Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsiz dnia 16 listopada 2022 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości

Spis treści

Treść obwieszczenia

1.

Na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych   (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 marca 2009 r. w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości   (Dz. U. z 2020 r. poz. 353), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 sierpnia 2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości   (Dz. U. poz. 1504).

2.

Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity rozporządzenia nie obejmuje § 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 sierpnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości   (Dz. U. poz. 1504), który stanowi:
„ 

§ 2.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
 ”
 .

Załącznik   -   Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 marca 2009 r. w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości1)Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rozwój wsi, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1950).

Na podstawie art. 24 ust. 8 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa   (Dz. U. z 2022 r. poz. 2329) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa warunki i tryb zawierania umów zamiany nieruchomości, na mocy których osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej przenoszą na Skarb Państwa własność nieruchomości w zamian za przeniesienie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, zwany dalej „Krajowym Ośrodkiem”, własności nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na te podmioty.

§ 2.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1)

gospodarstwie rolnym - rozumie się przez to gospodarstwo rolne, określone w przepisach o podatku rolnym, którego właścicielem lub współwłaścicielem jest wyłącznie rolnik;

2)

rolniku - rozumie się przez to osobę podlegającą ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników;

3)

ustawie - rozumie się przez to ustawę z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa;

4)

hektarze przeliczeniowym - rozumie się przez to hektar przeliczeniowy ustalany na podstawie przepisów o podatku rolnym.

§ 32)W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 sierpnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości (Dz. U. poz. 1504), które weszło w życie z dniem 1 września 2021 r..

Zamianą mogą być objęte wyłącznie nieruchomości wolne od wszelkich obciążeń, z wyjątkiem służebności.

§ 4.

1.

Krajowy Ośrodek może dokonać zamiany:

1)

jeżeli w jej wyniku ulegnie likwidacji gospodarstwo rolne stanowiące własność rolnika co najmniej przez 5 lat, położone na terenie województw, w których średnia powierzchnia indywidualnego gospodarstwa rolnego jest mniejsza niż 5 ha, i zostanie utworzone przez tego rolnika gospodarstwo rolne na terenie innych województw oraz nastąpi odpowiednia zmiana stałego miejsca zamieszkania rolnika;

2)

na wniosek rolnika, jeżeli w jej wyniku zapobiegnie się zmniejszeniu powierzchni gospodarstwa rolnego w związku z przeznaczeniem nieruchomości wchodzących w skład tego gospodarstwa na cele publiczne w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami;

33)W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 2.)

na wniosek osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, jeżeli zamiana dotyczy przeniesienia przez ten podmiot własności nieruchomości w zamian za przeniesienie na ten podmiot przez Krajowy Ośrodek:

a)

własności nieruchomości wchodzącej w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, która w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, miejscowym planie rewitalizacji albo miejscowym planie odbudowy jest przeznaczona na cele inne niż rolne lub w przypadku której w ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu sposób zagospodarowania i warunki zabudowy terenu, na którym ta nieruchomość jest położona, określony został jako inny niż rolny, a w przypadku braku miejscowego planu lub ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu - która jest położona na terenie określonym w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jako niezwiązany z kierunkami i zasadami kształtowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej,

b)

własności innej niż określona w lit. a nieruchomości wchodzącej w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, gdy jest to uzasadnione realizacją zadań wynikających z polityki państwa w zakresie wdrażania i stosowania instrumentów wsparcia rolnictwa, aktywnej polityki rolnej oraz rozwoju obszarów wiejskich za zgodą ministra właściwego do spraw rozwoju wsi wyrażoną na wniosek Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka.

1a4)Dodany przez § 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 2..

We wniosku o wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 1 pkt 3 lit. b, Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka wskazuje, w szczególności realizacją jakich zadań wynikających z polityki państwa w zakresie wdrażania i stosowania instrumentów wsparcia rolnictwa, aktywnej polityki rolnej oraz rozwoju obszarów wiejskich jest uzasadniona zamiana nieruchomości.

2.

Powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego w wyniku zamiany, o której mowa w ust. 1 pkt 1, nie może być mniejsza niż średnia powierzchnia indywidualnego gospodarstwa rolnego w danym województwie i nie większa niż 10-krotność tej średniej, ustalanej według danych Głównego Urzędu Statystycznego, obowiązującej w dniu zawarcia umowy zamiany.

3.

Do pięcioletniego okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zalicza się rolnikowi okres, w którym gospodarstwo rolne stanowiło własność:

1)

jego spadkodawcy lub

2)

osoby, która przekazała swoje gospodarstwo rolne rolnikowi w związku z nabyciem prawa do rolniczej emerytury lub renty.

4.

Warunek, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, uważa się za spełniony, jeżeli przed nabyciem prawa własności gospodarstwa rolnego rolnik pracował w tym gospodarstwie i podlegał z tego tytułu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

§ 5.

1.

Wartość zamienianych nieruchomości ustala się według zasad określonych w art. 30 ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2.

2.

Przy ustalaniu wartości nieruchomości stanowiącej własność rolnika objętej zamianą, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 2, nie uwzględnia się jej przeznaczenia na cele publiczne.

§ 6.

1.

Zamianę, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 1, uważa się za ekwiwalentną, jeżeli w zamian za przeniesienie własności 1 ha przeliczeniowego gruntu rolnego na Skarb Państwa Krajowy Ośrodek przenosi 10 ha przeliczeniowych gruntu rolnego na własność rolnika.

2.

Zamianę, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 i 3, uważa się za ekwiwalentną, jeżeli wartość zamienianych nieruchomości jest równa.

3.

Wartość hektara przeliczeniowego ustala się, dzieląc wartość gruntów rolnych podlegających zamianie przez liczbę hektarów przeliczeniowych.

§ 7.

1.

Różnica wartości zamienianych nieruchomości podlega dopłacie, do której uiszczenia są obowiązani odpowiednio osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej albo Krajowy Ośrodek.

1a.

W przypadku zamiany, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 3, różnica wartości zamienianych nieruchomości podlegających dopłacie nie może być większa niż 30% wartości nieruchomości o wyższej wartości spośród nieruchomości podlegających zamianie.

2.

Przy ustalaniu wysokości dopłaty z tytułu różnicy wartości nieruchomości zamienianych zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 bierze się pod uwagę wyłącznie wartość nadwyżki powierzchni tych nieruchomości wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ponad powierzchnię uznaną za ekwiwalentną stosownie do § 6 ust. 1 oraz wartość części składowych zamienianych nieruchomości.

3.

W przypadku sprzedaży nieruchomości lub jej części otrzymanej w wyniku zamiany, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 1, przed upływem 5 lat od dnia zawarcia umowy zamiany, rolnik jest obowiązany do wpłaty na rzecz Krajowego Ośrodka 9/10 ceny uzyskanej za każdy hektar przeliczeniowy. Wpłata ta nie może być niższa niż 9/10 wartości tej nieruchomości ustalonej zgodnie z ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 4.

4.

Obowiązek wpłacenia na rzecz Krajowego Ośrodka części ceny, o której mowa w ust. 3, nie obejmuje sprzedaży części nieruchomości objętej dopłatą.

§ 8.

Koszty ustalenia wartości zamienianych nieruchomości ponoszą ich właściciele.

§ 9.

1.

Dopłatę, o której mowa w § 7 ust. 1, uiszcza się w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy zamiany.

2.

Wpłatę, o której mowa w § 7 ust. 3, rolnik wpłaca w terminie miesiąca od dnia zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości.

§ 10.

1.

Dla nieruchomości przeznaczonych do zamiany Krajowy Ośrodek sporządza wykaz zawierający dane, o których mowa w art. 28 ust. 2 ustawy, i ogłasza go w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

2.

Po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia wykazu, o którym mowa w ust. 1, Krajowy Ośrodek ogłasza w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości, w której położona jest nieruchomość, zamiar zamiany tej nieruchomości. W przypadku zamiany, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 1, zamiar zamiany nieruchomości ogłasza się także w prasie obejmującej swym zasięgiem województwa, w których średnia powierzchnia indywidualnego gospodarstwa rolnego jest mniejsza niż 5 ha, oraz w siedzibach ośrodków doradztwa rolniczego obejmujących zasięgiem działania te województwa, a w przypadku zamiany, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 3, zamiar zamiany nieruchomości ogłasza się w prasie o zasięgu ogólnopolskim.

