W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
Dnia 23 kwietnia 2015 r. w Białymstoku została podpisana Umowa między Rządem Rzeczypospolitej
Polskiej a Rządem Republiki Białorusi o współpracy w dziedzinie zapobiegania katastrofom,
klęskom żywiołowym, innym poważnym wypadkom oraz usuwania ich następstw, w następującym
brzmieniu:
UMOWA
między
Rządem Rzeczypospolitej Polskiej
a
Rządem Republiki Białorusi
o współpracy w dziedzinie zapobiegania katastrofom,
klęskom żywiołowym, innym poważnym wypadkom
oraz usuwania ich następstw
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej
i
Rząd Republiki Białorusi,
zwane dalej Stronami,
-
-
pragnąc przyczynić się do rozwijania wzajemnych stosunków w duchu „Traktatu między
Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białoruś o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy”,
sporządzonego w Warszawie dnia 23 czerwca 1992 roku,
-
-
pamiętając o możliwości wystąpienia katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych
wypadków związanych z rozwojem techniki,
-
-
kierując się koniecznością zapewnienia ochrony obywateli państw Stron przed katastrofami,
klęskami żywiołowymi oraz innymi poważnymi wypadkami,
-
-
biorąc pod uwagę korzyści, jakie może przynieść państwom Stron współpraca i wzajemna
pomoc w dziedzinie zapobiegania katastrofom, klęskom żywiołowym, innym poważnym wypadkom
oraz usuwania ich następstw,
-
-
rozumiejąc konieczność współpracy i udzielania wzajemnej pomocy w przypadku katastrof,
klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków oraz w celu umożliwienia szybkiego skierowania
grup ratowniczych z wyposażeniem i środków pomocy,
podkreślając rolę Organizacji Narodów Zjednoczonych, innych międzynarodowych organizacji
w dziedzinie zapobiegania katastrofom, klęskom żywiołowym, innym poważnym wypadkom
oraz usuwania ich następstw,
uzgodniły, co następuje:
Artykuł 1
Przedmiot niniejszej Umowy
1.
Umowa niniejsza reguluje podstawowe zasady dobrowolnego udzielania pomocy w razie
katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków, które nie mogą być w pełni
lub szybko opanowane przy pomocy środków Strony zwracającej się o pomoc.
2.
Umowa niniejsza określa zakres współpracy w rozwijaniu metod i podejmowaniu działań
w celu zwiększenia możliwości Stron we wspólnym zapobieganiu katastrofom, klęskom
żywiołowym i innym poważnym wypadkom oraz usuwaniu ich następstw.
Artykuł 2
Pojęcia i określenia
Pojęcia i określenia używane w niniejszej Umowie mają następujące znaczenie:
-
-
Strona zwracająca się o pomoc - Strona, której właściwy organ zwraca się do właściwego
organu drugiej Strony z wnioskiem o udzielenie pomocy;
-
-
Strona udzielająca pomocy - Strona, której właściwy organ realizuje wniosek o udzielenie
pomocy skierowany przez właściwy organ drugiej Strony;
-
-
zapobieganie katastrofom, klęskom żywiołowym i innym poważnym wypadkom
-
-
zespół przedsięwzięć ukierunkowanych na zmniejszenie ryzyka wystąpienia katastrof,
klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków, a także na ochronę życia
i zdrowia ludzi, złagodzenie szkód w środowisku oraz strat materialnych;
-
-
grupa ratownicza - zespół specjalistów z kierownikiem na czele, wysłany w celu udzielenia
pomocy na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc;
-
-
ekspert - specjalista skierowany w celu udzielenia pomocy na terytorium państwa Strony
zwracającej się o pomoc;
-
-
wyposażenie - materiały, środki techniczne i transportowe, oprogramowanie, psy ratownicze,
ekwipunek osobisty oraz przedmioty osobistego użytku członków grup ratowniczych i
ekspertów;
-
-
środki pomocy - dobra materialne przeznaczone do bezpłatnego rozdzielenia wśród ludności
poszkodowanej w wyniku katastrof, klęsk żywiołowych lub innych poważnych wypadków.
Artykuł 3
Właściwe organy
1.
W celu wykonywania niniejszej Umowy, Strony wyznaczają następujące właściwe organy:
-
-
w Rzeczypospolitej Polskiej - Ministra Spraw Wewnętrznych,
-
-
w Republice Białorusi - Ministerstwo ds. Sytuacji Nadzwyczajnych.
2.
