Konta bilansowe
1)
Zespół 0 - „Majątek trwały”
Konta zespołu 0 „Majątek trwały” służą do ewidencji:
1)
rzeczowego majątku trwałego;
2)
wartości niematerialnych i prawnych;
3)
finansowego majątku trwałego;
2)
Konto 011 - „Środki trwałe”
Konto 011 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej
środków trwałych związanych z wykonywaną działalnością jednostki, które nie podlegają
ujęciu na kontach: 013, 014, 016 i 017.
Na stronie Wn konta 011 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu
i wartości początkowej środków trwałych, z wyjątkiem umorzenia środków trwałych, które
ujmuje się na koncie 071.
Na stronie Wn konta 011 ujmuje się w szczególności:
1)
przychody nowych lub używanych środków trwałych pochodzących z zakupu gotowych środków
trwałych lub inwestycji oraz wartość ulepszeń zwiększających wartość początkową środków
trwałych;
2)
przychody środków trwałych nowo ujawnionych;
3)
nieodpłatne przyjęcie środków trwałych;
4)
zwiększenia wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek aktualizacji
ich wyceny.
Na stronie Ma konta 011 ujmuje się w szczególności:
1)
wycofanie środków trwałych z używania na skutek ich likwidacji, z powodu zniszczenia,
zużycia, sprzedaży oraz nieodpłatnego przekazania;
2)
ujawnione niedobory środków trwałych;
3)
zmniejszenia wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek aktualizacji
ich wyceny.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 011 powinna umożliwić:
1)
ustalenie wartości początkowej poszczególnych obiektów środków trwałych;
2)
ustalenie osób lub komórek organizacyjnych, którym powierzono środki trwałe;
3)
należyte obliczenie umorzenia i amortyzacji.
Konto 011 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków trwałych w wartości
początkowej.
3)
Konto 013 - „Pozostałe środki trwałe”
Konto 013 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej
środków trwałych, niepodlegających ujęciu na kontach: 011, 014, 016 i 017, wydanych
do używania na potrzeby działalności jednostki, które podlegają umorzeniu lub amortyzacji
w pełnej wartości w miesiącu wydania do używania.
Na stronie Wn konta 013 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu
i wartości początkowej pozostałych środków trwałych znajdujących się w używaniu, z
wyjątkiem umorzenia ujmowanego na koncie 072.
Na stronie Wn konta 013 ujmuje się w szczególności:
1)
środki trwałe przyjęte do używania z zakupu lub inwestycji;
2)
nadwyżki środków trwałych w używaniu;
3)
nieodpłatne otrzymanie środków trwałych.
Na stronie Ma konta 013 ujmuje się w szczególności:
1)
wycofanie środków trwałych z używania na skutek likwidacji, zniszczenia, zużycia,
sprzedaży, nieodpłatnego przekazania;
2)
ujawnione niedobory środków trwałych w używaniu.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 013 powinna umożliwić ustalenie wartości
początkowej środków trwałych oddanych do używania oraz osób, u których znajdują się
środki trwałe, lub komórek organizacyjnych, w których znajdują się środki trwałe.
Konto 013 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wartość środków trwałych znajdujących
się w używaniu w wartości początkowej.
4)
Konto 014 - „Zbiory biblioteczne”
Konto 014 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości zbiorów bibliotecznych
bibliotek naukowych, fachowych, szkolnych i pedagogicznych oraz bibliotek publicznych.
Na stronie Wn konta 014 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu
i wartości początkowej zbiorów bibliotecznych, z wyjątkiem umorzenia, które ujmuje
się na koncie 072.
Na stronie Wn konta 014 ujmuje się w szczególności:
1)
przychód zbiorów bibliotecznych pochodzących z zakupu lub nieodpłatnie otrzymanych;
2)
nadwyżki zbiorów bibliotecznych.
Na stronie Ma konta 014 ujmuje się w szczególności:
1)
rozchód zbiorów bibliotecznych na skutek likwidacji, sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania;
2)
niedobory zbiorów bibliotecznych.
Przychody i rozchody zbiorów bibliotecznych wycenia się według cen nabycia.
Przychody z tytułu nieodpłatnego otrzymania lub nadwyżki wycenia się zgodnie z komisyjnym
oszacowaniem ich wartości.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 014 powinna umożliwić ustalenie stanu poszczególnych
zbiorów bibliotecznych, z dalszym podziałem określonym w odrębnych przepisach.
Konto 014 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan zbiorów bibliotecznych znajdujących
się w jednostce.
5)
Konto 015 - „Mienie zlikwidowanych jednostek”
Konto 015 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości mienia przejętego
przez organ założycielski lub nadzorujący po zlikwidowanym przedsiębiorstwie państwowym,
komunalnym lub innej podległej jednostce organizacyjnej, czyli zakładzie budżetowym
lub gospodarstwie pomocniczym.
Na stronie Wn konta 015 organ założycielski lub nadzorujący ujmuje w szczególności:
1)
wartość mienia przejętego po zlikwidowanym przedsiębiorstwie lub innej jednostce organizacyjnej,
według wartości wynikającej z bilansu zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub jednostki;
2)
korektę wartości mienia, stanowiącą różnicę pomiędzy wartością mienia wynikającą z
bilansu zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub jednostki a wartością mienia przekazanego
spółce, innej jednostce organizacyjnej lub sprzedanego;
3)
wartość mienia zwróconego przez spółkę lub pozostającego po zlikwidowanej innej jednostce
organizacyjnej, która zostaje przyjęta na stan składników majątkowych organu założycielskiego
lub organu nadzorującego.
Na stronie Ma konta 015 organ założycielski lub organ nadzorujący ujmują w szczególności:
1)
wartość mienia pozostającego po zlikwidowanym przedsiębiorstwie lub innej jednostce
organizacyjnej, a przekazanego spółce, w wysokości wynikającej z umowy ze spółką,
lub przekazanego jako udział do spółki, wartość mienia sprzedanego lub przekazanego
innym jednostkom;
2)
korektę wartości mienia stanowiącą różnicę pomiędzy wartością mienia wynikającą z
bilansu zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub innej jednostki organizacyjnej a wartością
mienia przekazanego spółce lub innym jednostkom.
Ewidencję szczegółową do konta 015 może stanowić bilans zlikwidowanego przedsiębiorstwa
lub innej jednostki organizacyjnej wraz z załącznikami.
Ewidencja szczegółowa może zawierać również dane z ewidencji pozabilansowej.
Konto 015 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan mienia zlikwidowanego przedsiębiorstwa
lub innej jednostki organizacyjnej według wartości wynikającej z bilansu tego przedsiębiorstwa
lub jednostki, będącego w dyspozycji organu założycielskiego lub nadzorującego, a
nieprzekazanego spółkom, innym jednostkom organizacyjnym lub nieprzejętego na własne
potrzeby, albo też zagospodarowanego w inny sposób.
6)
Konto 016 - „Dobra kultury”
Konto 016 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości dóbr kultury.
Na stronie Wn konta 016 ujmuje się w szczególności:
1)
przychód dóbr kultury pochodzących z zakupu lub nieodpłatnie otrzymanych;
Na stronie Ma konta 016 ujmuje się w szczególności:
1)
rozchód dóbr kultury na skutek likwidacji, sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania;
Przychody i rozchody dóbr kultury wycenia się według cen nabycia.
Przychody z tytułu nieodpłatnego otrzymania lub nadwyżki wycenia się zgodnie z komisyjnym
oszacowaniem ich wartości.
Konto 016 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość dóbr kultury znajdujących
się w jednostce.
7)
Konto 017 - „Uzbrojenie i sprzęt wojskowy”
Konto 017 służy do ewidencji środków trwałych zaliczanych, na podstawie odrębnych
przepisów, do uzbrojenia i sprzętu wojskowego.
Konto działa według zasad analogicznych do konta 011.
8)
Konto 020 - „Wartości niematerialne i prawne”
Konto 020 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej
wartości niematerialnych i prawnych.
Na stronie Wn konta 020 ujmuje się wszelkie zwiększenia, a na stronie Ma - wszelkie
zmniejszenia stanu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych, z wyjątkiem
umorzenia ujmowanego na kontach 071 i 072.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 020 powinna umożliwić należyte obliczanie
umorzenia wartości niematerialnych i prawnych, podział według ich tytułów i osób odpowiedzialnych.
Konto 020 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan wartości niematerialnych i prawnych
w wartości początkowej.
9)
Konto 030 - „Długoterminowe aktywa finansowe”
Konto 030 służy do ewidencji długoterminowych aktywów finansowych, w szczególności
akcji i innych długoterminowych aktywów finansowych, o terminie wykupu dłuższym niż
rok.
Na stronie Wn konta 030 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu
długoterminowych aktywów finansowych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 030 powinna zapewnić ustalenie wartości
poszczególnych składników długoterminowych aktywów finansowych według tytułów.
Konto 030 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość długoterminowych aktywów
finansowych.
10)
Konto 071 - „Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych”
Konto 071 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych, które podlegają umorzeniu według stawek amortyzacyjnych
stosowanych przez jednostkę.
Odpisy umorzeniowe są dokonywane w korespondencji z kontem 400.
Na stronie Ma konta 071 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Wn - zmniejszenia umorzenia
wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Ewidencję szczegółową do konta 071 prowadzi się według zasad podanych w wyjaśnieniach
do kont 011 i 020. Do kont: 011, 020 i 071 można prowadzić wspólną ewidencję szczegółową.
Konto 071 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości środków trwałych
oraz wartości niematerialnych i prawnych.
11)
Konto 072 - „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych
oraz zbiorów bibliotecznych”
Konto 072 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych, wartości
niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych, podlegających umorzeniu jednorazowo
w pełnej wartości, w miesiącu wydania ich do używania.
Umorzenie jest księgowane w korespondencji z kontem 401.
Na stronie Ma konta 072 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Wn - zmniejszenia umorzenia
wartości początkowej środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów
bibliotecznych.
Na stronie Wn konta 072 ujmuje się umorzenie środków trwałych, wartości niematerialnych
i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych zlikwidowanych z powodu zużycia lub zniszczenia,
sprzedanych, przekazanych nieodpłatnie, a także stanowiących niedobór lub szkodę.
Na stronie Ma konta 072 ujmuje się odpisy umorzenia nowych, wydanych do używania środków
trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych obciążających
odpowiednie koszty, dotyczące nadwyżek środków trwałych, wartości niematerialnych
i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych, dotyczące środków trwałych, wartości niematerialnych
i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych otrzymanych nieodpłatnie.
Konto 072 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości początkowej
środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych
umorzonych w pełnej wartości w miesiącu wydania ich do używania.
12)
Konto 073 - „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe”
Konto 073 służy do ewidencji odpisów aktualizujących długoterminowe aktywa finansowe.
