W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
Dnia 17 października 2017 r. w Warszawie została podpisana Umowa między Rzecząpospolitą
Polską a Republiką Turcji o zabezpieczeniu społecznym, w następującym brzmieniu:
UMOWA MIĘDZY RZECZĄPOSPOLITĄ POLSKĄ A REPUBLIKĄ TURCJI O ZABEZPIECZENIU SPOŁECZNYM
RZECZPOSPOLITA POLSKA I REPUBLIKA TURCJI, (zwane dalej „Umawiającymi się Stronami”)
kierując się wolą uregulowania wzajemnych stosunków w dziedzinie zabezpieczenia społecznego
uzgodniły, co następuje:
Część I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
Artykuł 1
Definicje
1.
W niniejszej Umowie poniższe pojęcia oznaczają:
(1)
„ustawodawstwo” - ustawy i inne przepisy prawne dotyczące zabezpieczenia społecznego,
o których mowa w artykule 2 niniejszej Umowy;
(2)
„władza właściwa”:
1)
w Republice Turcji - ministerstwo pracy i zabezpieczenia społecznego,
2)
w Rzeczypospolitej Polskiej - ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego;
(3)
„instytucja właściwa” - instytucję odpowiedzialną za stosowanie ustawodawstwa;
(4)
„instytucja łącznikowa” - instytucję zapewniającą koordynację i wymianę informacji
między instytucjami każdej z Umawiających się Stron, uczestniczącą w stosowaniu niniejszej
Umowy, jak również w informowaniu zainteresowanych odnośnie praw i obowiązków z niej
wynikających;
(5)
„zamieszkanie” - miejsce stałego pobytu;
(6)
„pobyt” - miejsce czasowego pobytu;
(7)
„świadczenia” - emerytury, renty i inne świadczenia pieniężne przewidziane przez ustawodawstwo
Umawiającej się Strony, w tym wszelkie dodatki i podwyżki dotyczące tych emerytur,
rent i innych świadczeń pieniężnych;
(8)
„okres ubezpieczenia” - okresy składkowe, okresy zatrudnienia lub pracy na własny
rachunek oraz okresy z nimi zrównane, zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony;
(9)
„ubezpieczony” - osobę, która jest lub była ubezpieczona zgodnie z ustawodawstwem;
(10)
„członek rodziny” - osobę określaną jako członek rodziny przez ustawodawstwo stosowane
przez instytucję właściwą.
2.
Inne pojęcia nie zdefiniowane w niniejszej Umowie mają znaczenie, jakie im nadało
ustawodawstwo każdej z Umawiających się Stron.
Artykuł 2
Zakres przedmiotowy
1.
Niniejszą Umowę stosuje się do ustawodawstwa dotyczącego:
(1)
w odniesieniu do Republiki Turcji:
1)
ubezpieczeń z tytułu inwalidztwa, starości, śmierci, wypadków przy pracy i chorób
zawodowych, bezrobocia oraz, w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, ubezpieczeń
z tytułu choroby i macierzyństwa dla osób zatrudnionych przez jednego lub więcej pracodawców
na podstawie stosunku pracy,
2)
ubezpieczeń z tytułu inwalidztwa, starości, śmierci, wypadków przy pracy i chorób
zawodowych oraz, w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, ubezpieczeń z tytułu
choroby i macierzyństwa dla osób pracujących na własny rachunek, nie związanych umową
o pracę,
3)
ubezpieczeń z tytułu inwalidztwa, starości, śmierci oraz, w ramach powszechnego ubezpieczenia
zdrowotnego, ubezpieczeń z tytułu choroby i macierzyństwa dla urzędników państwowych,
4)
ubezpieczeń z tytułu inwalidztwa, starości, śmierci, wypadków przy pracy i chorób
zawodowych, bezrobocia oraz, w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, ubezpieczeń
z tytułu choroby i macierzyństwa dla osób pracujących w funduszach, określonych przepisami
przejściowymi artykułu 20 ustawy o ubezpieczeniu społecznym nr 506;
(2)
w odniesieniu do Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązkowego ubezpieczenia i następujących
świadczeń z zabezpieczenia społecznego:
1)
zasiłków dla bezrobotnych,
2)
świadczeń rodzinnych, oprócz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka; oraz
z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia społecznego rolników,
3)
świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa,
4)
emerytur, rent z tytułu niezdolności do pracy oraz rent rodzinnych,
5)
świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
2.
