Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsiz dnia 15 grudnia 2020 r.w sprawie zwalczania zakażenia SARS-CoV-2 u norek 1)Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 października 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1721 i 1928).

Spis treści

Treść rozporządzenia

2)Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 9 grudnia 2020 r. pod numerem 2020/779/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża dyrektywę (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).
Na podstawie art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt   (Dz. U. z 2020 r. poz. 1421) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa szczegółowy sposób i tryb zwalczania oraz zapobiegania występowaniu zakażenia SARS-CoV-2 u norek, zwanego dalej „chorobą”, a w szczególności:

1)

sposób i tryb postępowania przy podejrzeniu choroby oraz jej stwierdzeniu;

2)

środki stosowane przy zwalczaniu choroby;

3)

procedury czyszczenia i odkażania;

4)

warunki i sposób ponownego umieszczania norek w gospodarstwach.

§ 2.

1.

Powiatowy lekarz weterynarii, po otrzymaniu zawiadomienia o podejrzeniu wystąpienia choroby, podejmuje niezwłocznie następujące czynności mające na celu wykrycie albo wykluczenie choroby:

1)

obejmuje gospodarstwo nadzorem urzędowym;

2)

przeprowadza badanie kliniczne norek oraz pobiera próbki do badań laboratoryjnych i wysyła je do laboratorium urzędowego, o którym mowa w art. 25 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej   (Dz. U. z 2018 r. poz. 1557 oraz z 2020 r. poz. 285);

3)

przeprowadza dochodzenie epizootyczne;

4)

nakazuje:

a)

posiadaczowi norek dokonanie spisu wszystkich norek i innych zwierząt utrzymywanych w gospodarstwie, z wyszczególnieniem dla każdej kategorii utrzymywanych zwierząt liczby zwierząt padłych i urodzonych w okresie podejrzenia o chorobę; spis udostępnia się na żądanie powiatowego lekarza weterynarii,

b)

codzienne aktualizowanie spisu, o którym mowa w lit. a,

c)

odosobnienie norek w miejscach ich dotychczasowego utrzymywania lub w innych zamkniętych obiektach w gospodarstwie w sposób uniemożliwiający ich wydostanie się oraz kontakt ze zwierzętami i osobami postronnymi,

d)

stosowanie, zgodnie z jego zaleceniami, przy wejściach i wjazdach do gospodarstwa oraz wyjściach i wyjazdach z gospodarstwa oraz przy wejściach i wyjściach z pomieszczeń i do pomieszczeń, w których są utrzymywane norki, produktów biobójczych w rozumieniu przepisów o produktach biobójczych, zwanych dalej „produktami biobójczymi”;

5)

zakazuje przemieszczania:

a)

norek z gospodarstwa i do gospodarstwa,

b)

karmy i ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego z gospodarstwa;

6)

określa warunki przemieszczania z gospodarstwa i do gospodarstwa osób, ssaków utrzymywanych w gospodarstwie, środków transportu i urządzeń.

2.

Środki, o których mowa w ust. 1 pkt 3-6, stosuje się do dnia wykluczenia przez powiatowego lekarza weterynarii choroby.

§ 3.

1.

Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku stwierdzenia choroby w gospodarstwie wyznacza to gospodarstwo jako ognisko choroby i stosuje środki określone w § 2 ust. 1 pkt 2-6 oraz:

1)

nakazuje:

a)

niezwłoczne zabicie pod nadzorem urzędowym wszystkich norek w sposób wykluczający rozprzestrzenianie się choroby,

b)

zbieranie, transportowanie, przechowywanie, przeładunek, przetwarzanie oraz wykorzystywanie lub usuwanie produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego w sposób określony w przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego)   (Dz. Urz. UE L 300 z 14.11.2009, str. 1, z późn. zm.)3)Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 276 z 20.10.2010, str. 33, Dz. Urz. UE L 216 z 14.08.2012, str. 3, Dz. Urz. UE L 354 z 28.12.2013, str. 86, Dz. Urz. UE L 95 z 07.04.2017, str. 1, Dz. Urz. UE L 130 z 28.05.2018, str. 11, Dz. Urz. UE L 294 z 21.11.2018, str. 44 oraz Dz. Urz. UE L 170 z 25.06.2019, str. 1., zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1069/2009”, przy czym zwłoki zabitych norek usuwa się pod nadzorem urzędowym,

c)

zniszczenie lub obróbkę, w sposób zapewniający zniszczenie SARS-CoV-2, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, paszy oraz przedmiotów i substancji, które mogły zostać skażone SARS-CoV-2,

d)

odkażenie ściółki oraz obornika, które mogły zostać skażone SARS-CoV-2;