Konto może wykazywać saldo Ma, które oznacza wartość odpisów aktualizujących długoterminowe
aktywa finansowe.
13)
Konto 077 - „Umorzenie uzbrojenia i sprzętu wojskowego”
Konto 077 służy do ewidencji wartości umorzenia uzbrojenia i sprzętu wojskowego. Konto
działa według zasad analogicznych jak konto 071.
14)
Konto 080 - „Środki trwałe w budowie (inwestycje)”
Konto 080 służy do ewidencji kosztów środków trwałych w budowie oraz do rozliczenia
kosztów środków trwałych w budowie na uzyskane efekty inwestycyjne.
Na stronie Wn konta 080 ujmuje się w szczególności:
1)
poniesione koszty dotyczące środków trwałych w budowie w ramach prowadzonych inwestycji
zarówno przez obcych wykonawców, jak i we własnym imieniu;
2)
poniesione koszty dotyczące przekazanych do montażu, lecz jeszcze nieoddanych do używania
maszyn, urządzeń oraz innych przedmiotów, zakupionych od kontrahentów oraz wytworzonych
w ramach własnej działalności gospodarczej;
3)
poniesione koszty ulepszenia środka trwałego (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja,
adaptacja lub modernizacja), które powodują zwiększenie wartości użytkowej środka
trwałego.
Na stronie Ma konta 080 ujmuje się wartość uzyskanych efektów, w szczególności:
2)
wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych środków trwałych w budowie.
Na koncie 080 można księgować również rozliczenie kosztów dotyczących zakupów gotowych
środków trwałych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 080 powinna zapewnić co najmniej wyodrębnienie
kosztów środków trwałych w budowie według poszczególnych rodzajów efektów inwestycyjnych
oraz skalkulowanie ceny nabycia lub kosztu wytworzenia poszczególnych obiektów środków
trwałych.
Konto 080 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość kosztów środków trwałych
w budowie i ulepszeń.
15)
Zespół 1 - „Środki pieniężne i rachunki bankowe”
Konta zespołu 1 „Środki pieniężne i rachunki bankowe” służą do ewidencji:
1)
krajowych i zagranicznych środków pieniężnych przechowywanych w kasach;
2)
krótkoterminowych papierów wartościowych;
3)
krajowych i zagranicznych środków pieniężnych lokowanych na rachunkach w bankach;
4)
udzielanych przez banki kredytów w krajowych i zagranicznych środkach pieniężnych;
5)
innych krajowych i zagranicznych środków pieniężnych.
Konta zespołu 1 mają odzwierciedlać operacje pieniężne oraz obroty i stany środków
pieniężnych oraz krótkoterminowych papierów wartościowych.
Konto 101 służy do ewidencji krajowej i zagranicznej gotówki znajdującej się w kasach
jednostki.
Na stronie Wn konta 101 ujmuje się wpływy gotówki oraz nadwyżki kasowe, a na stronie
Ma - rozchody gotówki i niedobory kasowe.
Wartość konta 101 koryguje się o różnice kursowe dotyczące gotówki w walucie obcej.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 101 powinna umożliwić ustalenie:
1)
stanu gotówki w walucie polskiej;
2)
stanu gotówki w walucie zagranicznej, wyrażonego w walucie polskiej i obcej, z podziałem
na poszczególne waluty obce;
3)
wartości gotówki powierzonej poszczególnym osobom za nią odpowiedzialnym.
Konto 101 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan gotówki w kasie.
17)
Konto 130 - „Rachunek bieżący jednostki”
Konto 130 służy do ewidencji stanu środków pieniężnych oraz obrotów na rachunku bankowym
z tytułu wydatków i dochodów (wpływów) budżetowych objętych planem finansowym.
Na stronie Wn konta 130 ujmuje się wpływy środków pieniężnych:
1)
otrzymanych na realizację wydatków budżetowych zgodnie z planem finansowym oraz dla
dysponentów niższego stopnia, w korespondencji z kontem 223;
2)
z tytułu zrealizowanych przez jednostkę dochodów budżetowych (ewidencja szczegółowa
według podziałek klasyfikacji dochodów budżetowych), w korespondencji z kontem 101,
221 lub innym właściwym kontem.
Na stronie Ma konta 130 ujmuje się:
1)
zrealizowane wydatki budżetowe zgodnie z planem finansowym jednostki, jak również
środki pobrane do kasy na realizację wydatków budżetowych (ewidencja szczegółowa według
podziałek klasyfikacji wydatków budżetowych), w korespondencji z właściwymi kontami
zespołów: 1, 2, 3, 4, 7 lub 8;
2)
okresowe przelewy dochodów budżetowych do budżetu, w korespondencji z kontem 222;
3)
okresowe przelewy środków pieniężnych dla dysponentów niższego stopnia (ewidencja
szczegółowa według dysponentów, którym przelano środki pieniężne), w korespondencji
z kontem 223.
Zapisy na koncie 130 są dokonywane na podstawie dokumentów bankowych, w związku z
czym musi zachodzić pełna zgodność zapisów między jednostką a bankiem.
Na koncie 130 obowiązuje zachowanie zasady czystości obrotów, co oznacza, że do błędnych
zapisów, zwrotów nadpłat, korekt wprowadza się dodatkowo techniczny zapis ujemny.
Konto 130 może służyć również do ewidencji dochodów i wydatków realizowanych bezpośrednio
z rachunku bieżącego budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W takim przypadku
saldo konta 130 w zakresie zrealizowanych wydatków podlega okresowemu przeksięgowaniu
na podstawie sprawozdań budżetowych na stronę Ma konta 800, a w zakresie dochodów
- na stronę Wn konta 800.
Ewidencja szczegółowa do konta 130 jest prowadzona w szczegółowości planu finansowego
dochodów i wydatków budżetowych.
Konto 130 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na rachunku
bieżącym jednostki budżetowej. Saldo konta 130 jest równe saldu sald wynikających
z ewidencji szczegółowej prowadzonej dla kont:
1)
wydatków budżetowych; konto 130 w zakresie wydatków budżetowych może wykazywać saldo
Wn, które oznacza stan środków pieniężnych otrzymanych na realizację wydatków budżetowych,
a niewykorzystanych do końca roku;
2)
dochodów budżetowych; konto 130 w zakresie dochodów budżetowych może wykazywać saldo
Wn, które oznacza stan środków pieniężnych z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych,
które do końca roku nie zostały przelane do budżetu.
Saldo konta 130 ulega likwidacji przez księgowanie:
1)
przelewu środków pieniężnych niewykorzystanych do końca roku, w korespondencji z kontem
223;
2)
przelewu do budżetu dochodów budżetowych pobranych, lecz nieprzelanych do końca roku,
w korespondencji z kontem 222.
18)
Konto 131 - „Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych”
Konto 131 służy do ewidencji środków pieniężnych działalności podstawowej samorządowych
zakładów budżetowych znajdujących się na rachunku bankowym.
Na stronie Wn konta 131 ujmuje się wpływ środków na rachunek bankowy, a na stronie
Ma - wypłaty środków z rachunku bankowego.
Konto 131 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na rachunku
bankowym.
19)
Konto 132 - „Rachunek dochodów jednostek budżetowych”
Konto 132 służy do ewidencji środków pieniężnych gromadzonych na wydzielonym rachunku
bankowym państwowych i samorządowych jednostek budżetowych prowadzących działalność
oświatową, w szczególności z tytułu: spadków, zapisów, darowizn, odszkodowań i wpłat
za utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie albo w użytkowaniu jednostki
budżetowej i przeznaczonych na finansowanie działalności jednostki, z wyłączeniem
finansowania wynagrodzeń osobowych.
Na stronie Wn konta 132 ujmuje się wpływ środków pieniężnych na ten rachunek, a na
stronie Ma - wypłaty środków pieniężnych z rachunku bankowego.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 132 powinna umożliwić ustalenie stanu poszczególnych
tytułów pozyskiwania dochodów według działów, rozdziałów i paragrafów.
Saldo konta 132 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na
rachunkach bankowych dochodów.
20)
Konto 134 - „Kredyty bankowe”
Konto 134 służy do ewidencji kredytów bankowych przeznaczonych na finansowanie działalności
podstawowej i inwestycji, przelanych przez bank na odpowiednie rachunki bankowe.
Na stronie Wn konta 134 ujmuje się spłatę kredytów, a na stronie Ma - kredyty udzielone
jednostce przez bank i przelane na rachunek bieżący lub rachunek inwestycyjny.
Konto 134 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan kredytów udzielonych przez bank
oraz przelanych na rachunki jednostki.
21)
Konto 135 - „Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia”
Konto 135 służy do ewidencji środków funduszy specjalnego przeznaczenia, a w szczególności
zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i innych funduszy, którymi dysponuje jednostka.
Na stronie Wn konta 135 ujmuje się wpływy środków pieniężnych na rachunki bankowe,
a na stronie Ma - wypłaty środków z rachunków bankowych.
Ewidencja szczegółowa do konta 135 powinna umożliwić ustalenie stanu środków każdego
funduszu.
Konto 135 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na rachunkach
bankowych funduszy.
22)
Konto 136 - „Rachunek państwowych funduszy celowych”
Konto 136 służy do ewidencji środków pieniężnych państwowych funduszy celowych znajdujących
się na rachunku bankowym funduszu.
Na stronie Wn konta 136 ujmuje się wpływy środków na rachunek bankowy, a na stronie
Ma - wypłaty środków z rachunku bankowego.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 136 powinna zapewniać podział środków według
rachunków bankowych.
Konto 136 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na rachunku
bankowym.
23)
Konto 137 - „Rachunek środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających
zwrotowi”
Konto 137 służy do ewidencji operacji pieniężnych dokonywanych na rachunkach środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi innych niż środki europejskie.
Na koncie 137 dokonuje się księgowań na podstawie dokumentów bankowych, w związku
z czym musi zachodzić zgodność zapisów między jednostką a bankiem.
Na stronie Wn konta 137 ujmuje się wpływ tych środków na rachunek bankowy, a na stronie
Ma wypływ tych środków.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 137 powinna umożliwić ustalenie stanu środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi w podziale na źródła
ich pochodzenia.
24)
Konto 138 - „Rachunek środków europejskich”
Konto 138 służy do ewidencji operacji pieniężnych dokonywanych na rachunkach bankowych,
związanych z realizacją programów i projektów finansowanych ze środków europejskich.
Na koncie 138 dokonuje się księgowań na podstawie dokumentów bankowych, w związku
z czym musi zachodzić zgodność zapisów między jednostką a bankiem.
Na stronie Wn konta 138 ujmuje się w szczególności wpływy środków pieniężnych w korespondencji
z kontem 227, a na stronie Ma ujmuje się w szczególności wypłaty środków pieniężnych
na realizację programów i projektów finansowanych z tych środków.
