Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracjiz dnia 23 maja 2019 r.w sprawie wykazu schorzeń i chorób pozostających w związku ze służbą w policji, straży Granicznej, służbie ochrony państwa i państwowej straży pożarnej 1)Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji kieruje działem administracji rządowej - sprawy wewnętrzne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz. U. poz. 97 i 225).

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin   (Dz. U. z 2019 r. poz. 288 i 730) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Ustala się:

1)

wykaz chorób powstałych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby w Policji, Straży Granicznej, Służbie Ochrony Państwa i Państwowej Straży Pożarnej oraz właściwości i warunki służby powodujące ich ujawnienie lub pogorszenie stanu zdrowia, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia;

2)

wykaz chorób i schorzeń, które istniały przed przyjęciem do służby, lecz uległy pogorszeniu lub ujawniły się w czasie trwania służby w Policji, Straży Granicznej, Służbie Ochrony Państwa i Państwowej Straży Pożarnej wskutek szczególnych właściwości lub warunków służby na określonych stanowiskach oraz właściwości i warunki służby powodujące ich ujawnienie lub pogorszenie stanu zdrowia, stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 2.

Traci moc rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 września 2005 r. w sprawie wykazu schorzeń i chorób pozostających w związku ze służbą w Policji, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej   (Dz. U. poz. 1723).

§ 3.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
1)
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji kieruje działem administracji rządowej - sprawy wewnętrzne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz. U. poz. 97 i 225).

Załącznik nr 1   -   Wykaz chorób powstałych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby w Policji, Straży Granicznej, Służbie Ochrony Państwa i Państwowej Straży Pożarnej oraz właściwości i warunki służby powodujące ich ujawnienie lub pogorszenie stanu zdrowia


