Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsiz dnia 24 stycznia 2018 r.w sprawie wprowadzenia w 2018 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej „Programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie” 1)Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 2325).

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt   (Dz. U. z 2017 r. poz. 1855 oraz z 2018 r. poz. 50) zarządza się, co następuje:

§ 1.

W 2018 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza się „Program mający na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie”, który jest określony w załączniku do rozporządzenia.

§ 2.

Program, o którym mowa w § 1, stosuje się od dnia 1 stycznia 2018 r.

§ 3.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
1)
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 2325).

Załącznik nr 1   -   Program mający na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie

1.

Identyfikacja programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie
Państwo członkowskie: Rzeczpospolita Polska
Choroba: afrykański pomór świń (African swine fever - ASF)
Okres realizacji: 1 stycznia - 31 grudnia 2018 r.

2.

Dane historyczne dotyczące rozwoju epidemiologicznego afrykańskiego pomoru świń
W 2007 r. wirus afrykańskiego pomoru świń (ASF) rozprzestrzenił się z pierwotnego ogniska w Gruzji na terytorium Europy Wschodniej. Wirus prawdopodobnie został przeniesiony przez odpady kuchenne użyte do karmienia świń, pochodzące ze statku płynącego z Afryki, który zawinął do portu w Poti (Gruzja). Po wprowadzeniu wirusa ASF na kontynent europejski, choroba ta bardzo szybko rozprzestrzeniła się na terytorium Armenii, Azerbejdżanu oraz Federacji Rosyjskiej. W sierpniu 2012 r. ognisko tej choroby zostało stwierdzone w południowo-wschodniej części Ukrainy. W czerwcu 2013 r. białoruskie władze weterynaryjne potwierdziły wykrycie ASF we wsi Czapuń w obwodzie grodzieńskim, 170 km od granicy z Rzecząpospolitą Polską, oraz w Witebsku w północno-wschodniej części Białorusi, 450 km od granicy z Rzecząpospolitą Polską. W styczniu 2014 r. na terytorium Litwy stwierdzono 2 przypadki wirusa ASF u dzików, natomiast w dniu 17 lutego 2014 r. potwierdzono pierwszy przypadek wirusa ASF u dzików na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Łącznie od dnia 17 lutego 2014 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stwierdzono 163 przypadki ASF u dzików oraz 23 ogniska ASF u świń, zlokalizowane na obszarze trzech województw - podlaskiego, lubelskiego oraz mazowieckiego. W latach 2014-2016 stwierdzono ogniska oraz przypadki ASF u dzików na terytorium Litwy, Łotwy i Estonii. Odnotowano również wzrost liczby przypadków ASF u dzików i liczby ognisk ASF u świń na Ukrainie. Istnieje duże prawdopodobieństwo dalszego szerzenia się wirusa ASF, w szczególności wśród zwierząt wolno żyjących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz w państwach nadbałtyckich, z uwagi na duże kompleksy leśne na granicy między państwami nadbałtyckimi a Białorusią oraz znaczący ruch osobowy i tranzytowy między tymi państwami, zwiększający ryzyko nielegalnego przewiezienia produktów żywnościowych skażonych wirusem lub przeniesienia wirusa przez środki transportu lub podróżnych.
Od 2011 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są prowadzone badania laboratoryjne w kierunku wykrycia ASF. Badania te były prowadzone w pasie przygranicznym o szerokości 40 km (wzdłuż granicy północnej z Obwodem Kaliningradzkim i wschodniej z Litwą, Białorusią i Ukrainą) obejmującym części województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, mazowieckiego i podkarpackiego. Próbki były pobierane od padłych świń (na podstawie analizy ryzyka) oraz padłych i odstrzelonych dzików. Od lipca 2013 r. na obszarze położonym w strefie I, a od października 2013 r. na obszarze położonym w strefie II i HI badania laboratoryjne w kierunku wykrycia ASF były prowadzone zgodnie z programem wprowadzonym w życie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 17 stycznia 2014 r. w sprawie wprowadzenia programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 115).
W 2014 r. były kontynuowane badania w kierunku wykrycia ASF, zgodnie z programem wprowadzonym w życie rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie wprowadzenia w 2014 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej „Programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie” (Dz. U. poz. 996).
W 2015 r. program był realizowany na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie wprowadzenia w 2015 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej „Programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie” (Dz. U. poz. 316, z późn. zm.).
W 2016 r. program był realizowany na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 stycznia 2016 r. w sprawie wprowadzenia w 2016 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej „Programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie” (Dz. U. poz. 70, z późn. zm.).
Liczba wykonanych badań laboratoryjnych oraz otrzymanych dodatnich wyników tych badań, w ramach realizacji programu w latach 2013-2016, została opisana w ust. 6.2.

3.

Opis programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie
Program mający na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie, zwany dalej „programem”, przewiduje zastosowanie środków, których celem jest wzmocnienie ochrony terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed ASF.
W związku z niekorzystnym rozwojem sytuacji związanej z ASF w państwach graniczących od wschodu z Unią Europejską program przewiduje monitorowanie ASF zarówno u dzików, jak i u świń w celu skutecznego przeciwdziałania rozprzestrzenieniu się ASF na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej oraz określa środki zwalczania ASF.
Program będzie realizowany w 2018 r. i stanowi kontynuację programu realizowanego na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 marca 2017 r. w sprawie wprowadzenia w 2017 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej „Programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie” (Dz. U. poz. 625).
Zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2017 r. poz. 1855, z późn. zm.) ASF należy do chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej program jest wprowadzany w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw rolnictwa, po jego zatwierdzeniu przez Komisję Europejską.
Szacowane ogólne koszty realizacji programu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w 2018 r. wyniosą 28 419 928,41 zł (6 687 429,79 euro). Z ogólnej sumy szacowanych kosztów programu Rzeczpospolita Polska będzie występowała do Komisji Europejskiej z wnioskiem o współfinansowanie ze środków Unii Europejskiej programu w odniesieniu do kosztów kwalifikowalnych w wysokości 19 100 401,11 zł (4 494 304,69 euro). Wszystkie szacunkowe koszty programu zostaną dostosowane do wielkości wydatków przewidzianych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2018, w ramach limitu wydatków części 83 - rezerwy celowe oraz części 85 - budżety wojewodów.
Szacunkowe koszty realizacji programu w 2018 r., wyrażone w złotych, zostały przeliczone na euro według prognozowanego kursu euro zawartego w wytycznych Ministra Rozwoju i Finansów dotyczących stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw - aktualizacja październik 2017 r.
Finansowanie programu odbywa się ze środków budżetowych określonych w ustawie budżetowej na rok 2018 w części 83 - rezerwy celowe, działu 758 - różne rozliczenia, rozdziału 75818 - rezerwy ogólne i celowe poz. 12, przeznaczonej na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, w tym finansowanie programów zwalczania tych chorób, badania monitoringowe pozostałości chemicznych i biologicznych w tkankach zwierząt, produktach pochodzenia zwierzęcego i paszach, finansowanie zadań zleconych przez Komisję Europejską oraz na dofinansowanie kosztów realizacji zadań Inspekcji Weterynaryjnej, a także w części 85 - budżety wojewodów, działu 010 - rolnictwo i łowiectwo, rozdziału 01022 - zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt oraz badania monitoringowe pozostałości chemicznych i biologicznych w tkankach zwierząt i produktach pochodzenia zwierzęcego.

3.1.

Cel programu
Celem programu jest wzmocnienie ochrony terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i terytorium Unii Europejskiej przed rozprzestrzenianiem się wirusa ASF. Program obejmuje działania nakierowane na zwalczanie oraz zapobieganie rozprzestrzenianiu się wirusa ASF, w tym:

1)

badania laboratoryjne w kierunku wykrycia ASF przeprowadzane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2)

zakup kontenerów chłodniczych do przetrzymywania tusz dzików;

3)

finansowanie funkcjonowania odłowni żywołownych do odłowu dzików;

4)

finansowanie odstrzału sanitarnego na obszarze określonym w załączniku do programu;

5)

finansowanie, na obszarze określonym w załączniku do programu, polowań na dorosłe samice dzika o wadze tuszy, po usunięciu patrochów, wynoszącej co najmniej 30 kg;

6)

ubój lub zabicie świń na obszarze zagrożenia, obszarze objętym ograniczeniami lub obszarze ochronnym, o których mowa w ust. 3.2.1 - w przypadku wystąpienia ASF u dzików (na podstawie art. 44 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt);

7)

działania powiatowego lekarza weterynarii - po otrzymaniu zawiadomienia o podejrzeniu wystąpienia ASF - przeprowadzane zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (nadzór bierny);

8)

pobieranie próbek do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF lub przeprowadzanie kontroli gospodarstw w zakresie spełniania wymagań związanych z bioasekuracją przez powiatowego lekarza weterynarii (nadzór czynny nad gospodarstwami) na obszarze zagrożenia, obszarze objętym ograniczeniami lub obszarze ochronnym, o których mowa w ust. 3.2.1;

9)

unieszkodliwienie tusz dzików, które nie mogą być zagospodarowane przez myśliwych na obszarze zagrożenia, obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze ochronnym, o których mowa w ust. 3.2.1;

10)

finansowanie poszukiwania i bezpiecznego usuwania zwłok dzików padłych na obszarze określonym w załączniku do programu;

11)

wzmocnienie środków bioasekuracji na drogowych przejściach granicznych z Federacją Rosyjską, Białorusią i Ukrainą;

12)

prowadzenie przez Inspekcję Weterynaryjną:

a)

kampanii informacyjnej dla podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną związaną z produkcją żywności pochodzenia zwierzęcego i pasz, a także rolników, myśliwych, władz samorządowych, innych służb i inspekcji oraz społeczeństwa, obejmującej rozpowszechnienie informacji o:
  •   -  
    zagrożeniu ASF w taki sposób, aby te podmioty niezwłocznie zawiadamiały o podejrzeniu wystąpienia ASF zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i sposobie zawiadamiania właściwych organów o podejrzeniu wystąpienia ASF,
  •   -  
    pierwszych objawach zakażenia wirusem ASF,
  •   -  
    ryzyku, jakie niesie wprowadzanie produktów wieprzowych do gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, w tym w szczególności wprowadzanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej produktów pochodzenia wieprzowego spoza tego terytorium,
  •   -  
    metodach bezpiecznego unieszkodliwiania padłych dzików lub dopuszczalnych sposobach zagospodarowania odstrzelonych dzików,
  •   -  
    obowiązku zawiadamiania organów Inspekcji Weterynaryjnej o każdym przypadku znalezienia padłego dzika,
  •   -  
    wymaganiach dotyczących bioasekuracji,

b)

szkoleń dla podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną związaną z produkcją żywności pochodzenia zwierzęcego i pasz oraz rolników, myśliwych oraz innych służb i inspekcji, mających za zadanie przekazanie wiedzy na temat ASF.

