Treść obwieszczenia

1.

Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2021 r. poz. 2137), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych ustawą z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2022 r. poz. 88) oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 27 kwietnia 2022 r.

2.

Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity ustawy nie obejmuje art. 10 i art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2022 r. poz. 88), które stanowią:

„

Art. 10.

1.

Plan, o którym mowa w art. 5 ust. 7 ustawy zmienianej w art. 4, który został opracowany i przekazany w 2021 r. Krajowej Stacji Chemiczno-Rolniczej przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 4 w dotychczasowym brzmieniu, zachowuje ważność i nie wymaga zmiany.

2.

Do wyboru operacji partnera KSOW, o którym mowa w ustawie zmienianej w art. 4, w sprawach objętych postępowaniami wszczętymi i niezakończonymi przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 4 w dotychczasowym brzmieniu.

3.

Do umowy na realizację operacji partnera KSOW, o którym mowa w ustawie zmienianej w art. 4, zawieranej od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, w przypadku gdy wybór tej operacji został dokonany:

1)

w postępowaniu, o którym mowa w ust. 2, albo

2)

przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy

- stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 4 w dotychczasowym brzmieniu.

”

„

Art. 12.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 5 pkt 2-4, które wchodzą w życie po upływie 5 miesięcy od dnia ogłoszenia.

”

Załącznik - Tekst jednolity ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa określa:

1)

zadania oraz właściwość organów i jednostek organizacyjnych w zakresie dotyczącym wspierania rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, zwanego dalej „programem”, określonym w:

a)

rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 487, z późn. zm.), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 1305/2013”, oraz w przepisach wydanych w trybie tego rozporządzenia,

b)

rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylającym rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 549, z późn. zm.), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 1306/2013”, oraz w przepisach wydanych w trybie tego rozporządzenia,

c)

rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającym wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 320), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 1303/2013”, oraz w przepisach wydanych w trybie tego rozporządzenia;

2)

warunki i tryb przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej:

a)

w ramach działań i poddziałań objętych programem, zwanej dalej „pomocą”,

b)

na realizację zadań określonych w art. 59 rozporządzenia nr 1303/2013 oraz w art. 51 ust. 2 rozporządzenia nr 1305/2013, zwanej dalej „pomocą techniczną”

- w zakresie nieokreślonym w przepisach, o których mowa w pkt 1, lub przewidzianym w tych przepisach do określenia przez państwo członkowskie Unii Europejskiej;

3)

zasady wdrażania instrumentów finansowych w zakresie nieokreślonym w przepisach, o których mowa w pkt 1, lub przewidzianym w tych przepisach do określenia przez państwo członkowskie Unii Europejskiej.

Art. 2.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1)

agencja płatnicza - agencję płatniczą w rozumieniu art. 7 rozporządzenia nr 1306/2013;

2)

beneficjent - beneficjenta w rozumieniu art. 2 pkt 10 rozporządzenia nr 1303/2013;

3)

działanie - działanie w rozumieniu art. 2 ust. 1 akapit drugi lit. c rozporządzenia nr 1305/2013;

3a)

instrumenty finansowe - instrumenty finansowe w rozumieniu art. 2 pkt 11 rozporządzenia nr 1303/2013;

4)

instytucja pośrednicząca - instytucję pośredniczącą w rozumieniu art. 2 pkt 18 rozporządzenia nr 1303/2013;

5)

instytucja zarządzająca - instytucję zarządzającą w rozumieniu art. 65 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 1305/2013;

6)

operacja - operację w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia nr 1303/2013;

6a)

ostateczny odbiorca - ostateczny odbiorca w rozumieniu art. 2 pkt 12 rozporządzenia nr 1303/2013;

7)

podmiot wdrażający - podmiot, któremu zostały delegowane zadania agencji płatniczej.

zakres parametrów, które będą podlegały badaniom agrochemicznym,

b)

metody, zgodnie z którymi zostaną wykonane badania agrochemiczne,

c)

liczbę obiektów pomiarowych, w których zostaną wykonane badania agrochemiczne,

d)

terminy wykonania badań agrochemicznych.

przeprowadzania przez agencję płatniczą kontroli wykonywania zadań określonych umową pod względem prawidłowości wykonywania tych zadań,

b)

przeprowadzania przez agencję płatniczą audytu systemu zarządzania i kontroli w podmiocie wdrażającym,

c)

umożliwienia przez podmiot wdrażający przeprowadzenia kontroli, o której mowa w lit. a, i audytu, o którym mowa w lit. b,

d)

przechowywania dokumentów związanych z wykonywaniem zadań określonych umową.

6.

Formularz umowy, o której mowa w pkt 1.C.1 ppkt i załącznika I do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 907/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, zabezpieczeń oraz stosowania euro, oraz jego zmiany wymagają akceptacji instytucji zarządzającej.

7.

Agencja płatnicza w sprawach należących do niej zadań związanych z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy oraz podmiot wdrażający w sprawach należących do delegowanych temu podmiotowi zadań agencji płatniczej mogą powoływać organy opiniodawczo-doradcze, w skład których mogą wchodzić osoby, również niebędące pracownikami odpowiednio tej agencji albo tego podmiotu, których udział w pracach takich organów jest uzasadniony zakresem ich zadań.

Art. 7.

1.

Instytucja zarządzająca sprawuje nadzór nad:

1)

agencją płatniczą − w zakresie wykonywania zadań związanych z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy i pomocy technicznej,

2)

podmiotami wdrażającymi − w zakresie wykonywania zadań związanych z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy,

3)

instytucjami pośredniczącymi − w zakresie wykonywania zadań instytucji zarządzającej

- pod względem wykonywania tych zadań zgodnie z przepisami prawa i programem.

2.

1.

W przypadku gdy minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 18, wysokość limitów środków, pomoc jest przyznawana do równowartości w złotych wysokości tych limitów.

1a⁷⁾Dodany przez art. 4 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Art. 23a.

W przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a i b oraz pkt 6 lit. a-c, jeżeli dołączony do wniosku o przyznanie pomocy biznesplan został sporządzony w ramach świadczenia usług polegających na przygotowaniu dokumentów niezbędnych do ubiegania się o przyznanie pomocy przez osobę inną niż ubiegająca się o przyznanie pomocy, biznesplan musi być podpisany przez tę osobę.

Art. 24.

Rozpatrzenie wniosku o przyznanie pomocy powinno nastąpić w terminie nie dłuższym niż niezbędny do należytego wyjaśnienia sprawy, w tym do przeprowadzenia kontroli administracyjnych i kontroli na miejscu oraz innych kontroli podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy przeprowadzanych przez podmiot wdrażający na podstawie ustawy.

Art. 25.

1.

W przypadku gdy wniosek o przyznanie pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, lub w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, nie czyni zadość wymaganiom innym niż wskazane w art. 64 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, kierownik biura powiatowego Agencji, niezwłocznie po otrzymaniu tego wniosku, informuje podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy o stwierdzonych brakach oraz o skutkach ich nieusunięcia w terminie, w jakim można dokonać poprawek zgodnie z art. 13 ust. 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 640/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli oraz warunków odmowy lub wycofania płatności oraz do kar administracyjnych mających zastosowanie do płatności bezpośrednich, wsparcia rozwoju obszarów wiejskich oraz zasady wzajemnej zgodności (Dz. Urz. UE L 181 z 20.06.2014, str. 48), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 640/2014”, chyba że ten termin upłynął. Przepisu art. 64 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

2.

W przypadku nieusunięcia braków, o których mowa w ust. 1, w terminie, w jakim można dokonać poprawek zgodnie z art. 13 ust. 3 rozporządzenia nr 640/2014, wniosek jest rozpatrywany w zakresie, w jakim został prawidłowo wypełniony, oraz na podstawie dołączonych do niego prawidłowych dokumentów.

Art. 26.

1⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Pomoc w ramach działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a, pkt 6 lit. a-c i e, pkt 8-12a, 13a i 13b, jest przyznawana w drodze decyzji administracyjnej.

2.

Organem właściwym w sprawach dotyczących przyznawania pomocy w drodze decyzji administracyjnej jest:

1)

dyrektor oddziału regionalnego Agencji - w przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a-c oraz pkt 9;

2⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.)

kierownik biura powiatowego Agencji - w przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. e, pkt 8, 10-12a, 13a i 13b;

3)

dyrektor oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa - w przypadku poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a.

Art. 27.

1.

W postępowaniu w sprawie o przyznanie pomocy organ, przed którym toczy się postępowanie:

1)

stoi na straży praworządności;

2)

jest obowiązany w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy;

3)

udziela stronom, na ich żądanie, niezbędnych pouczeń co do okoliczności faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania;

4)

zapewnia stronom, na ich żądanie, czynny udział w każdym stadium postępowania i na ich żądanie, przed wydaniem decyzji administracyjnej, umożliwia im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań; przepisów art. 79a oraz art. 81 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

2.