Niniejszą Umowę stosuje się również do ustawodawstwa, które zmienia, uzupełnia lub
kodyfikuje ustawodawstwo wymienione w ustępie 1.
Artykuł 3
Zakres podmiotowy
Niniejszą Umowę stosuje się do:
(1)
osób, które podlegają lub podlegały ustawodawstwu jednej lub każdej z Umawiających
się Stron;
(2)
członków rodziny lub innych osób, w takim zakresie, w jakim ich prawa pochodzą od
praw osób, o których mowa w punkcie 1
Artykuł 4
Równe traktowanie
Jeżeli niniejsza Umowa nie stanowi inaczej, osoby, o których mowa w artykule 3, które
zamieszkują na terytorium Umawiającej się Strony, podlegają ustawodawstwu tej Umawiającej
się Strony i są uprawnione do świadczeń przewidzianych przez to ustawodawstwo na równi
z obywatelami tej Umawiającej się Strony.
Artykuł 5
Transfer świadczeń
1.
Jeżeli niniejsza Umowa nie stanowi inaczej, świadczenia nabyte zgodnie z ustawodawstwem
jednej Umawiającej się Strony, nie mogą być zmniejszane, zmieniane, zawieszane ani
wstrzymywane z tego powodu, że osoba uprawniona zamieszkuje na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony.
2.
Postanowień ustępu 1 nie stosuje się:
(1)
w Republice Turcji do zasiłków dla bezrobotnych;
(2)
w Rzeczypospolitej Polskiej do zasiłków dla bezrobotnych, świadczeń rodzinnych, oraz
świadczeń przyznawanych w szczególnym trybie lub w drodze wyjątku.
Część II
USTAWODAWSTWO WŁAŚCIWE
Artykuł 6
Zasady ogólne
Jeżeli niniejsza Umowa nie stanowi inaczej:
(1)
pracownik zatrudniony na terytorium Umawiającej się Strony podlega, w odniesieniu
do tego zatrudnienia, wyłącznie ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony;
(2)
osoba pracująca na własny rachunek na terytorium Umawiającej się Strony podlega wyłącznie
ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, nawet jeżeli zamieszkuje na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony;
(3)
urzędnicy państwowi i osoby z nimi zrównane każdej z Umawiającej się Stron podlegają
ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, której administracja ich zatrudnia.
Artykuł 7
Zasady szczególne
1.
W odniesieniu do zasad określonych w artykule 6 ustanawia się następujące zasady szczególne:
(1)
pracownik zatrudniony przez pracodawcę, którego siedziba znajduje się na terytorium
jednej Umawiającej się Strony, delegowany przez tego pracodawcę na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony w celu wykonywania pracy o charakterze przejściowym na rzecz
tego pracodawcy, podlega ustawodawstwu pierwszej Umawiającej się Strony przez okres
delegowania, nie dłużej jednak niż 24 miesiące. Okres ten może zostać przedłużony
do 60 miesięcy, po uprzednim wyrażeniu zgody przez władzę właściwą drugiej Umawiającej
się Strony lub instytucję upoważnioną przez tę władzę;
(2)
osoba pracująca na własny rachunek na terytorium jednej Umawiającej się Strony, która
przenosi się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w celu czasowego wykonywania
swojej pracy, nadal podlega ustawodawstwu pierwszej Umawiającej się Strony przez okres
wykonywania tej pracy, nie dłużej jednak niż 24 miesiące;
(3)
pracownik wchodzący w skład podróżującego personelu przedsiębiorstwa dokonującego
na własny lub na cudzy rachunek międzynarodowych przewozów osób lub towarów koleją,
drogą lądową, powietrzną lub rzeczną, podlega ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony,
na której terytorium ma siedzibę przedsiębiorstwo;
(4)
pracownik wykonujący pracę na pokładzie statku podlega ustawodawstwu tej Umawiającej
się Strony, pod której banderą statek pływa; jeżeli jednak ten pracownik jest wynagradzany
za tę pracę przez przedsiębiorstwo lub osobę mającą siedzibę na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony, podlega ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, jeżeli zamieszkuje
na jej terytorium;
(5)
członkowie personelu misji dyplomatycznych oraz urzędów konsularnych podlegają postanowieniom
Konwencji Wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych z dnia 18 kwietnia 1961 roku oraz
Konwencji Wiedeńskiej o stosunkach konsularnych z dnia 24 kwietnia 1963 roku;
(6)
członkowie personelu administracyjnego, technicznego oraz pomocniczego misji dyplomatycznych
i urzędów konsularnych każdej z Umawiających się Stron delegowani na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony podlegają ustawodawstwu Umawiającej się Strony delegującej.