3.2.

Realizacja programu

3.2.1.

Podział terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na obszary według kryterium zagrożenia wystąpieniem wirusa ASF
Obszar zagrożenia oraz obszar objęty ograniczeniami
Obszar objęty ograniczeniami oraz obszar zagrożenia obejmuje powiaty lub części powiatów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wymienione odpowiednio w części II ust. 5 i części III ust. 4 załącznika do decyzji wykonawczej Komisji 2014/709/UE z dnia 9 października 2014 r. w sprawie środków kontroli w zakresie zdrowia zwierząt w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń w niektórych państwach członkowskich i uchylającej decyzję wykonawczą 2014/178/UE (Dz. Urz. UE L 295 z 11.10.2014, str. 63, z późn. zm.), zwanej dalej „decyzją 2014/709/UE”.
Obszar ochronny
Obszar ochronny obejmuje powiaty lub części powiatów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wymienione w części I ust. 5 załącznika do decyzji 2014/709/UE.
Szczegółowe dane dotyczące liczby stad oraz pogłowia świń, z podziałem uwzględniającym wielkość gospodarstw w poszczególnych województwach, zostały podane w ust. 4.4.2.

3.2.2.

Kontrola stanu zdrowia świń i pobieranie próbek na obszarach wyznaczonych zgodnie z ust. 3.2.1
Obszar zagrożenia oraz obszar objęty ograniczeniami
Na obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze zagrożenia wprowadza się środki w zakresie zwalczania ASF zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1, art. 48a ust. 3 i art. 61 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, a także monitorowania zdrowia świń i dzików. W ramach programu posiadacze świń są obowiązani, uwzględniając § 6 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej (Dz. U. poz. 344, z późn. zm.), do codziennego kontrolowania stanu zdrowia świń (rano i wieczorem) i niezwłocznego zawiadomienia organu Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej, albo wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, o każdym przypadku podejrzenia wystąpienia ASF, zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.
W związku z wystąpieniem ASF na obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze zagrożenia obowiązują nakazy i zakazy określone odpowiednio w § 1 ust. 1 oraz § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. z 2018 r. poz. 290).
Zgodnie z § 2a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny (Dz. U. z 2016 r. poz. 885), w przypadku wprowadzenia ograniczeń wynikających z ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, dopuszcza się ubój w gospodarstwie objętym ograniczeniem, jeżeli ograniczenie to zostało wprowadzone w związku z wystąpieniem ASF na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, lub państwa trzeciego, graniczących z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pod warunkiem że świnie były utrzymywane w tym gospodarstwie co najmniej przez 30 dni przed ubojem, a ponadto gdy:

1)

świnie te zostaną poddane badaniu przedubojowemu przeprowadzonemu w sposób określony w części A rozdziału IV sekcji IV załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 206, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 75), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 854/2004”;

2)

mięso pozyskane w wyniku uboju tych świń zostanie poddane badaniu poubojowemu.
W przypadku uboju świń w celu produkcji mięsa na użytek własny próbki do badań laboratoryjnych w kierunku ASF są pobierane przez urzędowego lekarza weterynarii przy przeprowadzaniu badania przedubojowego świń lub badania poubojowego mięsa z tych świń - w przypadku gdy ubój świń jest dokonywany w gospodarstwie położonym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wymienionym w części:

1)

II załącznika do decyzji 2014/709/UE - jeżeli istnieje podejrzenie wystąpienia afrykańskiego pomoru świń;

2)

III załącznika do decyzji 2014/709/UE - w każdym przypadku.
W trakcie badania przed- lub poubojowego w rzeźni urzędowy lekarz weterynarii zwraca uwagę na charakterystyczne dla ASF zmiany, a w przypadku podejrzenia wystąpienia ASF - pobiera próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF.
Poza działaniami opisanymi powyżej w każdym przypadku zawiadomienia organu Inspekcji Weterynaryjnej przez posiadacza świń o padłej świni lub o podejrzeniu wystąpienia ASF jest przeprowadzane badanie kliniczne świń z pomiarem wewnętrznej ciepłoty ciała lub badanie sekcyjne świń znajdujących się w stadzie, a w razie konieczności są pobierane próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF, zgodnie z rozdziałem 4 lit. A załącznika do decyzji Komisji Europejskiej 2003/422/WE z dnia 26 maja 2003 r. zatwierdzającej podręcznik diagnostyczny dotyczący afrykańskiego pomoru świń (Dz. Urz. UE L 143 z 11.06.2003, str. 35 - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 39, str. 59), zwanej dalej „decyzją 2003/422/WE”.
W gospodarstwach utrzymujących świnie powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza dwa razy w roku, w możliwie równych odstępach czasu (nie krótszych niż 4 miesiące), kontrolę stanu zdrowia świń wraz z wywiadem lekarsko-weterynaryjnym oraz badanie kliniczne świń z pomiarem wewnętrznej ciepłoty ciała, zgodnie z rozdziałem 4 lit. A załącznika do decyzji 2003/422/WE, oraz kontrolę przestrzegania:

1)

zakazów i nakazów, o których mowa odpowiednio w § 1 i § 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, oraz obowiązku, o którym mowa w § 18 ust. 2 tego rozporządzenia, z tym że w przypadku:

a)

stwierdzenia niewykonania nakazów i zakazów, o których mowa odpowiednio w § 1 ust. 1 pkt 1 i 3-6 oraz § 2 ust. 1, oraz niespełnienia obowiązku, o którym mowa w § 18 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza dodatkową kontrolę przestrzegania zakazów i nakazów, o których mowa powyżej, kontrolę stanu zdrowia świń wraz z wywiadem lekarsko-weterynaryjnym oraz badanie kliniczne świń z pomiarem wewnętrznej ciepłoty ciała,

b)

przemieszczania świń z gospodarstw, położonych na obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze zagrożenia, niespełniających wymogów określonych w § 4 ust. 2 pkt 2 lit. b rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, poza te obszary przemieszczane świnie zostają poddane badaniu, o którym mowa w § 4 ust. 2 pkt 1 tego rozporządzenia;

2)

wymagań dotyczących bioasekuracji, o których mowa w ust. 6 załącznika do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 kwietnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia „Programu bioasekuracji mającego na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015-2018 (Dz. U. poz. 517, z późn. zm.) - na obszarze określonym w § 1 tego rozporządzenia.
W przypadku niespełniania przez gospodarstwo wymagań, o których mowa w ust. 6 załącznika do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 kwietnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia „Programu bioasekuracji mającego na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015-2018, powiatowy lekarz weterynarii wydaje decyzję, o której mowa w ust. 8 załącznika do tego rozporządzenia.
Na obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze zagrożenia urzędowy lekarz weterynarii pobiera próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF:

1)

o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, a w szczególności od świń:

a)

padłych, u których nie można wykluczyć zakażenia wirusem ASF,

b)

które wykazują nietypowe objawy kliniczne, na podstawie których nie jest możliwe postawienie diagnozy,

c)

mających:
  •   -  
    objawy chorobowe wraz z gorączką lub
  •   -  
    gorączkę i objawy zespołu krwotocznego;

2)

od świń, o których mowa w § 2a ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny, gdy ubój świń jest dokonywany w gospodarstwie położonym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wymienionym w części:

a)

II załącznika do decyzji 2014/709/UE -jeżeli istnieje podejrzenie wystąpienia afrykańskiego pomoru świń,

b)

III załącznika do decyzji 2014/709/UE - w każdym przypadku.
Powiatowy lekarz weterynarii pobiera próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF, o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, z każdego dzika znalezionego martwego, w tym ze zwłok dzików ulegających autolizie oraz dzików zabitych w wypadkach komunikacyjnych, na obszarze objętym ograniczeniami oraz na obszarze zagrożenia, a także z każdego dzika odstrzelonego na obszarze objętym ograniczeniami oraz na obszarze zagrożenia, dostarczonego do położonego na tych obszarach punktu skupu dziczyzny lub zakładu obróbki dziczyzny lub innego zakładu nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
W przypadku odstrzelonych dzików niewykazujących żadnych objawów chorobowych dopuszcza się pobieranie próbek do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF przez myśliwych, którzy zostali przeszkoleni przy wykorzystaniu dostarczonych przez powiatowego lekarza weterynarii myśliwym oraz kołom łowieckim wytycznych i ulotek, w sposób opisany w ust. 3.6.
Każda tusza odstrzelonego dzika powinna być oznakowana znakiem zawierającym numer kolejny tuszy, numer koła łowieckiego, miejscowość i datę pozyskania tuszy.
Myśliwi, pracownicy Służby Leśnej i Straży Granicznej oraz osoby mające kontakt z martwymi dzikami mają obowiązek zgłoszenia organom Inspekcji Weterynaryjnej faktu znalezienia zwłok dzików. Na obszarze objętym ograniczeniami oraz na obszarze zagrożenia myśliwi przekazują na piśmie właściwemu powiatowemu lekarzowi weterynarii informację o terminach planowanych polowań lub liczbie polowań w określonym przedziale czasowym oraz o terminach dokonywania odstrzału sanitarnego lub liczbie odstrzałów sanitarnych w określonym przedziale czasowym.
Każdy odstrzelony dzik na obszarze objętym ograniczeniami oraz na obszarze zagrożenia jest niezwłocznie dostarczany do położonego na tym samym obszarze:

1)

punktu skupu dziczyzny lub zakładu obróbki dziczyzny lub

2)

innego zakładu nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
Powiatowy lekarz weterynarii wypłaca dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego kwotę 292 zł brutto za dzika odstrzelonego w ramach polowania, dostarczonego do punktu lub zakładu, o których mowa powyżej. Powyższa kwota obejmuje w szczególności zryczałtowane koszty:

1)

polowania i bioasekuracji myśliwego podczas polowania;

2)

pobrania próbek, transportu odstrzelonych dzików oraz dojazdu myśliwego - na obszar zagrożenia, obszar objęty ograniczeniami oraz obszar ochronny;

3)

przetrzymywania dzików w kontenerach chłodniczych;

