Obwieszczenie Ministra Zdrowiaz dnia 29 grudnia 2017 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych

Lp.
Nazwa programu zdrowotnego

1.
Program profilaktyki chorób odtytoniowych, w tym przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP)

Zakres świadczenia gwarantowanego

Warunki realizacji świadczeń gwarantowanych

Świadczeniobiorcy

Świadczeniodawcy

1

2

3

Etap podstawowy
I. Poradnictwo antytytoniowe:
1) zebranie wywiadu dotyczącego palenia tytoniu, z uwzględnieniem: wieku rozpoczęcia palenia, liczby lat palenia, liczby wypalanych papierosów (ilości wypalanego tytoniu) dziennie, liczby prób zaprzestania palenia i czasu ich trwania, chęci zaprzestania palenia i motywacji do porzucenia palenia oraz ocenę poziomu uzależnienia od tytoniu;
2) pomiar masy ciała, wzrostu, ciśnienia tętniczego krwi;
3) badanie fizykalne;
4) edukacja dotycząca skutków zdrowotnych palenia tytoniu; poinformowanie, że palenie tytoniu jest głównym czynnikiem ryzyka zachorowania POChP, raka płuca, krtani i pęcherza moczowego i innych chorób nowotworowych oraz chorób układu krążenia; zwrócenie uwagi na szkodliwy wpływ palenia biernego na zdrowie niepalących, szczególnie dzieci;
5) w przypadku kobiet - poinformowanie również, że palenie tytoniu jest czynnikiem ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy i udzielenie informacji o Programie profilaktyki raka szyjki macicy oraz poinformowanie, iż w okresie prokreacji palenie tytoniu czynne i bierne wpływa niekorzystnie na przebieg ciąży i rozwój płodu;
6) porada antytytoniowa z zaplanowaniem terapii odwykowej dla świadczeniobiorców, którzy wykażą goto-

1. Kryteria kwalifikacji
I. Poradnictwo antytytoniowe
- osoby powyżej 18. roku życia palące tytoń.
II. Diagnostyka i profilaktyka POChP
- osoby pomiędzy 40. a 65. rokiem życia (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia), które nie miary wykonanych badań spirometrycznych w ramach programu w okresie ostatnich 36 miesięcy, u których nie zdiagnozowano wcześniej, w sposób potwierdzony badaniem spirometrycznym, POChP (lub przewlekłego zapalenia oskrzeli lub rozedmy).
2. Wyłączenie z programu:
1) skierowanie świadczeniobiorcy (osoby ze średnim i wysokim stopniem motywacji do rzucenia palenia oraz kobiety palące w ciąży) do etapu specjalistycznego programu wraz z przekazaniem kopii dokumentacji medycznej dotyczącej przebiegu etapu podstawowego - w przypadku niepowodzenia terapii po 30 dniach;
2) skierowanie do odpowiedniego świadczeniodawcy - w przypadku świadczeniobiorców ze stwierdzonymi na podstawie przeprowadzonego badania lekarskiego nieprawidłowościami wymagającymi dalszej diagnostyki lub leczenia, a w przypadku nieprawidłowego badania spirometrycznego do dalszej diagnostyki pulmonologicznej.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) personel: lekarz podstawowej opieki zdrowotnej posiadający udokumentowane umiejętności w leczeniu zespołu uzależnienia od tytoniu; dopuszcza się możliwość realizowania świadczenia przy dodatkowym udziale pielęgniarki posiadającej co najmniej ukończony kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa zachowawczego lub w dziedzinie pielęgniarstwa środo-wiskowo-rodzinnego lub w dziedzinie promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej;
2) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną:
a) aparat EKG,
b) podstawowy zestaw reanimacyjny,
c) spirometr lub przystawka spirometryczna spełniająca następujące minimalne wymogi techniczne: funkcja mierzenia i rejestrowania zmiennych: FEV1 i FVC oraz wydechowej części krzywej przepływ-objętość, czułość pomiaru: ±3% lub 0,05 L: zakres: 0-8 L; czas: 1 i 15 sek., prezentacja wyników pomiarów w wartościach należnych według ECCS/ERS, możliwość obserwacji wydechowej części krzywej przepływ-objętość w czasie wykonywania badania, funkcja pre-

wość rzucenia palenia w okresie najbliższych 30 dni, a w przypadku braku motywacji do zaprzestania palenia
- zidentyfikowanie powodu i uświadomienie zagrożenia chorobami od-tytoniowymi;
7) prowadzenie terapii odwykowej zgodnie z ustalonym ze świadczenio-biorcą schematem postępowania.
II. Diagnostyka i profilaktyka POChP:
1) zebranie wywiadu dotyczącego palenia tytoniu, z uwzględnieniem: wieku rozpoczęcia palenia, liczby lat palenia, liczby wypalanych papierosów (ilości wypalanego tytoniu) dziennie, liczby prób zaprzestania palenia i czasu ich trwania, chęci zaprzestania palenia i motywacji do porzucenia palenia oraz ocenę poziomu uzależnienia od tytoniu;
2) pomiar masy ciała, wzrostu, ciśnienia tętniczego krwi;
3) badanie fizykalne;
4) badanie spirometryczne u osób w wieku 40-65 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia);
5) edukacja dotycząca skutków zdrowotnych palenia tytoniu:
a) poinformowanie, że palenie tytoniu jest głównym czynnikiem ryzyka zachorowania na POChP, raka płuca, krtani i pęcherza moczowego i innych chorób nowotworowych oraz chorób układu krążenia,
b) zwrócenie uwagi na szkodliwy wpływ palenia biernego na zdrowie niepalących, szczególnie dzieci,
c) w przypadku kobiet - poinformowanie również, że palenie tytoniu jest czynnikiem ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy i udzielenie informacji o Programie profilaktyki raka szyjki macicy;
6) porada antytytoniowa z zaplanowaniem terapii odwykowej dla świadczeniobiorców, którzy wykażą gotowość rzucenia palenia w okresie najbliższych 30 dni, a w przypadku braku motywacji do zaprzestania palenia
- zidentyfikowanie powodu i uświadomienie zagrożenia chorobami od-tytoniowymi; prowadzenie terapii odwykowej zgodnie z ustalonym ze świadczeniobiorcą schematem postępowania.

zentacji i archiwizacji wyniku (wydruk), rejestracja wydechowej części krzywej prze-plyw-objętość, prezentacja wyników trzech pomiarów spirometrycznych w wartościach bezwzględnych i procentach wielkości należnej (według ECCS/ERS), funkcja obliczania wskaźnika FEV1/FVC w wielkości bezwzględnej, oraz wyrażonej jako procent wielkości należnej,
d) pozostałe wyposażenie:
- zestaw przeciwwstrząso-wy,
- waga medyczna ze wzrosto-mierzem,
- zestaw do wykonywania zabiegów i opatrunków,
- aparat do mierzenia ciśnienia tętniczego krwi,
- stetoskop,
- glukometr,
- otoskop,
- lodówka,
- kozetka lekarska,
- stolik zabiegowy,
- szafka przeznaczona do przechowywania leków i wyrobów medycznych,
- telefon.