Ewidencja szczegółowa do konta 138 jest prowadzona w szczegółowości planu finansowego
i powinna zapewniać możliwość ustalenia stanu poszczególnych środków pieniężnych według
źródeł ich pochodzenia. Ewidencja ta powinna umożliwiać również ustalenie stanu tych
środków odpowiednio w podziale na programy lub projekty.
25)
Konto 139 - „Inne rachunki bankowe”
Konto 139 służy do ewidencji operacji dotyczących środków pieniężnych wydzielonych
na innych rachunkach bankowych niż rachunki bieżące, w tym na rachunkach pomocniczych
i rachunkach specjalnego przeznaczenia.
Na koncie 139 prowadzi się w szczególności ewidencję obrotów na wyodrębnionych rachunkach
bankowych:
4)
środków obcych na inwestycje.
Na koncie 139 dokonuje się księgowań wyłącznie na podstawie dokumentów bankowych,
w związku z czym musi zachodzić pełna zgodność zapisów konta 139 między księgowością
jednostki a księgowością banku.
Na stronie Wn konta 139 ujmuje się wpływy wydzielonych środków pieniężnych z rachunków
bieżących, sum depozytowych i na zlecenie.
Na stronie Ma konta 139 ujmuje się wypłaty środków pieniężnych dokonane z wydzielonych
rachunków bankowych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 139 powinna zapewnić ustalenie stanu środków
pieniężnych dla każdego wydzielonego rachunku bankowego, a także według kontrahentów.
Konto 139 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych znajdujących
się na innych rachunkach bankowych.
26)
Konto 140 - „Krótkoterminowe aktywa finansowe”
Konto 140 służy do ewidencji krótkoterminowych aktywów finansowych, w szczególności
akcji, udziałów i innych papierów wartościowych wyrażonych zarówno w walucie polskiej,
jak też w walutach obcych.
Na stronie Wn konta 140 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu
krótkoterminowych aktywów finansowych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 140 powinna umożliwić ustalenie:
1)
poszczególnych składników krótkoterminowych aktywów finansowych;
2)
stanu poszczególnych krótkoterminowych aktywów finansowych wyrażonego w walucie polskiej
i obcej, z podziałem na poszczególne waluty obce;
3)
wartości krótkoterminowych aktywów finansowych powierzonych poszczególnym osobom za
nie odpowiedzialnym.
Konto 140 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan krótkoterminowych aktywów finansowych.
27)
Konto 141 - „Środki pieniężne w drodze”
Konto 141 służy do ewidencji środków pieniężnych w drodze.
Na stronie Wn konta 141 ujmuje się zwiększenia stanu środków pieniężnych w drodze,
a na stronie Ma - zmniejszenia stanu środków pieniężnych w drodze.
Stosownie do przyjętej techniki księgowania, środki pieniężne w drodze mogą być ewidencjonowane
na bieżąco lub tylko na przełomie okresu sprawozdawczego.
Konto 141 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych w drodze.
28)
Zespół 2 - „Rozrachunki i rozliczenia”
Konta zespołu 2 „Rozrachunki i rozliczenia” służą do ewidencji krajowych i zagranicznych
rozrachunków oraz rozliczeń.
Konta zespołu 2 służą także do ewidencji i rozliczeń środków budżetowych, środków
europejskich i innych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających
zwrotowi, wynagrodzeń, rozliczeń niedoborów, szkód i nadwyżek oraz wszelkich innych
rozliczeń związanych z rozrachunkami i roszczeniami spornymi.
Ewidencja szczegółowa do kont zespołu 2 może być prowadzona według podziałek klasyfikacji
budżetowej i umożliwiać wyodrębnienie poszczególnych grup rozrachunków, rozliczeń,
ustalenie przebiegu ich rozliczeń oraz stanu należności, rozliczeń, roszczeń spornych
i zobowiązań z podziałem według kontrahentów oraz, jeśli dotyczą rozliczeń w walutach
obcych - według poszczególnych walut, a przy rozliczaniu środków europejskich również
odpowiednio w podziale na programy lub projekty.
29)
Konto 201 - „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Konto 201 służy do ewidencji rozrachunków i roszczeń krajowych i zagranicznych z tytułu
dostaw, robót i usług, w tym również zaliczek na poczet dostaw, robót i usług oraz
kaucji gwarancyjnych, a także należności z tytułu przychodów finansowych. Na koncie
201 nie ujmuje się należności jednostek zaliczanych do dochodów budżetowych, które
są ujmowane na koncie 221.
Konto 201 obciąża się za powstałe należności i roszczenia oraz za spłatę i zmniejszenie
zobowiązań, a uznaje się za powstałe zobowiązania oraz spłatę i zmniejszenie należności
i roszczeń.
Ewidencja szczegółowa do konta 201 może być prowadzona według podziałek klasyfikacji
budżetowej oraz powinna zapewnić możliwość ustalenia należności i zobowiązań krajowych
i zagranicznych według poszczególnych kontrahentów.
Konto 201 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a saldo
Ma - stan zobowiązań.
30)
Konto 221 - „Należności z tytułu dochodów budżetowych”
Konto 221 służy do ewidencji należności jednostek z tytułu dochodów budżetowych.
Na stronie Wn konta 221 ujmuje się ustalone należności z tytułu dochodów budżetowych
i zwroty nadpłat.
Na stronie Ma konta 221 ujmuje się wpłaty należności z tytułu dochodów budżetowych
oraz odpisy (zmniejszenia) należności.
Na koncie 221 ujmuje się również należności z tytułu podatków pobieranych przez właściwe
organy. Zapisy z tego tytułu mogą być dokonywane na koniec okresów sprawozdawczych
na podstawie sprawozdań z ewidencji podatkowej (zaległości i nadpłaty).
Ewidencja szczegółowa do konta 221 powinna być prowadzona według dłużników i podziałek
klasyfikacji budżetowej oraz budżetów, których należności dotyczą.
Konto 221 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności z tytułu dochodów
budżetowych, a saldo Ma - stan zobowiązań jednostki budżetowej z tytułu nadpłat w
tych dochodach.
31)
Konto 222 - „Rozliczenie dochodów budżetowych”
Konto 222 służy do ewidencji rozliczenia zrealizowanych przez jednostkę dochodów budżetowych.
Na stronie Wn konta 222 ujmuje się dochody budżetowe przelane do budżetu, w korespondencji
odpowiednio z kontem 130.
Na stronie Ma konta 222 ujmuje się w ciągu roku budżetowego okresowe lub roczne przeksięgowania
zrealizowanych dochodów budżetowych na konto 800, na podstawie sprawozdań budżetowych.
Konto 222 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan dochodów budżetowych zrealizowanych,
lecz nieprzelanych do budżetu.
Saldo konta 222 ulega likwidacji poprzez księgowanie przelewu do budżetu dochodów
budżetowych pobranych, lecz nieprzelanych do końca roku, w korespondencji z kontem
130.
32)
Konto 223 - „Rozliczenie wydatków budżetowych”
Konto 223 służy do ewidencji rozliczenia zrealizowanych przez jednostkę wydatków budżetowych,
w tym wydatków w ramach współfinansowania programów i projektów realizowanych ze środków
europejskich.
Na stronie Wn konta 223 ujmuje się w szczególności:
1)
w ciągu roku budżetowego okresowe lub roczne przeniesienia, na podstawie sprawozdań
budżetowych, zrealizowanych wydatków budżetowych, w tym wydatków budżetu państwa w
ramach współfinansowania programów i projektów realizowanych ze środków europejskich
na konto 800;
2)
okresowe przelewy środków pieniężnych na pokrycie wydatków budżetowych oraz wydatków
w ramach współfinansowania programów i projektów realizowanych ze środków europejskich,
w korespondencji z kontem 130.
Na stronie Ma konta 223 ujmuje się w szczególności:
1)
okresowe wpływy środków pieniężnych otrzymanych na pokrycie wydatków budżetowych,
w tym wydatków budżetu państwa w ramach współfinansowania programów i projektów realizowanych
ze środków europejskich, w korespondencji z kontem 130;
2)
okresowe wpływy środków pieniężnych przeznaczonych dla dysponentów niższego stopnia,
w korespondencji z kontem 130.
W samorządowych jednostkach budżetowych na koncie 223 ujmuje się również operacje
związane z przepływami środków europejskich w zakresie, w którym środki te stanowią
dochody jednostek samorządu terytorialnego.
Konto 223 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan środków pieniężnych otrzymanych
na pokrycie wydatków budżetowych, lecz niewykorzystanych do końca roku.
Saldo konta 223 ulega likwidacji poprzez księgowanie przelewu na rachunek dysponenta
wyższego stopnia środków pieniężnych niewykorzystanych do końca roku, w korespondencji
z kontem 130.
33)
Konto 224 - „Rozliczenie dotacji budżetowych oraz płatności z budżetu środków europejskich”
Konto 224 służy do ewidencji rozliczenia przez organ dotujący udzielonych dotacji
budżetowych, a także do ewidencji rozliczenia przez instytucje zarządzające i pośredniczące
płatności z budżetu środków europejskich.
Na stronie Wn konta 224 ujmuje się w szczególności:
1)
wartość dotacji przekazanych przez organ dotujący, w korespondencji z kontem 130;
2)
wartość płatności dokonanych na rzecz beneficjentów przez Bank Gospodarstwa Krajowego,
w korespondencji z kontami 227 lub 230.
Na stronie Ma konta 224 ujmuje się w szczególności:
1)
wartość dotacji uznanych za wykorzystane i rozliczone, w korespondencji z kontem 810;
2)
wartość płatności z budżetu środków europejskich uznanych za rozliczone, w korespondencji
z kontami 810 lub 230;
3)
wartość dotacji zwróconych w tym samym roku budżetowym, w korespondencji z kontem
130.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 224 powinna zapewniać możliwość ustalenia
wartości przekazanych dotacji oraz zaliczek z tytułu płatności z budżetu środków europejskich
według jednostek oraz przeznaczenia tych środków.
Rozliczone i przypisane do zwrotu dotacje, które organ dotujący zalicza do dochodów
budżetowych, są ujmowane na koncie 221.
34)
Konto 225 - „Rozrachunki z budżetami”
Konto 225 służy do ewidencji rozrachunków z budżetami w szczególności z tytułu dotacji,
podatków, nadwyżek środków obrotowych, nadpłat w rozliczeniach z budżetami.
Na stronie Wn konta 225 ujmuje się nadpłaty oraz wpłaty do budżetu, a na stronie Ma
- zobowiązania wobec budżetów i wpłaty od budżetów.
Ewidencja szczegółowa do konta 225 powinna zapewnić możliwość ustalenia stanu należności
i zobowiązań według każdego z tytułów rozrachunków z budżetem odrębnie.
Konto 225 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma - stan
zobowiązań wobec budżetów.
35)
Konto 226 - „Długoterminowe należności budżetowe”
Konto 226 służy do ewidencji długoterminowych należności lub długoterminowych rozliczeń
z budżetem.
