Na podstawie
art. 27 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny
(Dz. U. poz. 2305 oraz z 2023 r. poz. 347, 641 i 1615) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa warunki i sposób przygotowania i wykorzystania transportu morskiego,
kolejowego, samochodowego, lotniczego i żeglugi śródlądowej oraz infrastruktury drogowej
i kolejowej na potrzeby obronne państwa, a także ich ochrony w czasie wojny oraz właściwość
organów w tych sprawach.
§ 2.
Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1)
dublujące mosty drogowe - mosty budowane z konstrukcji składanych w ustalonych osiach
w przypadku zniszczenia mostów stałych;
2)
infrastruktura transportowa - punktowe i liniowe budowle, budynki i urządzenia wraz
z zajętymi pod nie gruntami, przeznaczone do prowadzenia ruchu pojazdów, utrzymania
i obsługi środków transportu lotniczego, morskiego i żeglugi śródlądowej oraz zapewnienia
bezpieczeństwa ruchu środkami transportu;
3)
infrastruktura transportowa znaczenia obronnego - istniejącą lub projektowaną infrastrukturę
transportową, której budowa, utrzymanie i eksploatacja, oprócz względów gospodarczych,
społecznych i ekologicznych, jest uzasadniona interesem bezpieczeństwa i obronności
państwa oraz jest objęta osłoną techniczną;
4)
morski potencjał przeładunkowo-transportowy - statki i okręty oraz porty morskie wraz
z ich możliwościami w zakresie przewozów i przeładunków, z uwzględnieniem specyfiki
Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 3.
Organy administracji publicznej oraz kierownicy jednostek organizacyjnych nadzorowanych
przez te organy, a także jednostki organizacyjne, dla których te organy administracji
publicznej są organami założycielskimi, kierownicy urzędów i instytucji państwowych
oraz władze organizacji społecznych uwzględniają potrzeby obronne państwa w zakresie
transportu morskiego, kolejowego, samochodowego, lotniczego i żeglugi śródlądowej,
zwanego dalej „transportem”, każdy w zakresie swojego działania.
§ 5.
Minister właściwy do spraw transportu planuje wykorzystanie transportu w stanach gotowości
obronnej państwa i w czasie wojny na potrzeby:
1)
Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i sojuszniczych sił wzmocnienia, jednostek
organizacyjnych przewidzianych do militaryzacji, jednostek organizacyjnych podległych
Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych oraz nadzorowanych przez
ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
2)
organów władzy państwowej i administracji publicznej, sądów i jednostek prokuratury
Rzeczypospolitej Polskiej, urzędów i instytucji państwowych oraz organizacji pozarządowych
wykonujących zadania obronne, jednostek organizacyjnych nadzorowanych przez organy
administracji rządowej, a także formacji uzbrojonych niewchodzących w skład Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 6.
Świadczenie usług transportowych w stanach gotowości obronnej państwa i w czasie wojny
obejmuje, z uwzględnieniem ustalonych priorytetów, potrzeby:
1)
Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i sojuszniczych sił wzmocnienia w ramach obowiązków
państwa-gospodarza;
2)
zapewnienia bezpieczeństwa państwa oraz utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
3)
utrzymania produkcji przemysłowej i usług wykonywanych na rzecz interesu bezpieczeństwa
i obronności państwa;
4)
przewozu materiałów, sprzętu i środków niezbędnych do realizacji zadań w ramach obrony
terytorium kraju, ochrony ludności, ochrony zdrowia i utrzymania ciągłości funkcjonowania
transportu i poczty;
5)
ewakuacji ludności i poszkodowanych, a także formacji uzbrojonych uczestniczących
w akcjach ratowniczych;
6)
przewozu podstawowych artykułów przeznaczonych na zaopatrzenie ludności;
7)
ochrony i ewakuacji dóbr kultury szczególnie cennych dla dziedzictwa narodowego;
8)
ochrony i przemieszczania innych dóbr materialnych;
10)
osób, w tym przejazdy:
a)
żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, osób posiadających karty powołania oraz karty
przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego do jednostek przewidzianych do militaryzacji
i formacji uzbrojonych,
b)
pracowników ochrony zdrowia i ratownictwa,
c)
pracowników urzędów państwowych,
d)
pracowników zakładów produkcyjnych.