3.

Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 2, powinno zawierać w szczególności:

1)

oznaczenie i powierzchnię nieruchomości oraz rodzaj użytków i ich klasy, według danych z ewidencji gruntów;

2)

oznaczenie księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości;

3)

opis budynków i innych części składowych nieruchomości;

4)

wartość nieruchomości;

5)

wskazanie rodzaju zamiany;

6)

termin oględzin oferowanych nieruchomości;

7)

wymogi, jakie powinny spełniać oferty, oraz miejsce i termin ich składania, nie krótszy niż 30 dni, licząc od dnia ogłoszenia;

8)

kryteria wyboru oferty.

4.

W przypadku zamiany, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 1, ogłoszenie powinno również zawierać:

1)

określenie powierzchni nieruchomości w hektarach przeliczeniowych;

2)

wartość jednego hektara przeliczeniowego;

3)

wskazanie województw, z których rolnicy mogą składać oferty.

§ 11.

1.

Oferta, o której mowa w § 10 ust. 3 pkt 7, powinna zawierać:

1)

imię, nazwisko i adres osoby fizycznej albo nazwę, siedzibę i adres osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;

2)

oznaczenie i powierzchnię nieruchomości oferowanej do zamiany oraz rodzaj użytków i ich klasy, według danych z ewidencji gruntów;

3)

opis budynków i innych części składowych nieruchomości;

4)

proponowany termin oględzin oferowanej do zamiany nieruchomości.

2.

Do oferty należy dołączyć:

1)

dokument potwierdzający prawo własności nieruchomości, a jeśli jest dla niej założona księga wieczysta - odpis księgi wieczystej;

2)

aktualny wypis z rejestru ewidencji gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej.

§ 12.

1.

W razie złożenia kilku ofert na te same nieruchomości Krajowy Ośrodek powołuje komisję w celu dokonania wyboru oferty, na podstawie kryteriów, o których mowa w § 10 ust. 3 pkt 8.

2.

W przypadku zamiany, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 2, Krajowy Ośrodek zaprasza do udziału w komisji przedstawiciela podmiotu właściwego do pozyskiwania gruntów na realizację celów publicznych, a w pozostałych wypadkach - przedstawiciela gminy, ośrodka doradztwa rolniczego i izby rolniczej.

3.

W razie złożenia jednej oferty o jej przyjęciu decyduje Krajowy Ośrodek.

§ 13.

1.

Krajowy Ośrodek zatwierdza kandydata wybranego przez komisję, o której mowa w § 12 ust. 1.

2.

Krajowy Ośrodek ustala termin zawarcia umowy zamiany, który nie może być dłuższy niż 30 dni od dnia zatwierdzenia wyboru oferty.

3.

W umowie określa się termin przekazania nieruchomości.

4.

W przypadku gdy osoba fizyczna albo osoba uprawniona do działania w imieniu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej bez uzasadnionej przyczyny nie stawiła się w wyznaczonym terminie i miejscu zawarcia umowy, Krajowy Ośrodek może odstąpić od zawarcia umowy zamiany nieruchomości.

§ 14.

Z przekazania nieruchomości sporządza się protokół zdawczo-odbiorczy.

§ 15.

Traci moc rozporządzenie Ministra Skarbu Państwa z dnia 22 lutego 2000 r. w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości   (Dz. U. poz. 288).

§ 16.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia5)Rozporządzenie zostało ogłoszone w dniu 20 marca 2009 r..
1)
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rozwój wsi, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1950).
2)
W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 sierpnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości (Dz. U. poz. 1504), które weszło w życie z dniem 1 września 2021 r.
3)
W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 2.
4)
Dodany przez § 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 2.
5)
Rozporządzenie zostało ogłoszone w dniu 20 marca 2009 r.