Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 124 ust. 3 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1666 i 2005) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

szczegółowe warunki i sposób wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu przez Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa, zwaną dalej „Służbą SAR”;

2)

sposób realizacji przez członków ochotniczych drużyn ratowniczych uprawnień do:

a)

zwrotu kosztów dojazdu w związku z udziałem w akcji poszukiwawczej i ratowniczej,

b)

ryczałtu za udział w akcjach poszukiwawczych i ratowniczych oraz szkoleniach organizowanych przez Służbę SAR,

c)

wyżywienia podczas trwania akcji poszukiwawczej i ratowniczej oraz szkolenia organizowanego przez Służbę SAR,

d)

zwrotu kosztów okresowych badań lekarskich, płatnych kursów i szkoleń związanych bezpośrednio z wykonywaną funkcją.

§ 2.

1.

Jednostki organizacyjne Służby SAR pełnią całodobowe pogotowie w celu niezwłocznego podjęcia działań poszukiwawczych i ratowniczych.

2.

Jednostki organizacyjne Służby SAR w ramach pełnionego pogotowia przestrzegają reżimów gotowości ustalonych w regulaminie pogotowia Służby SAR, określającym:

1)

minimalne normy wyposażenia w specjalistyczny sprzęt i urządzenia;

2)

minimum zapasów paliwa, wody i prowiantu;

3)

najdłuższy dopuszczalny czas potrzebny do podjęcia akcji.

3.

Kapitanowie morskich statków ratowniczych, kapitanowie specjalnych statków morskich do zwalczania zanieczyszczeń oraz pełniący dyżur ratownicy brzegowych stacji ratowniczych podczas pełnienia pogotowia w szczególności:

1)

utrzymują stałą łączność z Morskim Ratowniczym Centrum Koordynacyjnym, zwanym dalej „MRCK”;

2)

prowadzą stały nasłuch na częstotliwości VHF przeznaczonej do odbioru sygnałów o niebezpieczeństwie na morzu;

3)

informują MRCK o każdej zmianie miejsca postoju w porcie pełnienia pogotowia morskiego statku ratowniczego lub specjalnego statku morskiego do zwalczania zanieczyszczeń oraz o sytuacjach ograniczających lub uniemożliwiających udział tych statków lub brzegowej stacji ratowniczej w działaniach ratowniczych.

§ 3.

1.

Pełniący dyżur inspektorzy operacyjni MRCK, ratownicy brzegowych stacji ratowniczych i członkowie załóg morskich statków ratowniczych oraz specjalnych statków morskich do zwalczania zanieczyszczeń przebywają w miejscach wyznaczonych w Planie akcji poszukiwawczych i ratowniczych, zwanym dalej „Planem SAR”.

2.

Dyżur w brzegowej stacji ratowniczej pełni ratownik brzegowej stacji ratowniczej lub, za zgodą Dyrektora Służby SAR, członek ochotniczej drużyny ratowniczej.

§ 4.

Działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi zgodnie z Planem SAR kierują:

1)

całością działań - koordynator misji poszukiwawczej i ratowniczej, którego funkcję pełni MRCK;

2)

działaniami na miejscu - koordynator akcji na miejscu, jeżeli w działaniach poszukiwawczych i ratowniczych bierze udział więcej niż jedna jednostka, albo kapitan morskiego statku ratowniczego, albo kapitan specjalnego statku morskiego do zwalczania zanieczyszczeń, albo kierownik brzegowej stacji ratowniczej, a w razie jego nieobecności ratownik brzegowej stacji ratowniczej, jeżeli działania są prowadzone samodzielnie.

§ 5.

1.

Zadania koordynatora misji poszukiwawczej i ratowniczej, o którym mowa w § 4 pkt 1, polegają w szczególności na:

1)

opracowaniu planu danej akcji poszukiwawczej i ratowniczej;

2)

uruchamianiu jednostek Służby SAR do działań ratowniczych i poszukiwawczych;

3)

organizowaniu zabezpieczenia logistycznego prowadzonych działań ratowniczych i poszukiwawczych;

4)

współdziałaniu z innymi jednostkami organizacyjnymi zgodnie z Planem SAR;

5)

współdziałaniu z odpowiednimi służbami ratowniczymi innych państw zgodnie z Planem SAR.

2.

Koordynator misji poszukiwawczej i ratowniczej, opracowując plan akcji, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje szczegółowe wytyczne zawarte w Planie SAR, w szczególności uwzględnia:

1)

okoliczności wypadku i rodzaj wymaganej pomocy;

2)

liczbę, lokalizację i sytuację rozbitków;

3)

stan rozbitków i wskazania medyczne;

4)

aktualne i przewidywane warunki hydrologiczne i meteorologiczne w rejonie akcji;

5)

dostępność sił i środków ratowniczych Służby SAR, współdziałających jednostek organizacyjnych wymienionych w Planie SAR oraz innych możliwych do wykorzystania jednostek ratowniczych.