Strony oraz inne osoby uczestniczące w postępowaniu, o którym mowa w ust. 1, są obowiązane przedstawiać dowody oraz dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek; ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne.

2a.

Zdjęcie wykonane i przesłane przez stronę postępowania z wykorzystaniem aplikacji udostępnionej przez Agencję, w tym zdjęcie geotagowane będące zdjęciem zawierającym informacje o długości i szerokości geograficznej miejsca wykonania tego zdjęcia, ustalonych na podstawie dostępnych systemów pozycjonowania satelitarnego, stanowi dowód tego, co zostało zobrazowane na tym zdjęciu oraz zapisane w pliku zawierającym to zdjęcie. Zdjęcie przesłane z wykorzystaniem tej aplikacji ma charakter dokumentu, o którym mowa w art. 76 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego.

3.

Odwołanie od decyzji administracyjnej w sprawie o przyznanie pomocy:

1)

rozpatruje się w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania odwołania, a w przypadku działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 13a, w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania;

2)

nie wstrzymuje jej wykonania.

4.

W przypadku, o którym mowa w art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego, organ, który wydał ostateczną decyzję administracyjną w sprawie o przyznanie pomocy, na mocy której strona nabyła prawo, może ją zmienić, również bez zgody strony, jeżeli nie ograniczy to nabytych przez nią praw.

Art. 28.

Sprawy o przyznanie pomocy temu samemu podmiotowi za ten sam rok w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, mogą być rozstrzygnięte w jednej decyzji administracyjnej, a gdy podmiot ten ubiega się również o przyznanie płatności, o których mowa w art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 608, z późn. zm.), decyzja ta może obejmować również rozstrzygnięcia w sprawach tych płatności.

Art. 29.

1.

W decyzji administracyjnej w sprawie o przyznanie pomocy:

1)

określa się również zmniejszenia tej pomocy, wykluczenia z tej pomocy oraz pozostałe kary administracyjne, o których mowa w art. 63 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013, jeżeli zachodzą przesłanki ich zastosowania, oraz

2)

ustala się kwotę podlegającą odliczeniu, o którym mowa w art. 28 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 908/2014 z dnia 6 sierpnia 2014 r. ustanawiającego zasady dotyczące stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, przepisów dotyczących kontroli, zabezpieczeń i przejrzystości (Dz. Urz. UE L 255 z 28.08.2014, str. 59), jeżeli zachodzą przesłanki ustalenia tej kwoty.

2.

W decyzji administracyjnej w sprawie o przyznanie pomocy w ramach działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1:

1)

pkt 10, ustala się również obszar gruntów objęty zobowiązaniem, o którym mowa w art. 28 ust. 3 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz zwierzęta objęte zobowiązaniem, o którym mowa w art. 7 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 807/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i wprowadzającego przepisy przejściowe (Dz. Urz. UE L 227 z 31.07.2014, str. 1);

2)

pkt 11, ustala się również obszar gruntów objęty zobowiązaniem, o którym mowa w art. 29 ust. 2 rozporządzenia nr 1305/2013.

3⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

W przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a, pkt 6 lit. a-c i e, pkt 8-12a, 13a i 13b, organ właściwy w sprawach o przyznanie pomocy jest również właściwy w sprawach uznawania przypadków działania siły wyższej lub wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności, o których mowa w art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013.

4.

Uznanie danego przypadku za działanie siły wyższej lub wystąpienie nadzwyczajnej okoliczności, o których mowa w art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013, albo odmowa takiego uznania następuje w decyzji administracyjnej w sprawie o przyznanie pomocy.

Art. 30.

1.

Organ, przed którym toczy się postępowanie w sprawie o przyznanie pomocy w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 i 10-12a, jest właściwy do zawieszenia wsparcia i cofnięcia tego zawieszenia w przypadkach określonych w art. 36 rozporządzenia nr 640/2014.

2.

Zawieszenie wsparcia i cofnięcie tego zawieszenia następuje w drodze postanowienia.

3.

W postanowieniu o zawieszeniu wsparcia organ, przed którym toczy się postępowanie w sprawie o przyznanie pomocy w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 i 10-12a, wyznacza podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie tej pomocy termin umożliwiający przedstawienie dowodów potwierdzających naprawienie wykrytej niezgodności wskazanych przez ten organ, nie dłuższy niż termin, o którym mowa w art. 36 rozporządzenia nr 640/2014.

4.

Do czasu cofnięcia zawieszenia wsparcia albo bezskutecznego upływu terminu wyznaczonego w postanowieniu o zawieszeniu wsparcia organ nie wydaje decyzji w sprawie o przyznanie pomocy.

Art. 30a.

W postępowaniu w sprawie o przyznanie pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12, do informacji dotyczącej maksymalnego kwalifikowalnego obszaru, o którym mowa w art. 5 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 640/2014, udostępnionej rolnikowi, przepisu art. 77 § 4 zdanie drugie Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

Art. 31.

Decyzja administracyjna w sprawie o przyznanie pomocy w ramach:

1)

poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12, jest wydawana w terminie do dnia 1 marca roku następującego po roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej pomocy;

2)

działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 12a, jest wydawana w terminie do dnia 1 czerwca roku następującego po roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej pomocy.

Art. 32.

1⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

W przypadku poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, 13a i 13b, jeżeli decyzja administracyjna w sprawie o przyznanie pomocy uwzględnia w całości żądanie strony i nie określa zmniejszeń, wykluczeń lub pozostałych kar administracyjnych, o których mowa w art. 63 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013, oraz nie ustala kwot podlegających odliczeniu, o którym mowa w art. 28 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 908/2014 z dnia 6 sierpnia 2014 r. ustanawiającego zasady dotyczące stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, przepisów dotyczących kontroli, zabezpieczeń i przejrzystości, decyzję tę doręcza się jedynie na żądanie strony.

2.

Za dzień doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 1, w przypadku gdy strona nie wystąpiła z żądaniem jej doręczenia, uważa się dzień uznania przyznanej pomocy na rachunku bankowym strony lub rachunku strony prowadzonym w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

3.

Żądanie doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 1, składa się do kierownika biura powiatowego Agencji, który wydał tę decyzję, w terminie 14 dni od dnia uznania przyznanej pomocy na rachunku bankowym strony lub rachunku strony prowadzonym w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

4.

Jeżeli strona wystąpiła z żądaniem doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 1, odwołanie od tej decyzji wnosi się w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.

4a.

W przypadku decyzji w sprawie o przyznanie pomocy w ramach działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 13a:

1)

termin, o którym mowa w ust. 3, wynosi 7 dni;

2)

odwołanie od tej decyzji wnosi się w terminie 7 dni od dnia jej doręczenia.

5.

W przypadku:

1)

wszczęcia z urzędu postępowania o uchylenie decyzji, o której mowa w ust. 1, jej zmianę, stwierdzenie jej nieważności lub wygaśnięcia,

2)

wznowienia z urzędu postępowania zakończonego decyzją, o której mowa w ust. 1

- do zawiadomienia, o którym mowa w art. 61 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego, albo postanowienia, o którym mowa w art. 149 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, dołącza się tę decyzję, o ile nie była ona uprzednio doręczona stronie na jej żądanie.

6.

Kierownik biura powiatowego Agencji, który wydał decyzję, o której mowa w ust. 1, udostępnia stronie na wniosek tę decyzję, o ile nie wystąpiła z żądaniem jej doręczenia.

7.

Agencja płatnicza, przekazując na rachunek bankowy strony lub rachunek strony prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej pomoc przyznaną decyzją, o której mowa w ust. 1, w tytule przelewu umieszcza informację, iż decyzja ta nie zostanie faktycznie doręczona.

8.

Na stronie internetowej Agencji zamieszcza się informację o możliwości i trybie żądania doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 1, oraz złożenia odwołania od tej decyzji.

Art. 33.

1⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Po zakończeniu ostateczną decyzją administracyjną postępowania w sprawie o przyznanie pomocy w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8, 10-12a, 13a i 13b, a w przypadku gdy przysługuje na tę decyzję skarga do sądu administracyjnego:

1)

po bezskutecznym upływie terminu na wniesienie tej skargi albo

2)

po prawomocnym odrzuceniu albo oddaleniu tej skargi albo po prawomocnym umorzeniu postępowania sądowo-administracyjnego

1.

