieszczenie i różnorodność gatunków odpowiadają dominującym warunkom fizjograficznym,
geograficznym i klimatycznym regionu Morza Bałtyckiego.
|
|
Cel środowiskowy: Zredukowanie lub utrzymanie presji antropogenicznej na poziomie zapewniającym utrzymanie
naturalnych siedlisk, w których jest zachowana naturalna różnorodność biologiczna
występujących tam elementów biotycznych i jest zapewniona ochrona siedlisk w ramach
obszarów chronionych Natura 2000.
|
|
Kryterium 1.1 Rozmieszczenie geograficzne gatunków
|
|
Cel: Osiągnięcie takiego stanu środowiska, przez zredukowanie presji antropogenicznych,
takich jak przyłów w sieci rybackie, degradacja dna morskiego, introdukcja gatunków
nierodzimych, bezpośrednia ekstrakcja ze środowiska, uprawianie sportów wodnych, połowy
rekreacyjne, w którym dane na temat dynamiki zmian populacji badanych gatunków wymienionych
w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r.
w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz. Urz. UE L 20 z 26.01.2010, str. 7), zwanej
dalej „dyrektywą ptasią”, i dyrektywie Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie
ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. WE L 206 z 22.07.1992,
str. 7, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 2, str.
102), zwanej dalej „dyrektywą siedliskową”, wskażą, że gatunek utrzymuje się, w okresie
długoterminowym, jako żywotna część swojego naturalnego siedliska, a jego naturalny
zasięg występowania nie jest pomniejszany oraz nie jest skłonny do zmniejszania w
przyszłości, a siedlisko, w którym bytuje, będzie wystarczająco duże do utrzymania
populacji w skali długoterminowej.
|
|
Wskaźnik
|
Cele dla wskaźnika
|
|
1.1.1 Zasięg
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
1.1.2 W odpowiednich przypadkach typ rozmieszczenia w ramach zasięgu
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
1.1.3 Obszar zajmowany przez gatunek (w przypadku gatunków osiadłych lub bentosowych)
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
Kryterium 1.2 Wielkość populacji
|
|
Cel: Celem jest utrzymanie rozmiaru populacji wymienionych w dyrektywie ptasiej i dyrektywie
siedliskowej w zgodzie z naturalnymi warunkami fizycznymi, geograficznymi i klimatycznymi
przez zredukowanie głównych czynników śmiertelności gatunków, takich jak przyłów w
sieci rybackie, bezpośrednia ekstrakcja ze środowiska czy zanieczyszczenia. W przypadku populacji lub gatunków, na temat których nie dysponuje się odpowiednią
wiedzą w zakresie wielkości populacji i wpływu działalności człowieka na ich stan
(morświn, foka), celem jest uzyskanie takich informacji przez wdrożenie odpowiednich
programów monitoringowych również w celu zebrania informacji o wpływie działalności
niekomercyjnej (uprawianie sportów wodnych) na stan populacji ssaków.
|
|
Proponowane wskaźniki
|
Cele dla wskaźnika
|
|
1.2.1 Odpowiednio liczebność populacji lub biomasa
|
Ptaki: Celem jest osiągnięcie przez przynajmniej 75% populacji zimujących ptaków morskich
normalnego zakresu fluktuacji liczebności.
|
|
Kryterium 1.3 Stan populacji
|
|
Cel: Celem jest utrzymanie stanu populacji wymienionych w dyrektywie ptasiej i dyrektywie
siedliskowej w zgodzie z naturalnymi warunkami fizycznymi, geograficznymi i klimatycznymi
przez zredukowanie głównych czynników śmiertelności gatunków, takich jak przyłów w
sieci rybackie, bezpośrednia ekstrakcja ze środowiska czy zanieczyszczenia.
|
|
1.3.1 Właściwości demograficzne populacji (np. wielkość ciała lub struktura klas wiekowych,
stosunek płci, wskaźnik płodności, wskaźnik przeżywalności lub śmiertelności)
|
Ssaki: Przyłów ssaków morskich w sieci rybackie. Brak danych do opracowania wskaźnika. Głównym celem jest osiągnięcie stanu, w którym
przyłów ssaków nie przekracza poziomu zapewniającego naturalny wzrost populacji. Celem jest również wdrożenie programów monitoringowych zapewniających informację o
stanie populacji i przyłowie ssaków morskich w sieci rybackie. Ptaki: Przyłów ptaków w sieci rybackie. Celem zbliżającym wskaźnik do dobrego stanu środowiska (GES 1)) jest malejący trend w przyłowie ptaków w sieci rybackie w okresie wykonywanej oceny. Produktywność bielika. Celem jest utrzymanie produktywności bielika, wyrażonej w liczbie piskląt na parę
z sukcesem lęgowym, na poziomie równym albo wyższym od dolnej granicy 95% poziomu
ufności z danych z okresu referencyjnego. W przypadku Polski celem jest utrzymanie produktywności bielika, wyrażonej w liczbie
piskląt na parę z sukcesem lęgowym, na poziomie większym lub równym 1,21 dla średniej
z ostatnich 5 lat. Liczebność ptaków morskich. Celem jest osiągnięcie przez co najmniej 75% gatunków ptaków morskich w sezonie lęgowym
odchylenia liczebności mniejszej niż 30% wartości bazowej z 2000 r. lub mniejszej
niż 20% w przypadku gatunków składających tylko jedno jajo. Rvbv: Indeks wielkości zespołu ryb przybrzeżnych. Cel zostanie osiągnięty, jeżeli odsetek ryb o rozmiarach większych niż 30 cm w zbiorowisku
ryb osiągnie poziom adekwatny dla dobrego stanu ekologicznego. Dla tego wskaźnika
nie opracowano jeszcze granic referencyjnych. Indeks wielkości ryb w wodach otwartych
(LFI 12)). Celem jest osiągnięcie udziału dużych ryb w zbiorowości ryb dennych na poziomie
większym niż w danych z lat 2000-2008, kiedy zanotowano wysoką śmiertelność połowową
dorsza. Za granicę dobrego stanu ekologicznego w wodach otwartych przyjęto następujące wartości
wskaźnika: ICES 25 LFI 1*> 0,60 ICES 26 LFI 1*> 0,36 Wdrożenie odpowiednich programów monitoringowych w celu zbadania wpływu działalności
niekomercyjnej (połowy rekreacyjne, uprawiania sportów wodnych) na zespół lub kluczowe
gatunki ryb przybrzeżnych.
|
|
1.3.2 W odpowiednich przypadkach struktura genetyczna populacji
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
Kryterium 1.4 Rozmieszczenie siedlisk
|
|
Cel: Rozmieszczenie geograficzne i zasięg siedliska powinny uzyskać do 2021 r. zbliżony
do naturalnego stanu dla każdego z podregionów Morza Bałtyckiego.
|
|
Wskaźnik
|
Cele dla wskaźnika
|
|
1.4.1 Zasięg
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
1.4.2 Typ rozmieszczenia
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
|
|
|
|
|
|
Kryterium 1.5 Wielkość siedliska
|
|
Cel: Zredukowanie presji antropogenicznej, szczególnie na siedliska chronione, które są
kluczowymi elementami zapewniającymi prawidłowe funkcjonowanie ekosystemów, w szczególności
presji ze strony rybołówstwa (trałowanie), które w negatywny sposób wpływa na funkcjonowanie
siedlisk.
|
|
Wskaźnik
|
Cele dla wskaźnika
|
|
1.5.1 Powierzchnia siedliska 1.5.2 W odpowiednich przypadkach objętość siedliska
|
Makrofity: Celem jest osiągnięcie stosunku biomasy gatunków wieloletnich do całkowitej biomasy
makrofitów większej lub równej granicy dobrego stanu środowiska wynoszącej 0,80.
|
|
Kryterium 1.6 Stan siedliska
|
|
Cel: Osiągnięcie lub utrzymanie stanu siedliska, w którym gatunki i zbiorowiska w nim występujące
znajdują się w granicach ich naturalnej zmienności, a presje występujące w środowisku
są zredukowane lub utrzymane na poziomie gwarantującym prawidłowy rozwój komponentów
biotycznych.