§ 6.

1.

Kierowanie działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi na miejscu akcji przez osobę, o której mowa w § 4 pkt 2, polega w szczególności na:

1)

bezpośrednim koordynowaniu działań jednostek ratowniczych na miejscu akcji, zgodnie z planem akcji, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1;

2)

dostosowywaniu planu akcji do warunków zastanych na miejscu akcji oraz na informowaniu na bieżąco koordynatora misji poszukiwawczej i ratowniczej, o którym mowa w § 4 pkt 1;

3)

koordynowaniu łączności na miejscu akcji;

4)

dokonywaniu wyboru metody ratowania ludzi znajdujących się w niebezpieczeństwie na morzu.

2.

Kierujący działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi na miejscu, o którym mowa w § 4 pkt 2, opracowuje samodzielnie plan akcji w przypadku, gdy taki plan akcji nie został dostarczony.

3.

Kierujący działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi na miejscu, o którym mowa w § 4 pkt 2, w przypadku samodzielnego opracowywania planu akcji stosuje szczegółowe wytyczne zawarte w Planie SAR, w szczególności uwzględnia:

1)

sytuację osób zagrożonych;

2)

stan osób zagrożonych i wskazania medyczne;

3)

panujące w rejonie warunki hydrologiczne i meteorologiczne;

4)

możliwości działania własnej jednostki ratowniczej i pozostałych jednostek biorących udział w akcji;

5)

zagrożenia dla osób wykonujących działania ratownicze.

§ 7.

Morskie statki ratownicze, specjalne statki morskie do zwalczania zanieczyszczeń oraz brzegowe stacje ratownicze wykonują działania poszukiwawcze i ratownicze samodzielnie lub we współdziałaniu z innymi jednostkami ratowniczymi.

§ 8.

We wszystkich podejmowanych działaniach kierujący działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi, o których mowa w § 4, biorą pod uwagę względy bezpieczeństwa osób wykonujących działania ratownicze oraz zasady dobrej praktyki morskiej.

§ 9.

1.

Jeżeli w ocenie kierującego działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi, o którym mowa w § 4 pkt 2, istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego, kierujący tymi działaniami w szczególnych przypadkach może odstąpić od zasad działania uznanych powszechnie za bezpieczne, z zachowaniem wszelkich możliwych w danych warunkach zabezpieczeń.

2.

Decyzja o odstąpieniu od zasad, o których mowa w ust. 1, może zostać podjęta jedynie w przypadku, gdy:

1)

fizyczne możliwości osoby lub osób biorących bezpośredni udział w działaniach poszukiwawczych i ratowniczych mogą być wykorzystane wobec braku możliwości użycia właściwego sprzętu;

2)

jest możliwość wykonania określonej czynności przez osobę lub osoby, o których mowa w pkt 1, zgłaszające się dobrowolnie.

3.

W przypadku odstąpienia od zasad, o których mowa w ust. 1, kierujący działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi, o którym mowa w § 4 pkt 2, składa bezpośredniemu przełożonemu pisemny raport wyjaśniający okoliczności oraz sposób wykonania działania.

§ 10.

Brzegowe stacje ratownicze wykonują zadania poszukiwania i ratowania życia na morzu w odległości od brzegu nie większej, niż przewidziano w kartach bezpieczeństwa jednostek pływających znajdujących się na wyposażeniu brzegowych stacji ratowniczych.

§ 11.

Podczas akcji poszukiwawczych i ratowniczych oraz podczas szkoleń organizowanych przez Służbę SAR członek ochotniczej drużyny ratowniczej otrzymuje wyżywienie na równi z wyżywieniem otrzymywanym przez ratownika brzegowej stacji ratowniczej.

§ 12.

1.

Zwrot kosztów dojazdu w związku z udziałem w akcji poszukiwawczej i ratowniczej, płatnych kursach i szkoleniach związanych bezpośrednio z wykonywaną funkcją członka ochotniczej drużyny ratowniczej jest rozliczany na podstawie faktycznego przebiegu pojazdu, zgodnie z przepisami w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy.

2.

Zwrot kosztów okresowych badań lekarskich, płatnych kursów i szkoleń związanych bezpośrednio z wykonywaną funkcją członka ochotniczej drużyny ratowniczej jest rozliczany na podstawie rachunków stwierdzających poniesione wydatki.

3.

Ryczałt za udział w akcjach poszukiwawczych i ratowniczych oraz szkoleniach organizowanych przez Służbę SAR jest naliczany członkowi ochotniczej drużyny ratowniczej za każdą rozpoczętą godzinę udziału w działaniu lub szkoleniu ratowniczym, w wysokości nie niższej niż wysokość minimalnej stawki godzinowej, określonej w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

§ 13.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej - gospodarka morska, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. poz. 2725).

Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 kwietnia 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu przez Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa oraz sposobu realizacji uprawnień członków ochotniczych drużyn ratowniczych (Dz. U. poz. 552), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 261).