Właściwe organy są upoważnione do składania i przyjmowania wniosków o udzielenie pomocy
oraz do utrzymywania bezpośrednich kontaktów.
3.
Strony będą się informować wzajemnie o innych, nie wymienionych w ustępie 1, właściwych
organach, uprawnionych do zwracania się o pomoc i przyjmowania wniosków o udzielenie
pomocy.
Artykuł 4
Rodzaje pomocy
1.
Pomoc może być udzielona w formie skierowania grup ratowniczych lub ekspertów, wyposażenia,
środków pomocy lub w inny sposób, uzgodniony między właściwymi organami, o których
mowa w artykule 3 ustępie 1 niniejszej Umowy.
2.
Udzielanie pomocy obejmuje w szczególności wysyłanie grup ratowniczych lub ekspertów
w celu prowadzenia niezbędnych działań wykonywanych podczas usuwania skutków katastrof,
klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków.
3.
Wyposażenie grup ratowniczych powinno być wystarczające do samodzielnego prowadzenia
działań przez okres 72 godzin.
4.
Przemieszczanie grup ratowniczych, ekspertów oraz przewóz wyposażenia i środków pomocy
odbywa się transportem lądowym, powietrznym lub wodnym.
Artykuł 5
Tryb udzielania pomocy
1.
Pomoc będzie udzielana na podstawie pisemnego lub ustnego wniosku, skierowanego przez
właściwy organ Strony zwracającej się o pomoc. Wniosek ustny wymaga niezwłocznego
potwierdzenia na piśmie.
2.
Wniosek powinien zawierać charakterystykę katastrofy, klęski żywiołowej, innego poważnego
wypadku, jak również rodzaj, formę, zakres i termin udzielenia pomocy.
3.
Właściwy organ Strony udzielającej pomocy w możliwie najkrótszym czasie podejmuje
decyzję o udzieleniu pomocy i informuje Stronę zwracającą się o pomoc o możliwościach,
warunkach i rozmiarach udzielenia pomocy.
Artykuł 6
Formy współpracy
1.
Współpraca w celu skutecznego wykonywania zadań wynikających z niniejszej Umowy jest
realizowana przez:
1.
1 doskonalenie systemu wykrywania i powiadamiania o katastrofach, klęskach żywiołowych
i innych poważnych wypadkach;
1.
2 przygotowanie do udzielania pomocy i jej udzielenie zgodnie z niniejszą Umową;
1.
3 wspólne planowanie, opracowanie i realizację projektów naukowo-badawczych, wymianę
literatury naukowo-technicznej i wyników prac badawczych, przeprowadzanie konferencji
i seminariów naukowych;
1.
4 wspólne przygotowanie specjalistów, programów i kursów specjalistycznych, wymianę
słuchaczy i specjalistów;
1.
5 przygotowywanie i przeprowadzanie wspólnych ćwiczeń, podczas których stosuje się
postanowienia niniejszej Umowy, tak jak podczas udzielania pomocy;
1.
6 wymianę doświadczeń, aktów prawnych, informacji, wydawnictw, literatury metodycznej
i innej, materiałów wideo i fotograficznych;
1.
7 ustalanie przyczyn katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków.
2.
Strony będą wymieniać informacje o zagrożeniach i następstwach katastrof, klęsk żywiołowych
i innych poważnych wypadków, które mogą się rozprzestrzenić na terytorium państwa
drugiej Strony. Wymiana informacji obejmuje także przekazywanie wyników pomiarów i
prognoz.
Artykuł 7
Przekraczanie granicy państwowej i pobyt na terytorium państwa drugiej Strony
1.
W celu zapewnienia skutecznej pomocy, Strony zobowiązują się ograniczyć do minimum
formalności wymagane podczas przekraczania granicy państwowej, zgodnie z prawem wewnętrznym
państw każdej ze Stron.
2.
Członkowie grupy ratowniczej i eksperci, w ramach udzielania pomocy, mogą przekraczać
granicę państwową i przebywać na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc
na podstawie dokumentu poświadczającego tożsamość, bez wiz i zezwoleń na pobyt. Wykaz
dokumentów poświadczających tożsamość, uprawniających do przekraczania granicy państwowej
stanowi załącznik nr 1 do niniejszej Umowy.
3.
Kierownik grupy ratowniczej i eksperci, na żądanie odpowiednich służb, okazują zaświadczenie,
wydane przez właściwy organ Strony udzielającej pomocy i listę osób wchodzących w
skład grupy ratowniczej. Wzór zaświadczenia zawiera załącznik nr 2 do niniejszej Umowy.
