Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiskaz dnia 4 lipca 2022 r.w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych, określenia wskaźników ich emisji oraz wartości opałowej dla poszczególnych paliw i wartości energetycznej energii elektrycznej 1)Minister Klimatu i Środowiska kieruje działem administracji rządowej - klimat, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 1949).

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 30h ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw   (Dz. U. z 2022 r. poz. 1315) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

metodykę obliczania emisji gazów cieplarnianych, w przeliczeniu na jednostkę energii z paliw innych niż biopaliwa ciekłe oraz z energii elektrycznej przez podmioty realizujące Narodowy Cel Redukcyjny;

2)

wskaźnik emisji gazów cieplarnianych dla poszczególnych paliw;

3)

emisję gazów cieplarnianych, w przeliczeniu na jednostkę energii z 2010 r.;

4)

wartość opałową dla poszczególnych paliw oraz wartość energetyczną energii elektrycznej.

§ 2.

Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1)

emisja gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym (UER) - wprowadzenie do powietrza gazów cieplarnianych następujące przed wprowadzeniem surowca do rafinerii lub zakładu przetwórczego, w których wyprodukowano paliwa wymienione w tabeli 1 załącznika do rozporządzenia;

2)

bitum naturalny - każde źródło surowca:

a)

którego gęstość w złożu w miejscu wydobycia mierzona w stopniach Amerykańskiego Instytutu Naftowego, zwanego dalej „API”, zgodnie z metodą badawczą D287 Amerykańskiego Stowarzyszenia Badań i Materiałów, zwaną dalej „ASTM D287”, wynosi nie więcej niż 10 stopni,

b)

którego roczna średnia lepkość w temperaturze złoża w miejscu wydobycia wyrażona w centypuazach [cP] jest większa niż lepkość obliczona na podstawie wzoru:
Lp = 518,98e-0,038T,
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
Lp - lepkość w temperaturze złoża w miejscu wydobycia wyrażoną w centypuazach [cP],
e - stałą matematyczną wynoszącą 2,7183 (liczba Eulera),
T - temperaturę wyrażoną w stopniach Celsjusza [oC],

c)

będące piaskiem bitumicznym objętym kodem CN 2714 oraz

d)

którego wydobycie odbywa się z użyciem technik wydobycia górniczego lub termicznych metod intensyfikacji wydobycia, w których energia cieplna pochodzi głównie z innych źródeł niż samo źródło surowca;

3)

łupek naftowy - źródło surowca objętego kodem CN 2714 znajdujące się w formacji skalnej, zawierające kerogen w formie stałej;

4)

ropa naftowa konwencjonalna - ropę naftową, której gęstość mierzona w stopniach API zgodnie z ASTM D287 jest większa niż 10 stopni, gdy znajduje się w złożu w miejscu wydobycia, i która nie jest surowcem objętym kodem CN 2714;

5)

kryteria zrównoważonego rozwoju - kryteria określone w art. 28b-28bc ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych   (Dz. U. z 2022 r. poz. 403).

§ 3.

1.

Emisję gazów cieplarnianych, w przeliczeniu na jednostkę energii z paliw innych niż biopaliwa ciekłe oraz z energii elektrycznej, oblicza się według wzoru:
\( E_{GHG} = {{\sum\nolimits_n {\left( {GHGi_n \times AF \times CE_n } \right) - UER} } \over {\sum\nolimits_n {CE_n } }} \)
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
EGHG - emisję gazów cieplarnianych przez podmiot realizujący Narodowy Cel Redukcyjny [gCO2eq/MJ],
n - rodzaj paliwa oznaczonego kodem CN albo energię elektryczną,
GHGi - wskaźnik emisji gazów cieplarnianych [gCO2eq/MJ],
AF - współczynnik korygujący określony w tabeli 2 załącznika do rozporządzenia,
CE - całkowitą energię dostarczoną z paliwa lub z energii elektrycznej [MJ],
UER - wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym [gCO2eq].

2.

Całkowitą energię dostarczoną z paliwa ciekłego stanowi iloczyn ilości paliwa wyrażony w litrach [l] i wartości opałowej wyrażonej w megadżulach na litr paliwa [MJ/l].

3.

W przypadku przerobu ropy naftowej z biokomponentem, z wyjątkiem skażalników, całkowitą energię dostarczoną z paliwa oblicza się z uwzględnieniem stanu biokomponentu po przetworzeniu. Ilość paliwa ustala się zgodnie z bilansem energetycznym i wydajnością procesu wspólnego przetwarzania i zgodnie z pkt II.3 ppkt 15 załącznika nr 2 do ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.

4.

Przerób, o którym mowa w ust. 3, obejmuje wszelkie modyfikacje dokonywane podczas cyklu życia dostarczonego paliwa lub dostarczonej energii, powodujące zmianę w strukturze molekularnej produktu.