|
|
Wskaźnik
|
Cele dla wskaźnika
|
|
1.6.1 Stan typowych gatunków i zbiorowisk
|
Makrozoobentos: Celem jest osiągnięcie wartości multimetrycznego wskaźnika makrozoobentosu B większej
lub równej granicy dobrego stanu środowiska wynoszącej 3,18. Celem jest osiągnięcie rozkładu wielkości wszystkich gatunków wskaźnikowych z wieloletnich
gatunków makrozoobentosu w granicach ich naturalnej zmienności. Makrofity: Celem jest osiągnięcie wartości wskaźnika stosunku biomasy gatunków wieloletnich do
całkowitej biomasy makrofitów większej lub równej granicy dobrego stanu środowiska
wynoszącej 0,80.
|
|
1.6.2 Odpowiednio liczebność względna lub biomasa
|
Zespoły pelagialu: Liczebność oraz średni rozmiar zooplanktonu. Celem jest osiągnięcie: - w strukturze zooplanktonu dużego udziału osobników o dużych rozmiarach ciała (głównie
Copepoda), które w efektywny sposób konsumują fitoplankton i stanowią dobrej jakości pokarm dla
zooplanktonożernych ryb, oraz - liczebność zooplanktonu na poziomie odpowiednim dla wsparcia wzrostu ryb i zapewnienia
kontroli nad produkcją fitoplanktonu.
|
|
Kryterium 1.7 Struktura ekosystemu
|
|
Cel: Zapewnienie do 2020 r. zabezpieczenia i odtworzenia zdegradowanych obszarów morskich
do stanu bliskiego naturalnemu.
|
|
1.7.1 Skład i stosunkowe proporcje składników ekosystemu (siedlisk i gatunków)
|
Celem jest ograniczenie antropopresji gwarantujące osiągnięcie lub utrzymanie składu
oraz stosunkowych proporcji składników ekosystemu (ryb, ptaków, ssaków, siedlisk dennych
oraz pelagicznych) na poziomach zapewniających prawidłowe funkcjonowanie ekosystemu.
|
|
|
|
|
|
|
* Indeks wielkich ryb (LFI) w wodach otwartych dla strefy otwartego morza (LFI 1) -
częsc zachodnia (ICES 25) oraz część wschodnia (ICES 26).
Tabela C.1-2
Bioróżnorodność - termin osiągnięcia celu w wydzielonych akwenach polskiej strefy
Morza Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
Akwen3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Zredukowanie lub utrzymanie presji antropogenicznych, takich jak rybołówstwo, budownictwo
podwodne, transport, na poziomie zapewniającym utrzymanie naturalnych ekosystemów,
siedlisk, w których jest zachowana naturalna różnorodność biologiczna występujących
elementów biotycznych.
|
2020 r.
|
|
Polskie wody przybrzeżne Zatoki Gdańskiej - 35
|
|
Polska część Zalewu Wiślanego - 35A
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Polskie wody przybrzeżne wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
Polska część Zalewu Szczecińskiego - 38A
|
|
|
|
|
|
|
C2 Gatunki obce
Tabela C.2-1
|
|
Cel środowiskowy: Celem jest utrzymanie gatunków obcych wprowadzanych do ekosystemów morskich w wyniku
działalności człowieka na poziomie niepowodującym negatywnych zmian w tych ekosystemach.
|
|
Kryterium 2.1 Liczebność i charakterystyka stanu gatunków obcych, w szczególności
gatunków obcych inwazyjnych Cel: Poznanie wektorów dystrybucji gatunków inwazyjnych na polskich obszarach morskich
oraz zminimalizowanie introdukcji nowych gatunków obcych w możliwym do wykonania wymiarze.
|
|
Wskaźnik
|
Cel dla wskaźnika
|
|
2.1.1 Pojawienie się nowych gatunków obcych
|
Celem jest brak pojawienia się nowego gatunku obcego w okresie dokonywanej oceny.
|
|
Kryterium 2.2 Oddziaływanie inwazyjnych gatunków obcych na środowisko
|
|
Cel: Ograniczenie wpływu inwazyjnych gatunków obcych do poziomu gwarantującego niewywieranie
przez te gatunki negatywnego wpływu na środowisko.
|
|
2.2.1 Stosunek inwazyjnych gatunków obcych do gatunków rodzimych w niektórych dobrze
zbadanych grupach taksonomicznych (np. ryby, makroglony, mięczaki), który może umożliwiać
pomiar zmian w składzie gatunkowym (np. oprócz wypierania gatunków rodzimych)
|
Cel zostanie osiągnięty, jeżeli udzieli się mniej niż trzech pozytywnych odpowiedzi
na poniższe pytania, w odniesieniu do konkretnych grup taksonomicznych: - Czy stosunek gatunków obcych do rodzimych w jednej z głównych grup taksonomicznych
(np. ryb, makroglonów, małży) jest większy niż 0,10? - Czy stosunek gatunków obcych do rodzimych w jednej z głównych grup taksonomicznych
(np. ryb, makroglonów, małży) jest mniejszy niż 0,10, lecz na podstawie oszacowanych
trendów nowych introdukcji stosunek ten osiągnie wartość większą niż 0,10 w okresie
najbliższych 6 lat? - Czy występuje chociaż jeden inwazyjny gatunek obcy posiadający znaczny wpływ na
powyżej 20% badanego obszaru albo powyżej 20% któregokolwiek z siedlisk wymienionych
w załączniku I do dyrektywy siedliskowej, albo powyżej 10% któregokolwiek z siedlisk
priorytetowych wymienionych w załączniku I do dyrektywy siedliskowej? Za znaczny uważa
się następujący wpływ: istotne zmiany w składzie zbiorowisk oraz wymieranie miejscowe
lub populacyjne przynajmniej jednego gatunku rodzimego, większy niż 10% spadek populacji
przynajmniej jednego gatunku kluczowego (np. trawy morskiej) lub gatunków zamieszczonych
w załączniku II albo IV do dyrektywy siedliskowej. - Czy występuje przynajmniej jeden inwazyjny gatunek obcy, który w oparciu o wyznaczone
trendy liczebności i rozmieszczenia przestrzennego uważa się za powodujący istotny
wpływ na powyżej 20% badanego obszaru, albo powyżej 20% któregokolwiek z siedlisk
wymienionych w załączniku I do dyrektywy siedliskowej, albo powyżej 10% któregokolwiek
z priorytetowych siedlisk wymienionych w załączniku I do dyrektywy siedliskowej, w
okresie ostatnich 6 lat?
|
|
2.2.2 Oddziaływanie inwazyjnych gatunków obcych na poziomie gatunków, siedlisk i ekosystemów,
tam gdzie jest to wykonalne
|
Celem jest niepojawienie się nowych inwazyjnych gatunków obcych ze znanym wpływem
na środowisko, w okresie ostatnich 6 lat.
|
|
|
|
|
|
|
Tabela C.2-2
Gatunki obce - termin osiągnięcia celu w wydzielonych akwenach polskiej strefy Morza
Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
Akwen 3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Zminimalizowanie nowych introdukcji gatunków obcych w możliwym do wykonania wymiarze.
|
2020 r.
|
|
Polskie wody przybrzeżne Zatoki Gdańskiej - 35
|
|
Polska część Zalewu Wiślanego - 35A
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego -27
|
|
Polskie wody przybrzeżne wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego -38
|
|
Polska część Zalewu Szczecińskiego - 38A
|
|
|
|
|
|
|
C3 Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków
Tabela C.3-1
|
|
Cel środowiskowy: Celem jest utrzymanie populacji wszystkich ryb i skorupiaków eksploatowanych w celach
komercyjnych w bezpiecznych granicach biologicznych oraz rozmieszczenie populacji
tych ryb i skorupiaków ze względu na ich wiek i liczebność, świadczące o jej dobrym
stanie.
|
|
Kryterium 3.1 Poziom presji powodowanej przez działalność połowową
|
|
Cel: Zapewnienie eksploatacji wszystkich komercyjnie eksploatowanych stad ryb na poziomie
lub poniżej poziomu maksymalnego zrównoważonego połowu zapewniającego, że wszystkie
komercyjnie eksploatowane ryby znajdują się w bezpiecznych granicach biologicznych.