§ 7.
Przejście transportu oraz utrzymania infrastruktury transportowej na zasady działania
w czasie wojny następuje podczas podwyższenia gotowości obronnej państwa.
§ 8.
Minister właściwy do spraw transportu, w uzgodnieniu z Ministrem Obrony Narodowej,
opracowują plany zamierzeń rzeczowo-finansowych i organizacyjnych zapewniające realizację
zadań przez transport oraz utrzymanie infrastruktury transportowej na potrzeby obronne
państwa.
§ 9.
Minister Obrony Narodowej, właściwi ministrowie oraz Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Szef Agencji Wywiadu i Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego:
1)
przekazują w czasie pokoju ministrowi właściwemu do spraw transportu zestawienia potrzeb
w zakresie zapewnienia podległym jednostkom organizacyjnym usług transportowych, o
których mowa w § 6, w stanach gotowości obronnej państwa i w czasie wojny;
2)
gromadzą informacje niezbędne do koordynacji przygotowania i wykorzystania transportu
na potrzeby obronne państwa w stanach gotowości obronnej państwa i w czasie wojny
i przekazują je w czasie pokoju ministrowi właściwemu do spraw transportu.
§ 13.
Potrzeby w zakresie pojazdów samochodowych i maszyn dla formacji uzbrojonych wykonujących
zadania obronne, jak również potrzeby w tym zakresie związane z ewakuacją ludności
i dóbr materialnych oraz potrzeby związane ze stanami gotowości obronnej państwa i
w czasie wojny zapewnia się przez wykorzystanie:
1)
pobranych pojazdów samochodowych i maszyn od urzędów i instytucji państwowych, przedsiębiorców
i innych jednostek organizacyjnych, a także osób fizycznych w ramach nałożonego obowiązku
świadczeń rzeczowych na cele przygotowania obrony państwa;
2)
przydzielonych okresowo lub jednorazowo pojazdów samochodowych.
§ 14.
Przygotowanie transportu kolejowego na potrzeby obronne państwa obejmuje:
1)
ustalenie potrzeb Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, sojuszniczych sił wzmocnienia
i innych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania obronne oraz wymagań techniczno-obronnych
w tym zakresie;
2)
przygotowanie niezbędnej liczby i rodzajów taboru kolejowego w celu zapewnienia przewozów
na rzecz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz sojuszniczych sił wzmocnienia
podczas podwyższania gotowości obronnej państwa i w czasie wojny;
3)
zapewnienie niezbędnej liczby cystern kolejowych;
4)
współpracę przedsiębiorców i wzajemne świadczenia przedsiębiorców podczas realizacji
przewozów i osłony technicznej oraz wykorzystania posiadanych środków trakcyjnych
do organizowania trakcji zastępczej na zelektryfikowanych liniach kolejowych znaczenia
obronnego;
5)
przygotowanie organizacyjne do użycia eksploatowanego taboru kolejowego w poszczególnych
stanach gotowości obronnej państwa i w czasie wojny;
6)
gromadzenie oraz utrzymywanie wyposażenia i urządzeń przeznaczonych do przystosowania
wagonów osobowych do przewozu personelu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i
sojuszniczych sił wzmocnienia oraz ewakuacji ludności cywilnej;
7)
wprowadzanie ograniczeń przewozowych oraz określanie priorytetu przewozów poszczególnych
rodzajów ładunków;
8)
wprowadzanie uproszczonego zamawiania przez przewoźników rozkładu jazdy dla przewozów
realizowanych na potrzeby obronne państwa.
§ 15.