2.
Władze właściwe Umawiających się Stron lub instytucje przez nie wyznaczone mogą, za
obopólną zgodą, ustanowić inne wyjątki lub zmienić te, które zostały przewidziane
w ustępie 1.
Część III
PRZEPISY SZCZEGÓLNE DOTYCZĄCE RÓŻNYCH KATEGORII ŚWIADCZEŃ
Rozdział 1
Zasiłki dla bezrobotnych
Artykuł 8
Ustalanie prawa
1.
Okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem jednej z Umawiających się Stron,
są uwzględniane, jeżeli jest to niezbędne, przy ustalaniu prawa do zasiłków dla bezrobotnych
zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli osoba zainteresowana
posiada okresy ubezpieczenia przebyte bezpośrednio przed utratą pracy zgodnie z ustawodawstwem
tej Umawiającej się Strony.
2.
Okres otrzymywania zasiłku podlega skróceniu o okres, w którym bezrobotny otrzymywał
zasiłek dla bezrobotnych na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w okresie ostatnich
12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o zasiłek.
3.
Wysokość, okres i sposób wypłaty zasiłku ustala się zgodnie z ustawodawstwem stosowanym
przez instytucję właściwą.
Rozdział 2
Świadczenia rodzinne
Artykuł 9
Ustalanie prawa
1.
Prawo do świadczeń rodzinnych zgodnie z niniejszą Umową, ustalają i wypłacają instytucje
właściwe każdej z Umawiających się Stron zgodnie ze stosowanym przez nie ustawodawstwem.
2.
Jeżeli prawo do świadczeń rodzinnych przysługuje zgodnie z ustawodawstwem obu Umawiających
się Stron, są one wypłacane tylko przez instytucję właściwą tej Umawiającej się Strony,
na której terytorium osoba uprawniona do tych świadczeń wraz z dziećmi zamieszkuje.
Rozdział 3
Świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa
Artykuł 10
Sumowanie okresów ubezpieczenia
Jeżeli ustawodawstwo jednej Umawiającej się Strony uzależnia nabycie, zachowanie lub
przywrócenie prawa do świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa od przebycia okresów
ubezpieczenia, to instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony uwzględnia, w niezbędnym
zakresie, okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej
się Strony, tak jakby były okresami ubezpieczenia przebytymi zgodnie ze stosowanym
przez nią ustawodawstwem, jeżeli okresy te się nie pokrywają.
Artykuł 11
Świadczenia
1.
Świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa są wypłacane bezpośrednio przez instytucję
właściwą tej Umawiającej się Strony, której ustawodawstwu podlegał ubezpieczony w
chwili nabycia prawa do tych świadczeń nawet, jeżeli ubezpieczony przebywa na terytorium
drugiej Umawiającej się Strony.
2.
Świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa są wypłacane bezpośrednio osobie uprawnionej
przez instytucję właściwą, zgodnie z artykułem 25 niniejszej Umowy.
Rozdział 4
Emerytury i renty
Artykuł 12
Sumowanie okresów ubezpieczenia
1.
