Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o gatunkach obcych (Dz. U. poz. 1718 oraz z 2022 r. poz. 2375) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

listę inwazyjnych gatunków obcych, zwanych dalej „IGO”, stwarzających zagrożenie dla Unii:

a)

podlegających szybkiej eliminacji,

b)

rozprzestrzenionych na szeroką skalę;

2)

listę IGO stwarzających zagrożenie dla Polski:

a)

podlegających szybkiej eliminacji,

b)

rozprzestrzenionych na szeroką skalę;

3)

działania zaradcze przeprowadzane w stosunku do IGO stwarzających zagrożenie dla Unii lub IGO stwarzających zagrożenie dla Polski oraz warunki ich przeprowadzania;

4)

środki mające na celu przywrócenie naturalnego stanu ekosystemów, które zostały zdegradowane, uszkodzone lub zniszczone przez IGO - w stosunku do IGO stwarzających zagrożenie dla Unii lub IGO stwarzających zagrożenie dla Polski.

§ 2.

Listę IGO, o której mowa w § 1 pkt 1, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3.

Listę IGO, o której mowa w § 1 pkt 2, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 4.

1.

Działania zaradcze obejmują:

1)

w stosunku do roślin wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w załączniku nr 2 do rozporządzenia, zwanych dalej „roślinami należącymi do IGO”:

a)

środki fizyczne - wykopywanie, wyrywanie, koszenie, ścinanie, uszkadzanie, zbieranie, zaorywanie lub zacienianie tych roślin, ścinanie, uszkadzanie lub zbieranie części, z których te rośliny mogą się rozmnożyć, wypas zwierząt, zmianę stosunków wodnych, okrywanie, ściółkowanie, usuwanie wierzchniej warstwy gleby lub osadów dennych, odgradzanie, tworzenie stref buforowych dla tych roślin lub przetrzymywanie ich w obiektach izolowanych,

b)

środki chemiczne - stosowanie środków ochrony roślin wprowadzonych do obrotu na podstawie wydanego przez ministra właściwego do spraw rolnictwa zezwolenia, o którym mowa w art. 28 ust. 1, art. 30 ust. 1, art. 41, art. 51 lub w art. 53 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącego wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylającego dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz. Urz. UE L 309 z 24.11.2009, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1107/2009”, lub pozwolenia na handel równoległy, o którym mowa w art. 52 rozporządzenia nr 1107/2009, lub stosowanie innych środków chemicznych zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi środków biobójczych;

2)

w stosunku do zwierząt wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w załączniku nr 2 do rozporządzenia, zwanych dalej „zwierzętami należącymi do IGO”:

a)

środki fizyczne - odłów ręczny lub przy użyciu narzędzi, w szczególności czerpaków, pułapek żywołownych lub sieci stawnych, niszczenie jaj lub form rozwojowych, a w przypadku bezkręgowców także postaci dorosłych, elektropołów, odstrzał z broni palnej, dekapitacja po uprzednim ogłuszeniu - w przypadku ryb, zamrażanie - w przypadku skorupiaków lub mięczaków, porażanie prądem - w przypadku ryb, skorupiaków lub mięczaków, odgradzanie lub przetrzymywanie tych zwierząt w obiektach izolowanych, w tym w azylach dla zwierząt,

b)

środki chemiczne - stosowanie środków farmakologicznych, środków ochrony roślin wprowadzonych do obrotu na podstawie wydanego przez ministra właściwego do spraw rolnictwa zezwolenia, o którym mowa w art. 28 ust. 1, art. 30 ust. 1, art. 41, art. 51 lub w art. 53 ust. 1 rozporządzenia nr 1107/2009, lub pozwolenia na handel równoległy, o którym mowa w art. 52 rozporządzenia nr 1107/2009, lub stosowanie innych środków chemicznych zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi środków biobójczych.

2.

Działania zaradcze w stosunku do roślin należących do IGO lub zwierząt należących do IGO przeprowadza się w następujących warunkach:

1)

środki fizyczne i środki chemiczne dostosowuje się do charakterystyki danego IGO oraz do miejsca i terminu podejmowania tych działań;

2)

środki fizyczne i środki chemiczne stosuje się pojedynczo albo łącznie, aż do osiągnięcia celu tych działań;

3)

środki fizyczne i środki chemiczne stosuje się w taki sposób, aby nie doszło do przypadkowego rozprzestrzenienia się tych IGO, w tym na skutek przemieszczania podłoża zawierającego ich okazy;

4)

odzież roboczą, narzędzia, maszyny oraz środki transportu oczyszcza się z IGO - po ich użyciu.

3.