2)

zakazuje przemieszczania z gospodarstwa i do gospodarstwa innych zwierząt.

2.

Po wykonaniu czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, obiekty budowlane lub inne miejsca, w których były utrzymywane norki, środki transportu wykorzystywane do ich transportu, a także transportu ich zwłok lub skór, paszy, ściółki lub obornika oraz inne przedmioty lub substancje, które mogły zostać skażone SARS-CoV-2, pod nadzorem urzędowym powiatowego lekarza weterynarii, czyści się i odkaża w warunkach i w sposób określony w załączniku do rozporządzenia.

3.

Powiatowy lekarz weterynarii może wyrazić zgodę na transport ściółki lub obornika, które mogły zostać skażone SARS-CoV-2, do wyznaczonego przez tego lekarza zakładu w celu przetworzenia w sposób określony w przepisach rozporządzenia nr 1069/2009.

4.

W przypadku stwierdzenia w gospodarstwie obecności SARS-CoV-2 ten wirus poddaje się badaniom laboratoryjnym w celu ustalenia jego charakterystyki molekularnej.

§ 4.

W gospodarstwach powiązanych epizootycznie lub epidemiologicznie z ogniskiem choroby, z którego lub do którego mógł zostać przeniesiony SARS-CoV-2, uznanych w wyniku dochodzenia epizootycznego za gospodarstwa kontaktowe powiatowy lekarz weterynarii stosuje środki, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 2-6, do dnia wykluczenia choroby.

§ 5.

1.

Powiatowy lekarz weterynarii, w przypadku wyznaczenia ogniska choroby, określa obszar zagrożony o promieniu co najmniej 10 km wokół tego ogniska.

2.

Obszar zagrożony określa się, uwzględniając:

1)

wyniki dochodzenia epizootycznego;

2)

warunki geograficzne, w szczególności granice naturalne;

3)

lokalizację i odległości między gospodarstwami, w których są utrzymywane norki.

§ 6.

1.

Na obszarze zagrożonym urzędowy lekarz weterynarii:

1)

niezwłocznie sporządza spis gospodarstw, w których są utrzymywane norki;

2)

przeprowadza kontrole wszystkich gospodarstw, w których są utrzymywane norki, połączone z badaniem klinicznym, a w przypadku gdy jest to konieczne, pobiera próbki do badań laboratoryjnych, przed upływem okresu, o którym mowa w § 8;

3)

prowadzi dokumentację dotyczącą kontroli, o których mowa w pkt 2, i sporządza protokół tych kontroli zawierający dokonane ustalenia.

2.

W gospodarstwach znajdujących się na obszarze zagrożonym powiatowy lekarz weterynarii:

1)

nakazuje:

a)

odosobnienie norek w miejscach ich dotychczasowego utrzymywania lub w innych zamkniętych obiektach w gospodarstwie w sposób uniemożliwiający ich wydostanie się oraz kontakt ze zwierzętami i osobami postronnymi,

b)

niezwłoczne usuwanie zwłok norek,

c)

niezwłoczne czyszczenie i odkażanie środków transportu i sprzętu wykorzystywanych do transportu norek, paszy, skór, ściółki lub obornika, innych środków transportu wjeżdżających do gospodarstwa lub z niego wyjeżdżających oraz innych przedmiotów lub substancji, które mogły zostać skażone SARS-CoV-2,

d)

stosowanie środków bezpieczeństwa biologicznego i ochrony osobistej przez osoby wchodzące do gospodarstwa lub z niego wychodzące w celu wykluczenia rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2; czyszczenie i odkażanie przeprowadza się zgodnie z warunkami i w sposób określony w załączniku do rozporządzenia,

e)

posiadaczowi norek:
  •   -  
    prowadzenie wykazu osób wchodzących do gospodarstwa lub z niego wychodzących, z wyłączeniem pomieszczeń mieszkalnych; wykaz udostępnia się na żądanie powiatowego lekarza weterynarii,
  •   -  
    niezwłoczne informowanie go o zwiększonej zachorowalności lub śmiertelności lub niepokojących objawach klinicznych u norek utrzymywanych w gospodarstwie;