Na stronie Wn konta 226 ujmuje się w szczególności długoterminowe należności, w korespondencji
z kontem 840, a także przeniesienie należności krótkoterminowych do długoterminowych,
w korespondencji z kontem 221.
Na stronie Ma konta 226 ujmuje się w szczególności przeniesienie należności długoterminowych
do krótkoterminowych w wysokości raty należnej na dany rok, w korespondencji z kontem
221.
Konto 226 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość długoterminowych należności.
Ewidencja szczegółowa do konta 226 powinna zapewnić możliwość ustalenia stanu poszczególnych
należności budżetowych.
36)
Konto 227 - „Rozliczenie wydatków z budżetu środków europejskich”
Konto 227 służy do ewidencji i rozliczeń wydatków z budżetu środków europejskich ujętych
w planie wydatków środków europejskich.
Na stronie Wn konta 227 ujmuje się w szczególności w ciągu roku budżetowego okresowe
lub roczne przeniesienie wydatków z budżetu środków europejskich na podstawie sprawozdań
budżetowych na konto 800.
Na stronie Ma konta 227 ujmuje się w szczególności:
1)
wpływ środków europejskich otrzymanych na pokrycie wydatków w związku z realizacją
programów i projektów finansowanych z tych środków, w korespondencji z kontem 138;
2)
przeksięgowanie kwoty uregulowanego zobowiązania wobec wykonawcy (odbiorcy) na podstawie
informacji z Banku Gospodarstwa Krajowego o dokonaniu płatności na rachunek wykonawcy
(odbiorcy), w korespondencji z kontami zespołu 2;
3)
w instytucji koordynującej, zarządzającej lub pośredniczącej - wartość płatności dokonanych
przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz beneficjentów z tytułu wydatków ujętych
w planach finansowych tych instytucji, w korespondencji z kontem 224.
37)
Konto 228 - „Rozliczenie środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających
zwrotowi”
Konto 228 służy do ewidencji i rozliczeń środków pochodzących ze źródeł zagranicznych
niepodlegających zwrotowi, innych niż środki europejskie.
Na stronie Wn konta 228 ujmuje się w szczególności:
1)
okresowe lub roczne przeniesienie zrealizowanych wydatków ze źródeł zagranicznych
niepodlegających zwrotowi, w korespondencji z kontem 800;
2)
przekazanie środków na pokrycie wydatków realizowanych ze źródeł zagranicznych niepodlegających
zwrotowi innym jednostkom, w korespondencji z kontem 137.
Na stronie Ma konta 228 ujmuje się w szczególności wpływ środków otrzymanych na pokrycie
wydatków realizowanych ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi lub przeznaczonych
dla innych jednostek, w korespondencji z kontem 137.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 228 powinna umożliwić ustalenie stanu rozliczeń
środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi w podziale
na źródła ich pochodzenia.
38)
Konto 229 - „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne”
Konto 229 służy do ewidencji, innych niż z budżetami, rozrachunków publicznoprawnych,
a w szczególności z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych.
Na stronie Wn konta 229 ujmuje się należności oraz spłatę i zmniejszenie zobowiązań,
a na stronie Ma - zobowiązania, spłatę i zmniejszenie należności z tytułu rozrachunków
publicznoprawnych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 229 powinna zapewnić możliwość ustalenia
stanu należności i zobowiązań według tytułów rozrachunków oraz podmiotów, z którymi
są dokonywane rozliczenia.
Konto 229 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma -
stan zobowiązań.
39)
Konto 230 - „Rozliczenia z budżetem środków europejskich”
Konto 230 służy do ewidencji operacji związanych z decyzjami lub umowami o dofinansowanie
zawieranymi przez instytucję koordynującą, zarządzającą lub pośredniczącą z beneficjentami
realizującymi projekty finansowane z budżetu środków europejskich. Na koncie 230 dokonuje
się zapisów księgowych w sytuacji, gdy wydatki na realizację projektów nie są ujęte
w planach finansowych tych instytucji.
Na stronie Wn konta 230 ujmuje się w szczególności wartość płatności z budżetu środków
europejskich uznanych za rozliczone, w korespondencji z kontem 224.
Na stronie Ma konta 230 ujmuje się w szczególności wartość płatności dokonanych na
rzecz beneficjentów przez Bank Gospodarstwa Krajowego, w korespondencji z kontem 224.
40)
Konto 231 - „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”
Konto 231 służy do ewidencji rozrachunków z pracownikami i innymi osobami fizycznymi
z tytułu wypłat pieniężnych i świadczeń rzeczowych zaliczonych, zgodnie z odrębnymi
przepisami, do wynagrodzeń, a w szczególności należności za pracę wykonywaną na podstawie
stosunku pracy, umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej i innych umów zgodnie
z odrębnymi przepisami.
Na stronie Wn konta 231 ujmuje się w szczególności:
1)
wypłaty pieniężne lub przelewy wynagrodzeń;
2)
wypłaty zaliczek na poczet wynagrodzeń;
3)
wartość wydanych świadczeń rzeczowych zaliczanych do wynagrodzeń;
4)
potrącenia wynagrodzeń obciążające pracownika.
Na stronie Ma konta 231 ujmuje się zobowiązania jednostki z tytułu wynagrodzeń.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 231 powinna zapewnić możliwość ustalenia
stanów należności i zobowiązań z tytułu wynagrodzeń i świadczeń zaliczanych do wynagrodzeń.
Konto 231 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma -
stan zobowiązań jednostki z tytułu wynagrodzeń.
41)
Konto 234 - „Pozostałe rozrachunki z pracownikami”
Konto 234 służy do ewidencji należności, roszczeń i zobowiązań wobec pracowników z
innych tytułów niż wynagrodzenia.
Na stronie Wn konta 234 ujmuje się w szczególności:
1)
wypłacone pracownikom zaliczki i sumy do rozliczenia na wydatki obciążające jednostkę;
2)
należności od pracowników z tytułu dokonanych przez jednostkę świadczeń odpłatnych;
3)
należności z tytułu pożyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych;
4)
należności i roszczenia od pracowników z tytułu niedoborów i szkód;
5)
zapłacone zobowiązania wobec pracowników.
Na stronie Ma konta 234 ujmuje się w szczególności:
1)
wydatki wyłożone przez pracowników w imieniu jednostki;
2)
rozliczone zaliczki i zwroty środków pieniężnych;
3)
wpływy należności od pracowników.
Zaliczki wypłacone pracownikom w walutach obcych można ujmować, do czasu ich rozliczenia,
w równowartości waluty polskiej ustalonej przy wypłacie zaliczki.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 234 powinna zapewnić możliwość ustalenia
stanu należności, roszczeń i zobowiązań według tytułów rozrachunków.
Konto 234 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a
saldo Ma - stan zobowiązań wobec pracowników.
42)
Konto 240 - „Pozostałe rozrachunki”
Konto 240 służy do ewidencji krajowych i zagranicznych należności i roszczeń oraz
zobowiązań nieobjętych ewidencją na kontach 201-234. Konto 240 może być używane również
do ewidencji pożyczek i różnego rodzaju rozliczeń, a także krótko- i długoterminowych
należności funduszy celowych.
Na stronie Wn konta 240 ujmuje się powstałe należności i roszczenia oraz spłatę i
zmniejszenie zobowiązań, a na stronie Ma - powstałe zobowiązania oraz spłatę i zmniejszenie
należności i roszczeń.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 240 powinna zapewnić ustalenie rozrachunków,
roszczeń i rozliczeń z poszczególnych tytułów.
Konto 240 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a saldo
Ma - stan zobowiązań.
42a)
Konto 245 - „Wpływy do wyjaśnienia”
Konto służy do ewidencji wpłaconych, a niewyjaśnionych kwot należności z tytułu dochodów
budżetowych.
Na stronie Wn konta 245 ujmuje się w szczególności kwoty wyjaśnionych wpłat i ich
zwroty.
Na stronie Ma konta 245 ujmuje się w szczególności kwoty niewyjaśnionych wpłat.
Konto 245 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan niewyjaśnionych wpłat.
43)
Konto 290 - „Odpisy aktualizujące należności”
Konto 290 służy do ewidencji odpisów aktualizujących należności.
Na stronie Wn konta 290 ujmuje się zmniejszenie wartości odpisów aktualizujących należności,
a na stronie Ma - zwiększenie wartości odpisów aktualizujących należności.
Saldo konta 290 oznacza wartość odpisów aktualizujących należności.
44)
Zespół 3 - „Materiały i towary”
Konta zespołu 3 „Materiały i towary” służą do ewidencji zapasów materiałów (konta
310 i 340) i towarów (konta 330 i 340) oraz rozliczenia zakupu materiałów, towarów
i usług (konto 300).
Na kontach 310 i 330 prowadzi się ewidencję zapasów materiałów i towarów znajdujących
się w magazynach własnych i obcych jednostki w cenach zakupu, jeżeli koszty związane
bezpośrednio z zakupem są odnoszone w koszty w okresie ich poniesienia.
Przychody, rozchody oraz stany zapasów materiałów i towarów na kontach 310 i 330 wycenia
się według cen ewidencyjnych albo według cen zakupu lub nabycia. Gdy cena ewidencyjna
różni się od ceny rzeczywistej, należy wyodrębnić odchylenia od cen rzeczywistych
na koncie 340. Rozliczenie odchyleń następuje według zasad określonych w zakładowym
planie kont.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do kont 310 i 330 powinna zapewnić możliwość ustalenia
stanu zapasów według miejsc ich znajdowania się i osób, którym powierzono pieczę nad
nimi, a w odniesieniu do zapasów materiałów i towarów objętych ewidencją ilościowo-wartościową
- także według ich poszczególnych rodzajów i grup.
Konto 300 - „Rozliczenie zakupu”
Konto 300 służy do ewidencji rozliczenia zakupu materiałów, towarów (artykułów spożywczych),
robót i usług, a w szczególności do ustalenia wartości materiałów, towarów w drodze
oraz wartości dostaw niefakturowanych.
Na stronie Wn konta 300 ujmuje się:
1)
faktury dostawców krajowych i zagranicznych łącznie z naliczonym podatkiem od towarów
i usług, zwanym dalej „podatkiem VAT”;
2)
podatek VAT, podatek akcyzowy, cło pobierane przy imporcie.
Na stronie Ma konta 300 ujmuje się:
1)
wartość przyjętych dostaw i usług;
2)
naliczony podatek VAT do rozliczenia z urzędem skarbowym bezpośrednio lub po spełnieniu
określonych warunków;
3)
naliczony podatek VAT niepodlegający zwrotowi lub odliczeniu od podatku należnego,
dotyczący składników majątku obrotowego, zwiększający ich wartość lub obciążający
właściwe koszty albo rozliczenia międzyokresowe kosztów czynne;
4)
naliczony podatek VAT niepodlegający zwrotowi lub odliczeniu od podatku należnego,
dotyczący środków trwałych, inwestycji rozpoczętych oraz wartości niematerialnych
i prawnych, zwiększający ich wartość.