4)

unieszkodliwienia tusz dzików, wraz ze wszystkimi częściami ciała odstrzelonych dzików, które nie zostaną zagospodarowane przez myśliwych, z wyjątkiem tusz dzików z dodatnim wynikiem badań laboratoryjnych oraz tusz przechowywanych z nimi w kontenerze chłodniczym, w tym transportu do przedsiębiorstwa lub zakładu w rozumieniu art. 24 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego) (Dz. Urz. UE L 300 z 14.11.2009, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1069/2009”.
W punktach i zakładach, o których mowa powyżej, tusze, części ciała i skóry dzików przechowuje się w sposób zapobiegający bezpośredniemu kontaktowi nieprzebadanych tusz, części ciała i skór dzików z surowcami i innymi przedmiotami, które mogą spowodować rozprzestrzenianie się wirusa ASF.
Powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza oględziny tuszy, zwracając uwagę na zmiany chorobowe, które mogą wskazywać na zakażenie wirusem ASF.
Zgodnie z rozporządzeniem nr 1069/2009:

1)

wszystkie znalezione zwłoki dzików,

2)

wszystkie tusze wraz ze wszystkimi częściami ciała odstrzelonych dzików, w tym sierść i skóra, w odniesieniu do których uzyskano dodatni wynik badania laboratoryjnego w kierunku wykrycia ASF,

3)

narogi i patrochy oraz inne części ciała odstrzelonego chorego dzika
- na obszarze objętym ograniczeniami oraz na obszarze zagrożenia są kwalifikowane jako materiał kategorii 1 oraz podlegają usunięciu i przetworzeniu zgodnie z art. 12 rozporządzenia nr 1069/2009 lub zgodnie z odstępstwem przewidzianym w art. 19 rozporządzenia nr 1069/2009.
Patrochy odstrzelonego dzika na obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze zagrożenia są kwalifikowane jako materiał kategorii 2 oraz podlegają usunięciu i przetworzeniu zgodnie z art. 13 rozporządzenia nr 1069/2009.
Tusze odstrzelonych dzików na obszarze objętym ograniczeniami oraz na obszarze zagrożenia, bez patrochów, w odniesieniu do których uzyskano ujemne wyniki badania laboratoryjnego w kierunku wykrycia ASF, a które nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, są kwalifikowane jako materiał kategorii 3 oraz podlegają usunięciu i przetworzeniu zgodnie z art. 14 rozporządzenia nr 1069/2009.
W przypadku wysyłania poza obszar zagrożenia produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego otrzymanych ze świń pochodzących z obszaru zagrożenia stosuje się § 10 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń.
Obszar ochronny
Na obszarze ochronnym wprowadza się środki zwalczania ASF zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1, art. 48a ust. 3 i art. 61 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, a także monitorowanie zdrowia świń i dzików. W ramach programu posiadacze świń są obowiązani, uwzględniając § 6 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej, do codziennego kontrolowania stanu zdrowia świń - rano i wieczorem - i niezwłocznego zawiadomienia organu Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej albo wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o każdym przypadku podejrzenia wystąpienia ASF zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 11 marca
2014 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.
W związku z wystąpieniem ASF na obszarze ochronnym obowiązują nakazy określone w § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja
2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń i zakazy określone w § 2 ust. 1 tego rozporządzenia.
Zgodnie z § 2a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny w przypadku wprowadzenia ograniczeń wynikających z ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt dopuszcza się ubój w gospodarstwie objętym ograniczeniem, jeżeli ograniczenie to zostało wprowadzone w związku z wystąpieniem ASF na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, lub państwa trzeciego, graniczących z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pod warunkiem że świnie były utrzymywane w tym gospodarstwie co najmniej przez 30 dni przed ubojem, a ponadto gdy:

1)

świnie te zostaną poddane badaniu przedubojowemu świń przeprowadzonemu w sposób określony w części A rozdziału IV sekcji IV załącznika I do rozporządzenia nr 854/2004;

2)

mięso pozyskane w wyniku uboju tych świń zostanie poddane badaniu poubojowemu.
Próbki do badania laboratoryjnego w kierunku ASF pobiera się przy przeprowadzaniu badania przedubojowego świń albo badania poubojowego mięsa z tych świń - w przypadku gdy istnieje podejrzenie wystąpienia ASF.
W trakcie badania przedubojowego lub poubojowego w rzeźni lekarz weterynarii zwraca uwagę na charakterystyczne dla ASF zmiany, a w przypadku podejrzenia wystąpienia ASF pobiera próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF.
Poza działaniami opisanymi powyżej, w każdym przypadku zawiadomienia organu Inspekcji Weterynaryjnej przez posiadacza świń o padłej świni lub o podejrzeniu wystąpienia ASF, jest przeprowadzane badanie kliniczne świń z pomiarem wewnętrznej ciepłoty ciała lub badanie sekcyjne świń znajdujących się w stadzie, a w razie konieczności są pobierane próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF.
Na obszarze ochronnym powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza w gospodarstwach utrzymujących świnie, dwa razy w roku, w możliwie równych odstępach czasu, nie krótszych niż 4 miesiące, kontrolę przestrzegania zakazów i nakazów, o których mowa odpowiednio w § 1 i § 2, oraz obowiązku, o którym mowa w § 18 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, kontrolę stanu zdrowia świń wraz z wywiadem lekarsko-weterynaryjnym oraz badanie kliniczne świń z pomiarem wewnętrznej ciepłoty ciała. Badanie kliniczne świń jest przeprowadzane zgodnie z rozdziałem 4 lit. A załącznika do decyzji 2003/422/WE. W przypadku stwierdzenia niewykonania nakazów i zakazów, o których mowa odpowiednio w § 1 ust. 1 pkt 1, 3-6 oraz § 2 ust. 1, oraz niespełnienia obowiązku, o którym mowa w § 18 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza dodatkową kontrolę przestrzegania zakazów i nakazów, o których mowa powyżej, kontrolę stanu zdrowia świń wraz z wywiadem lekarsko-weterynaryjnym oraz badanie kliniczne świń z pomiarem wewnętrznej ciepłoty ciała.
W przypadku przemieszczania świń z gospodarstw położonych na obszarze ochronnym, niespełniających wymagań zawartych w § 8 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa trzeciego, świnie zostają poddane badaniu, o którym mowa w § 8 ust. 2 pkt 3 tego rozporządzenia.
Z obszaru każdego powiatu lub jego części położonych na obszarze ochronnym urzędowy lekarz weterynarii pobiera próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF:

1)

o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, a w szczególności od świń:

a)

padłych, u których nie można wykluczyć zakażenia wirusem ASF,

b)

wykazujących nietypowe objawy kliniczne, na podstawie których niemożliwe jest postawienie diagnozy,

c)

mających:
  •   -  
    objawy chorobowe wraz z gorączką lub
  •   -  
    gorączkę i objawy zespołu krwotocznego;

2)

od świń, o których mowa w § 2a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny - w przypadku gdy istnieje podejrzenie wystąpienia ASF.
Powiatowy lekarz weterynarii pobiera próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF, o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, z każdego znalezionego martwego dzika, w tym ze zwłok dzików ulegających autolizie oraz dzików zabitych w wypadkach komunikacyjnych, na obszarze ochronnym oraz każdego dzika odstrzelonego, dostarczonego do położonego na tym obszarze punktu skupu dziczyzny lub zakładu obróbki dziczyzny lub innego zakładu nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
W przypadku odstrzelonych dzików niewykazujących żadnych objawów chorobowych dopuszcza się pobieranie próbek do badań w kierunku wykrycia wirusa ASF przez myśliwych, którzy zostali przeszkoleni przy wykorzystaniu dostarczonych przez powiatowego lekarza weterynarii myśliwym oraz kołom łowieckim wytycznych i ulotek, w sposób opisany w ust. 3.6.
Każda tusza odstrzelonego dzika powinna być oznakowana znakiem zawierającym numer kolejny tuszy, numer koła łowieckiego, miejscowość i datę pozyskania tuszy.
Myśliwi, pracownicy Służby Leśnej i Straży Granicznej oraz osoby mające kontakt z martwymi dzikami mają obowiązek zgłoszenia organom Inspekcji Weterynaryjnej faktu znalezienia zwłok dzików.
Każdy odstrzelony dzik na obszarze ochronnym jest niezwłocznie dostarczany do położonego na tym samym obszarze:

1)

punktu skupu dziczyzny lub zakładu obróbki dziczyzny lub

2)

innego zakładu nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
Powiatowy lekarz weterynarii wypłaca dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego kwotę 37 zł brutto za odstrzelonego dzika podczas polowania, dostarczonego do punktu lub zakładu, o których mowa powyżej. Powyższa kwota obejmuje zryczałtowany koszt przechowywania tuszy odstrzelonego dzika w kontenerze chłodniczym.
W punktach i zakładach, o których mowa powyżej, tusze, części ciała i skóry dzików przechowuje się w sposób zapobiegający bezpośredniemu kontaktowi nieprzebadanych tusz, części ciała i skór dzików z surowcami i innymi przedmiotami, które mogą spowodować rozprzestrzenianie się wirusa ASF.
Powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza oględziny tuszy, zwracając uwagę na zmiany chorobowe, które mogą wskazywać na zakażenie wirusem ASF.
Zgodnie z rozporządzeniem nr 1069/2009:

1)

wszystkie znalezione zwłoki dzików,

2)

wszystkie tusze wraz ze wszystkimi częściami ciała odstrzelonych dzików, w tym sierść i skóra, w przypadku których uzyskano dodatni wynik badania laboratoryjnego w kierunku wykrycia ASF,

3)

narogi i patrochy oraz inne części ciała odstrzelonego chorego dzika
- na obszarze ochronnym są kwalifikowane jako materiał kategorii 1 oraz podlegają usunięciu i przetworzeniu zgodnie z art. 12 rozporządzenia nr 1069/2009 lub zgodnie z odstępstwem przewidzianym w art. 19 rozporządzenia nr 1069/2009.
Patrochy odstrzelonego dzika na obszarze ochronnym są kwalifikowane jako materiał kategorii 2 oraz podlegają usunięciu i przetworzeniu zgodnie z art. 13 rozporządzenia nr 1069/2009.
Tusze odstrzelonych dzików na obszarze ochronnym, bez patrochów, w przypadku gdy uzyskano ujemny wynik badania laboratoryjnego w kierunku wykrycia ASF, a które nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, są kwalifikowane jako materiał kategorii 3 oraz podlegają usunięciu i przetworzeniu zgodnie z art. 14 rozporządzenia nr 1069/2009.
Obszar obejmujący terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajdujący się poza obszarem zagrożenia, obszarem objętym ograniczeniami oraz obszarem ochronnym
Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej położonym poza obszarem objętym ograniczeniami, obszarem zagrożenia oraz obszarem ochronnym próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF są pobierane przez powiatowego lekarza weterynarii w następujących przypadkach:

1)

od świń po otrzymaniu zawiadomienia o wystąpieniu podejrzenia afrykańskiego pomoru świń w gospodarstwie zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, przy czym gospodarstwo należy uznać za podejrzane w przypadkach określonych w rozdziale III załącznika do decyzji 2003/422/WE, w celu potwierdzenia lub wykluczenia ASF w gospodarstwie próbki do badań laboratoryjnych pobiera się na zasadach określonych w rozdziale IV A załącznika do tej decyzji;

2)

od każdego znalezionego martwego dzika, w tym ze zwłok dzików ulegających autolizie oraz dzików zabitych w wypadkach komunikacyjnych i z każdego odstrzelonego chorego dzika.
W przypadku podejrzenia wystąpienia ASF zastosowanie mają przepisy § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. poz. 754).