2)

zakazuje w okresie, o którym mowa w § 8:

a)

wyprowadzania z gospodarstwa i wprowadzania do niego norek lub ich skór,

b)

wywożenia lub rozrzucania ściółki lub obornika,

c)

organizowania targów, wystaw, pokazów lub konkursów, na których są gromadzone norki;

3)

może nakazać na terenie gospodarstwa:

a)

uśmiercenie norek w celu pozyskania futer lub

b)

zabicie norek w celu zwalczania choroby.

§ 7.

1.

Powiatowy lekarz weterynarii może wyrazić zgodę na transport ściółki lub obornika z gospodarstwa znajdującego się na obszarze zagrożonym do wyznaczonego przez tego lekarza zakładu, w celu przetworzenia w sposób określony w przepisach rozporządzenia nr 1069/2009.

2.

Powiatowy lekarz weterynarii może również wyrazić zgodę na transport norek przeznaczonych do zabicia w miejscu znajdującym się poza obszarem zagrożonym, jeżeli:

1)

transport norek odbędzie się przy użyciu zatwierdzonego i zaplombowanego środka transportu;

2)

zabicie norek odbędzie się pod nadzorem urzędowego lekarza weterynarii.

§ 8.

Środki określone w § 6 stosuje się co najmniej przez 30 dni, licząc od dnia zakończenia wstępnego czyszczenia i odkażania ogniska choroby, lecz nie krócej niż do dnia przeprowadzenia przez powiatowego lekarza weterynarii badań w gospodarstwach położonych na obszarze zagrożonym i uzyskania wyników wykluczających obecność choroby.

§ 9.

1.

Ponowne umieszczenie norek w gospodarstwie, w którym stwierdzono chorobę, może nastąpić po upływie 30 dni od dnia zakończenia ostatecznego czyszczenia i odkażania.

2.

W okresie 30 dni od dnia ponownego umieszczenia norek w gospodarstwie powiatowy lekarz weterynarii:

1)

przeprowadza:

a)

badanie kliniczne tych norek co najmniej raz, przy czym w przypadku przeprowadzenia więcej niż jednego badania ostatnie badanie przeprowadza się po upływie 25 dni od dnia ponownego wprowadzenia tych norek do gospodarstwa,

b)

badania sekcyjne zwłok norek padłych;

2)

pobiera próbki do badań laboratoryjnych - w przypadku gdy jest to konieczne.

§ 10.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
1)
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 października 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1721 i 1928).
2)
Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 9 grudnia 2020 r. pod numerem 2020/779/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża dyrektywę (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).
3)
Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 276 z 20.10.2010, str. 33, Dz. Urz. UE L 216 z 14.08.2012, str. 3, Dz. Urz. UE L 354 z 28.12.2013, str. 86, Dz. Urz. UE L 95 z 07.04.2017, str. 1, Dz. Urz. UE L 130 z 28.05.2018, str. 11, Dz. Urz. UE L 294 z 21.11.2018, str. 44 oraz Dz. Urz. UE L 170 z 25.06.2019, str. 1.

Załącznik   -   Warunki i sposób przeprowadzania czyszczenia i odkażania

1.

Wyboru produktów biobójczych i procedur odkażania dokonuje się, biorąc pod uwagę specyfikę gospodarstw, środków transportu oraz innych przedmiotów, które mają być poddane czyszczeniu i odkażaniu.

2.

Warunki stosowania produktów biobójczych i środków odtłuszczających, w szczególności ciśnienie, minimalna temperatura oraz czas kontaktu, nie powinny mieć wpływu na skuteczność tych środków.

3.