Jeżeli ustawodawstwo jednej z Umawiających się Stron uzależnia nabycie, zachowanie
lub przywrócenie prawa do emerytury lub renty od przebycia określonego okresu ubezpieczenia,
instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony uwzględnia, jeżeli to konieczne, okresy
ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony tak,
jakby zostały przebyte zgodnie ze stosowanym przez nią ustawodawstwem, pod warunkiem
że okresy te się nie pokrywają.
2.
Jeżeli ustawodawstwo jednej z Umawiających się Stron uzależnia nabycie prawa do emerytury
lub renty od przebycia określonego okresu ubezpieczenia w zawodzie objętym ubezpieczeniem
w systemie specjalnym lub od wykonywania określonego zatrudnienia, to okresy ubezpieczenia
przebyte w tym zawodzie lub w tym zatrudnieniu zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej
się Strony są uwzględniane przy ustalaniu prawa do tych świadczeń.
3.
Jeżeli po uwzględnieniu okresów, o których mowa w ustępie 1, ubezpieczony nie nabywa
prawa do emerytury lub renty, instytucja właściwa Umawiającej się Strony uwzględnia
okres ubezpieczenia przebyty w państwie trzecim, z którym obie Umawiające się Strony
są związane umową przewidującą sumowanie okresów ubezpieczenia.
Artykuł 13
Okresy ubezpieczenia krótsze niż 12 miesięcy
1.
Jeżeli okres ubezpieczenia, przebyty zgodnie z ustawodawstwem jednej Umawiającej się
Strony jest krótszy niż 12 miesięcy i na jego podstawie nie powstaje prawo do świadczenia,
instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony nie jest zobowiązana do przyznania
świadczenia za ten okres.
2.
Nie naruszając postanowień ustępu 1, okresy ubezpieczenia krótsze niż 12 miesięcy,
przebyte zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron, są uwzględniane
przez instytucję właściwą tej Umawiającej się Strony, w której po zsumowaniu tych
okresów powstanie prawo do świadczenia.
Artykuł 14
Prawo do emerytury lub renty
1.
Jeżeli zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony prawo do emerytury lub renty
powstaje bez uwzględnienia okresów ubezpieczenia przebytych zgodnie z ustawodawstwem
drugiej Umawiającej się Strony, to instytucja właściwa ustala prawo do emerytury lub
renty i oblicza jej wysokość tylko na podstawie okresów ubezpieczenia przebytych zgodnie
z ustawodawstwem pierwszej Umawiającej się Strony, chyba że wysokość emerytury lub
renty obliczonej zgodnie z postanowieniami ustępu 2 będzie korzystniejsza dla osoby
uprawnionej.
2.
Jeżeli zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony prawo do emerytury lub renty
powstaje po zastosowaniu postanowień artykułu 12 niniejszej Umowy, to instytucja właściwa;
(1)
ustala teoretyczną kwotę emerytury lub renty, jaka przysługiwałaby w przypadku, gdyby
wszystkie okresy ubezpieczenia zostały przebyte zgodnie z ustawodawstwem, które stosuje;
(2)
na podstawie teoretycznej kwoty emerytury lub renty, o której mowa w punkcie 1, ustala
rzeczywistą kwotę emerytury lub renty w oparciu o proporcję okresów ubezpieczenia
przebytych zgodnie z ustawodawstwem, które stosuje, do sumy wszystkich okresów ubezpieczenia
przebytych zgodnie z ustawodawstwem obu Umawiających się Stron i, jeżeli było to konieczne,
zgodnie z ustawodawstwem państwa trzeciego.
3.
Jeżeli ustawodawstwo jednej z Umawiających się Stron uzależnia przyznanie emerytury
lub renty od warunku podlegania pracownika lub osoby pracującej na własny rachunek
temu ustawodawstwu w momencie, w którym miało miejsce zdarzenie powodujące nabycie
prawa do emerytury lub renty, warunek ten uważa się za spełniony, jeżeli pracownik
lub osoba pracująca na własny rachunek podlegały w tym momencie ubezpieczeniu, zgodnie
z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony.
4.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury lub renty instytucja właściwa każdej z Umawiających
się Stron uwzględnia wyłącznie uzyskane wynagrodzenie oraz odprowadzone składki zgodnie
ze stosowanym przez nią ustawodawstwem.