Umowa o przyznaniu pomocy zawiera co najmniej:

1)

oznaczenie jej przedmiotu i stron;

2)

określenie warunków, terminu i miejsca realizacji operacji;

3)

określenie celu operacji oraz wskaźników jego osiągnięcia;

4)

określenie wysokości pomocy;

5)

określenie warunków i terminów wypłaty środków finansowych z tytułu pomocy;

6)

zobowiązanie do poddania się kontroli prowadzonej przez instytucję zarządzającą, agencję płatniczą, właściwy podmiot wdrażający, właściwą instytucję pośredniczącą, jednostkę certyfikującą, przedstawicieli Komisji Europejskiej oraz innych instytucji uprawnionych do przeprowadzenia kontroli;

7)

określenie warunków rozwiązania umowy;

8)

określenie warunków, wysokości i form stosowanych kar administracyjnych, o których mowa w art. 63 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013;

9)

określenie warunków i sposobu zwrotu środków finansowych z tytułu pomocy, w przypadku gdy pomoc jest nienależna.

2.

Umowa jest nieważna w przypadkach określonych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 1509 i 2459) lub w przypadku, gdy sprzeciwia się przepisom, o których mowa w art. 1 pkt 1, oraz przepisom wydanym na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 1.

3.

(uchylony)

Art. 37.

1.

Umowę o przyznaniu pomocy zawiera się na formularzu opracowanym przez agencję płatniczą i udostępnionym przez:

1)

agencję płatniczą - w przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, 2, 4 lit. a i b, pkt 5, 6 lit. d oraz pkt 13;

2)

właściwy podmiot wdrażający - w przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. b, pkt 4 lit. c, pkt 7 i 14.

2.

Formularz umowy o przyznaniu pomocy oraz jego zmiany wymagają akceptacji instytucji zarządzającej.

Art. 37a.

1.

Zabezpieczeniem należytego wykonania zobowiązań określonych w umowie o przyznaniu pomocy jest weksel niezupełny (in blanco) składany wraz z deklaracją wekslową do podmiotu przyznającego tę pomoc nie później niż przed wypłatą tej pomocy.

2¹⁰⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 7 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do beneficjenta będącego jednostką sektora finansów publicznych lub instytutem badawczym posiadającym status państwowego instytutu badawczego w rozumieniu art. 21 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 498), a w przypadku gdy umowa o przyznaniu pomocy jest zawierana z grupą beneficjentów - jeżeli wszyscy beneficjenci są jednostkami sektora finansów publicznych lub takimi instytutami badawczymi.

Art. 37b.

Umowa o przyznaniu pomocy może być zawarta poza siedzibą podmiotu przyznającego pomoc, jeżeli w terminie wyznaczonym przez ten podmiot umowa ta została podpisana przez podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy i:

1)

wysłana w postaci elektronicznej do podmiotu przyznającego pomoc na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 569), wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, a podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy otrzymał dowód otrzymania, o którym mowa w art. 41 tej ustawy, lub

2)

nadana przesyłką rejestrowaną w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 896).

Rozdział 4

Wypłata pomocy

Art. 38.

1.

Pomoc, po jej przyznaniu, jest wypłacana na wniosek o płatność, chyba że przepisy, o których mowa w art. 1 pkt 1, lub ustawa stanowią inaczej.

2⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

W przypadku działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8, 10-12a, 13a i 13b, wniosek o przyznanie pomocy jest jednocześnie wnioskiem o płatność, a pomoc jest wypłacana w wysokości ustalonej w decyzji administracyjnej o przyznaniu pomocy.

3.

W przypadku poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a, oraz działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 9, pomoc, po jej przyznaniu, jest wypłacana na wniosek o płatność w wysokości ustalonej w decyzji administracyjnej o wypłacie tej pomocy.

4.

Organem właściwym w sprawach o wypłatę pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a, oraz działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 9, jest organ, który przyznał pomoc. Do postępowania w tych sprawach stosuje się odpowiednio przepisy art. 27 oraz art. 29 ust. 1 pkt 1.

4a.

Organ właściwy w sprawie wypłaty pomocy w ramach działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 9, zawiesza postępowanie w tej sprawie, w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie cofnięcia uznania na podstawie przepisów o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw, przepisów o organizacji niektórych rynków rolnych lub przepisów o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych, do czasu rozstrzygnięcia postępowania w sprawie cofnięcia uznania.

5.

W przypadku niezłożenia do podmiotu przyznającego pomoc zabezpieczenia, o którym mowa w art. 37a ust. 1, pomocy nie wypłaca się.

6.

Do postępowań w sprawach o wypłatę pomocy przepis art. 27 ust. 2a stosuje się odpowiednio.

Art. 38a.

1.

Minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych może podjąć, w drodze rozporządzenia, decyzję o wypłacie zaliczek na poczet pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, lub w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, przewidzianą w art. 75 ust. 1 akapit trzeci lit. b rozporządzenia nr 1306/2013, określając w tym rozporządzeniu procentową wielkość tych zaliczek oraz termin rozpoczęcia wypłaty tych zaliczek, mając na względzie przepisy ustawy budżetowej na dany rok i realizację tej ustawy oraz przepisy Unii Europejskiej, o których mowa w art. 1 pkt 1, w tym przepisy wydane na podstawie art. 75 ust. 3 rozporządzenia nr 1306/2013.

2.

Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych może określić:

1)

szczegółowe warunki lub tryb wypłaty zaliczek na poczet pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, lub w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, lub

2)

rodzaje działań lub poddziałań, które są objęte wypłatą zaliczek na poczet pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, lub w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a

- mając na względzie zabezpieczenie przed nieuzasadnioną wypłatą tych zaliczek.

3.

W przypadku podjęcia decyzji, o której mowa w ust. 1, zaliczka na poczet pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, jest wypłacana podmiotom ubiegającym się o przyznanie takiej pomocy z urzędu.

Art. 39⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

1.

W przypadku gdy kwota płatności z tytułu pomocy w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8, 10-12a, 13a i 13b, nie może zostać przekazana na rachunek bankowy beneficjenta lub rachunek beneficjenta prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej z przyczyn niezależnych od Agencji, decyzję administracyjną o przyznaniu tej pomocy doręcza się nawet wtedy, gdy uwzględnia w całości żądanie beneficjenta i nie określa zmniejszeń, wykluczeń lub pozostałych kar administracyjnych, o których mowa w art. 63 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013, oraz nie ustala kwot podlegających odliczeniu, o którym mowa w art. 28 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 908/2014 z dnia 6 sierpnia 2014 r. ustanawiającego zasady dotyczące stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, przepisów dotyczących kontroli, zabezpieczeń i przejrzystości.

2. Rozdział 5

Przyznawanie i wypłata pomocy technicznej

Art. 40.

1.

Pomoc techniczna jest przyznawana:

1)

na wniosek organu lub jednostki organizacyjnej, realizujących zadania określone w art. 59 ust. 1 rozporządzenia nr 1303/2013 oraz w art. 51 ust. 2 rozporządzenia nr 1305/2013 w zakresie i w sposób określony w przepisach, o których mowa w art. 1 pkt 1, jeżeli są spełnione warunki przyznania pomocy technicznej określone w tych przepisach oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 2;

2)

do wysokości limitu środków stanowiącego równowartość w złotych określonej w programie kwoty środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich przeznaczonych na pomoc techniczną powiększonej o wysokość kwoty krajowych środków publicznych przeznaczonych na współfinansowanie pomocy technicznej;

3)

na podstawie umowy o przyznaniu pomocy technicznej.

2.

Do przyznawania i wypłaty pomocy technicznej stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące przyznawania i wypłaty pomocy na podstawie umowy.

Art. 41.

1.

Minister właściwy do spraw rozwoju wsi może określić, w drodze rozporządzenia, wysokość limitów środków dostępnych w ramach pomocy technicznej lub jej wyodrębnionych części (schematów):

1)

dla organu lub jednostki organizacyjnej realizujących zadania określone w art. 59 ust. 1 rozporządzenia nr 1303/2013 oraz w art. 51 ust. 2 rozporządzenia nr 1305/2013 lub grupy takich jednostek lub organów, lub

2)

na lata realizacji programu

- mając na względzie wysokość limitu środków wynikających z programu przeznaczonych na pomoc techniczną oraz zapewnienie finansowania realizacji tych zadań, z uwzględnieniem zróżnicowanych potrzeb wszystkich organów lub jednostek organizacyjnych realizujących te zadania, wynikających z zakresu tych zadań.

2.

W przypadku gdy minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, wysokość limitów środków, pomoc techniczna jest przyznawana do równowartości w złotych wysokości tych limitów.

Rozdział 6

Przepisy szczegółowe dotyczące pomocy i pomocy technicznej

Art. 42.

1.

Wniosek o przyznanie pomocy, wniosek o przyznanie pomocy technicznej oraz wniosek o płatność składa się na formularzu opracowanym przez agencję płatniczą i udostępnionym przez:

1¹¹⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 8 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.)

agencję płatniczą - w przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, 2, 4 lit. a i b, pkt 5, 6 i 8-13b, oraz pomocy technicznej;

2)

właściwy podmiot wdrażający - w przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3, 4 lit. c oraz pkt 7 i 14.