|
|
Wskaźnik
|
Wskaźniki podstawowe Śmiertelność połowowa (F) wszystkich komercyjnie eksploatowanych stad ryb znajduje
się na poziomie maksymalnego zrównoważonego połowu (FMSY). Stado dorsza (22-24)* - F ≤ 0.25 Stado dorsza (25-32)*- F < 0.3 Stado łososia (22-31) - osiągnięcie 75% Potencjalnej Zdolności Produkcji Smoltów (PZPS) Stado Storni (24-25) - brak wskaźnika Stado Storni (26) - brak wskaźnika Stado szprota (22-32)*- F < 0.35 Stado śledzia (22-24 i IIIa)*- F ≤ 0.25 Stado śledzia (25-29 i 32 Ex GoR)*- F ≤ 0.16
|
|
3.1.1 Śmiertelność połowowa (F)
|
|
3.1.2 Stosunek połowu do wskaźnika biomasy
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
Kryterium 3.2 Zdolność reprodukcyjna stada
|
|
Cel: Ograniczenie lub utrzymanie eksploatacji stad ryb na poziomie zapewniającym zachowanie
ich pełnej zdolności reprodukcyjnej.
|
|
3.2.1 Biomasa stada tarłowego (SSB)
|
Biomasa stada tarłowego (B) znajduje się na poziomie zapewniającym utrzymanie maksymalnego
zrównoważonego połowu (BMSYtrigger) Stado dorsza (22-24)* - B < 23 000 ton Stado dorsza (25-32)* - brak granicy, ocena stanu na zasadzie śledzenia trendów zmian
biomasy stada tarłowego Stado łososia (22-31) - brak wskaźnika Stado Storni (24-25) - brak wskaźnika Stado Storni (26) - brak wskaźnika Stado szprota (22-32) - brak granicy, ocena stanu na zasadzie śledzenia trendów zmian
biomasy stada tarłowego Stado śledzia (22-24 i IIIa)* - B ≤ 110 000 ton Stado śledzia (25-29 i 32 Ex GoR)* - brak granicy, ocena stanu na zasadzie śledzenia
trendów zmian biomasy stada tarłowego
|
|
3.2.2 Wskaźnik biomasy Log (obfitość)
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
Kryterium 3.3 Struktura wiekowa i klasy rozmiarów
|
|
Cel: Zapewnienie pełnych zakresów struktury wiekowej i klas rozmiarów osobniczych wszystkich
komercyjnie eksploatowanych stad ryb.
|
|
3.3.1 Długość ciała u wszystkich gatunków odnotowanych w danych statków badawczych
|
Brak warunków referencyjnych - dane w trakcie analiz.
|
|
|
|
|
|
* Obszar (IIIa) i podobszary (obszary zarządzania stadami ryb) według podziału Międzynarodowej
Rady Badań Morza (ICES).
Tabela C.3-2
Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków - termin osiągnięcia celu w wydzielonych
akwenach polskiej strefy Morza Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
Akwen 3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Celem jest utrzymanie populacji komercyjnie eksploatowanych ryb i skorupiaków w bezpiecznych
granicach biologicznych odpowiadających warunkom naturalnym przez zapewnienie eksploatacji
wszystkich komercyjnie eksploatowanych stad ryb na poziomie lub poniżej poziomu maksymalnego
zrównoważonego połowu zapewniającego, że wszystkie komercyjnie eksploatowane ryby
znajdują się w bezpiecznych granicach biologicznych oraz przez ograniczenie lub utrzymanie
eksploatacji stad ryb na poziomie zapewniającym zachowanie ich pełnej zdolności reprodukcyjnej
i pełnego zakresu wieku i rozmiarów osobniczych.
|
2020 r.
|
|
Polskie wody przybrzeżne Zatoki Gdańskiej - 35
|
|
Polska część Zalewu Wiślanego - 35A
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Polskie wody przybrzeżne wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
Polska część Zalewu Szczecińskiego - 38A
|
|
|
|
|
|
|
C4 Łańcuch pokarmowy
Tabela C.4-1
|
|
Cel środowiskowy: Występowanie elementów morskiego łańcucha pokarmowego w ilościach i zróżnicowaniu
na poziomie zapewniającym różnorodność gatunków i utrzymanie ich pełnej zdolności
reprodukcyjnej. Celem jest osiągnięcie stanu, w którym antropopresja (przyłów ssaków, uprawianie sportów
wodnych) nie przekracza poziomu zapewniającego naturalne tempo wzrostu populacji. Celem jest również wdrożenie programów monitoringowych zapewniających informację o
stanie populacji i przyłowie ssaków morskich w sieci rybackie oraz wpływie działalności
komercyjnej (transport morski) jak i niekomercyjnej (uprawianie sportów wodnych) na
stan i tempo wzrostu populacji ssaków morskich.
|
|
Kryterium 4.1 Produktywność (produkcja na jednostkę biomasy) kluczowych gatunków lub
grup troficznych
|
|
Cel: Biomasa kluczowych grup troficznych utrzymuje się na poziomie zapewniającym pełną
zdolność rozrodczą populacji.
|
|
Wskaźnik
|
Wskaźniki podstawowe
|
|
4.1.1 Aktywność kluczowych gatunków drapieżnych mierzona jako ich produkcja na biomasę
jednostkową (produktywność)
|
Produktywność (produkcja na jednostkę biomasy) kluczowych gatunków lub grup troficznych: - Produktywność bielika - cele takie same jak dla cechy 1, - Tempo wzrostu populacji ssaków morskich.
|
|
Kryterium 4.2 Odsetek wybranych gatunków na końcu łańcucha pokarmowego
|
|
Cel dla kryterium: Osiągnięcie do 2020 r. stanu, w którym wszystkie elementy morskich sieci troficznych
będą wskazywały naturalny i stabilny poziom liczebności i różnorodności, w zakresie
poznanym dotychczas.
|
|
Wskaźnik
|
Wskaźniki podstawowe
|
|
4.2.1 Duże ryby (pod względem funkcjonalności)
|
Indeks wielkich ryb w wodach otwartych - cele takie same jak dla cechy 1 (LF I).
|
|
Kryterium 4.3 Liczebność lub rozmieszczenie kluczowych grup lub gatunków troficznych
|
|
Cel: Celem jest osiągnięcie przez co najmniej 75% gatunków zimujących ptaków morskich spadku
liczebności poniżej 30% wartości bazowej z okresu referencyjnego.
|
|
Wskaźnik
|
Wskaźniki podstawowe
|
|
4.3.1 Tendencje w zakresie liczebności wybranych grup lub gatunków istotnych pod względem
funkcjonalności
|
Liczebność zimujących ptaków morskich.
|
|
|
|
|
|
Tabela C.4-2
Sieć troficzna - termin osiągnięcia celu w wydzielonych akwenach polskiej strefy Morza
Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
Akwen 3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Osiągnięcie do 2020 r. stanu, w którym wszystkie elementy morskich sieci troficznych
będą wskazywały naturalny i stabilny poziom liczebności i różnorodności, w zakresie
poznanym dotychczas, a produktywność komponentów biotycznych gwarantuje prawidłowe
funkcjonowanie sieci troficznej.
|
2020 r.
|
|
Polskie wody przybrzeżne Zatoki Gdańskiej - 35
|
|
Polska część Zalewu Wiślanego - 35A
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Polskie wody przybrzeżne wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
Polska część Zalewu Szczecińskiego - 38A
|
|
|
|
|
|
|
C5 Eutrofizacja4)
Tabela C.5-1
|
|
Celem jest ograniczenie do minimum eutrofizacji wywołanej przez działalność człowieka,
a w szczególności jej niekorzystnych skutków, takich jak straty różnorodności biologicznej,
degradacji ekosystemu, szkodliwych zakwitów glonów oraz niedoborze tlenu w dolnych
partiach wód.