Rozdział 5
Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
Artykuł 15
Prawo do świadczeń
1.
Prawo do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej ustala się zgodnie
z ustawodawstwem, które miało zastosowanie w chwili zaistnienia wypadku albo w czasie
wykonywania pracy, w wyniku której powstała choroba zawodowa.
2.
W przypadku świadczeń z tytułu czasowej niezdolności do pracy stosuje się odpowiednio
artykuł 11 niniejszej Umowy.
Artykuł 16
Choroba zawodowa
1.
Jeżeli przyznanie świadczeń z tytułu choroby zawodowej zgodnie z ustawodawstwem jednej
Umawiającej się Strony jest uzależnione od stwierdzenia choroby zawodowej po raz pierwszy
na terytorium tej Umawiającej się Strony, warunek ten uważa się za spełniony, nawet
jeżeli choroba ta została stwierdzona po raz pierwszy na terytorium drugiej Umawiającej
się Strony.
2.
Jeżeli prawo do świadczeń z tytułu choroby zawodowej zgodnie z ustawodawstwem jednej
Umawiającej się Strony jest uzależnione od określonego czasu wykonywania pracy, która
chorobę spowodowała, instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony uwzględnia także
okres wykonywania tego samego rodzaju pracy zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej
się Strony.
3.
Jeżeli praca powodująca powstanie choroby zawodowej była wykonywana na terytoriach
obu Umawiających się Stron świadczenia z tytułu tej choroby są przyznawane wyłącznie
zgodnie z ustawodawstwem tej Umawiającej się Strony, na której terytorium praca ta
była wykonywana ostatnio, jeżeli ubezpieczony spełnia warunki przewidziane w tym ustawodawstwie.
Jeżeli zgodnie z tym ustawodawstwem nie posiada on prawa do świadczeń, prawo do świadczeń
ustala się zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony.
Artykuł 17
Pogłębienie się choroby zawodowej
1.
Jeżeli prawo do świadczeń z tytułu choroby zawodowej powstało zgodnie z ustawodawstwem
jednej Umawiającej się Strony, instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony ponosi
odpowiedzialność za wypłatę świadczenia z tytułu pogłębienia się choroby zawodowej,
nawet, jeżeli nastąpiło to w chwili, gdy osoba ta podlegała ustawodawstwu drugiej
Umawiającej się Strony, jeżeli nie wykonywała tam pracy narażającej ją na chorobę
zawodową.
2.
W przypadku pogłębienia się choroby zawodowej u osoby otrzymującej świadczenia z tytułu
choroby zawodowej zgodnie z ustawodawstwem pierwszej Umawiającej się Strony, podczas
wykonywania pracy, która może spowodować chorobę zawodową na terytorium drugiej Umawiającej
się Strony:
(1)
instytucja właściwa pierwszej Umawiającej się Strony nadal wypłaca przyznane świadczenie
nie uwzględniając pogłębienia się choroby zawodowej;
(2)
instytucja właściwa drugiej Umawiającej się Strony, której ustawodawstwu podlegała
osoba w czasie wykonywania pracy mogącej spowodować pogłębienie się choroby zawodowej,
przyznaje świadczenie w wysokości różnicy między wysokością świadczenia, do którego
ta osoba ma prawo po pogłębieniu się choroby zawodowej, a wysokością świadczenia,
które przysługiwałoby przed pogłębieniem się choroby zawodowej, zgodnie ze stosowanym
przez nią ustawodawstwem.
Rozdział 6
Zasiłki pogrzebowe
Artykuł 18
Prawo do zasiłku pogrzebowego
1.
Prawo do zasiłku pogrzebowego ustala instytucja właściwa Umawiającej się Strony, której
ustawodawstwo stosuje się do pracownika, osoby pracującej na własny rachunek, emeryta
lub rencisty w chwili jego śmierci.
2.
