|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kategoria pomiarów hydrograficznych
|
|
szczególna
|
specjalna
|
1a
|
1b
|
2
|
|
Opis akwenów
|
projektowanie posadawiania oraz kontrola budowli hydrotechnicznych oraz akweny o szczególnym
znaczeniu dla bezpieczeństwa żeglugi
|
akweny portów i torów wodnych, dla których zapas wody pod stępką jest krytycznie mały,
a głębokości nie przekraczają 20 m
|
akweny o głębokościach nieprzekraczających 100 m, dla których zapas wody pod stępką
jest mniej krytyczny, ale istnieje możliwość wystąpienia obiektów podwodnych zagrażających
bezpiecznej żegludze nawodnej
|
akweny o głębokościach nieprzekraczających 100 m, dla których zapas wody pod stępką
nie jest istotny dla spodziewanego rodzaju żeglugi tranzytowej
|
akweny o głębokościach powyżej 100 m, gdzie ogólny opis dna morskiego jest wystarczający
dla spodziewanego rodzaju żeglugi
|
|
Maksymalny dopuszczalny THU1) (95% poziom ufności)
|
2 m
|
2 m
|
5 m + 5% głębokości
|
5 m + 5% głębokości
|
20 m + 5% głębokości
|
|
Maksymalny dopuszczalny TVU2) (95% poziom ufności) 3)
|
a = 0,15 m
b = 0,004
|
a = 0,25 m
b = 0,0075
|
a = 0,5 m
b = 0,013
|
a = 0,5 m
b = 0,013
|
a = 1,0m
b = 0,023
|
|
Pomiary z pełnym pokryciem dna4)
|
wymagane
|
wymagane
|
wymagane
|
niewymagane
|
niewymagane
|
|
Wykrywanie obiektów5)
|
>0,5 m
> 0,2 m (dla trałowania mechanicznego)
|
> 1 m
> 0,3 m (dla trałowania mechanicznego)
|
> 2 m na głębokościach do 40 m;
10% głębokości
na głębokościach powyżej 40 m
|
nieobowiązkowe
|
nieobowiązkowe
|
|
Rekomendowana maksymalna odległość między profilami6)
|
nie zdefiniowano, jest wymagane pełne pokrycie dna pomiarami
|
nie zdefiniowano, jest wymagane pełne pokrycie dna pomiarami
|
nie zdefiniowano, jest wymagane pełne pokrycie dna pomiarami
|
3 x średnia głębokość lub 25 m, w zależności od tego, która jest większa. Dla LIDAR
(Light Detection and Ranging) gęstość pomiarów 5 x 5 m
|
4 x średnia głębokość
|
|
Pozycje oznakowania nawigacyjnego i obiektów topograficznych istotnych dla nawigacji
(95% poziom ufności)7)
|
0,5 m
|
1 m
|
2 m
|
2 m
|
5 m
|
|
Pozycje linii brzegowej i elementów topograficznych o mniejszym znaczeniu dla nawigacji
(95% poziom ufności)7)
|
5 m
|
10 m
|
20 m
|
20 m
|
20 m
|
|
Pozycje pływającego oznakowania nawigacyjnego (95% poziom ufności)7)
|
5 m
|
10 m
|
10 m
|
10 m
|
20 m
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1) THU (Total Horizontal Uncertainty) - Całkowita Niepewność Horyzontalna jest to miara
ilościowa opisująca rozrzut wartości współrzędnych pozycji zmierzonej głębokości lub
obiektu w geodezyjnym systemie współrzędnych (odniesienia). Niepewność pozycji jest
powodowana przez wiele różnorodnych parametrów; wpływ wszystkich tych parametrów należy
uwzględnić przy obliczeniu całkowitej niepewności horyzontalnej THU.
Do określenia niepewności pozycji należy stosować metody statystyczne z uwzględnieniem
wszystkich źródeł niepewności. Niepewność pozycji z 95% poziomem ufności należy rejestrować
wraz z danymi pomiarowymi. Wielkość całkowitej niepewności horyzontalnej THU jest
parametrem charakteryzującym możliwości (zdolności) systemu pomiarowego.
Pozycje zmierzonych głębokości, niebezpieczeństw, istotnych obiektów podwodnych, oznakowania
nawigacyjnego (stałego i pływającego), obiektów istotnych dla nawigacji, linii brzegowej
oraz obiektów topograficznych należy tak określać, aby ich niepewność horyzontalna
spełniała wymagania właściwej kategorii pomiarów hydrograficznych. Należy uwzględnić
wszystkie źródła niepewności, nie tylko związane z urządzeniami do pozycjonowania.
Pomiary pozycji muszą być odniesione do geocentrycznego układu współrzędnych WGS 84.
