Ustawaz dnia 22 listopada 2018 r.o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o ochronie baz danych 1)Niniejsza ustawa wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1564 z dnia 13 września 2017 r. w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z określonych utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących lub osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem oraz w sprawie zmiany dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (Dz. Urz. UE L 242/6 z 20.9.2017, str. 6).

Art. 1.

W ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych   (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191, 1293, 1669 i 2245) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 6 w ust. 1 w pkt 17 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 18-20 w brzmieniu:
„ 

18)

beneficjentem jest, niezależnie od jakichkolwiek innych dysfunkcji, osoba:

a)

niewidoma lub

b)

z dysfunkcją narządu wzroku niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby sprawność wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna ze sprawnością wzroku osoby bez takiej dysfunkcji, i która w związku z tym nie jest w stanie czytać utworów wyrażonych słowem pisanym w zasadniczo takim samym stopniu, jak osoba bez takiej dysfunkcji, lub

c)

z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, która w związku z tym nie jest w stanie czytać utworów wyrażonych słowem pisanym w zasadniczo takim samym stopniu, jak osoba bez takiej dysfunkcji, lub

d)

która ze względu na inną dysfunkcję fizyczną nie jest w stanie trzymać książki lub posługiwać się nią lub też skupić wzroku lub poruszać oczami w stopniu umożliwiającym normalne czytanie;

19)

upoważnionym podmiotem jest jednostka sektora finansów publicznych, instytucja oświatowa, uczelnia lub niedziałająca w celu osiągnięcia zysku organizacja prowadząca działalność pożytku publicznego, która w ramach swoich statutowych zadań prowadzi działania na rzecz beneficjentów w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji;

20)

kopią utworu w dostępnym formacie jest kopia:

a)

powstała w wyniku działania niezbędnego w celu zapewnienia beneficjentowi równie skutecznego i wygodnego dostępu do utworu jak ten, z którego korzysta osoba bez dysfunkcji, o których mowa w pkt 18,

b)

sporządzona z kopii, o której mowa w lit. a.
 ”
 ;

2)

w art. 331dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
„ 

2.

Korzystanie, o którym mowa w ust. 1, polegające na zwielokrotnianiu utworów wyrażonych słowem pisanym, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi lub notacją oraz związanych z nimi utworów plastycznych lub fotograficznych, udostępnionych publicznie w jakikolwiek sposób, oraz rozpowszechnianiu tych utworów, na rzecz beneficjentów, odbywa się na zasadach określonych w oddziale 3a.
 ”
 ;

3)

w rozdziale 3 po oddziale 3 dodaje się oddział 3a w brzmieniu:
„ 

   Oddział 3a   

Dozwolony użytek na rzecz beneficjentów

Art. 35a.

1.

Beneficjent lub osoba działająca w jego imieniu może zwielokrotniać utwory w celu wykonania kopii utworów w dostępnych formatach.

2.

Upoważniony podmiot może:

1)

zwielokrotniać utwory w celu wykonania kopii utworów w dostępnych formatach;

2)

rozpowszechniać kopie utworów w dostępnych formatach, sporządzone samodzielnie lub otrzymane od innego upoważnionego podmiotu, wśród beneficjentów oraz upoważnionych podmiotów.

3.

Czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być dokonywane wyłącznie w celu zapewnienia beneficjentowi równie skutecznego i wygodnego dostępu do utworu jak ten, z którego korzystają osoby bez dysfunkcji, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 18.

4.

W przypadku rozpowszechniania, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, wśród beneficjentów, beneficjent uprawdopodabnia istnienie okoliczności, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 18, w szczególności przez oświadczenie w formie pisemnej lub dokumentowej, przedłożenie zaświadczenia lekarskiego, orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

5.

Postanowienia umów zawartych między uprawnionym, któremu przysługują autorskie prawa majątkowe, a beneficjentem, osobą działającą w jego imieniu lub upoważnionym podmiotem sprzeczne z ust. 1 lub 2 są nieważne.

Art. 35b.

Upoważniony podmiot podejmuje:

1)

z zachowaniem należytej staranności działania, o których mowa w art. 35a ust. 2, i utrwala ich przebieg;

2)

odpowiednie działania służące zniechęcaniu do niedozwolonego zwielokrotniania i rozpowszechniania kopii utworów w dostępnych formatach.

Art. 35c.

1.

Upoważniony podmiot udostępnia na swojej stronie internetowej i na bieżąco aktualizuje:

1)

wykaz utworów, których kopie w dostępnych formatach posiada, oraz informacje o rodzajach tych formatów;

2)

nazwy i dane kontaktowe upoważnionych podmiotów, z którymi prowadzi wymianę kopii utworów w dostępnych formatach;

3)

informacje o sposobie realizacji obowiązków, o których mowa w art. 35b.

2.

Wykaz, informacje, nazwy i dane, o których mowa w ust. 1, mogą być udostępniane dodatkowo w sposób zwyczajowo przyjęty dla danego upoważnionego podmiotu.

Art. 35d.

1.

Na żądanie beneficjenta, upoważnionego podmiotu lub uprawnionego, któremu przysługują autorskie prawa majątkowe, upoważniony podmiot przekazuje mu wykaz, informacje, nazwy i dane, o których mowa w art. 35c ust. 1 pkt 1 i 2.

2.

Wykaz, informacje, nazwy i dane, o których mowa w art. 35c ust. 1 pkt 1 i 2, przekazuje się beneficjentowi w formie zapewniającej mu możliwość zapoznania się z ich treścią.

Art. 35e.

1.

Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, na wniosek upoważnionego podmiotu, przekazuje Komisji Europejskiej nazwę oraz dane kontaktowe tego podmiotu.

2.

Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego stwierdza w drodze decyzji, że zgłaszający nazwę oraz dane kontaktowe podmiot nie jest upoważnionym podmiotem.
 ”
 ;

4)

art. 77 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 77.

1.

Do programów komputerowych nie stosuje się przepisów art. 16 pkt 3-5, art. 20, art. 23, art. 231, art. 27, art. 28, art. 332-335, art. 49 ust. 2, art. 56, art. 60 i art. 62.

2.

Do programów komputerowych przepis art. 331stosuje się wyłącznie w zakresie, o którym mowa w art. 331 ust. 2.
 ”
 ;

5)

art. 101 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 101.

Do artystycznych wykonań, fonogramów, wideogramów, nadań programów, pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych stosuje się odpowiednio przepisy art. 1 ust. 4, art. 6, art. 61, art. 8 ust. 2, art. 355-359, art. 35a-35e, art. 39, art. 51, art. 79 i art. 80.
 ”
 .

Art. 2.

W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych   (Dz. U. poz. 1402, z 2004 r. poz. 959 oraz z 2007 r. poz. 662 i 1238) w art. 8 w ust. 1 w pkt 3 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu:
„ 

4)

dla dobra osób niepełnosprawnych będących beneficjentami w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, odpowiednio na zasadach określonych w rozdziale 3 w oddziale 3a tej ustawy.
 ”
 .

Art. 3.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
1)
Niniejsza ustawa wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1564 z dnia 13 września 2017 r. w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z określonych utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących lub osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem oraz w sprawie zmiany dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (Dz. Urz. UE L 242/6 z 20.9.2017, str. 6).