Za pośrednictwem konta 300 można rozliczać również:
1)
odchylenia od cen ewidencyjnych, od rzeczywistych cen zakupu lub cen nabycia;
2)
koszty zakupu zawarte w fakturach dostawców;
3)
opłaty manipulacyjne pobierane przy imporcie;
4)
niedobory, szkody i nadwyżki w transporcie;
5)
reklamacje (sprostowania) dotyczące faktur dostawców.
Konto 300 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan dostaw w drodze (materiały
i towary w drodze), a saldo Ma - stan dostaw lub usług niefakturowanych.
Konto 310 służy do ewidencji zapasów materiałów, w tym także opakowań i odpadków,
znajdujących się w magazynach własnych i obcych oraz we własnym i obcym przerobie.
Na stronie Wn konta 310 ujmuje się zwiększenie ilości i wartości stanu zapasu materiałów,
a na stronie Ma - jego zmniejszenia.
Konto 310 może wykazywać saldo Wn, które wyraża stan zapasów materiałów, w cenach
zakupu, nabycia lub w stałych cenach ewidencyjnych.
Konto 330 jest przeznaczone do ewidencji zapasów towarów.
Ewidencją na tym koncie obejmuje się towary znajdujące się zarówno we własnych magazynach,
punktach sprzedaży, punktach przerobu, jak również w magazynach obcych i przerobie
obcym.
Na stronie Wn konta 330 ujmuje się zwiększenie ilości i wartości stanu zapasów towarów,
a na stronie Ma - jego zmniejszenia.
Konto 330 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan zapasów towarów w cenach zakupu,
nabycia lub w stałych cenach ewidencyjnych.
48)
Konto 340 - „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów”
Konto 340 służy do ewidencji różnic pomiędzy ceną ewidencyjną materiałów, towarów
i artykułów spożywczych ustaloną na poziomie cen zakupu, nabycia lub sprzedaży a ich
rzeczywistą ceną zakupu lub nabycia.
Na stronie Wn konta 340 ujmuje się odchylenia debetowe i rozliczenie odchyleń kredytowych,
a na stronie Ma - odchylenia kredytowe i rozliczenie odchyleń debetowych.
Ewidencja szczegółowa do konta 340 powinna zapewnić co najmniej podział odchyleń na
dotyczące materiałów, towarów i artykułów spożywczych, z ewentualnym dalszym podziałem
na grupy zapasów.
W jednostkach handlu detalicznego oraz zakładach gastronomicznych będących podatnikami
podatku VAT, prowadzących wyłącznie ewidencję wartościową zapasów według cen sprzedaży,
należy w ewidencji szczegółowej wyodrębnić odchylenia kredytowe z tytułu planowanej
marży oraz z tytułu zarezerwowanego podatku VAT.
Konto 340 może wykazywać saldo Wn i Ma, które oznacza stan odchyleń dotyczących zapasów
materiałów i towarów ujętych na kontach 310 i 330.
Zespół 4 - „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”
Konta zespołu 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie” służą do ewidencji kosztów
w układzie rodzajowym i ich rozliczenia. Poniesione koszty ujmuje się w księgach rachunkowych
w momencie ich powstania niezależnie od terminu ich zapłaty. Zmniejszenia uprzednio
zarachowanych kosztów dokonuje się na podstawie dokumentów korygujących koszty (np.
faktur korygujących).
Nie księguje się na kontach zespołu 4 kosztów finansowanych, zgodnie z odrębnymi przepisami,
z funduszy celowych i innych oraz kosztów inwestycji, pozostałych kosztów operacyjnych
i kosztów operacji finansowych.
Ewidencję szczegółową do kont zespołu 4 prowadzi się według podziałek klasyfikacji
planu finansowego oraz w przekrojach dostosowanych do potrzeb planowania, analiz oraz
w sposób umożliwiający sporządzenie sprawozdań finansowych, sprawozdań budżetowych
lub innych sprawozdań określonych w odrębnych przepisach obowiązujących jednostkę.
50)
Konto 400 - „Amortyzacja”
Konto 400 służy do ewidencji naliczonych odpisów amortyzacji od środków trwałych i
wartości niematerialnych i prawnych, od których odpisy umorzeniowe są dokonywane stopniowo
według stawek amortyzacyjnych.
Na stronie Wn konta 400 ujmuje się naliczone odpisy amortyzacyjne, a na stronie Ma
konta 400 ujmuje się ewentualne zmniejszenie odpisów amortyzacyjnych oraz przeniesienie
w końcu roku salda konta na wynik finansowy.
Konto 400 może wykazywać w ciągu roku obrotowego saldo Wn, które wyraża wysokość poniesionych
kosztów amortyzacji. Saldo konta 400 przenosi się w końcu roku obrotowego na konto
860.
51)
Konto 401 - „Zużycie materiałów i energii”
Konto 401 służy do ewidencji kosztów zużycia materiałów i energii na cele działalności
podstawowej, pomocniczej i ogólnego zarządu.
Na stronie Wn konta 401 ujmuje się poniesione koszty z tytułu zużycia materiałów i
energii, a na stronie Ma konta 401 ujmuje się zmniejszenie poniesionych kosztów z
tytułu zużycia materiałów i energii oraz na dzień bilansowy przeniesienie salda poniesionych
w ciągu roku kosztów zużycia materiałów i energii na konto 860.
52)
Konto 402 - „Usługi obce”
Konto 402 służy do ewidencji kosztów z tytułu usług obcych wykonywanych na rzecz działalności
podstawowej jednostki.
Na stronie Wn konta 402 ujmuje się poniesione koszty usług obcych, a na stronie Ma
konta 402 ujmuje się zmniejszenie poniesionych kosztów oraz na dzień bilansowy przeniesienie
kosztów usług obcych na konto 860.
53)
Konto 403 - „Podatki i opłaty”
Konto 403 służy do ewidencji w szczególności kosztów z tytułu podatku akcyzowego,
podatku od nieruchomości i podatku od środków transportu, podatku od czynności cywilnoprawnych
oraz opłat o charakterze podatkowym, a także opłaty notarialnej, opłaty skarbowej
i opłaty administracyjnej.
Na stronie Wn konta ujmuje się poniesione koszty z ww. tytułów, a na stronie Ma ujmuje
się zmniejszenie poniesionych kosztów oraz na dzień bilansowy - przeniesienie kosztów
z tego tytułu na konto 860.
54)
Konto 404 - „Wynagrodzenia”
Konto 404 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej z tytułu wynagrodzeń
z pracownikami i innymi osobami fizycznymi zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę,
umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej i innych umów zgodnie z odrębnymi
przepisami.
Na stronie Wn konta ujmuje się kwotę należnego pracownikom i innym osobom fizycznym
wynagrodzenia brutto (tj. bez potrąceń z różnych tytułów dokonywanych na listach płac).
Na stronie Ma księguje się korekty uprzednio zewidencjonowanych kosztów działalności
podstawowej z tytułu wynagrodzeń oraz na dzień bilansowy przenosi się je na konto
860.
55)
Konto 405 - „Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia”
Konto 405 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej z tytułu różnego rodzaju
świadczeń na rzecz pracowników i osób fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy
o pracę, umowy o dzieło i innych umów, które nie są zaliczane do wynagrodzeń.
Na stronie Wn konta 405 ujmuje się poniesione koszty z tytułu ubezpieczeń społecznych
i świadczeń na rzecz pracowników i osób fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy
o pracę, umowy o dzieło i innych umów, które nie są zaliczane do wynagrodzeń.
Na stronie Ma konta ujmuje się zmniejszenie kosztów z tytułu ubezpieczenia społecznego
i świadczeń na rzecz pracowników i osób fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy
o pracę, umowy o dzieło i innych umów, a na dzień bilansowy przenosi się je na konto
860.
56)
Konto 409 - „Pozostałe koszty rodzajowe”
Konto 409 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej, które nie kwalifikują
się do ujęcia na kontach 400-405. Na koncie tym ujmuje się w szczególności zwroty
wydatków za używanie samochodów prywatnych pracowników do zadań służbowych, koszty
krajowych i zagranicznych podróży służbowych, koszty ubezpieczeń majątkowych i osobowych,
odprawy z tytułu wypadków przy pracy oraz innych kosztów niezaliczanych do kosztów
działalności finansowej i pozostałych kosztów operacyjnych.
Na stronie Wn konta ujmuje się poniesione koszty z ww. tytułów, a na stronie Ma ich
zmniejszenie oraz na dzień bilansowy ujmuje się przeniesienie poniesionych kosztów
na konto 860.
57)
Konto 490 - „Rozliczenie kosztów”
Konto 490 w jednostkach nieprowadzących kont zespołu 5 „Koszty według typów działalności
i ich rozliczenie” służy do ujęcia:
1)
w korespondencji z kontem 600 „Produkty gotowe i półfabrykaty” wartości wytworzonych
i przyjętych do magazynu wyrobów gotowych i produkcji niezakończonej według cen sprzedaży
netto;
2)
w korespondencji z kontem 640 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów” kosztów rozliczanych
w czasie (w okresach późniejszych), które były ujęte na kontach: 400, 401, 402, 403,
404, 405, 409 w wartości poniesionej;
3)
zmniejszeń rozliczeń międzyokresowych kosztów oraz rezerw tworzonych na koszty, w
korespondencji z kontem 640 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”;
4)
kosztów zgromadzonych na koncie 700 oraz kosztów niewliczanych do sprzedanych produktów
i towarów, lecz wprost obciążających wynik finansowy oraz ewentualne koszty zakupu
i sprzedaży towarów i materiałów ujęte na kontach: 730 i 760.
W jednostkach prowadzących konta zespołu 5 konto 490 służy do:
1)
przeniesienia na konta zespołu 5 i zespołu 6 kosztów prostych zewidencjonowanych w
ciągu okresu sprawozdawczego na kontach: 400, 401, 402, 403, 404, 405, 409;
2)
przeniesienia na konto 640 kosztów rozliczanych w czasie, które były ujęte na kontach:
400, 401, 402, 403, 404, 405, 409 w wartości poniesionej;
3)
ujęcia łącznej kwoty kosztów uzyskania przychodów zewidencjonowanych na kontach zespołu
7.
Na stronie Wn konta 490 ujmuje się:
1)
koszt własny sprzedanych produktów odpowiadający rzeczywistym kosztom wytworzenia
sprzedanych produktów, w korespondencji z właściwym kontem zespołu 7, oraz koszty
niewliczane do wartości produktów, lecz obciążające wynik finansowy danego okresu,
w korespondencji z właściwym kontem zespołu 5 (koszty zarządu, koszty handlowe i koszty
sprzedaży);
2)
zmniejszenie rozliczeń międzyokresowych, w korespondencji z kontem 640.