2.

Na potrzeby ubiegania się o przyznanie pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, agencja płatnicza opracowuje jeden formularz umożliwiający złożenie także wniosku o przyznanie płatności, o których mowa w art. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009.

3.

Formularze wniosku o przyznanie pomocy, wniosku o przyznanie pomocy technicznej oraz wniosku o płatność oraz ich zmiany wymagają akceptacji instytucji zarządzającej.

3a.

Wniosek o przyznanie pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, z uwzględnieniem art. 17 ust. 3 lit. b rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 809/2014 z dnia 17 lipca 2014 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli, środków rozwoju obszarów wiejskich oraz zasady wzajemnej zgodności (Dz. Urz. UE L 227 z 31.07.2014, str. 69, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 809/2014”, składa się za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej agencji płatniczej. Właściwym organem, o którym mowa w art. 17 ust. 3 rozporządzenia nr 809/2014, jest kierownik biura powiatowego Agencji.

4.

Pozostałe wnioski o przyznanie pomocy lub wnioski o płatność dotyczące pomocy można składać za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej odpowiednio agencji płatniczej, podmiotu wdrażającego albo LGD, przy czym wnioski te mogą być składane za pomocą takiego formularza w ramach działań i poddziałań określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 6 pkt 2.

5.

Do złożenia wniosku o przyznanie pomocy i wniosku o płatność dotyczącego pomocy za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej odpowiednio agencji płatniczej, podmiotu wdrażającego albo LGD nie jest wymagany podpis elektroniczny.

6.

Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, w drodze rozporządzenia:

1)

określi szczegółowe wymagania, jakie powinien spełniać formularz, o którym mowa w ust. 3a, oraz szczegółowe warunki i tryb składania wniosków za pomocą takiego formularza, w tym format, w jakim będą dołączane do wniosku kopie dokumentów w postaci elektronicznej,

2)

może określić działania lub poddziałania, w ramach których wniosek o przyznanie pomocy lub wniosek o płatność, o których mowa w ust. 4, mogą być składane za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej agencji płatniczej, podmiotu wdrażającego albo LGD, oraz szczegółowe wymagania, jakie powinien spełniać taki formularz, oraz szczegółowe warunki i tryb składania wniosków za pomocą takiego formularza, w tym format, w jakim będą dołączane do wniosku kopie dokumentów w postaci elektronicznej - przy uwzględnieniu wymagań określonych w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz biorąc pod uwagę identyfikację podmiotu ubiegającego się o przyznanie lub wypłatę pomocy i zabezpieczenie przekazywanych danych przed dostępem osób nieuprawnionych.

Art. 42a.

Za objęte wnioskiem o przyznanie pomocy w ramach działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 12a, uznaje się, zgodnie z art. 21 ust. 4 rozporządzenia nr 809/2014, zwierzęta spełniające warunki przyznania tej pomocy, co potwierdzają dane zawarte w rejestrze zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedzib stad tych zwierząt, o którym mowa w przepisach o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.

Art. 42b.

1.

W przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-7, pkt 8 lit. a - w zakresie kosztów założenia, o których mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013 - oraz pkt 8 lit. b, pkt 9, 13 i 14, oraz w przypadku pomocy technicznej, wnioski o przyznanie pomocy oraz pomocy technicznej, wnioski o płatność oraz inne dokumenty składane do Agencji lub podmiotu wdrażającego mogą być składane w postaci elektronicznej na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 tej ustawy, jeżeli w ogłoszeniu o naborze wniosków o przyznanie pomocy albo w ogłoszeniu o zamówieniu publicznym, albo w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej agencji płatniczej lub podmiotu wdrażającego została przewidziana taka możliwość.

2.

Wnioski o przyznanie pomocy oraz pomocy technicznej, wnioski o płatność oraz inne dokumenty składane do Agencji lub podmiotu wdrażającego, składane w postaci elektronicznej na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 tej ustawy, są sporządzone na formularzach i w formacie danych udostępnionych na stronie internetowej administrowanej przez Agencję lub w formatach danych określonych w ogłoszeniu o naborze wniosków o przyznanie pomocy albo w ogłoszeniu o zamówieniu publicznym, albo w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej agencji płatniczej lub podmiotu wdrażającego.

3.

Dokument złożony w postaci elektronicznej na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 tej ustawy, powinien być opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną organu administracyjnego ze wskazaniem w treści dokumentu osoby opatrującej dokument pieczęcią.

4.

Przepisy ust. 1-3 stosuje się również do wniosków o przyznanie pomocy oraz innych dokumentów składanych do LGD, z tym że te wnioski i dokumenty są składane za pośrednictwem podmiotu wdrażającego.

5.

(uchylony)

Art. 43.

1.

W sprawach o przyznanie pomocy w razie śmierci podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy będącego osobą fizyczną, rozwiązania, połączenia lub podziału podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej lub wystąpienia innego zdarzenia prawnego, w wyniku których zaistnieje następstwo prawne, albo w razie zbycia całości lub części gospodarstwa rolnego, całości lub części przedsiębiorstwa tego podmiotu w toku postępowania, następca prawny tego podmiotu albo nabywca gospodarstwa rolnego lub jego części albo przedsiębiorstwa lub jego części może, na swój wniosek, wstąpić do toczącego się postępowania na miejsce tego podmiotu, jeżeli nie sprzeciwia się to przepisom, o których mowa w art. 1 pkt 1, oraz istocie i celowi działania albo poddziałania, w ramach którego ma być przyznana pomoc.

1a.

W przypadku działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 12, w razie śmierci podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy będącego osobą fizyczną, pomoc może zostać przyznana spadkobiercy wstępującemu do toczącego się postępowania na miejsce tego podmiotu, nawet jeżeli do ubiegania się o tę pomoc wykorzystuje numer identyfikacyjny nadany w trybie art. 12 ust. 4 pkt 2 lit. b i c ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2022 r. poz. 203 i 219).

2.

W razie śmierci beneficjenta będącego osobą fizyczną, rozwiązania, połączenia lub podziału beneficjenta będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej lub wystąpienia innego zdarzenia prawnego, w wyniku których zaistnieje następstwo prawne, albo w razie zbycia całości lub części gospodarstwa rolnego, całości lub części przedsiębiorstwa beneficjenta, po przyznaniu pomocy, następcy prawnemu beneficjenta albo nabywcy gospodarstwa rolnego lub jego części albo przedsiębiorstwa lub jego części pomoc jest przyznawana, na jego wniosek, jeżeli:

1)

spełnia on warunki przyznania pomocy;

2)

nie sprzeciwia się to przepisom, o których mowa w art. 1 pkt 1, oraz istocie i celowi działania albo poddziałania, w ramach którego przyznano pomoc;

3)

zostaną przez niego przejęte zobowiązania związane z przyznaną pomocą;

4)

środki finansowe z tytułu pomocy nie zostały w całości wypłacone.

3.

Jeżeli warunkiem przyznania pomocy jest posiadanie gospodarstwa rolnego lub gruntu i pomoc jest przyznawana do powierzchni gruntu, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie przeniesienia posiadania gospodarstwa rolnego lub jego części.

4.

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie rozwiązania, połączenia lub podziału jednostki organizacyjnej lub organu ubiegających się o przyznanie pomocy technicznej albo będących beneficjentami pomocy technicznej lub wystąpienia innego zdarzenia prawnego, w wyniku których zaistnieje następstwo prawne.

Art. 43a.

Art. 44.

1.

Nienależne kwoty pomocy i pomocy technicznej podlegają zwrotowi wraz z odsetkami określonymi jak dla zaległości podatkowych, chyba że przepisy, o których mowa w art. 1 pkt 1, lub przepisy ustawy stanowią inaczej.

2.

Właściwość i tryb ustalania nienależnych kwot pomocy i pomocy technicznej są określone w przepisach o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dotyczących ustalania kwoty nienależnie lub nadmiernie pobranych środków publicznych.

3.

W przypadku, o którym mowa w art. 54 ust. 3 lit. a pkt i rozporządzenia nr 1306/2013, organ, o którym mowa w art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 1505 oraz z 2022 r. poz. 24, 88 i 646), odstępuje od ustalenia nienależnych kwot pomocy.

4.

Przepisu ust. 3 nie stosuje się do nienależnych kwot pomocy z tytułu kary administracyjnej, o której mowa w art. 97 ust. 3 rozporządzenia nr 1306/2013, w przypadku gdy beneficjent pomocy, której warunkiem przyznania w pełnej wysokości jest spełnianie w ramach wzajemnej zgodności wymogów lub norm, o których mowa w tytule VI rozporządzenia nr 1306/2013 oraz przepisach wydanych w trybie tego rozporządzenia, nie podjął działań naprawczych.

Art. 45.

1.

Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia:

1)

szczegółowe warunki lub tryb przyznawania, wypłaty lub zwrotu pomocy w ramach poszczególnych działań, poddziałań lub typów operacji objętych programem, a także przestrzenny zasięg wdrażania tych działań oraz poddziałań, w szczególności:

a)

formę i tryb składania wniosków o przyznanie pomocy lub wniosków o płatność,

b)

szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać wnioski o przyznanie pomocy lub wnioski o płatność,

c)

kryteria wyboru operacji - w przypadku operacji, w odniesieniu do których nie stosuje się wyjątku określonego w art. 49 ust. 2 rozporządzenia nr 1305/2013,

d)

szczegółowe wymagania, jakim powinna odpowiadać umowa o przyznaniu pomocy - w przypadku działań i poddziałań, w ramach których pomoc jest przyznawana na podstawie umowy,

e)

działania lub poddziałania i przypadki, w których następca prawny podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy albo nabywca gospodarstwa rolnego lub jego części albo przedsiębiorstwa lub jego części, albo przejmujący posiadanie gospodarstwa rolnego lub jego części może, na swój wniosek, wstąpić do toczącego się postępowania na miejsce tego podmiotu, oraz warunki i tryb wstąpienia do tego postępowania,

f)

działania lub poddziałania i przypadki, w których następcy prawnemu beneficjenta albo nabywcy gospodarstwa rolnego lub jego części albo przedsiębiorstwa lub jego części, albo przejmującemu posiadanie gospodarstwa rolnego lub jego części jest przyznawana pomoc, oraz warunki i tryb przyznania tej pomocy

- mając na względzie zapewnienie prawidłowej realizacji programu, w szczególności przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy zgodnie z warunkami wynikającymi z programu, biorąc pod uwagę specyfikę poszczególnych działań i poddziałań oraz konieczność ukierunkowania pomocy, w szczególności ze względu na szczególne potrzeby i warunki zidentyfikowane zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. c ppkt iv rozporządzenia nr 1305/2013 i wskazane w programie;

2)

szczegółowe warunki i tryb przyznawania, wypłaty lub zwrotu pomocy technicznej, w tym tryb składania wniosków o przyznanie pomocy technicznej, szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać te wnioski oraz umowa, na podstawie której przyznaje się tę pomoc, mając na względzie zapewnienie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy technicznej zgodnie z warunkami wynikającymi z programu, w tym uzależniając wysokość przyznawanej pomocy technicznej od efektywności wykonywania zadań związanych z przyznawaniem lub wypłatą pomocy.

2.

Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, minister właściwy do spraw rozwoju wsi może określić wysokość zmniejszeń kwot pomocy, o których mowa w art. 64 ust. 4 lit. a rozporządzenia nr 1306/2013, mając na względzie kryteria określone w art. 64 ust. 5 rozporządzenia nr 1306/2013.

3⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, dotyczące działań lub poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, 13a i 13b, minister właściwy do spraw rozwoju wsi może określić kryteria wyboru operacji, mając na względzie art. 49 ust. 1 lub 3 rozporządzenia nr 1305/2013.

4.

Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, minister właściwy do spraw rozwoju wsi może określić wysokość zmniejszeń kwot pomocy technicznej, o których mowa w art. 64 ust. 4 lit. a rozporządzenia nr 1306/2013, mając na względzie kryteria określone w art. 64 ust. 5 rozporządzenia nr 1306/2013.

Art. 46.

1.

Poza kontrolami administracyjnymi, kontrolami na miejscu oraz kontrolami ex post, o których mowa w art. 52 rozporządzenia nr 809/2014:

1)

podmiot wdrażający oraz instytucja zarządzająca mogą przeprowadzać kontrole podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy i pomocy technicznej lub beneficjenta w celu sprawdzenia:

a)

informacji przedstawionych we wniosku o przyznanie pomocy, wniosku o przyznanie pomocy technicznej lub wniosku o płatność,

b)

prawidłowości realizacji zadań objętych operacją,

c)

dostarczenia towarów i usług objętych operacją,

d)

prawdziwości i kwalifikowalności wydatków poniesionych w ramach realizacji operacji oraz ich zgodności z prawem;

2)

agencja płatnicza może przeprowadzać kontrole beneficjenta po wypłacie płatności ostatecznej z tytułu zrealizowania operacji w celu sprawdzenia wypełniania zobowiązań:

a)

stanowiących warunek przyznania pomocy lub zobowiązań wynikających z umowy o przyznaniu pomocy - w przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a-c i e, pkt 9, 11 lit. b oraz pkt 14 lit. b i c,

b)

wynikających z umowy o przyznaniu pomocy technicznej.

wstępu na grunty i do obiektów związanych z działalnością, której dotyczy pomoc albo pomoc techniczna;

2)

żądania pisemnych lub ustnych informacji związanych z przedmiotem kontroli;

3)

wglądu do dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, sporządzania z nich odpisów, wyciągów lub kserokopii oraz zabezpieczenia tych dokumentów;

4)

sporządzenia dokumentacji fotograficznej z przeprowadzonej kontroli;

5)

pobrania próbek do badań.

5.

Uprawnienia określone w ust. 4 przysługują osobom wykonującym czynności kontrolne również w odniesieniu do:

1)

osób trzecich, o których mowa w art. 51 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia nr 809/2014, w zakresie kontroli dokumentów handlowych, o których mowa w tym przepisie;

2)

podmiotu, który zamierza zbyć własność gospodarstwa rolnego lub gruntu podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a, lub przenieść posiadanie tego gospodarstwa lub gruntu na taki podmiot;

3)

osoby posiadającej gospodarstwo rolne, której domownik w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub małżonek ubiega się o przyznanie pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. b;

4)

osoby, której podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. e, zbył własność gospodarstwa rolnego.

Art. 48.

Agencja płatnicza może powierzyć przeprowadzenie:

1)

kontroli na miejscu - w przypadku poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a-c, oraz działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 12,

2)

wizyt, o których mowa w art. 48 ust. 5 rozporządzenia nr 809/2014 - w przypadku poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a i b

- innym jednostkom organizacyjnym dysponującym odpowiednimi warunkami organizacyjnymi, kadrowymi i technicznymi.

Art. 48a.

1⁸⁾Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

W przypadku gdy w ramach poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. a, w zakresie rocznej premii, o której mowa w art. 22 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013, oraz w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10-12a, 13a i 13b, w wyniku ustaleń dokonanych w ramach kontroli administracyjnej lub kontroli na miejscu zostanie stwierdzone, że:

1)

pomoc została przyznana w niewłaściwej wysokości i istnieje konieczność zmiany jej wysokości lub

2)

istnieje konieczność dokonania zmniejszenia danej pomocy lub wykluczenia z pomocy, w tym wynikająca ze stwierdzonych nieprawidłowości lub niezgodności, lub nałożenia pozostałych kar administracyjnych, o których mowa w art. 63 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013

- organ, który wydał decyzję w sprawie o przyznanie tej pomocy, zmienia ją bez zgody strony, jeżeli pomoc ta nie została jeszcze wypłacona i nie upłynął termin jej wypłaty.

2.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1, postępowanie wszczyna się z urzędu.

Art. 49.

W przypadku pomocy, której warunkiem przyznania w pełnej wysokości jest spełnianie w ramach wzajemnej zgodności wymogów lub norm, o których mowa w tytule VI rozporządzenia nr 1306/2013 oraz przepisach wydanych w trybie tego rozporządzenia:

1)

kontrole w zakresie spełniania wymogów lub norm przeprowadza Agencja oraz powiatowy lekarz weterynarii w zakresie, w trybie i na zasadach określonych w przepisach o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego;

2)

oceny wagi stwierdzonej niezgodności dokonuje się zgodnie z przepisami o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego;

3)

ocena wagi stwierdzonej niezgodności ujęta w raporcie z czynności kontrolnych jest uwzględniana w postępowaniach w sprawach dotyczących płatności, o których mowa w art. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009;

4)

karę administracyjną, o której mowa w art. 91 ust. 1 rozporządzenia nr 1306/2013, stosuje się zgodnie z przepisami o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego.

Art. 50.

Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, w drodze rozporządzenia:

1)

określi wzór imiennego upoważnienia do wykonywania czynności kontrolnych,

2)

określi warunki organizacyjne, kadrowe i techniczne, jakie powinny spełniać jednostki organizacyjne, którym agencja płatnicza może powierzyć wykonywanie czynności kontrolnych,

3)

może określić warunki i tryb przeprowadzania:

a)

wizyt, o których mowa w art. 48 ust. 5 rozporządzenia nr 809/2014, lub

b)

kontroli na miejscu, lub

c)

kontroli ex post, o których mowa w art. 52 rozporządzenia nr 809/2014, lub

d)

kontroli przeprowadzanych na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 1 lub 2

zobowiązanie podmiotu, który wdraża instrument finansowy, do poddania się kontroli prowadzonej przez instytucję zarządzającą, agencję płatniczą, jednostkę certyfikującą, przedstawicieli Komisji Europejskiej oraz innych instytucji uprawnionych do przeprowadzenia kontroli;

4)

określenie warunków rozwiązania umowy o finansowaniu;

5)

określenie warunków i sposobu zwrotu środków finansowych, o których mowa w art. 6 ust. 3 rozporządzenia nr 480/2014.