4.
W przypadkach nie cierpiących zwłoki skierowanie grupy ratowniczej i ekspertów można
potwierdzić faksem przez wysłanie dokumentów określonych w ustępie 3 do właściwych
organów i odpowiednich służb Strony zwracającej się o pomoc.
5.
Grupy ratownicze i eksperci przekraczają granicę państwową w przejściach granicznych,
a w przypadkach nie cierpiących zwłoki poza przejściami granicznymi
i po uprzednim uzyskaniu zgody odpowiednich organów ochrony granicy państw Stron.
6.
Członkowie grup ratowniczych i eksperci mają prawo do noszenia mundurów na terytorium
państwa Strony zwracającej się o pomoc, jeśli stanowią ich ubiór służbowy lub specjalny.
7.
Członkowie grup ratowniczych i eksperci podczas pobytu na terytorium państwa Strony
zwracającej się o pomoc mają obowiązek przestrzegania prawa wewnętrznego tego państwa.
Artykuł 8
Przemieszczanie wyposażenia i środków pomocy przez granicę państwową
1.
Strony, zgodnie z prawem wewnętrznym swojego państwa, ułatwią przywóz i wywóz wyposażenia
i środków pomocy. Kierownik grupy ratowniczej i eksperci, przy przekraczaniu granicy
państwowej, są obowiązani przedłożyć właściwym organom celnym Strony zwracającej się
o pomoc wykaz przewożonego wyposażenia i środków pomocy, zwany dalej „wykazem”.
2.
W przypadkach nie cierpiących zwłoki można nie przedstawiać wykazu, jednakże wykaz
powinien być dostarczony właściwemu organowi celnemu w ciągu 30 dni od daty przekroczenia
granicy państwowej. Ułatwienia tego nie stosuje się do środków odurzających i substancji
psychotropowych.
3.
Wyposażenie i środki pomocy są wwożone z całkowitym zwolnieniem od cła, podatków i
opłat Nie zużyte wyposażenie i środki pomocy podlegają konieczności wywozu w terminie
30 dni od daty zakończenia udzielania pomocy. W stosunku do wyposażenia i środków
pomocy nie wywiezionych w terminie mają zastosowanie przepisy prawa państwa Strony
zwracającej się o pomoc. W stosunku do wyposażenia i środków pomocy nie ma obowiązku
składania zabezpieczenia cła, podatków i opłat.
4.
W ramach niniejszej Umowy, zakazy i ograniczenia obowiązujące w przypadku przywozu
i wywozu towarów nie dotyczą wyposażenia i środków pomocy.
5.
W przypadku jeżeli wyposażenie pozostanie jako środek pomocy na terytorium państwa
Strony zwracającej się o pomoc, wówczas ten fakt niezwłocznie zgłasza się właściwemu
organowi danej Strony, który powiadomi o tym organ celny.
6.
Środki odurzające i substancje psychotropowe mogą być przywożone tylko w celu udzielenia
niezbędnej pomocy medycznej, a stosować je może wyłącznie wykwalifikowany personel
medyczny zgodnie z prawem wewnętrznym państwa Strony udzielającej pomocy. Strona zwracająca
się o pomoc ma prawo dokonywać kontroli zastosowania tych środków i substancji na
terytorium swojego państwa. Postanowienia ustępów 4 i 5 stosuje się również w przypadku
przywozu środków odurzających i substancji psychotropowych na terytorium państwa Strony
zwracającej się o pomoc i wywozu z powrotem w razie niezużycia tych środków i substancji.
W stosunku do nie zużytych środków odurzających i substancji psychotropowych, które
nie mogą być wywiezione z terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc, mają
zastosowanie przepisy prawa państwa tej Strony. Przywozu i wywozu tych środków i substancji
w ramach niniejszej Umowy nie uznaje się za przywóz i wywóz w rozumieniu przepisów
międzynarodowych dotyczących środków odurzających i substancji psychotropowych.
7.
W przypadku użycia pojazdów przy udzielaniu pomocy na podstawie niniejszej Umowy,
nie wymaga się zezwolenia na międzynarodowy transport drogowy i międzynarodowego ubezpieczenia,
a także opłat za użytkowanie autostrad, dróg szybkiego ruchu i innych dróg. Pojazdy
te muszą być oznakowane przez odpowiednie symbole lub napisy w taki sposób, aby było
widoczne, że są przeznaczone do udzielenia pomocy.
8.
Grupy ratownicze, na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc, mają prawo
używania własnego oznakowania i urządzeń ostrzegawczych na swoich pojazdach.