Etap specjalistyczny
1) zebranie wywiadu dotyczącego palenia tytoniu, z uwzględnieniem: wieku rozpoczęcia palenia, liczby lat palenia, liczby wypalanych papierosów (ilości wypalanego tytoniu) dziennie, liczby prób zaprzestania palenia i czas ich trwania, chęci zaprzestania palenia i motywacji do zaprzestania palenia;
2) w przypadku osób skierowanych z etapu podstawowego ocena informacji zebranych o świadczeniobiorcy w etapie podstawowym i ich aktualizacja;
3) przeprowadzenie testów oceniających poziom uzależnienia od tytoniu, motywacji do zaprzestania palenia, depresji oraz wywiadu dotyczącego objawów abstynencji;
4) badanie przedmiotowe: pomiar masy ciała, wzrostu oraz ciśnienia tętniczego krwi;
5) badanie poziomu tlenku węgla w wydychanym powietrzu;
6) przeprowadzenie wywiadu dotyczącego chorób współistniejących;
7) w przypadku osób pomiędzy 40. a 65. rokiem życia (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia), które nie miary wykonanych badań spirometrycznych w ramach programu w okresie ostatnich 36 miesięcy, u których nie zdiagnozowano wcześniej, w sposób potwierdzony badaniem spirometrycznym, POChP (lub przewlekłego zapalenia oskrzeli lub rozedmy) - kontynuację badań diagnostycznych w zakresie badania spirometrycznego lub RTG klatki piersiowej przez skierowanie do odpowiedniej poradni specjalistycznej;
8) przeprowadzenie edukacji świadczeniobiorców, praktyczne porady dla osób palących tytoń:
a) poinformowanie, że palenie tytoniu jest głównym czynnikiem ryzyka zachorowania na POChP, raka płuca, krtani i pęcherza moczowego i innych chorób nowotworowych oraz chorób układu krążenia,
b) zwrócenie uwagi na szkodliwy wpływ palenia biernego na zdrowie niepalących, szczególnie dzieci; w przypadku kobiet - poinformowanie, że palenie tytoniu jest czynnikiem ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy i udzielenie informacji o Programie profilaktyki raka szyjki macicy;

Kryteria kwalifikacji
- osoby powyżej 18. roku życia uzależnione od tytoniu (ICD-10: F17), skierowane z etapu podstawowego lub z oddziału szpitalnego oraz zgłaszające się bez skierowania.
Świadczeniobiorca może być objęty leczeniem w ramach programu tylko raz.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) personel:
a) lekarz specjalista posiadający udokumentowane umiejętności w leczeniu zespołu uzależnienia od tytoniu,
b) osoba, która jest w trakcie szkolenia w zakresie psychoterapii lub specjalista psychoterapii uzależnień (osoba, która posiada kwalifikacje specjalisty terapii uzależnień, o którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2017 r. poz. 783, z późn. zm), lub specjalisty psychoterapii uzależnień, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487, z późn. zm.)), lub osoba prowadząca psychoterapię (osoba, która ukończyła studia wyższe i szkolenie w zakresie psychoterapii),
c) pielęgniarka lub położna przeszkolona w zakresie leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu;
2) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną:
a) aparat do pomiaru ciśnienia krwi,
b) aparat do pomiaru stężenia tlenku węgla w wydychanym powietrzu,
c) waga lekarska ze wzrostomierzem.

9) ustalenie wskazań i przeciwwskazań do farmakoterapii lub terapii psychologicznej (lekarz specjalista);
10) ustalenie wskazań i przeciwwskazań do terapii psychologicznej indywidualnej lub grupowej (osoba, o której mowa w kolumnie 3 pkt 2 ppkt 1 lit. b);
11) zaplanowanie schematu leczenia uzależnienia od tytoniu (w tym farmakoterapia lub terapia psychologiczna indywidualna lub grupowa i jego realizacja).

Lp.
Nazwa programu zdrowotnego

2.
Program profilaktyki raka szyjki macicy

Zakres świadczenia gwarantowanego

Warunki realizacji świadczeń gwarantowanych

Świadczeniobiorcy

Świadczeniodawcy

1

2

3

Etap podstawowy
- pobranie materiału z szyjki macicy do przesiewowego badania cytologicznego.

1. Kryteria kwalifikacji
Badania wykonuje się:
1) co 36 miesięcy u kobiet w wieku od 25 do 59 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia);
2) co 12 miesięcy u kobiet w wieku od 25 do 59 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia) obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immuno-supresyjne, zakażonych HPV - typem wysokiego ryzyka).
2. Wyłączenie z programu: rozpoznanie nowotworu złośliwego szyjki macicy; po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) kobiety spełniające kryteria kwalifikacji do programu ponownie zostają objęte programem.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny w pracowni stacjonarnej lub mobilnej.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) personel:
a) lekarz specjalista położnictwa i ginekologii lub
b) lekarz ze specjalizacją I stopnia w zakresie położnictwa i ginekologii lub lekarz w trakcie specjalizacji z położnictwa i ginekologii (lekarz, który ukończył co najmniej drugi rok specjalizacji), lub
c)⁴⁾ położna posiadająca:
- dokument potwierdzający pozytywny wynik egzaminu przeprowadzonego przez centralny ośrodek koordynujący w zakresie umiejętności pobierania rozmazów cytologicznych dla potrzeb programu, wydany po 31 grudnia 2010 r., lub
- dokument potwierdzający ukończenie kursu dokształcającego przeprowadzonego w latach 2006-2015 przez centralny ośrodek koordynujący lub wojewódzki ośrodek koordynujący w zakresie umiejętności pobierania roz-

mazów cytologicznych dla potrzeb programu, lub
- dokument potwierdzający ukończenie kursu dokształcającego przeprowadzonego przez podmiot, któremu w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych minister właściwy do spraw zdrowia zlecił prowadzenie szkoleń w zakresie umiejętności pobierania rozmazów cytologicznych dla potrzeb programu,
d)⁴⁾ położna podstawowej opieki zdrowotnej posiadająca:
- dokument potwierdzający pozytywny wynik egzaminu przeprowadzonego przez centralny ośrodek koordynujący w zakresie umiejętności pobierania rozmazów cytologicznych dla potrzeb programu, wydany po 31 grudnia 2010 r., lub
- dokument potwierdzający ukończenie kursu dokształcającego przeprowadzonego w latach 2006-2015 przez centralny ośrodek koordynujący lub wojewódzki ośrodek koordynujący w zakresie umiejętności pobierania rozmazów cytologicznych dla potrzeb programu, lub
- dokument potwierdzający ukończenie kursu dokształcającego przeprowadzonego przez podmiot, któremu w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych minister właściwy do spraw zdrowia zlecił prowadzenie szkoleń w zakresie umiejętności pobierania rozmazów cytologicznych dla potrzeb programu;
2) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną:
a) wziernik jednorazowy,
b) jednorazowa szczoteczka umożliwiająca pobranie rozmazu jednocześnie z tarczy części pochwowej oraz z kanału szyjki macicy,
c) fotel ginekologiczny.

Etap diagnostyczny
- badanie mikroskopowe materiału z szyjki macicy - wynik badania cytologicznego wymazu z szyjki macicy jest sformułowany według Systemu Bethesda 2001.