Na stronie Ma konta 490 ujmuje się poniesione koszty rodzajowe, zewidencjonowane na
kontach: 400, 401, 402, 403, 404, 405, 409 i niepodlegające rozliczeniu w czasie,
w korespondencji z właściwym kontem zespołu 5, oraz przypadające na przyszłe okresy,
w korespondencji z kontem 640.
Na stronie Wn konta 490 ujmuje się również, w korespondencji z kontem 760, przychody
ze sprzedaży wewnętrznej produktów oraz na stronie Wn lub Ma zmiany stanu produktów
spowodowane w szczególności zdarzeniami losowymi, niedoborami lub nadwyżkami.
Księgowania te mogą być dokonywane na bieżąco, jednocześnie z zapisami na kontach
zespołów 5, 6 i 7, albo okresowo, w łącznej sumie równej różnicy między kwotą odpowiadającą
zmianie stanu produktów a saldem konta 490.
Saldo Wn lub Ma konta 490 oznacza zmianę stanu zapasów produktów gotowych, produkcji
niezakończonej i rozliczeń międzyokresowych kosztów na koniec roku w stosunku do stanu
na początek roku.
Saldo konta 490 jest przenoszone w końcu roku obrotowego na konto 860.
Zespół 5 - „Koszty według typów działalności i ich rozliczenie”
Konta zespołu 5 „Koszty według typów działalności i ich rozliczenie” służą do ewidencji
i rozliczenia kosztów w układzie kalkulacyjnym.
Nie ujmuje się na kontach zespołu 5 kosztów finansowanych, zgodnie z odrębnymi przepisami,
z funduszy celowych i innych oraz kosztów inwestycji, pozostałych kosztów operacyjnych
i kosztów operacji finansowych.
Konta zespołu 5 zaleca się prowadzić wówczas, gdy:
1)
charakter, rozmiary działalności lub organizacja jednostki wymagają ustalania struktury
kosztów poszczególnych typów lub odmian jej działalności, w tym także według miejsc
ich powstawania;
2)
w jednostce są wytwarzane produkty, których koszt podlega kalkulacji.
Na stronie Wn kont zespołu 5 ujmuje się:
1)
poniesione koszty rodzajowe ujęte uprzednio na kontach: 400, 401, 402, 403, 404, 405,
409, w korespondencji ze stroną Ma konta 490;
2)
koszty rozliczane w czasie, w korespondencji ze stroną Ma konta 640;
3)
wydanie półfabrykatów do produkcji w jednostkach, które prowadzą ich ewidencję ilościowo-wartościową,
w korespondencji ze stroną Ma konta 600.
Na stronie Ma kont zespołu 5 ujmuje się:
1)
rzeczywisty koszt wytworzonych produktów gotowych (Wn konto 580 lub Wn konto 700),
jeżeli po zakończeniu wytwarzania produktów zalicza się je do produkcji sprzedanej
(w tym na własne potrzeby);
2)
przychody półfabrykatów w jednostkach, które prowadzą ich ewidencję ilościowo-wartościową
(Wn konto 600 lub 580);
3)
koszty zaliczane do wyniku finansowego bieżącego okresu, lecz niewliczane do kosztu
własnego produktów (koszty handlowe, koszty zarządu i koszty sprzedaży - Wn konto
490);
4)
koszty do rozliczenia w czasie (Wn konto 640).
Na stronie Wn jednych kont zespołu 5 i jednocześnie na stronie Ma innych kont zespołu
5 księguje się świadczenia wzajemne poszczególnych działalności.
Na koniec roku obrotowego konta zespołu 5 (z wyjątkiem kont 550 i 580) mogą wykazywać
salda Wn, oznaczające produkcję w toku, w jednostkach prowadzących ewidencję półfabrykatów
na koncie 600 lub produkcję niezakończoną w jednostkach prowadzących ewidencję półfabrykatów
na kontach zespołu 5.
59)
Konto 500 - „Koszty działalności podstawowej”
Konto 500 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej.
Na stronie Wn konta 500 ujmuje się koszty działalności podstawowej.
Na stronie Ma konta 500 ujmuje się rozliczone koszty działalności podstawowej (wartość
wytworzonych produktów, koszty sprzedaży, koszty handlowe).
Do konta 500 może być prowadzona ewidencja szczegółowa umożliwiająca:
1)
ustalenie wysokości kosztów poszczególnych rodzajów działalności podstawowej z dalszym
podziałem na koszty:
a)
zaliczane do wartości wytworzonych produktów i produkcji niezakończonej,
b)
obciążające wynik finansowy okresu sprawozdawczego, a w szczególności koszty sprzedaży,
koszty handlowe;
2)
ustalenie struktury kosztów działalności podstawowej według pozycji kalkulacyjnych.
W końcu roku saldo konta 500 może wykazywać stan produkcji niezakończonej (w toku).
60)
Konto 530 - „Koszty działalności pomocniczej”
Konto 530 służy do ewidencji kosztów działalności prowadzonej przez komórki jednostki,
których głównym celem jest:
1)
świadczenie usług, w szczególności usług transportowych, sprzętowych, remontowych,
na rzecz innych komórek tej jednostki, w tym na rzecz komórek wykonujących działalność
podstawową;
2)
wytwarzanie na własne potrzeby jednostki energii oraz materiałów;
3)
wykonywanie we własnym zakresie inwestycji;
4)
pełnienie innych funkcji pomocniczych (stołówki, domy mieszkalne, obiekty socjalne).
Zasady działania konta 530 oraz prowadzenie ewidencji szczegółowej są analogiczne
do konta 500.
W końcu roku saldo konta wykazuje wartość produkcji niezakończonej (w toku).
61)
Konto 550 - „Koszty zarządu”
Konto 550 służy do ewidencji wyodrębnionych kosztów związanych z zarządzaniem jednostką
jako całością (kosztów ogólnoadministracyjnych) oraz kosztów ogólnych dotyczących
danej jednostki jako całości (w szczególności utrzymanie terenu, straż przemysłowa
i przeciwpożarowa).
Na stronie Wn konta 550 ujmuje się koszty proste oraz koszty złożone, w szczególności
koszty świadczeń działalności pomocniczej, a także zużycie materiałów, towarów i produktów
na potrzeby reprezentacji i reklamy.
Na stronie Ma konta 550 ujmuje się przeniesienie kosztów działalności zarządu na konto
490.
Do konta 550 może być prowadzona ewidencja szczegółowa umożliwiająca ustalenie struktury
kosztów zarządu w sposób ułatwiający ich analizę i kontrolę.
Konto 550 nie może wykazywać salda na koniec roku.
62)
Konto 580 - „Rozliczenie kosztów działalności”
Konto 580 służy do porównania kosztu wytworzenia poszczególnych produktów lub ich
grup z wartością wytworzonych produktów wyrażoną w cenach ewidencyjnych.
Na stronie Wn konta 580 ujmuje się, w korespondencji z odpowiednimi kontami zespołu
5, rzeczywisty koszt wytworzenia produktów, a na stronie Ma - wartość tych produktów
w cenach ewidencyjnych, w korespondencji z odpowiednimi kontami zespołu 6 lub 7.
Różnica między wartością produktów ustaloną w rzeczywistym koszcie wytworzenia i w
cenach ewidencyjnych podlega - jako odchylenie od cen ewidencyjnych produktów - przeniesieniu
na konto 620 lub 700.
Prowadzenie konta 580 jest zbędne, jeżeli ustalenie rzeczywistego kosztu wytworzenia
gotowych produktów nie wymaga jego stosowania.
Do konta 580 można nie prowadzić ewidencji szczegółowej.
Konto 580 nie może wykazywać salda na koniec roku.
Konta zespołu 6 „Produkty” służą do ewidencji produktów wytworzonych przez jednostkę
oraz kosztów rozliczonych w czasie.
64)
Konto 600 - „Produkty gotowe i półfabrykaty”
Konto 600 służy do ewidencji zapasów wyrobów gotowych oraz robót i usług zakończonych,
lecz niesprzedanych do końca okresu sprawozdawczego, oraz półfabrykatów w jednostkach
prowadzących ich ewidencję ilościowo-wartościową.
Jeżeli przychody, rozchody oraz stany zapasów produktów wycenia się według cen ewidencyjnych,
a cena ewidencyjna różni się od rzeczywistego kosztu wytworzenia, to na koncie 620
należy wyodrębnić odchylenia pomiędzy ceną ewidencyjną a rzeczywistym kosztem wytworzenia
produktów.
Na stronie Wn konta 600 ujmuje się zwiększenia ilości i wartości stanu produktów,
a na stronie Ma - jego zmniejszenia.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 600 powinna zapewnić możliwość ustalenia
stanu zapasów według miejsc ich składowania i osób, którym powierzono pieczę nad nimi,
a w odniesieniu do zapasów produktów objętych ewidencją ilościowo-wartościową i ilościową
- także według ich poszczególnych rodzajów i grup.
Konto 600 może wykazywać saldo Wn, które wyraża stan zapasów produktów gotowych oraz
ewentualnie półfabrykatów.
65)
Konto 620 - „Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów”
Konto 620 służy do ewidencji różnic pomiędzy ceną ewidencyjną produktów a ich rzeczywistym
kosztem wytworzenia.
Na stronie Wn konta 620 ujmuje się powstałe odchylenia debetowe i rozliczenie odchyleń
kredytowych, a na stronie Ma - powstałe odchylenia kredytowe i rozliczenie odchyleń
debetowych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 620 powinna zapewnić podział odchyleń na
dotyczące wyrobów gotowych i półfabrykatów.
Konto 620 może wykazywać saldo Wn lub Ma, które oznacza stan odchyleń dotyczących
zapasów produktów, korygując ich wartość bilansową.
66)
Konto 640 - „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”
Konto 640 służy do ewidencji kosztów przyszłych okresów (rozliczenia czynne) oraz
rezerw na wydatki przyszłych okresów (rozliczenia bierne).
Na stronie Wn konta 640 ujmuje się koszty proste i złożone poniesione w okresie sprawozdawczym,
a dotyczące przyszłych okresów, oraz wydatki poniesione w okresie sprawozdawczym,
na które utworzono w okresach poprzednich rezerwę.
Na stronie Ma konta 640 ujmuje się utworzenie rezerwy na wydatki przyszłych okresów
oraz zaliczenie do kosztów okresu sprawozdawczego kosztów poniesionych w okresach
poprzednich.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 640 powinna umożliwić ustalenie:
1)
wysokości tych kosztów zakupu, które podlegają rozliczeniu w czasie;
2)
wysokości innych rozliczeń międzyokresowych kosztów z dalszym podziałem według ich
tytułów.
Saldo Wn konta 640 wyraża koszty przyszłych okresów, a saldo Ma - rezerwy na wydatki
przyszłych okresów.