3.2.3.

Rodzaj próbek pobieranych do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF, przesyłanie próbek do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF oraz wykonywanie badań laboratoryjnych
Rodzaj pobieranych próbek do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF od żywych, padłych lub poddanych ubojowi świń oraz znalezionych martwych lub odstrzelonych dzików, a także od dzików odłowionych, jest określony w rozdziale V lit. B załącznika do decyzji 2003/422/WE.
Od żywych świń i odstrzelonych dzików do badania laboratoryjnego w kierunku wykrycia ASF pobiera się próbki krwi, a od padłych lub poddanych ubojowi świń i znalezionych martwych dzików - migdałki, węzły chłonne (żołądkowe, wątrobowe, podżuchwowe, zagardłowe), śledzionę, nerki, tkankę płucną i jeżeli to możliwe - krew. W przypadku zwłok dzików ulegających autolizie do badania laboratoryjnego w kierunku wykrycia ASF pobiera się kość długą lub mostek.
Próbki pobrane od żywych, padłych lub poddanych ubojowi świń bada się metodą qRT - PCR, a gdy wynik badania laboratoryjnego w kierunku wyrycia ASF przeprowadzonego metodą qRT - PCR jest dodatni, przeprowadza się również badanie metodą ELISA. Na obszarze zagrożenia, obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze ochronnym, w przypadku gdy podejrzewa się, że w stadzie jest świnia chronicznie zakażona wirusem ASF, próbki bada się metodą ELISA. Próbki pobrane w ognisku ASF wyznaczonym zgodnie z § 4 ust. 1, próbki pobrane w gospodarstwach kontaktowych zgodnie z § 6 ust. 2 oraz próbki pobrane zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 2 oraz § 12 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru świń bada się metodą qRT - PCR oraz metodą ELISA.
Na obszarze zagrożenia, obszarze ochronnym oraz obszarze objętym ograniczeniami próbki pobrane od znalezionych martwych lub odstrzelonych dzików bada się metodą qRT - PCR oraz -jeżeli jest możliwe pobranie odpowiednich próbek do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF - metodą ELISA.
Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej położonym poza obszarem zagrożenia, obszarem objętym ograniczeniami oraz obszarem ochronnym znalezione martwe oraz odstrzelone chore dziki bada się metodą qRT - PCR.
Próbki pobrane od dzików odłowionych bada się metodą qRT - PCR oraz metodą ELISA.
W przypadku podejrzenia uzyskania fałszywie dodatniego lub uzyskania wątpliwego wyniku badania metodą ELISA przeprowadza się badanie serologiczne potwierdzające metodą IB lub IPT.
Wszystkie badania laboratoryjne w kierunku wykrycia ASF przeprowadzane w ramach programu są wykonywane w laboratoriach wyznaczonych przez Głównego Lekarza Weterynarii, zgodnie z art. 25 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 36, z późn. zm.).

3.2.4.

Inne działania podejmowane na obszarze zagrożenia, obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze ochronnym
Po stwierdzeniu ASF u dzika powiatowy lekarz weterynarii zarządza środki zwalczania ASF zgodnie z przepisami o zwalczaniu afrykańskiego pomoru świń wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1, art. 48a ust. 3 i art. 61 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.
Ponadto powiatowy lekarz weterynarii w gospodarstwach położonych w wyznaczonym obszarze o promieniu 10 km wokół stwierdzonego przypadku ASF u dzika może:

1)

przeprowadzić badanie kliniczne świń;

2)

dokonać indywidualnego oznakowania świń;

3)

pobrać od świń próbki do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF;

4)

nakazać ubój lub zabicie świń, na podstawie art. 44 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, po przeprowadzeniu analizy ryzyka uwzględniającej w szczególności:

a)

sytuację epizootyczną, w szczególności występowanie ASF u dzików,

b)

zagęszczenie populacji dzika na danym terenie,

c)

poziom bioasekuracji gospodarstwa.

3.3.

Wzmocnienie środków bioasekuracji na drogowych przejściach granicznych z Federacją Rosyjską, Białorusią i Ukrainą
Na drogowych przejściach granicznych z Federacją Rosyjską, Białorusią i Ukrainą podejmuje się następujące środki bioasekuracji:

1)

wyłożenie mat dezynfekcyjnych, a także stałe utrzymywanie wyłożonych mat w stanie zapewniającym skuteczne działanie środka dezynfekcyjnego;

2)

oczyszczanie i dezynfekcję środków transportu przeznaczonych do przewozu zwierząt wjeżdżających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z decyzją wykonawczą Komisji 2013/426/UE z dnia 5 sierpnia 2013 r. w sprawie środków mających na celu zapobieżenie wprowadzaniu do Unii wirusa afrykańskiego pomoru świń z niektórych państw trzecich lub części terytorium państw trzecich, w których potwierdzono obecność ASF, oraz uchylającą decyzję 2011/78/UE (Dz. Urz. UE L 211 z 07.08.2013, str. 5, z późn. zm.).

3.4.

Zakup kontenerów chłodniczych do przetrzymywania tusz dzików
W ramach programu zostanie zakupionych 70 kontenerów chłodniczych do przetrzymywania tusz dzików.

3.5.

Sfinansowanie funkcjonowania 5 odłowni żywołownych do odłowu dzików, które następnie będą podlegały uśmierceniu
W ramach programu w 2018 r. odławianie dzików będzie prowadzone za pomocą 5 odłowni zgodnie z zezwoleniem ministra właściwego do spraw środowiska, o którym mowa w art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie (Dz. U. z 2017 r. poz. 1295, z późn. zm.). Odławianie dzików będzie prowadzone w celu:

1)

uśmiercania watah (stad) dzików; uśmiercone dziki będą poddawane badaniom laboratoryjnym w kierunku ASF w sposób opisany w ust. 3.2.3;

2)

sprawdzania wielkości migracji dzików z terytorium Białorusi i ich ewentualnego zarażenia wirusem ASF;

3)

oceny szerzenia się wirusa ASF w obrębie watah dzików.

3.6.

Przeprowadzenie przez Inspekcję Weterynaryjną kampanii informacyjnej dla podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną, związaną z produkcją żywności pochodzenia zwierzęcego oraz pasz, rolników, myśliwych, innych służb i inspekcji oraz władz samorządowych i społeczeństwa
W ramach realizacji programu będą publikowane ulotki:

1)

dla rolników i podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną, związaną z produkcją żywności pochodzenia zwierzęcego i pasz, zawierające następujące informacje o:

a)

ASF i jego objawach,

b)

sposobie rozprzestrzeniania się ASF,

c)

postępowaniu posiadacza zwierząt w związku z podejrzeniem wystąpienia lub wystąpieniem ASF,

d)

przysługujących odszkodowaniach za świnie poddane ubojowi, zabite lub padłe w wyniku zastosowania zabiegów nakazanych przez organy Inspekcji Weterynaryjnej,

e)

zasadach bioasekuracji,

f)

zakazie karmienia świń odpadami gastronomicznymi,

g)

unieszkodliwianiu zwłok świń oraz zasadach przeprowadzania oczyszczania i odkażania w gospodarstwach;

2)

dla myśliwych - zawierające informacje o:

a)

ASF i jego objawach,

b)

sposobie postępowania myśliwego z tuszą dzika po polowaniu lub odstrzale sanitarnym, w tym o sposobie pobierania próbek do badań laboratoryjnych w kierunku wykrycia ASF od dzików odstrzelonych niewykazujących żadnych objawów chorobowych,

c)

zabezpieczeniu środków transportu do transportu odstrzelonych dzików w sposób minimalizujący ryzyko rozprzestrzenienia się wirusa ASF.
Dystrybucja ulotek odbywa się za pośrednictwem organów Inspekcji Weterynaryjnej. Ulotki dystrybuuje się na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podczas wykonywanych kontroli podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną związaną z produkcją żywności pochodzenia zwierzęcego i pasz oraz posiadaczy świń (w ramach m.in. wizyt w stadach, w których są utrzymywane świnie). Dodatkowo ulotki dystrybuuje się wśród myśliwych, kół łowieckich, sołtysów, wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast. Informacje o istniejącym zagrożeniu są przekazywane również przez media w postaci m.in.: audycji informacyjnych, w których przekazuje się informacje na temat ASF oraz ewentualnych dróg rozprzestrzeniania ASF, a także informacje o postępowaniu w przypadku podejrzenia wystąpienia lub wystąpienia ASF, bioasekuracji w gospodarstwie, zakazie karmienia świń odpadami gastronomicznymi, o właściwym zagospodarowaniu zwłok świń oraz postępowaniu z tuszami odstrzelonych dzików i o zasadach polowań oraz odstrzału sanitarnego.

3.7.

Przeprowadzenie przez organy Inspekcji Weterynaryjnej szkoleń dla podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną związaną z produkcją żywności pochodzenia zwierzęcego i pasz oraz dla rolników, myśliwych, innych służb i inspekcji.
W ramach programu Inspekcja Weterynaryjna przeprowadza grupowe szkolenia dla rolników i myśliwych oraz podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną związaną z produkcją żywności pochodzenia zwierzęcego i pasz. Celem szkoleń będzie przekazanie wiedzy o ASF. Tematyka szkoleń będzie obejmować m.in.: objawy ASF, zgłaszanie podejrzeń wystąpienia ASF, postępowanie po zgłoszeniu podejrzenia wystąpienia ASF, zasady wypłacania odszkodowań, zasady bioasekuracji w gospodarstwie oraz zasady postępowania myśliwego biorącego udział w polowaniu, mające na celu zapobieżenie rozprzestrzenianiu się wirusa ASF, informację o zakazie karmienia świń odpadami gastronomicznymi oraz o właściwym zagospodarowaniu zwłok padłych świń, zasady wwożenia na terytorium Rzeczpospolite Polskiej żywności zawierającej produkty pochodzenia zwierzęcego.