1. Kryteria kwalifikacji
Badania wykonuje się:
1) co 36 miesięcy dla kobiet w wieku od 25 do 59 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia);
2) co 12 miesięcy dla kobiet w wieku od 25 do 59 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia) obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV - typem wysokiego ryzyka).
2. Wyłączenie z programu:
1) rozpoznanie nowotworu złośliwego szyjki macicy;
2) skierowane (poza programem) do dalszej diagnostyki lub leczenia, w przypadku rozpoznania nowotworu szyjki macicy lub innego schorzenia wymagającego leczenia specjalistycznego w zakresie onkologii.
Po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) kobiety spełniające kryteria kwalifikacji do programu ponownie zostają objęte programem.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) medyczne laboratorium diagnostyczne wpisane do ewidencji prowadzonej przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych lub zakład patomorfologu posiadający pracownię cytologiczną;
2) personel:
a) lekarz specjalista patomorfologu lub anatomii patologicznej,
b) diagności laboratoryjni posiadający tytuł specjalisty cytomorfologii medycznej lub posiadający udokumentowane umiejętności i udokumentowane odpowiednie doświadczenie w wykonywaniu badań cytologicznych;
3) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną: mikroskopy wysokiej jakości, umożliwiające uzyskanie powiększenia co najmniej 400 razy.

Etap pogłębionej diagnostyki
- kolposkopia lub kolposkopia z celowanym pobraniem wycinków i badaniem histopatologicznym.

1. Kryteria kwalifikacji
Skierowanie z etapu podstawowego
programu.
2. Wyłączenie z programu
Skierowanie (poza programem) do dalszej diagnostyki lub leczenia, w przypadku rozpoznania nowotworu szyjki macicy lub innego schorzenia wymagającego leczenia specjalistycznego w zakresie onkologii.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) personel:
a) lekarz specjalista położnictwa i ginekologii lub
b) lekarz specjalista ginekologii onkologicznej, lub
c) lekarz ze specjalizacją I stopnia w zakresie położnictwa i ginekologii, posiadający udokumentowane umiejętności w wykonywaniu badań kolposkopowych;
2) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną:
a) kolposkop,
b) zestaw do pobierania wycinków;
3) inne wymagania:
a) zapewnienie dostępu do badań histopatologicznych,
b) w przypadku rozpoznania nowotworu wymagane jest zgłaszanie do regionalnego rejestru nowotworów uzyskanych dodatnich wyników badań na kartach zgłoszenia nowotworu złośliwego Mz/N1-a z dopiskiem „S” (skry-ning).

Lp.
Nazwa programu zdrowotnego

3.
Program profilaktyki raka piersi

Zakres świadczenia gwarantowanego

Warunki realizacji świadczeń gwarantowanych

Świadczeniobiorcy

Świadczeniodawcy

1

2

3

Etap podstawowy
- mammografia skryningowa obu piersi (każdej piersi w dwóch projekcjach).

1. Kryteria kwalifikacji
Badania wykonuje się:
1) co 24 miesiące u kobiet w wieku od 50 do 69 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia);
2) co 12 miesięcy u kobiet w wieku od 50 do 69 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia), u których wystąpił rak piersi wśród członków rodziny (u matki, siostry lub córki) lub mutacje w obrębie genów BRCA 1 lub BRCA 2.
2. Wyłączenie z programu
Programem nie mogą być objęte kobiety, u których już wcześniej zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym w piersi.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny w pracowni stacjonarnej lub mobilnej.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) personel:
a) lekarz specjalista radiologii lub rentgenodiagnostyki, lub radiodiagnostyki, lub radiologii i diagnostyki obrazowej, lub lekarz ze specjalizacją I stopnia w zakresie radiologii lub rentgenodiagnostyki, lub radiodiagnostyki, z udokumentowanym odpowiednim doświadczeniem w dokonywaniu oceny mammografu skryningowych (co najmniej dwóch lekarzy),
b) technik elektroradiolog z udokumentowanym szkoleniem w zakresie prowadzenia kontroli jakości oraz udokumentowanym odpowiednim doświadczeniem w wykonywaniu mammografu;
2) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną: mammograf o parametrach nie niższych niż do mammografu skryningowej obu piersi*;
3)⁵⁾ pozytywny wynik kontroli jakości badań mammograficznych, przeprowadzanej co roku przez:
a) wojewódzki ośrodek koordynujący, a w przypadku negatywnego wyniku kontroli jakości badań mammograficznych -dostarczenie do wojewódzkiego ośrodka koordynującego dokumentacji obrazującej usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości - w przypadku kontroli przeprowadzonych do końca 2015 r., lub
b) podmiot, któremu w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych minister właściwy do spraw zdrowia

zlecił prowadzenie kontroli jakości, a w przypadku negatywnego wyniku kontroli jakości badań mammograficznych - dostarczenie do tego podmiotu dokumentacji obrazującej usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości;
4)⁵⁾ pozytywny wynik audytu klinicznego zdjęć mammograficznych, przeprowadzanego nie rzadziej niż raz na 24 miesiące przez:
a) niezależny ośrodek audytorski na podstawie zdjęć mammograficznych przesłanych do wojewódzkiego ośrodka koordynującego; do celu audytu mammografu cyfrowych (MC) świadczeniodawca jest obowiązany do wysłania zestawu zdjęć zarchiwizowanych na płytach CD oraz dodatkowo wydrukowanych zdjęć mammograficznych w formacie rzeczywistym - dotyczy audytu przeprowadzonego do końca 2015 r., lub
b) niezależny ośrodek audytorski na podstawie zdjęć mammograficznych przesłanych do podmiotu, któremu w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych minister właściwy do spraw zdrowia zlecił prowadzenie audytu; do celu audytu mammografu cyfrowych (MC) świadczeniodawca jest obowiązany do wysłania zestawu zdjęć zarchiwizowanych na płytach CD oraz dodatkowo wydrukowanych zdjęć mammograficznych w formacie rzeczywistym;
5) w przypadku konieczności skierowania świadczeniobiorcy do etapu pogłębionej diagnostyki, przekazanie świadczeniobiorcy opisu wyniku badania, wywołanych lub wydrukowanych zdjęć mammograficznych w formacie rzeczywistym oraz w przypadku badania wykonanego na aparacie cyfrowym, również zdjęć zarchiwizowanych na płycie CD;
6) w przypadku ograniczonego dostępu do świadczeń w ramach programu na terenie danego województwa, dopuszcza się możliwość realizowania świadczeń przez świadczeniodawców przystępują-

cych do programu po raz pierwszy, nie spełniających warunków określonych w pkt 3 i 4, pod warunkiem uzyskania pozytywnego wyniku kontroli jakości badań mammograficznych, o których mowa w pkt 3, oraz pozytywnego wyniku audytu klinicznego zdjęć mammograficznych, o których mowa w pkt 4, w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
Dopuszcza się możliwość ponownego przystąpienia świadczeniodawcy do postępowania konkursowego nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy od daty negatywnego wyniku audytu klinicznego zdjęć mammograficznych.