|
|
Cel środowiskowy: Morze Bałtyckie, w tym polskie strefy Morza Bałtyckiego, pozbawione znaczących skutków
eutrofizacji wywołanej działalnością człowieka, to znaczy środowisko morskie niezagrożone
przez eutrofizację.
|
|
Kryterium C.5.1: Poziom substancji biogennych Cel środowiskowy - poziom substancji biogennych niepowodujący negatywnych skutków
w ekosystemie
|
|
Wskaźnik: 5.1.1 Stężenie substancji biogennych w wodzie morskiej
|
Cele dla wskaźnika: Stężenia substancji biogennych (związków fosforu i azotu) w kolumnie wody morskiej
są na poziomach, które nie powodują negatywnych skutków w ekosystemie w postaci nadmiernych
zakwitów glonów, spadku przejrzystości wody morskiej, zmian w stanie roślinności podwodnej
oraz niekorzystnego poziomu natlenienia wód przydennych. Szczegółowe cele środowiskowe charakteryzujące dobry stan środowiska w zakresie stężeń
związków azotu i fosforu, w postaci określonych metriksów, podano w tabeli C.5-2.
|
|
Kryterium C.5.2: Bezpośrednie skutki nadmiaru substancji biogennych Cel środowiskowy
- przejrzysta woda
|
|
Wskaźnik: 5.2.1 Większe stężenie chlorofilu w słupie wody
|
Cele dla wskaźnika: Brak nadmiernego rozwoju glonów i podwyższonych stężeń chlorofilu „a” w kolumnie wody.
Szczegółowe cele środowiskowe, charakteryzujące dobry stan środowiska w zakresie stężeń
chlorofilu „a”, w postaci określonych metriksów, podano w tabeli C.5-2.
|
|
Wskaźnik: 5.2.2 Spadek przejrzystości wody w związku ze wzrostem ilości glonów zawieszonych
w toni wodnej
|
Cele dla wskaźnika: Nie obserwuje się obniżenia przejrzystości wody morskiej, prowadzącej do zakłócenia
rozwoju roślinności podwodnej. Szczegółowe cele środowiskowe charakteryzujące dobry
stan środowiska w zakresie przezroczystości wody morskiej, wyrażonej głębokością widzialności
krążka Secchi'ego, w postaci określonych metriksów, podano w tabeli C.5-2.
|
|
Wskaźnik: 5.2.3 Wzrost biomasy oportunistycznych makroglonów
|
Cele dla wskaźnika: Ograniczenie nadmiernego rozrastania się makroglonów oportunistycznych, prowadzącego
do zakłócenia równowagi w zbiorowiskach bentosowych. Parametryczną miarą, służącą do oceny dobrego stanu środowiska w zakresie roślinności
podwodnej, reprezentowanej przez makroglony i okrytozalążkowe, jest indeks stanu makrolitów
(SM1). Wartości celów środowiskowych indeksu SM1 podano w tabeli C.5-2.
|
|
Wskaźnik: 5.2.4 Zmiany w składzie gatunkowym fitoplanktonu, takie jak zmiana stosunku okrzemek
do wiciowców, zmiana ilości gatunków bentosowych na korzyść pelagicznych oraz występowanie
zakwitów szkodliwych lub toksycznych glonów (np. cyjanobakterii) w wyniku działalności
człowieka
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
Kryterium C.5.3: Pośrednie skutki nadmiaru substancji biogennych Cel środowiskowy - brak negatywnych oddziaływań na organizmy bytujące na dnie morza
|
|
Wskaźnik: 5.3.1 Masowy rozrost makroglonów na przykład nitkowatych
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
Wskaźnik: 5.3.2 Utrudniony rozwój wieloletnich roślin z gatunku naczyniowych (np. trawa morska,
morszczyny) z powodu obniżonej przejrzystości wody
|
Cele dla wskaźnika: Utrzymanie lub zwiększenie występowania wieloletnich gatunków morskich roślin podwodnych
i gatunków trawy morskiej w miejscach ich bytowania przez brak niekorzystnych oddziaływań
wynikających z obniżenia przejrzystości wody morskiej i zmniejszenia natlenienia wód
przydennych. Parametryczną miarą, służącą do oceny dobrego stanu środowiska w zakresie roślinności
podwodnej, reprezentowanej przez makroglony i okrytozalążkowe, jest indeks SM1. Wartości celów środowiskowych indeksu SM1 podano w tabeli C.5-2.
|
|
Wskaźnik: 5.3.3 Rozpuszczony tlen, to znaczy zmiany w wyniku zwiększonego rozkładu materii organicznej
i wielkość obszaru, którego dotyczy
|
Cele dla wskaźnika: Dobre natlenienie wód przydennych, to znaczy brak warunków wzmagających zużycie tlenu
z wód przydennych, czyli nadmiernego wzrostu produkcji materii organicznej, dzięki
czemu nie występują negatywne oddziaływania na organizmy bytujące na dnie morza i
w wodach przyległych oraz - w warunkach dobrego natlenienia - nie występuje wewnętrzne
nawrotowe wzbogacanie ekosystemu w fosfor uwalniany z osadów. Szczegółowe cele środowiskowe charakteryzujące dobry stan środowiska w zakresie natlenienia
wód przydennych, w postaci określonych metriksów, podano w tabeli C.5-2.
|
|
Wskaźnik: 5.3.4 Stan fauny makrobezkręgowców bentosowych
|
Cel dla wskaźnika: Makrozoobentos: Celem jest osiągnięcie wartości multimetrycznego wskaźnika makrozoobentosu B większej
lub równej granicy dobrego stanu środowiska wynoszącej 3,18. Celem jest osiągnięcie rozkładu wielkości wszystkich gatunków wskaźnikowych z wieloletnich
gatunków makrozoobentosu w granicach ich naturalnej zmienności.
|
|
|
|
|
|
Eutrofizacja- szczegółowe cele środowiskowe
Tabela C.5-2* Wartości szczegółowych celów środowiskowych w wydzielonych akwenach
polskiej strefy Morza Bałtyckiego strefy otwartego morza oraz strefy plytkowodnej5)przylegającej do odpowiednich wód przybrzeżnych według podziału i numeracji akwenów
grupy eksperckiej CORESET Biodiversity Komisji Helsińskiej (HELCOM) (w nawiasach kwadratowych)
|
|
|
Strefa płytkowodna wschodniej części Bałtyku Właściwego [62]
|
Strefa płytkowodna Basenu Bornhohnskiego6)[38]
|
Strefa płytkowodna Basenu Bornholmskiego7)[38]
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego [27]
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej [33]
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego [36]
|
|
Wskaźnik/element jakości
|
|
|
|
|
|
|
|
Fosforany (średnia I-III)
|
mg P/l
|
0,013
|
0,013
|
0,022
|
0,009**
|
0,011**
|
0,010**
|
|
Fosforany (średnia roczna)
|
mg P/l
|
0,007
|
0,009
|
0,009
|
0,007
|
0,007
|
0,006
|
|
Fosfor ogólny (średnia VI-IX)
|
mg P/l
|
0,028
|
0,028
|
0,042
|
0,029
|
0,028
|
0,028
|
|
Fosfor ogólny (średnia roczna)
|
mgP/l
|
0,025
|
0,019
|
0,028
|
0,021
|
0,019
|
0,019
|
|
Azot mineralny (średnia I-III)
|
mg N/l
|
0,084
|
0,084
|
0,182
|
0,036**
|
0,059**
|
0,035**
|
|
Azot mineralny (średnia roczna)
|
mg N/l
|
0,014
|
0,028
|
0,021
|
0,021
|
0,028
|
0,017
|
|
Azot ogólny (średnia VI-IX)
|
mg N/l
|
0,273
|
0,273
|
0,273
|
0,294
|
0,294
|
0,294
|
|
Azot ogólny (średnia roczna)
|
mg N/l
|
0,204
|
0,221
|
0,368
|
0,218
|
0,263
|
0,202
|
|
Chlorofil „a” (średnia VI-IX)
|
Mg/l
|
1,90
|
1,90
|
3,15
|
1,9**
|
2,2**
|
1,8**
|
|
Chlorofil „a” (średnia roczna)
|
Mg/l
|
2,20
|
2,50
|
4,20
|
1,9
|
2,63
|
1,14
|
|
Przezroczystość (średnia VI-IX)
|
m
|
5,53
|
5,53
|
4,50
|
7,6**
|
6,5**
|
7,1**
|
|
Przezroczystość (średnia roczna)
|
m
|
11,0
|
9,5
|
4,20
|
8,4
|
9,20
|
11,5
|
|
Stan makrofitów
|
-
|
0,80
|
0,80
|
0,80
|
-
|
-
|
0,80***
|
|
Dług tlenowy
|
mg/l
|
-
|
-
|
-
|
8,66**
|
8,66**
|
6,37**
|
|
Natlenienie wód przydennych (minimum w okresie VI-IX)
|
mg O2/l
|
4,2
|
4,2
|
4,2
|
2,9
|
2,9
|
2,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Objaśnienia do tabeli:
* Podawane w tabeli wartości są indykatywne i mogą zostać ustalone jako wiążące po
zakończeniu prac nad ogólnoeuropejską listą wskaźników szczegółowych charakteryzujących
kryteria oceny eutrofizacji.