2) TVU (Total Vertical Uncertainty) - Całkowita Niepewność Wertykalna jest to miara
ilościowa opisująca rozrzut głębokości zredukowanej wokół wartości prawdziwej. Przy
ustalaniu niepewności wertykalnej należy określić wartości poszczególnych źródeł niepewności.
Wszystkie niepewności należy zsumować statystycznie w celu określenia całkowitej niepewności
wertykalnej TVU.
Maksymalna dopuszczalna niepewność głębokości zredukowanej oznacza niepewność, którą
należy osiągnąć dla określonej kategorii pomiarów hydrograficznych. Niepewność powiązana
z 95% poziomem ufności odpowiada estymowanemu błędowi wynikającemu z sumy składowych
błędów przypadkowych oraz pozostałości po korekcji błędów stałych. Wielkość całkowitej
niepewności wertykalnej TVU jest parametrem charakteryzującym możliwości (zdolności)
systemu pomiarowego.
Niepewność wertykalną z 95% poziomem ufności należy rejestrować wraz z danymi pomiarowymi.
Podczas wykonywania pomiarów hydrograficznych należy prowadzić obserwacje zmian poziomu
wody na akwenie pomiarowym, w celu zredukowania mierzonych głębokości do właściwego
poziomu odniesienia.
Pomiary głębokości oraz wysokości należy odnieść do pionowego układu odniesienia,
zgodnego z państwowym systemem odniesień przestrzennych. 3) Przyjmując, że na niepewność pomiaru głębokości mają wpływ zarówno błędy zależne,
jak i niezależne od głębokości, to do obliczenia maksymalnej dopuszczalnej całkowitej
niepewności wertykalnej TVU z 95% poziomem ufności należy wykorzystać wzór podany
poniżej. W celu obliczenia maksymalnej dopuszczalnej TVU dla określonej głębokości
należy podstawić do wzoru parametry „a” i „b” ustalone dla właściwej kategorii wraz
z wartością zmierzonej głębokości „d”:
\(
TVU = \sqrt {a^2 + (b \times d)^2 }
\)
gdzie:
TVU - całkowita niepewność wertykalna;
a - reprezentuje składnik niepewności niezależny od głębokości;
b - współczynnik reprezentujący składnik niepewności zależny od głębokości;
d- głębokość;
b x d - reprezentuje składnik niepewności zależny od głębokości.
4) Sprzęt pomiarowy wykorzystywany do pomiarów z pełnym pokryciem dna musi posiadać
zdolność do wykrywania obiektów o rozmiarach wyspecyfikowanych dla właściwej kategorii
pomiarów hydrograficznych.
Ponadto, sprzęt ten musi być częścią systemu (sprzęt pomiarowy/przetwarzania danych,
procedury i personel) gwarantującego wysokie prawdopodobieństwo wykrycia tych obiektów.
Dla celów bezpieczeństwa żeglugi należy rozważyć wykorzystanie trałów mechanicznych
dla zagwarantowania minimalnej bezpiecznej głębokości, szczególnie dla pomiarów kategorii
szczególnej, kategorii specjalnej i kategorii la.
5) Obiekt przestrzenny oznacza sześcian regularny, którego wszystkie boki są równej
długości. Wymagania wykrywania obiektów dla kategorii szczególnej, kategorii specjalnej
i kategorii la odpowiednio o rozmiarach: 0,5 metra, 1 metr i 2 metry są wymaganiami
minimalnymi. W określonych przypadkach Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej może
uznać konieczność wykrywania mniejszych obiektów dla zminimalizowania ryzyka wystąpienia
niebezpieczeństw dla żeglugi. Dla kategorii la złagodzenie kryterium detekcji dla
głębokości większych niż 40 metrów odzwierciedla maksymalne spodziewane zanurzenie
statków.
Dla wraków i przeszkód, które mogą mieć mniej niż 40 m czystej wody nad sobą i mogą
być niebezpieczne dla żeglugi, należy określić ich pozycję i najmniejszą głębokość
możliwie najlepszymi metodami, tak aby osiągnąć standardy niepewności zdefiniowane
dla właściwej kategorii pomiarów hydrograficznych.
Wszystkie nietypowe obiekty wcześniej udokumentowane na akwenie pomiarowym oraz wykryte
w trakcie pomiarów muszą być zbadane szczegółowo. W przypadku potwierdzenia obiektu
należy określić jego pozycję oraz minimalną głębokość. W przypadku niewykrycia wcześniej
udokumentowanego nietypowego obiektu, Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej decyduje
o usunięciu lub pozostawieniu wątpliwych danych.
6) Maksymalna odległość między profilami jest to:
-
-
odstęp między profilami sondażowymi dla echosond jednowiązkowych lub
-
-
odległość między możliwymi do wykorzystania zewnętrznymi granicami pasa sondowania
systemów echosond wieloprzetwornikowych.
7) Ma zastosowanie wyłącznie, gdy takie pomiary są wymagane.