Etap pogłębionej diagnostyki
1) porada lekarska, stanowiąca cykl następujących zdarzeń:
a) skierowanie na niezbędne badania w ramach realizacji programu,
b) ocenę wyników przeprowadzonych badań i postawienie rozpoznania;
2) wykonanie mammografu uzupełniającej lub
3) wykonanie USG piersi (decyzję o wykonaniu badania podejmuje lekarz, biorąc pod uwagę w szczególności: wynik mammografii, wynik badania palpacyjnego, strukturę gruczołu sutkowego, stosowanie hormonalnej terapii zastępczej, konieczność zróżnicowania między guzem litym a torbielą sutka);
4) wykonanie biopsji cienkoigłowej -biopsja cienkoigłowa jednej zmiany ogniskowej z użyciem techniki obrazowej, z badaniem cytologicznym (2-4 rozmazy); konieczna dokumentacja fotograficzna końca igły w nakłuwanej zmianie, lub
5) wykonanie biopsji gruboigłowej -biopsja gruboigłowa piersi przezskórna z pełną diagnostyką (badanie histopatologiczne) z użyciem technik obrazowych w przypadku nieprawidłowości stwierdzonych w badaniu mammograficznym lub USG;
6) podjęcie decyzji dotyczącej dalszego postępowania.

Kryteria kwalifikacji
Skierowanie z etapu podstawowego programu.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) dla mammografii uzupełniającej:
a) personel:
- lekarz specjalista radiologii lub rentgenodiagnostyki, lub radiodiagnostyki, lub radiologii i diagnostyki obrazowej, lub lekarz ze specjalizacją I stopnia w zakresie radiologii lub rentgenodiagnostyki, lub radiodiagnostyki z udokumentowanym odpowiednim doświadczeniem w dokonywaniu oceny mammografii skryningowych (co najmniej dwóch lekarzy - gdy wykonywana jest tylko mammografia uzupełniająca),
- technik elektroradiolog, z udokumentowanym szkoleniem w zakresie prowadzenia kontroli jakości oraz udokumentowanym odpowiednim doświadczeniem w wykonywaniu mammografii,
b) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną: mammograf o parametrach nie niższych niż do mammografii skryningowej obu piersi*;
2) dla badania USG piersi:
a) personel:
- lekarz specjalista radiologii lub radiodiagnostyki, lub radiologii i diagnostyki obrazowej lub lekarz ze spe-

cjalizacją I stopnia w zakresie radiodiagnostyki lub
- lekarz specjalista, który ukończył specjalizację obejmującą uprawnienia ultraso-nograficzne w zakresie określonym w programie specjalizacji,
b) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną:
- aparat USG z głowicą liniową, szerokopasmową, wieloczęstotliwościową o wysokiej rozdzielczości liniowej i skali szarości pracującą w przedziale co najmniej 2-10 MHz, zalecany komplet głowic o różnych spektrach częstotliwości: 5-13.5 MHz, 13.5-18 MHz; badanie wykonuje się przy użyciu częstotliwości co najmniej 7.5 MHz,
- drukarka do USG;
3) dla biopsji cienkoigłowej z użyciem technik obrazowych:
a) personel:
- lekarz specjalista radiologii lub radiodiagnostyki, lub radiologii i diagnostyki obrazowej, lub lekarz ze specjalizacją I stopnia w zakresie radiodiagnostyki, lub lekarz specjalista onkologii klinicznej, lub lekarz specjalista chirurgii onkologicznej, lub
- lekarz specjalista, który ukończył specjalizację obejmującą uprawnienia ultraso-nograficzne w zakresie określonym w programie specjalizacji,
b) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną: zestaw do wykonywania biopsji cienkoigłowej (BAC);
4) dla biopsji gruboigłowej z użyciem technik obrazowych:
a) personel:
- lekarz specjalista radiologii lub radiodiagnostyki, lub radiologii i diagnostyki obrazowej, lub lekarz ze specjalizacją I stopnia w zakresie radiodiagnostyki, lub lekarz specjalista onkologii klinicznej, lub lekarz specjalista chirurgii onkologicznej, lub

- lekarz specjalista, który
ukończył specjalizację obej-
mującą uprawnienia ultraso-
nograficzne w zakresie okreś-
lonym w programie specjali-
zacji,
b) wyposażenie w sprzęt i aparatu-
rę medyczną: zestaw do wyko-
nywania biopsji gruboigłowej,
c) inne wymagania: dostęp do badań histopatologicznych.

Lp.

Nazwa programu zdrowotnego

4.
Program badań prenatalnych

Zakres świadczenia gwarantowanego

Warunki realizacji świadczeń gwarantowanych

Świadczeniobiorcy

Świadczeniodawcy

1

2

3

Poradnictwo i badania biochemiczne:
1) estriol;
2) α-fetoproteina (AFP);
3) gonadotropina kosmówkowa -podjednostka beta ((5-HCG);
4) białko PAPP-A - osoczowe białko ciążowe A z komputerową oceną ryzyka wystąpienia choroby płodu.

Kryteria kwalifikacji
Badania wykonuje się u kobiet w ciąży, spełniających co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
1) wiek od ukończenia 35 lat (badanie przysługuje kobiecie począwszy od roku kalendarzowego, w którym kończy 35 lat);
2) wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka;
3) stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka;
4) stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną mono-genowo lub wieloczynnikową;
5) stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
Do udziału w programie wymagane jest skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) laboratorium wpisane do ewidencji prowadzonej przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych;
2) badania wykonuje się z zastosowaniem certyfikowanych odczynników i aparatury spełniających obowiązujące standardy i rekomendacje w dziedzinie oceny testów biochemicznych wykonywanych w diagnostyce prenatalnej.

Kryteria kwalifikacji
Badania wykonuje się u kobiet w ciąży, spełniających co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
1) wiek od ukończenia 35 lat (badanie przysługuje kobiecie począwszy od roku kalendarzowego, w którym kończy 35 lat);
2) wystąpienie w poprzedniej ciąży

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) personel: co najmniej dwóch lekarzy (w tym co najmniej jeden z kwalifikacjami określonymi w lit. a):
a) lekarz specjalista położnictwa i ginekologii, który posiada

aberracji chromosomowej płodu lub dziecka;
3) stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka;
4) stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenowo lub wieloczynnikową;
5) stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.

udokumentowane umiejętności w zakresie badań ultrasonograficznych,
b) lekarz ze specjalizacją I stopnia w zakresie położnictwa i ginekologii lub inny lekarz specjalista np. pediatrii, genetyki klinicznej, którzy posiadają udokumentowane umiejętności w zakresie badań ultrasonograficznych;
2) wyposażenie w sprzęt i aparaturę
medyczną:
a) aparat ultrasonograficzny wyposażony w dwie głowice: convex przezbrzuszny 3,5-5 (6) MHz i głowicę przezpochwową 7-9 (10) MHz, z opcją kolorowego Dopplera,
b) komputer wraz z oprogramowaniem certyfikowanym, umożliwiającym kalkulację ryzyka wystąpienia aneuploidii zgodnie z kryteriami określonymi przez obowiązujące standardy i rekomendacje, wraz z aktualną licencją,
c) program komputerowy obliczający ryzyko aberracji chromo-somalnych wraz z aktualną licencją.

Poradnictwo i badania genetyczne:
1) klasyczne badania cytogenetyczne (techniki prążkowe - prążki GTG, CBG, Ag-NOR, QFQ, RBG i wysokiej rozdzielczości HRBT z analizą mikroskopową chromosomów);
2) cytogenetyczne badania molekularne (obejmuje analizę FISH - hybrydyzacja in situ z wykorzystaniem fluorescencji - do chromosomów meta-fazowych i prometafazowych oraz do jąder interfazowych z sondami molekularnymi centromerowymi, malującymi, specyficznymi, telomerowymi, Multicolor-FISH);
3) badania metodami biologii molekularnej (PCR i jej modyfikacje, RFLP, SSCP, HD, sekwencjonowanie i inne) dobranymi w zależności od wielkości i rodzaju mutacji.

