Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 i 535) zarządza się, co następuje:

§ 1.

1.

Standard podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczny ośrodek wsparcia dla osób doznających przemocy domowej, zwany dalej „ośrodkiem”, obejmuje:

1)

w zakresie interwencyjnym:

a)

zapewnienie schronienia osobie doznającej przemocy domowej oraz dzieciom pozostającym pod jej opieką przez okres do trzech miesięcy z możliwością przedłużenia w przypadkach uzasadnionych sytuacją osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności wynikającą z konieczności zapewnienia jej bezpieczeństwa,

b)

ochronę osoby doznającej przemocy domowej przed osobą stosującą przemoc domową,

c)

udzielanie natychmiastowej wszechstronnej pomocy, w tym pomocy psychologicznej i prawnej, oraz zorganizowanie niezwłocznie dostępu do pomocy medycznej, w przypadku gdy wymaga tego stan zdrowia osoby doznającej przemocy domowej,

d)

rozpoznanie sytuacji osoby doznającej przemocy domowej i ocenę ryzyka w zakresie zagrożenia bezpieczeństwa tej osoby lub dzieci pozostających pod jej opieką;

2)

w zakresie terapeutyczno-wspomagającym:

a)

opracowanie diagnozy dotyczącej sytuacji osoby doznającej przemocy domowej przebywającej w ośrodku oraz dzieci pozostających pod jej opieką,

b)

udzielanie osobie doznającej przemocy domowej wsparcia w formie specjalistycznego poradnictwa, w szczególności:

-

prawnego,
-

psychologicznego,
-

socjalnego,
-

medycznego,

c)

prowadzenie grup wsparcia oraz grup terapeutycznych dla osób doznających przemocy domowej,

d)

prowadzenie terapii indywidualnej ukierunkowanej na wsparcie osoby doznającej przemocy domowej oraz nabycie przez nią umiejętności ochrony przed osobą stosującą przemoc domową,

e)

zapewnienie dostępu do pomocy medycznej,

f)

ocenę sytuacji dzieci pozostających pod opieką osoby doznającej przemocy domowej na podstawie przeprowadzonego rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa w art. 107 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 901),

g)

udzielanie konsultacji wychowawczych osobom doznającym przemocy domowej przebywającym w ośrodku przez specjalistów zatrudnionych w ośrodku;

3)

w zakresie potrzeb bytowych zapewnienie:

a)

całodobowego okresowego pobytu dla nie więcej niż trzydziestu osób z zastrzeżeniem, że liczba ta może ulec zwiększeniu w zależności od możliwości lokalowych ośrodka oraz po uzyskaniu zgody organu prowadzącego,

b)

pomieszczenia do spania przeznaczonego maksymalnie dla pięciu osób, z uwzględnieniem sytuacji rodzinnej osoby doznającej przemocy domowej,

c)

wspólnego pomieszczenia do pobytu dziennego z miejscem zabaw dla dzieci i miejsca do nauki,

d)

ogólnodostępnej łazienki wyposażonej w sposób umożliwiający korzystanie zarówno przez osoby dorosłe, jak i dzieci, przez nie więcej niż pięć osób,

e)

co najmniej jednego pomieszczenia do prania i suszenia,

f)

ogólnodostępnej kuchni lub aneksu kuchennego z miejscami do przygotowywania posiłków, przy czym liczba miejsc do przygotowywania posiłków powinna być proporcjonalna do liczby osób przebywających w ośrodku, w tym dzieci - jedno miejsce do przygotowywania posiłków na nie więcej niż dziesięć osób, wyposażone co najmniej w: kuchenkę, zlewozmywak, lodówkę, meble kuchenne oraz sprzęt i naczynia do przygotowywania i spożywania posiłków,

g)

pomieszczenia do przechowywania wózków dziecięcych, jeżeli pozwalają na to możliwości lokalowe,

h)

pomieszczenia do pracy indywidualnej z osobami doznającymi przemocy domowej,

i)

wyżywienia, odzieży i obuwia,

j)

środków higieny osobistej i środków czystości.

2.