Jeżeli w wyniku śmierci emeryta lub rencisty, otrzymującego świadczenia na podstawie
ustawodawstwa obu Umawiających się Stron, prawo do zasiłku pogrzebowego przysługuje
zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron, prawo do zasiłku pogrzebowego
ustala instytucja właściwa Umawiającej się Strony, na której terytorium emeryt lub
rencista zamieszkiwał w chwili śmierci.
3.
Jeżeli emeryt lub rencista, o którym mowa w ustępie 2, nie zamieszkiwał w chwili śmierci
na terytorium żadnej z Umawiających się Stron, prawo do zasiłku pogrzebowego ustala
instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony, na której terytorium zostały przebyte
ostatnie okresy ubezpieczenia.
Część IV
POSTANOWIENIA RÓŻNE, PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE
Rozdział 1
Postanowienia różne
Artykuł 19
Uprawnienia władz właściwych
1.
Władze właściwe obu Umawiających się Stron określają środki administracyjne niezbędne
dla stosowania niniejszej Umowy.
2.
Władze właściwe:
(1)
uzgodnią w porozumieniu administracyjnym sposoby stosowania niniejszej Umowy;
(2)
wyznaczą instytucje łącznikowe i instytucje właściwe w celu ułatwienia bezpośredniej
komunikacji między instytucjami Umawiających się Stron;
(3)
informują się wzajemnie o zmianach wprowadzanych do ustawodawstwa każdej z Umawiających
się Stron, jeżeli zmiany te mają wpływ na stosowanie niniejszej Umowy.
Artykuł 20
Pomoc administracyjna i prawna
1.
Władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe Umawiających się Stron
udzielają sobie wzajemnej pomocy przy wykonywaniu postanowień niniejszej Umowy w taki
sposób jakby stosowały własne przepisy prawne. Pomoc ta jest bezpłatna.
2.
Władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe Umawiających się Stron
mogą bezpośrednio kontaktować się ze sobą, jak również z każdą zainteresowaną osobą
lub jej przedstawicielem prawnym.
Artykuł 21
Składanie dokumentów
1.
Wnioski, skargi, odwołania od decyzji i oświadczenia składane władzy właściwej, instytucji
łącznikowej lub instytucji właściwej jednej Umawiającej się Strony są uważane za złożone
w tym samym terminie władzy właściwej, instytucji łącznikowej lub instytucji właściwej
drugiej Umawiającej się Strony.
2.
Wniosek o przyznanie świadczeń zgodnie z ustawodawstwem jednej Umawiającej się Strony
jest uważany za wniosek o przyznanie odpowiednich świadczeń zgodnie z ustawodawstwem
drugiej Umawiającej się Strony, chyba że wnioskodawca wystąpi o odroczenie ustalenia
prawa do emerytury zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony.
Artykuł 22
Zwolnienie z opłat i z uwierzytelniania dokumentów
1.
Jeżeli ustawodawstwo jednej Umawiającej się Strony przewiduje całkowite lub częściowe
zwolnienie od opłat, zaświadczeń lub innych dokumentów, składanych zgodnie z ustawodawstwem
tej Umawiającej się Strony, zwolnienie to ma zastosowanie do wszelkich zaświadczeń
lub innych dokumentów składanych zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się
Strony w celu stosowania niniejszej Umowy.
2.
Umawiające się Strony wzajemnie uznają wszystkie dokumenty lub zaświadczenia dowolnego
rodzaju, niezbędne w celu stosowania niniejszej Umowy, tak jakby zostały one wystawione
przez stosowne władze. Dokumenty i zaświadczenia nie wymagają uwierzytelnienia przez
władze dyplomatyczne i konsularne.
3.
Kopie dokumentów poświadczone za zgodność z oryginałem przez instytucję właściwą jednej
Umawiającej się Strony są akceptowane jako kopie zgodne z oryginałem przez instytucję
właściwą drugiej Umawiającej się Strony, bez dalszego uwierzytelniania.
Artykuł 23
Badania lekarskie
1.
Badania lekarskie osób zamieszkałych lub przebywających na terytorium drugiej Umawiającej
się Strony przeprowadza instytucja miejsca zamieszkania lub pobytu na wniosek i na
koszt instytucji właściwej.
2.