Artykuł 9
Użycie statków powietrznych
1.
Do transportu grup ratowniczych, ekspertów, wyposażenia i środków pomocy, jak też
bezpośrednio podczas udzielania pomocy, mogą być używane statki powietrzne.
2.
Każda ze Stron, w celu realizacji niniejszej Umowy, może udzielić zezwolenia na przelot
nad terytorium jej państwa oraz lądowanie i start statków powietrznych drugiej Strony
na lotniskach i poza ich granicami.
3.
O zamiarze użycia statków powietrznych uprzednio powiadamia się właściwy organ Strony
zwracającej się o pomoc oraz udziela informacji o:
3.1.
rodzaju i typie statku powietrznego;
3.3.
jego znaku rejestracyjnym;
3.4.
załodze, pasażerach i grupie ratowniczej;
3.5.
wyposażeniu i środkach pomocy, znajdujących się na pokładzie statku powietrznego;
3.6.
czasie startu, planowanej trasie lotu, miejscu i przewidywanym czasie lądowania.
4.
W sprawach nieuregulowanych przepisami niniejszego artykułu stosuje się przepisy prawa
państw Stron, dotyczące krajowego i międzynarodowego ruchu lotniczego.
Artykuł 10
Koordynacja i ogólne kierowanie
1.
Koordynacja i ogólne kierowanie działaniami grup ratowniczych i ekspertów należy do
właściwego organu Strony zwracającej się o pomoc.
2.
Bezpośrednie kierowanie grupami ratowniczymi i ekspertami należy do ich kierowników.
3.
Właściwy organ Strony zwracającej się o pomoc zapewnia wsparcie grupom ratowniczym
i ekspertom w czasie wykonywania przez nich zadań. Strona zwracająca się o pomoc informuje
kierowników grup ratowniczych i ekspertów Strony udzielającej pomocy o sytuacji w
strefie katastrofy, klęski żywiołowej, innego poważnego wypadku oraz na poszczególnych
odcinkach działań i w razie potrzeby zapewnia tym grupom tłumaczy.
4.
Grupy ratownicze i eksperci opuszczają terytorium państwa Strony zwracającej się o
pomoc po wykonaniu swoich zadań lub wcześniej, jeżeli zdecyduje tak właściwy organ
jednej ze Stron.
5.
Rozdziałem środków pomocy zajmuje się Strona zwracająca się o pomoc.
6.
Po zakończeniu prac związanych z udzielaniem pomocy właściwe organy Stron przedkładają
sobie wzajemnie sprawozdania dotyczące udzielonej i otrzymanej pomocy oraz rezultatów
wykonanych prac.
Artykuł 11
Łączność
Właściwe organy Stron podejmą wspólnie starania, które umożliwią wzajemną łączność,
a także łączność między tymi organami i wysłanymi przez nie grupami ratowniczymi,
jak i między wysłanymi grupami ratowniczymi a właściwym kierownictwem działań ratowniczych.
Artykuł 12
Koszty
1.
Strona zwracająca się o pomoc nie pokrywa kosztów udzielenia pomocy oraz kosztów,
które powstały w związku ze zużyciem, uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą wyposażenia,
poniesionych przez Stronę udzielającą pomocy, o ile Strony nie uzgodniły inaczej w
formie pisemnej.
2.
Strona zwracająca się o pomoc na swój koszt zapewnia grupom ratowniczym i ekspertom
zakwaterowanie i niezbędną pomoc medyczną, a po wyczerpaniu przez nich zapasów wyposażenia
- wyżywienie, paliwa i smary oraz inne materiały, niezbędne do eksploatacji środków
technicznych i transportowych oraz podstawowe środki pierwszej potrzeby.
3.
Strona udzielająca pomocy jest zwolniona od opłat związanych z przelotem, lądowaniem,
oczekiwaniem na lotnisku i startem jej statków powietrznych, jak również od opłat
za świadczone usługi nawigacyjne oraz udostępnienie przejścia granicznego.
Artykuł 13
Odszkodowania
1.
Każda ze Stron zrzeka się wszelkich roszczeń odszkodowawczych wobec drugiej Strony
w przypadku:
1.
1 wyrządzenia szkód w mieniu lub środowisku przez członka grupy ratowniczej lub eksperta
w związku z realizacją zadań wynikających z postanowień niniejszej Umowy,
1.
2 rozstroju zdrowia, uszkodzenia ciała lub śmierci członka grupy ratowniczej lub eksperta
w związku z realizacją zadań wynikających z postanowień niniejszej Umowy.