Art. 50c.

1.

Środki finansowe są wypłacane na wniosek o płatność składany do Agencji przez podmiot, który wdraża instrument finansowy.

2.

Po zawarciu umowy o finansowaniu, Agencja dokonuje wypłaty środków finansowych niezwłocznie po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o płatność, o którym mowa w ust. 1, zgodnie z warunkami określonymi w art. 41 rozporządzenia nr 1303/2013.

Art. 50d.

1.

Środki finansowe przypisane do wkładu finansowego z programu oraz odsetki i inne przychody, a także zyski powstałe na skutek obrotu tymi środkami, po wykonaniu zobowiązań wynikających z umowy o finansowaniu podlegają zwrotowi na rachunek wskazany przez instytucję zarządzającą.

2.

Dysponentem środków finansowych, odsetek i innych przychodów, a także zysków, o których mowa w ust. 1, jest minister właściwy do spraw rozwoju wsi.

3.

Środki finansowe, odsetki i inne przychody, a także zyski, o których mowa w ust. 1, nie stanowią dochodu dysponenta ani podmiotów, którym mogą być przekazywane.

4.

Środki finansowe, odsetki i inne przychody, a także zyski, o których mowa w ust. 1, przekazuje się w celu ponownego wykorzystania zgodnie z art. 45 rozporządzenia nr 1303/2013 na pokrycie kosztów i wydatków związanych z udzielaniem poręczeń i gwarancji, o których mowa w art. 34g ust. 2 ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2022 r. poz. 445 i 830), na rzecz podmiotów działających w sektorze rolnym, leśnym lub na obszarach wiejskich. Z chwilą przekazania tych środków minister właściwy do spraw rozwoju wsi przestaje być ich dysponentem.

Rozdział 7

Doradzanie podmiotom ubiegającym się o przyznanie pomocy oraz beneficjentom

Art. 51.

1.

Doradzać podmiotom ubiegającym się o przyznanie pomocy i beneficjentom w zakresie określonym w art. 15:

1)

ust. 4 rozporządzenia nr 1305/2013 mogą osoby fizyczne, które są wpisane na listę doradców rolniczych;

2)

ust. 5 rozporządzenia nr 1305/2013 mogą osoby fizyczne, które są wpisane na listę doradców leśnych.

2.

Doradzać podmiotom ubiegającym się o przyznanie pomocy w ramach działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10 i 11, i beneficjentom tych działań w zakresie sporządzania odpowiednio planu działalności rolnośrodowiskowej i planu działalności ekologicznej mogą osoby fizyczne, które są wpisane na listę doradców rolnośrodowiskowych.

2a.

Doradzać podmiotom ubiegającym się o przyznanie pomocy w ramach działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 12a, i beneficjentom tego działania w zakresie sporządzania planu poprawy dobrostanu zwierząt mogą osoby fizyczne, które są wpisane na listę doradców rolniczych.

3.

Jeżeli w ramach działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10, wymagane jest sporządzenie dokumentacji przyrodniczej, stanowiącej szczegółową charakterystykę danego siedliska przyrodniczego, doradzać w zakresie sporządzenia tej dokumentacji oraz planu działalności rolnośrodowiskowej w części sporządzanej na podstawie tej dokumentacji mogą osoby fizyczne, które są wpisane na listę ekspertów przyrodniczych.

4.

Listy, o których mowa w ust. 1-3, są prowadzone przez dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Brwinowie, zwanego dalej „CDR”, który umieszcza je na stronie internetowej CDR.

5.

Na listy, o których mowa w ust. 1-3, wpisuje się osobę fizyczną, która spełnia następujące warunki:

b)

średnie leśne, jeżeli ukończyła technikum leśne, lub średnie branżowe leśne, jeżeli ukończyła leśną branżową szkołę II stopnia.

7.

Listy, o których mowa w ust. 1-3, zawierają następujące dane osób na nie wpisanych:

1)

imię i nazwisko;

2)

miejsce zatrudnienia;

3)

miejsce świadczenia usług doradczych;

4)

dane kontaktowe.

8.

Osoba wpisana na listę, o której mowa w ust. 1-3, niezwłocznie informuje dyrektora CDR o zmianie danych, o których mowa w ust. 7.

Art. 52.

1.

Każdy ma równy dostęp do udziału w szkoleniu.

2.

Udział w szkoleniu jest odpłatny albo nieodpłatny. W przypadku szkolenia odpłatnego, każdy uczestnik szkolenia ponosi takie same opłaty, a ich wysokość nie przekracza całkowitych kosztów związanych z przeprowadzaniem szkolenia w przeliczeniu na jednego uczestnika tego szkolenia.

3.

Ogłoszenie o szkoleniu podaje się do publicznej wiadomości na stronie internetowej odpowiednio CDR albo Lasów Państwowych co najmniej na 30 dni przed dniem rozpoczęcia tego szkolenia.

4.

W ogłoszeniu o szkoleniu wskazuje się dzień rozpoczęcia szkolenia, czas jego trwania, program szkolenia, wysokość opłaty za udział w szkoleniu, jeżeli jest on odpłatny, oraz inne informacje dotyczące szkolenia, a także trzy terminy przeprowadzenia egzaminu z zakresu tego szkolenia w okresie 6 miesięcy od dnia zakończenia tego szkolenia.

5.

Program szkolenia powinien obejmować co najmniej zapoznanie się z metodyką doradzania opracowaną przez:

1)

CDR i zatwierdzoną przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi - w przypadku szkolenia doradców rolniczych, doradców rolnośrodowiskowych i ekspertów przyrodniczych;

2)

Lasy Państwowe i zatwierdzoną przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, po uzyskaniu opinii ministra właściwego do spraw środowiska - w przypadku szkolenia doradców leśnych.

6.

Do egzaminu może przystąpić osoba, która ukończyła szkolenie w zakresie odpowiadającym zakresowi tego egzaminu.

7.

W przypadku zmiany stanu wiedzy z danego zakresu doradzania przeprowadza się szkolenie uzupełniające. Osoba wpisana na listę, o której mowa w art. 51 ust. 1-3, jest obowiązana ukończyć szkolenie uzupełniające i zdać egzamin uzupełniający z zakresu tego szkolenia.

8.

Do szkolenia uzupełniającego stosuje się odpowiednio przepisy ust. 3 i 4, z tym że o terminie szkolenia uzupełniającego dodatkowo informuje osobę wpisaną na listę:

1)

dyrektor CDR - w przypadku doradców rolniczych, doradców rolnośrodowiskowych i ekspertów przyrodniczych,

2)

Dyrektor Generalny Lasów Państwowych - w przypadku doradców leśnych

− co najmniej na 30 dni przed dniem rozpoczęcia tego szkolenia.

9.

Egzamin i egzamin uzupełniający przeprowadza się w formie pisemnej. Egzamin i egzamin uzupełniający mogą być przeprowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej.

Art. 53.

1.

Wpisu na listę, o której mowa w art. 51 ust. 1-3, dokonuje dyrektor CDR, w drodze decyzji administracyjnej, na wniosek osoby ubiegającej się o wpis.

2.

Do wniosku o wpis na listę, o której mowa w art. 51 ust. 1-3, dołącza się oryginał albo kopię zaświadczenia o zdaniu egzaminu oraz inne dokumenty potwierdzające spełnienie warunków wpisu na tę listę albo ich kopie.

3.

Osobę wpisaną na listę, o której mowa w art. 51 ust. 1-3, skreśla się z tej listy na jej żądanie lub w przypadku niezdania egzaminu uzupełniającego, lub skazania prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Art. 53a.

1.

Doradca rolniczy może uzyskać specjalizację w zakresie:

1)

rolnictwa ekologicznego,

2)

przedsiębiorczości,

3)

ekonomiki gospodarstwa rolnego

Zadania jednostki regionalnej mogą być wykonywane przez podmiot, któremu samorząd województwa powierzył wykonywanie tych zadań na podstawie umowy.

Art. 56.

1.

Instytucja zarządzająca sprawuje nadzór nad jednostkami, o których mowa w art. 55 ust. 1 pkt 2-4, oraz innymi podmiotami zaangażowanymi w realizację zadań KSOW pod względem wykonywania tych zadań zgodnie z przepisami prawa, programem i planem działania.

2.