5.

W obliczeniach, o których mowa w ust. 2 i 3, uwzględnia się ilość i rodzaj każdego biokomponentu.

6.

W przypadku przerobu ropy naftowej z biokomponentem, który nie spełnia kryteriów zrównoważonego rozwoju, ilość dostarczonego biokomponentu oblicza się jako paliwo, z którym biokomponent był przerabiany.

7.

Całkowitą energię dostarczoną z paliwa gazowego stanowi iloczyn ilości paliwa wyrażony w kilogramach [kg] i wartości opałowej wyrażonej w megadżulach na kilogram paliwa [MJ/kg].

8.

Całkowitą energię dostarczoną z energii elektrycznej stanowi iloczyn ilości energii elektrycznej zużytej w pojazdach samochodowych, których ładowanie nastąpiło na ogólnodostępnych stacjach ładowania, w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych   (Dz. U. z 2022 r. poz. 1083 i 1260), wyrażonej w kilowatogodzinach [kWh] i wartości energetycznej energii elektrycznej wyrażonej w megadżulach na kilowatogodzinę [MJ/kWh].

9.

Wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym (UER) uwzględnia się w obliczeniach emisji gazów cieplarnianych w przeliczeniu na jednostkę energii z paliw wymienionych w lp. 1-12 w tabeli 1 załącznika do rozporządzenia.

10.

W obliczeniach emisji gazów cieplarnianych pochodzących z paliw oraz energii elektrycznej uwzględnia się wyłącznie wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym (UER) dla projektów redukcji emisji gazów cieplarnianych, które rozpoczęły się po dniu 1 stycznia 2011 r.:

1)

oszacowanych i zatwierdzonych zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami, w szczególności z normą wieloczęściową PN-EN ISO 14064 i normą PN-EN ISO 14065;

2)

objętych monitorowaniem, sprawozdawczością i weryfikacją w zakresie emisji na poziomie bazowym zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami, w szczególności z normą wieloczęściową PN-EN ISO 14064, których wyniki mają poziom wiarygodności równoważny poziomowi wiarygodności określonemu w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2018/2066 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniającym rozporządzenie Komisji (UE) nr 601/2012   (Dz. Urz. UE L 334 z 31.12.2018, str. 1, z późn. zm.)3)Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 423 z 15.12.2020, str. 37 oraz Dz. Urz. UE L 79 z 09.03.2022, str. 1. oraz w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2018/2067 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie weryfikacji danych oraz akredytacji weryfikatorów na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady   (Dz. Urz. UE L 334 z 31.12.2018, str. 94, z późn. zm.)4)Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 423 z 15.12.2020, str. 23.;

3)

których weryfikacja metod szacowania została przeprowadzona zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami, w szczególności z normą PN-EN ISO 14064-3, przez organizację akredytowaną zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami, w szczególności z normą PN-EN ISO 14065.

11.

W obliczeniach emisji gazów cieplarnianych z paliw i energii elektrycznej uwzględnia się wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym (UER) dla surowca pochodzącego z innego kraju niż surowiec, z którego zostało wyprodukowane paliwo, pod warunkiem że ta wartość spełnia warunki określone w ust. 9.

12.

Jednostki poświadczonej redukcji emisji oraz jednostki redukcji emisji w rozumieniu odpowiednio art. 2 pkt 12 i 14 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji   (Dz. U. z 2022 r. poz. 673) mogą zostać wykorzystane do realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 30b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, pod warunkiem że jednostki te zostały oznaczone jako wykorzystane.

§ 4.

1.

Wskaźnik emisji gazów cieplarnianych (GHGi) dla:

1)

paliw bez zawartości biokomponentu określa tabela 1 załącznika do rozporządzenia;

2)

biokomponentów niespełniających kryteriów zrównoważonego rozwoju jest równy wartości GHGi paliwa, do którego zostały dodane;

3)

biopaliw ciekłych określa się na podstawie wskaźników emisji gazów cieplarnianych dla danego paliwa i dla biokomponentu, z których zostało wytworzone biopaliwo ciekłe.

2.

W przypadku przerobu ropy naftowej z biokomponentem, z wyjątkiem skażalników, wskaźnik emisji gazów cieplarnianych (GHGi) dla biokomponentu w przeliczeniu na jednostkę energii oblicza się z uwzględnieniem stanu biokomponentu po przetworzeniu.

§ 5.

Emisja gazów cieplarnianych w przeliczeniu na jednostkę energii z 2010 r. wynosi 94,1 gCO2eq/MJ.

§ 6.

1.

Wartość opałową paliw bez zawartości biokomponentów określa tabela 3 załącznika do rozporządzenia.