Działania zaradcze w stosunku do roślin należących do IGO przeprowadza się także w następujących warunkach:

1)

w miarę możliwości w początkowej fazie ich rozwoju, a zwłaszcza przed ich kwitnieniem lub owocowaniem;

2)

w pierwszej kolejności stosuje się środki fizyczne, a w przypadku gdy zastosowanie wyłącznie środków fizycznych nie byłoby skuteczne stosuje się środki chemiczne.

4.

Jeżeli usunięte rośliny należące do IGO:

1)

pozostają w miejscu ich usunięcia - pozostawia się je na podłożu lub miesza z podłożem, przy czym:

a)

w przypadku gdy usunięte rośliny należące do IGO zawierają nasiona - nasiona lub części roślin wraz z nasionami zakopuje się na głębokość minimum 0,5 m; warunek ten nie dotyczy roślin należących do IGO oznaczonych symbolem (1) w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w załączniku nr 2 do rozporządzenia,

b)

w przypadku gdy usunięte rośliny należące do IGO zawierają części inne niż nasiona, z których rośliny te mogą się rozmnożyć - odizolowuje się te części od podłoża oraz zabezpiecza przed rozprzestrzenieniem się, w szczególności przez przykrycie siatką przytwierdzaną do podłoża;

2)

będą transportowane poza miejsce ich usunięcia - w przypadku gdy mogą się rozmnożyć - zabezpiecza się je na czas transportu oraz przetwarza, w szczególności przez kompostowanie, biofermentację metanową, składowanie lub termiczne przekształcanie, w tym suszenie lub spalanie.

§ 5.

W celu przywrócenia naturalnego stanu ekosystemów, które zostały zdegradowane, uszkodzone lub zniszczone przez IGO, stosuje się następujące środki:

1)

w stosunku do ekosystemów, z których usuwano rośliny należące do IGO:

a)

poprawę warunków dla gatunków rodzimych występujących na danym obszarze przez:

-

odtwarzanie stosunków świetlnych lub wodnych, powiązań troficznych, stanu gleby lub wody - właściwych dla siedlisk występujących w tych ekosystemach,
-

regulowanie sukcesji roślinnej przez wypas zwierząt, koszenie, wycinanie drzew lub krzewów, usuwanie biomasy lub wprowadzanie upraw,
-

odtwarzanie korytarzy ekologicznych,

b)

wprowadzanie gatunków rodzimych odpowiednich dla siedlisk występujących w tych ekosystemach;

2)

w stosunku do ekosystemów, z których usuwano zwierzęta należące do IGO:

a)

poprawę warunków dla gatunków rodzimych występujących na danym obszarze przez:

-

odtwarzanie stosunków świetlnych lub wodnych, powiązań troficznych, stanu gleby lub wody - właściwych dla siedlisk występujących w tych ekosystemach,
-

regulowanie sukcesji roślinnej przez wypas zwierząt, koszenie, wycinanie drzew lub krzewów, usuwanie biomasy lub wprowadzanie upraw,
-

tworzenie lub poprawę stanu schronień, siedlisk lub ostoi będących ich obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania,
-

odtwarzanie korytarzy ekologicznych,

b)

wprowadzanie gatunków rodzimych odpowiednich dla siedlisk występujących w tych ekosystemach.

§ 6.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem:

1)

lp. 13, 44 i 50 w załączniku nr 1 do rozporządzenia, które wchodzą w życie z dniem 2 sierpnia 2024 r.;

2)

lp. 72 w załączniku nr 1 do rozporządzenia, która wchodzi w życie z dniem 2 sierpnia 2027 r.

Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 81 z 21.03.2012, str. 43, Dz. Urz. UE L 158 z 10.06.2013, str. 72, Dz. Urz. UE L 189 z 27.06.2014, str. 1, Dz. Urz. UE L 95 z 07.04.2017, str. 1, Dz. Urz. UE L 205 z 08.08.2017, str. 59, Dz. Urz. UE L 101 z 20.04.2018, str. 33, Dz. Urz. UE L 111 z 02.05.2018, str. 10, Dz. Urz. UE L 82 z 25.03.2019, str. 40, Dz. Urz. UE L 170 z 25.06.2019, str. 1, Dz. Urz. UE L 231 z 06.09.2019, str. 1, Dz. Urz. UE L 74 z 04.03.2021, str. 7 oraz Dz. Urz. UE L 227 z 01.09.2022, str. 2.

Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz. U. poz. 1260), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o gatunkach obcych (Dz. U. poz. 1718 oraz z 2022 r. poz. 2375).

Załącznik nr 1 - Lista inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla unii podlegających szybkiej eliminacji oraz rozprzestrzenionych na szeroką skalę

patrz oryginał

Załącznik nr 2 - Lista inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla polski podlegających szybkiej eliminacji oraz rozprzestrzenionych na szeroką skalę