3.8.

Odstrzał sanitarny
Zgodnie z art. 45 ust. 1 pkt 8, art. 46 ust. 3 pkt 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych zwierząt powiatowy lekarz weterynarii albo wojewoda nakazuje dzierżawcom lub zarządcom obwodów łowieckich wykonanie odstrzału sanitarnego dzików.
Zgodnie z art. 47a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych zwierząt na obszarach objętych formami ochrony przyrody powiatowy lekarz weterynarii albo wojewoda nakazuje Polskiemu Związkowi Łowieckiemu wykonanie odstrzału sanitarnego dzików.
Wysokości stawek wypłacanych za dzika odstrzelonego w ramach odstrzału są określone w § 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wysokości ryczałtu za wykonanie odstrzału sanitarnego dzików (Dz. U. poz. 2172).

3.9.

Polowanie na dorosłe samice dzika oraz odstrzał sanitarny dorosłych samic dzika
W celu zapewnienia ograniczenia możliwości rozprzestrzeniania się ASF, na obszarze określonym w załączniku do programu, w przypadku upolowania lub dokonania odstrzału sanitarnego dorosłej samicy dzika, o wadze tuszy po usunięciu patrochów wynoszącej co najmniej 30 kg, powiatowy lekarz weterynarii wypłaca dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego kwotę 84 zł brutto za upolowaną lub odstrzeloną w ramach odstrzału sanitarnego sztukę. Powyższa kwota:

1)

w przypadku odstrzału sanitarnego jest uwzględniona w ramach ryczałtu określonego w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wysokości ryczałtu za wykonanie odstrzału sanitarnego dzików;

2)

w przypadku polowania jest doliczana do kwot, określonych w ust. 3.2.2 akapit 14 i 35 - w odniesieniu do obszaru objętego ograniczeniami, obszaru zagrożenia i obszaru ochronnego.

3.10.

Poszukiwanie i bezpieczne usuwanie zwłok padłych dzików
Na obszarze określonym w załączniku do programu myśliwi oraz pracownicy Służb Leśnych mogą przeprowadzać poszukiwanie padłych dzików. W przypadku zgłoszenia organom Inspekcji Weterynaryjnej znalezienia zwłok dzika innych niż dzik zabity w wypadku komunikacyjnym, z których jest możliwe pobranie próbek do badań laboratoryjnych, powiatowy lekarz weterynarii wypłaca dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego kwotę 100 zł brutto za znalezione zwłoki dzika. Osoba dokonująca zgłoszenia osobiście wskazuje miejsce, gdzie znajdują się zwłoki dzika, lub przekazuje informacje umożliwiające odnalezienie zwłok.
Zwłoki dzików padłych innych niż dziki zabite w wypadkach komunikacyjnych, o ile jest to możliwe, podlegają zagospodarowaniu zgodnie z odstępstwem przewidzianym w art. 19 rozporządzenia nr 1069/2009.

3.11.

Zakaz dokarmiania dzików
Na obszarze zagrożenia, obszarze objętym ograniczeniami i obszarze ochronnym oraz na obszarze określonym w załączniku do programu obowiązuje zakaz dokarmiania dzików.

4.

Środki przewidziane programem

4.1.

Podsumowanie środków przewidzianych programem
Działania podejmowane w związku z realizacją programu:
2018 r.
x kontrola, nadzór
x badania
x inne (np. środki bioasekuracji, kampania informacyjna, szkolenia, ubój lub zabicie świń, odstrzał sanitarny, polowanie na dorosłe samice dzika i odstrzał selektywny dorosłych samic dzika)

4.2.

Władza centralna odpowiedzialna za nadzór i koordynację realizowanego programu
Zgodnie z art. 57 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt Główny Lekarz Weterynarii nadzoruje realizację programu. W przypadku programu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej Główny Lekarz Weterynarii informuje Komisję Europejską o postępach w jego realizacji zgodnie z art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 652/2014 z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającego przepisy w zakresie zarządzania wydatkami odnoszącymi się do łańcucha żywnościowego, zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt oraz dotyczącego zdrowia roślin i materiału przeznaczonego do reprodukcji roślin, zmieniającego dyrektywy Rady 98/56/WE, 2000/29/WE i 2008/90/WE, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002, (WE) nr 882/2004 i (WE) nr 396/2005, dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 oraz uchylającego decyzje Rady 66/399/EWG, 76/894/EWG i 2009/470/WE (Dz. Urz. UE L 189 z 27.06.2014, str. 1, z późn. zm.).

4.3.

Opis i określenie obszarów geograficznych i administracyjnych, na których program będzie realizowany
Program wprowadza się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Program jest realizowany na obszarze 16 województw obejmujących 314 powiatów oraz 66 miast na prawach powiatów.
Mapa 1. Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej
patrz oryginał

4.4.

Opis środków przewidzianych w programie

4.4.1.

Powiadomienie o podejrzeniu wystąpienia ASF
Zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt, posiadacz zwierząt jest obowiązany do niezwłocznego zgłoszenia podejrzenia wystąpienia ASF. Obowiązek ten realizują również osoby mające kontakt ze zwierzętami, w szczególności przy wykonywaniu obowiązków służbowych lub zawodowych, z tym że lekarz weterynarii wezwany do zwierzęcia, w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania, informuje posiadacza zwierzęcia o obowiązkach określonych w art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i nadzoruje ich wykonanie do czasu przybycia powiatowego lekarza weterynarii lub osoby przez niego upoważnionej. Zgłoszenia należy dokonać do powiatowego lekarza weterynarii bezpośrednio albo za pośrednictwem najbliższego podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej lub wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Dodatkowo posiadacz świni informuje urzędowego lekarza weterynarii o każdym przypadku padnięcia świni w gospodarstwie na obszarze zagrożenia, obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze ochronnym zgodnie z § 18 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń.

4.4.2.

Zwierzęta i populacja zwierząt objęte programem

   Tabela 1.   

Liczba stad oraz pogłowie świń, z podziałem uwzględniającym wielkość gospodarstw
Województwo
Liczba świń
Liczba siedzib stad
1-10
11-25
26-100
101-500
501-1000
pow. 1000
1-10
11-25
26-100
101-500
501-1000
pow. 1000
dolnośląskie
11 240
18 120
29 755
25 741
13 823
124 412
2 623
1 104
653
129
20
33
kujawsko-pomorskie
37 187
90 125
311 618
415 049
164 670
482 843
8 017
5 320
6 253
2 059
237
166
lubelskie
84 357
92 354
117 694
165 475
104 068
279 660
20 937
5 768
2 622
735
156
128
lubuskie
5 649
9 572
19 225
21 822
12 708
212 790
1 256
571
411
112
17
46
łódzkie
51 792
107 311
211 958
315 297
207 841
528 464
11 111
6 432
4 570
1 395
297
225
małopolskie
30 085
44 591
63 702
44 052
17 603
28 856
7 021
2 737
1 453
230
27
10
mazowieckie
74 717
118 767
198 420
302 332
191 420
1 239 776
16 587
7 281
4 259
1 340
273
346
opolskie
11 851
29 185
108 745
170 120
52 003
132 949
2 545
1 719
2 119
857
77
51
podkarpackie
34 870
41 678
55 389
42 407
10 545
63 314
8 534
2 581
1 253
206
16
22
podlaskie
20 292
22 375
37 479
82 573
76 871
172 950
4 846
1 401
769
350
107
79
pomorskie
17 263
40 285
107 086
127 715
52 060
337 294
3 599
2 417
2 221
648
78
90
śląskie
12 743
27 896
61 385
69 790
13 270
122 183
2 685
1 667
1 295
343
21
22
świętokrzyskie
27 019
42 627
66 585
63 476
33 592
151 008
6 314
2 644
1 468
316
50
50
warmińsko -mazurskie
9 574
17 746
67 664
153 217
110 826
385 190
2 161
1 067
1 333
709
159
145
wielkopolskie
69 293
192 233
749 132
1 067 161
519 683
1 553 547
14 275
11 165
14 705
5 247
746
527
zachodniopomorskie
7 240
12 982
23 224
22 909
21 453
579 492
1 664
783
508
102
29
113
SUMA
505 172
907 847
2 229 061
3 089 136
1 602 436
6 394 728
114 175
54 657
45 892
14 778
2 310
2 053
                         

źródło: Agencja Rolnictwa i Modernizacji Rolnictwa, stan na dzień 31 grudnia 2016 r.
Zgodnie z danymi Polskiego Związku Łowieckiego oraz Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych w roku łowieckim 2016/2017 liczba dzików na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wynosiła około 229 tys. sztuk.
Liczbę dzików w poszczególnych województwach przedstawia tabela 2.

   Tabela 2.   

Liczba dzików w poszczególnych województwach
Województwo
Pogłowie dzików
dolnośląskie
20 448
kujawsko-pomorskie
11 931
lubelskie
12 694
lubuskie
16 110
łódzkie
7 970
małopolskie
4 889
mazowieckie
17 808
opolskie
8 878
podkarpackie
8 670
podlaskie
6 677
pomorskie
17 942
śląskie
8 734
świętokrzyskie
5 391
warmińsko-mazurskie
21 590
wielkopolskie
25 075
zachodniopomorskie
33 962
Suma
228 769
   

źródło: Polski Związek Łowiecki, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, stan marzec 2017 r.

4.4.3.