2.

Wartość opałową paliw oblicza się jako wartość opałową:

1)

paliwa bez zawartości biokomponentu, o którym mowa w ust. 1,

2)

biokomponentu
- z których zostało wytworzone paliwo.

3.

W obliczeniach, o których mowa w ust. 2, wartość opałowa dla biokomponentów niespełniających kryteriów zrównoważonego rozwoju jest równa wartości opałowej dla biokomponentów spełniających kryteria zrównoważonego rozwoju.

4.

Wartość energetyczna energii elektrycznej wynosi 3,6 MJ/kWh.
1)
Minister Klimatu i Środowiska kieruje działem administracji rządowej - klimat, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 1949).
2)
Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Rady (UE) 2015/652 z dnia 20 kwietnia 2015 r. ustanawiającą metody obliczania i wymogi w zakresie sprawozdawczości zgodnie z dyrektywą 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady odnoszącą się do jakości benzyny i olejów napędowych (Dz. Urz. UE L 107 z 25.04.2015, str. 26, Dz. Urz. UE L 129 z 27.05.2015, str. 53 oraz Dz. Urz. UE L 328 z 21.12.2018, str. 1).
3)
Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 423 z 15.12.2020, str. 37 oraz Dz. Urz. UE L 79 z 09.03.2022, str. 1.
4)
Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 423 z 15.12.2020, str. 23.
5)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Energii z dnia 12 czerwca 2017 r. w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych, określenia wskaźników ich emisji oraz wartości opałowej dla poszczególnych paliw i wartości energetycznej energii elektrycznej (Dz. U. poz. 1294), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1642).

Załącznik   -  

   Tabela 1.   

Wskaźniki emisji gazów cieplarnianych dla poszczególnych paliw


Lp.
Źródło surowca lub proces
Rodzaj paliwa
GHGi - wskaźnik emisji
gazów cieplarnianych
w przeliczeniu na jednostkę
energii w cyklu życia paliw
[gC02eq/MJ]
1
Ropa naftowa konwencjonalna
Benzyna silnikowa bez zawartości biokomponentów
93,3
2
Paliwo ciekłe z gazu ziemnego
3
Paliwo ciekłe z węgla
4
Bitum naturalny
5
Łupek naftowy
6
Ropa naftowa konwencjonalna
Olej napędowy bez zawartości biokomponentów i olej do silników statków żeglugi śródlądowej
95,1
7
Paliwo ciekłe z gazu ziemnego
8
Paliwo ciekłe z węgla
9
Bitum naturalny
10
Łupek naftowy
11
Jakiekolwiek źródła kopalne
Gaz skroplony (LPG) przeznaczony do silnika o zapłonie iskrowym
73,6
12
Gaz ziemny, mieszanka UE
Sprężony gaz ziemny (CNG) przeznaczony do silnika o zapłonie iskrowym
69,3
13
Gaz ziemny, mieszanka UE
Skroplony gaz ziemny (LNG) przeznaczony do silnika o zapłonie iskrowym
74,5
14
Gaz ziemny uzyskany w procesie reformingu parowego
Sprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym
104,3
15
Elektroliza całkowicie zasilana energią z niebiologicznych źródeł odnawialnych
Sprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym
9,1
16
Węgiel
Sprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym
234,4
17
Węgiel przy wychwytywaniu
i składowaniu dwutlenku węgla z emisji
procesowych
Sprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym
52,7
18
Odpady z tworzyw sztucznych pochodzące z surowców kopalnych
Benzyna silnikowa bez zawartości biokomponentów, olej napędowy bez zawartości biokomponentów i olej do silników statków żeglugi śródlądowej
86,0
       

   Tabela 2.   

Współczynnik korygujący wydajność układu napędowego w zależności od rodzaju silnika


Rodzaj silnika
Współczynnik korygujący wydajność układu napędowego
Silnik spalinowy wewnętrznego spalania
1
Elektryczny mechanizm napędowy o napędzie akumulatorowym
0,4
Elektryczny mechanizm napędowy o napędzie w postaci wodorowego ogniwa paliwowego
0,4
   

   Tabela 3.   

Wartość opałowa paliw bez zawartości biokomponentów


Lp.
Rodzaj paliwa
Wartość opałowa według wagi [MJ/kg]
Wartość opałowa według objętości
[MM]
1
Benzyna silnikowa
43,0
32,0
2
Olej napędowy i olej do silników statków żeglugi
43,0
36,0
3
Gaz skroplony (LPG)
46,0
24,9
4
Sprężony gaz ziemny (CNG)
45,1
-
5
Skroplony gaz ziemny (LNG)
49,2
-
6
Sprężony wodór w wodorowym ogniwie paliwowym
120,0
-