Po zakończeniu czyszczenia i odkażania stosuje się środki ostrożności wykluczające ponowne skażenie uprzednio oczyszczonych i odkażonych powierzchni.

4.

Proces czyszczenia i odkażania dokumentuje się w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 61 ust. 1 pkt 1 lit. i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Dokumentację przechowuje się w gospodarstwie lub środku transportu.

5.

Środki transportu wykorzystywane do transportu norek czyści się i odkaża.

6.

Niezależnie od rodzaju użytego produktu biobójczego czyszczenie i odkażanie przeprowadza się w następujący sposób:

1)

starannie nasącza się produktem biobójczym ściółkę lub obornik;

2)

dokładnie myje się i oczyszcza podłoże, podłogi, rampy i ściany, jeżeli jest to możliwe - po usunięciu lub rozebraniu wyposażenia lub instalacji, które w przypadku pozostawienia zmniejszyłyby skuteczność czyszczenia i odkażania;

3)

po wykonaniu czynności określonych w pkt 1 i 2 produkt biobójczy stosuje się zgodnie z zaleceniami producenta.

7.

Wstępne czyszczenie i odkażanie gospodarstwa przeprowadza się w następujący sposób:

1)

podczas zabijania norek podejmuje się środki w celu wykluczenia lub zminimalizowania rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2, które obejmują:

a)

instalację tymczasowego wyposażenia czyszczącego i odkażającego,

b)

dostarczenie odzieży ochronnej i pryszniców,

c)

odkażanie użytego sprzętu i innych przedmiotów,

d)

wyłączenie zasilania systemu wentylacyjnego;

2)

zwłoki zabitych norek odkaża się produktem biobójczym;

3)

transport zwłok norek lub innych zwierząt z gospodarstwa, w celu ich usunięcia, odbywa się:

a)

przy wykorzystaniu zamkniętych i szczelnych środków transportu,

b)

pod nadzorem urzędowym,

c)

w sposób wykluczający rozprzestrzenianie się choroby;

4)

po przetransportowaniu z gospodarstwa zabitych norek w celu ich usunięcia części gospodarstwa, w których te norki były utrzymywane, oraz miejsca skażone podczas ich zabijania lub sekcji zwłok niezwłocznie odkaża się;

5)

tkanki lub krew pozostałe w miejscu zabicia lub sekcji zwłok norek zbiera się i usuwa wraz ze zwłokami norek;

6)

produkty biobójcze pozostawia się na powierzchni co najmniej przez 24 godziny.

8.

Końcowe czyszczenie i odkażanie gospodarstwa przeprowadza się nie później niż przed upływem okresu, o którym mowa w § 8, w następujący sposób:

1)

ściółkę lub obornik usuwa się i przetwarza się przez:

a)

poddanie działaniu pary wodnej o temperaturze co najmniej 70°C albo

b)

spalenie, albo

c)

zakopanie w sposób uniemożliwiający dostęp do nich zwierząt, albo

d)

poddanie biotermicznemu odkażaniu przez kopcowanie co najmniej przez 42 dni po uprzednim odkażeniu produktem biobójczym;

2)

tłuszcz lub brud usuwa się ze wszystkich odkażanych powierzchni przy użyciu środków odtłuszczających, a następnie powierzchnie te myje się wodą;

3)

po zmyciu wodą powierzchnie odkaża się produktem biobójczym;

4)

po upływie 7 dni od dnia zakończenia w gospodarstwie czynności określonych w pkt 1-3 stosuje się środki odtłuszczające, następnie spłukuje się je wodą, odkaża środkiem biobójczym i ponownie spłukuje wodą.

9.

Powiatowy lekarz weterynarii może, mając na względzie rodzaj gospodarstwa i panujące warunki klimatyczne, określić szczegółowe sposoby przeprowadzania czyszczenia i odkażania inne niż wymienione w ust. 1-8.

10.

W przypadku gdy powiatowy lekarz weterynarii uzna, że gospodarstwo lub jego część nie mogą zostać poddane czyszczeniu i odkażaniu, może zakazać co najmniej przez 3 miesiące przemieszczania osób, środków transportu, norek, ssaków domowych lub przedmiotów do tego gospodarstwa lub do jego części.