Instytucja zarządzająca, w ramach nadzoru, o którym mowa w ust. 1, może w szczególności:

1)

wydawać wytyczne i polecenia;

2)

żądać przedstawienia informacji i udostępnienia dokumentów;

3)

przeprowadzać kontrole, stosując odpowiednio przepisy o kontroli w administracji rządowej określające zasady i tryb przeprowadzania kontroli.

3.

W przypadku upoważnienia jednostki sektora finansów publicznych do pełnienia funkcji jednostki centralnej, instytucja zarządzająca sprawuje nadzór, o którym mowa w ust. 1, również nad tą jednostką, z tym że kontrole, o których mowa w ust. 2 pkt 3, w zakresie realizacji planu działania pod względem jego realizacji zgodnie z przepisami prawa, programem i tym planem przeprowadza ta jednostka.

4.

W przypadku powierzenia zadań jednostki regionalnej na podstawie art. 55 ust. 6, instytucja zarządzająca sprawuje nadzór, o którym mowa w ust. 1, również nad podmiotem, któremu powierzono te zadania.

5.

Wytyczne i polecenia, o których mowa w ust. 2 pkt 1, mogą być skierowane wyłącznie do podmiotów, o których mowa w ust. 1, 3 i 4, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji wykonywanych przez nie zadań.

6.

Wytyczne i polecenia, o których mowa w ust. 2 pkt 1, wiążą podmioty, do których są skierowane, i nie mogą dotyczyć rozstrzygnięć co do istoty sprawy o wybór podmiotu realizującego operację w ramach dwuletniego planu operacyjnego.

Art. 57.

1.

Minister właściwy do spraw rozwoju wsi powołuje, w drodze zarządzenia, organ pomocniczy w zakresie funkcjonowania KSOW, w skład którego wchodzą przedstawiciele jednostek regionalnych oraz podmiotów działających na rzecz rozwoju obszarów wiejskich na poziomie krajowym.

2.

Zarząd województwa powołuje, w drodze uchwały, organ opiniodawczo-doradczy w zakresie funkcjonowania KSOW w województwie, w skład którego wchodzą przedstawiciele podmiotów działających na rzecz rozwoju obszarów wiejskich z danego województwa.

3.

Do zadań organu, o którym mowa w ust. 1, należy:

1)

akceptacja planu działania, dwuletnich planów operacyjnych oraz ich zmian;

2)

opiniowanie sprawozdań i informacji, sporządzanych na podstawie planu działania, w ramach okresowego przeglądu realizacji tego planu i dwuletnich planów operacyjnych, w tym wydawanie rekomendacji w sprawie ich zmian;

3)

zapewnienie wymiany wiedzy tematycznej, analitycznej i ułatwianie współpracy pomiędzy partnerami KSOW przez możliwość tworzenia grup tematycznych na poziomie krajowym.

4.

Do zadań organu, o którym mowa w ust. 2, należy:

1)

opiniowanie propozycji do planu działania KSOW, propozycji zmian do tego planu oraz dwuletnich planów operacyjnych i ich zmian, na poziomie województwa;

przy zastosowaniu kryteriów wyboru operacji;

3)

do wysokości limitu środków przewidzianych na realizację operacji w ramach konkursu.

Art. 57c.

Art. 57d.

1¹⁹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 12 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Wybór operacji partnera KSOW następuje na jego wniosek złożony do jednostki właściwej do dokonania wyboru operacji.

1a²⁰⁾Dodany przez art. 4 pkt 12 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Wniosek o wybór operacji może być również złożony przez dwóch lub więcej partnerów KSOW, którzy zawarli w formie pisemnej umowę, na podstawie której zamierzają wspólnie realizować operację i wspólnie ubiegać się o zwrot kosztów poniesionych na realizację tej operacji, reprezentowanych przez jednego z tych partnerów KSOW.

1b²⁰⁾Dodany przez art. 4 pkt 12 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o partnerze KSOW rozumie się przez to także partnerów KSOW, o których mowa w ust. 1a, jeżeli wspólnie realizują operację i wspólnie ubiegają się o zwrot kosztów poniesionych na realizację tej operacji.

2.

Wniosek o wybór operacji składa się w terminie określonym w ogłoszeniu o konkursie, o którym mowa w art. 57a pkt 2, na formularzu opracowanym i udostępnionym przez jednostkę centralną, a w przypadku upoważnienia jednostki sektora finansów publicznych do pełnienia funkcji jednostki centralnej - instytucję zarządzającą. Przepisy art. 42b ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.

3.

Wniosek o wybór operacji zawiera dane niezbędne do dokonania tego wyboru, w tym imię, nazwisko i adres albo nazwę, siedzibę i adres partnera KSOW, szczegółowy opis planowanej operacji, uzasadnienie potrzeby jej realizacji oraz przewidywane efekty jej realizacji.

4.

Jeżeli wniosek o wybór operacji nie został złożony przez partnera KSOW w terminie lub nie zawiera adresu partnera KSOW i nie można ustalić tego adresu na podstawie posiadanych danych, jednostka właściwa do stwierdzenia spełnienia warunków wyboru operacji pozostawia wniosek bez rozpatrzenia.

5²¹⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 12 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Jeżeli wniosek o wybór operacji nie spełnia wymagań innych niż określone w ust. 4, jednostka właściwa do dokonania wyboru operacji wzywa partnera KSOW, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej, do uzupełnienia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, chyba że zachodzą niebudzące wątpliwości przesłanki wskazujące na to, że operacja nie zostanie wybrana. Pisma utrwalone w postaci papierowej opatruje się podpisem własnoręcznym, a utrwalone w postaci elektronicznej - kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną organu administracji publicznej ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

5a²²⁾Dodany przez art. 4 pkt 12 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Jeżeli partner KSOW, mimo wezwania, o którym mowa w ust. 5, nie uzupełnił braków w wyznaczonym terminie, jednostka właściwa do dokonania wyboru operacji ponownie wzywa partnera KSOW, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej, w sposób określony w ust. 5 zdanie drugie, do uzupełnienia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia ponownego wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

6.

W przypadku pozostawienia wniosku o wybór operacji bez rozpatrzenia, operacja, której dotyczy ten wniosek, nie podlega ocenie pod względem spełniania warunków i kryteriów wyboru operacji.

7²³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 12 lit. e ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Jeżeli nie są spełnione warunki wyboru operacji, jednostka właściwa do dokonania wyboru operacji informuje partnera KSOW, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej, w sposób określony w ust. 5 zdanie drugie, o niespełnieniu warunków wyboru operacji, wskazując warunek, którego niespełnienie zostało stwierdzone, oraz uzasadniając to stwierdzenie.

8.

W przypadku, o którym mowa w ust. 7, partnerowi KSOW przysługuje prawo wniesienia do sądu administracyjnego skargi na zasadach i w trybie określonych dla aktów lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

9.

Jeżeli są spełnione warunki wyboru operacji, operacja podlega ocenie pod względem spełnienia kryteriów wyboru operacji.

10.

(uchylony)

11.

(uchylony)

12.

(uchylony)

Art. 57e.

1.

Po dokonaniu oceny operacji partnera KSOW pod względem spełnienia kryteriów wyboru operacji jednostka właściwa do dokonania wyboru operacji:

1)

ogłasza listę ocenionych operacji zawierającą co najmniej liczbę punktów otrzymanych przez poszczególne operacje oraz wskazanie, które z nich zostały wybrane;

2²⁵⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 13 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1.)

informuje, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej, w sposób określony w art. 57d ust. 5 zdanie drugie, partnera KSOW o:

a)

wyniku wyboru operacji, wskazując liczbę punktów uzyskanych przez operację w ramach oceny poszczególnych kryteriów wyboru operacji oraz uzasadniając tę ocenę,

b)

możliwości wyboru operacji, jeżeli zwolnią się środki wystarczające do jej realizacji lub partner KSOW zgodzi się zrealizować operację za środki, jakie pozostały po ogłoszeniu listy, o której mowa w pkt 1 - w przypadku operacji, która uzyskała wymaganą liczbę punktów, ale nie mieści się w limicie, o którym mowa w art. 57b pkt 3,

c)

terminie, w jakim należy wyrazić zgodę na zawarcie umowy, jeżeli zwolnią się środki wystarczające do realizacji operacji lub partner KSOW zgodzi się zrealizować operację za środki, jakie pozostały po ogłoszeniu listy, o której mowa w pkt 1 - w przypadku operacji, która uzyskała wymaganą liczbę punktów, ale nie mieści się w limicie, o którym mowa w art. 57b pkt 3.

2.

W przypadku negatywnej oceny operacji pod względem spełnienia kryteriów wyboru operacji, partnerowi KSOW przysługuje prawo wniesienia do sądu administracyjnego skargi na zasadach i w trybie określonych dla aktów lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

3.