67)
Zespół 7 - „Przychody, dochody i koszty”
Konta zespołu 7 „Przychody, dochody i koszty” służą do ewidencji:
1)
przychodów i kosztów ich osiągnięcia z tytułu sprzedaży produktów, towarów, przychodów
i kosztów operacji finansowych oraz pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych;
2)
podatków nieujętych na koncie 403;
3)
dotacji i subwencji otrzymanych, które wpływają na wynik finansowy, oraz dotacji przekazanych.
Ewidencję szczegółową prowadzi się według pozycji planu finansowego oraz stosownie
do potrzeb planowania, analizy i sprawozdawczości oraz obliczenia podatków.
68)
Konto 700 - „Sprzedaż produktów i koszt ich wytworzenia”
Konto 700 służy do ewidencji sprzedaży produktów (wyrobów gotowych i półfabrykatów
oraz robót i usług) własnej działalności na rzecz obcych jednostek oraz działalności
finansowo wyodrębnionej własnej jednostki oraz kosztu ich wytworzenia.
Na stronie Wn konta 700 ujmuje się koszt wytworzenia sprzedanych produktów, obejmujący
rzeczywisty koszt wytworzenia, za który uważa się również wartość produktów w cenach
ewidencyjnych, skorygowaną o odchylenia od cen ewidencyjnych, w korespondencji z kontami:
500, 530, 580, 600, 620 lub 490.
Na stronie Ma konta 700 ujmuje się przychody ze sprzedaży, w korespondencji z kontami
przede wszystkim zespołu 1 i 2 oraz ewentualnie 0 i 8 oraz 4 bądź 5.
Ewidencja szczegółowa do konta 700 powinna zapewnić podział sprzedaży dostosowany
do zasad wymiaru podatków oraz należnych dotacji oraz według przedmiotów i kierunków
sprzedaży.
W końcu roku obrotowego przenosi się:
1)
przychody ze sprzedaży na stronę Ma konta 860;
2)
koszt sprzedanych produktów na stronę Wn konta 490, uznając konto 700.
Na koniec roku konto 700 nie wykazuje salda.
69)
Konto 720 - „Przychody z tytułu dochodów budżetowych”
Konto 720 służy do ewidencji przychodów z tytułu dochodów budżetowych związanych bezpośrednio
z podstawową działalnością jednostki, w szczególności dochodów, do których zalicza
się podatki, składki, opłaty, inne dochody budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego
oraz innych jednostek, należne na podstawie odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych.
Na stronie Wn konta 720 ujmuje się odpisy z tytułu dochodów budżetowych, a na stronie
Ma konta 720 - przychody z tytułu dochodów budżetowych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 720 powinna zapewnić wyodrębnienie przychodów
z tytułu dochodów budżetowych według pozycji planu finansowego.
W zakresie podatkowych i niepodatkowych dochodów budżetowych ewidencja szczegółowa
jest prowadzona według zasad rachunkowości podatkowej, natomiast w zakresie podatków
pobieranych przez inne organy ewidencję szczegółową stanowią sprawozdania o dochodach
budżetowych sporządzane przez te organy.
W końcu roku obrotowego saldo konta 720 przenosi się na konto 860.
Na koniec roku konto 720 nie wykazuje salda.
70)
Konto 730 - „Sprzedaż towarów i wartość ich zakupu”
Konto 730 służy do ewidencji sprzedaży towarów i wartości ich zakupu.
Na stronie Wn ujmuje się wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu (nabycia), w korespondencji
z kontami: 330 i 340; za cenę zakupu (nabycia) uważa się również cenę ewidencyjną
skorygowaną o odchylenia od tej ceny.
Na stronie Ma konta 730 ujmuje się przychody ze sprzedaży towarów, w korespondencji
z kontami przede wszystkim zespołu 1 i 2 oraz zespołu 0 i 8 bądź 4 i 5.
Podatnicy podatku VAT niezobowiązani do stosowania kas z pamięcią fiskalną ujmują
po stronie Ma konta 730 przychody (utargi) łącznie z podatkiem ze sprzedaży towarów.
Należny podatek od towarów i usług zawarty w utargach podlega przeksięgowaniu Wn konto
730, Ma konto 225.
W końcu roku obrotowego przenosi się:
1)
przychody ze sprzedaży towarów na stronę Ma konta 860 (Wn konto 730);
2)
wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu na stronę Wn konta 860 (Ma konto 730).
Na koniec roku konto 730 nie wykazuje salda.
71)
Konto 740 - „Dotacje i środki na inwestycje”
Konto 740 służy do ewidencji dotacji otrzymanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego
oraz innych środków na finansowanie działalności podstawowej samorządowych zakładów
budżetowych oraz środków pieniężnych przeznaczonych na inwestycje gromadzonych na
wydzielonym rachunku bankowym państwowych i samorządowych jednostek budżetowych prowadzących
działalność oświatową.
Na koncie 740 nie ujmuje się dotacji otrzymanych na finansowanie inwestycji.
Na stronie Wn konta 740 ujmuje się:
1)
dotacje przekazane na finansowanie działalności podstawowej samobilansującym oddziałom
samorządowych zakładów budżetowych, w korespondencji z kontem 131 lub 240;
2)
środki pieniężne samorządowych zakładów budżetowych i dochody gromadzone przez jednostki
budżetowe na wydzielonym rachunku wykorzystane lub przeznaczone na finansowanie inwestycji,
w korespondencji z kontem 800 lub 840;
3)
zwrot dotacji niewykorzystanych, nadmiernie pobranych lub wykorzystanych niezgodnie
z przeznaczeniem, w korespondencji z kontem 131 lub 225.
Na stronie Ma konta 740 ujmuje się:
1)
w ciągu roku - dotacje rzeczywiście otrzymane, w korespondencji z kontem 131, lub
dotacje należne, jeżeli ich wysokość wynika z przepisów, w korespondencji z kontem
225;
2)
na koniec okresu sprawozdawczego - dotacje należne, wynikające z przepisów prawa lub
potwierdzone przez organ dotujący, albo jeżeli należna dotacja za dany rok wpłynęła
na rachunek jednostki w okresie następnym do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego,
w korespondencji z kontem 225.
Ewidencja szczegółowa powinna zapewnić możliwość ustalenia wysokości dotacji przypadających
na poszczególne tytuły rozliczeń.
W końcu roku budżetowego saldo konta 740 zamyka się dwoma saldami, które przenosi
się:
1)
saldo Wn oznacza wartość dotacji przekazanych na finansowanie działalności podstawowej
samodzielnie bilansujących się oddziałów środków wykorzystanych lub przeznaczonych
na inwestycje w samorządowych zakładach budżetowych, na stronę Wn konta 860;
2)
saldo Ma oznacza wartość dotacji otrzymanych na finansowanie działalności podstawowej,
na stronę Ma konta 860.
Na koniec roku konto 740 nie wykazuje salda.
72)
Konto 750 - „Przychody finansowe”
Konto 750 służy do ewidencji przychodów finansowych.
Na stronie Ma konta 750 ujmuje się przychody z tytułu operacji finansowych, w szczególności
przychody ze sprzedaży papierów wartościowych, przychody z udziałów i akcji, dywidendy
oraz odsetki od udzielonych pożyczek, dyskonto przy zakupie weksli, czeków obcych
i papierów wartościowych oraz odsetki za zwłokę w zapłacie należności, dodatnie różnice
kursowe.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 750 powinna zapewnić wyodrębnienie przychodów
finansowych z tytułu udziałów w innych podmiotach gospodarczych, należne jednostce
odsetki.
W końcu roku obrotowego przenosi się przychody finansowe na stronę Ma konta 860 (Wn
konto 750).
Na koniec roku konto 750 nie wykazuje salda.
73)
Konto 751 - „Koszty finansowe”
Konto 751 służy do ewidencji kosztów finansowych.
Na stronie Wn konta 751 ujmuje się w szczególności wartość sprzedanych udziałów, akcji
i innych papierów wartościowych, odsetki od obligacji, odsetki od kredytów i pożyczek,
odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań, z wyjątkiem obciążających środki trwałe w
budowie, odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu operacji finansowych, dyskonto
przy sprzedaży weksli, czeków obcych i papierów wartościowych, ujemne różnice kursowe,
z wyjątkiem obciążających środki trwałe w budowie.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 751 powinna zapewnić wyodrębnienie w zakresie
kosztów operacji finansowych - naliczone odsetki od pożyczek i odsetki za zwłokę od
zobowiązań.
W końcu roku obrotowego przenosi się koszty operacji finansowych na stronę Wn konta
860 (Ma konto 751).
Na koniec roku konto 751 nie wykazuje salda.
Konto 760 - „Pozostałe przychody operacyjne”
Konto 760 służy do ewidencji przychodów niezwiązanych bezpośrednio z podstawową działalnością
jednostki, w tym wszelkich innych przychodów niż podlegające ewidencji na kontach:
700, 720, 730, 750.
W szczególności na stronie Ma konta 760 ujmuje się:
1)
przychody ze sprzedaży materiałów w wartości cen zakupu lub nabycia materiałów;
2)
przychody ze sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz
środków trwałych w budowie;
3)
odpisane przedawnione zobowiązania, otrzymane odszkodowania, kary, nieodpłatnie otrzymane,
w tym w drodze darowizny, aktywa umarzane jednorazowo, rzeczowe aktywa obrotowe, przychody
o nadzwyczajnej wartości lub które wystąpiły incydentalnie;
4)
równowartość odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych otrzymanych nieodpłatnie przez samorządowy zakład budżetowy, a także od
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, na sfinansowanie których
samorządowy zakład budżetowy otrzymał środki pieniężne, w korespondencji ze stroną
Wn konta 800;
5)
zmniejszenie stanu produktów w korespondencji ze stroną Wn konta 490.
W końcu roku obrotowego przenosi się pozostałe przychody operacyjne na stronę Ma konta
860, w korespondencji ze stroną Wn konta 760.
Na koniec roku konto 760 nie wykazuje salda.
Konto 761 - „Pozostałe koszty operacyjne”
Konto 761 służy do ewidencji kosztów niezwiązanych bezpośrednio z podstawową działalnością
jednostki.
W szczególności na stronie Wn konta 761 ujmuje się:
1)
koszty osiągnięcia pozostałych przychodów w wartości cen zakupu lub nabycia materiałów;
2)
kary, odpisane przedawnione, umorzone i nieściągalne należności, odpisy aktualizujące
od należności, koszty postępowania spornego i egzekucyjnego oraz nieodpłatnie przekazane
rzeczowe aktywa obrotowe, koszty o nadzwyczajnej wartości lub które wystąpiły incydentalnie.
Konto 761 służy również - w jednostkach ewidencjonujących koszty na kontach: 400,
401, 402, 403, 404, 405, 409, 490 oraz zespołu 5 - do ewidencji zapisów uzupełniających,
dokonanych na kontach zespołów 5 i 6 z tytułu zwiększeń bądź zmniejszeń stanu produktów
(w tym także rozliczeń międzyokresowych kosztów), w korespondencji z innymi kontami
niż konto 490, konta zespołów 5 lub 6 oraz konta kosztu własnego sprzedaży w zespole
7.