** Wartości według zrealizowanego przez HELCOM projektu TARGREV.
*** Stan makrofitów w obrębie Ławicy Słupskiej.
Tabela C.5-3
Eutrofizacja - cel i termin osiągnięcia celu w wydzielonych akwenach Polskich Obszarów
Morskich
|
|
|
|
|
|
Akwen 3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Morze Bałtyckie, w tym polska strefa Morza Bałtyckiego, pozbawione znaczących skutków
eutrofizacji wywołanej działalnością człowieka, to znaczy środowisko morskie niezagrożone
przez eutrofizację przez ograniczenie dopływu substancji biogennych, czyli związków
fosforu i azotu, ze źródeł zewnętrznych i utrzymanie ich na poziomie, który nie powoduje
negatywnych zmian w ekosystemie, w postaci nadmiernych zakwitów glonów, spadku przejrzystości
wody morskiej, zmian stanu roślinności podwodnej oraz niekorzystnego poziomu natlenienia
wód przy dennych.
|
2020 r.
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Strefa płytkowodna wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Strefa płytkowodna Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
|
|
|
|
|
C6 Integralność dna morskiego Tabela C.6-1
|
|
Cel środowiskowy: Celem jest utrzymanie integralności dna morskiego na poziomie zapewniającym ochronę
struktury oraz funkcji ekosystemów bentosowych oraz brak negatywnego wpływu na te
ekosystemy.
|
|
Kryterium 6.1 Szkody fizyczne przy uwzględnieniu właściwości substratu
|
|
Cel: Osiągnięcie przez podłoże fizyczne stanu, w którym zostają zredukowane skutki działalności
człowieka, zapewniającego, że większość funkcji ekosystemu dna morskiego jest w granicach
ich historycznych wartości dla ich naturalnej zmienności.
|
|
Wskaźnik
|
Wskaźniki podstawowe
|
|
6.1.1 Rodzaj, liczebność, biomasa i rozległość obszarowa odpowiednich substratów biogenicznych
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
6.1.2 Rozległość dna morskiego dotkniętego w znacznym stopniu skutkami działalności
człowieka w przypadku szczególnych rodzajów substratu
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
Kryterium 6.2 Stan zbiorowiska bentosowego
|
|
Cel: Powrót ekosystemu w miejscach, w których antropogeniczne lub naturalne presje zaburzyły
strukturę oraz procesy zachodzące w obrębie dna morskiego lub struktur biotycznych,
do stanu zmodyfikowanego w mniejszym stopniu. Regeneracja powinna nastąpić w niedalekiej
przyszłości, w momencie zredukowania presji, biorąc pod uwagę historię funkcjonowania
kluczowych gatunków zapewniających funkcjonowanie ekosystemu.
|
|
Wskaźnik
|
Wskaźniki podstawowe
|
|
6.2.1 Występowanie szczególnie wrażliwych lub tolerancyjnych gatunków
|
Wskaźnik stosunku biomasy gatunków wieloletnich do całkowitej biomasy makrofitów -
cel taki sam jak dla cechy 1.
|
|
6.2.2 Multimetryczne wskaźniki oceniające stan i funkcjonalność zbiorowiska bentosowego,
takie jak różnorodność i bogactwo gatunkowe, stosunek gatunków oportunistycznych do
gatunków wrażliwych
|
Celem jest osiągnięcie wartości multimetrycznego wskaźnika makrozoobentosu B większej
lub równej granicy dobrego stanu środowiska wynoszącej 3,188).
|
|
6.2.3 Odsetek biomasy lub liczby osobników powyżej określonej długości lub wielkości
ciała
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
6.2.4 Parametry opisujące właściwości (kształt, nachylenie i punkt przecięcia prostej
z osią współrzędnych) spektrum wielkości zbiorowiska bentosowego
|
Nie opracowano wskaźnika.
|
|
|
|
|
|
|
Tabela C.6-2
Integralność dna morskiego - cel i termin osiągnięcia celu w wydzielonych akwenach
polskiej strefy Morza Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
Akwen
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Celem jest osiągnięcie lub utrzymanie poziomu integralności dna morskiego zapewniającego
ochronę struktury oraz funkcji ekosystemów, gdzie nie obserwuje się negatywnych wpływów
zwłaszcza na ekosystemy denne, oraz powrót ekosystemu, w miejscach, w których antropogeniczne
lub naturalne presje zaburzyły strukturę oraz procesy zachodzące w obrębie dna morskiego
lub struktur biotycznych, do stanu w mniejszym stopniu zmodyfikowanego.
|
2020 r.
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Strefa płytkowodna wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Strefa płytkowodna Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
|
|
|
|
|
C7 Warunki hydrograficzne9),10),11)
Tabela C.7-1
|
|
Trwała zmiana właściwości hydrograficznych niepowodująca negatywnego wpływu na ekosystemy
morskie.
|
|
Cel środowiskowy:
|
|
Ograniczenie działań wpływających na zmianę warunków hydrograficznych do minimum gwarantującego
brak ich niekorzystnego wpływu na ekosystemy morskie oraz podjęcie działań mających
na celu poprawę warunków hydrograficznych na obszarach trwale zmienionych.
|
|
Kryterium 7.1 Charakterystyka przestrzenna trwałych zmian
|
|
Wskaźnik
|
Cele dla wskaźnika
|
|
7.1.1 Zasięg obszaru dotkniętego trwałymi zmianami
|
Ograniczenie zasięgu trwałych zmian Wartości graniczne wskaźnika zmian odporności ekosystemu dla osiągnięcia GES dla akwenów: - akweny strefy płytko wodnej 38, 62 - 20%, - akweny - 36, 27, 33 - 30%.
|
|
Kryterium 7.2 Wpływ trwałych zmian hydrograficznych
|
|
7.2.1 Zasięg przestrzenny siedliska dotkniętego trwałymi zmianami
|
Ograniczenie zasięgu oddziaływania trwałych zmian hydrograficznych na siedliska denne
i pelagiczne.
|
|
7.2.2 Zmiany w siedlisku, w szczególności w funkcjonowaniu (w tym obszary tarła, obszary
lęgowe i obszary żerowania oraz szlaki migracji ryb, ptaków i ssaków) w odniesieniu
do zmian warunków hydrograficznych
|
Wyeliminowanie lub ograniczenie wpływu zmian warunków hydrograficznych na zmiany w
siedlisku i jego funkcjonowaniu przez podjęcie właściwej polityki gospodarowania w
polskiej strefie Morza Bałtyckiego. Przywrócenie stanu naturalnego siedlisk dennych
i pelagicznych. Samoistne, to znaczy bez ingerencji człowieka, odtworzenie obszarów bytowania fauny
i flory.
|
|
|
|
|
|
Tabela C.7-2
Cele środowiskowe dla obszarów12) chronionych w akwenach
|
|
Kategoria wód
|
Wartość progowa
|
|
Strefa płytkowodna
|
12%
|
|
Wody otwartego morza
|
18%
|
|
|
|
|
|
Tabela C.7-3
Zestawienie obszarów chronionych, zlokalizowanych w akwenach strefy płytkowodnej i
otwartego morza w obrębie polskiej strefy Morza Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
|
|
Lp.