Kryteria kwalifikacji
Badania wykonuje się u kobiet w ciąży, spełniających co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
1) wiek od ukończenia 35 lat (badanie przysługuje kobiecie począwszy od roku kalendarzowego, w którym kończy 35 lat);
2) wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka;
3) stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka;
4) stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenowo lub wieloczynnikową;
5) stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) laboratorium wpisane do ewidencji prowadzonej przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych;
2) personel:
a) lekarz specjalista genetyki klinicznej,
b) diagnosta laboratoryjny ze specjalizacją laboratoryjnej genetyki medycznej;
3) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną:
a) mikroskop,
b) termocykler,
c) wirówka preparacyjna,
d) pipeta automatyczna.

Kryteria kwalifikacji
Badania wykonuje się u kobiet w ciąży, spełniających co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
1) wiek od ukończenia 35 lat (badanie przysługuje kobiecie począwszy od roku kalendarzowego, w którym kończy 35 lat);
2) wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka;
3) stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka;
4) stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenowo lub wieloczynnikową;
5) stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.

1. Tryb realizacji świadczenia:
1) ambulatoryjny;
2) szpitalny.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) personel:
a) lekarz specjalista położnictwa i ginekologii lub
b) lekarz ze specjalizacją I stopnia w zakresie położnictwa i ginekologii posiadający zaświadczenie kierownika specjalizacji potwierdzające umiejętności w tym zakresie;
2) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną: zestaw do pobierania materiału płodowego.

Lp.
Nazwa programu zdrowotnego

5.
Ortodontyczna opieka nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki

Zakres świadczenia gwarantowanego

Warunki realizacji świadczeń gwarantowanych

Świadczeniobiorcy

Świadczeniodawcy

1

2

3

1. Kryteria kwalifikacji
Do leczenia w ramach programu kwalifikuje się świadczeniobiorców:
1) z całkowitym jedno- lub obustronnym rozszczepem podniebienia, zgodnie z następującymi kryteriami kwalifikacyjnymi:
a) w okresie przedoperacyjnym: szeroka szczelina, znacznie wysunięta kość przysieczna,
b) w okresie pooperacyjnym: zgryz krzyżowy częściowy boczny łącznie ze zgryzem krzyżowym częściowym przednim lub niedorozwojem przedniego odcinka szczęki u świadczeniobiorców Q37.1 oraz obustronny zgryz krzyżowy częściowy boczny u świadczeniobiorców Q37.0;
2) z rozszczepem podniebienia pierwotnego obustronnym Q36.0, po-środkowym Q36.1, jednostronnym Q36.9, zgodnie z następującymi kryteriami kwalifikacyjnymi:

1. Tryb realizacji świadczenia
- ambulatoryjny.
2. Dziedzina medycyny:
stomatologia - ortodoncja.
3. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
1) personel:
a) nie mniej niż jeden lekarz dentysta specjalista ortodoncji,
b) nie mniej niż jeden lekarz dentysta specjalista w dziedzinie ortodoncji z co najmniej 3-letnim doświadczeniem w leczeniu wad rozwojowych i umiejętnością leczenia aparatami stałymi lub nie mniej niż dwóch lekarzy dentystów specjalistów w dziedzinie ortodoncji z co najmniej 3-letnim doświadczeniem w leczeniu wad rozwojowych i umiejętnością leczenia aparatami stałymi zatrudnionych w wymiarze 1/2 etatu,
c) zapewnienie dostępu do:

a) odwrotny nagryz poziomy pojedynczych siekaczy lub zgryz krzyżowy (boczny),
b) miernie nasilony odwrotny nagryz poziomy siekaczy i zębów bocznych,
c) znacznie nasilony odwrotny nagryz poziomy siekaczy, odwrotny nagryz zębów bocznych i zgryz otwarty;
3) z innymi wadami wrodzonymi części twarzowej czaszki:
a) stwierdzone wady zgryzu współistniejące z innymi wadami wrodzonymi w obszarze głowy i szyi: zespołem Aperta, zespołem Crouzona, zespołem Downa, zespołem Goldenhara, syndromem Pierre-Robina, zespołem obojczykowo-czaszkowym, zespołem Treatcher-Collinsa, połowiczym niedorozwojem twarzy, dysplazją ektodermalną, wadami zgryzu u dzieci z porażeniem mózgowym, zespołem długiej twarzy, ankyloza stawów skroniowo--żuchwowych, z osteochondro-dysplazjami Q78 (cherubizm),
b) stwierdzone wady zgryzu zakwalifikowane do 5 stopnia zaburzeń na podstawie wskaźnika okluzyjnego (IOTN), zgodnie z następującymi kryteriami kwalifikacyjnymi:
- zaburzone wyrzynanie zębów (z wyjątkiem zębów trzecich trzonowych) na skutek stłoczeń,
- przemieszczenia, obecności zębów nadliczbowych, zagłębionych zębów mlecznych i innych przyczyn patologicznych,
- hipodoncja zębów wymagająca odbudowy protetycznej (więcej niż jeden ząb w kwadrancie) i wcześniejszego leczenia ortodontycznego,
- nagryz poziomy przekraczający 9 mm,
- odwrotny nagryz poziomy powyżej 3,5 mm z zaznaczoną niewydolnością mięśni i zaburzeniami mowy;
4) pacjenci, którzy ukończyli 18. rok życia, mogą kontynuować leczenie w przypadku udokumentowanego leczenia podjętego w ramach:

- lekarza specjalisty chirurgii szczękowej lub chirurgii szczękowo-twarzowej, lub chirurgii stomatologicznej,
- lekarza specjalisty chirurgii plastycznej,
- lekarza specjalisty audiologii i foniatrii, lub audiologii oraz foniatrii,
- osoby, która:
- uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie neuro-logopedii lub
- rozpoczęła po dniu 30 września 2012 r. i ukończyła studia wyższe w zakresie logopedii, obejmujące co najmniej 800 godzin kształcenia w zakresie logopedii, i uzyskała tytuł magistra, lub
- ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła studia podyplomowe z logopedii obejmujące co najmniej 600 godzin kształcenia w zakresie logopedii, lub
- rozpoczęła po dniu 31 grudnia 1998 r. i ukończyła studia wyższe na kierunku albo w specjalności logopedia obejmujące co najmniej 800 godzin kształcenia w zakresie logopedii i uzyskała tytuł licencjata lub magistra na tym kierunku, lub
- rozpoczęła po dniu 31 grudnia 1998 r. i ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła studia podyplomowe z logopedii obejmujące co najmniej 600 godzin kształcenia w zakresie logopedii, lub
- rozpoczęła przed dniem 31 grudnia 1998 r. i ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła studia podyplomowe z logopedii;