Negatywną oceną operacji pod względem spełnienia kryteriów wyboru operacji jest ocena, w wyniku której:

1)

operacja nie uzyskała wymaganej liczby punktów, na skutek czego nie może być wybrana.

2)

(uchylony)

3a²⁷⁾Dodany przez art. 4 pkt 13 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

Operacja, która uzyskała wymaganą liczbę punktów, ale nie mieści się w limicie, o którym mowa w art. 57b pkt 3, może zostać wybrana, jeżeli zwolnią się środki wystarczające do jej realizacji, które zostały przeznaczone na realizację wybranych operacji, lub partner KSOW zgodzi się zrealizować operację za środki, jakie pozostały po ogłoszeniu listy, o której mowa w ust. 1 pkt 1.

4.

(uchylony)

Art. 57f.

Do postępowań w sprawach dotyczących wyboru operacji partnerów KSOW nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, z wyjątkiem przepisów dotyczących właściwości miejscowej organów, wyłączenia pracowników organu, doręczeń i wezwań, udostępniania akt, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Przepisy art. 27 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 57g.

1.

Jednostka, która wybrała operację partnera KSOW, zawiera z nim umowę na realizację tej operacji, określającą co najmniej:

1)

przedmiot operacji i termin jej realizacji;

2)

szczegółowy zakres rzeczowo-finansowy operacji oraz sposób jej realizacji;

3)

wysokość środków finansowych przeznaczonych na realizację operacji;

4)

(uchylony)

5)

zobowiązania do poddania się kontrolom prowadzonym przez tę jednostkę, agencję płatniczą oraz przedstawicieli Komisji Europejskiej i innych instytucji uprawnionych do przeprowadzenia kontroli;

6)

warunki i tryb wypłaty środków finansowych z tytułu realizacji operacji;

7)

warunki i tryb zwrotu środków finansowych otrzymanych z tytułu realizacji operacji;

8)

warunki jej rozwiązania.

2.

(uchylony)

3.

Umowę na realizację operacji z partnerem KSOW zawiera się na formularzu opracowanym i udostępnionym przez jednostkę centralną, a w przypadku upoważnienia jednostki sektora finansów publicznych do pełnienia funkcji jednostki centralnej - przez instytucję zarządzającą.

Art. 57h.

1.

(uchylony)

2.

Do ponoszenia kosztów na realizację operacji w ramach dwuletniego planu operacyjnego stosuje się odpowiednio przepisy art. 43a ust. 5f-5h oraz przepisy wydane na podstawie art. 43a ust. 6.

Art. 58.

Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia:

1)

tryb opracowywania i zmiany planu działania, a także jego zakres i sposób jego realizacji,

2)

tryb opracowywania i zmiany dwuletniego planu operacyjnego, a także jego zakres,

3)

szczegółowy zakres zadań jednostki centralnej, jednostek regionalnych, CDR i wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego w zakresie funkcjonowania KSOW oraz sposób ich wykonywania,

4)

szczegółowe warunki, kryteria i tryb wyboru operacji partnerów KSOW

- mając na względzie zapewnienie funkcjonowania KSOW zgodnie z programem, w tym przygotowanie planu działania i dwuletnich planów operacyjnych oraz ich zmian, uwzględniając w planie działania i dwuletnich planach operacyjnych elementy, o których mowa w art. 54 ust. 3 lit. b rozporządzenia nr 1305/2013, oraz zapewnienie realizacji partnerstwa, o którym mowa w art. 5 rozporządzenia nr 1303/2013, będącego zgodnie z art. 54 ust. 1 rozporządzenia nr 1305/2013 częścią KSOW.

Rozdział 9

Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 59-67.

(pominięte)

Rozdział 9a

Przepisy epizodyczne dotyczące pomocy i pomocy technicznej w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2

Art. 67a.

Termin składania wniosków o przyznanie pomocy wskazany w ogłoszeniu o naborze tych wniosków może zostać wydłużony, z tym że informację o tym wydłużeniu podmiot właściwy w sprawie o przyznanie pomocy podaje do publicznej wiadomości na administrowanej przez siebie stronie internetowej. Przedłużony termin może nie spełniać wymogów określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 1.

Przepisów art. 67a i art. 67b nie stosuje się do postępowań w sprawach o przyznanie pomocy w ramach działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 13a.

Rozdział 10

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 68.

Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 17 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 67 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 17 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 67 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 18 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 69.

Ilekroć w odrębnych przepisach jest mowa o przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich lub o ustawie z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, należy przez to rozumieć odpowiednio przepisy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 lub ustawę z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Art. 70.

Plan, o którym mowa w art. 5 ust. 7, na 2015 r. instytucja zarządzająca opracowuje i przekazuje Krajowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 71.

1.

Osoby, które w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy były wpisane na listy prowadzone na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 35 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 65, uznaje się z tym dniem za wpisane również na odpowiednią listę, o której mowa w art. 51 ust. 1-3.

2.

Dyrektor CDR umieszcza listy, o których mowa w art. 51 ust. 1-3, zawierające dane osób, o których mowa w ust. 1, na stronie internetowej CDR niezwłocznie po wejściu w życie niniejszej ustawy.

Art. 72.

W przypadku określonym w art. 42 ust. 1 do rozporządzenia nr 640/2014:

1)

kontrole w zakresie spełniania wymogów lub norm, o których mowa w tytule VI rozporządzenia nr 1306/2013 oraz w przepisach wydanych w trybie tego rozporządzenia przeprowadza Agencja oraz powiatowy lekarz weterynarii w zakresie, w trybie i na zasadach określonych w przepisach o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego;

2)

oceny wagi stwierdzonej niezgodności dokonuje się zgodnie z przepisami o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego;

3)

4)

karę administracyjną, o której mowa w art. 91 ust. 1 rozporządzenia nr 1306/2013, stosuje się zgodnie z przepisami o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego.

Art. 73.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 15 marca 2015 r.

Dodany przez art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2022 r. poz. 88), która weszła w życie z dniem 29 stycznia 2022 r.

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2021 r. poz. 1236, 1535, 1773, 1927, 1981, 2054 i 2270 oraz z 2022 r. poz. 583 i 655.

Dodany przez art. 4 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 6 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

10)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 7 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

11)

Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 8 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

12)

Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 329 z 15.12.2015, str. 1, Dz. Urz. UE L 225 z 19.08.2016, str. 50, Dz. Urz. UE L 170 z 01.07.2017, str. 87 oraz Dz. Urz. UE L 178 z 11.07.2017, str. 4.

13)

Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 102 z 21.04.2015, str. 33.

14)

Dodany przez art. 4 pkt 9 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

15)

Dodana przez art. 4 pkt 10 ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

16)

Wprowadzenie do wyliczenia ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 11 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

17)

Przez art. 4 pkt 11 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

18)

Przez art. 4 pkt 11 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

19)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 12 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

20)

Dodany przez art. 4 pkt 12 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

21)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 12 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

22)

Dodany przez art. 4 pkt 12 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

23)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 12 lit. e ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

24)

Przez art. 4 pkt 12 lit. f ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

25)

W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 13 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

26)

Przez art. 4 pkt 13 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

27)

Dodany przez art. 4 pkt 13 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

28)

Przez art. 4 pkt 13 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

29)

Przez art. 4 pkt 14 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

30)

Przez art. 4 pkt 14 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

31)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2021 r. poz. 2120, 2133, 2262, 2269, 2317, 2368 i 2459 oraz z 2022 r. poz. 202, 218, 655 i 830.

32)

Artykuł 67 zawiera zmiany do ustawy z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym.

33)

Artykuł 65 zawiera zmiany do ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Spis treści

Treść obwieszczenia

1.

2.

Art. 10.

1.

2.

3.

1)

2)

Art. 12.

Załącznik - Tekst jednolity ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020

Rozdział 1 Przepisy ogólne

Art. 1.

1)

a)

b)

c)

2)

a)

b)

3)

Art. 2.

1)

2)

3)

3a)

4)

5)

6)

6a)

7)

Art. 3.

1.

1)

a)

b)

2)

a)

b)

3)

a)

b)

4)

a)

b)

c)

5)

a)

b)

6)

a)

b)

c)

d)

e)

7)

a)

b)

c)

8)

a)

b)

9)

10)

a)

b)

11)

a)

b)

12)

a)

b)

c)

12a)

13)

13a)

13b1)Dodany przez art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2022 r. poz. 88), która weszła w życie z dniem 29 stycznia 2022 r.)

14)

a)

Rozdział 1

Przepisy ogólne

13b¹⁾Dodany przez art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2022 r. poz. 88), która weszła w życie z dniem 29 stycznia 2022 r.)

Rozdział 2

Instytucja zarządzająca oraz inne organy i jednostki organizacyjne uczestniczące we wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich w ramach programu

1²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1.)

2²⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1.)

7³⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1..

1⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 1.)

2⁴⁾W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 1.)