Usługi świadczone przez ośrodek, szczególnie w zakresie zapewnienia potrzeb bytowych, są dostosowane do osób o szczególnych potrzebach wynikających w szczególności z ich stanu zdrowia, w tym osób niepełnosprawnych.

§ 2.

1.

Realizacja usług w zakresie terapeutyczno-wspomagającym świadczonych przez ośrodek odbywa się w oparciu o indywidualny plan wsparcia, zwany dalej „planem”.

2.

Plan jest opracowywany niezwłocznie po przyjęciu osoby doznającej przemocy domowej do ośrodka przez pracownika ośrodka wyznaczonego przez dyrektora ośrodka.

3.

Plan jest opracowywany w uzgodnieniu z osobą doznającą przemocy domowej i realizowany z aktywnym jej udziałem.

4.

Plan określa metody pracy z osobą doznającą przemocy domowej i działania ukierunkowane na wzmocnienie osoby doznającej przemocy domowej w pokonaniu trudnej sytuacji życiowej, a także czas ich realizacji, z uwzględnieniem potrzeb tej osoby oraz możliwości organizacyjnych ośrodka.

5.

Koordynowanie realizacji działań ujętych w planie, w tym ich monitorowanie oraz ewentualna ich weryfikacja, jest wykonywane przez pracownika ośrodka wyznaczonego przez dyrektora ośrodka w porozumieniu z osobą doznającą przemocy domowej przebywającą w ośrodku.

6.

Opracowanie planu, o którym mowa w ust. 1, oraz koordynowanie realizacji działań, o których mowa w ust. 5, jest wykonywane przez pracownika ośrodka posiadającego kwalifikacje określone w § 3 ust. 1 pkt 1-4.

§ 3.

1.

W ośrodku są wymagane następujące kwalifikacje ‒ na stanowisku:

1)

psychologa - ukończone jednolite studia magisterskie lub studia drugiego stopnia na kierunku psychologia i udokumentowany co najmniej 3-letni staż pracy w podmiotach realizujących zadania na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej lub posiadanie zaświadczenia o ukończeniu szkolenia lub szkoleń w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej w łącznym wymiarze co najmniej 100 godzin;

2)

pedagoga - ukończone jednolite studia magisterskie lub studia drugiego stopnia na kierunku związanym z kształceniem w zakresie pedagogiki i udokumentowany co najmniej roczny staż pracy w instytucjach lub innych podmiotach realizujących zadania na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej;

3)

pracownika socjalnego - kwalifikacje uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej i udokumentowany co najmniej 3-letni staż pracy w podmiotach realizujących zadania na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej lub zaświadczenie o ukończeniu szkolenia lub szkoleń w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej w łącznym wymiarze co najmniej 100 godzin;

4)

terapeuty - udokumentowane przygotowanie do prowadzenia terapii z osobami doznającymi przemocy domowej;

5)

prawnika - ukończone studia na kierunku prawo.

2.

Zatrudnieni w ośrodku:

1)

lekarze - posiadają prawo do wykonywania zawodu lekarza zgodnie z przepisami o zawodach lekarza i lekarza dentysty, a w przypadku udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu psychiatrii - posiadają także specjalizację w dziedzinie psychiatrii dorosłych lub psychiatrii dzieci i młodzieży;

2)

pielęgniarki - posiadają prawo do wykonywania zawodu pielęgniarki zgodnie z przepisami o zawodach pielęgniarki i położnej;

3)

ratownicy medyczni - posiadają prawo do wykonywania zawodu ratownika medycznego zgodnie z przepisami dotyczącymi wykonywania zawodu ratownika medycznego.

§ 4.

Ośrodki, które w dniu wejścia w życie rozporządzenia nie spełniają standardów podstawowych usług, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, są obowiązane do osiągnięcia tych standardów w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia.

§ 5.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 22 czerwca 2023 r.

Minister Rodziny i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej - zabezpieczenie społeczne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 października 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rodziny i Polityki Społecznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 416).

Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 lutego 2011 r. w sprawie standardu podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, kwalifikacji osób zatrudnionych w tych ośrodkach, szczegółowych kierunków prowadzenia oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie oraz kwalifikacji osób prowadzących oddziaływania korekcyjno-edukacyjne (Dz. U. poz. 259), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 535).