a) programu wielospecjalistycznej opieki nad dziećmi z całkowitym rozszczepem podniebienia pierwotnego lub wtórnego, realizowanego w latach 2000-2002 przez ministra właściwego do spraw zdrowia, lub
b) programu ortodontycznej opieki nad dziećmi z całkowitym rozszczepem podniebienia pierwotnego lub wtórnego, lub
c) programu ortodontycznej opieki nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki, realizowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, począwszy od 2004 r.
2. Określenie czasu leczenia w programie
Od urodzenia do dnia operacji roz-szczepu wargi u dzieci z szerokimi rozszczepami i trudnościami pobierania pokarmu leczenie za pomocą płytki podniebiennej.
Od 1. do 3. roku życia:
Masaż wargi, kontrola stanu uzębienia i zgryzu, zachowanie wysokiego standardu higieny jamy ustnej, leczenie zgryzów krzyżowych w przypadku rozszczepów. W przypadku wad zgryzu towarzyszących innym wadom rozwojowym twarzowej części czaszki: kontrola stanu uzębienia i zgryzu, mioterapia, korekta guzków zębów mlecznych.
Od 3. do 7. roku życia:
Korekta wad zgryzu: metafilaktyka (uproszczone metody: aparaty standardowe, takie jak płytka przedsionkowa i standardowy korektor zgryzu -trainer), leczenie zdejmowanymi aparatami czynnymi. Zachowanie wysokiego standardu higieny jamy ustnej. Od 8. do 10. roku życia:
Leczenie zaburzeń zębowo-zgryzo-wych aparatami zdejmowanymi, w tym aparatami standardowymi i czynnościowymi. W leczeniu tych zaburzeń mogą być stosowane aparaty stałe grubołukowe lub maska Delaire'a. Od 11. roku życia:
Leczenie wad zgryzu zdejmowanymi aparatami czynnymi i aparatami stałymi. Rehabilitacja protetyczna (wrodzone braki zębów).

2) organizacja udzielania świadczeń: poradnia ortodontyczna: 6 godzin dziennie - 5 dni w tygodniu, w tym 1 dzień do godziny 18;
3) dostęp do badań: dostęp do badań RTG lub radiowizjografii;
4) wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną: stanowisko stomatologiczne (fotel, przystawka turbinowa, mikrosilnik, lampa bezcieniowa) lub unit stomatologiczny -w miejscu udzielania świadczeń.

Lp.
Nazwa programu zdrowotnego

6.
Leczenie dzieci ze śpiączką (rozpoznanie zasadnicze ICD10: R40.2)

Zakres świadczenia gwarantowanego

Warunki realizacji świadczeń gwarantowanych

Świadczeniobiorcy

Świadczeniodawcy

1

2

3

Kompleksowy sposób postępowania z pacjentem w stanie śpiączki i zgodnie z zaleceniami zespołu terapeutycznego:
1) świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez lekarzy;
2) świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez pielęgniarki;
3) badania zlecone przez lekarza;
4) leczenie farmakologiczne;
5) leczenie bólu;
6) leczenie spastyczności przy zastosowaniu toksyny botulinowej;
7) leczenie innych objawów somatycznych;
8) opieka psychologiczna nad świadcze-niobiorcą i jego rodziną;
9) rehabilitacja;
10) zapobieganie powikłaniom;
11) żywienie dojelitowe i pozajelitowe;
12) zaopatrzenie w wyroby medyczne i konieczne do wykonania świadczenia gwarantowanego.

1. Skierowanie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego na leczenie wynikające z programu bezpośrednio po zakończeniu hospitalizacji (jako kontynuacja leczenia szpitalnego).
2. Kwalifikacji świadczeniobiorców do programu dokonuje zespół terapeutyczny na podstawie skierowania, w oparciu o następujące kryteria kwalifikacji:
1) pacjent od 6 do 8 punktów w skali Glasgow (GSC);
2) pozostawanie w stanie śpiączki w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy od momentu urazu lub 6 miesięcy od momentu wystąpienia śpiączki nieurazowej;
3) stabilność podstawowych parametrów życiowych;
4) stabilność oddechowa bez wspomagania mechanicznego;
5) wiek pacjenta od 2. do 18. roku życia (nieukończone 18 lat w momencie przyjęcia).
3. Określenie czasu leczenia w programie:
1) decyzję o czasie leczenia podejmuje zespół terapeutyczny w oparciu o kryteria medyczne;
2) czas leczenia w programie nie powinien trwać dłużej niż 12 miesięcy od rozpoczęcia programu;
3) w wyjątkowych przypadkach, jeżeli wydłużenie leczenia przyniesie pacjentowi korzyści zdrowotne, ustalone w oparciu o kryteria medyczne przyjęte przez zespół terapeutyczny, zespół ten może wyrazić zgodę na wydłużenie leczenia w programie do 15 miesięcy;
4) w przypadku gdy pacjent w trakcie leczenia w programie wymaga realizacji świadczeń z innego zakresu przez okres dłuższy niż 5 dni każdorazowo po zakończonej hospitalizacji, decyzję o kontynuacji leczenia w programie podejmuje zespół terapeutyczny dokonujący oceny stanu

1. Tryb realizacji świadczenia
- stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców
- realizacja świadczeń wymaga powołania indywidualnego zespołu terapeutycznego dla każdego pacjenta.
3. Personel medyczny w przeliczeniu na piętnaście łóżek:
1) równoważnik co najmniej 2 etatów
- lekarz specjalista w dziedzinie neurologii lub neurologii dziecięcej oraz lekarz specjalista w dziedzinie rehabilitacji medycznej lub rehabilitacji w chorobach narządu ruchu, lub rehabilitacji ogólnej, lub rehabilitacji oraz lekarz specjalista w dziedzinie pediatrii;
2) równoważnik co najmniej 16 etatów pielęgniarek, w tym pielęgniarki specjalistki lub z ukończonym kursem kwalifikacyjnym w dziedzinie pielęgniarstwa:
a) pediatrycznego lub
b) opieki długoterminowej, lub
c) przewlekle chorych i niepełnosprawnych
- lub w trakcie odbywania tych specjalizacji lub kursów;
3) równoważnik co najmniej 1 etatu:
a) osoba, która uzyskała w polskiej uczelni dyplom magistra psychologii lub uzyskała za granicą wykształcenie uznane za równorzędne w Rzeczypospolitej Polskiej z dyplomem magistra psychologii,
b) osoba, która:
- uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie neurologopedii lub
- rozpoczęła po dniu 30 września 2012 r. i ukończyła studia wyższe w zakresie logopedii, obejmujące co najmniej 800 godzin kształcenia w zakresie logopedii i uzyskała tytuł magistra, lub

pacjenta, w oparciu o kryteria medyczne.
4. Monitorowane efektów leczenia:
1) zespół terapeutyczny w przedziale 180-210 dni oraz 330-360 dni, w oparciu o ustalone kryteria medyczne dokonuje monitorowania efektów leczenia w ramach programu;
2) w wyniku przeprowadzonego monitorowania zespół terapeutyczny podejmuje decyzję w zakresie zakończenia lub kontynuacji leczenia, w tym o ewentualnym wydłużeniu leczenia w programie.

- ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła studia podyplomowe z logopedii obejmujące co najmniej 600 godzin kształcenia w zakresie logopedii, lub
- rozpoczęła po dniu 31 grudnia 1998 r. i ukończyła studia wyższe na kierunku albo w specjalności logopedia obejmujące co najmniej 800 godzin kształcenia w zakresie logopedii i uzyskała tytuł licencjata lub magistra na tym kierunku, lub
- rozpoczęła po dniu 31 grudnia 1998 r. i ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła studia podyplomowe z logopedii obejmujące co najmniej 600 godzin kształcenia w zakresie logopedii, lub
- rozpoczęła przed dniem 31 grudnia 1998 r. i ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła studia podyplomowe z logopedii;
4) równoważnik co najmniej 5 etatów - osoba, która:
a) rozpoczęła po dniu 30 września 2012 r. studia wyższe z zakresu fizjoterapii obejmujące co najmniej 2435 godzin kształcenia w zakresie fizjoterapii i uzyskała tytuł licencjata lub dodatkowo co najmniej 1440 godzin kształcenia w zakresie fizjoterapii i uzyskała tytuł magistra, lub
b) rozpoczęła po dniu 31 grudnia 1997 r. studia wyższe na kierunku fizjoterapia, zgodnie ze standardami kształcenia określonymi w odrębnych przepisach i uzyskała tytuł licencjata lub magistra na tym kierunku, lub
c) rozpoczęła przed dniem 1 stycznia 1998 r. studia wyższe na kierunku rehabilitacja ruchowa lub rehabilitacja i uzyskała tytuł magistra na tym kierunku, lub
d) rozpoczęła przed dniem 1 stycznia 1998 r. studia wyższe w Akademii Wychowania Fizycznego i uzyskała tytuł magistra oraz

ukończyła specjalizację I lub II stopnia w dziedzinie rehabilitacji ruchowej, lub
e) rozpoczęła przed dniem 1 stycznia 1980 r. studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała tytuł magistra na tym kierunku oraz ukończyła w ramach studiów dwuletnią specjalizację z zakresu gimnastyki leczniczej lub rehabilitacji ruchowej potwierdzoną legitymacją instruktora rehabilitacji ruchowej lub gimnastyki leczniczej, lub
f) rozpoczęła przed dniem 1 stycznia 1980 r. studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała tytuł magistra na tym kierunku oraz ukończyła 3-miesięczny kurs specjalizacyjny z rehabilitacji, lub
g) ukończyła szkołę policealną publiczną lub niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej i uzyskała tytuł zawodowy technik fizjoterapii, w tym osoba realizująca zabiegi masażu.
4. Udokumentowane zapewnienie dostępu do konsultacji z zakresu:
1) anestezjologii i intensywnej terapii lub anestezjologii, lub anestezjologii i reanimacji;
2) audiologii i foniatrii;
3) chirurgii dziecięcej;
4) okulistyki;
5) pediatrii;
6) psychiatrii;
7) urologii lub urologii dziecięcej;
8) ortopedii;
9) laryngologii lub laryngologii dziecięcej.
5. Organizacja udzielania świadczeń:
1) całodobowy dostęp przez 7 dni w tygodniu do świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez lekarza;
2) całodobowa opieka pielęgniarska;
3) szczegółowe określenie, w wewnętrznych aktach regulujących funkcjonowanie świadczeniodawcy, warunków współdziałania z innymi podmiotami leczniczymi w zakresie zapewnienia przez świadczeniodawcę diagnostyki, leczenia pacjentów i ciągłości postępowania w zakresie:
a) anestezjologii i intensywnej terapii,
b) chirurgii,

c) ortopedii,
d) gastrologii,
e) neurologii,
f) neurochirurgii;
4) w sali chorego zapewnia się bezpłatnie miejsce noclegowe dla rodzica lub opiekuna z możliwością przebywania z dzieckiem podczas realizacji programu.
6. Sprzęt medyczny i pomocniczy:
1) łóżka szpitalne (zwykłe i łamane) o regulowanej wysokości, wyposażone w ruchome barierki zabezpieczające przed wypadnięciem, zawierające oprzyrządowanie do rehabilitacji;
2) materace przeciwodleżynowe oraz inny sprzęt przeciwodleżynowy;
3) sprzęt ułatwiający pielęgnację -zintegrowany system do higieny ciała, podnośniki, parawany, pasy ślizgowe;
4) koncentrator tlenu lub inne dostępne źródło tlenu w liczbie co najmniej jeden na każde pięć łóżek;
5) ssak elektryczny w liczbie co najmniej jeden na każde trzy łóżka;
6) inhalatory, co najmniej jeden na każde pięć łóżek;
7) pompy strzykawkowe w liczbie co najmniej jedna na każde pięć łóżek;
8) pompy objętościowe w liczbie co najmniej jedna na każde pięć łóżek;
9) waga łóżkowa;
10) aparat EKG, który znajduje się w budynku lub zespole budynków oznaczonych tym samym adresem, w którym lub w których jest zlokalizowane miejsce udzielania świadczeń;
11) aparat EEG, który znajduje się w budynku lub zespole budynków oznaczonych tym samym adresem, w którym lub w których jest zlokalizowane miejsce udzielania świadczeń.
7. Wyposażenie w sprzęt rehabilitacyjny co najmniej w:
1) stoły rehabilitacyjne;
2) stoły pionizacyjne;
3) zestawy do ćwiczeń biernych;
4) aparaty do fizykoterapii;
5) wanny do masażu wirowego.
8. Zapewnienie dostępu do badań umożliwiających monitorowanie stanu pacjenta zgodnie z kryteriami określonymi przez zespół.

Lp.
Nazwa programu zdrowotnego

Zakres świadczenia gwarantowanego

Warunki realizacji świadczeń gwarantowanych

Świadczeniobiorcy

Świadczeniodawcy

1

2

3

Kompleksowy sposób postępowania ze świadczeniobiorcami w stanie śpiączki zgodnie z zaleceniami zespołu terapeutycznego:
1) świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez lekarzy;
2) świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez pielęgniarki;
3) badania diagnostyczne zlecone przez lekarza;
4) leczenie farmakologiczne;
5) leczenie bólu;
6) leczenie spastyczności przy zastosowaniu toksyny botulinowej, zgodnie z opisem programu lekowego określonego w obwieszczeniu ogłaszanym na podstawie art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1844);
7) w leczeniu spastyczności przy zastosowaniu pompy baklofenowej:
a) wszczepienie pompy baklofeno-wej, na warunkach określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 2295),
b) uzupełnianie pompy baklofenem, na warunkach określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 357, z późn. zm);
8) leczenie objawów somatycznych;
9) opieka psychologiczna nad świadczeniobiorcą i jego rodziną;
10) rehabilitacja;
11) zapobieganie powikłaniom;
12) żywienie dojelitowe i pozajelitowe;
13) zaopatrzenie w wyroby medyczne konieczne do wykonania świadczenia gwarantowanego.