Identyfikacja i rejestracja zwierząt oraz gospodarstw
Podstawa prawna identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz gospodarstw:

1)

ustawa z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. z 2017 r. poz. 546);

2)

ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2017 r. poz. 1853);

3)

rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 listopada 2007 r. w sprawie sposobu oznakowania bydła, owiec i kóz oraz świń, określenia wzorów znaków identyfikacyjnych oraz wymagań i warunków technicznych kolczyków dla zwierząt gospodarskich (Dz. U. poz. 1635, z późn. zm.).
Numerem identyfikacyjnym świni jest numer siedziby stada, w której zwierzę się urodziło, albo innej siedziby stada, w której zwierzę przebywało powyżej 30 dni. W dokumentacji dotyczącej świń (np. w świadectwie zdrowia) stosuje się numer ostatniej siedziby stada, w której świnia przebywała powyżej 30 dni i została w tej siedzibie stada oznakowana.
W przypadku świń urodzonych w danej siedzibie stada istnieje obowiązek oznakowania tych zwierząt w terminie 30 dni od dnia ich urodzenia przez założenie na lewą małżowinę uszną kolczyka zawierającego numer siedziby stada urodzenia. Fakt oznakowania tych zwierząt należy zgłosić w terminie 7 dni od dnia oznakowania kierownikowi biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W przypadku gdy świnia została przemieszczona do innej siedziby stada niż siedziba stada urodzenia i przebywa w tej siedzibie dłużej niż 30 dni, istnieje obowiązek dodatkowego oznakowania świni tatuażem zawierającym numer tej siedziby stada. Oznakowanie tatuażem musi być wykonane nie później niż przed opuszczeniem przez to zwierzę siedziby stada. Fakt dodatkowego oznakowania należy zgłosić kierownikowi biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w terminie 7 dni od dnia oznakowania.
Zgodnie z art. 17 ust. 4 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt koszty związane z oznakowaniem świń ponosi ich posiadacz.
Dodatkowo świnie będące pod oceną wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2017 r. poz. 2132), są oznakowane w sposób umożliwiających ich identyfikację. Sposób oznakowania i identyfikacji do celów hodowlanych, w tym świń, określa związek hodowców lub inny podmiot upoważniony przez ministra właściwego do spraw rolnictwa do prowadzenia oceny wartości użytkowej. Świnie do celów hodowlanych znakuje się trwale i indywidualnie, używając kolczyków, identyfikatorów elektronicznych i znaków identyfikacyjnych lub stosując tatuaż.
Indywidualnego oznakowania świń na obszarze zagrożenia, obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze ochronnym dokonuje urzędowy lekarz weterynarii przez założenie kolczyka z kolejnym numerem zwierzęcia w stadzie. Koszty związanie z indywidualnym oznakowaniem świni w stadzie są pokrywane z budżetu państwa.

4.4.4.

Kwalifikacja zwierząt i stad
Kwalifikacja zwierząt i stad została opisana w ust. 3.2.

4.4.5.

Zasady przemieszczania zwierząt
W związku z wystąpieniem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ASF u dzików zostało wydane rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń określające sposób przemieszczania żywych świń z i do obszarów wymienionych w części I ust. 5 (obszar ochronny), części II ust. 5 (obszar objęty ograniczeniami) oraz części HI ust. 4 (obszar zagrożenia) załącznika do decyzji 2014/709/UE, zarówno na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak i poza to terytorium.
Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej został wprowadzony obowiązek zaopatrywania przemieszczanych świń w świadectwo zdrowia wystawione przez urzędowego lekarza weterynarii na podstawie badania klinicznego świń przeprowadzonego nie wcześniej niż 24 godziny przed przemieszczeniem tych świń.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 5 lit. b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej nadzór nad przemieszczaniem zwierząt sprawuje powiatowy lekarz weterynarii.

4.4.6.

Zastosowane badania i plany pobierania
Zastosowane badania i plany pobierania próbek do badań zostały opisane w ust. 3.2.

4.4.7.

Zastosowanie szczepionki i plany szczepień
Nie dotyczy.

4.4.8.

Informacje i ocena dotycząca środków bezpieczeństwa biologicznego (zarządzanie i infrastruktura)
Informacje i ocena dotycząca środków bezpieczeństwa biologicznego zostały opisane w ust. 3.2.2 oraz 3.3.

4.4.9.

Środki podejmowane w przypadku uzyskania dodatniego wyniku badania laboratoryjnego w kierunku ASF
Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru świń w przypadku stwierdzenia ASF w gospodarstwie powiatowy lekarz weterynarii wyznacza je jako ognisko ASF. Działania podejmowane po wyznaczeniu ogniska ASF zostały określone w § 4 oraz § 6-10 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru świń. Działania podejmowane w przypadku wystąpienia ASF u dzika zostały określone w § 18 rozporządzenia Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru świń oraz opisane w ust. 3.2.4.

4.4.10.

System odszkodowań dla posiadaczy świń poddanych ubojowi lub zabitych
Odszkodowania wypłaca się zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

4.4.11.

Kontrola wdrażania programu i sprawozdawczość
Na podstawie art. 57 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt Główny Lekarz Weterynarii nadzoruje realizację programu.
W przypadku programu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej Główny Lekarz Weterynarii informuje Komisję Europejską o postępach w jego realizacji zgodnie z art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 652/2014 z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającego przepisy w zakresie zarządzania wydatkami odnoszącymi się do łańcucha żywnościowego, zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt oraz dotyczącego zdrowia roślin i materiału przeznaczonego do reprodukcji roślin, zmieniającego dyrektywy Rady 98/56/WE, 2000/29/WE 12008/90/WE, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002, (WE) nr 882/2004 i (WE) nr 396/2005, dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 oraz uchylającego decyzje Rady 66/399/EWG, 76/894/EWG i 2009/470/WE.

5.

Korzyści wynikające z realizacji programu
Przeprowadzenie działań objętych programem przyczyni się do ochrony terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również terytorium Unii Europejskiej, przed rozprzestrzenianiem się wirusa ASF. Odpowiednio wczesne wykrycie zakażenia wirusem ASF pozwoli na podjęcie adekwatnych działań zapobiegających jego rozprzestrzenianiu się, a tym samym ograniczenie strat ekonomicznych z tego tytułu.

6.

Dane dotyczące rozwoju epidemiologicznego w ciągu ostatnich pięciu lat

6.1.

Rozwój ASF
W 2014 r. stwierdzono łącznie 30 przypadków ASF u dzików oraz 2 ogniska ASF u świń - wszystkie zlokalizowane w pobliżu granicy z Białorusią na obszarze dwóch powiatów - sokólskiego i białostockiego w województwie podlaskim.
Łącznie w 2015 r. stwierdzono 53 przypadki ASF u dzików oraz 1 ognisko ASF u świń - wszystkie zlokalizowane w pobliżu granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Białorusią na obszarze trzech powiatów - sokólskiego, białostockiego i hajnowskiego w województwie podlaskim.
Łącznie w 2016 r. stwierdzono 80 przypadków ASF u dzików oraz 20 ognisk ASF u świń - 5 ognisk w województwie lubelskim, 3 ogniska w województwie mazowieckim, 13 ognisk w województwie podlaskim.

6.1.2.

Dane dotyczące zwierząt
Nie dotyczy.

6.2.

Dane rozwarstwione dotyczące badań w ramach nadzoru i badań laboratoryjnych
Rok 2016
Region
Gatunek zwierząt
Rodzaj badania
Opis badania
Liczba zbadanych próbek
Liczba próbek z dodatnim wynikiem
Rzeczpospolita Polska
świnie
badanie serologiczne
ELISA
5 601
18
Rzeczpospolita Polska
świnie
inne badanie
PCR
35 961
20
Rzeczpospolita Polska
dziki
badanie serologiczne
ELISA
7 226
34
Rzeczpospolita Polska
dziki
inne badanie
PCR
12 574
97
Razem
      
61 362
  
           

Rok: 2015
Region
Gatunek zwierząt
Rodzaj badania
Opis badania
Liczba zbadanych próbek
Liczba próbek z dodatnim wynikiem
Rzeczpospolita Polska
świnie
badanie serologiczne
ELISA
315
0
Rzeczpospolita Polska
świnie
inne badanie
PCR
14 484
5
Rzeczpospolita Polska
dziki
badanie serologiczne
ELISA
7 181
12
Rzeczpospolita Polska
dziki
inne badanie
PCR
13 518
70
Razem
      
35 498
  
           

Rok: 2014
Region
Gatunek zwierząt
Rodzaj badania
Opis badania
Liczba zbadanych próbek
Liczba próbek z dodatnim wynikiem badania laboratoryjnego
Rzeczpospolita Polska
świnie
badanie serologiczne
ELISA
1 633
4
Rzeczpospolita Polska
świnie
inne badanie
PCR
13 666
6
Rzeczpospolita Polska
dziki
badanie serologiczne
ELISA
6 370
31
Rzeczpospolita Polska
dziki
inne badanie
PCR
14 412
45
Razem
      
36 081
  
           

Rok: 2013
Region
Gatunek zwierząt
Rodzaj badania
Opis badania
Liczba zbadanych próbek
Liczba próbek z dodatnim wynikiem badania laboratoryjnego
Rzeczpospolita Polska
świnie i dziki
badanie serologiczne
ELISA
484
0
Rzeczpospolita Polska
świnie i dziki
inne badanie
PCR
12 737
0
Razem
      
13 221
  
           

6.3.

Dane dotyczące zakażenia
Nie dotyczy.

6.4.

Dane dotyczące statusu epizootycznego pod koniec każdego roku
W 2016 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzono 80 przypadków ASF u dzików oraz 20 ognisk ASF u świń.

6.5.

Dane dotyczące programów szczepień lub leczenia
Nie dotyczy.

6.6.

Dane dotyczące dzikiej zwierzyny

6.6.1.

Oszacowanie liczebności populacji zwierząt wolno żyjących
Oszacowanie liczebności populacji zwierząt wolno żyjących zostało przedstawione w ust. 4.4.2.

6.6.2.

Nadzór nad chorobami i inne w odniesieniu do zwierząt wolno żyjących
Nie dotyczy.

6.6.3.

Dane dotyczące szczepień lub leczenia dzikiej zwierzyny
Nie dotyczy.

7.

Założenia programu

7.1.