Koszty badań lekarskich nie są zwracane, jeżeli są one wykonywane dla instytucji obu
Umawiających się Stron.
Artykuł 24
Ochrona danych osobowych
1.
Władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe każdej z Umawiających
się Stron mogą przekazać sobie wszelkie dane osobowe niezbędne do stosowania niniejszej
Umowy.
2.
Dane osobowe przekazane władzy właściwej, instytucji łącznikowej i instytucji właściwej
jednej z Umawiających się Stron, w ramach stosowania niniejszej Umowy, mogą być wykorzystywane
tylko w celu stosowania niniejszej Umowy.
3.
Dla celów stosowania niniejszego artykułu, wyrażenie „przepisy prawne” oznacza przepisy
dotyczące ochrony danych osobowych w prawie wewnętrznym każdej z Umawiających się
Stron.
4.
Wszelkie informacje umożliwiające identyfikację osoby fizycznej stanowią dane osobowe.
Dane osobowe podlegają ochronie przez przepisy prawne.
5.
Dane osobowe przekazane, w związku ze stosowaniem niniejszej Umowy, władzy właściwej,
instytucji łącznikowej i instytucji właściwej jednej z Umawiających się Stron mogą
zostać przekazane innej instytucji tej Umawiającej się Strony tylko dla stosowania
niniejszej Umowy.
6.
Władze właściwe, instytucje łącznikowe, instytucje właściwe i inne instytucje każdej
z Umawiających się Stron gwarantują w trakcie przekazywania danych, o których mowa
w ustępie 1, stosowanie środków zapewniających ochronę tych danych.
7.
Władza właściwa, instytucja łącznikowa, instytucja właściwa i inna instytucja Umawiającej
się Strony, której przekazano dane, o których mowa w ustępie 1, chroni je przed nieuprawnionym
dostępem, zmianami i przekazywaniem.
8.
Władza właściwa, instytucja łącznikowa, instytucja właściwa i inna instytucja Umawiającej
się Strony, której przekazano dane osobowe, o których mowa w ustępie 1, podejmuje
niezbędne środki, aby dane te były aktualne, pełne i dokładne dla realizacji celów,
dla których je zgromadzono. W miarę potrzeby, dane te są korygowane, a dane zgromadzone
lub przechowywane w sposób nieuprawniony w świetle stosowanych przepisów prawnych
są niszczone. Na wniosek niszczone są również dane, których przekazanie jest zabronione
na mocy przepisów prawnych Umawiającej się Strony, która je przekazała.
9.
Z zastrzeżeniem przepisów prawnych Umawiającej się Strony, dane uzyskane przez Umawiającą
się Stronę w związku ze stosowaniem niniejszej Umowy, zostają zniszczone po osiągnięciu
celów, dla których je zgromadzono lub wykorzystano. Władze właściwe, instytucje łącznikowe,
instytucje właściwe i inne instytucje każdej z Umawiających się Stron stosują bezpieczne
środki umożliwiające całkowite zniszczenie danych i zapewniają ochronę danych osobowych
przeznaczonych do zniszczenia.
10.
Na wniosek zgłoszony władzy właściwej, instytucji łącznikowej i instytucji właściwej
Umawiającej się Strony, osoba zainteresowana ma prawo zostać poinformowana o przekazaniu
danych osobowych, o których mowa w ustępie 1. Osoba zainteresowana może również uzyskać
dostęp do danych osobowych jej dotyczących i dokonać ich korekty, z zastrzeżeniem
wyjątków przewidzianych przez przepisy prawne Umawiającej się Strony, na której terytorium
znajdują się te dane.
11.
Władze właściwe Umawiających się Stron lub instytucje przez nie upoważnione informują
się wzajemnie o wszelkich zmianach w przepisach prawnych dotyczących ochrony danych
osobowych, jeżeli zmiany te mają wpływ na stosowanie niniejszej Umowy.
Artykuł 25
Wypłata świadczeń
Instytucja właściwa każdej z Umawiających się Stron wypłaca świadczenia na mocy niniejszej
Umowy bezpośrednio osobom uprawnionym, które mają miejsce zamieszkania na terytorium
drugiej Umawiającej się Strony w walucie urzędowej swojego państwa, a w przypadku
braku wymienialności tej waluty w innej walucie swobodnie wymienialnej.
