Ustawaz dnia 23 lipca 2021 r.o zmianie ustawy o pracy na morzu

Art. 1.

W ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. o pracy na morzu   (Dz. U. z 2020 r. poz. 1353) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 2:

a)

pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1)

armatorze - należy przez to rozumieć armatora w rozumieniu art. II ust. 1 lit. j Konwencji o pracy na morzu, przyjętej przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie dnia 23 lutego 2006 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 845 i 846, z 2017 r. poz. 512, z 2019 r. poz. 962 oraz z 2021 r. poz. 707), zwanej dalej „Konwencją MLC”;
 ”
 ,

b)

w pkt 2 wyrazy „w Konwencji o pracy na morzu, przyjętej przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie dnia 23 lutego 2006 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 845, z 2017 r. poz. 512 oraz z 2019 r. poz. 962)” zastępuje się wyrazami „w Konwencji MLC”,

c)

pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3)

marynarzu - należy przez to rozumieć marynarza w rozumieniu art. II ust. 1 lit. f Konwencji MLC;
 ”
 ,

d)

po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:
„ 

4a)

piractwie - należy przez to rozumieć piractwo w rozumieniu art. 101 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, sporządzonej w Montego Bay dnia 10 grudnia 1982 r.   (Dz. U. z 2002 r. poz. 543 i 544);
 ”
 ,

e)

pkt 7 otrzymuje brzmienie:
„ 

7)

statku niekonwencyjnym - należy przez to rozumieć statek, do którego nie ma zastosowania Konwencja MLC, w szczególności statek uprawiający wyłącznie żeglugę na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej z wyjątkiem wyłącznej strefy ekonomicznej;
 ”
 ,

f)

dodaje się pkt 8 w brzmieniu:
„ 

8)

zbrojnej napaści - należy przez to rozumieć zbrojną napaść w rozumieniu Konwencji MLC.
 ”
 ;

2)

w art. 4:

a)

ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„ 

6.

Marynarzowi, którego stan zdrowia, według uprawnionego lekarza, nie pozwala na wydanie świadectwa zdrowia na okres 2 lat, świadectwo zdrowia może być wydane na okres krótszy niż 2 lata.
 ”
 ,

b)

ust. 11 otrzymuje brzmienie:
„ 

11.

Świadectwo zdrowia wydane w innym państwie uznaje się za równoważne ze świadectwem zdrowia wydanym na podstawie ustawy, jeżeli spełnia ono zasadnicze wymagania określone w Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r.   (Dz. U. z 1984 r. poz. 201 i 202, z 1999 r. poz. 286, z 2013 r. poz. 1092, z 2018 r. poz. 1866 i 2088 oraz z 2019 r. poz. 103), zwanej dalej „Konwencją STCW”, lub Konwencji MLC.
 ”
 ;

3)

w art. 5 po ust. 6 dodaje się ust. 6a i 6b w brzmieniu:
„ 

6a.

Marynarzowi, któremu w wyniku przeprowadzenia ponownego badania lekarskiego wydano świadectwo zdrowia stwierdzające brak zdolności do pracy na statku, przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych   (Dz. U. z 2021 r. poz. 291, 353, 794 i 1621) lub ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych   (Dz. U. z 2019 r. poz. 1205 i 1621).

6b.

Marynarzowi, w stosunku do którego, w wyniku przeprowadzenia ponownego badania lekarskiego, zostały stwierdzone ograniczenia dotyczące zdolności do pracy, w szczególności w odniesieniu do czasu pracy lub zakresu obowiązków, wydaje się świadectwo zdrowia na inne stanowisko na statku zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami albo przysługuje mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w trybie i na zasadach określonych w przepisach, o których mowa w ust. 6a.
 ”
 ;

4)

w art. 8:

a)

ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3.

Przepisy ust. 1, 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio do praktykanta.
 ”
 ,

b)

dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:
„ 

4.

W książeczce żeglarskiej nie można dokonywać wpisów dotyczących jakości wykonania przez marynarza pracy oraz dokonywać jego oceny.

5.

W książeczce żeglarskiej można dokonywać wpisów w języku angielskim.
 ”
 ;

5)

w art. 9 pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„ 

1)

osoby posiadającej udokumentowane ukończenie szkolenia podstawowego, o którym mowa w rozdziale VI Konwencji STCW, przy czym świadectwa przeszkoleń stopnia podstawowego mogą zostać zastąpione odpowiednimi świadectwami przeszkoleń stopnia wyższego;

2)

ucznia szkoły ponadpodstawowej, za zgodą rodziców lub opiekunów prawnych w przypadku ucznia niepełnoletniego - potwierdzony przez armatora lub dyrektora tej szkoły;
 ”
 ;

6)

w art. 10 w ust. 2 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
„ 
Przed wystawieniem książeczki żeglarskiej konsul może zażądać informacji o posiadaczu książeczki od kapitana statku lub dyrektora urzędu morskiego, który wydał utraconą, zniszczoną albo nieaktualną książeczkę żeglarską.
 ”
 ;

7)

w art. 11:

a)

uchyla się ust. 2,

b)

ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:
„ 

4.