Założenia w zakresie badań laboratoryjnych
Rok: 2018 Choroba: ASF
Region
Rodzaj badania
Populacja docelowa
Rodzaj próbki
Planowana liczba zwierząt zbadanych
Liczba planowanych badań laboratoryjnych
dolnośląskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
7
7
dolnośląskie
PCR
dziki
krew, narządy
247
247
kujawsko-pomorskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
206
206
kujawsko-pomorskie
PCR
dziki
krew, narządy
230
230
lubelskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
14 452
14 452
lubelskie
PCR
dziki
krew, narządy
1 844
1 844
lubelskie
ELISA
świnie domowe
krew, narządy
2 268
2 268
lubelskie
ELISA
dziki
krew, narządy
291
291
lubelskie
IPT/IB
świnie domowe
krew, narządy
91
91
lubelskie
IPT/IB
dziki
krew, narządy
6
6
lubuskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
22
22
lubuskie
PCR
dziki
krew, narządy
241
241
łódzkie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
126
126
łódzkie
PCR
dziki
krew, narządy
216
216
małopolskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
76
76
małopolskie
PCR
dziki
krew, narządy
178
178
mazowieckie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
24 425
24 425
mazowieckie
PCR
dziki
krew, narządy
1 428
1 428
mazowieckie
ELISA
świnie domowe
krew, narządy
501
501
mazowieckie
ELISA
dziki
krew, narządy
440
440
mazowieckie
IPT/IB
świnie domowe
krew, narządy
21
21
mazowieckie
IPT/IB
dziki
krew, narządy
9
9
opolskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
40
40
opolskie
PCR
dziki
krew, narządy
132
132
podkarpackie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
12
12
podkarpackie
PCR
dziki
krew, narządy
205
205
podlaskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
42 007
42 007
podlaskie
PCR
dziki
krew, narządy
8 510
8 510
podlaskie
ELISA
świnie domowe
krew, narządy
5 005
5 005
podlaskie
ELISA
dziki
krew, narządy
6 406
6 406
podlaskie
IPT/IB
świnie domowe
krew, narządy
217
217
podlaskie
IPT/IB
dziki
krew, narządy
126
126
pomorskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
524
524
pomorskie
PCR
dziki
krew, narządy
80
80
śląskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
31
31
śląskie
PCR
dziki
krew, narządy
436
436
świętokrzyskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
14
14
świętokrzyskie
PCR
dziki
krew, narządy
41
41
warmińsko-mazurskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
72
72
warmińsko-mazurskie
PCR
dziki
krew, narządy
447
447
warmińsko-mazurskie
ELISA
dziki
krew, narządy
89
89
warmińsko-mazurskie
IPT/IB
dziki
krew, narządy
2
2
wielkopolskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
98
98
wielkopolskie
PCR
dziki
krew, narządy
359
359
zachodniopomorskie
PCR
świnie domowe
krew, narządy
31
31
zachodniopomorskie
PCR
dziki
krew, narządy
548
548
RAZEM PCR
97 285
97 285
RAZEM ELISA
15 000
15 000
RAZEM IPT/IB
472
472
           

7.1.1.

Założenia w zakresie badań diagnostycznych
Założenia w zakresie badań diagnostycznych zostały opisane w ust. 3.2.

7.1.2.

Założenia w zakresie badania stad i zwierząt
Założenia w zakresie badania stad i zwierząt zostały opisane w ust. 3.2.

7.2.

Założenia w zakresie kwalifikacji stad i zwierząt
Nie dotyczy.

7.3.

Założenia w zakresie szczepień lub leczenia

7.3.1.

Założenia w zakresie szczepień lub leczenia
Nie dotyczy.

7.3.2.

Założenia w zakresie szczepień lub leczenia dzikiej zwierzyny
Nie dotyczy.

8.

Szczegółowa analiza kosztów realizacji programu

8.1.

Koszty realizacji programu w 2018 r.
Przeznaczenie kosztów
Wyszczególnienie
Ilość jednostek
Koszt jednostkowy w zł
Kwota całkowita w zł
Koszt jednostkowy w euro
Kwota całkowita w euro
Wniosek o dofinansowanie z funduszy unijnych (tak/nie)
1. Badania
              
1.1. Koszt pobierania próbek
świnie
97 285
15,39
1 497 216,15
3,62
352 171,70
tak
padłe dziki oraz chore odstrzelone dziki
5 193
85,89
446 026,77
20,21
104 950,53
tak
odstrzelone dziki
2 373
40,53
96 177,69
9,54
22 638,42
tak
dziki odłowione
500
74,40
37 200,00
17,51
8 755,00
tak
1.2. Koszt badań laboratoryjnych
test PCR1) - badania inne niż badania przed przemieszczeniem na obszarze ochronnym
104 351
80,79
8 430 517,29
19,01
1 983 712,51
tak
Test PCR - badania przed przemieszczeniem na obszarze ochronnym
1 000
80,79
80 790
19,01
19 010
nie
ELISA
15 000
90,97
1 364 550,00
21,40
321 000,00
tak
badanie serologiczne potwierdzające (IB lub IPT)
472
92,73
43 768,56
21,82
10 299,04
tak
2. Badanie kliniczne stad świń oraz kontrola bioasekuracji
koszty pracy i dojazdu
50 866
122,00
6 205 652,00
28,71
1 460 362,86
nie
3. Perlustracja, badanie kliniczne stad w obszarze zapowietrzonym i obszarze zagrożonym
koszty pracy
5 230
41,00
214 430,00
9,65
50 469,50
nie
koszty dojazdu
23 614
0,80
18 891,20
0,19
4 486,66
nie
4. Czyszczenie i dezynfekcja
środki dezynfekcyjne
7 358
40,45
297 631,10
9,52
70 048,16
tak
maty dezynfekcyjne
2 089
153,82
321 329,98
36,19
75 600,91
tak
dezynfekcja gospodarstw w obszarze zagrożonym i obszarze zapowietrzonym
42
1 377,86
57 870,12
324,20
13 616,40
tak
koszt zniszczenia ściółki
20 388
0,53
10 805,64
0,12
2 446,56
tak
koszty bezpiecznego usuwania zwłok padłych dzików
2314
34,76
80 434,64
8,18
18 928,52
tak
5. Inne koszty
poszukiwanie padłych dzików2)
350
81,30
28 455
19,13
6 695,50
tak
polowanie na dorosłe samice dzika, w tym dostarczanie samic dzików do badań laboratoryjnych -na obszarach wymienionych w części II ust. 5 i III ust. 4 załącznika do decyzji 2014/709/UE3)
4 069
305,69
1 243 852,61
71,93
292 683,17
tak
polowanie na dorosłe samice dzika, w tym dostarczanie samic dzików do badań laboratoryjnych -na obszarach wymienionych w części I ust. 5 załącznika do decyzji 2014/709/UE4)
2 965
98,37
291 667,05
23,15
68 639,75
tak
polowanie na dorosłe samice dzika, w tym dostarczanie samic dzików do badań laboratoryjnych -na obszarach określonych w załączniku nr 1 do programu, innych niż obszary wymienione w części I ust. 5, II ust. 5 i III ust. 4 załącznika do decyzji 2014/709/UE5)
9 815
68,29
670 266,35
16,07
157 727,05
tak
polowanie na dziki inne niż dorosłe samice dzika i dostarczenie ich do badań laboratoryjnych - obszary wymienione w części II ust. 5 i III ust. 4 załącznika do decyzji 2014/709/UE6)
4 077
237,40
967 879,80
55,86
227 741,22
nie
polowanie na dziki inne niż dorosłe samice dzika i dostarczenie ich do badań laboratoryjnych - obszary wymienione w części I ust. 5 załącznika do decyzji 2014/709/UE7)
2 955
30,08
88 886,40
7,08
20 921,40
nie
odstrzał sanitarny dorosłych samic dzika, w tym ich dostarczanie do badań laboratoryjnych - na obszarach wymienionych w części II ust. 5 i III ust. 4 załącznika do decyzji 2014/709/UE8)
396
391,87
155 180,52
92,20
36 511,20
tak
odstrzał sanitarny dorosłych samic dzika, w tym ich dostarczanie do badań laboratoryjnych - na obszarach wymienionych w części I ust. 5 załącznika do decyzji 2014/709/UE8)
387
391,87
151 653,69
92,20
35 681,40
tak
odstrzał sanitarny dorosłych samic dzika na obszarach innych niż obszary wymienione w części I ust. 5, II ust. 5 i III ust. 4 załącznika do decyzji 2014/709/UE9)
1 897
298,37
566 007,89
70,20
133 169,40
tak
odstrzał sanitarny dzików innych niż dorosłe samice dzika i dostarczenie ich do badań laboratoryjnych - na obszarach wymienionych w części II ust. 5 i III ust. 4 załącznika do decyzji 2014/709/UE10)
387
323,58
125 225,46
76,14
29 466,18
nie
odstrzał sanitarny dzików innych niż dorosłe samice dzika i dostarczenie do badań laboratoryjnych - na obszarach wymienionych w części I ust. 5 załącznika do decyzji 2014/709/UE10)
396
323,58
128 137,68
76,14
30 151,44
nie
odstrzał sanitarny dzików innych niż dorosłe samice dzika - obszar inny niż obszary wymienione w części I, II ust. 5 i części III ust. 4 załącznika do decyzji 2014/709/UE11)
1 897
230,08
436 461,76
54,14
102 703,58
nie
wydruk ulotek informacyjnych
65 000
0,28
18 200,00
0,07
4 550,00
tak
przeprowadzanie szkoleń grupowych
80
700,00
56 000,00
164,71
13 176,80
nie
praca przy indywidualnym oznakowaniu
382
53,00
20 246,00
12,47
4 763,54
nie
odszkodowanie za zabite świnie
2 741
419,36
1 149 465,76
98,67
270 454,47
tak
odszkodowanie za świnie poddane ubojowi
200
333,20
66 640,00
78,40
15 680,00
tak
kontener do przetrzymywania tusz dzików
70
17 594,99
1 231 649,30
4 140,00
289 800
tak
wycena przez rzeczoznawców, o której mowa w art. 49 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
260
35,63
9 263,80
8,38
2 178,80
nie
zabicie świń oraz unieszkodliwienie świń zabitych (usługi, załadunek, transport) wraz z kosztami dojazdu w celu zabicia świń oraz koszty transportu świń do rzeźni w celu poddania ubojowi
4 500
150,03
675 135,00
35,30
158 850,00
tak
odłownie żywołowne do odłowu dzików - obsługa
5 odłowni
28 170,00
140 850,00
6 628,24
33 141,20
nie
uśmiercanie odłowionych dzików
500
776,90
388 450,00
182,80
91 400,00
nie
unieszkodliwianie tusz odłowionych dzików
500
674,80
337 400,00
158,78
79 390,00
nie
unieszkodliwianie tusz dzików z dodatnim wynikiem badań laboratoryjnych oraz tusz przechowywanych z nimi w kontenerze chłodniczym
250
674,80
168 700,00
158,78
39 695,00
tak
Czyszczenie i dezynfekcja
środki dezynfekcyjne w ognisku
2 496
40,45
100 963,20
9,52
23761,92
nie
RAZEM
28 419 928,41
  
6 687 429,79
  
w tym koszty kwalifikowalne:
19 100 401,11
  
4 494 304,69
  
               