Na stronie Wn konta 761 w korespondencji ze stroną Ma konta 490 ujmuje się zwiększenie
stanu produktów.
W końcu roku obrotowego przenosi się:
1)
na stronę Wn konta 490 - koszty związane z zakupem i sprzedażą składników majątku,
jeżeli zostały ujęte na koncie 761, w korespondencji ze stroną Ma konta 761;
2)
na stronę Wn konta 860 - pozostałe koszty operacyjne, w korespondencji ze stroną Ma
konta 761.
Na koniec roku konto 761 nie wykazuje salda.
78)
Zespół 8 - „Fundusze, rezerwy i wynik finansowy”
Konta zespołu 8 służą do ewidencji funduszy, wyniku finansowego, dotacji z budżetu,
rezerw i rozliczeń międzyokresowych przychodów.
79)
Konto 800 - „Fundusz jednostki”
Konto 800 służy do ewidencji równowartości majątku trwałego i obrotowego jednostki
i ich zmian.
Na stronie Wn konta 800 ujmuje się zmniejszenia funduszu, a na stronie Ma - jego zwiększenia,
zgodnie z odrębnymi przepisami regulującymi gospodarkę finansową jednostki.
Na stronie Wn konta 800 ujmuje się w szczególności:
1)
przeksięgowanie straty bilansowej roku ubiegłego z konta 860;
2)
przeksięgowanie, pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych dochodów budżetowych
z konta 222;
3)
przeksięgowanie, w końcu roku obrotowego, dotacji z budżetu i środków budżetowych
wykorzystanych na inwestycje z konta 810;
4)
różnice z aktualizacji wyceny środków trwałych;
5)
wartość sprzedanych, nieodpłatnie przekazanych oraz wniesionych w formie wkładu niepieniężnego
(aportu) środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz środków trwałych
w budowie;
6)
wartość pasywów przejętych od zlikwidowanych jednostek;
7)
wartość aktywów przekazanych w ramach centralnego zaopatrzenia;
8)
równowartość odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych otrzymanych nieodpłatnie przez samorządowy zakład budżetowy, a także od
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, na sfinansowanie których
samorządowy zakład budżetowy otrzymał środki pieniężne, w korespondencji ze stroną
Ma konta 760.
Na stronie Ma konta 800 ujmuje się w szczególności:
1)
przeksięgowanie zysku bilansowego roku ubiegłego z konta 860;
2)
przeksięgowanie, pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych wydatków budżetowych
z konta 223;
3)
przeksięgowanie, pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych wydatków środków
europejskich z konta 227;
4)
okresowe lub roczne przeniesienie zrealizowanych wydatków ze źródeł zagranicznych
niepodlegających zwrotowi z konta 228;
5)
wpływ środków przeznaczonych na finansowanie inwestycji;
6)
różnice z aktualizacji wyceny środków trwałych;
7)
nieodpłatne otrzymanie środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz
środków trwałych w budowie;
8)
wartość aktywów przejętych od zlikwidowanych jednostek;
9)
wartość objętych akcji i udziałów;
10)
wartość aktywów otrzymanych w ramach centralnego zaopatrzenia.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 800 powinna zapewnić możliwość ustalenia
przyczyn zwiększeń i zmniejszeń funduszu jednostki.
Konto 800 wykazuje na koniec roku saldo Ma, które oznacza stan funduszu jednostki.
80)
Konto 810 - „Dotacje budżetowe, płatności z budżetu środków europejskich oraz środki
z budżetu na inwestycje”
Konto 810 służy do ewidencji dotacji budżetowych, płatności z budżetu środków europejskich
oraz środków z budżetu na inwestycje.
Na stronie Wn konta 810 ujmuje się:
1)
wartość dotacji przekazanych z budżetu w części uznanej za wykorzystane lub rozliczone,
w korespondencji z kontem 224;
2)
wartość płatności z budżetu środków europejskich uznanych za rozliczone, w korespondencji
z kontem 224;
3)
równowartość wydatków dokonanych przez jednostki budżetowe ze środków budżetu na finansowanie:
środków trwałych w budowie, zakupu środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych.
Na stronie Ma konta 810 ujmuje się przeksięgowanie, w końcu roku, salda konta 810
na konto 800.
Na koniec roku konto 810 nie wykazuje salda.
81)
Konto 820 - „Rozliczenie wyniku finansowego”
Konto 820 służy do ewidencji rozliczenia wyniku finansowego samorządowych zakładów
budżetowych oraz nadwyżki dochodów jednostek budżetowych prowadzących działalność
oświatową.
Na stronie Wn konta 820 ujmuje się dokonane lub należne wpłaty do budżetu z tytułu
nadwyżki środków obrotowych samorządowych zakładów budżetowych oraz nadwyżki dochodów
jednostek budżetowych prowadzących działalność oświatową.
Na stronie Ma konta 820 ujmuje się przeniesienie salda konta w roku następnym na konto
800.
Konto 840 - „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów”
Konto 840 służy do ewidencji przychodów zaliczanych do przyszłych okresów oraz innych
rozliczeń międzyokresowych i rezerw.
Na stronie Ma konta 840 ujmuje się utworzenie i zwiększenie rezerwy, a na stronie
Wn - ich zmniejszenie lub rozwiązanie.
Na stronie Ma konta 840 ujmuje się również powstanie i zwiększenia rozliczeń międzyokresowych
przychodów, a na stronie Wn - ich rozliczenie poprzez zaliczenie ich do przychodów
roku obrotowego.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 840 powinna zapewnić możliwość ustalenia
stanu:
1)
rezerwy oraz przyczyn jej zwiększeń i zmniejszeń;
2)
rozliczeń międzyokresowych przychodów z poszczególnych tytułów oraz przyczyn ich zwiększeń
i zmniejszeń.
Konto 840 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan rezerw i rozliczeń międzyokresowych
przychodów.
83)
Konto 851 - „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych”
Konto 851 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń zakładowego funduszu
świadczeń socjalnych.
Środki pieniężne tego funduszu, wyodrębnione na specjalnym rachunku bankowym, ujmuje
się na koncie 135 „Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia”. Pozostałe
środki majątkowe ujmuje się na odpowiednich kontach działalności podstawowej jednostki
(z wyjątkiem kosztów i przychodów podlegających sfinansowaniu z funduszu).
Ewidencja szczegółowa do konta 851 powinna pozwolić na wyodrębnienie:
1)
stanu, zwiększeń i zmniejszeń zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z podziałem
według źródeł zwiększeń i kierunków zmniejszeń;
2)
wysokości poniesionych kosztów i wysokości uzyskanych przychodów przez poszczególne
rodzaje działalności socjalnej.
Saldo Ma konta 851 wyraża stan zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
84)
Konto 853 - „Fundusze celowe”
Konto 853 służy do ewidencji stanu, zwiększeń i zmniejszeń funduszy celowych oraz
innych funduszy specjalnego przeznaczenia.
Na stronie Wn konta 853 ujmuje się koszty oraz inne niż koszty zmniejszenia funduszy,
a na stronie Ma - przychody oraz pozostałe zwiększenia funduszy.
Ewidencja szczegółowa do konta 853 powinna pozwolić na ustalenie zwiększeń i zmniejszeń
oraz stanu każdego z funduszy oddzielnie.
Saldo Ma konta 853 wyraża stan funduszy celowych oraz innych funduszy specjalnego
przeznaczenia.
85)
Konto 855 - „Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek”
Konto 855 służy do ewidencji równowartości mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw państwowych,
komunalnych lub innych jednostek organizacyjnych, przejętego przez organy założycielskie
i nadzorujące.
Na stronie Wn ujmuje się zmniejszenia funduszu z tytułu sprzedaży mienia lub jego
likwidacji, a na stronie Ma - stan funduszu i jego zwiększenia o równowartość mienia
zlikwidowanych przedsiębiorstw lub innych jednostek organizacyjnych, ustaloną na podstawie
bilansów tych jednostek, w korespondencji z kontem 015.
Saldo Ma konta 855 wyraża stan funduszu mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw lub
innych jednostek organizacyjnych, przejętego przez organ założycielski lub nadzorujący,
a nieprzekazanego spółkom, innym jednostkom organizacyjnym lub nieprzejętego na własne
potrzeby, lub wartość mienia sprzedanego, ale jeszcze niespłaconego.
Konto 860 - „Wynik finansowy”
Konto 860 służy do ustalania wyniku finansowego jednostki.
W końcu roku obrotowego na stronie Wn konta 860 ujmuje się sumę:
1)
poniesionych kosztów, w korespondencji z kontem: 400, 401, 402, 403, 404, 405 i 409;
2)
zmniejszeń stanu produktów oraz rozliczeń międzyokresowych w stosunku do stanu na
początek roku, w korespondencji z kontem 490, w jednostkach stosujących to konto;
3)
wartości sprzedanych towarów w cenie zakupu lub nabycia, w korespondencji z kontem
730, oraz materiałów, w korespondencji z kontem 760;
4)
dotacji przekazanych na finansowanie działalności podstawowej samodzielnie bilansujących
się oddziałów oraz na inwestycje samorządowych zakładów budżetowych, w korespondencji
z kontem 740;
5)
kosztów operacji finansowych, w korespondencji z kontem 751, oraz pozostałych kosztów
operacyjnych, w korespondencji z kontem 761;
6)
obowiązkowych zmniejszeń wyniku finansowego, w korespondencji z kontem 870.
Na stronie Ma konta 860 ujmuje się w końcu roku obrotowego sumę:
1)
uzyskanych przychodów, w korespondencji z poszczególnymi kontami zespołu 7;
2)
zwiększeń stanu produktów oraz rozliczeń międzyokresowych w stosunku do stanu na początek
roku, w korespondencji z kontem 490;
3)
dotacji otrzymanych na finansowanie działalności podstawowej, w korespondencji z kontem
740.
Saldo konta 860 wyraża na koniec roku obrotowego wynik finansowy jednostki, saldo
Wn - stratę netto, saldo Ma - zysk netto. Saldo jest przenoszone w roku następnym
na konto 800.
87)
Konto 870 - „Podatki i obowiązkowe rozliczenia z budżetem obciążające wynik finansowy”
Konto 870 służy do ewidencji obowiązkowych zmniejszeń wyniku finansowego z tytułu
podatku dochodowego.
Na stronie Wn konta 870 ujmuje się zarachowane zmniejszenia wyniku, w korespondencji
z kontem 225.
Ewidencję szczegółową do konta 870 prowadzi się według poszczególnych rozliczeń z
budżetem.
W końcu roku budżetowego saldo konta 870 podlega przeniesieniu na stronę Wn konta
860.