Artykuł 26
Język komunikacji
1.
Dla stosowania niniejszej Umowy władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje
właściwe Umawiających się Stron kontaktują się między sobą w języku urzędowym każdej
z Umawiających się Stron.
2.
Wniosek, skarga, odwołanie, oświadczenie lub inny dokument nie zostanie odrzucony
na tej podstawie, że jest sporządzony w języku urzędowym drugiej Umawiającej się Strony.
Artykuł 27
Rozwiązywanie sporów
Władze właściwe rozstrzygają w drodze negocjacji wszelkie spory powstałe w związku
z interpretacją lub stosowaniem niniejszej Umowy.
Artykuł 28
Układ o Stowarzyszeniu między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Republiką Turcji
Niniejsza Umowa, w zakresie jej stosowania, pozostaje bez uszczerbku dla praw i obowiązków
osób ubezpieczonych, w tym tych, które są lub były legalnie zamieszkałe i zatrudnione
na terytorium jednej z Umawiających się Stron, wynikających z Układu ustanawiającego
Stowarzyszenie między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Turcją, podpisanego w Ankarze
dnia 12 września 1963 roku, jego Protokołu dodatkowego, podpisanego w Brukseli dnia
23 listopada 1970 roku i Decyzji Rady Stowarzyszenia, w zakresie, w jakim są stosowane.
Rozdział 2
Postanowienia przejściowe i końcowe
Artykuł 29
Postanowienia przejściowe
1.
Niniejsza Umowa nie stanowi podstawy uznania roszczeń o wypłatę świadczeń za okres
przed dniem jej wejścia w życie.
2.
Okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron
przed dniem wejścia w życie niniejszej Umowy są uwzględniane przy ustalaniu prawa
i wysokości świadczeń przyznawanych na mocy tej Umowy.
3.
Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 1, niniejsza Umowa odnosi się także do zdarzeń
ubezpieczeniowych, które wystąpiły przed dniem jej wejścia w życie pod warunkiem,
że zobowiązania z nich wynikające nie zostały uregulowane wcześniej w formie świadczeń
skapitalizowanych.
Artykuł 30
Obowiązywanie i wypowiedzenie
1.
Niniejsza Umowa zostaje zawarta na czas nieokreślony. Każda z Umawiających się Stron
może, w drodze notyfikacji dyplomatycznej, wypowiedzieć niniejszą Umowę nie później
jednak niż na sześć miesięcy przed upływem roku kalendarzowego.
2.
Niniejsza Umowa traci moc z dniem 1 stycznia roku następującego bezpośrednio po roku,
w którym została wypowiedziana.
3.
W przypadku wypowiedzenia niniejszej Umowy wszystkie prawa nabyte na mocy jej postanowień
zostają zachowane.
4.
Władze właściwe uzgodnią sposób uregulowania wszelkich praw będących w trakcie nabywania
na mocy tych postanowień.
Artykuł 31
Ratyfikacja i wejście w życie
1.
Niniejsza Umowa podlega ratyfikacji zgodnie z krajowym ustawodawstwem każdej z Umawiających
się Stron, co zostanie stwierdzone w drodze wymiany not dyplomatycznych.
2.
Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia trzeciego miesiąca następującego po
miesiącu, w którym została otrzymana ostatnia notyfikacja dotycząca zakończenia procesu
ratyfikacji Umowy.
Na dowód czego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni, podpisali niniejszą
Umowę.
Sporządzono w Warszawie dnia 17 października 2017 roku, w dwóch oryginalnych egzemplarzach, każdy w językach polskim, tureckim i angielskim,
przy czym każdy z tych tekstów jest równie autentyczny. W przypadku różnic w interpretacji
postanowień niniejszej Umowy, rozstrzygająca jest angielska wersja językowa.
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
W IMIENIU REPUBLIKI TURCJI
Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam,
że:
-
-
została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej
zawartych,
-
-
jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,
-
-
będzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 4 października 2018 r.