Za wystawienie książeczki żeglarskiej pobiera się opłatę w wysokości 200 zł.

5.

Za wystawienie książeczki żeglarskiej uczniom szkół ponadpodstawowych i studentom pobiera się opłatę w wysokości 100 zł.
 ”
 ,

c)

uchyla się ust. 6,

d)

po ust. 6 dodaje się ust. 6a-6c w brzmieniu:
„ 

6a.

Za wystawienie książeczki żeglarskiej w przypadku, o którym mowa w art. 10 ust. 2, pobiera się opłatę w wysokości równowartości 50 euro.

6b.

Za wystawienie książeczki żeglarskiej w przypadku, o którym mowa w art. 10 ust. 2, uczniom szkół ponadpodstawowych i studentom pobiera się opłatę w wysokości równowartości 25 euro.

6c.

Za wystawienie nowej książeczki żeglarskiej nie pobiera się opłaty, w przypadku gdy dotychczas posiadana książeczka żeglarska, której okres ważności jeszcze nie upłynął, została utracona przez marynarza w wyniku wypadku morskiego stwierdzonego przez właściwy organ zgodnie z Kodeksem międzynarodowych standardów i zalecanych praktyk postępowania w sprawach badania wypadków lub incydentów morskich, przyjętym przez Komitet Bezpieczeństwa Morskiego Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO).
 ”
 ,

e)

ust. 7 otrzymuje brzmienie:
„ 

7.

Opłaty, o których mowa w ust. 4, 5, 6a i 6b, stanowią dochód budżetu państwa.
 ”
 ;

8)

w art. 12 uchyla się pkt 3;

9)

w art. 14:

a)

ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2.

Dyrektor urzędu morskiego unieważnia, w drodze decyzji, książeczkę żeglarską z przyczyn określonych w art. 12 pkt 4.
 ”
 ,

b)

uchyla się ust. 3;

10)

w art. 18 w ust. 3 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
„ 
Dyrektor urzędu morskiego wydaje, na wniosek agencji zatrudnienia, dokument, o którym mowa w ust. 2, na podstawie pozytywnych wyników audytu wstępnego przeprowadzonego przez wyznaczonych audytorów posiadających wiedzę z zakresu zagadnień objętych Konwencją MLC oraz kwalifikacje i doświadczenie w zakresie prowadzenia audytów.
 ”
 ;

11)

w art. 23 po ust. 1 dodaje się ust. 1a-1e w brzmieniu:
„ 

1a.

Jeżeli okres obowiązywania ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego, o których mowa w ust. 1, jest krótszy niż okres ważności dokumentu, o którym mowa w art. 18 ust. 2, agencja jest obowiązana przedkładać właściwemu dyrektorowi urzędu morskiego dowód odnowienia lub ustanowienia nowego ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego, o których mowa w ust. 1, nie później niż 14 dni przed upływem terminu obowiązywania dotychczasowego ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego, o których mowa w ust. 1. Okres obowiązywania odnowionego lub ustanowionego nowego ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego, o których mowa w ust. 1, nie może się rozpoczynać później niż w dniu następnym po dniu zakończenia obowiązywania dotychczasowego ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego, o których mowa w ust. 1.

1b.

W przypadku nieprzedłożenia dowodu odnowienia lub ustanowienia nowego ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego, o którym mowa w ust. 1a, w terminie wskazanym w tym ustępie, dyrektor urzędu morskiego przeprowadza niezwłocznie audyt dodatkowy.

1c.

W przypadku negatywnego wyniku audytu dodatkowego spowodowanego brakiem ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego, o których mowa w ust. 1, dyrektor urzędu morskiego unieważnia, w drodze decyzji, dokument, o którym mowa w art. 18 ust. 2.

1d.

Decyzja, o której mowa w ust. 1c, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

1e.

Dyrektor urzędu morskiego zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu informację o negatywnym wyniku audytu dodatkowego spowodowanego brakiem ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego, o których mowa w ust. 1.
 ”
 ;

12)

w art. 31:

a)

po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„ 

1a.

W przypadku gdy marynarz jest przetrzymywany na statku lub poza nim na skutek piractwa lub zbrojnej napaści na statek, marynarska umowa o pracę ulega przedłużeniu do dnia przybycia statku do najbliższego portu umożliwiającego bezpieczną repatriację bez względu na to, czy w trakcie okresu przetrzymywania umowa ta została rozwiązana, w szczególności upłynął czas, na który została zawarta.
 ”
 ,

b)

ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„ 

2.

Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1 i 1a, marynarz wraca do kraju w inny sposób niż na statku, na którym jest wpisany na listę załogi statku, marynarska umowa o pracę ulega przedłużeniu do dnia przybycia marynarza do miejsca repatriacji wskazanego w marynarskiej umowie o pracę.
 ”
 ;

13)

po art. 35 dodaje się art. 35a w brzmieniu:
„ 

Art. 35a.

1.

Wynagrodzenie marynarza, który jest przetrzymywany na statku lub poza nim na skutek piractwa lub zbrojnej napaści na statek, jest wypłacane na zasadach określonych w art. 35 do czasu uwolnienia marynarza i jego przybycia do miejsca repatriacji wskazanego w marynarskiej umowie o pracę.

2.

W przypadku śmierci marynarza w czasie przetrzymywania, o którym mowa w ust. 1, wynagrodzenie jest wypłacane do dnia śmierci tego marynarza.
 ”
 ;

14)

w art. 44 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„ 

1.

Czas pracy na statku nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca.
 ”
 ;

15)

w art. 58 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„ 

3.

W przypadku przetrzymywania marynarza na statku lub poza nim w wyniku piractwa lub zbrojnej napaści na statek ma on prawo do bezpłatnej repatriacji niezależnie od momentu, w którym nastąpiły zdarzenia, o których mowa w ust. 1.
 ”
 ;

16)

w art. 100:

a)

w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3)

warunków pracy i życia na statku - z wyjątkiem przepisów art. 28 ust. 1 i 2, art. 63, art. 64 ust. 2-4, art. 65, art. 67 ust. 2 i 3 oraz art. 69 ust. 2, z tym że przepis art. 63 ust. 3 stosuje się do statków, o których mowa w art. 103, holowników, pogłębiarek oraz dźwigów pływających;
 ”
 ,

b)

ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„ 

3.

Na statkach niekonwencyjnych, które nie odbywają podróży międzynarodowych, nie stosuje się przepisów dotyczących repatriacji i porzucenia marynarzy oraz zabezpieczenia finansowego na wypadek porzucenia marynarza.
 ”
 ;

17)

po art. 105 dodaje się art. 105a w brzmieniu:
„ 

Art. 105a.

W przypadku zastosowania przepisów art. 103-105 do pracowników urzędów morskich nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych   (Dz. U. z 2020 r. poz. 537) w zakresie czasu i systemu pracy.
 ”
 ;

18)

w art. 108 w ust. 1 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
„ 
Czas pracy na platformach wiertniczych lub wydobywczych, a także na specjalistycznych statkach technicznych, takich jak holowniki, pogłębiarki i dźwigi pływające, obsługiwanych przez kolejno wymieniające się załogi lub część załogi, może być przedłużony do 14 godzin na dobę i 84 godzin na tydzień.
 ”
 ;

19)

w art. 110 w ust. 3 uchyla się pkt 2;

20)

w art. 111 w ust. 1 część wspólna otrzymuje brzmienie:
„ 
  •   -  
    podlega karze pieniężnej od 1000 zł do 30 000 zł.
 ”
 ;

21)

art. 117 otrzymuje brzmienie:
„ 

Art. 117.

1.

Do właściwości organów oraz trybu wymierzania i ściągania kar pieniężnych, o których mowa w art. 110-111, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej   (Dz. U. z 2020 r. poz. 2135 oraz z 2021 r. poz. 234).

2.

Orzekanie w sprawach o czyny, o których mowa w art. 112-116, następuje na podstawie wniosku pochodzącego od dyrektora urzędu morskiego lub od inspektora pracy, w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia   (Dz. U. z 2021 r. poz. 457, 1005 i 1595).
 ”
 .

Art. 2.

1.

Do postępowań w sprawach wystawienia książeczek żeglarskich wszczętych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i niezakończonych do tego dnia stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym.

2.

Do opłat za wystawienie i wymianę książeczek żeglarskich w przypadkach, w których wniosek wpłynął przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i do tego dnia nie została wystawiona lub wymieniona książeczka żeglarska, stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym.

3.

Książeczki żeglarskie wystawione przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy osobom, o których mowa w art. 9 pkt 2-4 ustawy zmienianej w art. 1, zachowują swoją ważność przez okres, na jaki zostały wydane.

Art. 3.

Przepisy art. 8-11 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do uczniów dotychczasowych szkół ponadgimnazjalnych, o których mowa w art. 149 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw   (Dz. U. poz. 2245 i 2432, z 2019 r. poz. 534, 1287 i 2248 oraz z 2021 r. poz. 4), kształcących się w zawodzie podstawowym dla żeglugi morskiej lub żeglugi śródlądowej.

Art. 4.

Do rozliczenia czasu pracy na statku, który jest nierozliczony w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy.

Art. 5.

Do czynów popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, o których mowa w art. 111 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 6.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.