2.
Jeżeli członek grupy ratowniczej lub ekspert Strony udzielającej pomocy, przy wykonywaniu
zadań związanych z realizacją postanowień niniejszej Umowy, spowoduje powstanie szkody
u osoby trzeciej na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc, to za tę szkodę
odpowiada Strona zwracająca się o pomoc, zgodnie z przepisami prawa, które byłyby
zastosowane w przypadku szkody spowodowanej przez członka własnej grupy ratowniczej.
3.
Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli szkoda została spowodowana umyślnie.
4.
Właściwe organy Stron prowadzą współpracę w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych.
Artykuł 14
Wykorzystanie informacji
Jeżeli właściwe organy nie uzgodniły na piśmie inaczej, to informacje uzyskane w ramach
niniejszej Umowy - z wyłączeniem informacji, które nie podlegają ujawnieniu zgodnie
z prawem wewnętrznym państw Stron - mogą być publikowane i wykorzystywane zgodnie
ze zwyczajową praktyką i prawem wewnętrznym państw każdej ze Stron, z uwzględnieniem
postanowień artykułu 15.
Artykuł 15
Wymiana danych osobowych
Wymiana danych osobowych dotyczących osób wykonujących niniejszą Umowę następuje przy
zachowaniu przez właściwe organy Stron następujących przepisów:
1)
dane osobowe mogą być wymieniane wyłącznie między właściwymi organami, o których mowa
w art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej Umowy, w zakresie niezbędnym do osiągnięcia wynikających
z niej celów;
2)
udostępnienie danych osobowych innym organom jest możliwe tylko po wcześniejszym wyrażeniu
zgody przez właściwy organ, który przekazał dane;
3)
organ, który otrzymał dane osobowe, może wykorzystać je wyłącznie w celu realizacji
postanowień niniejszej Umowy i tylko na warunkach określonych przez właściwy organ,
który je przekazał;
4)
po ustaniu powodu przekazania danych osobowych należy je zniszczyć bez zbędnej zwłoki
i powiadomić o tym fakcie organ, który przekazał dane;
5)
właściwe organy odpowiadają za prawdziwość przekazanych danych osobowych. W przypadku
jeżeli przekazano dane błędne lub takie, których nie wolno było przekazać, należy
o tym niezwłocznie powiadomić organ, który je otrzymał i który jest zobowiązany poprawić
lub zniszczyć te dane;
6)
właściwe organy i organ, który otrzymał dane osobowe, mają obowiązek ochrony wymienianych
danych osobowych przed niepowołanym dostępem do nich, nieuprawnioną zmianą i ich ujawnieniem.
Artykuł 16
Stosunek do innych umów międzynarodowych
Umowa niniejsza nie narusza praw i zobowiązań państw żadnej ze Stron, wynikających
z innych wiążących je umów międzynarodowych.
Artykuł 17
Rozstrzyganie spraw spornych
Spory dotyczące interpretacji lub stosowania niniejszej Umowy, właściwe organy Stron
będą rozwiązywać w drodze rokowań, a w przypadku nieosiągniccia porozumienia - w drodze
dyplomatycznej.
Artykuł 18
Zmiana i uzupełnienie niniejszej Umowy
W drodze wzajemnego porozumienia Stron do niniejszej Umowy mogą być wprowadzane zmiany
i uzupełnienia tylko w formie pisemnej.
Artykuł 19
Postanowienia końcowe
1.
Umowa niniejsza podlega przyjęciu zgodnie z prawem wewnętrznym państwa każdej ze Stron,
co zostanie stwierdzone w drodze wymiany not i wejdzie w życie w dniu otrzymania noty
późniejszej.
2.
Umowa niniejsza zawarta jest na czas nieokreślony. Każda ze Stron może ją wypowiedzieć
w formie pisemnej. W takim przypadku Umowa utraci moc po upływie sześciu miesięcy
od dnia, w którym doręczono drugiej Stronie notę wypowiedzenia.
3.
Utrata mocy niniejszej Umowy nie powoduje wygaśnięcia zobowiązań Stron, powstałych
wskutek wykonywania Umowy przed utratą jej mocy, jeśli Strony nie postanowią inaczej.
Sporządzono w Białymstoku dnia 23 kwietnia 2015 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i białoruskim, przy czym obydwa
teksty posiadają jednakową moc.
Z upoważnienia Rządu Rzeczypospolitej Polskiej
Z upoważnienia Rządu Republiki Białorusi