1. Skierowanie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego na leczenie w programie bezpośrednio po zakończeniu hospitalizacji (jako kontynuacja leczenia szpitalnego).
2. Kwalifikacji do programu dokonuje zespół terapeutyczny na podstawie skierowania i spełnienia przez świadczeniobiorców następujących kryteriów kwalifikacji:
1) od 6 do 8 punktów w skali Glasgow (GSC);
2) pozostawanie w stanie śpiączki w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia urazu lub 6 miesięcy od dnia wystąpienia śpiączki nieurazowej;
3) stabilność podstawowych parametrów życiowych;
4) stabilność oddechowa bez wspomagania mechanicznego;
5) ukończony 18. rok życia w dniu przyjęcia;
6) czas od zdarzenia wywołującego śpiączkę nie krótszy niż 6 tygodni.
3. Określenie czasu leczenia w programie:
1) decyzję o czasie leczenia podejmuje zespół terapeutyczny na podstawie kryteriów medycznych;
2) czas leczenia w programie nie powinien trwać dłużej niż 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia leczenia w programie;
3) w przypadkach uzasadnionych stanem klinicznym świadczenio-biorcy, jeżeli wydłużenie leczenia przyniesie świadczeniobiorcy korzyści zdrowotne, ustalone na podstawie kryteriów medycznych przyjętych przez zespół terapeutyczny, zespół ten może wyrazić zgodę na wydłużenie leczenia w programie do 15 miesięcy;
4) w przypadku gdy świadczenio-biorca w trakcie leczenia w programie wymaga realizacji świad-

1. Tryb realizacji świadczenia:
- stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne.
2. Warunki wymagane od świadczeniodawców:
- realizacja świadczeń wymaga powołania indywidualnego zespołu terapeutycznego dla każdego świadczeniobiorcy.
3. Personel medyczny w przeliczeniu na 15 łóżek:
1) równoważnik co najmniej 2 etatów
- lekarz specjalista w dziedzinie neurologii lub neurochirurgii oraz lekarz specjalista w dziedzinie rehabilitacji medycznej lub rehabilitacji w chorobach narządów ruchu, lub rehabilitacji ogólnej;
2) równoważnik co najmniej 16 etatów - pielęgniarki, w tym pielęgniarki specjalistki lub z ukończonym kursem kwalifikacyjnym w dziedzinie pielęgniarstwa:
a) anestezjologicznego i intensywnej opieki lub
b) opieki długoterminowej, lub przewlekle chorych i niepełnosprawnych, lub
c) neurologicznego
- lub w trakcie odbywania tych specjalizacji lub kursów;
3) równoważnik co najmniej 1 etatu:
a) osoba, która jest psychologiem, posiadającym tytuł specjalisty w dziedzinie psychologia kliniczna lub uzyskała dyplom magistra psychologii, lub uzyskała za granicą dyplom uznany za równorzędny w Rzeczypospolitej Polskiej z dyplomem magistra psychologii,
b) osoba, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie neuro-logopedii lub ukończyła studia wyższe na kierunku lub w specjalności logopedia obejmujące w programie nauczania co

czeń z innego zakresu przez okres dłuższy niż 5 dni, decyzję o kontynuacji leczenia w programie podejmuje zespół terapeutyczny dokonujący oceny stanu świadcze-niobiorcy, na podstawie kryteriów medycznych każdorazowo po zakończonej hospitalizacji.
4. Monitorowanie efektów leczenia:
1) zespół terapeutyczny w przedziale 180-210 dni oraz 330-360 dni, od dnia rozpoczęcia leczenia w programie, na podstawie ustalonych kryteriów medycznych dokonuje monitorowania efektów leczenia w ramach programu;
2) w wyniku przeprowadzonego monitorowania zespół terapeutyczny podejmuje decyzję o zakończeniu lub kontynuacji leczenia, w tym o ewentualnym wydłużeniu leczenia w programie.
5. Określenie kryteriów skuteczności leczenia
1) uzyskanie w ocenie końcowej świadczeniobiorcy, zwiększenia liczby punktów w skali Glasgow (GCS) do poziomu powyżej 8;
2) spełnianie podstawowych poleceń (pomijając pacjentów z uszkodzeniem ogniskowym układu nerwowego).
6. Określenie trybu postępowania ze świadczeniobiorcą, który zakończył udział w programie - przez 3 lata po zakończeniu udziału świadczeniobiorcy w programie, świadczeniobiorcą, jego opiekun prawny lub opiekun faktyczny nie rzadziej niż raz w roku są poddawani korespondencyjnemu badaniu ankietowemu, które ma na celu monitorowanie efektów leczenia.

najmniej 800 godzin kształcenia w zakresie logopedii, lub ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła studia podyplomowe z logopedii obejmujące co najmniej 600 godzin kształcenia w zakresie logopedii, lub ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła studia podyplomowe z logopedii;
4) równoważnik co najmniej 5 etatów - fizjoterapeuci.
4. Udokumentowane zapewnienie dostępu do konsultacji lekarza specjalisty w dziedzinie:
1) anestezjologii i intensywnej terapii;
2) audiologii i foniatrii;
3) neurochirurgii;
4) okulistyki;
5) chorób wewnętrznych;
6) psychiatrii;
7) urologii;
8) ortopedii i traumatologii narządu ruchu.
5. Organizacja udzielania świadczeń:
1) całodobowy dostęp przez 7 dni w tygodniu do świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez lekarza;
2) całodobowa opieka pielęgniarska;
3) szczegółowe określenie, w wewnętrznych aktach regulujących funkcjonowanie świadczeniodawcy, warunków współdziałania z innymi podmiotami leczniczymi w zakresie zapewnienia przez świadczeniodawcę diagnostyki, leczenia świadczeniobiorców i ciągłości postępowania w zakresie:
a) anestezjologii i intensywnej terapii,
b) radiologii (badania radiologiczne klatki piersiowej, tomografia komputerowa głowy, rezonans magnetyczny z możliwością wykonywania badań czynnościowych mózgu f MRI, w tym w zakresie reakcji mózgu na bodźce wzrokowe, obrazowe i słuchowe),
c) neurofizjologii (badanie EEG, video-EEG, słuchowe, somato-sensoryczne motoryczne, potencjały wywołane),
d) chirurgii ogólnej,

e) ortopedii i traumatologii narządu ruchu,
f) gastroenterologii,
g) neurologii,
h) neurochirurgii.
6. Wyposażenie w sprzęt medyczny:
1) łóżka szpitalne (zwykłe i łamane) o regulowanej wysokości, wyposażone w ruchome barierki zabezpieczające przed wypadnięciem, zawierające oprzyrządowanie do rehabilitacji;
2) materace przeciwodleżynowe oraz inny sprzęt przeciwodleżynowy;
3) sprzęt ułatwiający pielęgnację -zintegrowany system do higieny ciała, podnośniki, parawany oraz pasy ślizgowe;
4) koncentrator tlenu lub inne dostępne źródło tlenu w liczbie co najmniej 1 na każde rozpoczęte 5 łóżek;
5) ssak elektryczny w liczbie co najmniej 1 na każde rozpoczęte 3 łóżka;
6) inhalator w liczbie co najmniej 1 na każde rozpoczęte 5 łóżek;
7) pompa strzykawkowa w liczbie co najmniej 1 na każde rozpoczęte 5 łóżek;
8) pompa objętościowa w liczbie co najmniej 1 na każde rozpoczęte 5 łóżek;
9) waga łóżkowa;
10) respirator w liczbie co najmniej 1 w miejscu udzielania świadczeń;
11) monitor sygnałów fizjologicznych (EKG, saturacja tlenem, ciśnienie tętnicze) w liczbie co najmniej 1 na każde rozpoczęte 5 łóżek;
12) aparat EEG, który znajduje się w budynku, lub zespole budynków oznaczonych tym samym adresem, w którym lub w których jest zlokalizowane miejsce udzielania świadczeń.
7. Wyposażenie w sprzęt rehabilitacyjny obejmujący co najmniej:
1) story rehabilitacyjne;
2) stoły pionizacyjne;
3) zestawy do ćwiczeń biernych;
4) aparaty do fizykoterapii;
5) wanny do masażu wirowego.
8. Zapewnienie dostępu do badań umożliwiających monitorowanie stanu świadczeniobiorcy zgodnie z kryteriami określonymi przez zespół terapeutyczny.