Poz.
Nazwa choroby pozostającej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby
Szczególne właściwości lub warunki służby wywołujące chorobę
1
PTSD - zespół stresu pourazowego
Przeżycie wydarzenia o charakterze katastrofalnym, wyjątkowo zagrażającym życiu. Reakcja na stres powodujący kryzys psychiczny odroczona lub przedłużona w czasie. Objawy występują po krótkiej przerwie od zadziałania stresora.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 6 miesięcy od zdarzenia.
2
Zaburzenia osobowości
Trwała zmiana osobowości po przeżyciu sytuacji ekstremalnej, katastrofalnej lub po chorobie psychicznej egzogennej.
3
Zaburzenia lękowe
Długotrwałe i nadmierne napięcie nerwowe lub emocjonalne, ujawniające wady psychiczne, usposabiające do nawarstwienia reakcji nerwicowych.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  1)   fobie
  2)   zespół lęku uogólnionego
  3)   zespół lęku panicznego
  4)   zaburzenia mieszane depresyjno-lękowe nawracające
  5)   zaburzenia obsesyjno-kompulsywne
4
Psychozy reaktywne oporne na leczenie
Ostry stres spowodowany zdarzeniami w czasie pełnienia służby. Ostry początek choroby - wystąpienie objawów chorobowych do 2 tygodni od zdarzenia.
5
Organiczne zaburzenia psychiczne
Urazy i zatrucia, także mikrourazy i zatrucia podprogowe, neuro-infekcje zaistniałe podczas pełnienia służby wywołujące ujawnienie się reakcji psychotycznych.
6
Zatrucia ostre lub przewlekłe substancjami chemicznymi lub ich następstwa
Narażenie na działanie szkodliwych dla zdrowia substancji chemicznych.
Czas wystąpienia objawów chorobowych wynosi:
- dla zatruć ostrych - do 3 dni od zatrucia,
- dla zatruć przewlekłych - nie określa się.
7
Wywołane narażeniem na pyły lub gazy drażniące przewlekłe trwałe obturacyjne zapalenie oskrzeli, powodujące trwałe upośledzenie sprawności wentylacyjnej płuc z obniżeniem natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1) poniżej 60% wartości należnej
Długotrwałe, trwające minimum 12 miesięcy, narażenie na działanie substancji toksycznych lub drażniących, pyłów, par, aerozoli o właściwościach duszących, drażniących w środowisku służby.
8
Astma oskrzelowa z wyłączeniem astmy o podłożu alergicznym
Długotrwałe, trwające minimum 12 miesięcy, narażenie na dymy, pyły, aerozole, substancje chemiczne i izocyjaniany.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
9
Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
Narażenie na czynniki alergizujące.
Czas wystąpienia objawów wynosi, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe, do:
  1)   postać ostra
1-3 dni.
  2)   postać przewlekła
3 lat.
10
Pylice i inne choroby śródmiąższowe płuc przebiegające z włóknieniem
Długotrwałe narażenie na wdychanie pyłów pochodzenia organicznego i nieorganicznego, które mogą wywołać włóknienie tkanki płucnej.
11
Ostre uogólnione reakcje alergiczne
Narażenie na substancje silnie uczulające.
Czas wystąpienia objawów wynosi do 24 godzin.
12
Alergiczny nieżyt nosa lub astma o podłożu alergicznym
Występujące w środowisku służby narażenie na związki akrylowe, amoniak, antymon i jego związki, arsen, selen, tlenki azotu, beryl, chlor, związki siarki, chromiany, bezwodnik ftalowy, furfurol, tlenek kadmu, kobalt, mangan, naftę i mieszaniny węglowodorów, terpentynę, pirydynę, pięciotlenek wanadu.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
13
Przedziurawienie przegrody nosa wywołane substancjami o działaniu żrącym lub drażniącym
Długotrwałe, trwające minimum 12 miesięcy, narażenie na czynniki chemiczne o działaniu żrącym lub drażniącym.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
14
Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym
Służba w narażeniu na czynniki alergizujące występujące w środowisku służby szkodliwym dla zdrowia.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
15
Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat
Narażenie na nadmierne, długotrwałe obciążenie narządu głosu (np. wykładowcy, telefoniści, dyspozytorzy).
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 2 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  1)   guzki głosowe twarde
  2)   wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych
  3)   niedowład mięśni przywodzących i napinających fałdy głosowe z niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią
16
Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego
Narażenie na działanie promieniowania jonizującego i ciał promieniotwórczych.
  1)   ostra choroba popromienna uogólniona po napromieniowaniu całego ciała lub przeważającej jego części
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 2 miesięcy od narażenia, także po jego ustąpieniu.
  2)   ostra choroba popromienna o charakterze zmian zapalnych lub zapalno-martwiczych skóry i tkanki podskórnej
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 2 miesięcy od narażenia, także po jego ustąpieniu.
  3)   przewlekłe popromienne zapalenie skóry
Czasu wystąpienia udokumentowanych objawów nie określa się.
  4)   przewlekłe uszkodzenie szpiku kostnego
Czasu wystąpienia udokumentowanych objawów nie określa się.
  5)   zaćma popromienna
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 10 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  6)   nowotwory złośliwe, dla których prawdopodobieństwo indukcji przez promieniowanie jonizujące przekracza 10%
Czas wystąpienia określa się indywidualnie po oszacowaniu ryzyka.
17
Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku służby, uznanych za rakotwórcze u ludzi
Narażenie na długotrwałą styczność z chemicznymi czynnikami rakotwórczymi, np. produktami suchej destylacji węgla, ropy naftowej, łupków bitumicznych smołowców i innych. Narażenie na działanie czynników i procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym i mutagennym.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych określa się indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu.
  1)   rak płuca, rak oskrzela
  2)   międzybłoniak opłucnej albo otrzewnej
  3)   nowotwór układu krwiotwórczego
  4)   nowotwór skóry
  5)   nowotwór pęcherza moczowego
  6)   nowotwór wątroby
  7)   rak krtani, nowotwór nosa i zatok przynosowych
  8)   inne nowotwory, w których etiologii udowodniono istotny wpływ czynników szkodliwych występujących w środowisku służby
Uwaga
Nowotwory powstałe w następstwie działania promieniowania jonizującego kwalifikuje się według poz. 16 pkt 6.
18
Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia
Działanie ujemnych albo bardzo wysokich temperatur.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  1)   udar cieplny albo jego następstwa
  2)   wyczerpanie cieplne albo jego następstwa
  3)   odmroziny
19