|
Nazwa obszaru
|
Kod obszaru
|
Rodzaj aktu prawnego lub forma ochrony przyrody
|
Nazwa i numer akwenu (RDSM)
|
|
1
|
Ostoja na Zatoce Pomorskiej
|
PLH99000213)
|
Dyrektywa siedliskowa
|
Strefa płytkowodna Basenu Bornholmskiego -38
|
|
2
|
Ostoja Słowińska
|
PLH22002313)
|
Dyrektywa siedliskowa
|
Strefa płytkowodna wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
3
|
Pobrzeże Słowińskie
|
PLB22000314)
|
Dyrektywa ptasia
|
Strefa płytkowodna wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
4
|
Słowiński Park Narodowy
|
SPN
|
Park narodowy
|
Strefa płytkowodna wschodniej części Bałtyku Właściwego - 62
|
|
5
|
Zatoka Pomorska
|
PLB99000314)
|
Dyrektywa ptasia
|
Strefa płytkowodna Basenu Bornholmskiego -38
|
|
6
|
Woliński Park Narodowy
|
WPN
|
Park narodowy
|
Strefa płytkowodna Basenu Bornholmskiego -38
|
|
7
|
Ławica Słupska
|
PLC99000113)
|
Dyrektywa siedliskowa i dyrektywa ptasia
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
8
|
Przybrzeżne Wody Bałtyku
|
PLB99000214)
|
Dyrektywa ptasia
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
9
|
Delta Świny
|
PLB32000214)
|
Dyrektywa ptasia
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tabela C.7-4
Warunki hydrograficzne - termin osiągnięcia celu w wydzielonych akwenach polskiej
strefy Morza Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
Akwen 3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Zminimalizowanie zagrożeń związanych z konstrukcjami na morzu. Ograniczenie zasięgu
trwałych zmian. Ograniczenie zasięgu oddziaływania trwałych zmian hydrograficznych
na siedliska denne i pelagiczne. Wobec braku danych o stanie siedlisk należy wprowadzić monitoring, aby pozyskać dane
i informacje o stanie siedliska lub ekosystemu.
|
2020 r.
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Strefa płytkowodna wschodniej części Bałtyku Właściwego -62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Strefa płytkowodna Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
|
|
|
|
|
C8 Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania15), 16) Tabela C.8-1
|
|
Celem jest utrzymanie stężeń substancji zanieczyszczających na poziomie niepowodującym
zanieczyszczenia wód morskich.
|
|
Cel środowiskowy: Zredukowanie lub utrzymanie dopływu substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych),
pochodzących z różnych źródeł morskich i lądowych, wprowadzanych do środowiska morskiego,
w celu osiągnięcia lub utrzymania stężeń substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych)
w elementach biotycznych i abiotycznych ekosystemu morskiego na poziomach nieprzekraczających
dopuszczalnych wartości, poniżej których prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych
skutków oddziaływania substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych) na organizmy
morskie jest minimalne i które są zgodne z rekomendacjami obowiązujących aktów prawnych
krajowych i międzynarodowych oraz które gwarantują osiągnięcie dobrego stanu środowiska.
|
|
Kryterium 8.1 Stężenie substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych)
|
|
Wskaźnik
|
Matryca
|
Cele dla wskaźników
|
|
8.1.1 Stężenia substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych) mierzone w odpowiednich
matrycach (organizmy, osady i woda)
|
|
Stężenia wszystkich substancji podlegających monitorowaniu mierzone w adekwatnych
matrycach nie przekraczają poziomów uznanych za dopuszczalne zgodnie z obowiązującymi
rekomendacjami i regulacjami.
|
|
Polibromowane difenyloetery (PBDE) (suma kongenerów BDE-28, 48, 99, 100, 153, 154)
|
ryby i małże
|
Celem, w przypadku wszystkich wskaźników utożsamianych ze stężeniami poszczególnych
substancji, jest osiągnięcie stężeń równych lub niższych od wartości odniesienia gwarantujących
przywrócenie lub utrzymanie dobrego stanu środowiska. Parametryczną miarą służącą
do oceny stanu jest wskaźnik skażenia (WS), obliczany jako stosunek aktualnego stężenia
substancji zanieczyszczającej (niebezpiecznej) w wybranej matrycy do stężenia odniesienia
określonego dla tej samej matrycy. W celu osiągnięcia dobrego stanu środowiska, współczynnik
skażenia powinien być mniejszy od jedności (WS mniejsze niż 1).
|
|
Heksabromocyklododekan -HBCDD
|
ryby i małże
|
|
Sulfonian perfluorooktanu (PFOS)
|
ryby i małże
|
|
Polichlorowane bifenyle (PCB) -(kongenery 28, 52, 101, 118, 138, 153, 180) - suma
7 kongenerów
|
ryby i małże, osady denne
|
|
Dioksyny (PCDDs), furany (PCDFs) i dioksynopodobne PCB - suma PCDD+PCDF+PCB-dl
|
ryby
|
|
Heksachlorocykloheksan (HCH -α, β, γ)
|
ryby i małże, osady denne
|
|
Heksachlorobenzen (HCB)
|
ryby i małże, osady denne
|
|
Dichlorodifenylotrichloroetan -DDT (o,p), (p,p), Dichlorodifenylodichloroetan -DDD (p,p), Dichlorodifenylodichloroetylen DDE (p,p)
|
ryby i małże, osady denne
|
|
Endosulfan
|
ryby i małże, osady denne
|
|
Fluoranten
|
małże
|
|
Benzo(b)fluoranten
|
małże
|
|
Benzo(k)fluoranten
|
małże
|
|
Benzo(a)piren
|
małże
|
|
Benzo(g,h,i)perylen
|
małże
|
|
Indeno( 1,2,3 -cd)piren
|
małże
|
|
1-hydroksypiren
|
ryby
|
|
1 -hydroksyfenantren
|
ryby
|
|
Tributylocyna (TBT)
|
ryby i małże
|
|
Diklofenak
|
woda morska
|
|
17-alfa etynyloestradiol (EEA2)
|
woda morska
|
|
Ołów - Pb
|
ryby i małże, osady denne
|
|
Kadm-Cd
|
ryby i małże, osady denne
|
|
Rtęć - Hg
|
ryby i małże, osady denne
|
|
Cez 137 (137Cs)
|
ryby, woda morska
|
|
Kryterium 8.2 Wpływ substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych)
|
|
Wskaźnik
|
Cele dla wskaźników
|
|
8.2.1 Poziom wpływu zanieczyszczenia na składniki ekosystemu, przy uwzględnieniu wybranych
procesów biologicznych i grup taksonomicznych, w przypadku których określono związek
przyczynowo-skutkowy
|
Wpływ substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych) jest na poziomie gwarantującym
prawidłowe funkcjonowanie organizmów z uwzględnieniem zachowania prawidłowych funkcji
fizjologicznych pojedynczych organizmów oraz prawidłowego rozwoju na różnych poziomach
organizacji.
|
|
Stabilność membrany lizosomalnej (LMS) - ogólny wskaźnik stresu
|
Cele szczegółowe nie zostały opracowane ze względu na brak danych. Nie wyklucza to
jednak włączenia tych wskaźników do monitorowania, oceny i wyznaczenia celów na kolejnych
etapach realizacji RDSM.
|
|
Test indukcji mikrojąder (MN) - wskaźnik genotoksyczności
|
|
Indeks chorób ryb - ogólny wskaźnik chorób ryb
|
|
8.2.2 Występowanie, źródło i zasięg znaczących zanieczyszczeń o charakterze nagłym
i ich wpływ na organizmy dotknięte ich oddziaływaniem
|
Zanieczyszczenia o charakterze nagłym zredukowane są do minimum, a ich oddziaływanie
nie wpływa w sposób istotny na prawidłowe funkcjonowanie organizmów morskich.