Analiza obejmuje szacunki kosztów ponoszonych w ramach programu. Wszystkie wartości są podane bez VAT. Koszt programu obliczono według kursu euro 4,25 zł, zgodnie z wytycznymi Ministra Rozwoju i Finansów - aktualizacja październik 2017 r., dotyczącymi stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw.
Są to szacunkowe koszty realizacji programu, które zostaną dostosowane do wielkości wydatków przewidzianych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2018, w ramach limitu wydatków budżetowej części 83 - rezerwy celowe oraz w części 85 - budżety wojewodów.
1) Koszt badania laboratoryjnego metodą PCR określono na podstawie uśrednionej kwoty ustalonej przez Komisję Europejską (19,01 euro).
2) 100 zł brutto (81,30 zł netto) za padłego dzika zgłoszonego zgodnie z ust. 3.10.
3) 376 zł brutto (305,69 zł netto), w tym 292 zł brutto (237,40 zł netto) za odstrzał w ramach planów łowieckich na obszarze zagrożenia i objętym ograniczeniami zgodnie z ust. 3.2.2 i 84 zł brutto (68,29 zł netto) za odstrzeloną dorosłą samicę dzika zgodnie z ust. 3.9.
4) 121 zł brutto (98,37 zł netto), w tym 37 zł brutto (30,08 zł netto) za odstrzał w ramach planów łowieckich na obszarze ochronnym zgodnie z ust. 3.2.2 i 84 zł brutto (68,29 zł netto) za odstrzeloną dorosłą samicę dzika zgodnie z ust. 3.9.
5) 84 zł brutto (68,29 zł netto) za odstrzał samic w ramach planów łowieckich na obszarze wymienionym w załączniku do programu, innym niż obszary wymienione w części I, II i III ust. 4 załącznika do decyzji 2014/709/UE, zgodnie z ust. 3.2.2 obszar znajdujący się poza obszarem zagrożenia, obszarem objętym ograniczeniami oraz obszarem ochronnym.
6) 292 zł brutto (237,40 zł netto) za odstrzał w ramach planów łowieckich na obszarze zagrożenia i objętym ograniczeniami zgodnie z ust. 3.2.2.
7) 37 zł brutto (30,08 zł netto) za odstrzał w ramach planów łowieckich na obszarze ochronnym zgodnie z ust. 3.2.2.
8) 482 zł brutto (391,87 zł netto) zgodnie z § 2 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wysokości ryczałtu za wykonanie odstrzału sanitarnego dzików, w tym 84 zł brutto (68,29 zł netto) za dorosłą samicę dzika zgodnie z ust. 3.9.
9) 367 zł brutto (298,37 zł netto) zgodnie z § 2 pkt 2 lit. a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wysokości ryczałtu za wykonanie odstrzału sanitarnego dzików, w tym 84 zł brutto (68,29 zł netto) za dorosłą samicę dzika zgodnie z ust. 3.9.
10) 398 zł brutto (323,58 zł netto) zgodnie z § 2 pkt 1 lit. b rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wysokości ryczałtu za wykonanie odstrzału sanitarnego dzików.
11) 283 zł brutto (230,08 zł netto) zgodnie z § 2 pkt 2 lit. b rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wysokości ryczałtu za wykonanie odstrzału sanitarnego dzików, w tym 84 zł brutto (68,29 zł netto) za dorosłą samicę dzika zgodnie z ust. 3.9.
Finansowanie programu odbywa się ze środków budżetowych określonych w części 83 - rezerwy celowe, działu 758 - różne rozliczenia, rozdziału 75818 - rezerwy ogólne i celowe poz. 12, przeznaczonych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, w tym finansowanie programów zwalczania tych chorób, badania monitoringowe pozostałości chemicznych i biologicznych w tkankach zwierząt, produktach pochodzenia zwierzęcego i paszach, finansowanie zadań zleconych przez Komisję Europejską oraz dofinansowanie kosztów realizacji zadań Inspekcji Weterynaryjnej, a także w części 85 - budżety wojewodów działu 010 - rolnictwo i łowiectwo, rozdziału 01022 - zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt oraz badania monitoringowe pozostałości chemicznych i biologicznych w tkankach zwierząt i produktach pochodzenia zwierzęcego w ustawie budżetowej na rok 2018.

Załącznik nr 2   -   Obszar, na którym wprowadzone są dodatkowe środki zwalczania ASF zgodne z programem


Lp.
Nazwa województwa
Nazwa powiatu
Nazwa gminy (m.)
1
lubelskie
bialski
Międzyrzec Podlaski (m.)
Terespol (m.)
Biała Podlaska
Drelów
Janów Podlaski
Kodeń
Konstantynów
Leśna Podlaska
Łomazy
Międzyrzec Podlaski
Piszczac
Rokitno
Rossosz
Sławatycze
Sosnówka
Terespol
Tuczna
Wisznice
Zalesie
biłgorajski
Aleksandrów
Józefów
Księżpol
Łukowa
Obsza
Tarnogród
chełmski
Rejowiec Fabryczny (m.)
Białopole
Chełm
Dorohusk
Dubienka
Kamień
Leśniowice
Rejowiec
Rejowiec Fabryczny
Ruda-Huta
Sawin
Siedliszcze
Wierzbica
Wojsławice
Żmudź
hrubieszowski
Hrubieszów (m.)
Dołhobyczów
Horodło
Hrubieszów
Mircze
Trzeszczany
Uchanie
Werbkowice
krasnostawski
Krasnystaw
Kraśniczyn
Łopiennik Górny
Siennica Różana
lubartowski
Ostrów Lubelski
Uścimów
łęczyński
Cyców
Ludwin
Łęczna
Milejów
Puchaczów
łukowski
Trzebieszów
parczewski
Dębowa Kłoda
Jabłoń
Milanów
Parczew
Podedwórze
Siemień
Sosnowica
radzyński
Radzyń Podlaski (m.)
Komarówka Podlaska
Radzyń Podlaski
Wohyń
świdnicki
Trawniki
tomaszowski
Tomaszów Lubelski (m.)
Bełżec
Jarczów
Krynice
Lubycza Królewska
Łaszczów
Rachanie
Susiec
Tarnawatka
Telatyn
Tomaszów Lubelski
Tyszowce
Ulhówek
włodawski
Włodawa (m.)
Hanna
Hańsk
Stary Brus
Urszulin
Włodawa
Wola Uhruska
Wyryki
zamojski
Zamość (m.)
Adamów
Grabowiec
Komarów-Osada
Krasnobród
Łabunie
Miączyn
Sitno
Skierbieszów
Stary Zamość
Zamość
2
mazowieckie
łosicki
Huszlew
Łosice
Olszanka
Platerów
Sarnaki
Stara Kornica
siedlecki
Korczew
Mordy
Paprotnia
Przesmyki
Zbuczyn
sokołowski
Jabłonna Lacka
Repki
3
podkarpackie
bieszczadzki
Czarna
Lutowiska
Ustrzyki Dolne
brzozowski
Brzozów
Dydnia
Nozdrzec
jarosławski
Jarosław (m.)
Radymno (m.)
Chłopice
Jarosław
Laszki
Pawłosiów
Pruchnik
Radymno
Rokietnica
Roźwienica
Wiązownica
leski
Baligród
Cisna
Lesko
Olszanica
Solina
leżajski
Grodzisko Dolne
lubaczowski
Lubaczów (m.)
Cieszanów
Horyniec-Zdrój
Lubaczów
Narol
Oleszyce
Stary Dzików
Wielkie Oczy
łańcucki
Markowa
przemyski
Bircza
Dubiecko
Fredropol
Krasiczyn
Krzywcza
Medyka
Orły
Przemyśl
Stubno
Żurawica
przeworski
Przeworsk (m.)
Adamówka
Gać
Jawornik Polski
Kańczuga
Przeworsk
Sieniawa
Tryńcza
Zarzecze
rzeszowski
Dynów (m.)
Dynów
Hyżne
sanocki
Sanok (m.)
Besko
Bukowsko
Komańcza
Sanok
Tyrawa Wołoska
Zagórz
Zarszyn
4
podlaskie
augustowski
Augustów (m.)
Augustów
Bargłów Kościelny
Lipsk
Nowinka
Płaska
Sztabin
białostocki
Choroszcz
Czarna Białostocka
Dobrzyniewo Duże
Gródek
Juchnowiec Kościelny
Łapy
Michałowo
Poświętne
Supraśl
Suraż
Turośń Kościelna
Tykocin
Wasilków
Zabłudów
Zawady
bielski
Bielsk Podlaski (m.)
Brańsk (m.)
Bielsk Podlaski
Boćki
Brańsk
Orla
Rudka
Wyszki
grajewski
Grajewo (m.)
Grajewo
Radziłów
Rajgród
Wąsosz
hajnowski
Hajnówka (m.)
Białowieża
Czeremcha
Czyże
Dubicze Cerkiewne
Hajnówka
Kleszczele
Narew
Narewka
łomżyński
Jedwabne
Przytuły
Wizna
moniecki
Goniądz
Jasionówka
Jaświły
Knyszyn
Krypno
Mońki
Trzcianne
sejneński
Sejny (m.)
Giby
Krasnopol
Puńsk
Sejny
siemiatycki
Siemiatycze (m.)
Drohiczyn
Dziadkowice
Grodzisk
Mielnik
Milejczyce
Nurzec-Stacja
Perlejewo
Siemiatycze
sokólski
Dąbrowa Białostocka
Janów
Korycin
Krynki
Kuźnica
Nowy Dwór
Sidra
Sokółka
Suchowola
Szudziałowo
suwalski
Bakałarzewo
Filipów
Jeleniewo
Przerosi
Raczki
Rutka-Tartak
Suwałki
Szypliszki
Wiżajny
wysokomazowiecki
Wysokie Mazowieckie (m.)
Ciechanowiec
Czyżew-Osada
Klukowo
Kobylin-Borzymy
Kulesze Kościelne
Nowe Piekuty
Sokoły
Szepietowo
Wysokie Mazowieckie
zambrowski
Kołaki Kościelne
Rutki
5
warmińsko-mazurskie
bartoszycki
Bartoszyce (m.)
Górowo Iławeckie (m.)
Bartoszyce
Bisztynek
Górowo Iławeckie
Sępopol
braniewski
Braniewo (m.)
Braniewo
Frombork
Lelkowo
Pieniężno
Płoskinia
Wilczęta
ełcki
Ełk (m.)
Ełk
Kalinowo
Prostki
Stare Juchy
gołdapski
Banie Mazurskie
Dubeninki
Gołdap
kętrzyński
Kętrzyn (m.)
Barciany
Kętrzyn
Korsze
Reszel
Srokowo
olecki
Kowale Oleckie
Olecko
Świętajno
Wieliczki
węgorzewski
Budry
Pozezdrze
Węgorzewo
       

Objaśnienie:
(m.) - gmina o statusie miasta