Choroby wywołane służbą w warunkach zmiennego ciśnienia atmosferycznego lub wywołane działaniem przeciążeń grawitacyjnych (przyspieszeń)
Podwyższone lub obniżone ciśnienie atmosferyczne narażające na nagłe zmiany ciśnienia oraz działania przeciążeń grawitacyjnych (np. nurkowie, piloci).
  1)   choroba dekompresyjna
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 5 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  2)   urazy ciśnieniowe
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 3 dni, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  3)   następstwa oddychania mieszaninami gazowymi pod zwiększonym ciśnieniem
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 3 dni, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
20
Zespół wibracyjny
Długotrwałe narażenie na działania drgań mechanicznych (wibracje).
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w postaci naczyniowo-nerwowej wynosi do 12 miesięcy, w pozostałych wynosi do 3 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  1)   postać naczyniowo-nerwowa
  2)   postać kostno-stawowa
  3)   postać mieszana: naczyniowo-nerwowa i kostno-stawowa
21
Przewlekłe choroby układu ruchu oraz obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania czynności służbowych
Długotrwałe obciążenie ograniczonych grup mięśni, wymuszona postawa ciała lub narażenie na często powtarzające się mikrourazy albo powodujące ucisk na pnie nerwów; ruchy monotypowe, wykonywane w szybkim tempie (np. u stenografów, maszynistek) oraz narażenie na stały ucisk i nadmierne obciążenie aparatu kostno-stawowego. Występuje, kiedy działanie mechaniczne przekracza wytrzymałość fizyczną lub wydolność czynnościową elementów dynamiczno-statycznych. Czynności służbowe wykonywane długotrwale, charakteryzujące się powtarzalnością, rytmicznością, wymuszoną pozycją, uciskiem lub rozciąganiem określonych elementów narządu.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  1)   przewlekłe zapalenie ścięgna i jego pochewki
  2)   przewlekłe zapalenie kaletki maziowej
  3)   przewlekłe uszkodzenie łąkotki lub uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego u osób wykonujących czynności służbowe w pozycji kucznej lub klęczącej
  4)   przewlekłe zapalenie okołostawowe barku
  5)   przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości ramiennej
  6)   zmęczeniowe złamanie kości
  7)   martwica kości nadgarstka
  8)   zespół cieśni w obrębie nadgarstka
  9)   zespół kanału Guyona
  10)   zespół rowka nerwu łokciowego
22
Obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu typu ślimakowego lub czuciowo-nerwowego spowodowany hałasem, wyrażony podwyższeniem progu słuchu o wielkość co najmniej o 45 dB w uchu lepiej słyszącym, obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości audiometrycznych 1 kHz, 2 kHz i 3 kHz
Narażenie na długotrwałe, trwające minimum 3 lata, działanie hałasu o dużej intensywności lub dźwięków o wysokich i niskich częstotliwościach przekraczające obowiązujące normy narażenia na hałas.
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 2 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
23
Choroby narządu wzroku wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi
Narażenie na długotrwałe działanie promieniowania podczerwonego, nadfioletowego, pola elektromagnetycznego wysokiej częstotliwości, spójnego promieniowania świetlnego generowanego przez układy laserowe, drażniących substancji chemicznych.
Długotrwałe wykonywanie czynności wymagających podwyższonej koncentracji wzroku na zminiaturyzowanych elementach lub w warunkach niewystarczającego oświetlenia oraz obsługa elektronicznych monitorów ekranowych.
  1)   alergiczne zapalenie spojówek
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  2)   ostre zapalenie spojówek wywołane promieniowaniem nadfioletowym
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 24 godzin, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  3)   epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek lub rogówki
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 12 miesięcy, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  4)   zwyrodnienie rogówki wywołane czynnikami drażniącymi
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 3 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  5)   zaćma wywołana działaniem promieniowania podczerwonego lub długofalowego nadfioletowego
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 10 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  6)   centralne zmiany zwyrodnieniowe siatkówki i naczyniówki wywołane krótkofalowym promieniowaniem podczerwonym lub promieniowaniem widzialnym z obszaru widma niebieskiego
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 3 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
24
Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa. Choroby powstałe w wyniku powikłań szczepień ochronnych, wykonanych w związku ze służbą na określonym stanowisku, zapalenie mięśnia sercowego, wsierdzia, osierdzia w przebiegu chorób o etiologii bakteryjnej, wirusowej lub pasożytniczej (dotyczy również gruźlicy)
Bezpośrednie stykanie się z zakaźnym środowiskiem i materiałem biologicznym. Szczepienia ochronne wykonane na zlecenie właściwych organów w związku z zagrożeniami wynikającymi z warunków służby. Trudne warunki atmosferyczne, polowe, niekorzystne warunki zakwaterowania sprzyjające zachorowaniu.
25
Zaawansowana przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych - stadium minimum C4B według klasyfikacji CEAP
Długotrwała, trwająca ponad połowę dobowego wymiaru czasu służby w okresie powyżej 5 lat, służba w pozycji stojącej lub przymusowej.
26
Choroby skóry
  1)   alergiczne kontaktowe zapalenie skóry
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 30 dni, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  2)   kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 30 dni, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  3)   trądzik olejowy, smarowy lub chlorowy o rozległym charakterze
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 30 dni, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  4)   drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób wykonujących służbę w warunkach sprzyjających rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 30 dni, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  5)   grzybice skóry u osób stykających się z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 30 dni, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
  6)   fotodermatozy zawodowe
Czas wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych wynosi do 3 lat, także mimo ustąpienia ekspozycji na czynniki szkodliwe.
 