|
|
|
|
|
|
|
Tabela C.8-2
Substancje zanieczyszczające (niebezpieczne)i efekty ich oddziaływania- termin osiągnięcia
celu w wydzielonych akwenach polskiej strefy Morza Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
Akwen 3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Zredukowanie lub utrzymanie dopływu substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych),
pochodzących z różnych źródeł morskich i lądowych, wprowadzanych do środowiska morskiego,
w celu osiągnięcia lub utrzymania stężeń substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych)
w elementach biotycznych i abiotycznych ekosystemu morskiego na poziomach nieprzekraczających
dopuszczalnych wartości, poniżej których prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych
skutków ich oddziaływania na organizmy morskie jest minimalne i które są zgodne z
rekomendacjami obowiązujących aktów prawnych krajowych i międzynarodowych oraz które
gwarantują osiągnięcie dobrego stanu środowiska.
|
2020 r.
|
|
Polskie wody przybrzeżne Zatoki Gdańskiej - 35
|
|
Polska część Zalewu Wiślanego - 35A
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Polskie wody przybrzeżne wschodniej części Bałtyku Właściwego -62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
Polska część Zalewu Szczecińskiego - 38A
|
|
|
|
|
|
|
C9 Substancje zanieczyszczające w rybach oraz skorupiakach i mięczakach przeznaczonych
do spożycia17)
Tabela C.9-1
|
|
Celem jest utrzymanie poziomów substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych) w
rybach oraz skorupiakach i mięczakach przeznaczonych do spożycia przez ludzi, nieprzekraczających
poziomów określonych w przepisach dotyczących poziomów tych substancji.
|
|
Cel środowiskowy: Zredukowanie lub utrzymanie dopływu substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych),
pochodzących z różnych źródeł morskich i lądowych, wprowadzanych do środowiska morskiego,
w celu osiągnięcia lub utrzymania stężeń substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych)
w rybach i skorupiakach przeznaczonych do spożycia przez ludzi, nieprzekraczających
poziomów określonych w przepisach dotyczących poziomów tych substancji oraz które
gwarantują osiągnięcie dobrego stanu środowiska.
|
|
Kryterium 9.1 Poziomy i liczba substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych) oraz
częstotliwość przekraczania dopuszczalnych poziomów
|
|
Wskaźnik
|
Cele dla wskaźników
|
|
9.1.1 Rzeczywiste wykryte poziomy oraz liczba substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych)
o poziomach wyższych od najwyższych wartości dopuszczalnych 9.1.2 Częstotliwość przekraczania dopuszczalnych poziomów
|
Stężenia substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych) w rybach przeznaczonych
do spożycia są na poziomach mniejszych lub zgodnych z obowiązującymi normami18' i przepisami obowiązujących aktów prawnych krajowych i międzynarodowych w tym zakresie,
które gwarantują bezpieczeństwo spożycia, a liczba substancji, których stężenia przekraczają
dopuszczalne poziomy, i częstotliwość ich przekraczania jest redukowana.
|
|
Polibromowane difenyloetery (PBDE) (suma kongenerów BDE-28, 48, 99, 100, 153, 154)
|
Celem w przypadku wszystkich wskaźników utożsamianych z poszczególnymi substancjami
zanieczyszczającymi (niebezpiecznymi) jest osiągnięcie stężeń równych lub niższych
od wartości odniesienia gwarantujących przywrócenie lub utrzymanie dobrego stanu środowiska.
Parametryczną miarą służącą do oceny stanu jest wskaźnik skażenia (WS) obliczany jako
stosunek aktualnego stężenia substancji zanieczyszczającej (niebezpiecznej) w wybranej
matrycy do stężenia odniesienia określonego dla tej samej matrycy. Aby stan środowiska
był dobry, współczynnik skażenia powinien być mniejszy od jedności (WS mniejsze niż
1).
|
|
Heksabromocyklododekan HBCDD
|
|
Polchlorowanebifenyle (PCB) -(kongenery 28, 52, 101, 138, 153, 180) - suma 6 kongenerów
|
|
Dioksyny (PCDDs), furany (PCDFs) i dioksynopodobne PCB (118) - suma PCDD+PCDF+PCB-dl
|
|
Ołów - Pb
|
|
Kadm - Cd
|
|
Rtęć - Hg
|
|
|
|
|
|
Tabela C.9-2
Substancje zanieczyszczające w rybach oraz skorupiakach i mięczakach przeznaczonych
do spożycia - termin osiągnięcia celu w wydzielonych akwenach polskiej strefy Morza
Bałtyckiego
|
|
|
|
|
|
Akwen3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Zredukowanie lub utrzymanie dopływu substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych),
pochodzących z różnych źródeł morskich i lądowych, wprowadzanych do środowiska morskiego,
w celu osiągnięcia lub utrzymania stężeń substancji zanieczyszczających (niebezpiecznych)
w rybach oraz skorupiakach i mięczakach przeznaczonych do spożycia przez ludzi na
poziomach nieprzekraczających dopuszczalnych wartości, które są zgodne z normami18) i przepisami obowiązujących aktów prawnych krajowych i międzynarodowych oraz które
gwarantują osiągnięcie dobrego stanu środowiska.
|
2020 r.
|
|
Polskie wody przybrzeżne Zatoki Gdańskiej - 35
|
|
Polska część Zalewu Wiślanego - 35A
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Polskie wody przybrzeżne wschodniej części Bałtyku Właściwego -62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
Polska część Zalewu Szczecińskiego - 38A
|
|
|
|
|
|
|
C10 Odpady w środowisku morskim19)
Tabela C.10-1
|
|
Celem jest utrzymanie właściwości i ilości odpadów na poziomie niepowodującym szkód
w środowisku wód morskich, przejściowych i przybrzeżnych.
|
|
Ogólny cel środowiskowy: Redukcja ilości nowo pojawiających się lub zdeponowanych odpadów stałych w środowisku
morskim, pochodzących z różnych źródeł, do poziomów gwarantujących właściwe funkcjonowanie
ekosystemu, biorąc pod uwagę jego naturalną odporność, lub do całkowitego wyeliminowania
nowo pojawiających się odpadów.
|
|
Kryterium 10.1. Właściwości odpadów w środowisku morskim i przybrzeżnym
|
|
Wskaźnik
|
Wskaźniki podstawowe
|
|
Wskaźnik 10.1.1 Tendencje w zakresie ilości odpadów wyrzucanych na brzeg lub gromadzonych wzdłuż linii
brzegowych, w tym analiza ich składu, rozmieszczenia przestrzennego oraz - w stosownych
przypadkach - źródła.
|
Odpady znajdujące się na linii brzegowej.
|
|
Cel dla wskaźnika: Osiągnięcie trendów malejących ilości odpadów stałych na linii brzegowej, ze szczególnym
uwzględnieniem odpadów charakteryzujących się wyjątkową szkodliwością lub bardzo długim
okresem degradacji, przez podjęcie właściwych działań obejmujących usuwanie odpadów,
ale głównie przez właściwą edukację i zwiększenie świadomości społeczeństwa.
|
|
Wskaźnik 10.1.2 Tendencje w zakresie ilości odpadów w słupie wody, pływających na powierzchni wody
i spoczywających na dnie morza, w tym analiza ich składu, rozmieszczenia przestrzennego
oraz - w stosownych przypadkach -źródła.
|
Opady pływające na powierzchni morza. Odpady spoczywające na dnie morza.
|
|
Cel dla wskaźnika: Osiągnięcie trendów malejących ilości odpadów stałych pływających na powierzchni i
spoczywających na dnie morza, przez prowadzenie właściwej edukacji środowisk naukowych
związanych ze środowiskiem morskim i odpowiedniej polityki uwzględniającej między
innymi wprowadzenie właściwych uregulowań prawnych dotyczących zagospodarowania odpadów
morskich.
|
|
Wskaźnik 10.1.3 Tendencje w zakresie ilości, rozmieszczenia i - w miarę możliwości - składu mikrodrobin
(w szczególności mikrodrobin tworzyw sztucznych).
|
Ilość i skład mikrodrobin.