Minister właściwy do spraw transportu współdziała z właściwymi ministrami i wojewodami
w realizacji zadań, o których mowa w § 14, w zakresie:
1)
określania w czasie pokoju potrzeb Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i sojuszniczych
sił wzmocnienia w zakresie transportu kolejowego;
2)
typowania i przygotowania niezbędnej liczby cystern kolejowych do wykonywania przewozów
kolejowych;
3)
przygotowania, rozwinięcia i zapewnienia funkcjonowania kolejowych punktów ładunkowych
podczas podwyższania gotowości obronnej państwa i w czasie wojny;
4)
utrzymywania w ramach rezerw strategicznych sprzętu specjalistycznego i urządzeń niezbędnych
do zorganizowania transportu kolejowego;
5)
organizowania dezaktywacji, odkażania, dezynfekcji i deratyzacji taboru kolejowego;
6)
utrzymania niezbędnego potencjału produkcyjnego na zabezpieczenie remontów lokomotyw
i wagonów kolejowych;
7)
organizowania punktów przeładunkowych paliw płynnych;
8)
organizowania przewozów kolejowych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i sojuszniczych
sił wzmocnienia;
9)
planowania i realizacji inwestycji związanych z przewozami kolejowymi na rzecz Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i sojuszniczych sił wzmocnienia, gospodarki, ochrony
i odtwarzania infrastruktury transportu kolejowego oraz w porozumieniu z Ministrem
Obrony Narodowej;
10)
ustalania sposobu przygotowania taboru kolejowego i jego personelu obsługi do samoobrony
oraz obrony przed bronią masowego rażenia;
11)
opiniowania nowo pozyskiwanego taboru kolejowego pod względem jego wykorzystania na
potrzeby obronne państwa.
§ 16.
Przygotowanie transportu lotniczego na potrzeby obronne państwa obejmuje:
1)
przygotowanie i utrzymanie ustalonych przez Ministra Obrony Narodowej lotnisk wraz
z urządzeniami i zapleczem technicznym, przewidzianych do wykorzystania w stanach
gotowości obronnej państwa i w czasie wojny na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej i sojuszniczych sił wzmocnienia;
2)
przygotowanie organizacyjne do ograniczenia lub zawieszenia podczas podwyższania gotowości
obronnej państwa ruchu lotniczego cywilnych statków powietrznych oraz podporządkowania
przestrzeni powietrznej wymogom operacyjnym lotnictwa wojskowego;
3)
przekazywanie do Ministra Obrony Narodowej informacji pozyskiwanych przez polskich
przewoźników statków powietrznych, możliwych do wykorzystania na potrzeby obronne
państwa;
4)
organizowanie osłony technicznej infrastruktury lotniskowej.
§ 17.
Minister właściwy do spraw transportu współdziała z właściwymi ministrami i wojewodami
w realizacji zadań, o których mowa w § 16, w zakresie:
1)
określania w czasie pokoju potrzeb Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i sojuszniczych
sił wzmocnienia w zakresie infrastruktury lotniczej;
2)
utrzymywania w ramach rezerw strategicznych sprzętu specjalistycznego i urządzeń niezbędnych
do zabezpieczenia funkcjonowania infrastruktury lotniczej;
3)
organizowania dezaktywacji, odkażania, dezynfekcji i deratyzacji statków powietrznych;
4)
utrzymania niezbędnego potencjału do zabezpieczenia obsługi technicznej statków powietrznych.
§ 20.
Minister właściwy do spraw transportu oraz właściwi ministrowie i wojewodowie nadzorują
przygotowanie jednostek przewidzianych do militaryzacji, przeznaczonych do realizacji
zadań osłony technicznej infrastruktury transportowej w stanach gotowości obronnej
państwa i w czasie wojny.
§ 21.
Minister właściwy do spraw transportu, w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw
wewnętrznych, ustala zakres wykorzystania w czasie wojny funkcjonariuszy Straży Ochrony
Kolei do ochrony obiektów, mienia i porządku na obszarze kolejowym.