Uwaga
Ilekroć w tabeli jest mowa o czasie wystąpienia udokumentowanych objawów, należy przez to rozumieć czas, w jakim powinny ujawnić się objawy chorobowe, aby było możliwe stwierdzenie ich związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby.
     

Załącznik nr 2   -   Wykaz chorób i schorzeń, które istniały przed przyjęciem do służby, lecz uległy pogorszeniu lub ujawniły się w czasie trwania służby w Policji, Straży Granicznej, Służbie Ochrony Państwa i Państwowej Straży Pożarnej wskutek szczególnych właściwości lub warunków służby na określonych stanowiskach oraz właściwości i warunki służby powodujące ich ujawnienie lub pogorszenie stanu zdrowia


Lp.
Nazwa choroby lub schorzenia
Szczególne właściwości i warunki służby
1
Choroba reumatyczna, reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, choroba zwyrodnieniowa stawów, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa
Długotrwała służba związana z działaniem ujemnych wpływów atmosferycznych lub z wysiłkiem fizycznym. Służba narażająca stale na urazy mechaniczne, długotrwała służba w pozycji wymuszonej
2
Przewlekłe schorzenia górnych dróg oddechowych i zatok przynosowych oraz trwałe następstwa tych schorzeń
Długotrwała służba w niekorzystnym dla zdrowia środowisku służby lub w trudnych warunkach atmosferycznych
3
Przewlekłe stany zapalne nerwów
Długotrwała służba w niekorzystnych dla zdrowia warunkach ujemnego oddziaływania na ustrój wpływów atmosferycznych (np. oziębienia ustroju)
4
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy oraz przewlekłe, powtarzające się nieżyty jelit lub żołądka
Długotrwała służba wymagająca podwyższonego napięcia nerwowego, zwiększonej odpowiedzialności i uniemożliwiająca regularne odżywianie
5
Przewlekłe zapalenie nerek
Długotrwała służba wymagająca wykonywania dużych wysiłków fizycznych w warunkach oziębienia ustroju i działania wilgoci, przy zwiększonej ekspozycji na infekcje bakteryjne
6
Choroba niedokrwienna serca
Służba wymagająca zwiększonej odpowiedzialności, podwyższonego napięcia nerwowego i nienormowanego czasu służby
7
Nadciśnienie tętnicze oporne na leczenie w warunkach służby i powikłania w jego przebiegu
Służba wymagająca zwiększonej odpowiedzialności, podwyższonego napięcia nerwowego i nienormowanego czasu służby
8
Przewlekłe nerwice wywołane warunkami służby (nie dotyczy zaburzeń lękowych, o których mowa w załączniku nr 1 poz. 3)
Służba wymagająca zwiększonej odpowiedzialności, podwyższonego napięcia nerwowego i nienormowanego czasu służby
9
Niedokrwienie kończyn dolnych spowodowane zakrzepowo-zarostowym zapaleniem naczyń (choroba Burgera) u osób nigdy niepalących
Długotrwała służba w warunkach częstego, znacznego ochłodzenia atmosferycznego