|
|
Cel dla wskaźnika: Osiągnięcie trendów malejących ilości mikrodrobin, ze szczególnym uwzględnieniem mikrodrobin
tworzyw sztucznych, w różnych elementach środowiska morskiego, przez redukcję ich
dopływu ze źródeł pierwotnych i wtórnych.
|
|
Kryterium 10.2. Wpływ odpadów na życie w morzu
|
|
Wskaźnik
|
Wskaźniki podstawowe
|
|
Wskaźnik 10.2.1 Tendencje w zakresie ilości i składu odpadów połykanych przez zwierzęta morskie (w
tym analiza treści żołądka).
|
Odpady przyswojone przez zwierzęta morskie.
|
|
Cel dla wskaźnika: Osiągnięcie trendów malejących ilości odpadów połykanych przez zwierzęta morskie,
przez realizację celów wskazanych dla wskaźników podstawowych: odpady znajdujące się
na linii brzegowej, odpady pływające na powierzchni wody, odpady spoczywające na dnie
morza oraz ilość i skład mikrodrobin.
|
|
|
|
|
|
Tabela C.10-2 Odpady w środowisku morskim - termin osiągnięcia celu w wydzielonych
akwenach wód polskich
|
|
|
|
|
|
Akwen 3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Odpady pływające na powierzchni wody i odpady spoczywające na dnie morza Osiągnięcie trendów malejących ilości odpadów stałych pływających na powierzchni wody
i spoczywających na dnie morza, przez prowadzenie właściwej edukacji środowisk morskich
i odpowiedniej polityki uwzględniającej między innymi wprowadzenie właściwych uregulowań
prawnych dotyczących zagospodarowania odpadów morskich. Ilość i skład mikrodrobin Osiągnięcie trendów malejących ilości mikrodrobin, ze szczególnym uwzględnieniem mikrodrobin
tworzyw sztucznych, w różnych elementach środowiska morskiego, przez redukcję ich
dopływu ze źródeł pierwotnych i wtórnych.
|
2020 r.
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Polskie wody przybrzeżne Zatoki Gdańskiej - 35
|
Odpady znajdujące się na linii brzegowej Osiągnięcie trendów malejących ilości odpadów stałych znajdujących się na linii brzegowej,
ze szczególnym uwzględnieniem odpadów charakteryzujących się wyjątkową szkodliwością
lub bardzo długim okresem degradacji, przez podjęcie właściwych działań obejmujących
usuwanie odpadów, ale głównie przez właściwą edukację i zwiększenie świadomości społeczeństwa. Odpady pływające na powierzchni wody i odpady spoczywające na dnie morza Osiągnięcie trendów malejących ilości odpadów stałych pływających na powierzchni wody
i spoczywających na dnie morza, przez prowadzenie właściwej edukacji środowisk morskich
i odpowiedniej polityki uwzględniającej między innymi wprowadzenie właściwych uregulowań
prawnych dotyczących zagospodarowania odpadów morskich.
|
|
Polskie wody przybrzeżne wschodniej części Bałtyku Właściwego -62
|
|
Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
Polska część Zalewu Wiślanego - 35A
|
|
Polska część Zalewu Szczecińskiego - 38A
|
|
|
Ilość i skład mikrodrobin Osiągnięcie trendów malejących ilości mikrodrobin, ze szczególnym uwzględnieniem mikrodrobin
tworzyw sztucznych, w różnych elementach środowiska morskiego, przez redukcję ich
dopływu ze źródeł pierwotnych i wtórnych.
|
|
|
|
|
|
|
|
C11 Hałas podwodny20)
Tabela C.11-1
|
|
Celem jest utrzymanie energii wprowadzanej do wód morskich, w tym podwodnego hałasu,
na poziomie niepowodującym negatywnego wpływu na środowisko wód morskich.
|
|
Cel środowiskowy: Osiągnięcie poziomu hałasu podwodnego gwarantującego prawidłowe funkcjonowanie organizmów
morskich przez podjęcie działań mających na celu ograniczenie źródeł i natężenia hałasu
oraz przez określenie stref ochronnych (buforowych) z zakazem działalności będącej
źródłem hałasu.
|
|
Kryterium 11.1 Rozkład czasowo-przestrzenny wysokich, niskich, średnich dźwięków impulsowych
|
|
Wskaźnik
|
Cel dla wskaźnika
|
|
Wskaźnik 11.1.1 Odsetek liczby dni i okresów w ciągu roku na obszarach o określonej powierzchni oraz
ich rozmieszczenie przestrzenne, w których źródła hałasu związane z działalnością
człowieka przekraczają poziomy, które najprawdopodobniej wywierają znaczny wpływ na
zwierzęta morskie i które są mierzone jako poziom ekspozycji na hałas (w dB re 1μPa2s) lub jako szczytowy poziom ciśnienia akustycznego (w dB re lμPa szczyt) na jeden
metr oraz mierzone w zakresie częstotliwości 10 Hz do 10 kHz. Wskaźnik podstawowy: Badania sejsmiczne wykonywane techniką refleksyjną, wykonywanie palowania, stosowanie
echosond, przeprowadzanie wybuchów, wykorzystywanie urządzeń płoszących.
|
Cel szczegółowy dla wskaźnika zostanie określony po ustaleniu wartości granicznych
dla dobrego stanu środowiska.
|
|
Kryterium 11.2 Ciągły hałas podwodny o niskiej częstotliwości
|
|
Wskaźnik 11.2.1 Tendencje w zakresie poziomu hałasu otoczenia w pasmach o szerokości 1/3 oktawy w
zakresie częstotliwości 63 i 125 Hz (częstotliwość środkowa) (re lμPa RMS; średni
poziom hałasu w pasmach o tej szerokości oktawy w okresie jednego roku) mierzonego
przez stacje obserwacyjne lub przy wykorzystaniu modeli, o ile znajdują zastosowanie. Wskaźnik podstawowy: Hałas otoczenia (żegluga morska)
|
Cel szczegółowy dla wskaźnika zostanie określony po ustaleniu wartości granicznych
dla dobrego stanu środowiska.
|
|
|
|
|
|
Tabela C.11-2
Hałas podwodny - cel i termin osiągnięcia celu w wydzielonych akwenach wód polskich
|
|
|
|
|
|
Akwen 3)
|
Cel
|
Termin
|
|
Wody otwarte Zatoki Gdańskiej - 33
|
Rozkład czasowo-przestrzenny wysokich, niskich, średnich dźwięków impulsowych Zebranie informacji w celu ułatwienia oceny, czy obecne, przewidywane, o ile to możliwe,
zaplanowane działania generujące hałas mogą mieć wpływ na rozmieszczenie populacji
gatunków wrażliwych na hałas i w ostateczności docelową poprawę istniejącego stanu
środowiska morskiego w zakresie zanieczyszczenia podwodnym hałasem impulsowym o szkodliwym
oddziaływaniu na poszczególne populacje gatunków morskich, przez wyznaczenie obszarów
niedostępnych dla działalności związanej z posługiwaniem się sonarami, echosondami
oraz dla badań sejsmicznych i działalności wojskowej. Ciągły hałas podwodny o niskiej częstotliwości Osiągnięcie malejących tendencji poziomu hałasu otoczenia w środowisku morskim przez
zmniejszenie poziomu hałasu na statkach, stworzenie metod identyfikowania jednostek
pływających o najwyższym poziomie emisji hałasu oraz zastosowanie odpowiednich technologii
ich wyciszenia na podstawie zaleceń wypracowanych przez Międzynarodową Organizację
Morską i Komisję Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku oraz stworzenie bodźców motywujących
do zmniejszenia prędkości statków (np. ulgi podatkowe), aby zapewnić spadek poziomu
podwodnego hałasu.
|
2020 r.
|
|
Polskie wody przybrzeżne Zatoki Gdańskiej - 35
|
|
Wody otwarte wschodniej części Bałtyku Właściwego - 27
|
|
Polskie wody przybrzeżne wschodniej części Bałtyku Właściwego -62
|
|
Wody otwarte Basenu Bornholmskiego - 36
|
|
Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego - 38
|
|
|
|
|
|
|